Luận án giải pháp quản lý và khai thác du lịch sinh thái ở các vườn quốc gia việt nam theo hướng phát triển bền vững (nghiên cứu điểm VQG cúc phương)

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN

NGUYỄN VĂN HỢP

GIẢI PHÁP QUẢN LÝ VÀ KHAI THÁC DU LỊCH SINH THÁI
Ở CÁC VƯỜN QUỐC GIA VIỆT NAM THEO HƯỚNG PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG
(NGHIÊN CỨU ĐIỂM VQG CÚC PHƯƠNG)

LUẬN ÁN TIẾN SỸ KINH TẾ

Hà Nội, năm 2014

Viết thuê luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ
Mail:

Luận Văn A-Z
0972.162.399


BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN

NGUYỄN VĂN HỢP

GIẢI PHÁP QUẢN LÝ VÀ KHAI THÁC DU LỊCH SINH THÁI
Ở CÁC VƯỜN QUỐC GIA VIỆT NAM THEO HƯỚNG PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG
(NGHIÊN CỨU ĐIỂM VQG CÚC PHƯƠNG)

Chuyên ngành: Quản lý kinh tế (Kinh tế Du lịch)
Mã số:

62 34 04 10

LUẬN ÁN TIẾN SỸ KINH TẾ

Người hướng dẫn khoa học
PGS.TS. Nguyễn Đình Hòa
TS. Lê Thị Lan Hương

Hà Nội, năm 2014

Viết thuê luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ
Mail:

Luận Văn A-Z
0972.162.399


LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan Luận án: Giải pháp quản lý và khai thác du lịch sinh thái
ở các vườn quốc gia Việt Nam theo hướng phát triển bền vững (Nghiên cứu điểm
VQG Cúc Phương) là công trình nghiên cứu độc lập của tôi, do chính tôi hoàn
thành.
Các tài liệu tham khảo, trích dẫn; Các số liệu thống kê phục vụ mục đích
nghiên cứu của công trình này là trung thực, có nguồn gốc rõ ràng.
Nghiên cứu sinh

Nguyễn Văn Hợp

Viết thuê luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ

Mail:

Luận Văn A-Z
0972.162.399


LỜI CẢM ƠN
Trước hết, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn đến Ban giám hiệu, quý Thầy/Cô trong
khoa Du lịch và Khách sạn, Viện Sau đại học – trường Đại học Kinh tế quốc dân Hà
Nội đã giảng dạy, trang bị kiến thức cho tôi trong toàn khóa học; Ban giám hiệu,
Ban chủ nhiệm khoa Kinh tế và QTKD – trường Đại học Lâm nghiệp đã tạo điều
kiện cho tôi được tham gia khóa học.
Tôi xin trân trọng cám ơn PGS.TS. Nguyễn Đình Hòa và TS. Lê Thị Lan
Hương đã tận tình hướng dẫn và đóng góp những ý kiến quý báu cho tôi trong quá
trình hoàn thiện Luận án.
Xin chân thành cám ơn Ban quản lý các VQG trực thuộc Bộ NN&PTNT và
đặc biệt là Ban quản lý VQG Cúc Phương, các chuyên gia, bạn bè, đồng nghiệp và
những người có liên quan đã cung cấp tài liệu và tạo mọi điều kiện thuận lợi cho tôi
hoàn thành Luận án.
Sau cùng, xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành đến gia đình đã động viên, giúp
đỡ tôi trong quá trình học tập.
Hà Nội, ngày tháng năm 2014
Nghiên cứu sinh

Nguyễn Văn Hợp

Viết thuê luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ
Mail:

Luận Văn A-Z

0972.162.399


MỤC LỤC

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT .....................................................................v
DANH MỤC SƠ ĐỒ, BẢNG BIỂU............................................................vi
LỜI MỞ ĐẦU..................................................................................................1
1. Tính cấp thiết của đề tài.............................................................................1
2 . Mục tiêu nghiên cứu ..................................................................................3
3. Nhiệm vụ và câu hỏi nghiên cứu................................................................4
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu..............................................................5
5. Tổng quan nghiên cứu và những đóng góp mới của luận án..................5
6. Kết cấu của luận án ................................................................................13
CHƯƠNG 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIẾN VỀ QUẢN LÝ, KHAI THÁC
DU LỊCH SINH THÁI Ở CÁC VƯỜN QUỐC GIA THEO HƯỚNG
PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG .........................................................................14
1.1. Lý luận cơ bản về du lịch và phát triển du lịch bền vững .................14
1.1.1. Những vấn đề chung về du lịch ........................................................14
1.1.2. Phát triển du lịch bền vững ...............................................................18
1.2. Lý luận cơ bản về du lịch sinh thái ......................................................22
1.2.1. Khái niệm du lịch sinh thái ...............................................................22
1.2.2. Những đặc trưng của du lịch sinh thái...............................................25
1.2.3. Du lịch sinh thái và phát triển bền vững ..........................................26
1.3. Quản lý và khai thác du lịch sinh thái tại các vườn quốc gia ............28
1. .1. ối quan hệ giữa du lịch sinh thái và các vườn quốc gia.................28
1.3.2. Hoạt động quản lý, khai thác du lịch sinh thái ở các vườn quốc
gia....................................................................................................................35
i

Viết thuê luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ
Mail:

Luận Văn A-Z
0972.162.399


1.4. Kinh nghiệm phát triển du lịch sinh thái và quản lý vườn quốc gia
trên thế giới ...................................................................................................39
1.4.1. Kinh nghiệm phát triển du lịch sinh thái...........................................39
1.4.2. Kinh nghiệm quản lý các vườn quốc gia...........................................46
1.4.3. Bài học kinh nghiệm về quản lý, khai thác du lịch sinh thái ở các
vườn quốc gia..................................................................................................49
Kết luận chương 1 ........................................................................................50
CHƯƠNG 2
PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

...........................................................52

2.1. Mô hình nghiên cứu................................................................................52
2.2. Phương pháp luận trong nghiên cứu luận án......................................53
2.3. Nguồn dữ liệu..........................................................................................55
2.4. Phương pháp thu thập và xử lý dữ liệu................................................56
Kết luận chương 2 ........................................................................................63
CHƯƠNG 3
THỰC TRẠNG QUẢN LÝ, KHAI THÁC DU LỊCH SINH THÁI
Ở CÁC VƯỜN QUỐC GIA VIỆT NAM VÀ VƯỜN QUỐC GIA CÚC
PHƯƠNG ....................................................................................................64
3.1. Hoạt động du lịch sinh thái hiện nay tại các vườn quốc gia Việt
Nam.................................................................................................................64

3.1.1. Tài nguyên du lịch sinh thái ở các vườn quốc gia Việt Nam............64
3.1.2. Thực trạng quản lý, khai thác du lịch sinh thái ở vườn quốc gia Việt
Nam.................................................................................................................67
3.1.3. Nhận xét chung về quản lý, khai thác du lịch sinh thái ở vườn quốc
gia Việt Nam...................................................................................................75
3.2. Giới thiệu về vườn quốc gia Cúc Phương...........................................79
3.2.1. Lịch sử hình thành vườn quốc gia Cúc Phương................................79
ii
Viết thuê luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ
Mail:

Luận Văn A-Z
0972.162.399


3.2.2. Chức năng, nhiệm vụ của vườn quốc giaG Cúc Phương..................79
3.3. Điều kiện phát triển du lịch sinh thái vườn quốc gia Cúc Phương....80
3.3.1. Tài nguyên du lịch tự nhiên..............................................................80
3.3.2. Tài nguyên du lịch nhân văn.............................................................81
. . . Điều kiện cơ sở hạ tầng.....................................................................83
3.4. Thực trạng tổ chức quản lý tại vườn quốc gia Cúc Phương..............85
3.4.1. Mô hình tổ chức quản lý ...................................................................85
.4.2. Đặc điểm lao động của vườn quốc gia Cúc Phương.........................88
3.5. Thực trạng khai thác du lịch sinh thái tại vườn quốc gia Cúc
Phương............................................................................................................89
. .1. Cơ sở vật chất k thuật phục vụ du lịch............................................ 9
. .2. Các hoạt động du lịch chủ yếu tại vườn quốc gia Cúc Phương........92
3.5.3. Thị trường khách du lịch của vườn quốc gia Cúc Phương ..............93
3.5.4. Sự tham gia của cộng đồng địa phương trong khai thác DLST........97
3.5.5. Sự tham gia của các doanh nghiệp du lịch trong khai thác DLST..100

3.5.6. Kết quả kinh doanh DLST của vườn quốc gia Cúc Phương...........102
3.6. Thuận lợi, khó khăn trong quản lý và khai thác du lịch sinh thái ở
vườn quốc gia Cúc Phương .......................................................................102
3.6.1. Thuận lợi.........................................................................................102
.6.2. Khó khăn.........................................................................................104
Kết luận chương 3.......................................................................................104
CHƯƠNG 4
MỘT SỐ GIẢI PHÁP QUẢN LÝ VÀ KHAI THÁC DU LỊCH SINH
THÁI Ở CÁC VƯỜN QUỐC GIA VÀ VƯỜN QUỐC GIA CÚC
PHƯƠNG THEO HƯỚNG PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG........................106
4.1. Chiến lước phát triển du lịch Việt Nam ............................................106
4.2. Giải pháp quản lý các vườn quốc gia..................................................107
4.2.1. Quan điểm quản lý về vai trò của rừng và vườn quốc gia...............107
4.2.2. Giải pháp thực hiện.........................................................................107
iii
Viết thuê luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ
Mail:

Luận Văn A-Z
0972.162.399


4.3. Giải pháp khai thác du lịch sinh thái bền vững ở các vườn quốc
gia..................................................................................................................114
4.3.1. Mô hình phát triển DLST bền vững cho các vườn quốc gia...........114
4.3.2. Nhóm giải pháp tới Ban quản lý vườn quốc gia ............................116
4.3.3. Nhóm giải pháp tới cộng đồng địa phương.....................................133
4.3.4. Nhóm giải pháp tới các công ty du lịch...........................................136
4.3.5. Nhóm giải pháp tới khách du lịch...................................................139
4.4. Một số kiến nghị ................................................................................. 141

4.4.1. Đối với các cơ quan quản lý nhà nước............................................141
4.4.2. Đối với các vườn quốc gia..............................................................141
Kết luận chương 4.......................................................................................142
KẾT LUẬN .................................................................................................144
DANH MỤC NHỮNG CÔNG TRÌNH KHOA HỌC CỦA TÁC GIẢ CÓ
LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI........................................................................147
TÀI LIỆU THAM KHẢO..........................................................................148
PHỤ BIỂU 01:Phiếu phỏng vấn khách du lịch.........................................154
PHỤ BIỂU 02:Phiếu thăm dò người dân địa phương..............................158
PHỤ BIỂU 03: Phiếu thăm dò ý kiến ban quản lý VQG.........................161
PHỤ BIỂU 04: Các VQG Việt Nam..........................................................162
PHỤ BIỂU 05: Mức sẵn lòng chi trả của du khách.................................163

iv
Viết thuê luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ
Mail:

Luận Văn A-Z
0972.162.399


DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT

BTTN:

Bảo tồn thiên nhiên

BT:

Bảo tồn

CBVC:

Cán bộ viên chức

LĐHĐ:

Lao động hợp đồng

DL:

Du lịch

DLST:

Du lịch sinh thái

DLST&GDMT:

Du lịch sinh thái và giáo dục môi trường

NN&PTNT:

Nông nghiệp và phát triển nông thôn

TNHHMTV:

Trách nhiệm hữu hạn một thành viên

WTP:

ức sẵn lòng chi trả

VQG:

Vườn quốc gia

UNWTO:

Tổ chức du lịch thế giới

UBND:

Ủy ban nhân dân

v
Viết thuê luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ
Mail:

Luận Văn A-Z
0972.162.399


DANH MỤC SƠ ĐỒ, BẢNG BIỂU

CÁC BẢNG
Bảng 1.1. Tổng hợp một số khái niệm về DLST.............................................24
Bảng 2.1. Những điểm khác biệt giữa nghiên cứu định tính và định lượng...54
Bảng 2.2. Nội dung, câu hỏi nghiên cứu và các khoản mục điều tra khách....57
Bảng 2.2. Nội dung, câu hỏi nghiên cứu và các khoản mục điều tra HGD.....59

Bảng 3.1.

ột số chỉ tiêu về đa dạng sinh học tại các VQG..........................66

Bảng 3.2: Cơ cấu các nguồn thu từ khách du lịch năm 2009..........................74
Bảng 3. : Cơ cấu các nguồn kinh phí thường xuyên giai đoạn 2006-2009 của
các VQG trực thuộc Bộ NN&PTNT……………...........................................75
Bảng .4: Trình độ đội ngũ lao động VQG Cúc Phương năm 2011...............
Bảng 3.5: Số lượng phòng nghỉ ở Trung tâm DLST&GDMT…….......….....90
Bảng 3.6: Đánh giá của khách du lịch du lịch VQG Cúc Phương…..............96
Bảng 3.7: Tổng hợp ý kiến người dân về ảnh hưởng của du lịch...................99
Bảng 3.8: Cơ cấu doanh thu từ hoạt động du lịch…………….....................102
Bảng 4.1:

ức sẵn lòng trả thêm phí vào của VQG Cúc Phương…............124

CÁC BIỂU ĐỒ
Biểu đồ 3.1: Cơ cấu du khách đến VQG Cúc Phương…....……….......….....94
Biểu đồ 3.2. Cơ cấu độ tuổi của du khách………………....………...............9
Biểu đồ 3.3. Cơ cấu nghề nghiệp của du khách…………....……..................95
CÁC SƠ ĐỒ
Sơ đồ 3.1: Sơ đồ quản lý các VQG trực thuộc Bộ NN&PTNT…...................68
Sơ đồ 3.2: Sơ đồ quản lý các VQG trực thuộc các tỉnh …………..................69
Sơ đồ 3.3: Sơ đồ tổ chức của các VQG trực thuộc Bộ NN&PTNT…............72
vi
Viết thuê luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ
Mail:

Luận Văn A-Z
0972.162.399

Sơ đồ 3.4: Sơ đồ tổ chức của các VQG trực thuộc các Tỉnh…………...........72
Sơ đồ 3.5: Cơ cấu tổ chức của VQG Cúc Phương..........................................86
Sơ đồ 4.1: Cơ cấu đồng quản lý tài nguyên rừng VQG................................110
Sơ đồ 4.2: Mô hình phát triển DLST theo hướng bền vững tại VQG...........114
Sơ đồ 4.3: Đề xuất mô hình tổ chức VQG – Phương án 1……………....…11
Sơ đồ 4.4: Đề xuất mô hình tổ chức VQG – phương án 2…………............119

CÁC HÌNH
Hình 1.1. Các yếu tố cấu thành điểm đến du lịch............................................16
Hình 2.1: Mô hình nghiên cứu…....................................................................52
Hình 4.1: Đường cầu WTP của khách đến VQG Cúc Phương.....................122

vii
Viết thuê luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ
Mail:

Luận Văn A-Z
0972.162.399


LỜI MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Trong những năm gần đây, theo tổ chức du lịch thế giới (UNWTO), Du lịch
sinh thái (DLST) đã và đang phát triển rất nhanh ở nhiều nước trên thế giới và thu
hút được ngày càng nhiều sự chú ý của các tầng lớp trong xã hội, đặc biệt là những
người có nhu cầu về vãn cảnh, khám phá thiên nhiên và tìm hiểu sự đa dạng hệ sinh
thái, động thực vật cũng như tính độc đáo, đặc thù của văn hóa bản địa gắn liền với
tài nguyên du lịch đó. Sự phát triển của DLST một mặt mang lại việc làm, thu nhập

và lợi nhuận cho địa phương và quốc gia nhất là ở những vùng hẻo lánh, xa xôi,
vùng nông thôn - nơi có những khu bảo tồn, phong cảnh thiên nhiên đẹp và nét văn
hóa địa phương đặc thù; mặt khác vẫn bảo vệ được môi trường tự nhiên, sự đa dạng
sinh học và văn hóa địa phương. Hơn thế, DLST góp phần quan trọng trong việc
phát triển cộng đồng, giáo dục môi trường, văn hóa, lịch sử và các hoạt động giải
trí. Vì thế, ở nhiều nước trong khu vực và trên thế giới, DLST đã trở thành một loại
hình kinh doanh có hiệu quả cho việc bảo vệ môi trường sinh thái, bằng việc làm
giảm sức ép đến sự khai thác nguồn tài nguyên cho nhu cầu dịch vụ du lịch của
khách du lịch và dân cư địa phương.
Ở Việt Nam, DLST là lĩnh vực được nghiên cứu từ giữa thập kỷ 90 của thế
kỷ XX. Ngày nay, DLST càng được quan tâm của các cấp, các ngành trong bối
cảnh phát triển du lịch trở thành một ngành kinh tế mũi nhọn và càng trở nên quan
trọng hơn khi du lịch trở thành chiến lược của quốc gia và được nhiều người biết
đến.
Các Vườn quốc gia (VQG) và khu bảo tồn thiên nhiên khu (BTTN) là nơi tập
trung đa dạng sinh học cao, trong đó có nhiều loài động - thực vật đặc hữu, quý
hiếm và có khả năng hấp dẫn du khách. Các cộng đồng dân cư địa phương sinh
sống trong khu vực các VQG đều có những giá trị văn hóa bản địa độc đáo và mang
những đặc sắc riêng đây là những thuận lợi cho việc phát triển loại hình DLST. Việt
Nam có 0 VQG nằm rải rác trên phạm vi toàn quốc, trong đó 6 VQG trực thuộc Bộ

1
Viết thuê luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ
Mail:

Luận Văn A-Z
0972.162.399


NN&PTNT quản lý và 24 VQG thuộc các tỉnh quản lý, với nhiều giá trị tài nguyên

thuận lợi để phát triển du lịch nói chung và DLST nói riêng. Đồng thời, phần lớn
các VQG có vai trò kép, một mặt đây là khu vực cung cấp nơi cư trú cho sự sống
hoang dã, mặt khác nó lại phục vụ như là nơi du lịch đặc thù cho khách du lịch.
Việc quản lý các mâu thuẫn tiềm ẩn giữa hai mục đích này có thể là một vấn đề, cụ
thể là du khách sẽ đem lại nguồn kinh phí cho VQG cũng như góp phần nâng cao
đời sống cho người dân địa phương, quảng bá các giá trị văn hóa bản địa tạo điều
kiện duy trì và bảo tồn hệ sinh thái và các giá trị văn hóa bản địa; Các VQG cũng là
nguồn cung cấp các tài nguyên thiên nhiên có giá trị như gỗ, khoáng sản và các loại
tài nguyên có giá trị khác. Sự cân bằng giữa nhu cầu khai thác các tài nguyên này
với tổn thất do việc khai thác gây ra thường là thách thức rất quan trọng đối với hệ
thống quản lý các VQG.
Các VQG hiện nay được coi là một loại rừng và được quản lý theo quy chế
của rừng đặc dụng chứ chưa được quan tâm đến khía cạnh là một loại tài nguyên du
lịch. Hơn thế nữa, do các VQG hiện tại đang được quản lý nhằm mục tiêu chính là
bảo tồn đa dạng sinh học nên đã hạn chế sự phát triển DLST, hạn chế sự tham gia
của các doanh nghiệp du lịch và cộng đồng dân cư địa phương trong việc khai thác
tài nguyên DLST.

ối quan hệ giữa Ban quản lý VQG (cơ quan chức năng được

giao quản lý rừng) với cộng đồng dân cư và các doanh nghiệp du lịch chưa được
thống nhất và chặt chẽ dẫn đến làm giảm hiệu quả của việc khai thác tài nguyên du
lịch này. Do đó việc quản lý các VQG theo hướng là một loại tài nguyên rừng đơn
thuần với chức năng bảo tồn sự đa dạng sinh học hay coi đây là một tài nguyên du
lịch với chức năng kép là vừa bảo tồn đa dạng sinh học vừa khai thác DLST tạo thu
nhập là một vấn đề cần phải làm rõ.
Các VQG có một giá trị về tài nguyên DLST rất lớn, nếu không khai thác thì
đã bỏ phí nhưng nếu khai thác không hợp lý thì sẽ hủy hoại nguồn tài nguyên do đó
cần phải có các mô hình, giải pháp quản lý và khai thác hợp lý làm sao khai thác
được tối đa các giá trị kinh tế của tài nguyên đồng thời không tác động xấu tới các

giá trị về sinh thái của nguồn tài nguyên này.

2
Viết thuê luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ
Mail:

Luận Văn A-Z
0972.162.399


Từ kinh nghiệm quản lý VQG của một số nước trên thế giới cho thấy việc
khai thác tài nguyên tại các VQG để phát triển DLST hợp lý đã đảm bảo được cả 2
mục tiêu là (i) Bảo tồn hệ sinh thái bền vững về môi trường và (ii) tạo thêm kinh phí
hoạt động cho VQG, nâng cao đời sống của cộng đồng dân cư địa phương đảm bảo
bền vững về kinh tế và xã hội.
Với 0 VQG Việt Nam nằm rải rác trên toàn quốc, do đó việc nghiên cứu tất
cả các VQG là rất khó thực hiện. Hơn nữa, các VQG hiện tại đều được coi là Ban
quản lý rừng đặc dụng và được điều chỉnh bằng những văn bản quy phạm pháp luật
chung có liên quan; Chức năng, nhiệm vụ vủa các VQG hiện nay đều giống nhau;
Các VQG chỉ khác nhau về độ dạng sinh học và quy mô diện tích. Từ những lý do
trên cho thấy, có thể lựa chọn 1 điểm nghiên cứu để minh chứng cho các VQG còn
tổng thể các VQG khác của Việt Nam được nghiên cứu dựa trên các tài liệu thứ cấp
và việc tham vấn ý kiến của các chuyên gia trong lĩnh vực có liên quan. VQG Cúc
Phương có thể nói là VQG đặc trưng cho các VQG tại Việt Nam và được chọn làm
nghiên cứu điểm bởi: VQG Cúc Phương là VQG được thành lập đầu tiên tại Việt
Nam; VQG Cúc Phương có diện tích tương đối lớn, nằm trên diện tích của

tỉnh là

Hòa Bình – Ninh Bình và Thanh Hóa với những giá trị về đa dạng sinh học điển

hình, có nguồn tài nguyên DLST phong phú; VQG Cúc Phương đã có nghiên cứu
và bắt đầu kinh doanh du lịch dựa vào tài nguyên VQG rất sớm; Số lượng khách du
lịch đến VQG tương đối đông; VQG Cúc Phương nằm ở miền bắc nên thuận lợi và
phù hợp với điều kiện nghiên cứu.
Từ thực tế nói trên, việc nghiên cứu đề tài “Giải pháp quản lý và khai thác
du lịch sinh thái ở các Vườn quốc gia Việt Nam theo hướng phát triển bền vững
(nghiên cứu điểm VQG Cúc Phương)” là cần thiết.

2. Mục tiêu nghiên cứu của luận án
Góp phần phát triển cơ sở lý luận về du lịch sinh thái và quản lý DLST.
Nghiên cứu, đánh giá thực trạng quản lý và khai thác du lịch sinh thái tại VQG Cúc
Phương nhằm đề xuất các giải pháp quản lý và các phương án khai thác DLST ở
VQG Cúc Phương và các VQG Việt Nam theo hướng phát triển bền vững.

3
Viết thuê luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ
Mail:

Luận Văn A-Z
0972.162.399


3. Nhiệm vụ và câu hỏi nghiên cứu
3.1. Nhiệm vụ nghiên cứu
- Trên cơ sở hệ thống hóa để góp phần phát triển cơ sở lý luận và thực tiễn về
quản lý và khai thác du lịch sinh thái ở các VQG.
- Xác định được mối quan hệ giữa phát triển du lịch sinh thái và phát triển
bền vững cho các VQG,
- Đánh giá được thực trạng cơ chế và mô hình quản lý các VQG ở Việt Nam,
- Đánh giá được hiện trạng quản lý và khai thác DLST tại VQG Cúc Phương.

- Đề xuất được các giải pháp quản lý và các phương án khai thác DLST tại
VQG Cúc Phương và các VQG ở VN định hướng giai đoạn 2010 – 2020.

3.2. Câu hỏi nghiên cứu
Để làm rõ mục tiêu của luận án thì câu hỏi nghiên cứu cần được trả lời là:
1. Giải pháp quản lý nào cho phép phát triển du lịch sinh thái theo
hướng bền vững tại các VQG của Việt Nam?
Để phát triển du lịch bền vững đòi hỏi cần có sự tham gia của các bên liên
quan trong việc quản lý và khai thác tài nguyên DLST do vậy để trả lời câu hỏi này,
những vấn đề sau đây cần được tìm hiểu và nghiên cứu:
1.a. Những yếu tố nào thúc đẩy sự tham gia của cộng đồng dân cư địa
phương vào sự phát triển DLST tại các VQG?
1.b. Những yếu tố nào cản trở sự tham gia của cộng đồng dân cư địa phương
vào sự phát triển DLST tại các VQG?
1.c. Những yếu tố nào thúc đẩy sự tham gia của các doanh nghiệp du lịch vào
sự phát triển DLST tại các VQG?
1.d. Những yếu tố nào cản trở sự tham gia của các doanh nghiệp du lịch vào
sự phát triển DLST tại các VQG?
2. Vai trò cũng như việc tổ chức và cơ chế hoạt động cho Ban quản lý
các VQG (Cơ quan chức năng được giao quản lý các khu rừng đặc dụng – nguồn
tài nguyên DLST) như thế nào là hợp lý để vừa quản lý được tài nguyên rừng,
bảo vệ sự đa dạng sinh học vừa khai thác được hiệu quả về DLST?

4
Viết thuê luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ
Mail:

Luận Văn A-Z
0972.162.399

2.a. Các VQG ở Việt Nam hiện nay nên có sứ mệnh và tầm nhìn như thế
nào? Để thực hiện sứ mệnh và tầm nhìn đó thì việc quản lý nhà nước nên được tổ
chức thế nào?
2.b. Hoạt động du lịch tại VQG như thế nào?
2.c. Thị trường khách du lịch của các VQG là ở đâu? Đối tượng khách du
lịch chính của các VQG là ai?
2.d. Các tác động của khách du lịch đến phát triển bền vững của các VQG
như thế nào?

4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
4.1. Đối tượng nghiên cứu
- Du lịch và phát triển bền vững, du lịch sinh thái.
- Công tác quản lý các VQG hiện tại ở Việt Nam nói chung và VQG Cúc
Phương nói riêng.
- Hoạt động khai thác du lịch sinh thái ở VQG Cúc Phương.

4.2. Phạm vi nghiên cứu
- Về thời gian: nghiên cứu công tác quản lý VQG và hoạt động khai thác du
lịch sinh thái ở VQG Cúc Phương 2006 - 2011
- Về không gian: tại VQG Cúc Phương và một số VQG trực thuộc Bộ
NN&PTNT.

5. Tổng quan nghiên cứu và những đóng góp mới của luận án
5.1. Tổng quan nghiên cứu
Trong thời gian thực hiện, luận án đã tiếp cận và tổng hợp các tài liệu, các
công trình nghiên cứu có liên quan của các tác giả trong và ngoài nước. Một số tác
giả và công trình nghiên cứu cụ thể là:

5.1.1. Những nghiên cứu ngoài nước

Yi-fong, Chen (2012)[66] trong “Du lịch sinh thái bản địa và phát triển xã
hội ở vườn quốc gia Taroko và cộng đồng người San-Chan, Đài Loan” đã tìm hiểu
tác động về mặt văn hóa xã hội của hoạt động du lịch mới được xây dựng tới bảo
tồn văn hóa, xã hội và sinh thái. Tác giả đã kết luận rằng các nhóm khác nhau sẽ

5
Viết thuê luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ
Mail:

Luận Văn A-Z
0972.162.399


hưởng lợi hoặc chịu tác động khác nhau từ việc phát triển DLST. Phát triển du lịch
ở VQG có thể sẽ làm trầm trọng hóa tính bất bình đẳng và khác biệt giữa các nhóm
trong cộng đồng. Do vậy, để xây dựng một dự án du lịch sinh thái dựa vào cộng
đồng cần thiết phải có hiểu biết sâu sắc về không chỉ mối quan hệ giữa cộng đồng
địa phương và môi trường mà cả những vấn đề chính trị, kinh tế và văn hóa tồn tại
giữa các cộng đồng, cũng như giữa cộng đồng và ban quản lý VQG.
Yacob và đồng sự (2011)[65] khi tìm hiểu về “Nhận thức và quan niệm của
khách du lịch về phát triển du lịch sinh thái ở vườn quốc gia Redang Island Marine,
Malaysia” đã phỏng vấn 29 đối tượng, phân tích thông tin cơ bản của khách du
lịch tới VQG, nhận thức và quan niệm của khách du lịch về quản lý tài nguyên du
lịch, bảo tồn tài nguyên du lịch sinh thái và quan niệm của khách du lịch về tăng
doanh thu cho VQG từ hoạt động du lịch. Nghiên cứu kết luận rằng quan điểm và
nhận thức của khách du lịch về các vấn đề môi trường có thể được giải quyết trên
cơ sở công tác lập kế hoạch và quản lý, do đó cách tiếp cận quản lý có thể sẽ thành
công nếu như có cơ hội đối thoại và trao đổi giữa nhà quản lý và các bên liên quan.
Tuy nhiên, quá trình quản lý, phát triển và lập kế hoạch du lịch sinh thái hiệu quả
phải là một quá trình có đề cập đến hoạt động dựa vào thiên nhiên, kết hợp với giáo

dục môi trường và duy trì sự bền vững sinh thái, những lợi ích đối với cộng đồng
địa phương và tạo ra sự hài lòng của du khách. Nghiên cứu cung cấp những đề xuất
có giá trị cho quản lý tài nguyên du lịch sinh thái ở VQG. Do vậy, nghiên cứu có
khả năng hỗ trợ việc quản lý VQG nhằm cải thiện công tác quản lý tài nguyên du
lịch sinh thái và phát triển kế hoạch phát triển du lịch sinh thái.
Bhuiyan và đồng sự (2011) [49], trong nghiên cứu “Vai trò của chính phủ
trong phát triển du lịch sinh thái: Nghiên cứu điểm ở khu vực kinh tế duyên hải” đã
khẳng định sự can thiệp của Chính phủ là rất cần thiết đối với các quốc gia đang
phát triển trong việc lập kế hoạch và xúc tiến hoạt động du lịch sinh thái. Cụ thể, ở
alaysia, sự can thiệp chủ yếu của Chính phủ trong lĩnh vực phát triển du lịch sinh
thái là phát triển các sản phẩm du lịch sinh thái, thúc đẩy khả năng tiếp cận du lịch,
đào tạo, xúc tiến du lịch, phát triển du lịch bền vững…. Nghiên cứu cũng đề xuất

6
Viết thuê luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ
Mail:

Luận Văn A-Z
0972.162.399


Chính phủ nên xây dựng một kế hoạch hành động du lịch sinh thái, xây dựng năng
lực thể chế, đầu tư cho các dự án du lịch sinh thái ở các khu rừng đặc dụng, phát
triển nguồn nhân lực … Đặc biệt, Chính phủ nên đảm bảo lợi ích kinh tế, xã hội,
văn hóa và sinh thái của cộng đồng địa phương thông qua việc tham gia phát triển
DLST.
Hill (2011) [54] trong nghiên cứu “Du lịch sinh thái ở khu vực Amazon Peru:
sự kết hợp giữa du lịch, bảo tồn và phát triển cộng đồng” đã đề xuất một số nguyên
tắc chủ yếu nhằm đạt được thành công trong quá trình phát triển du lịch sinh thái ở
khu vực rừng nhiệt đới. Cụ thể, những nguyên tắc đó là nâng cao năng lực cộng

đồng thông qua việc tạo điều kiện cho họ tham gia vào hoạt động du lịch sinh thái,
trao đổi nhận thức giữa cộng đồng và người điều hành tour du lịch, đồng quản lý tài
nguyên rừng, kết hợp đào tạo và du lịch, giảm thiểu ảnh hưởng của hoạt động du
lịch tới môi trường và hệ sinh thái. Nghiên cứu này nhấn mạnh mối quan hệ giữa du
lịch sinh thái, bảo tồn hệ sinh thái và phát triển cộng đồng địa phương.
Apostu & Gheres, (2009) [48] nghiên cứu về “Một số đề xuất về tổ chức và
phát triển du lịch sinh thái đối với rừng đặc dụng ở Romania” đã phân tích thực
trạng hoạt động DLST ở Romania và cho thấy những thiếu sót có thể chia thành hai
nhóm, thiếu sót trong nội bộ ngành du lịch và thiếu sót trong việc quản lý các khu
rừng đặc dụng. Đối với nội bộ ngành, vấn đề nảy sinh từ sự thất bại trong chương
trình quảng bá cho môi trường sinh thái ở tất cả các cấp quản lý, đặc biệt là không
có chương trình phổ biến thông tin cho cộng đồng ở những khu vực có tiềm năng
lớn về DLST. Ở các khu rừng đặc dụng, một loạt vấn đề nảy sinh nhưng không bắt
nguồn từ việc không thể thực hiện được hình thức du lịch này mà nảy sinh từ thực
tế thiếu một cơ chế quản lý hợp lý môi trường tự nhiên có giá trị độc đáo và quan
trọng đối với việc duy trì cân bằng sinh thái và bảo vệ đa dạng sinh học.
Trong nghiên cứu “Tiềm năng du lịch sinh thái và quản lý du lịch sinh thái ở
hạ lưu sông Kavak (Tây Đông Thổ Nhĩ Kỳ)”, Özcan và đồng sự (2009) [61] nhận
thấy rằng cần phải thực hiện một hệ thống các giải pháp để có thể phát huy tối đa
tiềm năng du lịch sinh thái. Các giải pháp đó bao gồm xây dựng cơ sở hạ tầng phục

7
Viết thuê luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ
Mail:

Luận Văn A-Z
0972.162.399


vụ du lịch sinh thái đáp ứng nhu cầu của du khách, thực hiện các biện pháp ngăn

ngừa tác động tiêu cực của hoạt động du lịch sinh thái tới bảo tồn chim hoang dã,
đồng thời đặt những biển quảng bá thông tin về tính đặc hữu của loài chim trong
khu bảo tồn. Bên cạnh đó, dù có tiềm năng du lịch sinh thái rất lớn nhưng khu vực
nghiên cứu cũng chịu sự ảnh hưởng của các hoạt động của người dân sống lân cận
như canh tác nông nghiệp, chăn nuôi gia súc và săn bắn. Chính vì vậy, những hoạt
động nông nghiệp có thể gây ảnh hưởng tiêu cực tới việc phát triển du lịch sinh thái
cần phải được loại bỏ.
Samdin (2013)[63] và đồng sự trong nghiên cứu “Sự bền vững của tài
nguyên du lịch sinh thái ở vườn quốc gia Taman Negara: Phương pháp định giá
ngẫu nhiên (Contingent valuation)” đã đánh giá được giá trị kinh tế của tài nguyên
du lịch sinh thái ở vườn quốc gia Taman Negara. Nghiên cứu cũng đã đưa ra được
khung mức bằng lòng chi trả cho dịch vụ du lịch sinh thái ở vườn quốc gia và kết
luận rằng du khách bằng lòng chi trả mức phí vào cửa cao hơn so với mức phí hiện
hành.
Chase và đồng sự (1998) [53] cũng áp dụng phương pháp tương tự trong
nghiên cứu “Cầu về du lịch sinh thái và nguyên tắc phân biệt giá trong thu phí vào
cổng vườn quốc gia ở Costa Rica”. Tuy nhiên, Chase và đồng sự không chỉ đề xuất
khung mức bằng lòng chi trả mà còn xây dựng được hàm cầu về du lịch sinh thái
đối với vườn quốc gia và đánh giá được độ co giãn của cầu theo thu nhập. Trên cơ
sở đó, nghiên cứu tính toán mức phí nhằm tối đa hóa doanh thu và phân tích ứng
dụng của nguyên tắc phân biệt giá đối với quản lý du lịch sinh thái trong vườn quốc
gia. Tác giả cũng kết luận mức phí vào cổng hiện hành không phản ánh chính xác
mức bằng lòng chi trả của du khách.
Như vậy, có thể thấy việc nghiên cứu về DLST và DLST ở các VQG của các
tác giả ở ngoài nước cho thấy việc quản lý và khai thác du lịch sinh thái cần phải
được tổ chức quản lý thống nhất và tài nguyên du lịch tại các VQG là một tài
nguyên rất có giá trị và cần được khai thác hiệu quả.

8
Viết thuê luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ

Mail:

Luận Văn A-Z
0972.162.399


5.1.2. Những nghiên cứu trong nước
Ở Việt Nam DLST cũng được sự quan tâm, chú ý từ những năm 90s của thế
kỷ 20. Các công trình nghiên cứu về DLST cũng từ đó được thực hiện. Cụ thể như:
- Những giải pháp phát triển du lịch sinh thái Việt Nam trong xu thế hội
nhập, (2006), Nguyễn Thị Tú [31]. Tác giả đã phân tích khá chi tiết điều kiện phát
triển du lịch sinh thái và xu thế phát triển du lịch sinh thái Việt Nam trong xu thế
hội nhập. Tuy nhiên tác giả chưa làm rõ được tiềm năng DLST tại các VQG cũng
như việc quản lý và khai thác tiềm năng du lịch này.
- Du lịch sinh thái - thực trạng và giải pháp để phát triển ở Việt Nam của tác
giả Nguyễn Đình Hòa (2006) [17], Tác giả đã phân tích điều kiện và giải pháp phát
triển du lịch sinh thái của Việt Nam nhưng trong nghiên cứu này tác giả cũng chưa
làm nổi bật được hoạt động này của Việt Nam.
- Hoạt động du lịch sinh thái tại Việt Nam thực trạng và định hướng phát
triển, (2005), các tác giả Hoàng Hoa Quân, Ngô Hải Dương [29] đã làm rõ thực
trạng hoạt động du lịch sinh thái tại Việt Nam. Tuy nhiên tác giả chưa đề cập nhiều
đến mối quan hệ giữa phát triển du lịch với phát triển bền vững.
- Phát triển du lịch theo hướng du lịch sinh thái, (2004) [28], tác giả Đức
Phan đã phân tích được xu hướng phát triển du lịch và đã kết luận trong tương lai
du lịch hướng tới thiên nhiên, du lịch sinh thái là loại hình du lịch phổ biến trên thế
giới và Việt Nam cần đón đầu được xu hướng này để phát triển ngành dịch vụ du
lịch sao cho có hiệu quả.
Hội nghị quốc tế về du lịch bền vững ở Việt Nam do Tổng cục du lịch Việt
Nam kết hợp với tổ chức Hanns Seidel tổ chức tại Huế ( /1997); Hội thảo “ Xây
dựng chiến lược quốc gia về phát triển DLST tại Việt Nam” diễn ra tháng 9/1999

được tổ chức với sự phối hợp của Tổng cục Du lịch Việt Nam, UICN, ESCAP và sự
tài trợ của tổ chức SIDA[19], tại hội thảo này đã có rất nhiều tham luận được đưa ra
về những kinh nghiệm và thực tế phát triển DLST ở nhiều nơi như: Một số kết quả
về đề tài nghiên cứu cơ sở khoa học phát triển DLST ở Việt Nam, kết quả bước đầu

9
Viết thuê luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ
Mail:

Luận Văn A-Z
0972.162.399


nghiên cứu DLST ở Việt Nam…, các kết quả nghiên cứu tại hội thảo đã là những cơ
sở bổ ích cho phát triển DLST ở Việt Nam;
Các công trình nghiên cứu trên đã làm rõ được các nội dung cơ bản của
DLST, vai trò của DLST đối với phát triển bền vững và thực trạng phát triển DLST
của Việt Nam. Tuy nhiên, các công trình nghiên cứu về du lịch sinh thái ở Việt
Nam còn quá ít.
Về nghiên cứu hoạt động DLST ở các VQG cũng đã có nhiều công trình
nghiên cứu, cụ thể như:
- Xây dựng chiến lược kinh doanh sản phẩm DLST tại VQG Ba Vì của tác giả
Nguyễn Văn Hợp (2007)[18]. Tác giả đã phân tích được thực trạng kinh doanh sản
phẩm DLST ở VQG Ba Vì từ đó đưa ra các chiến lược kinh doanh cho sản phẩm
DLST ở đây. Tuy nhiên, phương pháp tác giả sử dụng là phương pháp định tính.
- Bảo tồn đa dạng sinh học và phát triển du lịch sinh thái bền vững ở vườn
quốc gia Ba Vì và vùng đệm trong nền kinh tế thị trường của tác giả Nguyễn Đức
Hậu (2006) [16]: Công trình nghiên cứu này tác giả chủ yếu đề cập đến việc bảo tồn
đa dạng sinh học và mối quan hệ giữa bảo tồn đa dạng sinh học với phát triển
DLST.

- Đặc điểm của du lịch sinh thái và khả năng kinh doanh loại hình du lịch
này tại các vườn quốc gia và khu bảo tồn thiên nhiên của Việt Nam, tác giả Nguyễn
Văn

ạnh (200 )[25] đã phân tích khía cạnh khai thác tiềm năng du lịch tại các

VQG để phát triển du lịch sinh thái. Tác giả đã làm rõ được tiềm năng du lịch tại
VQG phù hợp với tính chất và đặc điểm du lịch sinh thái tuy nhiên cụ thể hóa cần
khai thác tiềm năng du lịch này như thế nào.
- Phát triển sản phẩm DLST tại Ninh Bình, của tác giả Nguyễn Văn

ạnh

(2005)[24]. Tác giả đã làm rõ được sản phẩm DLST, các yếu tố cấu thành sản phẩm
DLST, tiềm năng và thực trạng phát triển các sản phẩm DLST ở Ninh Bình.
- Một số giải pháp phát triển du lịch sinh thái và bảo tồn vườn quốc gia Ba
Vì và vùng phụ cận của tác giả Vũ Đăng Khôi (2004)[20]. Tác giả đã đưa ra được

10
Viết thuê luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ
Mail:

Luận Văn A-Z
0972.162.399


các giải phát cho phát triển DLST ở VQG Ba Vì và phương pháp mà tác giả sử
dụng là phương pháp định tính.
- Cơ sở khoa học cho việc định hướng phát triển du lịch sinh thái ở vườn
quốc gia Cúc Phương của tác giả Nguyễn Thị Son (2000) [30], Tác giả chủ yếu

phân tích thực trạng tiềm năng DLST ở VQG Cúc Phương, các giải pháp tác giả
đưa ra để phát triển DLST ở đây chủ yếu là mang tính định tính chứ chưa đề cập
đến các phương án cụ thể để khai thác các tiềm năng này.
Các công trình nghiên cứu về các VQG trên đây đã giải quyết được nhiều
vấn đề. Tuy nhiên, các công trình nghiên cứu này chủ yếu là nghiên cứu về phát
triển DLST ở các VQG. Việc nghiên cứu xác định vai trò cũng như sứ mệnh và tầm
nhìn cho các VQG để từ đó tìm ra giải pháp quản lý và phương án khai thác DLST
tại các VQG chưa được đề cập rõ.

4.2. Những đóng góp mới của luận án
4.2.1.Những đóng góp mới về mặt học thuật, lý luận
- Từ lý luận về du lịch, du lịch sinh thái và phát triển du lịch bền vững, luận
án tập trung làm rõ về phát triển du lịch sinh thái theo quan điểm phát triển bền
vững. Cụ thể: Du lịch sinh thái theo quan điểm phát triển bền vững là du lịch sinh
thái có quan hệ mật thiết với cộng đồng dân cư địa phương và phải được quản lý
khai thác theo một công nghệ mới đó là công nghệ giảm thiểu tác động của du lịch
đến môi trường và những công nghệ phát triển du lịch thỏa mãn những nhu cầu của
du khách. Những công nghệ mới thường hướng vào thiết lập các tuyến du lịch, xây
dựng đường sá, nhà cửa, bãi cắm trại, hướng dẫn du lịch, …. Các công nghệ mới sẽ
là những công nghệ thân thiện với môi trường và thỏa mãn yêu cầu cao của hoạt
động du lịch; vừa nâng cao được sức chịu tải du lịch, vừa tăng được nguồn kinh phí
cho bảo tồn và phát triển ở địa phương.
- Luận án vận dụng các đặc trưng của du lịch sinh thái và vai trò của các
VQG để xác định sứ mệnh và tầm nhìn mới đối với các VQG, đó là: Tài nguyên ở
các VQG phải được coi là một nguồn tài nguyên kép vừa là tài nguyên rừng – phục

11
Viết thuê luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ
Mail:

Luận Văn A-Z
0972.162.399


vụ công tác bảo tồn đa dạng sinh học nhưng đồng thời cũng là một tài nguyên du
lịch – tài nguyên du lịch sinh thái.
4.2.2. Những phát hiện, đề xuất mới từ kết quả nghiên cứu
- Luận án làm rõ và xác định sứ mệnh, tầm nhìn cho các VQG Việt Nam và
từ đó đề xuất mô hình tổ chức quản lý nhà nước đối với các VQG nhằm tạo ra cơ
chế quản lý đồng bộ, hiệu quả; tạo sự phối hợp thuận lợi, chặt chẽ giữa các cơ quan
chức năng trong việc quản lý tài nguyên rừng và khai thác nguồn tài nguyên du lịch
sinh thái ở các VQG. Với mô hình tổ chức quản lý nhà nước được đề xuất thì các
VQG sẽ được quản lý tập trung tại cơ quan quản lý nhà nước về lâm nghiệp, hơn
thế nữa do các VQG có sứ mệnh và tầm nhìn mới là ngoài chức năng là một tài
nguyên rừng VQG còn là một tài nguyên du lịch đặc trưng do vậy việc quản lý khai
thác VQG phải có sự tham gia của các cơ quan chức năng về du lịch.
- Luận án xác định vai trò của Ban quản lý VQG trong việc quản lý và khai
thác du lịch sinh thái theo hướng phát triển bền vững đồng thời đề xuất mô hình tổ
chức quản lý cho các VQG.

ô hình tổ chức quản lý đảm bảo 2 mục tiêu đó là vừa

thực hiện tốt nhiệm vụ công ích là bảo tồn đa dạng sinh học nhưng cũng phát huy
hiệu quả việc kinh doanh du lịch sinh thái nhằm tạo nguồn thu để góp phần kinh phí
cho nhiệm vụ bảo tồn, giảm sức ép đối với ngân sách nhà nước.
- Đề xuất mô hình phát triển du lịch sinh thái bền vững cho các VQG nhằm
tạo cơ chế phối hợp chặt chẽ giữa các bên liên quan trong việc tổ chức quản lý và
khai thác tài nguyên du lịch ở VQG. Các bên tham gia trong mô hình phát triển
DLST bền vững tại các VQG bao gồm: Ban quản lý VQG, cộng đồng dân cư địa
phương, các doanh nghiệp du lịch và khách du lịch.

- Luận án cũng đề xuất xây dựng phương án khai thác du lịch sinh thái tại
các VQG theo hướng phát triển bền vững vừa đảm bảo việc khai thác hiệu quả
nguồn tài nguyên nhưng không làm ảnh hưởng đến môi trường sinh thái. Các chính
sách về thị trường, về sản phẩm cũng như các chính sách về xúc tiến, quảng bá để
đưa các thông tin về VQG đối với du khách và giúp du khách lựa chọn được những
chương trình DLST đích thực tại VQG.

12
Viết thuê luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ
Mail:

Luận Văn A-Z
0972.162.399


- Luận án sử dụng phương pháp ước lượng mức sẵn lòng chi trả cho mỗi lần
tham quan để làm cơ sở xác định giá vé vào cửa cho các VQG.

6. Kết cấu của luận án
Ngoài phần đặt vấn đề và kết luận luận án gồm 4 chương, cụ thể:
Chương 1: Cơ sở lý luận và thực tiễn về quản lý, khai thác du lịch sinh thái ở
các vườn quốc gia theo hướng phát triển bền vững
Chương 2: Phương pháp nghiên cứu
Chương : Hoạt động quản lý và khai thác du lịch sinh thái hiện nay ở các
vườn quốc gia Việt Nam và vườn quốc gia Cúc Phương
Chương 4: Giải pháp quản lý và khai thác du lịch sinh thái ở các vườn quốc
gia Việt Nam và vườn quốc gia Cúc Phương theo hướng phát triển bền vững

13
Viết thuê luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ

Mail:

Luận Văn A-Z
0972.162.399


CHƯƠNG 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIẾN VỀ QUẢN LÝ, KHAI THÁC
DU LỊCH SINH THÁI Ở CÁC VƯỜN QUỐC GIA THEO HƯỚNG
PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG
1.1. Lý luận cơ bản về du lịch và phát triển du lịch bền vững
1.1.1. Lý luận cơ bản về du lịch
1.1.1.1. Khái niệm du lịch
Du lịch hiện nay được coi là ngành công nghiệp không khói, đem lại nguồn
thu lớn cho các quốc gia do đó đã được nghiên cứu và đề cập đến rất nhiều. Tuy
nhiên, hiện nay nội dung về du lịch vẫn chưa được thống nhất cả trong nước và
ngoài nước. Sau đây là một số khái niệm về du lịch:
- “Du lịch là một tập hợp các hoạt động tích cực của con người nhằm thực
hiện một dạng hành trình, là một công nghiệp liên kết nhằm thỏa mãn các nhu cầu
của khách du lịch…Du lịch là cuộc hành trình mà một bên là người khởi hành với
mục đích đã được chọn trước và một bên là các công cụ làm thỏa mãn nhu cầu của
họ.” [14, tr17]
- “ Du lịch là hoạt động của con người tới một nơi ngoài môi trường thường
xuyên trong một khoảng thời gian ít hơn khoảng thời gian đã được các tổ chức du
lịch quy định, mục đích của chuyến đi không phải là để tiến hành các hoạt động
kiếm tiền trong phạm vi vùng tới thăm.” [14,tr 19]
- “ Du lịch là một ngành kinh doanh bao gồm các hoạt động tổ chức hướng
dẫn, sản xuất, trao đổi hàng hóa và dịch vụ của những doanh nghiệp, nhằm đáp ứng
các nhu cầu đi lại, lưu trú, ăn uống… và các nhu cầu khác của khách du lịch. Các
hoạt động đó phải đem lại lợi ích chính trị, kinh tế - xã hội thiết thực cho nước làm

du lịch và cho bản thân doanh nghiệp.”[14,tr 20]
- “ Du lịch là hoạt động của con người ngoài nơi cư trú thường xuyên của
mình nhằm thỏa mãn nhu cầu tham quan, giải trí, nghỉ dưỡng trong một khoảng thời
gian nhất định” – Luật du lịch Việt Nam năm 200 [40]

14
Viết thuê luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ
Mail:

Luận Văn A-Z
0972.162.399