Đánh giá kết quả phối hợp thực hiện chương trình đào tạo giữa bệnh viện và trường trung cấp y tế bắc kạn
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.11 MB, 108 trang )
ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM
ĐẶNG TRUNG PHONG
ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ PHỐI HỢP THỰC HIỆN
CHƢƠNG TRÌNH ĐÀO TẠO GIỮA BỆNH VIỆN
VÀ TRƢỜNG TRUNG CẤP Y TẾ BẮC KẠN
LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC
THÁI NGUYÊN - 2015
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN
ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM
ĐẶNG TRUNG PHONG
ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ PHỐI HỢP THỰC HIỆN
CHƢƠNG TRÌNH ĐÀO TẠO GIỮA BỆNH VIỆN
VÀ TRƢỜNG TRUNG CẤP Y TẾ BẮC KẠN
Chuyên ngành: Quản lý giáo dục
Mã số: 60 14 01 14
LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC
Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: TS.LÝ TIẾN HÙNG
THÁI NGUYÊN - 2015
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan luận văn này là công trình nghiên cứu khoa học
thực sự của cá nhân tôi, đƣợc thực hiện dƣới sự hƣớng dẫn khoa học của
TS. Lý Tiến Hùng.
Các số liệu và kết quả nghiên cứu nêu trong luận văn là trung thực và
chƣa từng đƣợc công bố trong bất kỳ một công trình khoa học nào khác.
Tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm về nghiên cứu của mình.
Thái Nguyên, tháng 8 năm 2015
Tác giả
Đặng Trung Phong
i
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN
LỜI CẢM ƠN
Sau một thời gian làm việc nghiêm túc và đầy trách nhiệm, dƣới sự
hƣớng dẫn khoa học của TS. Lý Tiến Hùng, đến nay luận văn đã hoàn thành.
Nhân dịp này cho phép tác giả xin trân trọng bày tỏ lòng cảm ơn chân thành
đến các giảng viên Trƣờng Đại học Sƣ phạm thuộc Đại học Thái Nguyên đã tận
tình giảng dạy, giúp đỡ tôi trong quá trình học tập, nghiên cứu và làm luận văn.
Tác giả xin chân thành cảm ơn Khoa Sau đại học, Khoa Tâm lý Giáo dục
Trƣờng Đại học Sƣ phạm thuộc Đại học Thái Nguyên; Các cơ sở y tế tại địa
phƣơng; các đồng chí cán bộ quản lý, các thầy giáo, cô giáo và các cán bộ thỉnh
giảng trong Trƣờng Trung cấp Y tế Bắc Kạn và các bạn học sinh đã tạo điều
kiện, giúp đỡ tác giả trong quá trình nghiên cứu và hoàn thành luận văn.
Hy vọng rằng với những kết quả đã đạt đƣợc, khi áp dụng vào thực tiễn
công tác sẽ góp phần tích cực hơn nữa trong việc phối hợp thực hiện chƣơng
trình đào tạo ở Trƣờng Trung cấp Y tế Bắc Kạn trong thời gian tới.
Luận văn không thể tránh khỏi thiếu sót, kính mong đƣợc sự chỉ dẫn của
các thầy giáo, cô giáo và sự đóng góp ý kiến của đồng chí, đồng nghiệp.
Xin trân trọng cảm ơn!
Thái Nguyên, tháng 8 năm 2015
Tác giả
Đặng Trung Phong
ii
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN ................................................................................................. i
LỜI CẢM ƠN ...................................................................................................... ii
MỤC LỤC ..........................................................................................................iii
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT ............................................................................. iv
DANH MỤC CÁC BẢNG .................................................................................. v
MỞ ĐẦU ............................................................................................................. 1
1. Lý do chọn đề tài ............................................................................................. 1
2. Mục đích nghiên cứu ....................................................................................... 5
3. Khách thể và đối tƣợng nghiên cứu ................................................................. 5
4. Giả thuyết khoa học ......................................................................................... 5
5. Nhiệm vụ nghiên cứu ...................................................................................... 5
6. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu...................................................................... 6
7. Đóng góp mới của đề tài ................................................................................. 6
8. Phƣơng pháp nghiên cứu ................................................................................. 7
9. Cấu trúc luận văn ............................................................................................. 8
Chƣơng 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HOẠT
ĐỘNG PHỐI HỢP THỰC HIỆN CHƢƠNG TRÌNH ĐÀO TẠO
GIỮA TRƢỜNG TRUNG CẤP Y TẾ VỚI CÁC CƠ SỞ Y TẾ................... 9
1.1. Sơ lƣợc lịch sử nghiên cứu vấn đề ............................................................... 9
1.1.1. Các nghiên cứu ở nƣớc ngoài ......................... 9
1.1.2. Nghiên cứu ở Việt Nam ............................ 12
1.2. Một số khái niệm liên quan đến nghiên cứu vấn đề ................................... 13
1.2.1. Đánh giá ...................................... 13
1.2.2. Kết quả, phối hợp ................................ 16
1.2.3. Trƣờng Trung cấp Y tế ............................ 17
1.2.4. Chƣơng trình đào tạo và Chƣơng trình đào tạo Y sỹ ......... 19
iii
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN
1.2.5. Cơ sở Y tế tham gia vào quá trình đào tạo ................ 21
1.2.6. Quản lý đào tạo ................................. 21
1.2.7. Thực tập ...................................... 22
1.2.8. Thực tập y khoa ................................. 23
1.2.9. Thực tập lâm sàng................................ 23
1.3. Một số vấn đề lý luận về đánh giá kết quả hoạt động phối hợp giữa
Trƣờng Trung cấp Y tế với các Cơ sở y tế tham gia vào quá trình đào tạo ...... 24
1.3.1. Vai trò của sự phối hợp ............................ 24
1.3.2. Mục tiêu phối hợp................................ 26
1.3.3. Nội dung phối hợp ............................... 27
1.4. Nội hàm và nội dung đánh giá kết quả hoạt động phối hợp giữa Trƣờng
Trung cấp Y tế và Cơ sở Y tế trong thực hiện chƣơng trình đào tạo .................... 31
1.4.1. Nội dung phối hợp thực hiện chƣơng trình đào tạo .......... 31
1.4.2. Thang đo kết quả phối hợp giữa Trƣờng Trung cấp Y tế Bắc Kạn
và CSYT tham gia thực hiện chƣơng trình đào tạo ................ 32
1.5. Các yếu tố ảnh hƣởng đến kết quả phối hợp giữa Trƣờng Trung cấp Y
tế và Cơ sở y tế trong thực hiện chƣơng trình đào tạo ...................................... 32
1.5.1. Các yếu tố chủ quan .............................. 32
1.5.2. Các yếu tố khách quan ............................. 34
Tiểu kết chƣơng 1 .............................................................................................. 36
Chƣơng 2: ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG
PHỐI HỢP THỰC HIỆN CHƢƠNG TRÌNH ĐÀO TẠO TẠI
TRƢỜNG TRUNG CẤP Y TẾ BẮC KẠN ................................................... 37
2.1. Vài nét khái quát về Trƣờng Trung cấp Y tế Bắc Kạn ............................... 37
2.1.1. Quá trình hình thành và phát triển ..................... 37
2.1.2. Cơ cấu tổ chức và đội ngũ giáo viên (số liệu năm 2013) ....... 38
iv
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN
2.1.3. Công tác đào tạo, nội dung đào tạo, chƣơng trình đào tạo và cung
cấp dịch vụ y tế, kết quả đạt đƣợc ........................... 39
2.1.4. Thuận lợi và khó khăn chung của nhà trƣờng .............. 46
2.2. Thực trạng phối hợp giữa Trƣờng Trung cấp Y tế Bắc Kạn với Cơ sở
y tế tham gia vào quá trình đào tạo.................................................................... 47
2.2.1. Tổ chức nghiên cứu thực trạng ....................... 47
2.2.2. Thực trạng các hoạt động phối hợp giữa Trƣờng Trung cấp Y tế
Bắc Kạn và các cơ sở y tế địa phƣơng ........................ 49
2.2.3. Thực trạng xây dựng và thực hiện kế hoạch phối hợp giảng dạy.. 50
2.2.4. Thực trạng hoạt động phối hợp kiểm tra- đánh giá kết quả học tập
của học sinh ......................................... 51
2.2.5. Thực trạng hoạt động phối hợp quản lý thực hành, thực tập lâm
sàng của học sinh tại cơ sở y tế tham gia vào quá trình đào tạo ........ 52
2.3. Đánh giá chung về qua trình phối hợp đào tạo tại trƣờng trung cấp y
tế Bắc Kạn.......................................................................................................... 57
2.3.1. Ƣu điểm ...................................... 57
2.3.2. Nhƣợc điểm.................................... 58
2.3.3. Những nguyên nhân .............................. 59
Tiểu kết chƣơng 2 .............................................................................................. 61
Chƣơng 3: BIỆN PHÁP PHỐI HỢP THỰC HIỆN CHƢƠNG TRÌNH
ĐÀO TẠO GIỮA TRƢỜNG TRUNG CẤP Y TẾ BẮC KẠN VỚI
BỆNH VIỆN VÀ CÁC CƠ SỞ Y TẾ ĐỊA PHƢƠNG ................................. 62
3.1. Mục tiêu đào tạo và các nguyên tắc đề xuất biện pháp .............................. 62
3.1.1. Mục tiêu đào tạo ................................. 62
3.1.2. Các nguyên tắc đề xuất biện pháp ..................... 64
3.2. Các biện pháp phối hợp thực hiện CTĐT giữa Trƣờng Trung cấp Y tế
Bắc Kạn với Bệnh viện và các cơ sở y tế địa phƣơng ....................................... 66
v
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN
3.2.1. Biện pháp 1: Xây dựng các quy chế phối thực hiện chƣơng trình
đào tạo ............................................. 66
3.2.2. Biện pháp 2: Xây dựng, phát triển chƣơng trình đào tạo theo
hƣớng tăng cƣờng thực hành, thực tập phù hợp với thực tiễn nghề nghiệp . 72
3.2.3. Biện pháp 3: Phân công nhiệm vụ rõ ràng, quy định trách nhiệm
cụ thể của cán bộ y tế tham gia giảng dạy ...................... 73
3.2.4. Biện pháp 4: Đổi mới phƣơng pháp quản lý hoạt động dạy học
của giáo viên ......................................... 74
3.2.5. Biện pháp 5: Đổi mới phƣơng pháp thực hành và cách đánh giá
kết quả thực hành nghề cho học sinh ......................... 76
3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp ................................................................. 78
3.4. Khảo sát về mức độ tính cần thiết và khả thi các biện pháp đƣợc đề xuất ...... 80
Tiểu kết chƣơng 3 .............................................................................................. 85
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ................................................................. 86
1. Kết luận .......................................................................................................... 86
2. Khuyến nghị................................................................................................... 87
2.1. Đối với trƣờng Trung cấp Y tế Bắc Kạn .................. 87
2.2. Đối với Bệnh viện và các cơ sở y tế ..................... 88
TÀI LIỆU THAM KHẢO............................................................................... 89
PHỤ LỤC
vi
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
Từ viết tắt
Diễn giải
BV
Bệnh viện
CBYT
Cán bộ y tế
CSYT
Cơ sở y tế
CTĐT
Chƣơng trình đào tạo
DN
Doanh nghiệp
ĐT
Đào tạo
GV
Giáo viên
HS
Học sinh
HSSV
Học sinh, sinh viên
KT-ĐG
Kiểm tra - đánh giá
NT
Nhà trƣờng
TCCN
Trung cấp chuyên nghiệp
TrTCYT
Trƣờng Trung cấp Y tế
TrTCYTBK
Trƣờng Trung cấp Y tế Bắc Kạn
TT-KT&ĐBCLGD
Thanh tra-Khảo thí & Đảm bảo chất lƣợng giáo dục
TTCS
Thực tập cơ sở
TTLS
Thực tập lâm sàng
iv
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN
DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 2.1. Cấu trúc kiến thức CTĐT.................................................................. 40
Bảng 2.2. Học phần và thời lƣợng các môn học ............................................... 41
Bảng 2.3. Các phòng thực tập, thực hành tại trƣờng ......................................... 45
Bảng 2.4. Các cơ sở y tế phối hợp ..................................................................... 45
Bảng 2.5. Thực trạng hoạt động thống nhất một số nội dung chuyên môn
trong phối hợp đào tạo giữa trƣờng và các cơ sở y tế địa phƣơng ....... 49
Bảng 2.6. Thực trạng xây dựng và thực hiện kế hoạch phối hợp giảng dạy....... 50
Bảng 2.7. Thực trạng hoạt động phối hợp kiểm tra, đánh giá kết quả học
tập của học sinh ................................................................................. 51
Bảng 2.8. Thực trạng hoạt động phối hợp quản lý thực hành, thực tập lâm
sàng của học sinh tại cơ sở y tế tham gia vào quá trình đào tạo ......... 52
Bảng 2.9. Số lƣợng học sinh đƣợc đào tạo ra trƣờng ........................................ 58
Bảng 3.1. Kết quả về mức độ cần thiết của các biện pháp đƣợc đề xuất .......... 82
Bảng 3.2. Kết quả khảo sát về tính khả thi của các biện pháp đƣợc đề xuất........... 83
v
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Sức khoẻ là vốn quý nhất của mỗi con ngƣời, cộng đồng khỏe mạnh, dân
trí phát triển thể hiện sự hƣng vƣợng của mỗi quốc gia, là niềm hạnh phúc của
mỗi dân tộc. Bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khoẻ nhân dân là hoạt động
nhân đạo, trực tiếp bảo đảm nguồn nhân lực cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ
Tổ quốc, là một trong những chính sách ƣu tiên hàng đầu của Đảng và Nhà
nƣớc. Vì vậy, đầu tƣ cho sức khoẻ là đầu tƣ cho sự phát triển về kinh tế và xã
hội của đất nƣớc, nâng cao chất lƣợng cuộc sống cho mỗi cá nhân và gia đình.
Ngành Y là một ngành đặc thù, liên quan trực tiếp với tính mạng và sức
khỏe của con ngƣời, do vậy, nhân lực y tế là nguồn lực quan trọng nhất của hệ
thống y tế, quyết định phạm vi cũng nhƣ chất lƣợng dịch vụ y tế. Việc phát
triển nguồn nhân lực y tế luôn đƣợc quan tâm và đặt lên hàng đầu trong quá
trình thực hiện nhiệm vụ bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khoẻ nhân dân.
Nghị quyết 46 - NQ/TW ngày 23/2/2005 của Bộ Chính trị về “Công tác bảo vệ,
chăm sóc và nâng cao sức khoẻ nhân dân trong tình hình mới” đã khẳng định
“Nghề y là một nghề đặc biệt, vì vậy cần được đào tạo và sử dụng một cách
đặc biệt”. Điều đó đã thể hiện rõ quan điểm coi trọng trong đào tạo và sử dụng
nhân lực y tế của Đảng và Nhà nƣớc.
Đào tạo y khoa là loại hình đào tạo (ĐT) đặc biệt. Thực hành trong
phòng thí nghiệm, bệnh viện (BV) và cộng đồng là điều kiện không thể thiếu
trong các chƣơng trình đào tạo chuyên ngành y khoa. Theo khuyến cáo của
Liên đoàn Giáo dục Y học thế giới về đảm bảo chất lƣợng giáo dục y học cơ
bản thì "Trường Y phải đảm bảo cho học sinh, sinh viên (HSSV) được tiếp xúc
với người bệnh và tiếp thu đủ những kiến thức và kỹ năng lâm sàng để đảm
1
nhiệm trách nhiệm lâm sàng một cách thoả đáng khi tốt nghiệp". Ở hầu hết
các nƣớc trên thế giới, các Trƣờng y thƣờng có BV trực thuộc trƣờng. Đây là
nơi để HSSV đến học tập lâm sàng - thực tập nghề nghiệp trƣớc khi trở thành
nhân viên y tế.
Hiện nay, ở Việt Nam đại bộ phận các Trƣờng y tế sử dụng các BV công
lập làm BV cho Nhà trƣờng, hầu hết chƣa có BV riêng trực thuộc trƣờng. Do
tính đặc thù này, để đảm bảo chất lƣợng ĐT các Trƣờng y đều cần phải có sự
gắn kết chặt chẽ với các BV “kết hợp Viện - Trƣờng”. Kết hợp “Viện Trường” không chỉ tạo điều kiện cần thiết cho các Trƣờng y trong công tác ĐT,
mà còn là cơ hội để nâng cao chất lƣợng khám chữa bệnh và chăm sóc ngƣời
bệnh ở các BV. Những giáo viên (GV) của trƣờng vừa là những cán bộ y tế
(CBYT) có kinh nghiệm trong lĩnh vực giảng dạy, đồng thời là những CBYT
giỏi trong lĩnh vực khám chữa bệnh, chăm sóc sức khoẻ ngƣời bênh. Nhƣ vậy,
BV có thêm một đội ngũ cán bộ chuyên môn có năng lực bên cạnh các cán bộ
trong biên chế cùng tham gia vào công tác khám chữa bệnh. Mặt khác các
CBYT ở BV cùng tham gia giảng dạy cho HSSV tạo thành mối quan hệ đan
xen, vừa giúp trƣờng đào tạo CBYT có chất lƣợng, vừa giúp BV hoàn thành tốt
công tác khám chữa bệnh.
Trong thời gian qua sự kết hợp giữa các Trƣờng y và BV đã đạt đƣợc
nhiều kết quả và lợi ích trên các lĩnh vực nhƣ: kết hợp “Viện - Trường” về mặt
tổ chức cán bộ, tổ chức học tập và quản lý HSSV tại BV, giảng dạy lý thuyết &
thực hành, nghiên cứu khoa học.., sử dụng quản lý các trang thiết bị y tế và
công tác chỉ đạo tuyến....tuy nhiên bên cạnh những thuận lợi, quá trình thực
hiện việc kết hợp cũng có nhiều khó khăn và hạn chế.
Trên thực tế nhiều Trƣờng y đang thiếu cơ sở thực hành lâm sàng do mật
độ HSSV trong BV quá lớn cùng đến thực tập. Có nhiều đối tƣợng, nhiều lớp
2
HSSV cùng thực tập với những mục tiêu khác nhau đã gây khó khăn cho việc
tổ chức dạy - học tại BV; nhiều trƣờng không có BV riêng, một số trƣờng có
BV nhƣng với quy mô nhỏ và số lƣợng HSSV học tập quá đông dẫn tới tình
trạng quá tải ảnh hƣởng đến công tác quản lý, giám sát, khó có điều kiện quan
tâm tốt đến công tác ĐT; việc đôn đốc thực hiện triển khai và giám sát trong
quá trình thực hiện kết hợp “Viện - Trường” chƣa đạt yêu cầu mong muốn,
chƣa có mô hình mẫu về phối hợp “Viện - Trường”; các BV hoạt động theo cơ
chế của nền kinh tế thị trƣờng nên gián tiếp gây cản trở việc thực tập của HSSV
tại BV, một số cán bộ kiêm nhiệm chƣa đƣợc ĐT về phƣơng pháp dạy học tích
cực,... Mặt khác, hiện nay ngƣời bệnh không dễ dàng cho thăm khám trực tiếp
nhƣ trƣớc đây, việc tiếp cận với ngƣời bệnh tại các BV ngày càng khó khăn
hơn, vì vậy chất lƣợng ĐT thực hành không đảm bảo. HSSV không đƣợc thực
hành nhiều, điều đó dẫn đến việc năng lực thực hành của HSSV sau khi ra
trƣờng khá hạn chế.
Để đẩy mạnh công tác kết hợp “Viện - Trường” trong ĐT nhân lực y tế
phù hợp với sự phát triển của khoa học kỹ thuật, sự nghiệp công nghiệp hoá,
hiện đại hoá đất nƣớc cần phải có những giải pháp hiệu quả nhƣ xây dựng mô
hình mẫu kết hợp “Viện - Trường”; thể chế hoá việc kết hợp “Viện - Trường”
văn bản quản lý nhà nƣớc; lập kế hoạch đôn đốc, giám sát quá trình kết hợp
giữa BV và Nhà trƣờng trong ĐT và phục vụ NB; xây dựng đồng bộ các cơ sở
thực hành trong đó có BV dạy học. Các BV, cơ sở y tế công lập và tƣ nhân phải
xem việc ĐT và kết hợp với các trƣờng trong công tác ĐT thực tập lâm sàng
cho HSSV, vừa là nhiệm vụ, vừa là trách nhiệm, coi đây là giải pháp đầu tƣ để
phát triển; thực hiện kết hợp “Viện - Trường” trong ĐT nhân lực y tế theo quy
định thống nhất của Bộ Y tế.
3
Tại hội nghị về công tác thí điểm ĐT sau đại học tại BV/Viện nghiên cứu
đƣợc tổ chức ngày 29/7/2014, Bộ trƣởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến đã cho
rằng: các đơn vị liên quan sẽ phối hợp để nghiên cứu ban hành thông tƣ liên bộ
giữa Bộ Y tế và Bộ Giáo dục và Đào tạo về việc kết hợp “Viện - Trường” đồng
thời cần có sự phối hợp chặt chẽ “Viện - Trường”, cân đối lực lƣợng giảng viên
của trƣờng và viện. BV là nơi cung cấp thông tin nhu cầu nhân lực chuyên
ngành cho Nhà trƣờng để trƣờng xây dựng chỉ tiêu tuyển sinh. Hy vọng rằng
chủ trƣơng này đi vào hiện thực sẽ góp phần khắc phục những khó khăn, vƣớng
mắc và nâng cao hiệu quả công tác kết hợp “Viện - Trường” trong ĐT nguồn
nhân lực y tế đáp ứng nhu cầu chăm sóc sức khỏe nhân dân trong sự nghiệp
công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nƣớc.
Trƣờng Trung cấp Y tế Bắc Kạn là một cơ sở giáo dục nghề nghiệp nằm
trong hệ thống Giáo dục quốc dân trực thuộc Sở Y tế Bắc Kạn có nhiệm vụ ĐT
và bồi dƣỡng cán bộ y tế có trình độ trung cấp và sơ cấp y tế cho tỉnh và một số
tỉnh lân cận. Trong những năm qua, quá trình ĐT của Nhà trƣờng luôn có sự
phối hợp với BV và các cơ sở y tế địa phƣơng, bƣớc đầu đã đạt đƣợc những kết
quả nhất định, cơ bản đáp ứng với yêu cầu của xã hôi và các cơ quan sử dụng
nguồn nhân lực y tế tại địa phƣơng. Tuy nhiên, với sự phát triển của khoa học
kỹ thuật, sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá các cơ sở y tế phát triển cả
qui mô và chiều sâu, cùng với sự biến động phức tạp của nền kinh tế thị
trƣờng,...hoạt động phối hợp đào tạo của trƣờng với các cơ sở y tế mới chỉ
dừng lại ở kết quả khiêm tốn, chƣa thực sự bắt nhịp với yêu cầu thực tế,... Xuất
phát từ lí do trên, chúng tôi lựa chọn đề tài: “Đánh giá kết quả phối hợp thực
hiện chương trình đào tạo giữa Bệnh viện và Trường Trung cấp Y tế Bắc
Kạn” nhằm nâng cao chất lƣợng đào tạo của nhà trƣờng trong thời gian tới.
4
2. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở nghiên cứu lý luận về đánh giá kết quả hoạt động phối hợp
thực hiện chƣơng trình đào tạo giữa Trƣờng Trung cấp Y tế với cơ sở y tế tham
gia đào tạo và thực trạng hoạt động này ở Trƣờng Trung cấp Y tế Bắc Kạn,
luận văn đề xuất các biện pháp phối hợp thực hiện chƣơng trình đào tạo giữa
nhà trƣờng và bệnh viện để nâng cao chất lƣợng đào tạo nguồn nhân lực y tế
của địa phƣơng.
3. Khách thể và đối tƣợng nghiên cứu
3.1. Khách thể nghiên cứu
Hoạt động phối hợp thực hiện chƣơng trình đào tạo giữa Trƣờng Trung
cấp Y tế với cơ sở y tế tham gia vào quá trình đào tạo.
3.2. Đối tượng nghiên cứu
Đánh giá các hoạt động phối hợp thực hiện chƣơng trình đào tạo giữa
Trƣờng Trung cấp Y tế Bắc Kạn với Bệnh viện và các cơ sở y tế địa phƣơng.
4. Giả thuyết khoa học
Hoạt động phối hợp thực hiện chƣơng trình đào tạo giữa Trƣờng Trung
cấp Y tế Bắc Kạn với Bệnh viện và các cơ sở y tế trên địa bàn tỉnh Bắc Kạn
hiện nay còn hạn chế đã ảnh hƣởng không nhỏ đến chất lƣợng đào tạo, nếu xây
dựng và thực thi một số biện pháp quản lý hoạt động phối hợp thực hiện
chƣơng trình đào tạo giữa Nhà trƣờng với các cơ sở y tế địa phƣơng phù hợp,
đồng bộ, có tính khả thi sẽ nâng cao đƣợc chất lƣợng đào tạo của Trƣờng Trung
cấp Y tế Bắc Kạn.
5. Nhiệm vụ nghiên cứu
- Nghiên cứu cơ sở lý luận về đánh giá kết quả hoạt động phối hợp thực
hiện chƣơng trình đào tạo giữa Trƣờng Trung cấp Y tế với các cơ sở y tế tham
gia vào quá trình đào tạo.
5
- Đánh giá kết quả thực trạng phối hợp thực hiện chƣơng trình đào tạo giữa
Trƣờng Trung cấp Y tế Bắc Kạn với Bệnh viện và các cơ sở y tế địa phƣơng.
- Đề xuất một số biện pháp phối hợp thực hiện chƣơng trình đào tạo giữa
Trƣờng Trung cấp Y tế Bắc Kạn với Bệnh viện và các cơ sở y tế địa phƣơng
nhằm nâng cao chất lƣợng đào tạo của Nhà trƣờng.
6. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu
- Giới hạn nghiên cứu
Nghiên cứu các hoạt động phối hợp thực hiện chƣơng trình đào tạo giữa
Trƣờng Trung cấp Y tế Bắc Kạn với cơ sở y tế trên địa bàn thành phố Bắc Kạn,
tỉnh Bắc Kạn và bƣớc đầu đánh giá kết quả của các hoạt động đó.
- Phạm vi nghiên cứu
Do điều kiện nghiên cứu có hạn, chúng tôi chỉ khảo sát kết quả thực
trạng hoạt động phối hợp thực hiện chƣơng trình đào tạo giữa Trƣờng Trung
cấp y tế Bắc Kạn với Bệnh viện đa khoa tỉnh và bệnh viện đa khoa thành phố
Bắc Kạn - tỉnh Bắc Kạn trong quá trình thực hiện chƣơng trình đào tạo trình
độ trung cấp hệ y sỹ chính quy.
- Đối tượng khảo sát
Đối tƣợng khảo sát của đề tài là cán bộ quản lý, giáo viên và học sinh
của Trƣờng Trung cấp Y tế Bắc Kạn và cán bộ thỉnh giảng của các đơn vị cơ sở
y tế tham gia vào quá trình đào tạo.
7. Đóng góp mới của đề tài
Góp phần làm sáng tỏ một số vấn đề lý luận liên quan đến quản lý hoạt
động phối hợp thực hiện chƣơng trình đào tạo giữa Trƣờng Trung cấp Y tế Bắc
Kạn với Bệnh viện với các cơ sở y tế địa phƣơng, phân tích thực trạng phối hợp
và đánh giá các kết quả đạt đƣợc của hoạt động này, đề xuất các biện pháp
nhằm nâng cao hiệu quả của công tác phối hợp thực hiện chƣơng trình đào tạo
giữa Nhà trƣờng với các cơ sở y tế địa phƣơng.
6
8. Phƣơng pháp nghiên cứu
8.1. Nhóm các phương pháp nghiên cứu lý thuyết
Để thực hiện mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu đề ra, đề tài sử dụng
phƣơng pháp phân tích, tổng hợp, khái quát hoá những tài liệu lý luận có liên
quan để làm sáng tỏ cơ sở lý luận vấn đề nghiên cứu.
8.2. Nhóm các phương pháp nghiên cứu thực tiễn
8.2.1. Phương pháp điều tra bằng phiếu hỏi
Xây dựng hệ thống câu hỏi điều tra phù hợp với nội dung luận văn,
thống kê, phân tích các dữ liệu để có những đánh giá chính xác về thực trạng
phối hợp thực hiện chƣơng trình đào tạo giữa Trƣờng Trung cấp Y tế Bắc Kạn
với các cơ sở y tế địa phƣơng trong thời gian qua.
8.2.2. Phương pháp phỏng vấn
Trò chuyện với một số cán bộ quản lý, giáo viên trong trƣờng và cán bộ
thỉnh giảng của các cơ sở y tế phối hợp có tâm huyết, có kinh nghiệm để hiểu
thêm thực tiễn về nhà trƣờng nhằm làm sáng tỏ hơn nội dung nghiên cứu bằng
phƣơng pháp điều tra phiếu hỏi.
8.2.3. Phương pháp chuyên gia
Lấy ý kiến chuyên gia về thực trạng cũng nhƣ góp ý của các cán bộ quản
lý, giáo viên giữa trƣờng và cơ sở y tế phối hợp, để xác định các giải pháp tối
ƣu cho công tác quản lý hoạt động phối hợp thực hiện chƣơng trình đào tạo của
trƣờng thời gian qua.
8.3. Phương pháp toán thống kê để xử lý các dữ liệu nghiên cứu
- Sử dụng công thức toán học để thống kê.
- Sử dụng bảng, biểu, sơ đồ.
7
9. Cấu trúc luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận, khuyến nghị và tài liệu tham khảo Luận
văn gồm 3 chƣơng:
Chƣơng 1: Cơ sở lý luận về đánh giá kết quả hoạt động phối hợp thực
hiện chƣơng trình đào tạo giữa Trƣờng Trung cấp Y tế Bắc Kạn với các cơ
sở y tế.
Chƣơng 2: Đánh giá thực trạng kết quả hoạt động phối hợp thực hiện
chƣơng trình đào tạo giữa Trƣờng Trung cấp Y tế Bắc Kạn với Bênh viện và
các cơ sở y tế địa phƣơng.
Chƣơng 3: Biện pháp phối hợp thực hiện chƣơng trình đào tạo giữa
Trƣờng Trung cấp Y tế Bắc Kạn với Bệnh viện và các cơ sở y tế địa phƣơng.
8
Chƣơng 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG PHỐI HỢP
THỰC HIỆN CHƢƠNG TRÌNH ĐÀO TẠO GIỮA TRƢỜNG
TRUNG CẤP Y TẾ VỚI CÁC CƠ SỞ Y TẾ
1.1. Sơ lƣợc lịch sử nghiên cứu vấn đề
1.1.1. Các nghiên cứu ở nước ngoài
Trong lịch sử giáo dục, có rất nhiều quan điểm khác nhau về vấn đề đánh
giá (ĐG). Mỗi nhà giáo dục, nhà sƣ phạm trong những giai đoạn lịch sử khác
nhau lại đƣa ra các cách nhìn nhận khác nhau về vấn đề này.
* Quan điểm của J.A.Comenxki (1592 - 1670)
J.A.Comenxki là ngƣời đầu tiên đƣa ra quan điểm về hệ thống lớp - bài
trong thế giới cận đại. Theo ông, quá trình dạy học đƣợc xem xét dƣới lí thuyết hệ
thống bao gồm: mục đích, nội dung, phƣơng pháp, phƣơng tiện, hình thức, các
nguyên tắc dạy học với hai yếu tố quan trọng là ngƣời dạy và ngƣời học. Do đó,
kết quả của quá trình dạy học phải đƣợc thông qua việc kiểm tra và đánh giá.
Kiểm tra, đánh giá (KT-ĐG) sẽ góp phần điều chỉnh các yếu tố mục
đích, nội dung, phƣơng pháp, phƣơng tiện, hình thức ngƣời dạy với ngƣời học
sao cho hiệu quả và chất lƣợng.
* Quan điểm của I.B.Bazelov (1724 - 1790) I.B.Bazelov đã ra hệ ĐG tri
thức trong NT. Hệ ĐG này đƣợc chia làm mƣời hai bậc nhƣng khi áp dụng chỉ
có ba bậc “Tốt - Trung bình - Kém”. Sau đó, chia nhỏ làm năm bậc cho sát
trình độ học sinh (HS). Ông cũng là ngƣời đầu tiên đƣa việc đánh giá bằng
điểm số vào dạy học.
Có thể nói hệ thống đánh giá (ĐG) ba bậc “Tốt - Khá - Trung bình” là
cột mốc quan trọng trong lịch sử nghiên cứu vấn đề ĐG. Nó đƣợc ra đời nhằm
9
giúp ngƣời dạy bƣớc đầu phát hiện đƣợc trình độ nhận thức của ngƣời học.
Đây chính là cơ sở, nền tảng để sau này hệ ĐG đƣợc chia làm năm bậc cho sát
thực với trình độ của NH. Ngày nay, quan điểm này vẫn còn ý nghĩa thực tiễn
nhất định.
* Quan điểm của O.X.Bogđanova (1951)
O.X.Bogđanova xem xét chức năng của KT-ĐG nhƣ là chức năng giáo
dục. Thông qua ĐG, ngƣời học đƣợc hình thành các phẩm chất giáo dục nhất
định nhƣ tính cẩn thận, rõ ràng, tính chính xác và xây dựng cho bản thân niềm
tin vào khoa học. Tổ chức tốt việc KT-ĐG tri thức sẽ góp phần phát huy tính
tích cực, độc lập, hứng thú của ngƣời học.
Chức năng giáo dục là hệ quả của chức năng dạy học và phát triển trong
việc ĐG kết quả giáo dục.
* Quan điểm của V.A.Shukhômlinxki và Sb.A.Amônashvili (1970 - 1978)
V.A.Shukhômlinxki đƣa ra vấn đề ĐG cho điểm tốt hoặc không cho
điểm. Theo ông, chỉ nên cho điểm tốt (điểm trên trung bình) đối với kết quả bài
làm tốt của HS; còn không cho điểm xấu (điểm dƣới trung bình) đối với kết quả
không tốt. Tác giả cho rằng, điểm là phần thƣởng cho hoạt động sáng tạo của
ngƣời học và chỉ có nhƣ thế điểm số mới mang ý nghĩa giáo dục đáng kể. Đây
là một quan điểm mang tính nhân văn trong giáo dục.
* Quan điểm của V.M.Palonxki (1981) đƣa ra quan điểm ĐG tri thức HS
theo quá trình. Theo ông, quá trình ĐG bao gồm một số yếu tố:
- Nhận thức đúng mục đích KT-ĐG, đƣợc xuất phát từ mục đích dạy học.
- Xác định đúng các bậc thang về ĐG kết quả nắm tri thức của HS.
- Xây dựng các bài tập chuẩn làm cơ sở ĐG.
- Xác lập các hình thức ĐG thích hợp.
10
Chính vì vậy, muốn thực hiện tốt việc ĐG thì phải tuân theo một quá
trình. Theo tác giả, việc ĐG theo quan điểm quá trình sẽ đảm bảo tính khách
quan, chính xác và công bằng.
Vào những năm của nửa đầu thế kỷ 20, một số tác giả của Mỹ đã đề cập
tới vấn đề ĐG trong giáo dục, chẳng hạn nhƣ Ralph W.Tyler và các cộng sự đã
đi sâu nghiên cứu vấn đề ĐG chƣơng trình thử nghiệm lấy ngƣời học làm trung
tâm và chƣơng trình truyền thống cách tiếp cận ĐG chƣơng trình do Tyler đƣa
ra là ĐG dựa trên kết quả học tập của ngƣời học.
Công trình nghiên cứu của thƣ ký ủy ban tài chính Canada đƣa ra một số
các chiến lƣợc và phƣơng pháp ĐG chƣơng trình, bao gồm trong đó các nguyên
tắc ƣu và nhƣợc điểm của từng phƣơng pháp ĐG dựa trên kết quả của chƣơng
trình [39].
Một số tác giả khác nhƣ Longstreet và Shane lại quan niệm ĐG chƣơng
trình “là đánh giá giáo viên, người học, sự tương tác giữa giáo viên và người
học với giáo trình hoặc chương trình trong bối cảnh cụ thể”.
Theo Schwab (1969), ĐG chƣơng trình đồng nghĩa với ĐG giáo trình,
nội dung của ĐG chƣơng trình “là xem xét sự tác động qua lại giữa các yếu tố:
giáo viên, người học, môn học và môi trường xã hội” [38].
Các công trình của Donald. Kinkpatrich “Đánh giá chƣơng trình đào tạo”
đã nêu lên các nguyên tắc, kỹ thuật ĐG chƣơng trình. Tác giả cũng đã chỉ ra
các bƣớc khi xem xét kế hoạch và thực hiện ĐG hiệu quả CTĐT bao gồm: xác
định nhu cầu; thiết lập mục tiêu; xác định nội dung môn học; lựa chọn ngƣời
tham gia; xác định lộ trình thích hợp; lựa chọn phƣơng tiện thích hợp, lựa chọn
GV hƣớng dẫn thích hợp; lựa chọn và chuẩn bị các phƣơng tiện nghe nhìn;
phối hợp các chƣơng trình; ĐG chƣơng trình. Một số tác giả nhƣ Deno S.L,
Foegen A, Espin C.A, Allinden R.M & Markell M.A,… [35], [36], [37].
11
Nghiên cứu về đo lƣờng và ĐG chƣơng trình, các tác giả đã đƣa ra các
mô hình ĐG, chủ yếu là ĐG hình thành và ĐG tổng kết hoặc là ĐG kết quả
chƣơng trình.
1.1.2. Nghiên cứu ở Việt Nam
Tác giả Đinh Hồng Thái với công trình “Bước đầu đánh giá chương
trình đào tạo tại chức giáo viên mầm non có trình độ Đại học” [25] đã đề xuất
cách tiếp cận khi ĐG chƣơng trình đào tạo.
Công trình của tác giả Nguyễn Thị Hoài “Góp phần phân tích và đánh
giá một số chương trình khung giáo dục đại học khối ngành khoa học tự nhiên
của Bộ Giáo dục và đào tạo” [13] đã đƣa ra những ĐG về chƣơng trình khung,
chủ yếu là ĐG văn bản chƣơng trình khung. Tác giả đã đề xuất một số nguyên
tắc khi ĐG chƣơng trình khung giáo dục Đại học.
Đề tài cấp Bộ trọng điểm của tác giả Nguyễn Hữu Châu “Cơ sở lý luận và
thực tiễn về chất lượng và đánh giá chất lượng giáo dục”, tác giả đã tổng kết hệ
thống lý luận cơ bản về chất lƣợng giáo dục và ĐG chất lƣợng giáo dục [11].
Với công trình nghiên cứu “Xây dựng bộ tiêu chí đánh giá chất lượng đào
tạo dùng cho các trường đại học Việt Nam” [12], tác giả Nguyễn Đức Chính đã
phân tích sâu hệ thống tiêu chuẩn kiểm định trƣờng Đại học, trong đó tiêu chí ĐG
chƣơng trình ĐT đã đƣợc đề cập tới dựa trên các sản phẩm của quá trình ĐT.
Tác giả Đặng Thanh Hồng “Đánh giá mức độ đáp ứng của chương trình
huấn luyện kỹ năng y khoa đối với sinh viên y khoa, Trường Đại học Y Dược
Cần Thơ” [14] đã đề cập đến vấn đề xác định mức độ đáp ứng của chƣơng
trình huấn luyện kỹ năng y khoa.
Đề tài cấp viện của tác giả Đào Thanh Hải, Lê Phƣơng Yên và cộng sự
“Thực trạng việc phối hợp đào tạo giữa trường trung cấp chuyên nghiệp với
doanh nghiệp” [15] tác giả tìm hiểu tình hình hoạt động và thực trạng việc phối
12
hợp ĐT giữa trƣờng trung cấp chuyên nghiệp (TCCN) với doanh nghiệp (DN)
tại Hà Nội trong công tác tuyển sinh, quá trình tổ chức ĐT, phát triển đội ngũ
giáo viên, trang thiết bị và công tác thực hành thực tập,... khẳng định mối quan
hệ giữa nhà trƣờng và DN rất quan trọng, mối quan hệ đó là yếu tố tác động
đến quá trình ĐT TCCN và hiệu quả của nó. Nghiên cứu cũng đã điều tra và
phân tích rõ thực trạng phối hợp ĐT giữa trƣờng TCCN với DN, ĐG chung và
đƣa ra một số khuyến nghị với các cơ quan cấp trên.
Tác giả Nguyễn Thị Liên (2013), “Đánh giá chất lượng đào tạo tại
trường Cao đẳng Y tế Thái Nguyên” đề xuất giải pháp nâng cao chất lƣợng ĐT
“tăng cường mối quan hệ nhà trường với các tổ chức và doanh nghiệp” “gắn
đào tạo với sử dụng”,... từ đó, nhà trƣờng có đƣợc thông tin phản hồi về nội
dung, của mình đã thực sự gắn kết với thị trƣờng lao động và nhu cầu của xã
hội [19].
Nhìn chung, vấn đề chƣơng trình và ĐG chƣơng trình đào tạo ở đại học,
cao đẳng đã đƣợc nhiều tác giả trong nƣớc và nƣớc ngoài đi sâu nghiên cứu cả
ở tầm vĩ mô và những vấn đề cụ thể. Song việc ĐG kết quả hoạt động phối hợp
trong việc thực hiện chƣơng trình giữa cơ sở đào tạo và cơ sở sử dụng lao động
còn chƣa đƣợc nghiên cứu một cách có hệ thống. Tuy nhiên, những quan điểm
lý luận của các tác giả sẽ là những cơ sở lý luận nền tảng giúp chúng tôi đi sâu
tìm hiểu vấn đề ĐG kết quả phối hợp giữa Trƣờng Trung cấp Y tế và các Cơ sở
Y tế trong việc triển khai thực hiện chƣơng trình đào tạo tại một cơ sở đào tạo
của ngành y tế nƣớc ta hiện nay.
1.2. Một số khái niệm liên quan đến nghiên cứu vấn đề
1.2.1. Đánh giá
- Trong lĩnh vực giáo dục, ĐG là một bộ phận hợp thành rất quan trọng,
của một quá trình giáo dục và đào tạo (GD&ĐT). Nếu coi quá trình GD&ĐT là
13
một hệ thống thì ĐG đóng vai trò phản hồi của hệ thống, có vai trò tích cực
trong việc điều chỉnh hệ thống và là cơ sở để đƣa ra những phán quyết cho việc
đổi mới GD&ĐT.
- Một vài khái niệm về ĐG:
+ “Quá trình ĐG chủ yếu là quá trình xác định mục tiêu mức độ thực
hiện các mục tiêu trong các chương trình giáo dục” (Ralpf Tyler).
+ ĐG đƣợc chấp nhận “là việc có giá trị với ý nghĩa cuối cùng dẫn đến
sự cải tiến hoạt động của cá nhân và tập thể” (Viện ĐG trong nhà trƣờng Sanfrancisco - 1979)
+ “ĐG là quá trình hình thành những nhận định, phán đoán về kết quả của
công việc, dựa vào phân tích thông tin thu được, đối chiếu với những mục tiêu,
tiêu chuẩn đề ra, nhằm đề xuất những quyết định thích hợp để cải tiến thực trạng,
điều chỉnh, nâng cao chất lượng và hiệu quả công việc” (Trần Bá Hoành)
+ “ĐG là một hoạt động không tồn tại độc lập, nó đan xen với khâu lập
kế hoạch và triển khai tổ chức thực hiện công việc”
+ “ĐG trong giáo dục và quản lý giáo dục là quá trình hình thành những
nhận định phán đoán về kết quả quá trình dạy học và hoạt động quản lý dựa vào
sự phân tích các kết quả kiểm tra, đối chiếu so sánh với mục tiêu, tiêu chuẩn đã đề
ra và đề xuất các biện pháp để cải tạo thực trạng” (Nguyễn Thị Tính).
Qua một số khái niệm trên cho thấy hoạt động ĐG là một khâu quan
trọng trong bất cứ một quá trình, lĩnh vực nào mà con ngƣời tham gia. Thông
qua ĐG để biết sự thay đổi của các đối tƣợng ĐG diễn ra ở mức độ nào.
Muốn biết sự thay đổi diễn ra ở mức độ nào, phải tiến hành xây dựng
thƣớc đo để đo cái cần đo (đo lƣờng). Sau đó, xác định mức độ của cái cần đo
nhƣ thế nào so với chuẩn (tiến hành ĐG).
14
* Đánh giá kết quả phối hợp thực hiện chương trình đào tạo giữa
Trƣờng Trung cấp Y tế với các cơ sở y tế tham gia vào quá trình đào tạo là
công việc rất quan trọng bởi đó là cơ sở giúp cho việc đánh giá kết quả phối
hợp thực hiện chƣơng trình đào tạo đi đúng hƣớng và đạt đƣợc hiệu quả mong
muốn. Cụ thể là:
- Xác lập đƣợc mức độ đã đạt đƣợc trong sự phối hợp thực hiện chƣơng
trình đào tạo so với mục tiêu đào tạo trong một gia đoạn cụ thể (năm học, khóa
học), từ đó nhận biết đƣợc những gì cần tiếp tục phát triển, những gì cần bổ
sung, hoàn thiện trong việc phối hợp thực hiện chƣơng trình đào tạo.
- Xác định yêu cầu đánh giá mỗi lần đánh giá bao hàm các yêu cầu khác
nhau tùy theo mục đích và đối tƣợng, xong bao giờ cũng đòi hỏi phải đạt đƣợc
những yêu cầu tối thiểu nhƣ tính công bằng, khách quan, tính giá trị, tin cậy,
khả thi, tính hệ thống, tính phát triển, tính phù hợp với đối tƣợng và mục đích
đánh giá.
- Xác định nội dung phối hợp thực hiện chƣơng trình đào tạo giữa Trƣờng
Trung cấp Y tế với các cơ sở y tế tham gia đào tạo trên các vấn đề cơ bản:
+ Hoạt động thống nhất một số nội dung chuyên môn trong phối hợp đào
tạo giữa trường và cơ sở y tế tham gia vào quá trình đào tạo.
+ Xây dựng và thực hiện kế hoạch phối hợp giảng dạy.
+ Hoạt động phối hợp kiểm tra - đánh giá kết quả học tập của học sinh.
+ Hoạt động phối hợp quản lý thực hành, thực tập lâm sàng của học sinh
tại cơ sở y tế tham gia vào quá trình đào tạo
- Xác định rõ đặc điểm của từng nội dung công việc phối hợp và hoạt
động cụ thể của từng bộ phận thực hiện những nội dung này để từ đó có đƣợc
sự lựa chọn đúng về phƣơng pháp, phƣơng tiện và hình thức đánh giá phù hợp.
- Lựa chọn phƣơng pháp và phƣơng tiện đánh giá phải đảm bảo đáp ứng
mục tiêu của sự phối hợp, phù hợp với mục đích, nội dung, đối tƣợng, hình
thức đánh giá và điều kiện thực tế cho phép.
15
