Nâng cao chất lượng tăng trưởng ngành công nghiệp Việt Nam
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (203.2 KB, 24 trang )
Click Here & Upgrade
PDF
Complete
Expanded Features
Unlimited Pages
Documents
Tr
ng
i h c kinh t qu c dân
----------˜˜v™™-----------
Lê Huy oàn
Nâng cao ch t l ng t ng tr ng
ngành công nghi p vi t nam
Hà n i - 2007
Click Here & Upgrade
PDF
Complete
Expanded Features
Unlimited Pages
Documents
1
IM
1. Tính c p thi t c a
U
tài
i v i h u h t các n n kinh t , trong m t s giai
n nh t
nh,
ngành công nghi p có vai trò h t s c to l n. Khác v i nông nghi p, ngành
công nghi p có l i th h n h n v t c
t ng tr
mô. S phát tri n c a công nghi p thúc
y nhanh quá trình chuy n d ch c
u kinh t ,
ng, trình
m r ng quy
m b o nhu c u t li u sinh ho t cho nhân dân, t ng kim ng ch
xu t kh u, thúc
y quá trình hi n
i hóa
tn
c. Trong th i
hóa, h i nh p kinh t qu c t , công nghi p càng có v trí quy t
cho cùng, c nh tranh trên th tr
i toàn c u
nh, b i suy
ng qu c t ch y u v n là c nh tranh gi a
các s n ph m do ngành công nghi p ch t o ra. Công nghi p t ng tr
t o ra ti n
v t ch t
m b o nâng cao nh p
nh công nghi p hóa, hi n
n li n v i c i thi n ch t l
cao, duy trì t c
t ng tr
n v ng, làm
ng l c thúc
phát tri n
i hóa. Tuy nhiên, t c
ng t ng tr
ng n
ng m i
t ng tr
t b c, duy trì n
ng cao ph i
ng cao bình quân hàng n m c a c
nh
t
ct c
t nh p t ng tr
t ng tr
chung c a n n kinh t trong cùng th i k . Công nghi p t ng tr
y chuy n d ch c c u kinh t theo h
y xu t nh p kh u, gián ti p thúc
y t ng tr
ph c v s n xu t, gi i quy t vi c làm, nâng cao thu nh p cho ng
thúc
y tiêu dùng, gián ti p thúc
t ng
m c cao, liên t c trong nhi u n m. Giai
bình quân hàng n m 10,27%, cao g p 1,35 l n so v i t c
nghi p hóa, thúc
y
y các ngành kinh t khác cùng phát tri n.
n g n ây (2001-2006) GDP kh i ngành công nghi p
liên t c, góp ph n thúc
c,
m b o hi u qu kinh t
c trong h n 20 n m qua, kh i ngành công nghi p
ng v
tn
nh và phát tri n công nghi p m t cách
Góp ph n cho thành qu t ng tr
tr
ng cao
ng
ng
ng cao và
ng công
ng d ch v
i lao
ng,
y t ng tr
ng c a khu v c d ch v ph c
i s ng, v.v. Bên c nh ó, th c t t ng tr
ng cao c a công nghi p trong
Click Here & Upgrade
Complete
Expanded Features
Unlimited Pages
Documents
2
th i gian dài c a Vi t Nam trong th i gian qua c ng b c l nh ng y u kém
nh t
nh, gây ra nh ng b t h p lý trong c c u kinh t , khai thác tài nguyên
kém hi u qu , n ng l c c nh tranh kém, và
tr
l i nh ng h u qu v m t môi
ng, v.v.
Nhi u nhà nghiên c u kinh t Vi t Nam trong th i gian v a qua cho
ng, m c dù ngành công nghi p Vi t Nam
nh ng ch t l
nh h
ng t ng tr
t
ct c
ng t ng tr
nh th i gian qua, c ng nh t ng tr
ng cao c a ngành
ng c a toàn n n kinh t .
tài Nâng cao ch t l
công nghi p Vi t Nam
c
ng c a ngành trong th i gian t i,
thì s là m t tr ng i l n cho vi c duy trì m t nh p t ng tr
ó,
ng cao,
ng c a ngành là ch a cao, mà n u không
ng, nâng cao ch t l
Trên c s
t ng tr
c ch n làm
ng t ng tr
ng c a ngành
tài lu n v n th c s kinh t .
2. M c tiêu nghiên c u
tài
n
c nghiên c u v i m c tiêu m t l n n a h th ng hóa nh ng
c s lý lu n v ch t l
ng t ng tr
ng và ch t l
nh h
ng
ng c a Vi t Nam, ánh giá ch t
ng c a ngành công nghi p Vi t Nam trong th i gian qua thông
qua m t s d u hi u
tr
ng t ng tr
c tr ng; trên c s phân tích m i quan h gi a t ng
ng t ng tr
n ch t l
ng c a ngành công nghi p và nh ng tác nhân
ng t ng tr
ng c a ngành công nghi p, tìm ra m t s
gi i pháp ch y u mong mu n nâng cao ch t l
ng t ng tr
ng c a ngành
công nghi p Vi t Nam trong nh ng n m t i v i m c tiêu cu i cùng là duy trì
c
t ng tr
ng cao, n
nh trong th i gian dài c a n n kinh t Vi t Nam.
Th i gian qua, r t nhi u nghiên c u c a các h c gi trong và ngoài
c ch y u t p trung vào xem xét v m t l
ng c a quá trình t ng tr
ng
kinh t c a n n kinh t Vi t Nam, c ng nh c a ngành công nghi p. Các
nghiên c u v ch t l
ng t ng tr
nghiên c u ti n hành
nh ng m c
câu h i v ch t l
ng t ng tr
ng c a Vi t Nam c ng
c nhi u nhà
khác nhau, ph n nào ã tr l i
c
ng c a n n kinh t Vi t Nam trong th i gian
Click Here & Upgrade
Complete
Expanded Features
Unlimited Pages
Documents
3
qua. Tuy nhiên, nh ng nghiên c u v ch t l
ng t ng tr
ng c a riêng kh i
ngành công nghi p c a Vi t Nam thì ch a nhi u. Do v y, vi c l a ch n
nghiên c u
tài này, thi t ngh , s ph n nào áp ng
lý lu n l n th c ti n. V khoa h c, m t l n n a,
lý lu n liên quan
n ch t l
ng t ng tr
tài s t ng quan các v n
ng; v th c ti n, s phân tích, ánh
giá thông qua m t s ch tiêu phù h p nh m nêu b t
tr
c tính th i s c v
c ch t l
ng t ng
ng c a ngành công nghi p Vi t Nam trong th i gian qua; trên c s
nh d n
a ra m t s g i ý, giúp các nhà ho ch
a ra các gi i pháp nh m nâng cao ch t l
ó
nh chính sách có thêm c
ng t ng tr
ng c a công
nghi p Vi t Nam trong th i gian t i.
3.
it
ng nghiên c u
V i m c tiêu nghiên c u nh trên,
Vi t Nam là
it
tài l y ngành công nghi p c a
ng nghiên c u ch y u. Trên c s
li u có th thu th p
c, s chi ti t
i t
s n có c a ngu n t
ng nghiên c u theo các phân
ngành c p hai c a ngành công nghi p.
4. Ph m vi nghiên c u
không gian: Ngành công nghi p trên lãnh th Vi t Nam;
th i gian: giai
n 1996-2005.
Ngành công nghi p Vi t Nam là r ng, m i phân ngành có các
riêng v s n ph m, v quy trình công ngh , v.v. nên tiêu chí
ch t l
ng t ng tr
c thù
nh n d ng
ng c a nó có th s khác nhau. Tuy v y, th c t cho th y,
có th
ánh giá ch t l
ng t ng tr
ng c a ngành công nghi p b t ch p
nh ng
c thù riêng c a t ng phân ngành b ng các d u hi u có tính ph bi n
i ngành công nghi p c ng nh v i các phân ngành. Do ó, lu n v n s t p
trung phân tích nh ng d u hi u có tính ph bi n này nh m nh n d ng ch t
ng t ng tr
ng c a ngành công nghi p Vi t Nam. Trên c s
gi i pháp ch y u nh m c i thi n h n n a ch t l
ó, g i ý m t
ng t ng tr
ng c a
Click Here & Upgrade
Complete
Expanded Features
Unlimited Pages
Documents
4
ngành công nghi p Vi t Nam trong th i gian t i, góp ph n duy trì m t nh p
ng tr
5. Ph
ng cao, b n v ng c a n n kinh t Vi t Nam.
ng pháp nghiên c u
Lu n v n s d ng các ph
u, ph
ng pháp nghiên c u sau: Ph
ng pháp h i
ng pháp phân tích t ng h p, th ng kê, so sánh; nghiên c u t i bàn.
V i m c tiêu, ph m vi nghiên c u nh trên, lu n v n
c xây d ng
i các n i dung chính nh sau:
Ch
ng 1: S c n thi t nâng cao ch t l
ng t ng tr
ng công nghi p
Vi t Nam;
Ch
ng 2: Th c tr ng ch t l
ng t ng tr
ng ngành công nghi p Vi t
Nam th i k 1996-2005;
Ch
ng 3: Các gi i pháp ch y u nâng cao ch t l
ngành công nghi p Vi t Nam;
Ph n K t lu n
ng t ng tr
ng
Click Here & Upgrade
Complete
Expanded Features
Unlimited Pages
Documents
5
CH
NG M T
C N THI T NÂNG CAO
NG T NG TR
NG CÔNG NGHI P VI T NAM
CH T L
1.1. T NG QUAN NGÀNH CÔNG NGHI P VI T NAM VÀ Ý NGH A
A VI C NGHIÊN C U NÂNG CAO CH T L
TR
NG T NG
NG C A CÔNG NGHI P VI T NAM
1.1.1. V trí c a ngành công nghi p trong n n kinh t Vi t Nam
n kinh t
c chia thành 3 khu v c: nông nghi p-lâm nghi p-ng
nghi p, công nghi p và xây d ng, và khu v c d ch v . Cùng v i quá trình
phát tri n, khu v c công nghi p và d ch v ngày càng có vai trò quan tr ng.
Công nghi p Vi t Nam ã
th i gian qua. Giai
ng tr
t
c nh ng thành t u quan tr ng trong
n 1991-2000, kh i ngành công nghi p
t
ct c
ng cao, n m th p nh t t ng 10,4% (1991/1990), n m cao nh t t ng
17,1% (1992/1991). Bình quân 10 n m t ng 13,6%. Giai
t ng tr
ng GDP công nghi p bình quân hàng n m
xu t công nghi p
tt c
n 2001-2006 t c
t 10,3%. Giá tr s n
t ng bình quân 16%/n m.
1.1.2. Ý ngh a c a vi c nghiên c u nâng cao ch t l
ng t ng tr
ng c a
ngành công nghi p Vi t Nam
Nh ng phân tích v t ng quan ngành công nghi p
trên c ng cho th y
nh ng khi m khuy t c a ngành công nghi p trong quá trình phát tri n c a
mình. ó là, n ng su t lao
ng th p, công ngh s n xu t l c h u và ch m
i
i, tiêu hao nhi u n ng l
ng, c c u ngành công nghi p chuy n d ch không
ng x ng v i c c u lao
ng, n ng l c c nh tranh c a các s n ph m công
nghi p còn kém, t l giá tr gia t ng trong giá tr s n l
ng công nghi p
không cao (do chi phí trung gian cao), s n xu t công nghi p gây nhi u tác h i
i v i môi tr
ng sinh thái, v.v. Các nhà nghiên c u kinh t cho r ng, nh ng
khi m khuy t trên c a ngành công nghi p Vi t Nam có th
n công nghi p có ch t l
thì s
nh h
ng
ng t ng tr
n kh n ng t ng tr
ng th p mà n u không
c xem là m t
c c i thi n
ng cao trong dài h n c a n n kinh t .
Click Here & Upgrade
Complete
Expanded Features
Unlimited Pages
Documents
6
V i vai trò to l n c a ngành công nghi p trong n n kinh t Vi t Nam
hi n nay, vi c nghiên c u quá trình t ng tr
cách k l
ng hi u qu c a s t ng tr
ng lan t a c a s t ng tr
ng c a ngành nh m xem xét m t
ng ó, c u trúc c a t ng tr
ng c a ngành t i n n kinh t nh m tìm ra nh ng
m m nh, nh ng khi m khuy t bên trong quá trình t ng tr
nguyên nhân c a khi m khuy t ó, làm c s cho vi c
chính sách nh m c i thi n ch t l
ng nh c a toàn n n kinh t là
1.2. CH T L
1.2.1.1. T ng tr
T ng tr
ng t ng tr
ng và nh ng
a ra nh ng g i ý
ng c a ngành công nghi p,
u h t s c có ý ngh a.
NG T NG TR
1.2.1. Khái ni m ch t l
ng và tác
NG NGÀNH CÔNG NGHI P
ng t ng tr
ng
ng kinh t , m t l
ng c a s phát tri n
ng kinh t là s gia t ng thu nh p c a n n kinh t trong m t
kho ng th i gian nh t
quy mô và t c
nh (th
ng là m t n m). S gia t ng
. Nh v y, t ng tr
ng là ph n ánh s thay
c th hi n
iv l
ng c a
n kinh t .
Theo quan
m c a các nhà khoa h c, m t s l
kinh t là bi u hi n bên ngoài c a s t ng tr
qua các ch tiêu ánh giá quy mô và t c
1.2.1.2. M t s quan ni m v ch t l
t s quan ni m v ch t l
ng, nó
t ng s n l
ng t ng tr
ng t ng tr
Ch t l
ng t ng tr
ng t ng tr
tr
c ph n ánh thông
ng.
ng
ng t ng tr
c
ng kinh t là
ng nâng cao hi u qu . Th hai,
ng theo quan ni m hi u qu Th ba, Quan ni m ch t
ng kinh t là n ng l c c nh tranh c a n n kinh t , c a doanh
nghi p ho c hàng hóa s n xu t trong n
ng tr
ng
ng c a các tác gi trong n
và qu c t : Th nh t, Quan ni m cho r ng ch t l
c u và chuy n d ch c c u kinh t theo h
ng c a t ng tr
c. Th t , Quan ni m ch t l
ng
ng kinh t là nâng cao phúc l i c a công dân và g n li n v i t ng
ng v i công b ng xã h i. Th n m, Quan ni m v ch t l
ng t ng tr
ng
kinh t và phát tri n b n v ng. Th sáu, Quan ni m ch t l
ng t ng tr
ng
kinh t là th ch dân ch trong môi tr
ng chính tr - xã h i c a n n kinh t .
Click Here & Upgrade
Complete
Expanded Features
Unlimited Pages
Documents
7
Tác gi cho r ng, ch t l
quá trình t ng tr
ut
ng t ng tr
ng kinh t , th hi n
u vào trong vi c
t
tính hi u qu c a vi c s d ng các
c ch tiêu t ng tr
phù h p v i ti m n ng, th m nh và trình
nh ng nh h
ng là thu c tính bên trong c a
ng, c u trúc t ng tr
ng
phát tri n c a n n kinh t và
ng lan to c a nó t i các l nh v c khác nhau c a n n kinh t -xã
i.
1.2.2. Ch t l
Ch t l
ng t ng tr
ng t ng tr
ng c a ngành công nghi p
ng c a ngành công nghi p “ph n ánh n i dung bên
trong c a quá trình t ng tr
tiêu và hi u ng
ng tr
ng, bi u hi n
i v i môi tr
ng ch a
ph
ng ti n, ph
ng t ng tr
ng cao c a ngành công nghi p là s t ng tr
hi u qu và b n v ng c a ngành
p v i trình
ng th c, m c
ng y”. Ch t l
ng v i nh p
ng
cao,
c th hi n qua c c u n i b ngành phù
công ngh , ti m n ng, th m nh c a ngành; n ng su t nhân
t ng h p, n ng su t lao
ng, t l giá tr gia t ng trong giá tr s n ph m
cao; có kh n ng ti t ki m n ng l
ng, s n xu t có tính c nh tranh cao; không
ng ng nâng cao v trí c a các phân ngành công nghi p trong chu i giá tr toàn
u và có kh n ng b o v môi tr
ng.
1.2.2.2. Các tiêu chí ánh giá ch t l
Các tiêu chí
ánh giá ch t l
ng t ng tr
ng công nghi p
ng t ng tr
ng c a ngành công nghi p
có th là phân thành ba nhóm: (1) Các tiêu chí ánh giá hi u qu
t
ch tiêu t ng tr
ng; và (3)
ng; (2) Các tiêu chí ánh giá c u trúc c a t ng tr
Các tiêu chí ánh giá tác
1.3. S
ng lan to c a t ng tr
C N THI T NÂNG CAO CH T L
c các
ng t i n n kinh t .
NG T NG TR
NG
NGÀNH CÔNG NGHI P
Nâng cao ch t l
ng t ng tr
ng công nghi p c ng nh c a toàn n n
kinh t là m c tiêu c a m i qu c gia,
xây d ng n n t ng c a m t n
qua, nh p t ng tr
Nâng cao ch t l
c bi t khi Vi t Nam ang t ng b
c công nghi p hóa. H n n a, trong nhi u n m
ng nhanh c a công nghi p Vi t Nam luôn
ng t ng tr
c
ng
c duy trì.
c quan ni m là nâng cao tính ch t b n
Click Here & Upgrade
Complete
Expanded Features
Unlimited Pages
Documents
8
ng và hi u qu kinh t -xã h i, môi tr
tiêu t ng tr
ng c a quá trình th c hi n các ch
ng.
Nâng cao ch t l
ng t ng tr
ng c a ngành công nghi p là xu t phát
: Toàn c u hóa, h i nh p kinh t qu c t và nh ng h n ch t th c tr ng
ng tr
ng c a ngành công nghi p Vi t Nam.
1.4. KINH NGHI M C A CÁC N
CH T L
NG T NG TR
C TRONG VI C NÂNG CAO
NG C A NGÀNH CÔNG NGHI P VÀ
BÀI H C CHO VI T NAM
Lu n v n nghiên c u kinh nghi m c a Thái Lan và c a Trung Qu c
làm bài h c kinh nghi m cho Vi t Nam trong vi c nâng cao ch t l
tr
ng t ng
ng c a ngành công nghi p.
CH
TH C TR NG CH T L
NG HAI
NG T NG TR
NG NGÀNH CÔNG
NGHI P VI T NAM TH I K 1996-2005
2.1. CH T L
NG T NG TR
NG C A CÔNG NGHI P VI T
NAM
Sau m t th i gian khá dài duy trì
a kh i ngành công nghi p, v n
có
cm tt c
t ng tr
cm tt c
t ng tr
t ra lúc này không ch là làm th nào
ng nhanh, mà còn là t ng tr
ng
hi u qu nh th nào, do nh ng y u t nào mang l i, t ng tr
i nh ng nh h
i này, s
ng khá cao
t
c ó có
ng ó có mang
ng nh th nào t i n n kinh t -xã h i. Vi c tr l i các câu
a ra
c nh ng b ng ch ng cho th y ch t l
a s n xu t công nghi p
Vi t Nam trong giai
2.1.1. Hi u qu c a vi c
2.1.1.1. N ng su t lao
t
ng t ng tr
ng
n 1996-2005.
c ch tiêu t ng tr
ng
ng
t qu tính toán t s li u th ng kê cho th y, n ng su t lao
(NSL ) c a ngành công nghi p Vi t Nam n m 2005
t 21,5 tri u
ng
ng (giá
Click Here & Upgrade
Complete
Expanded Features
Unlimited Pages
Documents
1994)/lao
9
ng/n m, t ng bình quân 2,2% trong giai
n so v i t c
n 2001-2005, th p
t ng bình quân c a n ng su t lao
c trong cùng giai
quân c a nhóm n
n (6,6%). So v i NSL
c ho c các n
ngành công nghi p bình
c, n ng su t lao
Nam n m 2006 ch b ng 81% c a nhóm các n
ng bình quân c a c
ng c a công nghi p Vi t
c
ông Á và Thái Bình
ng, b ng 45% c a Thái Lan, b ng 12% c a Hàn Qu c, b ng 83% c a
Trung Qu c n m 20001.
ng su t lao
ng th p, t c
cao ch ng t công ngh s n xu t
t ng tr
trình
ng n ng su t lao
th p và hi u qu s d ng lao
không cao, kh n ng t o ra giá tr gia t ng th p.
su t lao
ng không
ng
m t khía c nh khác, n ng
ng công nghi p th p c ng ph n nào cho th y c c u n i b ngành
công nghi p là ch a h p lý. Ngành công nghi p Vi t Nam ch m i phát tri n
các công
n có giá tr gia t ng th p trong chu i giá tr , các công
n nh
nghiên c u s n ph m m i, thi t k s n ph m, phát tri n s n ph m m i, t ng
ng kh n ng xâm nh p th tr
ng c a s n ph m và phân ph i s n ph m,
các doanh nghi p công nghi p Vi t Nam v n ch a th
m nh n, l nh v c mà
các nghiên c u cho th y là có kh n ng em l i giá tr gia t ng cao nh t.
2.1.1.2. Hi u qu s d ng v n
ut
ánh giá hi u qu s d ng v n
u t trong kinh t , ng
d ng h s ICOR. S li u th ng kê giai
n 1995
i ta th
ng
n n m 2005 (bi u
2.2) cho th y h s ICOR c a ngành công nghi p Vi t Nam là khá cao và có
xu h
ng t ng nhanh k t n m 2000. Có ngh a là,
công nghi p, s ph i b ra 4,36
n 2001-2005. V xu h
khác có xu h
ICOR c a c n
tr
1
nv v n
có
c1
n v GDP
u t cho ngành trong su t c giai
ng, trong khi hi u qu v n
u t c a các ngành
ng t ng trong nh ng n m g n ây, mà b ng ch ng là h s
c có xu h
ng gi m rõ r t t n m 2000 so v i giai
c ó, thì ICOR c a công nghi p l i có xu h
Tính theo s li u c a NGTK, World Development Indicators 2005.
ng ng
c l i.
n
Click Here & Upgrade
Complete
Expanded Features
Unlimited Pages
Documents
10
Có nhi u nguyên nhân d n
n s t ng lên c a h s ICOR ngành công
nghi p trong nh ng n m g n ây. Ch y u là, c c u n i b ngành công
nghi p không h p lý và hi u qu
ut
nh ng ngành công nghi p
tiên phát tri n không cao ã làm gi m hi u qu v n
Nói cách khác, t ng tr
ng tr
u t c a toàn ngành.
ng c a ngành công nghi p v n còn thiên v
ng theo chi u r ng v i hi u qu s d ng v n
ng cho th y ch t l
c u
ng t ng tr
u t th p,
u ó
ng c a ngành công nghi p là c n
cc i
thi n.
2.1.1.3. T l chi phí trung gian trong giá tr s n xu t
l chi phí trung gian trong t ng giá tr s n xu t c a ngành công
nghi p không ng ng gia t ng trong th i gian qua, t m c 57,5% n m 1995
lên
n 72,1% n m 2006 (bi u 2.3). Xem xét các phân ngành s n xu t công
nghi p c ng cho th y m t xu h
ng t
ng t ,
c bi t t l này có xu h
ng
ng rõ r t trong ngành công nghi p khai thác m và ngành s n xu t và phân
ph i
nn
c. Xu h
khi so sánh t c
ng chi phí trung gian t ng lên c ng
t ng tr
c nh n th y rõ
ng c a giá tr s n xu t công nghi p và giá tr gia
ng c a ngành.
khía c nh v mô, chi phí trung gian cao c a s n xu t công nghi p
Vi t Nam ch y u do nh ng nguyên nhân sau ây: (1) c c u công nghi p
c ta ch y u thiên v các ngành công nghi p s d ng nhi u lao
ng, các
ngành công nghi p l p ráp, gia công v i t l giá tr gia t ng th p trong giá tr
n xu t. (2) Các ngành công nghi p ph tr ch a phát tri n. Do v y, v lâu
dài thúc
y phát tri n công nghi p ph tr cho các ngành công nghi p trong
c là m t gi i pháp quan tr ng.
2.1.1.4. Tiêu hao n ng l
ng c a s n xu t công nghi p
Khi xem xét ch tiêu su t
ng
t o ra m t
n n ng – ch tiêu ph n ánh l
ng
ns
n v s n ph m – có th th y, Vi t Nam ã tiêu th m c
n n ng l n h n nhi u so v i các n
USD c a GDP và có xu h
c trong khu v c
t o ra 1
nv
ng t ng rõ r t trong nh ng n m g n ây. V i chi
Click Here & Upgrade
Complete
Expanded Features
Unlimited Pages
Documents
phí n ng l
11
ng cao h n nhi u nh trên cho 1 USD s n ph m s n xu t ra, s n
ph m c a Vi t Nam s có giá thành cao h n và s c c nh tranh kém h n so v i
n ph m cùng lo i c a các n
c trong khu v c
2.1.2. ánh giá c u trúc c a t ng tr
2.1.2.1. C u trúc t ng tr
u trúc t ng tr
c so sánh.
ng
ng theo ngành công nghi p
ng c a ngành công nghi p cho th y nhi u khi m
khuy t: chi phí trung gian cao, giá tr gia t ng th p, công nghi p ph tr ch a
phát tri n. V m t dài h n, nhi u nhà kinh t cho r ng, vi c duy trì m t c c u
n xu t công nghi p v i m c giá tr gia t ng th p s khó
ng tr
cm tm c
ng cao và lâu dài cho kh i ngành này.
2.1.2.2. C u trúc t ng tr
ng theo m c óng góp c a các y u t ngu n l c
Th i gian g n ây, nhi u nghiên c u v
vào cho t ng tr
óng góp c a các y u t
u
ng c a n n kinh t c ng nh c a ngành công nghi p
c
ti n hành. K t qu các nghiên c u
u
a
n m t s k t lu n khá th ng nh t
vai trò c a các y u t ngu n l c (v n, lao
a n n kinh t c ng nh
vào t ng tr
ng c a v n v t ch t và lao
2.1.3. ánh giá tác
ng và TFP) cho t ng tr
i v i công nghi p, r ng t ng tr
óng góp c a y u t TFP cho t ng tr
2.1.3.1.
t
ng (t ng tr
ng ch y u nh
ng theo chi u r ng),
ng còn th p.
ng lan t a c a t ng tr
óng góp c a t ng tr
ng
ng công nghi p t i n n kinh
ng công nghi p trong t ng tr
ng chung
a n n kinh t
Giai
n 1991-2005 ch ng ki n t c
Vi t Nam v i t c
ng cao c a n n kinh t
t 7,54% hàng n m. S li u
bi u 2.7
cho th y t tr ng óng góp c a kh i ngành công nghi p cho t ng tr
ng kinh
c n
t ng bình quân
t ng tr
c t ng nhanh trong giai
a kinh t c n
c,
n 1991-2001, t 33,4% cho t ng tr
ng
n m c cao nh t là 55,1% trong t ng 100% t ng tr
ng
a n n kinh t vào n m 2001. Riêng ngành công nghi p (không k xây d ngbi u 2.8) có óng góp khá l n cho t ng tr
ng chung c a n n kinh t , óng
Click Here & Upgrade
Complete
Expanded Features
Unlimited Pages
Documents
góp 3,2
12
m ph n tr m trong 9,34% t ng tr
(t c chi m t tr ng 34,9%) lên 3
2000 (t c 43,4%) và 3,3
kinh t n m 2005 (t
a t ng tr
ng
ng c a n n kinh t n m 1996
m ph n tr m trong 6,9% t ng tr
m ph n tr m trong 8,54% t ng tr
ng n m
ng c a n n
ng v i t tr ng 39,24%). Tuy nhiên, óng góp
ng công nghi p cho t ng tr
ng c a n n kinh t có xu h
ng
gi m d n. Vai trò c a ngành công nghi p ch bi n ang thay th d n vai trò
a ngành công nghi p khai thác là m t xu h
ng t t trong phát tri n công
nghi p Vi t Nam trong th i gian qua.
2.1.3.2. T ng tr
ng công nghi p và gi i quy t vi c làm cho n n kinh t
n n m 2006, c n
c có 43,347 tri u ng
trong các ngành kinh t , t ng 10,316 tri u lao
i lao
ng ang làm vi c
ng so v i n m 1995, bình
quân trong th i k 1995-2005, m i n m n n kinh t gi i quy t thêm
1,031 tri u vi c làm. M c dù
t
ct c
t ng tr
c
ng bình quân cao trong
su t c th i k h n 10 n m qua và t tr ng GDP công nghi p trong GDP c
c x p x 35% vào n m 2006 nh ng t tr ng lao
làm b i ngành công nghi p không nhi u,
tr ng nh (14,3%) trong t ng s lao
kinh t .
ng
ng
c gi i quy t vi c
m c 6,199 tri u lao
ng, chi m
c gi i quy t vi c làm c a n n
u áng chú ý là t tr ng GDP công nghi p chuy n d ch nhanh g p
n 2,4 l n so v i m c chuy n d ch bình quân c a t tr ng lao
ng làm vi c
cho ngành công nghi p.
2.1.3.3. T ng tr
ng công nghi p và t ng xu t kh u
phát tri n c a ngành công nghi p liên t c
gian v a qua ã góp ph n tích c c trong vi c thúc
t c
cao trong th i
y kim ng ch xu t kh u
a n n kinh t Vi t Nam. Kim ng ch xu t kh u c a Vi t Nam
t 39,8 t
USD vào n m 2006, g p 7,4 l n so v i kim ng ch n m 1995. Kim ng ch xu t
kh u t ng nhanh nh vào nh p t ng tr
giai
ng cao c a kim ng ch xu t kh u trong
n 1996-2005, bình quân 21,6% hàng n m và t ng 17,5% bình quân
hàng n m trong giai
n 2001-2005. Kim ng ch xu t kh u t ng cao ch y u
nh vào óng góp c a ngành công nghi p khi kim ng ch xu t kh u các s n
Click Here & Upgrade
Complete
Expanded Features
Unlimited Pages
Documents
13
ph m công nghi p luôn chi m m t t tr ng l n trong t ng kim ng ch xu t
kh u c a n
c ta (53,7% n m 1995 và 77% t ng kim ng ch xu t kh u c a
Vi t Nam vào n m 2005) và nh p t ng c a kim ng ch xu t kh u các s n ph m
công nghi p
t cao trong th i gian qua. Kim ng ch xu t kh u các m t hàng
công nghi p t ng cao do các m t hàng xu t kh u ch y u c a công nghi p
kim ng ch l n nh d u thô, hàng d t may, gi y dép, hàng
n ph m g , dây di n và cáp
Tuy nhiên,
t
n t và máy tính,
n.
u áng chú ý trong xu t kh u các s n ph m công nghi p
a Vi t Nam trong th i gian qua là:
- Các y u t t ng tr
ng xu t kh u ch a n
nh, ch a xu t hi n thêm
nh ng nhóm m t hàng có kim ng ch xu t kh u l n và có giá tr t ng thêm
cao.
- M t ph n t ng tr
trên th tr
ng xu t kh u trong nh ng n m qua là do t ng giá
ng th gi i, nh t là các m t hàng d u thô, than á nên s không
ng ch c.
2.1.3.4. ánh giá tác
ng c a s n xu t công nghi p
n môi tr
phát tri n c a Vi t Nam trong th i gian qua ch a
a v môi tr
ng sinh thái. Do quá chú tr ng vào t ng tr
quan tâm úng m c t i vi c b o v môi tr
ng, hi n t
ng
ng nh ng hi m
ng kinh t , ch a
ng khai thác b a bãi
và s d ng lãng phí tài nguyên thiên nhiên, gây nên suy thoái môi tr
làm m t cân
tr
i các h sinh thái ang di n ra ph bi n. Xét trên góc
ng và
môi
ng, các ngành công nghi p c a Vi t Nam hi n nay có chi phí tài nguyên
t cao.
2.2. CÁC NHÂN T
TR
TÁC
NG T I CH T L
NG T NG
NG CÔNG NGHI P VI T NAM
2.2.1. Quy ho ch phát tri n các ngành công nghi p
nh ng tác
ng tích c c,
a ra
i v i các ngành công nghi p ch ch t.
t cách hi u qu
c thi t l p và t ng b
c nh ng
nh h
ng phát tri n
m b o cho phát tri n công nghi p
c hoàn thi n.
u này góp ph n
Click Here & Upgrade
Complete
Expanded Features
Unlimited Pages
Documents
o các
14
u ki n ti n
ng t ng tr
c n thi t cho vi c nâng cao hi u qu s n xu t và ch t
ng c a công nghi p trong dài h n. Thúc
u s n xu t công nghi p theo
sách khuy n khích c a nhà n
nh h
c
y chuy n d ch c
ng c a quy ho ch nh nh ng chính
i v i các ngành công nghi p
c u tiên
phát tri n. Tuy v y, nh ng y u kém c a công tác quy ho ch phát tri n các
ngành ã làm gi m ch t l
ng t ng tr
ng c a ngành công nghi p trong th i
gian qua.
2.2.2. Toàn c u hóa và h i nh p kinh t
Th nh t, nh ng tác
ng kh n ng huy
ng tích c c:
ng và kh i thông các ngu n l c cho s phát tri n
a các ngành công nghi p,
c bi t là các ngu n v n t bên ngoài. Giúp khai
thác và phân b các ngu n l c t t h n cho s n xu t công nghi p. Thông qua
ó, các ngu n l c c bên trong và bên ngoài
ph n nâng cao ch t l
ng c a t ng tr
c s d ng hi u qu h n, góp
ng công nghi p Vi t Nam. C c u l i
các ngành công nghi p và t o d ng kh n ng c nh tranh cho các s n ph m.
c a và h i nh p ã làm thay
i t duy phát tri n c a các ngành. T o ra
nhi u c h i cho s phát tri n c a các ngành công nghi p m i nh công ngh
thông tin, công ngh sinh h c, vi n thông, v.v. T o c h i cho công nghi p
Vi t Nam tham gia sâu h n vào chu i giá tr toàn c u, t o ra giá tr gia t ng
cao h n.
Th hai, nh ng tác
ng tiêu c c: e d a tr c ti p
t s ngành công nghi p trong n
các hi m h a v m t môi tr
ÁNH GIÁ CHUNG V
i áp l c c a c nh tranh. Gia t ng
ng do s phát tri n không cân
không k t h p v i b o v môi tr
2.3.
cd
n s s ng còn c a
i, t phát,
ng.
CH T L
NG T NG TR
NG CÔNG
NGHI P VI T NAM
2.3.1. Nh ng k t qu và t n t i
Th
tr
nh t, T ng tr
ng th p th hi n
ng cao nh ng hi u qu
n ng su t lao
ng th p.
t
c ch tiêu t ng
u này th hi n hi u qu s
Click Here & Upgrade
Complete
Expanded Features
Unlimited Pages
Documents
n
15
u t , s d ng lao
ng không cao, trình
công ngh th p c a ngành
công nghi p Vi t Nam, trong khi Vi t Nam ang
c ánh giá là n n kinh t
có m c “dân s vàng”. M t khác, hi u qu th p còn th hi n
m c chi phí
trung gian trong s n xu t công nghi p ngày càng l n do c c u ch a h p lý
do công nghi p h tr ch a phát tri n. Công nghi p ch y u phát tri n
gia công, giá tr gia t ng th p. Hi u qu
ngành công nghi p s có th
t
c c a ch tiêu t ng tr
khâu
ng c a
c c i thi n n u c c u công nghi p tr nên
p lý h n v i vi c phát tri n các ngành công nghi p ph tr , v i vi c tham
gia sâu h n vào chu i giá tr , v.v.
u này, v dài h n, n u không có m t s
u ch nh k p th i s khó có th duy trì
c cao và n
Th hai,
trúc t ng tr
ng công nghi p
nh.
u trúc t ng tr
dàng nh n th y m t xu h
càng b l n l
c nh p t ng tr
ng công nghi p là ch a h p lý. V b n i, d
ng có v h p lý, r ng công nghi p khai thác ngày
t b i công nghi p ch bi n. Tuy nhiên, xem xét sâu h n c u
ng GTSX c a ngành công nghi p ch bi n c c u chuy n d ch
ch m. Các ngành công nghi p h tr ch a phát tri n ho c có xu h
tri n kém h n (ngành d t).
hi u qu c a t ng tr
u này cho th y, trong ng n h n, vi c c i thi n
ng công nghi p là khó
u trúc c a t ng tr
t
c.
Th ba,
u vào
ng.
ng tr
ng công nghi p trong giai
ph n quan tr ng vào nâng cao nh p t ng tr
ng lao
u
ng c a công nghi p v n ch y u d a trên vi c
ng theo chi u r ng, b ng vi c ngày càng m r ng các y u t
c t ng tr
cho l c l
t
ng công nghi p theo óng góp c a các y u t
vào là ch a h p lý. T ng tr
ng tr
ng phát
n nghiên c u ã góp
ng chung, gi i quy t vi c làm
ng d i dào c a n n kinh t . Tuy nhiên, th c t cho th y,
óng góp c a t ng tr
ng công nghi p cho n n kinh t b t
gi m d n trong nh ng n m g n ây, do hi u qu t ng tr
nghi p. M t khác, t ng tr
u có xu h
ng
ng kém c a công
ng công nghi p th i gian qua ã óng góp l n cho
Click Here & Upgrade
Complete
Expanded Features
Unlimited Pages
Documents
16
vi c gia t ng kim ng ch xu t kh u c a Vi t Nam,
toán, góp ph n n
nh kinh t v mô c a
Tuy nhiên, t ng tr
ng l
tn
c.
ng công nghi p
ng quá m c và gây ô nhi m môi tr
m b o cán cân thanh
t
c d a trên vi c tiêu th
ng sinh thái ang là m t v n
c xúc hi n nay. Vi c c i thi n hi u qu tiêu th n ng l
ng l
tr
ng ngày càng khan hi m và
t
ng trong b i c nh
, song song v i vi c b o v môi
ng c a s n xu t công nghi p là m t vi c làm c p bách
nay, nh m
m b o t ng tr
ng n
Vi t Nam hi n
nh, b n v ng c a n n kinh t trong dài
n.
2.3.2. Nguyên nhân c a nh ng h n ch
Các nguyên nhân ch y u c a tình tr ng ch t l
ngành công nghi p ch a cao có th là: Ch t l
nghi p ch a cao, Ch t l
nghi p và Ti n trình c ph n hóa doanh nghi p nhà n
công ngh c a doanh
c.
NG BA
CÁC GI I PHÁP CH Y U NÂNG CAO CH T L
TR
3.1.
NH H
ng c a
ng quy ho ch ngành công
ng ngu n nhân l c, Trình
CH
ng t ng tr
NG T NG
NG NGÀNH CÔNG NGHI P C A VI T NAM
NG PHÁT TRI N C A NGÀNH CÔNG NGHI P
VI T NAM
n ki n
i h i l n th IX c a
công nghi p Vi t Nam trong giai
ng
t ra
nh h
ng phát tri n
n 2001-2010 là: Ngành công nghi p
Vi t Nam t p trung ngu n l c phát tri n m nh và nâng cao ch t l
ng các
ngành công nghi p có l i th c nh tranh, t o ra s n ph m xu t kh u và thu hút
nhi u lao
ng trên c s phù h p v i ngu n l c, l i th , th tr
cao s c c nh tranh, hàm l
ng và nâng
ng khoa h c công ngh và t tr ng giá tr t ng
thêm c a t ng s n ph m công nghi p. Ph n
ngành công nghi p hàng n m t ng tr
u
a giá tr gia t ng c a toàn
ng trên 10%.
n n m 2010 t tr ng
Click Here & Upgrade
Complete
Expanded Features
Unlimited Pages
Documents
17
GDP kh i ngành công nghi p chi m kho ng 40-41% và s d ng 23 - 24% lao
ng. Giá tr xu t kh u công nghi p chi m 70 - 75% t ng kim ng ch xu t
kh u. B o
ng
m cung c p
và an toàn n ng l
ng (
n, d u khí, than); áp
nhu c u v thép xây d ng, phân lân, m t ph n phân
o áp ng 40% nhu c u trong n
gi i, máy và thi t b
3.2. PH
c, t l n i
m; c khí ch
a hoá trong s n xu t xe c
t 60 - 70%.
NG H
NG NÂNG CAO CH T L
NG T NG TR
NG
NGÀNH CÔNG NGHI P VI T NAM
Ph
ng h
ng nâng cao ch t l
p trung theo m t s h
ng t ng tr
ng ch y u sau ây:
Th nh t, nâng cao hi u qu c a t ng tr
qu các ngu n l c c a t ng tr
chóng n ng su t lao
ng ngành công nghi p c n
ng b ng vi c s d ng có hi u
ng nh v n, lao
ng nh m c i thi n nhanh
ng.
Th hai, gi m chi phí trung gian trong quá trình s n xu t thông qua
vi c nâng cao k n ng qu n lý, s d ng hi u qu n ng l
tri n công nghi p h tr
trong n
c t o nguyên li u
ng,
y m nh phát
u vào v i chi phí th p
n cho các ngành công nghi p có l i th phát tri n c a Vi t Nam.
Th ba, thúc
y t ng tr
theo chi u sâu, th hi n
ng c a công nghi p theo h
óng góp c a y u t
ng t ng tr
ng
i m i công ngh , c i ti n k
thu t cho t ng tr
ng công nghi p ngày càng l n, n i tr i h n óng góp c a
các y u t t ng tr
ng khác.
Th t , c i thi n kh n ng thu hút lao
ng tr
ng song song v i quá trình
ng c a ngành công nghi p nh m s d ng có hi u qu ngu n lao
i dào c a Vi t Nam, gia t ng óng góp c a lao
công nghi p,
nghi p
ng th i c i thi n
i v i nâng cao ch t l
Th n m, t ng c
c nh h
ng t ng tr
ng cho t ng tr
ng lan t a c a t ng tr
ng
ng c a
ng công
ng c a n n kinh t .
ng các bi n pháp b o v môi tr
ng
c s n xu t công nghi p, mà tr c ti p t phía các doanh nghi p.
i v i các l nh
Click Here & Upgrade
Complete
Expanded Features
Unlimited Pages
Documents
18
3.3. CÁC GI I PHÁP CH
TR
Y U NÂNG CAO CH T L
NG CÔNG NGHI P VI T NAM
3.3.1. Nâng cao ch t l
Nâng cao ch t l
n chú ý
ng quy ho ch phát tri n ngành công nghi p
ng quy ho ch t ng th phát tri n ngành công nghi p
n các n i dung sau:
- V nh n th c, quy ho ch phát tri n ngành ph i
ch ng, l a ch n ph
n
NG T NG
c hi u là vi c lu n
ng án phát tri n và phân b ngành h p lý trên ph m vi
c và trên các vùng lãnh th ; nó khác v i quy ho ch t ng th phát tri n
kinh t xã h i và quy ho ch xây d ng. Quy ho ch phát tri n ngành nh m m c
ích ánh giá chính xác ti m n ng, khai thác m t cách hi u qu ti m n ng, l i
th so sánh c a ngành, phù h p v i trình
y t ng tr
ng có ch t l
- V ch t l
phát tri n kinh t – xã h i, thúc
ng c a toàn n n kinh t .
ng quy ho ch phát tri n ngành công nghi p: Quy ho ch
phát tri n ngành ph i có c n c khoa h c, tránh ch quan duy ý chí và ph i có
m nhìn dài h n phù h p v i
có b
và các
c i c th t ng giai
it
c
m phát tri n c a ngành,
n. T ng c
ng th i ph i
ng s tham v n ý ki n c ng
ng
ng tham gia trong quá trình xây d ng quy ho ch.
- V th c hi n quy ho ch: Tri n khai m t cách th ng nh t, kiên quy t
các gi i pháp
quan tr ng
m b o cho vi c th c hi n quy ho ch nh
m b o quy ho ch
phát tri n ngành ph i
c
ã
t ra là m t y u
c th c hi n. Khi c n thi t, quy ho ch
u ch nh cho phù h p v i tình hình và b i c nh
i.
3.3.2. Nâng cao hi u qu
ut
ngành công nghi p có t c
Nam không nh ng c n ph i t ng v n
n có hi u qu t t c các ngu n v n
t ng tr
ng cao và có ch t l
ng, Vi t
u t mà quan tr ng h n, ph i s d ng
ut .
3.3.3. Khuy n khích ng d ng khoa h c-công ngh
Nh n th c
c vi c phát tri n khoa h c công ngh và nâng cao ch t
ng ngu n nhân l c là yêu c u c p thi t
i v i phát tri n c a Vi t Nam,
Click Here & Upgrade
Complete
Expanded Features
Unlimited Pages
Documents
c bi t
ut
19
i v i ngành công nghi p. Thúc
y nhu c u
i m i công ngh c a các doanh nghi p. Hình thành th tr
n ph m khoa h c công ngh và h tr th tr
3.3.4. Nâng cao ch t l
ng các
ng này phát tri n.
ng ngu n nhân l c
Phát tri n con ng
tr
i m i công ngh và
i là y u t quan tr ng b c nh t
m b o t ng
ng kinh t và gi m nghèo. L i th c nh tranh c a m t qu c gia, c a các
doanh nghi p và
u ki n tiên quy t
m b o cho s phát tri n b n v ng
trong nh ng th p k t i ph thu c r t nhi u vào trình
m in
c. B i v y, c n có nh ng gi i pháp nâng cao ch t l
ào t o nh sau: Gi i pháp then ch t là
nhà n
ng
ut n
án phát tri n và
i ng giáo viên và cán b qu n lý giáo d c; T ng
ng h p tác v i n
c ngoài vào l nh v c ào t o sau
ào t o ngh ; khuy n khích, t o
i h c, sau
c ngoài
i h c và
u ki n cho h c sinh, sinh viên ra n
ngoài h c t p, i ôi v i t ng c
ng
ng giáo d c và
ng tri n khai
u t cho giáo d c ngh nghi p. T ng c
và thu hút
c c n t ng lên;
ng th i huy
y m nh xã h i hóa giáo d c, xây d ng xã h i h c t p.
3.3.5. T ng c
ng các bi n pháp b o v môi tr
tv n
môi tr
ng
ng trong các chi n l
tri n, l a ch n gi i pháp thi t th c làm cho kinh t , xã h i và môi tr
tri n hài hòa, th c s coi môi tr
ut t
ng nhi u h n, t t h n s c
dân thông qua
Ngay t bây gi ph i
c
ng qu n lý công tác l u h c sinh. T ng
u t cho giáo d c b ng nhi u ngu n khác nhau, trong ó
ngân sách nhà n
i
i m i và nâng cao n ng l c qu n lý
c trong giáo d c ào t o; Kh n tr
nâng cao ch t l
ng
phát tri n con ng
c phát
ng phát
ng là m t qu c sách c b n.
a ch n công ngh k thu t tiêu hao nguyên v t li u th p, gây ô
nhi m ít, hi u qu cao, th c hi n s n xu t s ch, kiên quy t lo i b các công
ngh tiêu hao n ng l
ng s ch, x lý n
nhi m môi tr
ng và nhi u nguyên v t li u, t ng c
c th i, tích c c thay
ng nh hi n nay.
ng s d ng n ng
i tình tr ng th i b a bãi gây ô
Click Here & Upgrade
Complete
Expanded Features
Unlimited Pages
Documents
20
3.3.6. Khuy n khích phát tri n các ngành công nghi p h tr
Th c t ch t l
ng t ng tr
Vi t Nam
ng c a ngành công nghi p Vi t Nam trong
th i gian qua ã cho th y vi c các ngành công nghi p h tr ch m phát tri n
ã ngày càng làm t ng chi phí trung gian trong s n xu t c a ngành này, gi m
kh n ng t o ra giá tr gia t ng cho ngành công nghi p, gi m kh n ng c nh
tranh,
ng th i khi n s n xu t công nghi p ph thu c quá l n vào bi n
a giá nguyên li u
u vào
th tr
các ngành công nghi p h tr trong n
ng n
c
c ngoài. Vi c thúc
nl
ng
y phát tri n
t nó c ng s góp ph n thúc
y chuy n d ch c c u s n xu t công nghi p theo h
ng h p lý h n trong
th i gian t i.
3.3.7.
y nhanh ti n trình c ph n hóa các doanh nghi p nhà n
Các gi i pháp
quy t tâm v m t ch tr
c
y nhanh ti n trình c ph n hóa có th là: Th nh t,
ng c a ch
ng trình c ph n hóa c n
Th hai, c i thi n n ng l c c a c quan có th m quy n cho t
c duy trì.
ng thích v i
nh ng nhi m v quan tr ng. Th ba, minh b ch hóa c ph n hóa. Th t ,
nh
giá doanh nghi p m t cách chính xác. Th n m, ph i b o v quy n l i c a c
ông thi u s . Th sáu, c n
úng
t ra và th c thi chính sách c nh tranh m t cách
n. C i thi n hi u qu kinh t thông qua c ph n hóa DNNN và thích
nghi v i c nh tranh là hai trong s các nhi m v quan tr ng c a m t n n kinh
ang chuy n
i.
Click Here & Upgrade
Complete
Expanded Features
Unlimited Pages
Documents
21
T LU N
Ngành công nghi p có vai trò ngày càng to l n
Nam xu t phát t nh ng l i th h n h n v t c
t ng tr
ng quy mô. S phát tri n c a công nghi p thúc
ch c c u kinh t ,
i v i n n kinh t Vi t
ng, trình
m
y nhanh quá trình chuy n
m b o nhu c u t li u sinh ho t cho nhân dân, t ng kim
ng ch xu t kh u, thúc
y quá trình hi n
i hóa
t n
c. Trong th i
toàn c u hóa, h i nh p kinh t qu c t , công nghi p càng có v trí quy t
o ra ti n
v t ch t
m b o nâng cao nh p
nh công nghi p hóa, hi n
cao ch t l
ng t ng tr
i hóa
tn
t ng tr
nh,
ng kinh t ,
c. B i v y, làm th nào
ng c a ngành công nghi p là v n
i
y
nâng
thu hút
cs
quan tâm c a các c p, các ngành, c ng nh các nhà nghiên c u kinh t .
Ch t l
ng t ng tr
ng c a ngành công nghi p là khái ni m ph n ánh
i dung bên trong c a quá trình t ng tr
ph
ng th c, m c tiêu và hi u ng
y. Ch t l
nh p
ng t ng tr
ng, bi u hi n
i v i môi tr
ng ch a
ph
ng t ng tr
ng cao c a ngành công nghi p là s t ng tr
cao, hi u qu và b n v ng c a ngành
ngành phù h p v i trình
ng ti n,
ng
ng v i
c th hi n qua c c u n i b
công ngh , ti m n ng, th m nh c a ngành; n ng
su t nhân t t ng h p, n ng su t lao
ng, t l giá tr gia t ng trong giá tr
n ph m cao; có kh n ng ti t ki m n ng l
ng, s n xu t có tính c nh tranh
cao; không ng ng nâng cao v trí c a các phân ngành công nghi p trong chu i
giá tr toàn c u và có kh n ng b o v môi tr
ch t l
ng t ng tr
ánh giá
ng c a ngành công nghi p có th là phân thành ba nhóm:
(1) Các tiêu chí ánh giá hi u qu
t
tiêu chí ánh giá c u trúc c a t ng tr
ng lan to c a t ng tr
Kh o c u t ng tr
ng t ng tr
c các ch tiêu t ng tr
ng; (2) Các
ng và (3) Các tiêu chí ánh giá tác
ng t i n n kinh t .
ng c a ngành công nghi p Vi t Nam thông qua m t
tiêu chí nêu trên trong giai
ch t l
ng. Các tiêu chí
n 1996-2005 cho th y m t b c tranh khá rõ
ng c a ngành công nghi p Vi t Nam. Th nh t, t ng
Click Here & Upgrade
Complete
Expanded Features
Unlimited Pages
Documents
tr
22
ng công nghi p
n ng su t lao
tt c
cao nh ng hi u qu t ng tr
ng th p, hi u qu s d ng v n
gia t ng trong giá tr t ng s n l
ng th p, th hi n
u t không cao, t l giá tr
ng th p và ngày càng gi m do c c u s n
xu t công nghi p ch a h p lý, ch a phát huy
c l i th so sánh c a Vi t
Nam trong s n xu t công nghi p. Th hai, c u trúc t ng tr
ng công nghi p là
ch a h p lý c v chi u r ng l n chi u sâu mà bi u hi n là các ngành công
nghi p s d ng nhi u lao
ng phát tri n không
không thu hút
ng lao
cl cl
t hi u qu nh mong
i,
ng d i dào c a n n kinh t , giá tr gia
ng không cao khi ch tham gia vào nh ng công
n s n xu t có t l giá tr
gia t ng th p nh t; và óng góp c a công ngh , c i ti n k thu t cho t ng
tr
ng còn kém. Cu i cùng, m c dù t ng tr
quan tr ng cho t ng tr
ng công nghi p ã góp ph n
ng chung c a n n kinh t , gi i quy t vi c làm và gia
ng xu t kh u, nh ng óng góp c a công nghi p cho t ng tr
ng chung c a
n kinh t có xu h
ng th i thành
qu t ng tr
ng gi m d n do hi u qu s n xu t th p;
ng cao c a công nghi p không thân thi n v i môi tr
ng ã là
t trong nh ng nguyên nhân ch y u gây nên tình tr ng suy thoái môi
tr
ng t nhiên
Vi t Nam.
Có nhi u nguyên nhân c a tình tr ng c a tình tr ng ch t l
tr
ng ch a cao c a ngành công nghi p Vi t Nam.
ng t ng
áng k nh t là ch t
ng quy ho ch công nghi p th p; ngu n nhân l c ch a áp ng
u phát tri n công nghi p trong th i k h i nh p; trình
th c v vai trò c a
i m i công ngh
c yêu
công ngh và nh n
i v i nâng cao n ng su t lao
ng,
gia t ng n ng l c c nh tranh, t ng hi u q a c a s n xu t công nghi p là ch a
ng
u và ch a th u áo; và ti n trình c ph n hóa các doanh nghi p nhà
c di n ra ch m.
Do v y, nâng cao ch t l
ng t ng tr
thành yêu c u b c bách nh m duy trì t c
góp c a ngành cho t ng tr
ng công nghi p Vi t Nam tr
t ng tr
ng cao, gia t ng óng
ng chung c a n n kinh t , làm
phát tri n c a các ngành kinh t khác, thúc
ng l c cho s
y phát tri n kinh t và tránh
Click Here & Upgrade
Complete
Expanded Features
Unlimited Pages
Documents
23
nguy c t t h u xa h n v kinh t so v i các n
gi i c a Vi t Nam.
làm
là: (1) Nâng cao ch t l
c
u ó, m t s g i ý gi i pháp
u t trong s n xu t công nghi p
kinh t ; (3) Khuy n khích
ng d ng và
u t nâng cao ch t l
m i thành ph n
i m i công ngh
ng ngu n nhân l c
các doanh
áp ng t t h n
yêu c u v nhân l c trong phát tri n công nghi p; (5) T ng c
pháp b o v môi tr
ng các bi n
ng; (6) Khuy n khích phát tri n các ngành công nghi p
tr nh m c i thi n t l giá tr gia t ng trong t ng s n l
do ph thu c l n vào ngu n nguyên li u
cùng (7)
a ra có th
ng quy ho ch phát tri n ngành công nghi p; (2) nâng
cao hi u qu s d ng v n
nghi p; (4)
c trong khu v c và trên th
t
th tr
ng công nghi p
ng th gi i; và cu i
y nhanh ti n trình c ph n hóa các doanh nghi p nhà n
nâng cao hi u qu ho t
sân ch i bình
c nh m
ng c a b ph n doanh nghi p này, góp ph n t o m t
ng, có tác d ng khuy n khích các doanh nghi p công nghi p
m i thành ph n kinh t cùng phát tri n.
Ch t l
ng t ng tr
ng nói chung và ch t l
công nghi p nói riêng là m t v n
ng c a ngành
l n, ph c t p. Ngành công nghi p là m t
kh i ngành r ng v i nhi u phân ngành có nh ng
u và nh n d ng ch t l
ng t ng tr
ng t ng tr
c thù riêng. Vi c nghiên
ng c a kh i ngành này m t cách th u
áo òi h i nhi u th i gian, công s c và s kh o c u t m h n n a
phân ngành công nghi p. V n
nghiên c u thì ph c t p, n ng l c c a h c
viên thì có h n nên m i ch kh o c u nh ng nét chung nh t liên quan
ng t ng tr
này s
m khi m khuy t. Vi c nghiên c u sâu h n, bao quát
c ti n hành
viên r t mong mu n nh n
c gi
n ch t
ng c a ngành công nghi p Vi t Nam. Ch c ch n r ng, lu n
n s còn có nhi u
nv v n
t ng
nh ng b
c nghiên c u ti p theo. H c
c ý ki n óng góp c a quý Th y, Cô giáo và
có th hoàn thi n lu n v n này.
