Phát triển kinh tế nông thôn Việt nam trong quá trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá

Click Here & Upgrade

PDF
Complete

Expanded Features
Unlimited Pages

Documents

GIÁO D C VÀ ÀO T O
TR

NG

I H C KINH T QU C DÂN HÀ N I

T NG MINH L C

PHÁT TRI N KINH T NÔNG THÔN VI T NAM
TRONG QUÁ TRÌNH CÔNG NGHI P HOÁ, HI N
Chuyên ngành Kinh t chính tr
TÓM T T LU N V N TH C S

Hà N i, n m 2008

I HOÁ


Click Here & Upgrade

PDF
Complete

Expanded Features
Unlimited Pages

Documents
M

1

U

1. Tính c p thi t c a

tài

K inh t nông thô n n c ta có v trí r t quan tr ng tro ng n n KTQD ; ó là
khu v c kinh t chi m h n 73% d ân s , h n 55,7 % l c l ng lao ng x ã h i,
óng góp 20,36% GDP c a t n c.
+ Th c hi n CNH-H H, kinh t nông thôn n
th ành t u to l n:
- Nông nghi p

tt c

c t ng c

i b ph n c dân nông thôn ã

- Xoá ói, gi m nghèo

c nhi u

m c bình quân 16 ,8%/n m.

- K t c u h t ng kinh t - x ã h i nông thôn
i s ng c a

t

phát tri n kho ng 4 - 4,5%/n m trong nhi u n m.

- Kim ng ch xu t kh u t ng

-

c ta ã

t thành t u to l n và

ng

c nâng lên
c th gi i ánh giá cao …

+ Tuy nhiên, tr c yêu c u phát tri n công nghi p hoá, hi n i hoá trong
b i c nh h i nh p kinh t qu c t , KTNT n c ta ang b c l nh ng m t
y u kém, n i b t:
- Nông nghi p phát tri n kém b n v ng, s c c nh tranh th p.

- Chuy n d ch c c u và ng d ng các ti n b k thu t, công ngh còn h n ch
- Công nghi p, d ch v nông thôn phát tri n ch m
- Các hình th c t ch c s n x u t ch m
- Ô nhi m môi tr

im i

ng ngày càng nghiêm tr ng,

- Chênh l ch giàu nghèo gi a thành th và nông thôn, gi a các vùng còn l n và
ngày càng cách xa ang là nh ng v n b c xúc l n tro ng x ã h i…
+ V y nguyên nhân nào ã d n n nh ng mâu thu n y u kém ó? KTN T
n c ta s v n ng, p hát tri n ra sao trong quá trình CNH-H H? gi i
pháp nào
h n ch , g i m thi u các mâu thu n, y u kém; m b o phá t
tri n b n v ng, áp ng các m c tiêu CNH-H H n n m 2020 .
ó ang là nh ng v n r t c n
c lý gi i h th ng c v lý lu n và th c ti n.
ó c ng là lý do
tác gi ch n tài : “Phát tri n kinh t nông thôn V i t N am
trong quá trình CN H-H H ” là lu n v n Th c s kinh t c a mình Trên c s k
th a thành qu c a các nghiên c u ã có, k t qu nghiên c u th c ti n c a b n
thân, tác gi mong mu n ó ng gó p m t ph n vào gi i quy t nh ng v n trên.

2.

it

ng và ph m vi nghiên c u.
1

Click Here & Upgrade

PDF
Complete

Expanded Features
Unlimited Pages

Documents

2

- Làm rõ s phát tri n c a KTNT trong th i k
n nay).

xu t nh ng gi i pháp ch y u thúc
CNH-H H n n m 2020.

y m nh CNH – H H (2000 -

y phát tri n KTN T trong ti n trình

3. M c ích nghiên c u.
xu t m t s gi i pháp ch y u có tính t phá thúc y phát tri n KTN T
b n v ng, t các m c tiêu ra trong ti n trình CNH – H H.
4. N h ng óng góp m i v khoa h c.
- H th ng hoá các tác ng tích c c và h qu tiêu c c có tính p h bi n c a quá
trình CNH –H H i v i nông nghi p, nông thôn.

- Nguyên nhân d n

n nh ng h qu tiêu c c trên.

x u t h th ng gi i pháp ch y u h n ch tác
trình CNH –H H nông nghi p – nông thôn.

ng tiêu c c, thúc

y quá

5. K t c u c a lu n v n bao g m các ph n chính
-M

u;

- Ch ng 1. N h ng v n
lý lu n và th c ti n v p hát tri n kinh t nông thôn
Vi t Nam trong quá trình CNH, H H.
- Ch ng 2 . Th c tr ng kinh t nông thô n Vi t Nam d
công nghi p hoá, hi n i hoá t n m 2000 n nay.

i tác

ng c a quá trình

- Ch ng 3. nh h ng và nh ng gi i p háp ch y u nh m phát tri n k inh t
nông thôn Vi t Nam trong ti n trình công nghi p ho á - hi n i ho á.
- K t lu n
CH

NG 1
NH N G V N
LÝ LU N VÀ TH C TI N
V PHÁT TRI N KINH T N ÔNG THÔN VI T N AM
TRON G QUÁ TR ÌN H CÔNG NGHI P HOÁ, HI N
I HOÁ
1.1. Nh ng v n

chung v phát tri n KTN T V i t Nam

1.1.1.1. Khá i ni m v kinh t nông thôn.
K inh t nông thô n là m t p h c h p nh ng nhân t c u thành c a l c
l ng s n xu t và quan h s n x u t tro ng nô ng – lâm – ng nghi p, cùng v i các
ngành th công truy n th ng, các ngành ti u - th công nghi p, công nghi p ch
bi n và ph c v nông nghi p, các ngành th ng nghi p và d ch v … t t c có
2


Click Here & Upgrade

PDF
Complete

Expanded Features
Unlimited Pages

Documents

3

quan h h u c v i nhau trong kinh t vùng và lãnh th và trong toàn b n n
kinh t qu c d ân".
1.1.1.2. C c u kinh t nông thôn, bao g m:

- C c u theo ngành kinh t : nông nghi p (TT, CN, TS, LN) - Công
nghi p - d ch v .
- C c u theo thành ph n kinh t :
t p th (HTX , t h p tác), kinh t nhà n
tr i k thu t và c s ng hiên c u khoa h
kinh t h n h p

Kinh t h (cá th , trang tr i), kinh t
c, nông lâm tr ng qu c doanh, tr m
c c a nhà n c, kinh t t b n t nhân,

- C c u kinh t theo vùng sinh thái: Tây B c, Tây nguyên, Tây Nam b ,
ng b ng và Trung du B c b …
Vai trò c a kinh t nông thôn trong quá trình công nghi p hoá, hi n
i hoá t n c.
1.2.1. Phát tri n kinh t nô ng thô n tr c ti p t ng thu nh p cho dân c nông
thôn s n nh xã h i ó là s
m b o quan tr ng cho phát tri n b n v ng c a
n n kinh t trong quá trình ti n hành công nghi p hoá, hi n i hoá.
1.2.2. Thúc y chuy n i c c u kinh t theo h ng ti n b và d o ó s
thúc y nhanh h n quá trình phân công lao ng x ã h i t i ch .
1.2.3. T o c s v t ch t cho phát tri n v n hoá
nông thôn m i.

nông thôn, xây d ng

1.2.4. T o tích lu và nh ng i u ki n c n thi t cho CNH - H H

tn

c.

V ì l ó, phát tri n kinh t nông thôn n c ta hi n nay là chi n l c t t y u
m b o cho s thành cô ng c a CNH – H H t n c, không ch tr c m t
mà còn có tính ch t lâu dài.
1.2. Nh ng nhân t nh h ng ch y u và nh ng n i dung c b n
phát tri n kinh t nông thôn Vi t Nam theo h ng CNH - H H.
1.2.1. Nh ng nhân t ch y u nh h

n g t i phát tri n KTNT.

Lu n v n ã nêu ra 8 y u t g m : i u ki n t nhiên; K t c u h t ng kinh
t - xã h i (trong ó quan tr ng nh t là giao thông, i n, thu l i…); Vi c ng
d ng các thành t u khoa h c, công ngh vào s n x u t và d ch v ; Ch t l ng
ngu n nhân l c nông thô n (bao g m c ki n th c khoa h c v s n xu t và xây
d ng nông thôn, k n ng s n xu t c a ng i dân và trình
qu n lý kinh t - xã
h i c a i ng cán b c s ); S p hát tri n c a các ch th s n xu t hàng hoá
nông thôn (kinh t h nông d ân, kinh t trang tr i, kinh t h p tác, doanh nghi p
nông thôn); S phát tri n c a th tr ng nô ng thôn (trong ó q uan tr ng, tr c
h t ó là th tr ng v n, cung ng v t t , tiêu th nông s n và s n ph m ti u th
3


Click Here & Upgrade

PDF
Complete

Expanded Features
Unlimited Pages

Documents

4

công nghi p, th tr ng d ch v k thu t...; H th ng chính sách kinh t xã h i; Trình , n ng l c qu n lý nhà n c i v i kinh t nông thôn.
1.2.2. Các n i dung ch y u phá t tri n kinh t nông thôn.
Lu n v n ã nêu ra 7 n i dung:

M t là, chuy n d ch c c u kinh t nô ng thô n theo h ng CNH , H H. i
v i n c ta, vi c chuy n d ch này bao g m: T ng n ng su t cây l ng th c;
Phát tri n ch n nuôi, nuôi tr ng thu s n; Chuy n i c c u cây tr ng, a d ng
hoá cây hàng hoá; Phát tri n công nghi p ch bi n nông s n; Phát tri n công
nghi p nông thôn, làng ngh và d ch v ; Phát tri n các khu công nghi p , gi m
s t p trung cao các ô th l n;
Ha i là . hi n i ho á nông nghi p b i n nông nghi p l c h u thành nông
nghi p hàng hoá l n.
Ba là, p hát tri n k t c u h t ng kinh t - xã h i nô ng thô n ngày càng hi n
i.
B n là, t p trung ào t o phát tri n ngu n nhân l c nông thôn.
N m là, phát tri n các ch th s n x u t hàng hoá

nô ng thôn.

Sáu là, xây d ng h th ng chính sách thích ng

kinh t nô ng thôn.
B y là, nâng cao vai trò và trình

qu n lý nhà n

thúc
c

y phát tri n

i v i kinh t nông

thôn.
1.3. Kinh nghi m phát tri n KTNT c a m t s n

c Châ u Á

Trên c s kh o sát và nghiên c u tài li u t các n c Trung Qu c, N h t
B n, ài Lo an. Lu n v n ã nêu ra kinh nghi m phát tri n kinh t nô ng thôn
thành cô ng, có th áp d ng vào V i t N am, ó là:
Th nh t, công nghi p ho á nô ng thôn là h ng i hi u q u tro ng vi c phát
tri n nhanh kinh t nông thôn (xu t p hát t vai trò th c t c a CNH nông thôn).
Th ha i, i m c t y u m b o công nghi p hoá nông thôn (quá trình
chuy n d ch công nghi p t ô th v nông thôn thành công là:
+ Ph i có m t n n nông nghi p, nông thôn v ng ch c và phát tri n; K t
c u h t ng nông thôn ng b và hi n i; ào t o phát tri n ngu n nhân l c.
+ Nâng cao n ng l c q u n lý i u hành c a nhà n
sách n ng ng.

c, i u ch nh chính

+ T ó b i n nô ng thô n tr thành a bàn u t sinh l i và th tr
s c tiêu th t t h p d n các doanh nghi p u t v nông thôn.

4

ng có


Click Here & Upgrade

PDF
Complete

Expanded Features
Unlimited Pages

Documents CH

5

NG 2.
TH C TR N G KINH T N ÔNG THÔN N
I TÁC
NG C A QUÁ TRÌN H CNH - H H T

D

C TA
2000

N NAY

Th c hi n ch tr ng CNH –H H nô ng nghi p , nông thôn, ng và N hà
n c ã có nhi u chính sách cho khu v c này (ch tính giai o n 2000 n 2007
ã b an hành 34 N gh Quy t, Q uy t nh c a Chính p h . N gân sách t p trung c a
Nhà n c ã u t 77,5 ngàn t
ng. V n tín d ng là 350 ngàn t
ng….).
Do ó KTN T, b m t nông thôn ã có nh ng thay i rõ nét. Trong quá trình ó
CNH-H H ã tác ng nhi u m t t i K TNT, th hi n m t s i m c b n
sau:
2.1. Nh ng tác

ng tích c c

+ T ng s n ph m c a kinh t nông thôn t ng b ình quân 7,8%/n m (c c u
kinh t : N ông nghi p gi m d n t 24,5% n m 2000 xu ng 20,2% n m 2007 );
Công nghi p - d ch v t ng lên.
+ Nông nghi p t ng b ình quân 4,5% trong 7 n m (t 2000 -2007)
+

m b o v ng ch c an ninh l

ng th c.

+ Kim ng ch xu t kh u nông s n t ng 16,8 %/n m (m t s nông s n xu t
kh u: g o, tiêu, i u, cà phê, cao su,
g , thu s n ã mang th ng hi u VN
n nhi u n c trên th gi i).

+ Ti n b kho a h c – công ngh ã
c ng d ng m nh h n trong nông
nghi p: N ng su t cây tr ng, v t nuô i u t ng so v i n m 2000 (lúa: 15%; ngô:
25,2%; u t ng: 17,2 %; mía: 17,1%; chè: 3 3,4%; cà phê: 21,9%; cao su:
34,4%; bò s a: 23,6%; gà : 10 ,8%; thu s n (nuôi): 26%).
c tính khoa h c,
công ngh ã ó ng góp làm t ng kho ng 30% giá tr c a ngành nông nghi p.
+ H th ng k t c u h t ng K T - XH nông thôn
c t ng c ng (nh t là
giao thông, thu l i, ch , tr ng h c, thông tin liên l c) ã ó ng vai trò q uan
tr ng thúc y kinh t nông thô n phát tri n.
+
i s ng c a i b ph n nông dân
c c i thi n (thu nh p bình q uân
u ng i t ng 1,9 l n, tích lu /h t ng 2,1 l n, t l h nghèo gi m xu ng
14,75% n m 2007 m c dù chu n nghèo ã t ng 2 l n).
2.2. Nh ng h n ch và mâu thu n trong KTNT phát sinh d
ng c a CNH – H H.

i tác

2.2.1. Chuy n d ch c c u nông nghi p thôn còn ch m và th i u b n v ng.
+ T l tr ng tr t v n chi m 73 ,5%. N hi u vùng (Tây B c, Tây nguyên, Tây
Nam B …) v n n ng thu n nông, canh tác l c h u. Lao ng th công v n còn
ph bi n. Trình
c gi i hoá, i n khí hoá cò n th p.
5


Click Here & Upgrade

PDF
Complete

Expanded Features
Unlimited Pages

Documents

6

+ N ng su t, giá thành nô ng s n u thua kém các n c tro ng khu v c.
Giá tr s n xu t /ha m i t bình quân 29,2 tri u/ha và r t cách bi t gi a các
vùng (n ng su t lú a m i b ng 65% Trung qu c; Cao su b ng 75% Malaysia; Chi
phí th c n/kg th t t ng tr ng g p 1,5 l n Thailand).

V sinh an toàn th c ph m kém, ch só c nh tranh c a nhi u ngành hàng
ch l c ch m c trung bình th gi i (h tiêu: 68,7; cao su: 58,5; i u 54,9; chè
47,4; rau q u : 47,1; lâm s n:44,6; cà phê: 43,4 ; l ng th c: 42,9 ; th t 40).
+ Các y u t c b n tro ng s n xu t nông nghi p ang b suy gi m m nh ( t
gi m 5,35 %; d ch b nh gây thi t h i 0,5% t ng s n l ng nô ng nghi p/n m…).
2.2.2. C c u lao ng chu y n d ch ch m, ch t l
nông thôn còn r t th p.
- Trong 5 n m (2001-2006) m i ch chuy n
nông nghi p. n n m 2006 ch có 8,2% lao ng
i h c và cao ng.

ng ngu n nhân l c

c 10,4% lao ng ra kh i

c ào t o, trong ó 0,22%

- 16,5 tri u thanh niên nông thôn ch có 12% t t nghi p Trung h c ph
thông và 3,1 1% có trình
chuyên môn k thu t (th p h n 4 l n so v i thanh
niên thành th ).
2.2.3. Quá trình ô th hoá di n ra t phát.
M i có 20% s x ã có quy ho ch, h u h t vi c x ây d ng dân c là tu ti n.
Chính quy n các cáp u th n i q u n lý nên c nh quan, ki n trúc x âu; môi
tr ng sinh thái b hu ho i và ô nhi m ngày càng n ng.
H th ng k t c u h t ng nông thôn còn thi u và ch t l ng kém (2,9% s
xã ch a có
ng ô tô t i trung tâm; 17 % di n tích lúa, 80% di n tích cây công
nghi p ch a
c t i tiêu ch
ng; Còn 2 % phòng h c là nhà t m; 11,7% xã
không có nhà m u giáo. 30 ,6% xã ch a có nhà v n hoá, 92,3% s xã không có
th vi n và 400.000 h còn nhà t m….)
2.2.4. Quan h s n xu t trong kinh t nông thôn ch m

i m i.

- Kinh t h : ru ng t manh mún, canh tác th công (còn 10,46 tri u h gi m 1,2% so v i n m 2000).
- Kinh t tran g tr i: Q uy mô nh , bình q uân m i trang tr i n m 2006: 4,5
ha; 3-4 lao ng, v n 239 tri u ng; doanh thu 170 tri u; lãi 40 tri u và m i
chi m 1% s h nông – lâm – ng nghi p.
- Kinh t HTX: 54% s HTX ho t
ng kinh t nông thôn.

6

ng y u, vai trò m nh t trong ho t


Click Here & Upgrade

PDF
Complete

Expanded Features
Unlimited Pages

Documents

7

- Kinh t nhà n c(nô ng-lâm tr ng q u c doanh): C n c có 682
n v thì 27% làm n thua l ; c ch qu n lý t ch c n ng tính bao c p, trình
ng d ng KH- CN ph bi n là th p.

- Các t ch c d ch v k thu t nhà n c: m i có 78,7% xã có cán b
khuy n nông; 83,6% xã có cán b thú y... ch t l ng cán b còn th p.
- Doanh nghi p t nhân ch a có môi tr ng t t nên c ng ch m phát tri n
(so v i các khu v c khác c a n n kinh t n c ta).
2.2.5. Nhi u v n

xã h i b c xúc xu t hi n

+
i s ng c a nh ng h b thu h i t cho xây d ng cô ng nghi p và ô

th b suy gi m (do chính sách n bù ch a tho áng, do không
c chu n b
ngh và b trí vi c làm, ng i dân ph i t xo ay s , 34,5% có m c s ng th p h n
tr c).
+ T l ó i nghèo cao, chênh l ch v m c s ng gi a ô th và nông thôn và
gi a các vùng mi n trong c n c ngày càng gia t ng: N m 2006, thu nh p bình
quân c a c dân ô th g p 2,04 l n nông thôn; Gi a 10% giàu nh t và 1 0 nghèo
nh t là 13 ,5 l n. T l nghèo nông thôn là 18%; trên 10% s huy n có t l h
nghèo trên 50%.
N g i dân nông thôn th ng suy t :
ng i d ân không ph i óng góp. Trong khi
óng góp xây d ng.

thành ph các công trình h t ng,
nông thôn ng i nông d ân p h i t

H qu : N ông d ân di c ho c i làm n th i v
t ra ô th ; lao ng
n ng nh c, s ng t m b b thi t thòi khi ti p c n nhi u lo i d ch v công;
không
c s b o tr c a pháp lu t. H ang tr thành t ng l p th dân
ô
th .
+ Môi tr ng sinh thái nông thôn ngày càng b ô nhi m n ng n nh h ng
nghiêm tr ng n s c kho con ng i và kh n ng phát tri n n n nông nghi p
s ch. V sinh an toàn th c ph m ang là m i quan ng i c a toàn xã h i.
2.4. Ng uyên nhân t n t i và nh ng v n

t ra.

2.4.1. Nguyên nhâ n khách quan .
+ N c ta i lên t x u t phát i m th p (n m 2006 , n c ta x p th 123 v
GD P bình quân u ng i, 105 theo ch s HDI trong t ng s 177 n c c a th
gi i).
+ N m trong khu v c th ng xuyên có bão l t (hàng n m th ng b thi t
h i l n v ng i và c a, do v y p h i t n kém nhi u ngu n l c cho p hòng b và
kh c ph c h u qu ).

7


Click Here & Upgrade

PDF
Complete

Expanded Features
Unlimited Pages

Documents

8

2.4.2. Nguyên nhâ n ch quan
+ T duy và nh n th c c a ph n ông cán b các c p v v trí, vai trò c a
nông nghi p, nông d ân, nông thôn còn b t c p so v i th c ti n. Ch a hình thành
c h th ng lý lu n v nông nghi p, nông dân, nô ng thôn trong giai o n m i.
+ Ch a q uan tâm úng t m n vi c ào t o , nâng cao ch t l
nhân l c nông thôn theo yêu c u c a CNH – H H
+ C ch chính sách ch a ng b , m t s

t nô ng thôn nh ng ch m
c i u ch nh nh :
- Chính sách

ng ngu n

ang b t c p v i phát tri n kinh

t ai.

- Chính sách tài chính ( u t cho n ông nghi p, nông thôn th p và có xu
h ng g i m d n. t tr ng u t toàn xã h i cho NN, NT các n m 2 001, 2002,
2003, 2005, 2006 t l t ng ng 13 ,5 -8,82- 8,5- 7 ,5 và 7,5).
- Chính sách th ng m i (giá v t t nông nghi p t ng nha nh h n giá nông
s n; nhi u h tr c a WTO ch a
c th c hi n, H p xanh ch a s d ng
n , H p h phách m i ch i kho ng 3,4% trong 10%. ).
+ Trình
n ng l c i ng cán b c p c s r t y u kém (tro ng s 81.314
công ch c xã n m 2007, v ki n th c p h thông: không bi t ch là 0 ,1%; ti u
h c2,4%; THCS: 21,4%; THPT: 75 %. V trình
chuyên mô n: cao ng 9 %;
S , trung c p: 4 2,2%; Ch a ào t o: 48,7%/. V trình
qu n lý nhà n c:
ch a
c ào t o: 44 %, không bi t tin h c:87%).
+ C ch qu n lý , ch
o nông nghi p, nông thôn các c p còn nhi u b t
c p (n i dung qu n lý nhà n c v nông nghi p, nông thôn còn ch a y ;
Trá ch nhi m c a c p u và chính quy n các c p kh ông rõ, ph bi n là làm

c
ch ng ha y ch ; S ph i h p gi a cá c ngành các c p y u và hi u qu th p).
CH
N G 3.
NH H
NG VÀ NH NG GI I PHÁP C H Y U
PHÁT TRI N KINH T NÔN G THÔN VI T NAM TRONG
TI N TR ÌNH CNH – H H
N 2020, T M NHÌN 2030.
3.1. D BÁO
O N 2 010-2020.
3.1.1. Trong n

I V I PHÁT TRI N KTNT V I T NA M GIA I
c:

+ Thu n l i:

8


Click Here & Upgrade

PDF
Complete

Expanded Features
Unlimited Pages

Documents

9

- S có s quan tâm l n c a ng và Chính ph sau N gh quy t H i ngh
l n th 7 c a BCH Trung ng
ng khoá X, nhi u chính sách, ngu n l c s
c t ng c ng cho nô ng nghi p, nông thô n.
- Kinh nghi m c a nh ng n m
CNH – H H (2000-200 7).

i m i, nh t là giai o n

y nhanh t c

+ Khó kh n:
- Yêu c u phát tri n c n v n u t l n ang mâu thu n v i kh n ng
ngu n l c t nhà n c có h n, tích lu trong nông dân còn th p .
- Trình
k n ng s n xu t, ý th c k lu t lao ng c a tuy t i b p h n
c a lao ng nông thôn mâu thu n v i yêu c u cao c a lao ng cô ng nghi p
không th kh c p h c nhanh.
- Bi n i khí h u c a trái t ngày càng b t l i cho Vi t N am (ph i t n
nhi u ngu n l c cho ng phó và kh c ph c).
3.1.2. H i nh p kinh t qu c t
+ Th i c : M ra tri n v ng t ng lai cho th tr ng nông s n x u t kh u ;
Xu t kh u lao ng, d ch v do có l i th v giá lao ng r và ch s phát tri n
con ng i cao; C h i m i v thu hút u t , ti p thu công ngh , k n ng q u n
lý, t ng hi u qu s n xu t kinh doanh; K h ng ho ng l ng th c toàn c u s t o
l i th cho Vi t N am (v n ã có l i th trong s n xu t nông nghi p - nh t là
l ng th c).

+ Thách th c: Ph i ch u nhi u s c ép khi xu t kh u( bi n ng giá c , rào
c n k thu t, khi u ki n th ng m i… ..); Các s n ph m truy n th ng s ph i
c nh tranh m nh h n v i hàng nh p kh u; Nô ng dân ch a
c trang b t t v
ki n th c h i nh p tro ng kinh t th tr ng; H th ng doanh nghi p thi u kinh
nghi m và ti m l c y u.
3.2. nh h ng phát tri n kinh t nô ng thôn V i t Nam
nhìn 2030 (C ng l nh H X c a ng).

n 2020, t m

- Ti p t c y m nh chuy n d ch c c u kinh t nông thôn theo h ng
CNH-H H, trong ó tr c h t t p trung x ây d ng m t n n nông nghi p phát
tri n toàn di n theo h ng hi n i, s n xu t hàng hoá l n, a d ng, b n v ng,
ch t l ng, hi u qu và kh n ng c nh tranh cao, m b o v ng ch c an ninh
l ng th c q u c gia tr c m t và lâu dài.
- X ây d ng nông thôn m i v n minh có k t c u h t ng kinh t xã h i hi n
i, c c u kinh t v các hình th c t ch c s n x u t h p lý; xã h i nông thôn
dân ch , g n v i b n s c dân t c, môi tr ng sinh thái
cb ov .
9


Click Here & Upgrade

PDF
Complete

Expanded Features
Unlimited Pages

Documents

10

- N âng cao nhanh h n i s ng v t ch t, tinh th n c a c d ân nông
thôn, hài hoà gi a các vùng không quá cách xa các ô th . Nông dân có trình
s n xu t – thu nh p c a c dân nông thôn p h i ngang b ng v i các n c phát
tri n trong khu v c (1.500 - 2.000 U SD/ng i/n m) tr lên.

3.3. Nh ng gi i pháp ch y u nh m phát tri n m nh KTNT

n 2020.

Lu n v n nêu ra 3 nhóm gi i pháp nh sau:
3.3.1. Nhóm gi i ph áp v phát tri n l c l

ng s n xu t, bao g m:

Th n h t: Gi i pháp v quy ho ch t ng th nông nghi p, nông thôn theo
các m c tiêu p hát tri n c a công nghi p hoá, h i n i hoá n 2020, t m nhìn
2030, trong ó t p trung vào các quy ho ch:
+ Q uy ho ch các vùng s n xu t hàng hoá t p trung.
+ Q uy ho ch các khu, c m công nghi p - d ch v
tri n ô th (th tr n, th t ).

nô ng thô n g n v i phát

+ Q uy ho ch phát tri n nông thô n m i.
Th hai: Gi i pháp v t p trung s c phát tri n n n nông nghi p hàng hoá

hi n i, nâng cao s c c nh tranh c a hàng hoá nông s n trên th tr ng h i
nh p. Trong ó t p trung vào các v n nh :
+ X ây d ng b tiêu chí nông nghi p hi n i làm c n c cho xây d ng k
ho ch phát tri n và làm chu n m c cho ánh giá s phát tri n chung c a c
n c và t ng vùng.
+ X ác
ng b

nh các vùng s n x u t hàng hoá l n g n v i

u t h t ng k thu t

+ CNH - H H ngành s n x u t tr ng tr t, ch n nuôi, thu s n, lâm nghi p.
Th ba: Phát tri n m nh công nghi p nông thôn, trong ó t p trung vào
t s n i dung:
+ L a ch n h ng chính cho phát tri n ngành hàng: Phát tri n cô ng nghi p
ch bi n nông, lâm, th y s n ; Phát tri n công nghi p s n xu t các lo i th c n
ch n nuôi, c s s n xu t thu c thú y, thu c BVTV; Th c hi n ch ng trình
"m i làng m t ngh ”; Chuy n m nh các ngành cô ng nghi p s d ng nhi u lao
ng v nô ng thô n; Phát tri n ngành c khí, nâng cao m c
c khí hóa trong
s n xu t ( t 1,2 – 1,5 CV /ha).
+ Xây d ng các chính sách khuy n khích
nghi p nô ng thôn.
10

thú c

y s phát tri n công

Click Here & Upgrade

PDF
Complete

Expanded Features
Unlimited Pages

Documents

11

Th t : T p trung phát tri n m nh k t c u h t ng kinh t - xã h i
nông thôn tr c h t là giao thông, th y l i,
n, thông tin liên l c, x lý môi
tr ng, tr ng h c, nhà v n hoá, khu th thao cho các làng b n
Th n m: Xây d ng ch ng trình m c tiêu qu c gia v "nâng cao ch t
ng ngu n nhân l c" t o b c chuy n m nh m cho công tác này, trong ó
p trung vào m t s n i dung: ào t o ngh nông cho nông dân: ào t o
"ch "ngh công nghi p - d ch v ; Th c hi n tiêu chu n hoá i ng cán b c
s theo tiêu chí cho t ng vùng; N âng cao ch t l ng giáo d c ph thông nông
thôn.
G i i pháp u t m nh h n cho nghiên c u, chuy n giao ng d ng khoa
c công ngh vào phát tri n kinh t nông thôn, trong ó t p trung vào m t s
i dung:
+ T ng
GD P, t ng

u t ngân sách cho phát tri n khoa h c cô ng ngh ( m c 1%

ng các n c tro ng khu v c).

+ C i ti n c ch q u n lý khoa h c: Th c hi n u th u các tài khoa h c
c p B và c p N hà n c; Cho vay ng tr c và mua l i s n ph m khoa h c
công ngh ; Th c hi n ch
b o hành
tài; Áp d ng tri t
ch
khoán
kinh phí (ho c mua s n ph m) tr n gói.
+ T o ngu n cung c p kho a h c công ngh ch t l

ng cao:

- Phát tri n i ng cán b khoa h c - k thu t cho nô ng nghi p -nông thôn
(t ng ào t o n ng l c th c ti n cho sinh viên và nghiên c u sinh; Có chính sách
ãi ng t t
thu hút và khuy n khích nhân tài; Th c hi n ch
ngh a v
i
v i sinh viên i h c v công tác t i c s ; Có chính sách l ng cao
thu hút
các cán b
i h c v công tác vùng núi, vùng khó kh n).
- y m nh vi c chuy n giao , ng d ng các phát minh kho a h c - k thu t
cho nông nghi p, nông thôn.
- Thu hút

ut n

c ngoài i kèm công ngh tiên ti n.

- X ây d ng các khu nông nghi p công ngh cao.
- Phát tri n các tr m nghiên c u và d ch v t v n công ngh k thu t cho
các vù ng s n xu t hàng ho á chuyên canh.
3.3.2. Nhó m các g i i pháp v phát tri n quan h s n xu t trong nông
thôn
Lu n v n ã
xu t nông thô n:

c p t i các thành ph n kinh t và các hình th c t ch c s n

+ H tr phát tri n kinh t h và trang tr i
11


Click Here & Upgrade

PDF
Complete

Expanded Features
Unlimited Pages

Documents

12

+ K inh t t p th
+ Nông, lâm tr

ng.

+ Phát tri n các mô hình h p tác kinh t trong nông thô n.
3.3.3. Nhóm các gi i pháp q i i quy t nh ng v n
xã h i trong nông
thôn thúc y kinh t phát tri n, tr c m t t p trung vào :
+

mb o

i s ng vi c làm n

nh cho ng

i dân b thu h i

t.

+ Phát tri n kinh t nông thôn g n v i xoá ó i gi m nghèo.
+ X ây d ng chi n l
nông nghi p, nông thôn.

c ch ng ô nhi m và b o v môi tr

ng sinh thái cho

+ T ng h ng th v yt , v n hoá, giáo d c, th thao và gi i trí cho c dân
nông thôn
gi m b t cách bi t so v i ô th .

ng

+ Th nghi m và t ng b
i dân nông thôn

c m r ng m t s chính sách an sinh xã h i cho

3.3.4. N hóm gi i pháp i m i chính sá ch và qu n lý nhà n
y phát tri n kinh t nông thôn.

c

thúc

X u t phát t q uan i m chính sách và c ch qu n lý c a nhà n c là y u
t tác ng quan tr ng tác ng n p hát tri n kinh t nô ng thô n. Lu n v n nêu
m t s chính sách và th ch c n t p trung i m i là:
Th nh t là
nông thôn.

i m i m t s chính sách

i v i nông nghi p, nông dân.

+ Chính sách t ai: nh ng v n m i nêu ra tro ng i u ch nh chính sách
này là: G i n nh d i n tích lú a kho ng 3,8 - 4 tri u ha; Các d án phát tri n ô
th và công nghi p khô ng b trí vào t canh tác lúa; Có chính sách cho ng i
s n xu t lúa không b thua thi t xa so v i ngh s n xu t nông nghi p khác; S
d ng c ch th tr ng nh t quán tro ng xác nh giá n bù ;
i m i c ch

thúc y quá trình tích t ru ng t nông thôn.
+ Chính sách tài chính: nh ng v n
m i tro ng
xu t chính sách này là:
Chính sách t n g u t ngân sách (t n m 2010, ngân sách nhà n c u t cho
nông nghi p, nông thôn 5 n m sau g p 2 l n so v i n m tr c ho c n m sau
t ng thêm 20% so v i n m tr c tính theo giá c
nh;
im ic c u ut
vào nông nghi p – nông thôn: u tiên t p trung
v n cho các m c tiêu tr ng
i m ã xác nh.
+ Chính sách thu hú t doanh nghi p vào nông nghi p – nông thôn: nh ng
v n
m i trong
xu t chính sách này là: Quy ho ch các khu, c m công
nghi p t p trung g n v i phát tri n ng b h th ng h t ng hi n i; Áp d ng
12


Click Here & Upgrade

PDF
Complete

Expanded Features
Unlimited Pages

Documents

13

ch
u ãi c thù; S a
v i do anh nghi p.

Th hai là

i, b

sung m t s chính sách ang là rào c n

i m i th ch : các v n

m i

c

xu t là:

+ Các huy n c n ph i thành l p l i phòng nô ng nghi p.
+ M i xã p h i có 1 công ch c có trình
nghi p và phát tri n nông thôn.
+ H ình thành các Tr m k thu t nông nghi p

i h c chuyên trách v nông
xã ho c c m xã.

+ Xã h i hóa d ch v công các vùng thu n l i.
+ H uy ng s ó ng góp tích c c c a M t tr n t qu c và các oàn th vào

phát tri n K TNT thi t th c m i a ph ng.
3.3.5. Phát tri n th tr ng nô ng thôn - ây là m t trong nh ng y u t
nh h ng t i phát tri n kinh t nông thôn. Lu n v n ã v n d ng vào p hân tích
và l a ch n gi i pháp gi i q uy t nh ng yêu c u ang c n thi t và c p bách.
Tr c h t là d ch v kho a h c k thu t, tiêu th hàng nông s n và th tr ng lao
ng.
K T LU N VÀ KI N N GH

Hi n i hoá - Công nghi p hoá là h ng i hi u qu nh t trong vi c phát
tri n nhanh kinh t nông thôn. ó p h i là m t t t y u khách quan, khô ng ch
trong lý lu n, nh n th c mà còn có ý ngh a th c ti n to l n tr c m t và lâu dài.
phát huy tính tích c c, h n ch các y u t tác ng tiêu c c c a CNH
thúc y phát tri n kinh t nông thô n thì r t c n thi t là:
- Nhà n c ph i s m th c hi n vi c quy ho ch t ng th nông nghi p, nông
thôn (qu y ho ch vùng s n xu t nông nghi p hàng hoá, quy ho ch các khu, c m
công nghi p nông thôn g n v i p hát tri n ô th , quy ho ch nông thôn m i )
theo các m c tiêu phát tri n c a CNH –H H n n m 2020, t m nhìn 2030…
làm c s cho xây d ng các quy ho ch ngành, quy ho ch kinh t các a
ph ng.
- T p trung phát tri n nhanh n n nông ngh i p hàng hoá l n, hi n i; phát
tri n m nh công nghi p nô ng thô n, t p trung ngu n l c phát tri n m nh h t ng
kinh t - xã h i nông thôn và nâng cao ch t l ng ngu n nhân l c nông thôn –
coi ó là 2 khâu t phá cho phát tri n kinh t nông thôn và áp ng yêu c u
phát tri n lâu d ài, b n v ng c a t n c;
13


Click Here & Upgrade

PDF

Complete

Expanded Features
Unlimited Pages

Documents

14

- Phát tri n m nh các hình th c t ch c s n xu t phù h p v i trình
s n
xu t nông thô n nh : u tiên thúc y phát tri n kinh t trang tr i, y m nh
phát tri n doanh nghi p nông thôn, phát tri n th tr ng nông thôn.
- S a i, b sung m t s chính sách ch a phù h p nh chính sách t ai,
tài chính, th ng m i, chính sách i v i ng i dân b thu h i t cho công
nghi p và ô th , chính sách thu hút doanh nghi p v nông thôn, chính sách phát
tri n khoa h c, công ngh …
y nhanh i m i th ch nh m nâng cao vai trò và n ng l c qu n lý
c a nhà n c i v i nô ng nghi p, nô ng thôn.

14