bài giảng viêm viêm cầu thận cấp

VIÊM CẦU THẬN CẤP


I. ĐẠI CƯƠNG - DỊCH TỄ HỌC:
1. Đại cương:
Tổn thương viêm cấp cầu thận:
- Hồng cầu niệu
- Protein niệu
- Phù
- Tăng HA.
Hội chứng VCTC: vì có nhiều nguyên
nhân và tổn thương mô học đa dạng


2. Dịch tễ học:
-

Khó xác định
Còn gặp nhiều ở các nước nghèo.
Bệnh tản phát, đôi khi thành vụ dịch
Rất hiếm trước 2 tuổi
thường 3-8 tuổi
Nam/Nữ = 2/1


II. NGUYÊN NHÂN:
1. Do nhiễm khuẩn:
- LC tan huyết β nhóm A, chủng 12
(1,2,4,18,24,25,49,55,57,60)
- Phế cầu, Klebsiella Pneu, Não mô cầu,
Leptospira, Brucella, thương hàn,

Mycoplasma, giang mai.
- Nấm: Histoplasmose
- KST: Plasmodium falciparum, malaria,
Toxoplasma Gondii, sán máng


2. VCTC không do nhiễm khuẩn:
2.1. Các bệnh tạo keo:
- Lupus
- Viêm nút quanh đ/m
- Ban dạng thấp.
2.2. Quá mẫn:
- Penicilline, Sulfamide, Vaccin
- Thức ăn: tôm, cua...


III. CƠ CHẾ SINH BỆNH:
Kháng nguyên
LC tan huyết β

Kháng thể
AHL ASLO NDAZA ASK
Phức hợp KN-KT

Ứ trệ lòng cầu thận

Lắng đọng KN-KT
Lên màng đáy

Kích hoạt bổ thể

Phản ứng viêm + tăng sinh
mao quản CT


IV. LÂM SÀNG VÀ CẬN LÂM SÀNG
1. VCTC do nhiễm khuẩn:
1.1. Lâm sàng:
- Giai đoạn khởi phát:
+ Sốt, mệt, đau vùng lưng, RL tiêu hoá
+ Có thể thấy dấu nhiễm LC
- Giai đoạn toàn phát
+ Phù
+ Tiểu ít, vô niệu
+ THA
+ Tiểu máu


1.2. Các thể lâm sàng khác của VCTC
-

Đái máu đơn thuần: tiến triển tốt
Tim mạch: tử vong hoặc phù kéo dài
Vô niệu: như STC
Nhẹ, thoáng qua: phát hiện tình cờ
Sơ sinh và trẻ nhỏ: co giật, suy tim
cấp nhưng tiên lượng tốt


1.3. Tiến triển:

VCTC
ở
người
lớn

- Khỏi hoàn toàn (60-70%)
- Chết trong đợt cấp (1-2%)
trong vòng 1-2 tuần
- Tiến triển nhanh (5-10%)
tử vong trong vòng 6 tháng
- VCTM (10-20%)
tiềm tràng nhiều năm


1.4. Cận lâm sàng:
1.3.1. Máu:

+ CTM: thiếu máu nhẹ
+ VSS tăng nhiều tuần
1.3.2. Nước tiểu:
+ Protein niệu 0,2-3g/24h
Pro niệu không chọn lọc
+ Cặn Addis: HC 100.000-500.000/1'
BC 20.000/1'
+ Trụ HC: có giá trị chẩn đoán


1.3. CẬN LÂM SÀNG (tt)
1.3.3. Urê, Cré máu bt hoặc tăng

1.3.4. Bổ thể trong máu giảm 90% cas
1.3.5. Phát hiện LC: ASLO, ngoáy họng
cấy, ECG...
1.3.6. Sinh thiết thận: ở người lớn tuổi
Thực tế: HC niệu và Protein niệu


Sinh thiết thận: khv quang học


Sinh thiết thận: khv quang học

(diffuse hypercellurarity, with infiltration of
polymorphonuclear cells (hematoxylin and eosin, ×156)


Sinh thiết thận: khv MDHQ


Sinh thiết thận: khv ĐT

(large, nodular, variegated subepithelial deposits referred
to as "humps" – arrow heads, electron microscopy × 9350


2. VCTC không do NK:
2.1. Lupus: 70% có VCT
- Nhẹ: nặng lên khi dùng Corticoides
- Nặng: kèm viêm đa khớp, viêm đa màng

2.2. Ban dạng thấp:
- 30% có VCTC với đái máu + Pro niệu

2.3. VCTC do quá mẫn:
- Thuốc, Vaccin: tốt sau khi ngừng thuốc


V. CHẨN ĐOÁN:
1. Chẩn đoán xác định:
-

LS: Phù, THA, thiểu vô niệu
CLS: Proteine niệu, HC niệu

2. Chẩn đoán phân biệt:
-

Đợt cấp VCTM: tiền sử, bệnh sử, đo kích
thước thận
VCTC nhiễm LC và không nhiễm LC: bệnh
sử, cấy VK, ASLO,...


VI. ĐIỀU TRỊ:
1. Tiết thực, nghỉ ngơi:
- Tiết thực: tuỳ bệnh cảnh
+ Thiểu niệu, ↑ Urê:
nước 500ml/j muối 2g/j, Protein 20g/j
+ Thiểu vô niệu có phù, THA, Urê bt:
muối 0,5g/j, Protein 40g/j

-

Nghỉ ngơi: 3 tuần-1 tháng: tuyệt đối
Hoạt động nhẹ: 6 tuần – 2 tháng.


VI. ĐIỀU TRỊ (tt)
2. Kháng sinh: khi có dấu nhiễm LC
PNC người lớn: 1tr UI/j trong 10 j
Dị ứng: Erythromycin 1-1,5g /j
3. Corticoides: trong thể tiến triển nhanh


VI. ĐIỀU TRỊ (tt)
4. Điều trị biến chứng:
-

THA
OAP
Phù não
Vô niệu
Các triệu chứng khác:

+ Tăng Urê máu
+ Tăng K+ máu
- Hoãn Vaccin (2 năm): Ho gà, uốn ván


VII. DỰ PHÒNG:

1. VCTC sau nhiễm LC:
-

Phát hiện, điều trị viêm họng, da
Nâng cao vệ sinh cá nhân

2. VCTC không do nhiễm khuẩn:
-

Phát hiện và điều trị sớm các bệnh toàn
thể: Lupus, ban dạng thấp