BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƢỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP.HCM
------------------------------
HỒ QUANG DŨNG
NHỮNG NHÂN TỐ ẢNH HƢỞNG ĐẾN
QUYẾT ĐỊNH LỰA CHỌN DỊCH VỤ KẾ TOÁN
CỦA CÁC DOANH NGHIỆP TẠI THÀNH PHỐ
HỒ CHÍ MINH
LUẬN VĂN THẠC SĨ
Chuyên ngành: Kế toán
Mã số ngành: 60340301
TP. HỒ CHÍ MINH, tháng 01 năm 2016
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƢỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP.HCM
------------------------------
HỒ QUANG DŨNG
NHỮNG NHÂN TỐ ẢNH HƢỞNG ĐẾN
QUYẾT ĐỊNH LỰA CHỌN DỊCH VỤ KẾ TOÁN
CỦA CÁC DOANH NGHIỆP TẠI THÀNH PHỐ
HỒ CHÍ MINH
LUẬN VĂN THẠC SĨ
Chuyên ngành: Kế toán
Mã số ngành: 60340301
CÁN BỘ HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. PHẠM NGỌC TOÀN
TP. HỒ CHÍ MINH, tháng 01 năm 2016
i
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đề tài luận văn “Các nhân tố ảnh hưởng đến quyết định
lựa chọn dịch vụ kế toán của các doanh nghiệp tại Thành phố Hồ Chí Minh” là
công trình của việc học tập và nghiên cứu thật sự nghiêm túc của bản thân. Những
kết quả nêu ra trong nghiên cứu này là trung thực và chƣa từng đƣợc công bố trƣớc
đây. Các số liệu trong luận văn nghiên cứu có nguồn gốc rõ ràng, đƣợc tổng hợp từ
những nguồn thông tin đáng tin cậy.
Tp. HCM, tháng 01 năm 2016
Tác giả
HỒ QUANG DŨNG
ii
LỜI CẢM ƠN
Trên thực tế không có sự thành công nào mà không gắn liền với những sự hỗ
trợ, giúp đỡ dù ít hay nhiều, dù trực tiếp hay gián tiếp của ngƣời khác. Trong suốt
thời gian từ khi bắt đầu học tập khoá học cao học tại trƣờng Đại Học Công Nghệ
Tp. Hồ Chí Minh đến nay, tôi đã nhận đƣợc rất nhiều sự quan tâm, giúp đỡ của quý
Thầy Cô, gia đình và bạn bè.
Với lòng biết ơn sâu sắc nhất, tôi xin gửi đến quý Thầy Cô ở khoa Kế toán –
Tài chính – Ngân hàng; phòng Quản lý khoa học và đào tạo sau đại học – Trƣờng
Đại Học Công Nghệ Tp. HCM; tất cả quý Thầy Cô đã cùng với tri thức và tâm
huyết của mình để truyền đạt vốn kiến thức quý báu và tạo mọi điều kiện thuận lợi
cho chúng tôi trong suốt thời gian học tập tại trƣờng.
Tôi chân thành cảm ơn TS. Phạm Ngọc Toàn đã tận tâm hƣớng dẫn tôi trong
suốt thời gian thực hiện đề tài luận văn. Nếu không có những lời hƣớng dẫn tận tình
của thầy thì tôi rất khó hoàn thiện đƣợc luận văn này.
Mặc dù, tôi đã cố gắng rất nhiều trong suốt quá trình nghiên cứu và thực hiện
luận văn. Nhƣng do hạn chế về mặt thời gian cùng với việc thiếu kinh nghiệm trong
nghiên cứu nên đề tài luận văn chắc chắn còn nhiều hạn chế và thiếu sót. Tôi rất
mong nhận đƣợc những ý kiến đóng góp quý báu của quý Thầy Cô để luận văn của
tôi đƣợc hoàn thiện hơn nữa.
Tp. HCM, tháng 01 năm 2016
Tác giả
HỒ QUANG DŨNG
iii
TÓM TẮT
Hầu hết những ngƣời mới bắt đầu sự nghiệp, mới thành lập công ty đều thất
bại nhanh chóng vì họ không nắm bắt đƣợc tầm quan trọng của kế toán, thuế và
pháp luật. Chi phí chi trả cho một kế toán trƣởng là rất cao. Họ không thể chi trả.
Hoặc có thể họ không tin tƣởng vào một kế toán khi mới bắt đầu cho doanh nghiệp.
Doanh nghiệp có thể bị phạt với số tiền lớn, gấp nhiều lần nếu làm sai lệch sổ sách,
chứng từ liên quan đến kế toán.
Trong nghiên cứu này, mục tiêu của tác giả là nghiên cứu các nhân tố ảnh
hƣởng đến quyết định lựa chọn dịch vụ kế toán cũng nhƣ đánh giá thực trạng hiện
nay về lựa chọn dịch vụ kế toán xác định những chỉ tiêu nào đo lƣờng khi quyết
định lựa chọn dịch vụ kế toán của các doanh nghiệp tại Thành phố Hồ Chí Minh.
Từ kết quả nghiên cứu, đề xuất định hƣớng một số kiến nghị giúp doanh nghiệp có
quyết định đúng đắn nhất. Nghiên cứu này sẽ trả lời các câu hỏi: “Các nhân tố nào
ảnh hƣởng đến việc lựa chọn dịch vụ kế toán của các doanh nghiệp tại Thành phố
Hồ Chí Minh?” và “Mức độ ảnh hƣởng của các nhân tố này đến việc lựa chọn dịch
vụ kế toán của các doanh nghiệp tại Thành phố Hồ Chí Minh?”.
Tổng hợp các lý luận, thừa kế kết quả từ các nghiên cứu trƣớc đây có liên
quan trực tiếp và gián tiếp đến đề tài, tác giả bƣớc đầu hình thành nên các thang đo
lựa chọn dịch vụ kế toán; 05 nhân tố ảnh hƣởng đến việc lựa chọn dịch vụ kế toán:
lợi ích, trình độ chuyên môn, giá phí, thƣơng hiệu, độ tin cậy đều có ảnh hƣởng tỷ
lệ thuận đến việc lựa chọn dịch vụ kế toán của các doanh nghiệp tại Thành phố Hồ
Chí Minh. Tức là khi lợi ích, trình độ chuyên môn, giá phí, thƣơng hiệu, độ tin cậy
càng cao thì việc lựa chọn dịch vụ kế toán của các doanh nghiệp tại Thành phố Hồ
Chí Minh càng cao. Trong 5 nhân tố này thì nhân tố có sự ảnh hƣởng mạnh nhất
đến việc lựa chọn dịch vụ kế toán của các doanh nghiệp tại Thành phố Hồ Chí Minh
là giá phí ( =0,487), tiếp đến là nhân tố độ tin cậy ( =0,253), thƣơng hiệu (
=0,16), trình độ chuyên môn ( =0,116), và cuối cùng là lợi ích ( =0,089).
Từ kết quả nghiên cứu trên, tác giả đã đề xuất một số giải pháp có tác động
trực tiếp đến các nhân tố nhằm có quyết định tối ƣu nhất trong việc lựa chọn dịch
iv
vụ kế toán của các doanh nghiệp tại Thành phố Hồ Chí Minh. Tuy nhiên, nghiên
cứu này chỉ thực hiện ở một nhóm mẫu, chƣa đại diện hết cho tất cả các các doanh
nghiệp tại Thành phố Hồ Chí Minh, ngoài ra còn nhiều hạn chế về thời gian, số
lƣợng mẫu nhỏ nên hạn chế tính tổng quát cao của đề tài.
v
ABSTRACT
Most beginners career, start-up companies fail because they do not quickly
grasp the importance of accounting, taxation and law. Expenses paid to a chief
accountant is very high. They can not pay. Or maybe they do not believe in a new
start when accounting for the business. Businesses can be fined with large sums of
money, many times if falsifying books and documents related to accounting.
In the era of market competition you only have two choices. Backwards:
you'll be the other companies in the sector overtake and occupy the market quickly,
revenue decreased until bankruptcy. Development: Your revenues increased
strongly sustained by the development of the market. For peace of mind
development company, enterprise, must have accounting staff knowledgeable and
aware of the decree, the latest circular on tax - law. That was the main reason why
most enterprises choose accounting services.
In this study, the author's aim is to study the factors affecting the decision to
select accounting services as well as assessing the current situation on the choice of
accounting services identify any measurable targets when deciding the choice of
accounting services firms in HCM City. From the research results, proposed a
number of recommendations to help guide businesses have decided the best course.
This study will answer the question: "The factors that influence the choice of the
accounting services business at Ho Chi Minh City? "And" The degree of influence
of these factors to the selection of the accounting services business at Ho Chi Minh
City? ".
Synthesis of reasoning, inheritance results from previous studies related
directly and indirectly to the subject, the author initially formed the scale option
accounting services; 05 factors that affect the choice of accounting services:
benefits, qualifications, fees, branding, reliability have influence proportional to the
selection of the accounting services business at Ho Chi Minh City. That is when the
benefits, qualifications, fees, branding, higher reliability, the selection of the
accounting services business at Ho Chi Minh City higher. In 5 of these factors, the
vi
factors that most strongly influence the selection of the accounting services business
at HCM is the cost (= 0.487), followed by the reliability factor (= .253), brand (=
0.16), qualification (= 0.116), and finally the benefits (= 0.089) .
From the results of the study, the authors have proposed a number of
measures have a direct impact to the factors that have the most optimal decisions in
the selection of the accounting services business at Ho Chi Minh City. However,
this study is only done in a sample group, are not representative of all for all
businesses in Ho Chi Minh City, in addition to many restrictions of time, small
sample size limits the overall height of the subject.
vii
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN ..................................................................................................... i
LỜI CẢM ƠN .......................................................................................................... ii
TÓM TẮT ............................................................................................................... iii
ABSTRACT ............................................................................................................. v
MỤC LỤC .............................................................................................................. vii
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ........................................................................ xi
DANH MỤC BẢNG .............................................................................................. xii
DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ............................................................................... xiii
DANH MỤC PHỤ LỤC ....................................................................................... xiv
PHẦN MỞ ĐẦU ..................................................................................................... 1
1. Lý do hình thành đề tài ...................................................................................... 1
2. Mục tiêu nghiên cứu .......................................................................................... 1
3. Câu hỏi nghiên cứu ............................................................................................ 2
4. Đối tƣợng, phạm vi và thời gian nghiên cứu ..................................................... 2
4.1 Đối tƣợng nghiên cứu .................................................................................. 2
4.2 Phạm vi và thời gian nghiên cứu ................................................................. 2
5. Phƣơng pháp nghiên cứu ................................................................................... 2
6. Ý nghĩa khoa học của đề tài .............................................................................. 3
7. Kết cấu của đề tài nghiên cứu ............................................................................ 3
CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU ............................... 5
1.1 Đề tài nghiên cứu nƣớc ngoài ............................................................................ 5
1.2 Đề tài nghiên cứu trong nƣớc ............................................................................. 6
1.3 Nhận xét về các công trình nghiên cứu ............................................................ 10
KẾT LUẬN CHƢƠNG 1 ..................................................................................... 12
CHƢƠNG 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN ......................................................................... 13
2.1 Tổng quan dịch vụ kế toán ............................................................................... 13
2.1.1 Khái niệm dịch vụ và đặc điểm của dịch vụ ................................................ 13
2.1.1.1 Khái niệm dịch vụ ...................................................................................... 13
2.1.1.2 Đặc điểm dịch vụ ....................................................................................... 14
2.1.2 Chất lƣợng dịch vụ ........................................................................................ 15
viii
2.1.3 Dịch vụ kế toán ............................................................................................. 16
2.1.3.1 Khái niệm dịch vụ kế toán ......................................................................... 16
2.1.3.2 Các sản phẩm của dịch vụ kế toán ............................................................. 18
2.1.3.3 Điều kiện hành nghề dịch vụ kế toán ......................................................... 19
2.1.3.4 Vai trò của dịch vụ kế toán ........................................................................ 20
2.2 Quyết định lựa chọn dịch vụ ........................................................................... 22
2.2.1 Khái niệm hành vi ngƣời tiêu dùng ............................................................. 22
2.2.2 Thuyết hành động hợp lý (TRA) ................................................................ 24
2.2.3 Thuyết hành vi dự định (TPB) .................................................................. 25
2.2.4 Quy trình lựa chọn dịch vụ ........................................................................ 26
2.2.4.1 Đánh giá trƣớc khi mua ............................................................................. 27
2.2.4.2 Quá trình mua và sử dụng dịch vụ ............................................................ 28
2.2.4.3 Đánh giá sau khi mua ................................................................................ 28
2.2.4.4 Các yếu tố ảnh hƣởng đến hành vi tiêu dùng ............................................ 29
2.3 Các nhân tố ảnh hƣởng đến quyết định lựa chọn dịch vụ kế toán .................. 33
2.3.1 Lợi ích ........................................................................................................... 33
2.3.2 Trình độ chuyên môn .................................................................................... 34
2.3.3 Giá phí ........................................................................................................... 34
2.3.4 Thƣơng hiệu .................................................................................................. 35
2.3.5 Sự giới thiệu ................................................................................................. 35
2.3.6 Thái độ ......................................................................................................... 35
2.3.7 Độ tin cậy ..................................................................................................... 35
2.4 Mô hình nghiên cứu ......................................................................................... 36
KẾT LUẬN CHƢƠNG 2 ..................................................................................... 38
CHUƠNG 3: PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ............................................... 39
3.1 Phƣơng pháp nghiên cứu .................................................................................. 39
3.1.1 Phƣơng pháp chung ....................................................................................... 39
3.1.2 Phƣơng pháp cụ thể ....................................................................................... 40
3.1.3 Khung nghiên cứu của luận văn .................................................................... 40
3.2 Thiết kế nghiên cứu ......................................................................................... 42
3.2.1 Xây dựng thang đo ........................................................................................ 42
ix
3.2.1.1 Thang đo các yếu tố ảnh hƣởng lựa chọn dịch vụ kế toán ......................... 42
3.2.1.2 Thang đo Lựa chọn dịch vụ kế toán ........................................................... 44
3.2.2 Xây dựng giả thuyết về các yếu tố ảnh hƣởng quyết định lựa chọn dịch vụ kế
toán của các doanh nghiệp tại Thành phố Hồ Chí Minh .............................. 45
3.2.2.1 Lợi ích .........................................................................................................45
3.2.2.2 Trình độ chuyên môn ................................................................................. 45
3.2.2.3 Giá phí ........................................................................................................ 45
3.2.2.4 Thƣơng hiệu ...............................................................................................................46
3.2.2.5 Sự giới thiệu ............................................................................................... 46
3.2.2.6 Thái độ ....................................................................................................... 46
3.2.2.7 Độ tin cậy ................................................................................................... 47
3.2.3 Mô hình hồi quy các nhân tố ảnh hƣởng đến quyết định lựa chọn dịch kế toán
của các doanh nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh. .......................................... 47
3.2.4 Mô tả dữ liệu và phƣơng pháp thu thập dữ liệu ............................................ 48
3.2.4.1 Phƣơng pháp chọn mẫu và đối tƣợng điều tra ......................................... 48
3.2.4.2 Kích thƣớc mẫu khảo sát ............................................................................ 49
KẾT LUẬN CHƢƠNG 3 ..................................................................................... 50
CHƢƠNG 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU........................................................... 51
4.1 Phân tích và đánh giá độ tin cậy của thang đo ..................................................51
4.1.1 Đánh giá độ tin cậy thang đo bằng hệ số Cronbach's alpha ...........................51
4.1.1.1 Kiểm định hệ số tin cậy Cronbach’s alpha cho thang đo biến “Lợi ích” ....52
4.1.1.2 Kiểm định hệ số tin cậy Cronbach’s alpha cho thang đo biến “Trình độ
chuyên môn” ...............................................................................................52
4.1.1.3 Kiểm định hệ số tin cậy Cronbach’s alpha cho thang đo biến “Giá phí” ...53
4.1.1.4 Kiểm định hệ số tin cậy Cronbach’s alpha cho thang đo biến “Thƣơng
hiệu”…. .......................................................................................................54
4.1.1.5 Kiểm định hệ số tin cậy Cronbach’s alpha cho thang đo biến “Sự giới
thiệu”.. .......................................................................................................54
4.1.1.6 Kiểm định hệ số tin cậy Cronbach’s alpha cho thang đo biến “Thái độ” ...55
x
4.1.1.7 Kiểm định hệ số tin cậy Cronbach’s alpha cho thang đo biến “Độ tin cậy”56
4.1.1.8 Kiểm định hệ số tin cậy Cronbach’s alpha cho thang đo biến “quyết định lựa
chọn dịch vụ kế toán” .................................................................................56
4.1.2 Phân tích nhân tố khám phá EFA ...................................................................57
4.1.2.1 Phân tích khám phá EFA cho biến độc lập .................................................57
4.1.2.2 Phân tích khám phá EFA cho biến phụ thuộc “quyết định lựa chọn dịch vụ
kế toán” .......................................................................................................61
4.2 Phân tích tƣơng quan Pearson ...........................................................................62
4.3 Phân tích hồi quy...............................................................................................63
4.4 Kiểm định các giả thiết cần thiết trong mô hình phân tích hồi quy ..................66
4.4.1 Kiểm định giả thuyết về ý nghĩa của các hệ số hồi quy ...............................66
4.4.2 Kiểm định giả thuyết về phƣơng sai của sai số không đổi...........................66
4.4.3 Kiểm định hiện tƣợng đa cộng tuyến ............................................................68
4.4.4 Kiểm định về phân phối chuẩn của phần dƣ ................................................68
4.4.5 Kiểm định về tính độc lập của phần dƣ.......................................................68
4.5 Kiểm tra các giả định mô hình hồi quy bội .......................................................69
4.5.1 Kiểm định giả định phƣơng sai của sai số (phần dƣ) không đổi....................69
4.5.2 Kiểm tra giả định các phần dƣ có phân phối chuẩn .......................................70
KẾT LUẬN CHƢƠNG 4 ..................................................................................... 73
CHƢƠNG 5: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ...................................................... 74
5.1. Kết luận ........................................................................................................... 74
5.2. Kiến nghị ......................................................................................................... 74
5.3. Hạn chế của đề tài và hƣớng nghiên cứu mở rộng .......................................... 80
KẾT LUẬN CHƢƠNG 5 ..................................................................................... 81
KẾT LUẬN CHUNG ........................................................................................... 82
TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC
xi
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
ĐTC
: Độ tin cậy
EFA
: Exploratory Factor Analysis - phân tích thống kê
GP
: Giá phí
KMO
: Kaiser-Meyer-Olkin - hệ số sự thích hợp của phân tích nhân tố
LI
: Lợi ích
LCDVKT
: Lựa chọn dịch vụ kế toán
SGT
: Sự giới thiệu
TĐCM
: Trình độ chuyên môn
TH
: Thƣơng hiệu
TĐ
: Thái độ
TRA
: Thuyết hành động hợp lý
TPB
: Thuyết hành vi dự định
VIF
: Variance Inflation Factor - hệ số phòng đại phƣơng sai
xii
DANH MỤC BẢNG BIỂU
Bảng 4.1: Kết quả độ tin cậy thang đo biến “Lợi ích” ..............................................52
Bảng 4.2: Kết quả độ tin cậy thang đo biến “Trình độ chuyên môn” .......................53
Bảng 4.3: Kết quả độ tin cậy thang đo biến “Giá phí”..............................................53
Bảng 4.4: Kết quả độ tin cậy thang đo biến “Thƣơng hiệu” .....................................54
Bảng 4.5: Kết quả độ tin cậy thang đo biến “Sự giới thiệu” .....................................55
Bảng 4.6: Kết quả độ tin cậy thang đo biến “Thái độ” .............................................55
Bảng 4.7: Kết quả độ tin cậy thang đo biến “Độ tin cậy” .........................................56
Bảng 4.8: Kết quả độ tin cậy thang đo biến “quyết định lựa chọn dịch vụ kế toán” 57
Bảng 4.9: Hệ số KMO và kiểm định Bartlett các thành phần...................................58
Bảng 4.10: Bảng phƣơng sai trích .............................................................................59
Bảng 4.11: Bảng ma trận xoay ..................................................................................60
Bảng 4.12: Hệ số KMO và kiểm định Bartlett các thành phần.................................61
Bảng 4.13: Phƣơng sai trích ......................................................................................61
Bảng 4.14: Kết quả phân tích tƣơng quan Pearson giữa các biến độc lập và biến phụ
thuộc ...........................................................................................62
Bảng 4.15: Kiểm tra độ phù hợp của mô hình ..........................................................64
Bảng 4.16: Bảng phân tích ANOVA ........................................................................64
Bảng 4.17: Bảng kết quả hồi quy ..............................................................................65
Bảng 4.18: Kết quả phân tích tƣơng quan Spearman giữa các biến độc lập và biến
phụ thuộc ....................................................................................67
Bảng 4.19: Kết quả chạy Durbin-Watson .................................................................69
Bảng 4.20: Bảng kiểm định giả định phƣơng sai của sai số .....................................69
xiii
DANH MỤC HÌNH VẼ
Hình 1: Thuyết hành động hợp lý (TRA)..................................................................24
Hình 2: Mô hình lý thuyết hành vi dự định (TPB)....................................................25
Hình 3: Quy trình lựa chọn dịch vụ ..........................................................................27
Hình 4: Các yếu tố quyết định giá trị dành cho khách hàng .....................................29
Hình 5: Mối quan hệ giữa hành vi tiêu dùng với các yếu tố tiềm năng ....................32
Hình 6: Mô hình nghiên cứu đề xuất ........................................................................37
Hình 7: Sơ đồ thiết kế nghiên cứu.............................................................................41
Hình 8: Đồ thị phân tán giữa giá trị dự đoán và phần dƣ từ hồi qui .........................70
Hình 9: Đồ thị P-P Plot của phần dƣ – đã chuẩn hóa................................................71
Hình 10: Đồ thị Histogram của phần dƣ – đã chuẩn hóa ..........................................72
xiv
DANH MỤC PHỤ LỤC
Phụ lục PL – 1
: Nội dung bảng khảo sát
Phụ lục PL – 2
: Danh sách đơn vị khảo sát
Phụ lục PL – 3.1 : Kết quả độ tin cậy thang đo biến “Lợi ích”
Phụ lục PL – 3.2 : Kết quả độ tin cậy thang đo biến “Trình độ chuyên môn”
Phụ lục PL – 3.3 : Kết quả độ tin cậy thang đo biến “Giá phí”
Phụ lục PL – 3.4 : Kết quả độ tin cậy thang đo biến “Thƣơng hiệu”
Phụ lục PL – 3.5 : Kết quả độ tin cậy thang đo biến “Sự giới thiệu”
Phụ lục PL – 3.6 : Kết quả độ tin cậy thang đo biến “Thái độ”
Phụ lục PL – 3.7 : Kết quả độ tin cậy thang đo biến “Độ tin cậy”
Phụ lục PL – 3.8 : Kết quả độ tin cậy thang đo biến “quyết định lựa chọn dịch vụ
kế toán”
Phụ lục PL – 3.9 : Hệ số KMO và kiểm định Bartlett các thành phần
Phụ lục PL – 3.10 : Bảng phƣơng sai trích
Phụ lục PL – 3.11 : Bảng ma trận xoay
Phụ lục PL – 3.12 : Hệ số KMO và kiểm định Bartlett các thành phần
Phụ lục PL – 3.13 : Phƣơng sai trích
Phụ lục PL – 3.14 :Kết quả phân tích tƣơng quan Pearson giữa các biến độc lập và
biến phụ thuộc
Phụ lục PL – 3.15 : Kiểm tra độ phù hợp của mô hình
Phụ lục PL – 3.16 : Bảng phân tích ANOVA
Phụ lục PL – 3.17 : Bảng kết quả hồi quy
Phụ lục PL – 3.18 : Kết quả phân tích tƣơng quan Spearman giữa các biến độc lập
và biến phụ thuộc
Phụ lục PL – 3.19 : Kết quả chạy Durbin-Watson
Phụ lục PL – 3.20 : Bảng kiểm định giả định phƣơng sai của sai số
Phụ lục PL – 3.21 : Đồ thị phân tán giữa giá trị dự đoán và phần dƣ từ hồi quy
Phụ lục PL – 3.22 : Đồ thị P-P Plot của phần dƣ-đã chuẩn hóa
Phụ lục PL – 3.23 : Đồ thị Histogram của phần dƣ-đã chuẩn hóa
1
PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do hình thành đề tài
Việc doanh nghiệp quyết định lựa chọn thuê một đơn vị chuyên cung cấp
dịch vụ kế toán thuế để thực hiện công việc kế toán thuế trong khi đội ngũ nhân sự
kế toán hiện tại vẫn đang thực hiện tốt công việc của mình là một thực tế đang diễn
ra không chỉ ở các doanh nghiệp vừa và nhỏ mà còn là ở rất nhiều doanh nghiệp
lớn. Đặc biệt là hiện nay, chế độ chính sách thuế và các luật chuyên ngành đang
đƣợc áp dụng mạnh mẽ trong công tác thanh kiểm tra quyết toán thuế, đòi hỏi mỗi
một cán bộ kế toán thuế phải có kiến thức rất sâu và rộng.
Mục đích lớn nhất của việc thuê ngoài dịch vụ kế toán là làm sao tiết kiệm
tối đa chi phí đồng thời nâng cao chất lƣợng thông tin kế toán. Nếu nhƣ chi phí thuê
ngoài để thực hiện công việc thấp hơn chi phí duy trì đội ngũ nhân sự nội bộ thì
không có lý do gì doanh nghiệp không tính tới việc thuê ngoài. Điều này đúng cho
mọi lĩnh vực không chỉ giới hạn ở kế toán doanh nghiệp. Điều đó cũng thể hiện
đƣợc tính chuyên môn hóa trong công việc. Về lâu dài, việc sử dụng các dịch vụ
ngoài trong quá trình kinh doanh là một hình thức mang lại lợi ích lớn cho nền kinh
tế, vì mọi thứ sẽ đƣợc tiết kiệm và chi phí làm việc rẻ hơn rất nhiều.
Xuất phát từ thực tiễn nêu trên thì việc quyết định lựa chọn dịch vụ kế toán
nhƣ đã nêu trên là vô cùng bức bách và tối quan trọng cho mọi tổ chức nên tác giả
đã lựa chọn nghiên cứu đề tài “Các nhân tố ảnh hưởng đến quyết định lựa chọn
dịch vụ kế toán của các doanh nghiệp tại Thành phố Hồ Chí Minh” làm mục
tiêu nghiên cứu.
2. Mục tiêu nghiên cứu
Đề tài thực hiện nhằm:
Mục tiêu chung: Tìm hiểu và đánh giá các nhân tố ảnh hƣởng đến việc quyết
định lựa chọn dịch vụ kế toán của các doanh nghiệp tại Thành phố Hồ Chí Minh.
Qua đó nâng cao chất lƣợng dịch vụ, mở rộng thị trƣờng dịch vụ góp phần đƣa thị
trƣờng dịch vụ kế toán phát triển đồng thời mang lại lợi ích cho khách hàng cũng
nhƣ bên cung cấp dịch vụ trong sự phát triển chung của nền kinh tế.
2
Mục tiêu cụ thể:
-
Xác định các nhân tố ảnh hƣởng đến việc lựa dịch vụ kế toán của các doanh
nghiệp tại Thành phố Hồ Chí Minh.
-
Đo lƣờng mức độ ảnh hƣởng đến việc lựa chọn dịch vụ kế toán của các
doanh nghiệp tại Thành phố Hồ Chí Minh.
-
Đƣa ra các giải pháp nhằm nâng cao chất lƣợng dịch vụ kế toán.
3. Câu hỏi nghiên cứu
-
Các nhân tố nào ảnh hƣởng đến việc lựa chọn dịch vụ kế toán của các doanh
nghiệp tại Thành phố Hồ Chí Minh?
-
Mức độ ảnh hƣởng của các nhân tố này đến việc lựa chọn dịch vụ kế toán
của các doanh nghiệp tại Thành phố Hồ Chí Minh?
4. Đối tƣợng, phạm vi và thời gian nghiên cứu
4.1 Đối tƣợng nghiên cứu
Đối tƣợng nghiên cứu là sự lựa chọn dịch vụ kế toán và các nhân tố ảnh
hƣởng đến việc lựa chọn dịch vụ kế toán của các doanh nghiệp tại Thành phố Hồ
Chí Minh.
4.2 Phạm vi nghiên cứu và thời gian nghiên cứu
Phạm vi nghiên cứu: Tác giả chỉ nghiên cứu đến 251 doanh nghiệp có sử
dụng dịch vụ kế toán tại Thành phố Hồ Chí Minh.
Thời gian nghiên cứu: Dữ liệu nghiên cứu, khảo sát đƣợc tiến hành năm
2015.
5. Phƣơng pháp nghiên cứu
Phƣơng pháp nghiên cứu của luận văn là phƣơng pháp hỗn hợp, bao gồm
phƣơng pháp định tính và định lƣợng.
Phương pháp định tính:
- Khảo sát sơ bộ, tổng hợp, so sánh, đối chiếu để nhận diện các nhân tố ảnh
hƣởng đến việc lựa dịch vụ kế toán của các doanh nghiệp tại Thành phố Hồ Chí
Minh. Từ đó xây dựng bảng câu hỏi khảo sát để phỏng vấn nhà quản lý, lãnh đạo,
3
trƣởng phòng ban, tập thể nhân viên kế toán công tác tại các đơn vị này, đề xuất mô
hình nghiên cứu phù hợp với điều kiện của doanh nghiệp.
Nghiên cứu định lượng
- Khảo sát các cấp tại doanh nghiệp tại Thành phố Hồ Chí Minh thông qua
bảng câu hỏi đƣợc thiết kế dựa trên thang đo Likert 5 mức độ nhằm đánh giá mức
độ quan trọng của các nhân tố ảnh hƣởng đến “Các nhân tố ảnh hƣởng đến quyết
định lựa chọn dịch vụ kế toán của các doanh nghiệp tại Thành phố Hồ Chí Minh”.
- Đánh giá giá trị và độ tin cậy bằng việc ứng dụng hệ số Cronbach Alpha và
phân tích nhân tố khám phá (EFA).
- Đánh giá và kiểm định sự phù hợp của mô hình hồi quy.
6. Ý nghĩa khoa học của đề tài
Vận dụng đƣợc cơ sở lý thuyết về dịch vụ kế toán và kết quả khảo sát để
phát triển mô hình quyết định lựa chọn dịch vụ kế toán của các doanh nghiệp tại
Thành phố Hồ Chí Minh.
Vận dụng đƣợc phƣơng pháp kiểm định mô hình hồi quy tuyến tính bội để
đo lƣờng mức độ ảnh hƣởng các nhân tố ảnh hƣởng đến quyết định lựa chọn dịch
vụ kế toán của các doanh nghiệp tại Thành phố Hồ Chí Minh.
Luận văn đã xây dựng đƣợc thang đo, đã kiểm định sự phù hợp cũng nhƣ độ
tin cậy của chúng. Xác định đƣợc nhân tố nào của ảnh hƣởng đến quyết định lựa
chọn dịch vụ kế toán có ảnh hƣởng mạnh nhất tới quyết định lựa chọn dịch vụ kế
toán của các doanh nghiệp tại Thành phố Hồ Chí Minh. Từ đó đƣa ra các giải pháp
để nâng cao chất lƣợng dịch vụ kế toán nhằm góp phần nâng cao chất lƣợng và mở
rộng thị trƣờng dịch vụ kế toán tại Thành phố Hồ Chí Minh nói riêng và cả nƣớc
nói chung
7. Kết cấu của đề tài nghiên cứu
Luận văn bao gồm 5 chƣơng:
Chƣơng 1: Tổng quan tình hình nghiên cứu
Chƣơng 2: Cơ sở lý luận
Chƣơng 3: Phƣơng pháp nghiên cứu
4
Chƣơng 4: Kết quả nghiên cứu
Chƣơng 5: Kiến nghị và kết luận
5
CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU
Chƣơng này trình bày các nghiên cứu có liên quan đến đề tài đã đƣợc thực
hiện trên Thế giới và Việt Nam từ đó đƣa ra những nhận xét và hƣớng nghiên cứu
tiếp theo của đề tài.
1.1 Đề tài nghiên cứu nƣớc ngoài
Janelle và John (1994), “Choice criteria for selecting an external auditor by
Listed Australian Public Companies” đƣợc thực hiện tại Úc với mục đích nghiên
cứu là xác định tiêu chí lựa chọn công ty kiểm toán. Kết quả nghiên cứu đƣa ra 8
tiêu chí đó là trình độ chuyên môn, độ tin cậy, thƣơng hiệu, thái độ, vị trí địa lý, giá
phí, danh mục sản phẩm, hình ảnh.
Scott và Walt (1995), “Choice criteria in the selection of international
accounting firms” đƣợc thực hiện tại New Zealand với tiêu chí đo lƣờng chất
lƣợng dịch vụ của Parasuraman et al, Robert et al,…Nghiên cứu đã xác định 5 nhân
tố có ảnh hƣởng là dịch vụ cá nhân, thƣơng hiệu, danh mục sản phẩm, sự giới thiệu
từ bên ngoài, lợi thế cạnh tranh.
Hunt et al (1999), Hunt và cộng sự 1999 đã thực hiện một nghiên cứu để xác
định các tiêu chí lựa chọn và duy trì dịch vụ kế toán của hai nhóm khách hàng các
chuyên gia và chủ doanh nghiệp nhỏ dựa trên cuộc khảo sát mẫu 500 doanh nghiệp,
có 81 câu trả lời đƣợc sử dụng để phân tích. Theo nghiên cứu này có 13 tiêu chí ảnh
hƣởng đến việc lựa chọn nhà cung cấp của hai nhóm khách hàng này: có mối quan
hệ cá nhân với nhà cung cấp dịch vụ, nhận thức đƣợc chuyên môn của nhà cung
cấp, giá phí đề xuất, kiến thức của nhà cung cấp về ngành nghề của khách hàng, đa
dạng loại hình dịch vụ cung cấp, quy mô của nhà cung cấp, trình bày bằng miệng
của nhà cung cấp, trình bày bằng văn bản của nhà cung cấp, sự giới thiệu từ các
khách hàng của nhà cung cấp, quen biết từ trƣớc với nhà cung cấp, vị trí, cung cấp
các dịch vụ quốc tế.
Lee (2009), “How buyers buy” trong nghiên cứu đối với những dịch vụ
chuyên nghiệp để tìm hiểu những động lực của quá trình ra quyết định. Lee đã đƣa
ra 30 tiêu chí khác nhau đƣợc gom tập trung vào 11 nhóm: chuyên môn/kỹ năng
6
chuyên môn, nhóm dự án, kinh nghiệm của nhà cung cấp, kiến thức về ngành tình
hình của khách hàng, danh tiếng, quy mô doanh nghiệp và phạm vi, sẵn sàng linh
hoạt, mối quan hệ cá nhân, giá phí, phƣơng pháp quản lý công ty, nguồn lực của
công ty.
1.2 Đề tài nghiên cứu trong nƣớc
Mai Thị Hoàng Minh (2010), “Kế toán và dịch vụ kế toán Việt Nam trong
tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế”: Đề tài đánh giá tác động của cam kết quốc tế
về dịch vụ kế toán tại Việt Nam khi hội nhập, từ đó đƣa ra các giải pháp nhằm hoàn
thiện hệ thống pháp luật về kế toán và dịch vụ kế toán theo các điều ƣớc quốc tế mà
Việt Nam đã ký kết. Điều đó là một yêu cầu, một cơ hội cho sự phát triển. Tuy
nhiên thực trạng dịch vụ kế toán Việt Nam vẫn có những hạn chế: phần lớn các
doanh nghiệp kế toán còn nhỏ, mới thành lập, cơ sở vật chất nghèo nàn, kinh
nghiệm quản trị còn ít; dịch vụ kế toán có quá nhiều lực lƣợng cạnh tranh không
lành mạnh; quản lý về đạo đức của ngƣời hành nghề đang bị bỏ lỡ trong công tác
quản lý nhà nƣớc; bất cập về trình độ... Từ đó tác giả đã đƣa ra các giải pháp nhằm
hoàn thiện khuôn khổ pháp lý, nâng cao chất lƣợng dịch vụ kế toán và tăng cƣờng
công tác quản lý hành nghề, xây dựng hồ sơ quản lý trong các doanh nghiệp dịch vụ
kế toán, xây dựng đội ngũ nhân viên trong các doanh nghiệp dịch vụ kế toán.
Hồ Nam Đông (2013), “Giải pháp nâng cao chất lượng dịch vụ kiểm toán
tại Công ty TNHH Kiểm Toán DTL”: Đề tài đƣợc thực hiện nhằm mục tiêu tìm
hiểu, khảo sát những đánh giá các yếu tố ảnh hƣởng đến sự hài lòng của khách hàng
về chất lƣợng dịch vụ kiểm toán tại Công ty TNHH Kiểm Toán DTL. Từ kết quả
khảo sát đƣợc, căn cứ vào tình hình hoạt động, điều kiện thực tế và chiến lƣợc phát
triển của DTL để đƣa ra các kiến nghị, giải pháp nhằm nâng cao mức độ hài lòng
của khách hàng đối với dịch vụ kiểm toán của Công ty. Phƣơng pháp nghiên cứu:
Nghiên cứu đƣợc thực hiện trên sự đánh giá của khách hàng về chất lƣợng dịch vụ
kiểm toán tại DTL và ảnh hƣởng của các yếu tố trong thành phần chất lƣợng dịch
vụ đến sự hài lòng của khách hàng. Ý nghĩa của đề tài: (1) Về mặt lý thuyết đề tài
đã hệ thống hóa và bổ sung phát triển lý thuyết về chất lƣợng dịch vụ và sự hài lòng
7
của khách hàng trong dịch vụ kiểm toán. Trong quá trình nghiên cứu, đề tài đã nêu
đƣợc những cơ sở lý thuyết cơ bản về sản phẩm dịch vụ, chất lƣợng dịch vụ, một số
mô hình chất lƣợng dịch vụ, sự hài lòng của khách hàng, mối quan hệ sự giữa chất
lƣợng dịch vụ với sự hài lòng của khách hàng và mô hình nghiên cứu lý thuyết các
yếu tố tác động của chất lƣợng dịch vụ kiểm toán đến sự hài lòng của khách hàng,
(2) Về mặt thực tiễn đề tài đã giúp cho các nhà nghiên cứu, nhà quản trị tại DTL
thấy đƣợc hiện trạng chất lƣợng dịch vụ kiểm toán và mức độ hài lòng về chất
lƣợng dịch vụ của khách hàng. Đặt cơ sở cho việc hoạch định quản trị chất lƣợng
dịch vụ kiểm toán. Ngoài ra, kết quả nghiên cứu cũng cho thấy vai trò của các yếu
tố chất lƣợng dịch vụ tác động đến sự hài lòng của khách hàng.
Trần Khánh Ly (2013), “Các nhân tố ảnh hưởng đến quyết định lựa chọn
dịch vụ kế toán của các doanh nghiệp vừa và nhỏ tại Thành phố Hồ Chí Minh”.
Mục tiêu đề tài tìm hiểu và đánh giá các nhân tố ảnh hƣởng đến việc lựa chọn và sử
dụng dịch vụ kế toán của các doanh nghiệp tại Thành phố Hồ Chí Minh. Giúp cho
nhà cung cấp dịch vụ hiểu đƣợc những vấn đề quan tâm của khách hàng khi quyết
định lựa chọn dịch vụ kế toán và những mong muốn của khách hàng về lợi ích mà
dịch vụ kế toán có thể đem lại cho họ để từ đó nâng cao chất lƣợng dịch vụ, mở
rộng thị trƣờng dịch vụ góp phần đƣa thị trƣờng dịch vụ kế toán phát triển sâu và
rộng trở thành ngành dịch vụ mang lại thu nhập cao và đóng góp đáng kể vào GDP
của Thành phố Hồ Chí Minh nói riêng và cả nƣớc nói chung. Mục tiêu cụ thể: (1)
Xác định các nhân tố ảnh hƣởng quyết định lựa chọn dịch vụ kế toán của các doanh
nghiệp vừa và nhỏ tại Thành phố Hồ Chí Minh, (2) Đo lƣờng mức độ ảnh hƣởng
của các nhân tố đến quyết định lựa chọn dịch vụ kế toán của các doanh nghiệp vừa
và nhỏ tại Thành phố Hồ Chí Minh, (3) Đánh giá sự khác nhau về giới tính, chức
vụ, đối tƣợng cung cấp dịch vụ, đến quyết định lựa chọn dịch vụ kế toán của các
doanh nghiệp vừa và nhỏ tại Thành phố Hồ Chí Minh. Phƣơng pháp nghiên cứu
đƣợc áp dụng là sự kết hợp phƣơng pháp định tính và định lƣợng. Quá trình nghiên
cứu đƣợc tiến hành theo hai bƣớc chính: nghiên cứu sơ bộ và nghiên cứu chính
thức. Trong đó, nghiên cứu sơ bộ đƣợc thực hiện bằng phƣơng pháp phỏng vấn trực
8
tiếp với những giám đốc, kế toán trƣởng của các doanh nghiệp đã hoặc đang sử
dụng dịch vụ kế toán dựa trên bảng câu hỏi sơ bộ ban đầu. Nội dung và kết quả
phỏng vấn đƣợc dùng làm cơ sở cho việc hiệu chỉnh và bổ sung các biến quan sát
để xác định các nhân tố ảnh hƣởng đến quyết định lựa chọn dịch vụ kế toán. Kết
quả nghiên cứu sơ bộ là bảng câu hỏi hoàn chỉnh cho nghiên cứu chính thức.
Nghiên cứu chính thức đƣợc thực hiện bằng phƣơng pháp định lƣợng. Tiến hành
khảo sát mẫu lựa chọn theo phƣơng pháp thuận tiện phi xác suất thông qua bảng câu
hỏi. Dữ liệu sơ cấp thu thập thông qua khảo sát sẽ đƣợc xử lý phân tích bằng
phƣơng pháp thống kê mô tả qua phần mềm SPSS. Công cụ hệ số Cronbachalpha
đƣợc sử dụng nhằm đánh giá độ tin cậy của thang đo, nhân tố khám phá đƣợc sẽ
dùng để xác định các nhân tố và phân tích hồi quy bội để đánh giá ảnh hƣởng của
các nhân tố đến quyết định lựa chọn dịch vụ kế toán của các doanh nghiệp và mức
độ ảnh hƣởng của các nhân tố đến quyết định lựa chọn đó của các doanh nghiệp. Đề
tài nghiên cứu về lựa chọn dịch vụ kế toán. Ngành kế toán – ngƣời học kế toán cũng
có thể là ngƣời làm kế toán, ngƣời cung cấp dịch vụ kế toán, ngƣời kinh doanh dịch
vụ kế toán. Thị trƣờng dịch vụ kế toán rất tiềm năng, nhƣng lựa chọn dịch vụ đang
gây có khăn cho những đối tƣợng có nhu cầu sử dụng dịch vụ kế toán. Đề tài cũng
làm rõ những vấn đề về dịch vụ kế toán và chất lƣợng dịch vụ kế toán – đây cũng là
vấn đề mà ngƣời nghiên cứu kế toán, ngƣời làm kế toán và cơ quan ban hành chính
sách quan tâm. Và đề tài cũng đã nêu lên những lợi ích kinh tế to lớn mà dịch vụ kế
toán mang lại cho doanh nghiệp nhỏ và vừa.
Kết quả nghiên cứu của tác giả có mô hình nhƣ sau :
Quyết định lựa chọn dịch vụ kế toán = 0.233 lợi ích chuyên môn + 0.156 lợi ích
tâm lý + 0.263 giá phí dịch vụ + 0.248 khả năng đáp ứng + 0.209 sự giới thiệu.
Nguyễn Vũ Việt (2013), “Nhân tố môi trường và tiêu chí đánh giá ảnh
hưởng đến thị trường dịch vụ kế toán”. Tác giả xác định các yếu tố thuộc về môi
trƣờng và các tiêu chí đánh giá các yếu tố ảnh hƣởng là kinh tế, pháp lý và văn hóa
xã hội. Các tiêu chí đo lƣờng và đánh giá trình độ phát triển của nền kinh tế thị
9
trƣờng là cơ sở để đánh giá yếu tố môi trƣờng kinh tế ảnh hƣởng tới sự phát triển
của dịch vụ kế toán. Các quy định khung pháp lý về quản lý kinh tế tài chính và về
lĩnh vực kế toán gắn liền với sự tồn tại và phát triển của thị trƣờng dịch vụ kế toán.
Những khía cạnh của văn hóa xã hội trực tiếp ảnh hƣởng đến thị trƣờng dịch vụ kế
toán gồm: quan điểm của xã hội về nghĩa của thông tin tài chính và tính minh bạch
của thông tin, thói quen và phƣơng thức truyền thống ảnh hƣởng sâu sắc đến mức
độ chấp nhận dịch vụ kế toán của các doanh nghiệp.
Dƣơng Thị Hƣơng Liên (2013), “Xây dựng thị trường dịch vụ kế toán, kiểm
toán hoàn chỉnh và đồng bộ”. Tác giả đã nghiên cứu chiến lƣợc này với 2 mục
tiêu: mục tiêu thứ nhất là tạo lập đƣợc môi trƣờng pháp lý đầy đủ, chặt chẽ, hoàn
chỉnh và đồng bộ đồng thời quản lý chặt chẽ, nâng cao chất lƣợng nghề nghiệp cũng
nhƣ vai trò và năng lực quản lý nhà nƣớc; mục tiêu thứ hai là nâng cao chất lƣợng
nguồn nhân lực cũng nhƣ là số lƣợng các doanh nghiệp.
Đỗ Thị Hải Minh (2014), “Các nhân tố ảnh hưởng đến hành vi lựa chọn
dịch vụ vận tải hành khách nghiên cứu trường hợp của Công ty vận tải Anh
Khoa”. Nghiên cứu chủ yếu tập trung vào các mục tiêu sau: Phân tích lý thuyết
hành vi tiêu dùng và các nhân tố có tác động đến hành vi lựa chọn dịch vụ vận tải
hành khách, xây dựng và kiểm định mô hình lý thuyết nhằm xác định các yếu tố có
tác động đến hành vi lựa chọn dịch vụ vận tải hành khách của Công ty Anh Khoa
trên tuyến đƣờng Thành phố Buôn Ma Thuột - Thành phố Hồ Chí Minh. Đƣa ra
một số hàm ý, kiến nghị dựa trên các kết quả nghiên cứu thu đƣợc, nhằm nâng cao
chất lƣợng dịch vụ cũng nhƣ tính cạnh tranh trong ngành. Nghiên cứu chủ yếu sử
dụng các phƣơng pháp: phƣơng pháp nghiên cứu định tính cùng với kỹ thuật thảo
luận nhóm và phỏng vấn sâu nhằm khám phá ra các yếu tố có ảnh hƣởng đến hành
vi lựa chọn dịch vụ vận tải hành khách, phƣơng pháp định lƣợng với các kỹ thuật
Cronbach Alpha, phân tích nhân tố EFA thông qua việc sử dụng phần mềm SPSS,
nhằm kiểm định độ tin cậy của thang đo và hiệu chỉnh mô hình nghiên cứu. Phƣơng
pháp phân tích mô măng bậc hai thông qua phần mềm AMOS đƣợc sử dụng để
kiểm định mô hình nghiên cứu và các giả thuyết. Kết quả của nghiên cứu góp phần