QUẢN LÍ MẠNG VIỄN THÔNG

H C VI N CÔNG NGH B U CHÍNH VI N THÔNG

QU N LÝ M NG VI N THÔNG
(Dùng cho sinh viên h đào t o đ i h c t xa)
L u hành n i b

HÀ N I - 2007


H C VI N CÔNG NGH B U CHÍNH VI N THÔNG

QU N LÝ M NG VI N THÔNG
Biên so n :

THS. NGUY N V N ÁT
TS. NGUY N TI N BAN
THS. D

NG THANH TÚ

THS. NGUY N TH THU H NG
KS. LÊ S

T


L I NÓI

U

Hi n nay, bài toán qu n lý m ng vi n thông luôn là m i quan tâm hàng đ u và là m t trong

nh ng v n đ quan tr ng nh t c n gi i quy t c a các nhà khai thác vi n thông. V i nh ng kh
n ng mà h th ng qu n lý m ng vi n thông đem l i cùng v i s phát tri n c a m ng l i, các nhà
khai thác đ u xây d ng cho mình các h th ng qu n lý m ng thích h p đ nâng cao hi u qu v n
hành và khai thác m ng.
M c tiêu c a tài li u là cung c p cho h c viên nh ng ki n th c c b n trong qu n lý m ng
vi n thông nh mô hình t ng th c a h th ng qu n lý m ng, các yêu c u và quan đi m ti p c n
trong qu n lý m ng, nguyên lí và các ki n trúc c a m ng qu n lí vi n thông TMN, giao th c qu n
lí m ng đ n gi n SNMP và các v n đ v qu n lí m ng trên n n IP.
V i m c tiêu đ t ra nh v y, n i dung c a tài li u đ

c chia thành 3 ch

ng.

Ch ng 1 gi i thi u m t s mô hình h th ng qu n lý nh h th ng qu n lý m , qu n lý
phân tán, qu n lý trong b ng và ngoài b ng, các yêu c u trong qu n lý m ng c ng nh là các quan
đi m và cách ti p c n trong qu n lý m ng.
Ch ng 2 trình bày các n i dung liên quan đ n m ng qu n lý vi n thông TMN, trong đó đi
sâu vào xu h ng qu n lý t p trung d a trên các giao th c và các tiêu chu n đã đ c chu n hóa
nh m nâng cao n ng l c c a m ng.
Ch ng 3 cung c p nh ng khái ni m c b n nh t v giao th c qu n lí m ng đ n gi n
SNMP: các thành ph n, ch c n ng và ph ng th c ho t đ ng c a giao th c, đ ng th i gi i thi u
các phiên b n ng d ng c a SNMP và so sánh nh ng đi m khác bi t gi a chúng.
Qu n lí m ng vi n thông là m t n i dung r t quan tr ng, c n đ c nghiên c u k l ng đ
nâng cao hi u qu v n hành và khai thác m ng. Yêu c u đ i v i h c viên sau khi h c xong môn
h c này là ph i n m b t đ c các yêu c u chung v qu n lý m ng, các th c th v t lý c ng nh
các th c th ch c n ng trong m ng qu n lý vi n thông, các giao di n và ch c n ng qu n lý, cách
th c qu n lí và đi u hành m ng thông qua các giao th c qu n lí khác nhau.
Tài li u đ c biên so n trong kho ng th i gian t ng đ i ng n nên không tránh kh i còn
nhi u thi u sót. Nhóm tác gi r t mong nh n đ c các ý ki n đóng góp c a đ c gi và nh ng

ng i quan tâm.

1



CH
NG I
T NG QUAN V QU N LÝ M NG VI N THÔNG
N i dung c a ch ng gi i thi u cho h c viên nh ng khái ni m c b n trong qu n lý m ng
vi n thông nh mô hình t ng quan c a h th ng qu n lý m ng, các yêu c u trong qu n lý m ng,
các quan đi m và cách ti p c n trong qu n lý m ng c ng nh gi i thi u m t s mô hình h th ng
qu n lý nh h th ng qu n lý m , h th ng qu n lý phân tán, h th ng qu n lý trong b ng và
ngoài b ng.

1.1. KHÁI NI M V QU N LÝ, KHAI THÁC VÀ B O D

NG M NG

Vào nh ng th p niên cu i cùng c a th k tr c, công ngh và d ch v truy n thông đã có
s phát tri n m nh m , đánh d u m t b c ti n quan tr ng trong l ch s phát tri n c a loài ng i.
Truy n thông, có th hi u nôm na nh là m t cách th c đ truy n t i và trao đ i thông tin. Trong
đó, Internet chính là ví d t t nh t đ minh ho cho s bùng n m nh m và có nh h ng l n
m nh đ n kh n ng chia s thông tin c a con ng i th i đi m hi n t i c ng nh trong t ng lai.
Gi c m c a con ng i v kh n ng truy nh p thông tin toàn c u, v s trao đ i thông tin
nhanh, tin c y và gi u n i dung ngày nay đã ti n g n đ n hi n th c, nhanh h n b t k ng i nào
đã tiên đoán tr c đây. Truy n thông s li u, truy n thông video, ph ng ti n truy n thông vô
tuy n và h u tuy n ... t t c đ u đóng góp vai trò quan tr ng , làm t ng kh n ng đi u khi n xuyên
su t thông tin trong các ho t đ ng kinh doanh hay các t ch c, doanh nghi p r ng l n và toàn
c u.

H th ng qu n lý m ng là m t h th ng chuyên hoá nh m m c đích giám sát và đi u khi n
m t h th ng r ng l n bao g m các tài nguyên m ng và các h th ng máy tính, đ c s d ng
trong l nh v c truy n thông, trong s n xu t, kinh doanh, trong l nh v c tài chính, ngân hàng hay
giáo d c c ng nh trong l nh v c nghiên c u và phát tri n.
S ra đ i c a các h th ng qu n lý m ng c ng là m t yêu c u c p thi t đ ng n ng a, ch n
đoán, đ nh c u hình và gi i quy t các v n đ phát sinh do s l n m nh, ph c t p và không đ ng
nh t c a môi tr ng, đa nhà cung c p, đa giao th c, đa công ngh c a h th ng m ng và các máy
tính.
M c dù các h th ng qu n lý m ng là thành ph n giá tr gia t ng c a công ngh truy n
thông nh ng nó l i đóng vai trò quan tr ng trong vi c qu n lý, khai thác và b o d ng các h
th ng truy n d n, chuy n m ch và đi u hành, đ m b o cho quá trình trao đ i thông tin đ c di n
ra bình th ng.

1.2. MÔ HÌNH T NG QUÁT H TH NG M NG
Nhi m v c a qu n lý m ng là theo dõi, giám sát và đi u khi n t t c các thành ph n tham
gia vào quá trình truy n thông t đi m đ u đ n đi m cu i hay t ngu n đ n đích. Các thành ph n
tham gia vào quá trình truy n thông này r t khác nhau. ó có th là các máy ch , máy tr m đóng
vai trò nh là ngu n và đích thông tin, các thi t b chuy n đ i d li u/ tín hi u nh b chuy n đ i
giao th c, b t p trung, b ghép kênh, các thi t b đi u khi n vi c truy nh p vào m ng nh nh n
th c, b o m t truy nh p, mã hoá và gi i mã c ng nh t t c các thi t b khác s d ng trong quá
trình truy n d n, chuy n m ch và đ nh tuy n (hình 1.1).

3


Máy tính/ Máy
ch
Thi t b đ u cu i

B chuy n đ i tín

hi u/ B t p trung

Nh n th c/ truy
nh p an toàn/ mã
hoá thông tin

Thi t b truy n
d n, chuy n m ch,
đ nh tuy n

Các h th ng và d ch v qu n lý
Hình 1.1. Mô hình t ng quát h th ng m ng
Nhi m v c a qu n lý m ng r t rõ ràng nh ng th c hi n đ c đi u này l i không đ n gi n
m t chút nào. Hãy th hình dung v i m i m t thi t b l i có m t danh sách đ c t các chi ti t và
có hàng tá các công ngh khác nhau v i hàng tr m các thi t b đ c phát tri n, thi t k và s n xu t
b i hàng ngàn các nhà cung c p. T t c đi u là các th c th c a h th ng qu n lý m ng nh t là khi
đi vào xem xét vi c truy n t i thông tin t đ u cu i đ n đ u cu i v i các ch c n ng giám sát, ch n
đoán, đi u khi n và đ a ra báo cáo.
Máy tính cá nhân, máy tr m, server, máy vi tính c nh , máy vi tính c l n, các thi t b đ u
cu i, thi t b đo ki m, máy đi n tho i, t ng đài đi n tho i n i b , các thi t b truy n hình, máy
quay, modem, b ghép kênh, b chuy n đ i giao th c, CSU/DSU, b ghép kênh th ng kê, b
ghép và gi i gói, thi t b t ng thích ISDN, card NIC,các b mã hoá và gi i mã tín hi u, thi t b
nén d li u, các gateway, các b x lý front- end, các trung k đ ng dây, DSC/DAC, các b l p,
b tái t o tín hi u, các chuy n m ch ma tr n, các bridge, router và switch, t t c m i ch là ph n
đ u c a danh sách các thi t b s ph i đ c qu n lý.
Toàn c nh c a b c tranh qu n lý ph i bao g m qu n lý các tài nguyên m ng c ng nh các
tài nguyên c a các h th ng máy tính nh hàng ngàn các doanh nghi p, ng i s d ng, các ng
d ng h th ng, các c s d li u khác nhau c ng nh các h th ng ph c t p, chuyên hoá và r ng
l n.
T t c các thông tin trên đ c thu th p, trao đ i và đ c k t h p v i các ho t đ ng qu n lý

m ng d i d ng các s li u qu n lý b i các k thu t t ng t nh các k thu t s d ng trong
m ng truy n s li u. Tuy nhiên s khác nhau c n b n gi a truy n thông s li u và trao đ i thông
tin qu n lý là vi c trao đ i thông tin qu n lý đòi h i các tr ng d li u chuyên hoá, các giao th c
truy n thông c ng nh các mô hình thông tin chuyên hoá, các k n ng chuyên hoá đ có th thi t
k , v n hành h th ng qu n lý c ng nh biên d ch các thông tin qu n lý v báo l i, hi n tr ng h
th ng, c u hình và đ b o m t.

1.3. CÁC YÊU C U QU N LÝ
S đa d ng c a các tài nguyên đ c qu n lý mà d nh n th y nh t các tr ng truy n tin
nh tho i, s li u, truy n thông video... đã t o ra các quan đi m khác nhau v ch c n ng và yêu
c u qu n lý trong các h th ng qu n lý.

1.3.1. Các ch c n ng qu n lí l p cao
M c dù có r t nhi u quan đi m khác nhau v mô hình qu n lý nh ng chúng đ u th ng nh t
b i các ch c n ng qu n lý n m ba l p trên cùng. ó là giám sát, đi u khi n và đ a ra báo cáo.

4


Ch c n ng giám sát có nhi m v thu th p liên t c các thông tin v tr ng thái c a các tài
nguyên đ c qu n lý sau đó chuy n các thông tin này d i d ng các s ki n và đ a ra các c nh
báo khi các tham s c a tài nguyên m ng đ c qu n lý v t quá ng ng cho phép.
Ch c n ng qu n lý có nhi m v th c hi n các yêu c u c a ng i qu n lý ho c các ng d ng
qu n lý nh m thay đ i tr ng thái hay c u hình c a m t tài nguyên đ c qu n lý nào đó.
ng

Ch c n ng đ a ra báo cáo có nhi m v chuy n đ i và hi n th các báo cáo d i d ng mà
i qu n lý có th đ c, xem xét toàn c nh ho c tìm ki m, tra c u thông tin đ c báo cáo.

Trong th c t , tu theo t ng công vi c c th mà còn có m t vài ch c n ng khác đ c k t

h p v i các h th ng qu n lý và các ng d ng qu n lý đ c s d ng nh qu n lý k ho ch d
phòng thi t b , dung l ng, tri n khai d ch v , qu n lý tóm t t tài nguyên, qu n lý vi c phân ph i
tài nguyên m ng/ các h th ng, qu n lý vi c sao l u và khôi ph c tình tr ng h th ng, v n hành
qu n lý t đ ng. Ph n l n các ch c n ng ph c t p k trên đ u n m trong ho c đ c xây d ng d a
trên n n t ng c a ba ch c n ng qu n lý l p cao là giám sát, đi u khi n và đ a ra báo cáo.

1.3.2. Các yêu c u qu n lí c a ng
Các yêu c u qu n lý c a ng
s d ng v qu n lý. Bao g m:

i s d ng
i s d ng đ

c đ a ra d

i đây d a trên quan đi m c a ng

i

− Kh n ng giám sát và đi u khi n m ng c ng nh các thành ph n c a h th ng máy tính
t đ u cu i đ n đ u cu i.
− Có th truy nh p và c u hình l i t xa các tài nguyên đ
− D dàng trong vi c cài đ t, v n hành và b o d
d ng c a nó.

c qu n lý.

ng h th ng qu n lý c ng nh các ng

− B o m t ho t đ ng qu n lý và truy nh p c a ng

thông tin qu n lý.

i s d ng, b o m t truy n thông các

− Có kh n ng đ a ra các báo cáo đ y đ và rõ ngh a v các thông tin qu n lý.
− Qu n lý theo th i gian th c và ho t đ ng qu n lý hàng ngày đ
đ ng.
− M m d o trong vi c nâng c p h th ng và có kh n ng t
khác nhau.

c th c hi n m t cách t

ng thích v i nhi u công ngh

− Có kh n ng l u tr và khôi ph c các thông tin qu n lý.

1.3.3.

Các đ ng l c thúc đ y công ngh qu n lí m ng

M c dù thu t ng “qu n lý m ng” m i đ c ch p nh n vào gi a nh ng n m 80 c a th k
tr c nh s ra đ i b công c qu n lý c a IBM (IBM NetView) nh ng cho đ n nay qu n lý
m ng đã c g ng phát tri n ngang b ng v i s phát tri n c a các h th ng vi n thông, truy n
thông s li u và m ng các h th ng máy tính. i v i h th ng vi n thông và truy n thông s li u,
công ngh qu n lý t p trung vào qu n lý các thi t b truy n d n và chuy n m ch (bao g m các
thi t b ph n c ng, các k t n i, các kênh lu ng) cùng v i các thi t b chuy n đ i và đi u khi n
truy nh p. Còn đ i v i các h th ng máy tính, công ngh qu n lý l i t p trung vào qu n lý các tài
nguyên h th ng máy r ng l n (nh ph n c ng, các giao di n, b nh , các thi t b l u tr s li u,
...) và các ng d ng/các c s d li u.

5


Tuy nhiên, v i s h i t c a h th ng vi n thông và h th ng máy tính mà đi n hình là s
tích h p c a h th ng đi n tho i trên máy tính (tho i trên Internet), quan đi m chung hi n nay cho
r ng trong t ng lai khái ni m m ng s là m ng c a s k t n i c a t t c các h th ng trên và
qu n lý m ng s là qu n lý m ng truy n thông s li u r ng kh p.

1.4. CÁC QUAN I M VÀ CÁCH TI P C N TRONG QU N LÝ M NG
1.4.1. Các th c th c a h th ng qu n lí m ng
Ban đ u, h th ng qu n lý m ng đ c xây d ng d a trên mô hình khá đ n gi n. Trong mô
hình này, qu n lý đ c đ nh ngh a là s t ng tác qua l i gi a hai th c th : th c th qu n lý và
th c th b qu n lý. Th c th qu n lý đ c tr ng b i h th ng qu n lý, n n t ng qu n lý (platform)
và/ho c ng d ng qu n lý. Th c th b qu n lý đ c tr ng b i các tài nguyên b qu n lý. Hình 1.2
ch ra mô hình đ n gi n c a h th ng qu n lý, nó c ng t ng t nh mô hình n n t ng c a truy n
thông.
Th c th
qu n lý

Th c th b
qu n lý

Hình 1.2. Mô hình n n t ng c a qu n lý
truy n thông v i các tài nguyên b qu n lý mà ch a có b t k c c u t nhiên nào đ
truy n thông tin qu n lý, ng i ta c n ph i t o ra m t thành ph n trung gian, đó là agent. Agent
c ng có th là agent qu n lý ho c agent b qu n lý. Manager chính là th c th qu n lý trong khi đó
agent là th c th n d i s t ng tác gi a manager và các ngu n tài nguyên b qu n lý th c s
(hình 1.3).
Th c th b qu n lý
Th c th

qu n lý

Agent

Tài nguyên
b qu n lý

Hình 1.3. Mô hình Manager-Agent
Mô hình Manager-Agent r t thông d ng, đ c s d ng đ miêu t s t ng tác gi a th c
th qu n lý và th c th b qu n lý các l p cao. ây c ng chính là lý do mà các mô hình đ c t o
ra t nhiên cho m c đích qu n lý đ u g n v i mô hình Manager-Agent. Tuy nhiên, trong th c t
thì mô hình Manager-Agent ph c t p h n th nhi u (hình 1.4)
Chúng ta có th hi u rõ s ph c t p này h n khi xem xét s t ng tác gi a manager hay các
ng d ng qu n lý v i ng i v n hành m ng. Ngoài ra còn có các thành ph n khác, tuy không rõ
ràng b ng nh ng l i chi m v trí khá quan tr ng trong s t ng tác gi a các manager v i các
agent, đó là các chính sách qu n lý và ch d n v n hành, đ c đ a t i manager đ chuy n t i
ng i đi u hành m ng.

6


Còn có m t vài mô hình khác c ng đ c s d ng cho vi c trao đ i thông tin qu n lý nh
mô hình client-server hay mô hình application-object server. Nh ng mô hình này, v b n ch t,
đ c dùng đ xây d ng các ng d ng phân b ho c các môi tr ng đ i t ng phân b .

Ng

i đi u hành
m ng

Agent

Manager

Các chính sách qu n lý và ch d n v n hành
Hình 1.4. Mô hình Manager-Agent th c t

1.4.2. Quan đi m qu n lí Manager-Agent
Các quan đi m v qu n lý đ u cho r ng ch c n ng quan tr ng nh t trong qu n lý chính là s
truy n thông gi a th c th qu n lý và th c th b qu n lý. Và đi u này đ c th c hi n d a trên mô
hình yêu c u-ph n h i. Manager s yêu c u t agent các thông tin qu n lý đ c tr ng và th c th b
qu n lý, thông qua agent, s ph n h i l i b ng m t b n tin ch a đ y đ thông tin đ c yêu c u.
N u truy n thông yêu c u-ph n h i đ c s d ng liên t c đ tìm ki m m i agent và các đ i t ng
b qu n lý t ng ng thì c ch này đ c g i là polling và l n đ u tiên đ c ng d ng đ qu n lý
trong môi tr ng internet d a trên giao th c qu n lý m ng đ n gi n SNMP (Simple Network
Management Protocol) (hình 1.5)

Yêu c u
Th c th b qu n lý

Ph n h i
Th c th qu n lý

Polling

Agent

Các ngu n tài
nguyên b qu n lý

G i thông báo

Hình 1.5. Mô hình truy n thông Manager-agent
C ch yêu c u - ph n h i đ c coi là m t c ch truy n thông đ ng b . i u này có ngh a
là, manager s ch s ph n h i t agent trong m t khung th i gian gi i h n nào đó tr c khi nó
ti n hành b t k m t s ki n nào ti p theo. N u quá th i gian cho phép mà không nh n đ c ph n
h i, manager s ti n hành phát l i yêu c u.
Bên c nh c ch yêu c u- ph n h i còn có m t c ch n a cho s truy n thông gi a
manager và agent, đó là c ch thông báo. C ch thông báo là m t c ch không đ ng b . Trong
c ch này, agent s g i thông báo đ n manager nh ng thay đ i quan tr ng v tr ng thái c a các
tài nguyên b qu n lý và yêu c u manager l u ý đ n hay can thi p vào.

7


1.4.3. Mô hình quan h Manager-agent
Khi xây d ng các h th ng qu n lý, có r t nhi u khía c nh, v n đ c n ph i quan tâm. Bên
c nh mô hình truy n thông Manager-Agent còn có r t nhi u mô hình khác đ c s d ng k t h p
cùng v i m i quan h gi a manager và các agent. ó là mô hình ki n trúc, mô hình t ch c, mô
hình ch c n ng và mô hình thông tin (hình 1.6).

Mô hình truy n thông
Mô hình v n hành

Các m nh l nh
Ng

i đi u
hành
Giao di n ng

s d ng

MANAGER
i

Qu n lý
ch c n ng

Mô hình t ch c

AGENT

Các đáp ng

Các thông báo

Qu n lý
ch c n ng

Mô hình thông tin

Các chính sách qu n lý
Mô hình ch c n ng

Hình 1.6. Mô hình quan h Manager-Agent.
Mô hình ki n trúc s d ng đ thi t k , c u trúc các thành ph n tham gia vào ti n trình qu n
lý. i u này có ngh a là manager hay các manager và các agent cung c p các thông tin qu n lý
thông qua ki n trúc m ng. Manager có th đ c thi t k nh là m t c s qu n lý bao g m m t c
c u qu n lý và m t b các ng d ng qu n lý cung c p các ch c n ng qu n lý th c s nh qu n lý
c u hình, qu n lý l i và qu n lý hi u n ng.

Mô hình v n hành đ nh ra giao di n c a ng i s d ng v i h th ng qu n lý trong đó ch rõ
tr ng thái c ng nh ki u đ nh d ng c a các t ng tác t i ng i s d ng nh đi u khi n các đ i
t ng đ c qu n lý, hi n th và tìm ki m các s ki n, các b n tin hay báo đ ng v i ng i đi u
hành trong tr ng h p c nh báo nghiêm tr ng. Ph n l n các đ c đi m c a ho t đ ng đi u hành
qu n lý này đ u có trong các ch tiêu k thu t c a h th ng in trong các tài li u h ng d n s
d ng.

8


Mô hình ch c n ng đ nh ra c u trúc c a các ch c n ng qu n lý giúp cho h th ng qu n lý
th c hi n các ng d ng qu n lý. Mô hình ch c n ng có c u trúc phân l p. Các ch c n ng c b n
trong mô hình này là qu n lý c u hình, qu n lý hi u n ng, qu n lý l i, đ b o m t và th ng kê.
Ngoài ra trong các ch c n ng c b n này còn tích h p m t vài ch c n ng khác nh ch c n ng t o
phi u báo l i, tr giúp tr c tuy n, ho t đ ng giúp đ / d phòng, l p k ho ch l u l ng... các
l p b c cao trong mô hình ch c n ng đ u là các ng d ng th c hi n các ch c n ng ph c h p nh
t ng quan các s ki n/ c nh báo, các h th ng chuyên gia và qu n lý t đ ng.
Mô hình t ch c liên quan ch t ch đ n các chính sách qu n lý và th t c v n hành. Mô
hình này s xác đ nh các mi n qu n lý, s phân chia quy n đi u hành c ng nh quy n truy nh p
c a ng i s d ng vào h th ng qu n lý c ng nh h th ng qu n lý m ng khách hàng. Mô hình
này c ng cung c p kh n ng trao đ i vai trò gi a các manager và các agent c ng nh s h p tác
toàn c c gi a manager này v i các manager khác hay v i các ng d ng qu n lý.
Mô hình thông tin là mô hình đ c đ c p cu i cùng trong mô hình quan h ManagerAgent nh ng l i n m vai trò quan tr ng trong t t c các v n đ liên quan đ n qu n lý. Mô hình
thông tin đ nh ra b n tóm t t các ngu n tài nguyên đ c qu n lý d i d ng thông d ng mà các
manager và agent đ u có th hi u đ c. Mô hình thông tin c ng xây d ng m t c s đ đ nh d ng,
đ t tên và đ ng nh p các ngu n tài nguy n đ c qu n lý. Trong mô hình thông tin, thu t ng “đ i
t ng qu n lý” đ c s d ng nh m trìu t ng hoá các ngu n tài nguyên v t lý và logic b qu n lý.
Vi c truy nh p đ n các ngu n tài nguyên b qu n lý ph i thông qua các đ i t ng qu n lý. C s
d li u ch a các thông tin qu n lý đ c g i là MIB (Management Information Base). Khi chúng
ta tham kh o t i m t MIB cá bi t nào đó có ngh a là chúng ta đang tham kh o đ n mi n hay môi

tr ng đ c t chi ti t đ nh d ng c a các đ i t ng qu n lý. nh d ng c a đ i t ng qu n lý đã
đ c chu n hoá và d a trên c s chu n hoá này m t manger ti n hành th c hi n giao th c
chuyên hoá và truy n thông v i các agent phân tán trên cùng m t MIB.

1.4.4. Các mi n qu n lí
Nh đã đ c đ c p trong ph n tr c c a ch ng, quan đi m qu n lý m ng l n đ u tiên
đ c kh i phát b i IBM. Các s n ph m IBM NetView th c ch t là s k t h p c a qu n lý h
th ng mainframe v i qu n lý m ng. T đó đ n nay quan đi m v qu n lý đã thay đ i r t nhi u.
u tiên, ng i ta phân tách khái ni m qu n lý m ng v i qu n lý h th ng máy tính. Sau này, v i
s phát tri n c a các c s n n t ng qu n lý, s khác nhau gi a qu n lý m ng và qu n lý h th ng
d n đ c xoá b .
Ngày nay, khi xem xét b n ch t c a các tài nguyên b qu n lý, ph n l n các quan đi m đ u
cho r ng có hai mi n qu n lý chính: qu n lý ngu n tài nguyên v t lý và qu n lý ngu n tài nguyên
logic.Các ngu n tài nguyên v t lý là các thành ph n ph n c ng tham gia vào quá trình trao đ i
thông tin c a h th ng m ng vi n thông và m ng truy n s li u. Mi n qu n lý này đ c g i là
qu n lý m ng.Qu n lý các tài nguyên v t lý c a h th ng máy tính nh các b vi x lý, b nh ,
thi t b vào/ra, thi t b l u tr ... đ c g i là qu n lý h th ng.
Qu n lý ngu n tài nguyên logic bao g m qu n lý các ng d ng và qu n lý các c s d li u.
C hai ph n này đ u g n v i các h th ng máy tính. Qu n lý d ch v , qu n lý ng i s d ng, qu n
lý các d ch v giao d ch phân tán, qu n lý lu ng d li u ... c ng đ c coi là qu n lý ngu n tài
nguyên logic (hình 1.7).
Ngoài ra còn có m t mi n đ c l p khác đ c x p vào các ngu n tài nguyên logic đ c bi t.
ó là các giao th c chu n trong truy n thông. Ví d nh các giao th c phân l p, các d ch v phân

9


l p, các d ch v qu n lý g n kèm. Ki u qu n lý này đ c ng d ng đ qu n lý các giao di n c a
các công ngh đ c bi t nh ATM, SONET và WDM d i hình th c các kênh thông tin g n k t
hay các th c th qu n lý l p LMEs (Layer Managemnt Entities) đi cùng. Khái ni m v ki u qu n

lý này đã đ c đ a ra trong mô hình tham chi u c s OSI, thi t l p nên ki n trúc và qu n lý phân
c p chu n hoá.

Qu n lý m ng

Các tài
nguyên v t
lý

Qu n lý h th ng

Host

ng d ng

Qu n lý ng d ng

Các tài
nguyên
logic

WS

PC

ng d ng

Qu n lý c s d li u

Qu n lý giao th c

F

A

C

Data

PDU

Hình 1.7. Phân l p mi n qu n lý

1.5.

H TH NG QU N LÝ M

có th đánh giá đ c các h th ng qu n lý c n ph i có m t mô hình tham chi u.
h th ng m và mô hình t ng ng c a nó là mô hình h th ng qu n lý m .

ó chính là

1.5.1. Mô hình h th ng qu n lí m
Mô hình h th ng m là mô hình đ c thi t k d i d ng 4 th c th và các th c th này
ph i có m i quan h ràng bu c l n nhau. B n th c th đó là: C s ng d ng, các ng d ng, các
giao di n l p trình ng d ng APIs (Application Programming Interfaces) và giao di n ngoài PEI
(Platform External Interface). (hình 1.8).
Mô hình h th ng m c ng đ c áp d ng cho các h th ng qu n lý hay nói cách khác là cho
các manager và các agent. Trong tr ng h p này các ng d ng s là các ng d ng qu n lý chuyên
hoá cung c p các ch c n ng qu n lý l i, qu n lý c u hình, qu n lý hi u n ng, b o m t và th ng kê.

C s qu n lý bao g m c c u t ch c qu n lý và c s tính toán. Các d ch v qu n lý chuyên hoá

10


bao g m các d ch v qu n lý s ki n, các d ch v truy n thông, các d ch v cung c p giao di n đ
ho cho ng i s d ng và các d ch v v c s d li u. (hình 1.9).
Ph n m m các ng d ng

Các giao di n l p trình ng d ng (APÍ)

C s

ng d ng

Giao di n ngoài (PEI)
Hình 1.8. Mô hình h th ng m

Nh ng ng d ng
qu n lý

AGENT

API
Nh ng ng d ng
qu n lý
API
C s
qu n lý

Nh ng ng d ng
qu n lý
API

C s
qu n lý

C s
qu n lý

MANAGER
MANAGER

Hình 1.9. H th ng qu n lý m .
Nh đã đ c p phía trên, thành ph n m u ch t c a các h th ng m là các APIs. đây,
các APIs là các APIs chuyên hoá cho phép phát tri n các ng d ng qu n lý b i vi c s d ng các
d ch v c s qu n lý chuyên hoá. Các c s qu n lý là các th c th đ c l p nh ng không tách
bi t. Chúng truy n thông v i các agent b qu n lý và v i các h th ng qu n lý khác. Các giao di n
ngoài trong tr ng h p này là các giao di n chu n hoá xác đ nh các ho t đ ng, các d ch v và các
giao th c qu n lý.

1.5.2. Các yêu c u đ i v i h th ng qu n lí m
Có b n yêu c u mô t đ c đi m c a các h th ng m c ng nh các h th ng qu n lý m . ó
là: đ kh d ng, kh n ng ho t đ ng liên k t, kh n ng di đ ng và kh n ng phân c p (hình 1.10).
kh d ng bi u th kh n ng d dàng cài đ t, v n hành và b o d
qu n lý. Nó c ng bao hàm c đ n đ nh và hi u n ng cao.

ng c a m t h th ng

Kh n ng ho t đ ng liên k t th hi n kh n ng trao đ i thông tin qu n lý m t cách trong

su t gi a c s qu n lý v i các agent b qu n lý hay gi a các h th ng qu n lý ngang hàng.

11


Các h th ng qu n lý m

kh d ng

Kh n ng ho t đ ng
liên k t

Kh n ng di
đ ng

Kh n ng
phân c p

Hình 1.10. Các yêu c u đ i v i h th ng qu n lý m .
Kh n ng di chuy n di n t s n đ nh c a c s qu n lý hay các ng d ng c a các h
th ng qu n lý khi b thay đ i môi tr ng (c s tính toán) hay nói cách khác, c s qu n lý hay
các ng d ng c a các h th ng qu n lý không b thay đ i hay s thay đ i là t i thi u.
vi ng

Kh n ng nâng c p là kh n ng h th ng có th nâng c p, m r ng ph m vi qu n lý, ph m
i s d ng, các ch c n ng qu n lý mà không làm thay đ i thi t k ban đ u.

1.6. H TH NG QU N LÝ PHÂN TÁN
M t h th ng (đ n x lý hay đa x lý) đ c coi là m t h th ng t tr n u các quá trình x
lý trong h th ng cùng chia s b nh . Trái ng c l i, h th ng phân tán là h th ng bao g m các

h th ng t tr đ c liên k t l i v i nhau mà không có s chia s b nh .
Ph n l n các h th ng máy tính, m ng vi n thông, m ng truy n s li u là phân tán. Chúng
liên k t l i v i nhau trong m t m ng truy n thông đ truy n t i thông tin hay các b n tin ph c v
cho m t m c đích truy n thông nào đó. Qu n lý m ng có ngh a là qu n lý các tài nguyên m ng và
h th ng máy tính đa d ng mà ph n l n là tách bi t nhau v m t v t lý. Chính vì v y, b n ch t c a
h th ng qu n lý m ng là phân tán.

12


CPU

CPU

CPU
Thi t
b

Memory

Thi t
b

M ng
truy n
thông

I/O

CPU

Memory

AGENT

I/O
AGENT

CPU

CPU
Thi t
b

Memory

I/O

Các ng d ng qu n lý
MANAGER

Hình 1.11. Qu n lý h th ng phân tán

1.6.1. Ki n trúc h th ng qu n lí phân tán
Th c ch t c a h th ng qu n lý là t p trung hay phân tán không ch xác đ nh b i s phân
tán v t lý c a ph n t (manager và agent) mà còn xác đ nh b i s t p trung c ng nh quá trình x
lý thông tin qu n lý (hình 1.11).
N u m t h th ng đ c thi t k đ thu th p t t c các thông tin qu n lý t t t c các agent
(thi t l p nên mi n qu n lý) v m t đi m, ng i ta s coi đó là h th ng qu n lý t p trung. N u s
thu th p thông tin qu n lý ph i ti n hành qua m t vài quá trình x lý liên k t v i nhau và thông tin

này đ c l u d trong các c s d li u phân tán thì ng i ta coi đó là h th ng qu n lý phân tán.
Trong h th ng qu n lý phân tán đích th c, có r t nhi u ng i s d ng hay nói cách khác là
ng i đi u hành m ng, t t c đ u đ c coi là các client qu n lý, truy nh p vào các server qu n lý
thông qua các m ng c c b hay m ng di n r ng. Các manager s đi u khi n các ng d ng qu n
lý, đ c n m gi b i m t MIB nào đó trong m t mi n qu n lý riêng bi t. M i m t manager ch
đ m nhi m m t s l ng agent c th trong mi n qu n lý c a nó.

13


i v i ki n trúc qu n lý phân tán th c s , các server (hay manager) có th trao đ i thông
tin qu n lý v i nhau, gi đ ng b thông tin MIB đ c chia s , ti p t c mi n qu n lý c a manager
b l i và các nhà đi u hành h th ng có th tác đ ng v i nhi u manager. (hình 1.12).
T t nhiên v i nh ng h th ng nh k trên đ u s d ng gi thi t manager là manager c p cao
có quy n truy nh p và c u hình l i các agent t xa và m i agent l i đóng vai trò nh là m t agent
qu n lý đ thu th p thông tin v các đ i t ng b qu n lý và các quá trình qu n lý.

1.6.2. H th ng qu n lí trong b ng và ngoài b ng
Nh v y, toàn b ph n trên đây đã đ a ra các mô hình gi i thi u cho chúng ta bi t các khái
ni m v qu n lý m ng, các tr ng qu n lý, ho t đ ng c a các liên m ng truy n t i thông tin qu n
lý. Nh ng t t c đ u ch là thi t k h t ng thông tin qu n lý. Ph n l n các h th ng qu n lý đ u
trao đ i thông tin qu n lý d a trên các m ng truy n thông, truy n t i các thông tin khác nhau nh
tho i, s li u, video.
Cho m c đích qu n lý, ng i ta c n ph i t o ra các giao th c chuyên hoá, s v n hành và
các th c th ng d ng chuyên hoá. Tuy nhiên các thông tin qu n lý l i đ c truy n t i trên cùng
c s h t ng v t lý truy n thông các thông tin th ng m i khác. Trong tr ng h p này, ng i ta
g i đó là h th ng qu n lý trong b ng. ây là m t gi i pháp kinh t r t hi u qu . Tuy nhiên c ng
có m t vài h n ch . Do chia s cùng kênh d li u nên thông tin qu n lý có th s chi m d ng m t
kho ng đáng k b ng t n và đi u này có th nh h ng toàn di n đ n hi u n ng trao đ i d li u
c ng nh vi c thu th p thông tin qu n lý.

Chính vì nh ng h n ch k trên mà m t vài h th ng qu n lý đã s d ng các kênh ngoài
b ng (out-of-band channels). H th ng qu n lý ngoài b ng đ a ra gi i pháp s d ng các d i b ng
t n n m ngoài d i t n truy n thông d li u. Ví d nh s d ng d i t n th p c a kênh tho i truy n
th ng (50 Hz - 200 Hz) đ t o ra các kênh s li u truy n thông tin qu n lý.

14


Các nhân
viên qu n
lý m ng

WS

WS

PC

M ng truy n thông n i b

MANAGER

MANAGER

Các ng d ng
qu n lý

Các ng d ng
qu n lý

H th ng qu n
lý ph n t

M ng truy n s li u

NE
EMS

M ng vi n thông

NE
M ng video

Các ph n t
m ng
Agent

Agent

Agent

Các tài nguyên
m ng b qu n
lý

Hình 1.12. Ki n trúc qu n lý m ng phân tán.
Gi i pháp trên đây đ c s d ng đ qu n lý các modem b ng t n tho i. M t gi i pháp khác
là s d ng các bit d tr trong lu ng bit truy n t i (ví d các bit trong ghép kênh lu ng T1) đ t o
ra các kênh d li u dùng cho m c đích qu n lý ho c s d ng các tr ng n đ nh trong các khung
ho c t bào phát c a công ngh SONET và ATM.

CÂU H I ÔN T P CH

NG 1

1. Các ch c n ng qu n lý l p cao c a h th ng qu n lý m ng là:
a. Giám sát, đi u khi n và đ a ra báo cáo.
b. Phát hi n l i, giám sát và đi u ki n.
c.

nh c u hình, giám sát và đ a ra báo cáo.

d.

i u khi n, b o m t truy nh p và đ nh c u hình.

2. Thu t ng “qu n lý m ng” đ c ch p nh n vào gi a nh ng n m 80 c a th ký tr
s ra đ i b công c qu n lý c a .......

c nh

15


a. IBM.
b. Compact.
c. HP.
d. Alcatel.
3. Manager chính là:
a. Th c th qu n lý.

b. Th c th b qu n lý.
c. Agent.
d. Các ngu n tài nguyên b qu n lý.
4. Agent chính là:
a. Th c th b qu n lý.
b. Th c th qu n lý.
c. Các ngu n tài nguyên b qu n lý.
d. đ i t ng trung gian th hi n s t
b qu n lý.
5. Mô hình thông d ng cho vi c mô t s t
lý là:

ng tác gi a manager và các ngu n tài nguyên
ng tác gi a th c th qu n lý và th c th b qu n

a. Manager -Agent.
b. Client - Server.
c. Application -Object server.
6. C ch yêu c u - ph n h i là c ch ......
a.

ng b .

b. C n đ ng b .
c. Không đ ng b .
7. C ch g i thông báo là c ch ......
a.

ng b .

b. C n đ ng b .
c. Không đ ng b .
8. MIB là t vi t t t c a:
a. Management Information Base.
b. Mathematics Information Base.
c. Management Information Basic.
d. Management Informatic Base.
9. Ph n l n các quan đi m hi n t i đ u cho r ng, có ..... mi n qu n lý chính.
a. 1.
b. 2.
c. 3.
d. 4.

16


10. H th ng qu n lý phân tán là h th ng:
a.
b.

n x lý.
a x lý.

c. Chia s b nh .
d. Bao g m các h th ng t tr và không chia s b nh .
11. H th ng qu n lý ngoài b ng là h th ng
a. S d ng các d i b ng t n n m ngoài d i t n truy n thông d li u.
b. S d ng các bít d tr trong lu ng bít truy n t i.
c. S d ng các tr ng n đ nh trong các khung ho c t bào phát c a công ngh
SONET ho c ATM.

d. C ba đ c đi m trên.
12. Qu n lý các giao th c chu n trong truy n thông đ

c x p vào mi n qu n lý nào?

a. Ngu n tài nguyên v t lý.
b. Ngu n tài nguyên logic.
c. Mi n qu n lý đ c bi t không tr c thu c hai mi n k trên.

17


CH
NG 2
M NG QU N LÝ VI N THÔNG TMN

M c đích c a ch ng 2 là cung c p cho ng i h c các n i dung liên quan đ n m ng qu n lý
vi n thông TMN. V i xu h ng c a vi c qu n lý t p trung d a trên các giao th c và các tiêu
chu n đ c chu n hóa và mong mu n nâng cao n ng l c c a m ng, TMN ra đ i đáp ng nh ng
yêu c u đó.
Hi n nay, v n đ qu n lý m ng luôn là m i quan tâm hàng đ u và là m t trong nh ng v n
đ quan tr ng nh t trong m ng vi n thông c a các nhà khai thác vi n thông. V i nh ng kh n ng
mà h th ng qu n lý m ng vi n thông đem l i, cùng v i s phát tri n c a m ng l i các nhà khai
thác đ u xây d ng cho mình các h th ng qu n lý m ng đ áp d ng qu n lý cho các m ng riêng.
Nh m đ t đ c th ng nh t gi a các h th ng qu n lý m ng, kh n ng liên k t c ng nh nâng cao
n ng l c và hi u qu s d ng c a các h th ng Liên minh vi n thông qu c t (ITU-T) đã đ a ra
các khuy n ngh và các mô hình m ng qu n lý vi n thông (TMN). Trong ch ng này trình bày
các n i dung v nguyên lý c a TMN, các chu n liên quan đ n TMN c ng nh các n i dung v các
mô hình ch c n ng, mô hình v t lý, các giao di n qu n lý…
H c viên c n n m b t đ c các yêu c u chung v qu n lý vi n thông, các th c th v t lý

c ng nh các th c th ch c n ng trong m ng qu n lý vi n thông TMN và đ c bi t là các giao di n
qu n lý và các ch c n ng qu n lý trong TMN.

2.1 NGUYÊN LÍ CHUNG VÀ CÁC KHUY N NGH TMN
2.1.1 Khái ni m và nguyên lý c a TMN
TMN (Telecommunication Management Network) là m ng qu n lý vi n thông cung c p các
ho t đ ng qu n lý liên quan t i m ng vi n thông. ITU-T đã công b t n m 1988 m t s khuy n
ngh v các h th ng qu n lý đi u hành m ng vi n thông. Các khuy n ngh này t p h p thành h
khuy n ngh M.30. Các khuy n ngh này th ng xuyên đ c b sung, s a đ i nh m đ a đ n
nh ng tiêu chu n th ng nh t v h th ng đi u hành, qu n lý m ng vi n thông đ i v i toàn c u.
Tr c h t, nh đ nh ngh a trong khuy n ngh c a ITU-T M.3100 (1995) do nhóm nghiên
c u IV: “TMN là m t m ng riêng liên k t các m ng vi n thông t i nh ng đi m khác nhau đ
g i/nh n thông tin đi/đ n m ng và đ đi u khi n các ho t đ ng c a m ng”. Nói m t cách khác,
TMN s d ng m t m ng qu n lý đ c l p đ qu n lý m ng vi n thông b ng các đ ng thông tin
riêng và các giao di n đã đ c chu n hoá.
TMN ch a nhi u h đi u hành, m t m ng thông tin d li u và nh ng ph n t qu n lý.
TMN ch ra tr ng thái th c hi n ch c n ng qu n lý c a ph n t m ng thu c ph m vi c a TMN
(nh h th ng chuy n m ch, h th ng truy n d n .v.v.). d i là m ng d li u mà TMN dùng đ
truy n t i thông tin qu n lý có th gi ng nh m t m ng mà TMN qu n lý ho c đ c thi t k nh
m ng truy n d n. TMN ph i cung c p các ch c n ng và thông tin qu n lý gi a các h đi u hành
v i nhau, gi a các h đi u hành v i các thành ph n m ng và các thông tin liên quan t i các h
đi u hành khác.
M ng qu n lý vi n thông cung c p các ch c n ng qu n lý và truy n thông cho vi c khai
thác, qu n lý, b o d ng m ng và các d ch v vi n thông trong môi tr ng đa nhà cung c p thi t

18


b . M ng qu n lý vi n thông th ng nh t vi c đi u hành qu n lý các m ng khác nhau trong đó các
thông tin qu n lý đ c trao đ i qua các giao di n và giao th c đã chu n hoá.

TMN không ch qu n lý s đa d ng c a m ng vi n thông mà còn qu n lý m t ph m vi l n
v thi t b , ph n m m và nh ng d ch v trên m i m ng. Sau đây là m t s ví d v các m ng, các
d ch v vi n thông và m t s thi t b chính có th đ c qu n lý b i TMN:
− Các m ng công c ng và m ng riêng bao g m c m ng d ch v ISDN (Intergrated
Services Digital Network) b ng r ng và b ng h p (bao g m c ATM), các m ng thông
tin di đ ng, các m ng tho i riêng, các m ng riêng o và các m ng thông minh.
− B n thân TMN.
− Các thi t b truy n d n (b ghép kênh, b ph i lu ng, thi t b chuy n kênh SDH...).
− Các h th ng truy n d n s và t
− Các t ng đài s và t

ng t (cáp, cáp s i quang, vô tuy n, v tinh...).

ng t .

− Các m ng WAN, LAN, MAN.
− Các m ng chuy n m ch gói và chuy n m ch kênh.
− Các d ch v vi n thông, các d ch v kèm theo và đ u cu i ng

i s d ng.

2.1.2 Quan h gi a TMN và m ng vi n thông
Nhi m v c a m ng qu n lý vi n thông là qu n lý đ khai thác các d ch v trên m ng vi n
thông có hi u qu , đ ng th i nó h tr các d ch v vi n thông t o ra ngu n doanh thu m i và gi m
chi phí qu n lý, khai thác và b o d ng m ng. Vì v y nó ph i đ m b o tính linh ho t, có kh n ng
m r ng và nâng c p, ti t ki m tài nguyên m ng. M ng qu n lý vi n thông có th qu n lý t p
trung ho c phân tán phù h p v i quy mô m ng qu n lý, nó có th là m t m ng r t đ n gi n k t n i
m t h th ng khai thác (OS) v i m t thành ph n m ng (NE), nó có th là m t m ng r t ph c t p
k t n i nhi u OS, NE và máy tr m (WS).
M ng qu n lý vi n thông không ch cung c p ch c n ng qu n lý và truy n thông gi a các

OS, gi a OS và các ph n t m ng vi n thông, nó còn có th cung c p các ch c n ng qu n lý và
truy n thông cho các m ng qu n lý khác đ h tr qu n lý cho các m ng vi n thông qu c gia và
qu c t .
M ng vi n thông g m r t nhi u thi t b vi n thông (s ho c t ng t ) nh các h th ng
truy n d n, h th ng chuy n m ch, các thi t b ghép kênh, các b x lý đi u khi n, các thi t b
đ u cu i… trong m ng qu n lý vi n thông chúng đ c g i là các ph n t m ng (NE). L u ý r ng
v m t ch c n ng, TMN là m t m ng riêng đ qu n lý m ng vi n thông, nó đáp ng nhu c u trao
đ i thông tin qu n lý, nó k t n i v i m ng vi n thông và các m ng khác qua các đi m tham chi u
khác nhau, hay nói cách khác m t s ph n c a m ng TMN có th là m t m ng logic g n k t trong
m ng vi n thông. Hình 2.1 mô t m i quan h gi a TMN và m ng vi n thông.

19


WS

WS

WS

OS

OS

OS

M ng truy n s li u DCN

Ex

TS

Ex

TS

Ex

Hình 2.1: M i quan h gi a TMN và m ng vi n thông

2.1.3 Các khuy n ngh c a TMN
TMN đ c Ban d ch v c a Liên minh Vi n thông Qu c t (ITU-T - International
Telecommunications Union - Telecommunications Services Sector) xác đ nh trong chu i các
khuy n ngh M.30. B ng 2.1 d i đây cho ta th y các khuy n ngh c a TMN và ngày ban hành,
s a đ i b sung m i nh t.

B ng 2.1: Các khuy n ngh c a TMN
Tiêu đ c a khuy n ngh

20

Ký hi u

Ngày

T ng quan v các khuy n ngh TMN

M.3000

10/94

Các nguy n t c cho TMN

M.3010

05/96

Thông s k thu t giao di n TMN

M.3020

07/95

Mô hình thông tin m ng qu n lý

M.3100

07/95

Báo cáo s thích ng đ i t

M.3101

07/95

T p h p các thông tin qu n lý TMN

M.3180

10/92

Các d ch v qu n lý TMN: t ng quan

M.3200

10/92

Các d ch v qu n lý TMN: b o d

M.3207.1

05/96

Các d ch v qu n lý TMN: L i và th c hi n qu n lý cho truy nh p ISDN

M.3211.1

05/96

Kh n ng qu n lý TMN t i giao di n F

M.3300

10/92

Khung yêu c u qu n lý cho giao di n X c a TMN

M.3320

04/97

Các ch c n ng qu n lý c a TMN

M.3400

04/97

ng qu n lý cho Mô hình giao di n m ng

ng c a qu n lý B-ISDN


Khi các m ng vi n thông mang có TMN chúng tr thành d dàng ph i h p v m ng và thi t
b gi a các nhà cung c p d ch v v i nhau. Tóm l i kh n ng ph i h p có th đ t đ c gi a các
m ng đ c đi u hành.
T ng quan v các
khuy n ngh M.3000

Nguyên lý c a M.3000
v TMN

Các thu t ng và các
đ nh ngh a M.3000

Ph ng pháp lu n nghiên
c u giao di n M.3000

Mô hình t ng quát
thông tin M.3000 (TMN)

T ng quan v d ch v
qu n lý TMN M.3000
D ch v 1#

Ti m n ng qu n lý t i
giao di n F M.3000
giao di n X M.3000

D ch v n#

Danh m c thông tin
qu n lý TMN M.3000

Các ch c n ng qu n lý
TMN M.3000

Hình 2.2: M i liên h gi a các khuy n ngh TMN
TMN s d ng các nguyên t c h ng đ i t ng đi u hành và các giao di n chu n xác đ nh
truy n thông gi a các th c th đi u hành trên m ng. Chu n giao di n đi u hành dành cho TMN
đ c g i là giao di n Q3. Ki n trúc TMN và các giao di n đ c đ nh ngh a trong các khuy n ngh
M.3000, đ c xây d ng trên c s các chu n k t n i các h th ng m (OSI - Open System
Interconnection) hi n hành. Nh ng chu n này bao g m nh ng không gi i h n đ n :
− Th t c thông tin đi u hành chung (CMIP - Common Management Information
Protocol) - xác đ nh các d ch v trao đ i gi a các th c th là nh nhau.
− G i ý đ xác đ nh các đ i t ng đi u hành (GDMO - Guideline For Definition of
Managed Objects) - cung c p t m th i cho vi c phân lo i và mô t các ngu n l c đ c
đi u hành.
− M t chú ý syntax rút g n (ASN.1 - Abstract Syntax Notation One) - cung c p lu t syntax
cho các ki u d li u.
− Mô hình quy chi u k t n i h th ng m (Open Systems Interconnect Reference Model) xác đ nh 7 l p c a mô hình quy chi u OSI.

T khi ban hành, các chu n TMN đã đ c bám sát và theo nó là hàng lo t các t ch c xây
d ng tiêu chu n nh Di n đàn đi u hành m ng (Network Management Forum - NMF), hãng
Bellcore, Vi n tiêu chu n Vi n thông Châu Âu (ETSI - European Telecommunications Standards
Institute). T ng th NMF và Bellcore đã t o nên các yêu c u chi ti t; t i cùng th i đi m đó các

21


di n đàn công ngh trung tâm nh : Di n đàn ph i h p khai thác M ng cáp quang đ ng b SIF
(SONET - Synchronous Optical Network Interoperablity Forum) và di n đàn Ph ng th c truy n
d n không đ ng b ATMF (Asynchronous Transfer Mode Forum) cùng đ a ra các giao di n phù
h p yêu c u đi u hành c a TMN.

2.2 KI N TRÚC CH C N NG
TMN có ý ngh a đ i v i truy n t i và quá trình thông tin liên quan t i vi c qu n lý các
m ng thông tin. C u trúc ch c n ng c a TMN bao g m m t t p các kh i ch c n ng, m t t p các
đi m tham chi u và m t t p các ch c n ng. Kh i ch c n ng là th c th logic trình di n ch c n ng
qu n lý quy đ nh. Các đi m tham chi u hay còn g i là đi m tiêu chu n phân chia gi a hai kh i
ch c n ng và hai kh i ch c n ng thông tin v i nhau thông qua đi m tham chi u. M t ho c nhi u
h n các ch c n ng thành ph n t o ra m t kh i ch c n ng, vi c truy n thông tin gi a các kh i là
ch c n ng thông tin s li u.
Các kh i ch c n ng đ

c minh h a trong hình v :

TMN
OSF

WSF
MF

QAF

NEF

Hình 2.3: Các kh i ch c n ng c a TMN

Ch c n ng c a TMN bao g m:
− Ch c n ng ph n t m ng NEF.
− Ch c n ng h th ng đi u hành OSF.
− Ch c n ng tr m làm vi c WSF.
− Ch c n ng thích ng QAF
− Ch c n ng trung gian MF.
Ch c n ng c a TMN là cung c p các ph ng ti n đ truy n t i và x lý các thông tin có
liên quan đ n v n đ qu n lý m ng vi n thông và d ch v . Ta xem xét các thành ph n d i đây:
− M t t p các ch c n ng qu n lý đ giám sát, đi u khi n và k t h p m ng.
− M t t p các ph n t m ng đ

c qu n lý.

− Kh n ng cho ng i s d ng TMN truy nh p ho t đ ng qu n lý và nh n đ
bày v k t qu c a ho t đ ng.

22

c s trình


Hình 2.4: Các kh i ch c n ng và các đi m tham chi u

Các đi m tham chi u và giao di n trong TMN s đ
v t lý TMN.

c trình bày trong m c 2.3 v ki n trúc

2.2.1. Ch c n ng ph n t m ng NEF
NEF (Network Element Function) là m t kh i ch c n ng thông tin c a
đích giám sát ho c đi u khi n. NEF cung c p các ch c n ng vi n thông và h tr
thông c n đ c qu n lý. NEF bao g m các ch c n ng vi n thông - đó là ch đ
Các ch c n ng này không ph i là thành ph n c a TMN nh ng đ c th hi n đ
qua NEF.

TMN nh m m c
trong m ng vi n
c a vi c qu n lý.
i v i TMN thông

2.2.2. Ch c n ng h đi u hành OSF.
OSF (Operation System Function) cung c p các ch c n ng qu n lý. OSF x lý các thông tin
qu n lý nh m m c đích giám sát ph i h p và đi u khi n m ng vi n thông.
Ch c n ng này bao g m:
− H tr

ng d ng các v n đ v c u hình, l i, ho t đ ng, tính toán, và qu n lý b o m t.

− Ch c n ng t o c s d li u đ h tr : c u hình, topology, tình hình đi u khi n, tr ng
thái và tài nguyên m ng.
− H tr cho kh n ng giao ti p gi a ng
s d ng.
− Các ch

i và máy thông qua thi t b đ u cu i c a ng

i

ng trình phân tích cung c p kh n ng phân tích l i và phân tích ho t đ ng.

23