Đổi mới hình thức, phương pháp dạy học môn giáo dục quốc phòng và an ninh ở trường trung học phổ thông đáp ứng chuẩn kiến thức và kỹ năng

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM HÀ NỘI 2
TRUNG TÂM GIÁO DỤC QUỐC PHÒNG HÀ NỘI 2

NGUYỄN THỊ NGÂN

ĐỔI MỚI HÌNH THỨC, PHƯƠNG PHÁP
DẠY HỌC MÔN GIÁO DỤC QUỐC
PHÒNG VÀ AN NINH Ở TRƯỜNG
TRUNG HỌC PHỔ THÔNG ĐÁP ỨNG
CHUẨN KIẾN THỨC VÀ KĨ NĂNG

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
Chuyên ngành: Giáo dục quốc phòng và an ninh

HÀ NỘI - 2016


TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM HÀ NỘI 2
TRUNG TÂM GIÁO DỤC QUỐC PHÒNG HÀ NỘI 2

NGUYỄN THỊ NGÂN

ĐỔI MỚI HÌNH THỨC, PHƯƠNG PHÁP
DẠY HỌC MÔN GIÁO DỤC QUỐC
PHÒNG VÀ AN NINH Ở TRƯỜNG
TRUNG HỌC PHỔ THÔNG ĐÁP ỨNG
CHUẨN KIẾN THỨC VÀ KĨ NĂNG
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
Chuyên ngành: Giáo dục quốc phòng và an ninh
Người hướng dẫn khoa học

Đại tá. ThS HÀ MẠNH HÙNG

HÀ NỘI - 2016


LỜI CẢM ƠN

Em xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới thầy giáo Đại tá. Thạc sĩ Hà Mạnh
Hùng - Phó Giám đốc Trung tâm Giáo dục Quốc phòng Hà Nội 2 đã dành nhiều
thời gian hướng dẫn và chỉ bảo tận tình em trong suốt thời gian em thực hiện khóa
luận.
Em xin chân thành cảm ơn các thầy giáo trong Trung tâm Giáo dục Quốc
phòng Hà Nội 2 đã tạo mọi điều kiện thuận lợi trong thời gian em làm khóa luận.


LỜI CAM ĐOAN
Em xin cam đoan khóa luận tốt nghiệp được hoàn thành là kết quả nghiên
cứu nỗ lực của bản thân.
Khóa luận tốt nghiệp này không trùng với kết quả nghiên cứu của các tác giả
khác. Nếu sai em xin hoàn toàn chịu trách nhiệm.
Hà Nội, ngày 05 tháng 05 năm 2016
Sinh viên

Nguyễn Thị Ngân


KÝ HIỆU VÀ CHỮ VIẾT TẮT
Chữ viết tắt

Chữ viết đầy đủ

GDQP

Giáo dục quốc phòng

GDQP&AN

Giáo dục quốc phòng và an ninh

THPT

Trung học phổ thông

SGK

Sách giáo khoa

GD&ĐT

Giáo dục và Đào tạo

Nxb

Nhà xuất bản

HS

Học sinh

GV

Giáo viên


DANH MỤC BIỂU BẢNG
Trang
Bảng 1: Kết quả nhận thức về GDQP&AN của HS ................................................. 20
Bảng 2: Kết quả sử dụng hình thức dạy học ............................................................. 24
Bảng 3: Kết quả đánh giá chuẩn kiến thức cho HS .................................................. 29
Bảng 4: Kết quả đánh giá chuẩn kĩ năng cho HS...................................................... 30
Bảng 5: Thái độ của HS trong giờ học thực hành ..................................................... 31
Bảng 6: Kết quả khảo nghiệm ................................................................................... 50


MỤC LỤC
Trang
MỞ ĐẦU .............................................................................................................. 1
1. Lý do chọn đề tài ............................................................................................................... 1
2. Mục đích nghiên cứu ........................................................................................................ 2
3. Nhiệm vụ nghiên cứu........................................................................................................ 2
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ................................................................................... 3
5. Phương pháp nghiên cứu .................................................................................................. 3
6. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn ......................................................................................... 4
7. Cấu trúc khóa luận ............................................................................................................ 4
Chương 1: CƠ SỞ LÍ LUẬN VỀ HÌNH THỨC, PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC
MÔN HỌC GDQP&AN ĐÁP ỨNG CHUẨN KIẾN THỨC VÀ KĨ NĂNG ........... 5
1.1. Cơ sở lí luận về hình thức và phương pháp dạy học môn GDQP&AN ở trường
THPT đáp ứng chuẩn kiến thức và kĩ năng ........................................................................ 5
1.1.1. Cơ sở lí luận về hình thức, phương pháp dạy học môn GDQP&AN ở trường
THPT....................................................................................................................................... 5

1.1.2. Cơ sở lí luận về chuẩn kiến thức và kĩ năng ........................................................... 7
1.1.3. Hình thức, phương pháp dạy học môn học GDQP&AN ở trường THPT đáp
ứng chuẩn kiến thức và kĩ năng ........................................................................................... 8
1.1.4. Đổi mới hình thức, phương pháp dạy học môn GDQP&AN ở trường THPT
đáp ứng chuẩn kiến thức và kĩ năng .................................................................................. 10
1.2. Một số khái niệm được sử dụng trong đề tài ............................................................ 15
1.2.1. Hình thức dạy học môn học GDQP&AN .............................................................. 15
1.2.2. Phương pháp dạy học môn học GDQP&AN ........................................................ 15
1.2.3. Chuẩn kiến thức và kĩ năng môn học GDQP&AN .............................................. 16
1.2.3.1. Khái niệm chuẩn kiến thức và kĩ năng môn học GDQP&AN ......................... 16
1.2.3.2. Chuẩn kiến thức và kĩ năng môn học GDQP&AN ở trường THPT ............... 16
Chương 2. THỰC TRẠNG HÌNH THỨC, PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC MÔN
HỌC GDQP&AN ................................................................................................ 18
2.1. Thực trạng quản lí, quá trình dạy học môn học GDQP&AN ở trường THPT .... 18
2.1.1. Quá trình dạy học môn học GDQP&AN ............................................................... 18


2.1.2. Về GV ........................................................................................................................ 18
2.1.3. Về HS ......................................................................................................................... 20
2.1.4. Các điều kiện bảo đảm ............................................................................................. 21
2.1.5. Thực trạng quá trình kiểm tra, đánh giá................................................................. 23
2.2. Thực trạng hình thức dạy học môn học GDQP&AN ở trường THPT .................. 23
2.3. Thực trạng phương pháp dạy học môn học GDQP&AN ở trường THPT ............ 25
2.4. Sự kết hợp hình thức và phương pháp dạy học môn học GDQP&AN ở trường
THPT..................................................................................................................................... 27
2.5. Thực trạng kết quả môn học GDQP&AN ở trường THPT đáp ứng chuẩn kiến
thức và kĩ năng ..................................................................................................................... 29
2.6. Đánh giá ưu điểm và nhược điểm hình thức, phương pháp dạy học môn học
GDQP&AN ở trường THPT .............................................................................................. 31
Chương 3. ĐỔI MỚI HÌNH THỨC, PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC MÔN HỌC

GIÁO DỤC QUỐC PHÒNG VÀ AN NINH Ở TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ
THÔNG ĐÁP ỨNG CHUẨN KIẾN THỨC VÀ KĨ NĂNG .................................. 33
3.1. Nguyên tắc đề xuất ...................................................................................................... 33
3.2. Đổi mới hình thức, phương pháp dạy học môn học GDQP&AN .......................... 34
3.2.1. Đổi mới hình thức, phương pháp dạy học chủ đề một số hiểu biết chung về
quốc phòng và an ninh ........................................................................................................ 34
3.2.2. Đổi mới hình thức, phương pháp dạy học chủ đề kĩ thuật .................................. 37
3.2.3. Đổi mới hình thức, phương pháp dạy học chủ đề chiến thuật ............................ 40
3.2.4. Đổi mới hình thức, phương pháp dạy học chủ đề điều lệnh đội ngũ ................. 44
3.3. Khảo nghiệm các biện pháp đổi mới hình thức, phương pháp dạy học môn học
GDQP&AN ở trường THPT đáp ứng chuẩn kiến thức và kĩ năng ............................... 50
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ .............................................................................. 54
TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................................................... 55


MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Lịch sử nhân loại đã bước sang một kỉ nguyên mới, kỉ nguyên của thông tin tri
thức. Thông tin và tri thức được coi là tài sản vô giá, là quyền lực tối ưu của mỗi quốc
gia. Sự phát triển như vũ bão của khoa học - công nghệ đã dẫn đến sự gia tăng nhanh
chóng khối lượng tri thức nhân loại cũng như ứng dụng chúng vào đời sống xã hội tạo
nên sự đa dạng của thế giới. Tình hình đó đã làm thay đổi những quan niệm về giáo
dục. Ngày nay, giáo dục được xem là chìa khóa vàng để mỗi người, mỗi quốc gia tiến
bước vào tương lai. Giáo dục không chỉ truyền tải những kinh nghiệm lịch sử của thế
hệ trước cho thế hệ sau mà quan trọng hơn, giáo dục trang bị cho mỗi người phương
pháp học tập, phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động của người học, hình thành và
phát triển năng lực người học. Để người học đáp ứng được những yêu cầu đó, việc cải
cách, đổi mới giáo dục là một việc làm hết sức cần thiết và cấp bách trong đó đổi mới
hình thức, phương pháp dạy học là khâu then chốt.
Luật GDQP&AN đã nêu: “GDQP&AN được xác định là môn học chính

khóa trong chương trình giáo dục. Luật xác định nội dung cơ bản GDQP&AN cho
từng loại đối tượng. Trong đó, đối với THPT; trung cấp chuyên nghiệp, trung cấp
nghề là để bảo đảm cho HS có những hiểu biết ban đầu về nền quốc phòng toàn
dân, an ninh nhân dân; về truyền thống chống ngoại xâm của dân tộc, lực lượng vũ
trang nhân dân và nghệ thuật quân sự Việt Nam; có kiến thức cơ bản, cần thiết về
phòng thủ dân sự và kỹ năng quân sự; sẵn sàng thực hiện nghĩa vụ quân sự bảo vệ
Tổ quốc (Điều 11)”.
Môn học GDQP&AN góp phần giáo dục thế hệ tương lai của đất nước có
tinh thần đạo đức, tự lực, tự cường trong mọi hành động, trang bị kiến thức cần thiết
về quốc phòng và an ninh cho thế hệ trẻ, những chủ nhân tương lai của đất nước,
làm cho mọi người hiểu rõ được thách thức lớn tác động trực tiếp đến nhiệm vụ bảo
vệ Tổ quốc trong điều kiện mới. Tuy nhiên, trong những năm gần đây cho thấy việc
thực hiện công tác giáo dục môn học GDQP&AN ở trường THPT hiện nay vẫn còn
là môn học mới mẻ, là môn học phụ và nhận thức về tầm quan trọng của môn học
đối với HS vẫn còn hạn chế, chất lượng môn học GDQP&AN ở trường THPT chưa

1


được như mong muốn.
Môn học GDQP&AN là môn học đặc trưng về cả nội dung, phương pháp
và hình thức thực hiện, mỗi bài giảng của chương trình môn học cần có những
hình thức, phương pháp riêng thể hiện tính đặc thù của môn học. Thực tế việc dạy
học môn học GDQP&AN ở trường THPT vẫn chưa thực sự đáp ứng được chuẩn
kiến thức và kĩ năng. Hình thức và phương pháp dạy học môn GDQP&AN vẫn
được các trường THPT xem nhẹ, phương pháp dạy học mang tính thụ động và ít
chú ý đến khả năng của mỗi HS, ảnh hưởng của phương pháp dạy học truyền
thống đã quá quen thuộc trong thời gian dài, chưa có sự tiếp thu phương pháp dạy
học hiện đại, chưa có sự phối hợp giữa các phương pháp dạy học với nhau và giữa
hình thức dạy học với phương pháp dạy học, chưa tìm ra ưu, nhược điểm của hình

thức, phương pháp dạy học để thay đổi, kế thừa và phát huy. Đặc biệt hình thức,
phương pháp dạy học chưa theo kịp xu thế đổi mới của xã hội, của ngành
GD&ĐT, chưa xứng đáng với vị trí chiến lược trong sự nghiệp công nghiệp hóa,
hiện đại hóa đất nước.
Để nâng cao năng lực sư phạm của GV dạy học môn học GDQP&AN đồng
thời nâng cao chất lượng môn học, nhận thức, tư duy của HS THPT về môn học
GDQP&AN, chúng ta cần phải đổi mới hình thức, phương pháp dạy học.
Xuất phát từ những vấn đề trên tôi chọn đề tài: “Đổi mới hình thức, phương
pháp dạy học môn Giáo dục quốc phòng và an ninh ở trường trung học phổ
thông đáp ứng chuẩn kiến thức và kĩ năng.”
2. Mục đích nghiên cứu
Đổi mới hình thức, phương pháp dạy học môn GDQP&AN ở trường THPT
đáp ứng chuẩn kiến thức và kĩ năng.
3. Nhiệm vụ nghiên cứu
- Nghiên cứu cơ sở lí luận về hình thức, phương pháp dạy học môn học GDQP&AN
ở trường THPT đáp ứng chuẩn kiến thức và kĩ năng.
- Đánh giá thực trạng hình thức, phương pháp dạy học môn học giáo dục quốc
phòng và an ninh ở trường THPT.

2


- Đề xuất biện pháp đổi mới hình thức, phương pháp dạy học môn học GDQP&AN
ở trường THPT đáp ứng chuẩn kiến thức và kĩ năng.
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
4.1. Đối tượng nghiên cứu
Hình thức, phương pháp dạy học môn GDQP&AN ở trường THPT đáp ứng
chuẩn kiến thức và kĩ năng.
4.2. Phạm vi nghiên cứu
Do quy định về thời gian nghiên cứu thực hiện khóa luận tốt nghiệp nên số

liệu nghiên cứu từ 2015-2016, ở 3 trường THPT thuộc tỉnh Vĩnh Phúc gồm: Xuân
Hòa, Phúc Yên, Tam Dương.
5. Phương pháp nghiên cứu
5.1. Phương pháp nghiên cứu lí luận
Sử dụng hình thức tổng hợp và phân tích tài liệu: nghiên cứu các tài liệu liên
quan đến GDQP&AN đặc biệt là các tài liệu về hình thức, phương pháp dạy học môn
học GDQP&AN.
5.2. Phương pháp điều tra
Sử dụng phương pháp điều tra để khảo sát một nhóm đối tượng trên một diện
rộng nhằm phát hiện các quy luật, trình độ phát triển, những đặc điểm về mặt định tính
và định lượng của đối tượng cần nghiên cứu. Sử dụng phương pháp điều tra cơ bản và
phương pháp điều tra Ankét.
5.3. Phương pháp lấy ý kiến chuyên gia
Gửi phiếu điều tra (bảng hỏi) đến những người am hiểu hoặc có liên quan đến
những nội dung có trong đề tài để thu thập thông tin liên quan tới quá trình dạy học
môn học GDQP&AN.
5.4. Phương pháp thống kê
Sau khi tiến hành điều tra thu thập được số liệu, tôi tiến hành áp dụng
phương pháp toán học thống kê để xử lý số liệu.
Sử dụng công thức tính tỉ lệ %: C% =
Trong đó: m: Số cá thể

× 100 (%)

n: Tổng số cá thể

3


6. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn

6.1. Ý nghĩa khoa học
Từ việc tìm hiểu thực trạng quá trình dạy học, hình thức, phương pháp dạy
học môn học GDQP&AN đang được áp dụng tại các trường THPT làm cơ sở để đề
xuất biện pháp đổi mới hình thức, phương pháp dạy học môn học GDQP&AN đáp
ứng chuẩn kiến thức và kĩ năng góp phần nâng cao chất lượng môn học GDQP&AN.
6.2. Ý nghĩa thực tiễn
Đề tài bảo vệ thành công sẽ đóng góp cho quá trình dạy học, là nguồn tài liệu
tham khảo đối với GV dạy học môn học GDQP&AN thuộc các nhà trường THPT.
7. Cấu trúc khóa luận
Khóa luận gồm 3 chương:
Chương 1: Cơ sở lí luận về hình thức, phương pháp dạy học môn học GDQP&AN
đáp ứng chuẩn kiến thức và kĩ năng.
Chương 2: Thực trạng hình thức, phương pháp dạy học môn học GDQP&AN.
Chương 3: Đổi mới hình thức, phương pháp dạy học môn học GDQP&AN ở
trường THPT đáp ứng chuẩn kiến thức và kĩ năng.

4


Chương 1: CƠ SỞ LÍ LUẬN VỀ HÌNH THỨC, PHƯƠNG PHÁP
DẠY HỌC MÔN HỌC GDQP&AN ĐÁP ỨNG
CHUẨN KIẾN THỨC VÀ KĨ NĂNG
1.1. Cơ sở lí luận về hình thức và phương pháp dạy học môn GDQP&AN ở
trường THPT đáp ứng chuẩn kiến thức và kĩ năng
1.1.1. Cơ sở lí luận về hình thức, phương pháp dạy học môn GDQP&AN ở
trường THPT
1.1.1.1. Cơ sở lí luận về hình thức, phương pháp dạy học
Hình thức, phương pháp dạy học là con đường, là cách thức để GV truyền tải
kiến thức, kĩ năng cho HS trong quá trình dạy học. Hình thức, phương pháp đóng
vai trò quyết định đến kết quả của môn học. Qúa trình dạy học đạt kết quả cao nếu

chúng ta hiểu và nắm rõ về hình thức và phương pháp dạy học.
Hình thức tổ chức dạy học là cách tiến hành tổ chức hoạt động dạy học theo chế
độ và trật tự nhất định nhằm thực hiện các nhiệm vụ dạy học của nhà trường. Hình thức
tổ chức dạy học phải tuân theo những nguyên tắc cơ bản của lí luận dạy học, trong đó
trước hết phải tính đến là nguyên tắc đảm bảo tính tích cực, chủ động của người học,
hướng dẫn người học tự khám phá ra những tri thức khoa học rồi tự mình biến chúng
thành vốn kiến thức và kĩ năng của mình bằng những con đường phù hợp nhất với
những tư chất của riêng mình. Cho nên các hình thức dạy học phải phục vụ cho người
học là chủ yếu, chứ không phải cho người dạy kể cả khi quá trình dạy học diễn ra song
song cùng một lúc trên giờ lí thuyết hay giờ thực hành. Tùy theo lứa tuổi hay tính chất
nội dung mà áp dụng các hình thức dạy học khác nhau: lên lớp nghe giảng, nghe phụ
đạo, tự học, thảo luận, thực hành, thực tập, tham quan, hoạt động ngoại khóa. Các hình
thức này có thể tổ chức theo lớp, theo nhóm hoặc cá nhân.
Phương pháp dạy học là cách thức người thầy tiến hành việc dạy nội dung đi
đôi với việc dạy cách học cho trò nhằm giúp cho trò trau dồi phương pháp tự học để
nắm vững nội dung đang học, đồng thời rèn luyện cách tự học suốt đời. Phương
pháp dạy học được hiểu như thế thường gọi là phương pháp sư phạm tích cực.

5


Khi đề cập đến phương pháp dạy và học tập, đã có rất nhiều nhà nghiên cứu,
chuyên gia, nhà khoa học và đội ngũ GV, giảng viên trong các nhà trường trao đổi
vấn đề này, thậm chí một số nhà khoa học, nhà giáo đã nghiên cứu sâu một vấn đề
nào đó trong phương pháp dạy học. Những năm gần đây, nhiều hội thảo khoa học
cũng đã được tổ chức với quy mô lớn ở tầm quốc gia, trong các trường đại học.
Nhiều bài viết về đổi mới phương pháp dạy học theo hướng tích cực cũng đã được
trình bày khá công phu. Tuy nhiên, các ý kiến trong hội thảo cũng như trong các bài
viết của tác giả còn có nhiều vấn đề khác nhau. Có ý kiến, bài viết cho rằng đã đổi
mới thì phải đổi mới hoàn toàn, thay vì cái cũ là cái mới thì mới có hiệu quả trong

phương pháp dạy học. Không nên thay đổi hoàn toàn phương pháp dạy học cũ bằng
phương pháp dạy học mới, chỉ nên thay đổi một phần hoặc một nửa mới không bị
hẫng hụt, có nhiều ý kiến trao đổi cho rằng nên như thế. Khi nghiên cứu về phương
pháp dạy học trên thế giới, người ta có nhiều cách dạy học, có nhiều phương pháp
dạy học. Nhưng cách dạy học nào, phương pháp dạy học nào thì tựu chung và cuối
cùng là đem lại chất lượng, sản phẩm đào tạo, chất lượng, hiệu quả dạy và học cho
GV và HS, sinh viên.
1.1.1.2. Cơ sở lí luận về hình thức, phương pháp dạy học môn giáo dục quốc phòng
an ninh ở trường THPT
GDQP&AN là môn học được thực hiện dưới sự chỉ đạo, bảo đảm của nhiều
bộ, ngành nhưng chủ yếu là Bộ Quốc Phòng và Bộ GD&ĐT.
Vì vậy, hình thức tổ chức và phương pháp dạy học môn học GDQP&AN rất
đa dạng và mang tính đặc thù. Quá trình thực hiện nội dung có thể tổ chức học xen
kẽ, học rải, học tập trung theo từng giai đoạn hoặc từng học phần. Khi tổ chức thực
hiện cần hết sức chú trọng sự liên kết, phối hợp của các cơ quan quân sự địa
phương, các đơn vị, nhà trường quân đội và các cơ quan, ban ngành khác đảm bảo
tính thống nhất về nội dung, hình thức, phương pháp dạy học.
Đặc trưng cơ bản nhất của hình thức tổ chức dạy học môn học GDQP&AN
trước hết là phản ánh hình thức làm việc của GV và HS. Hình thức tổ chức dạy học
bị chi phối và phụ thuộc vào mục đích và mối quan hệ của hoạt động dạy và hoạt
động học. Sự phối hợp quan hệ này có thể mang tính chất tập thể hoặc cá nhân, có

6


thể trực tiếp hoặc gián tiếp, có thể là sự chi phối của cả hai phía hoặc là hoạt động
chủ yếu của một phía… Nghĩa là hình thức tổ chức dạy học phải thể hiện rõ được
tính mục đích, phản ánh được mức độ tích cực nhận thức của HS và sự chỉ đạo của
GV trong từng giờ học, buổi học. Hình thức tổ chức dạy học môn học GDQP&AN
là sự biểu hiện bên ngoài của hoạt động được chi phối chặt chẽ của GV và HS, được

thực hiện theo một trật tự nhất định và trong một chế độ nhất định.
Môn học GDQP&AN bao gồm 2 nội dung lí thuyết và thực hành do vậy yêu
cầu về chuyên môn đối với GV GDQP&AN là rất cao, đòi hỏi GV GDQP&AN
phải có kiến thức sâu rộng, kĩ năng giảng bài lí thuyết, kĩ năng thuyết trình và thành
thạo các tư thế, động tác trong bài thực hành.
Trong quá trình vận dụng kiến thức vào thực tiễn giảng dạy, để truyền tải
kiến thức quốc phòng, kĩ năng quân sự trong bài học cho HS một cách đầy đủ nhất,
sinh động nhất để HS dễ dàng tiếp thu ngoài việc tổ chức dạy học hợp lí GV cần
phải xác định đúng phương pháp áp dụng cho từng nội dung của bài học, có kế
hoạch xây dựng hình thức, phương pháp dạy học sao cho phù hợp với yêu cầu của
mỗi tiết học.
Từ những cơ sở trên có thể rút ra hình thức, phương pháp dạy học môn học
GDQP&AN là cách thức sắp xếp tiết học được chuẩn bị chu đáo, tổ chức chặt chẽ,
đảm bảo sự thống nhất giữa hoạt động dạy và hoạt động học, phát huy tính dân chủ
trong học tập. Thông qua hình thức dạy học để truyền thụ, củng cố tri thức và rèn
luyện cho HS kĩ năng vân dụng vào thực tế, phát triển tư duy logic, khả năng chủ
động, ý thức độc lập, sáng tạo trong học tập.
1.1.2. Cơ sở lí luận về chuẩn kiến thức và kĩ năng
Trong chương trình Giáo dục phổ thông, chuẩn kiến thức kĩ năng được thể
hiện, cụ thể hoá ở các chủ đề của chương trình môn học, theo từng lớp học và cấp
học. Việc thực hiện dạy học và chỉ đạo dạy học theo chuẩn kiến thức kĩ năng là một
yêu cầu cơ bản trong dạy học và quản lý hoạt động dạy học trong bối cảnh hiện nay.
Dạy học theo chuẩn kiến thức kĩ năng là dạy theo một tiêu chí qui định phù hợp
với phương pháp dạy học trong một giai đoạn nhất định góp phần nâng cao chất lượng

7


học tập cho HS theo tiêu chuẩn tối thiểu qui định, góp phần chống quá tải cho HS.
Chuẩn kiến thức kĩ năng gồm có chuẩn kiến thức kĩ năng của chương trình

môn học và chuẩn kiến thức kĩ năng của chương trình cấp học, đó là những yêu cầu
cơ bản, tối thiểu về kiến thức kĩ năng của môn học mà mỗi HS cần phải tự giác học
tập để ứng dụng vào thực tiễn, để làm người, để chung sống,… và có thể đạt được
các mức độ yêu cầu về kiến thức kĩ năng, phù hợp với trí tuệ, tâm, sinh lý lứa tuổi,
nền tảng kiến thức kĩ năng,… sau mỗi đơn vị kiến thức và sau từng giai đoạn học
tập trong mỗi cấp học.
Việc dạy học dựa trên chuẩn kiến thức kĩ năng nhằm giúp HS không phải học
những kiến thức trùng lặp, giảm thời gian học lý thuyết thuần túy, tăng thời gian
thực hành, giúp các em có điều kiện được vận dụng lý thuyết vào thực tiễn, hình
thành năng lực nhận thức, năng lực hành động và kỹ năng sống. Bên cạnh đó việc
dựa trên chuẩn kiến thức kĩ năng còn tạo thêm điều kiện cho GV đổi mới hình thức,
phương pháp dạy học theo yêu cầu của chương trình giáo dục phổ thông, nâng cao
chất lượng giáo dục, chú ý hơn nữa tới việc rèn nhân cách, đạo đức cho học sinh;
tăng cường thể chất, phát huy khả năng sáng tạo, giải quyết các vấn đề trong học tập
và trong cuộc sống; có hứng thú và phương pháp để học sinh có thể tự học suốt đời.
1.1.3. Hình thức, phương pháp dạy học môn học GDQP&AN ở trường THPT
đáp ứng chuẩn kiến thức và kĩ năng
Hình thức và phương pháp giảng dạy môn học GDQP&AN có những bước
phát triển vững vàng trên cơ sở vận dụng phương pháp luận của chủ nghĩa MácLênin về vấn đề quân sự, đáp ứng chuẩn kiến thức kĩ năng theo quy định của Bộ
GD&ĐT và dựa theo đó để biên soạn nội dung chương trình học phù hợp giống như
các môn học khác trong chương trình giáo dục, đào tạo toàn khóa.
- Hình thức tổ chức dạy học môn học GDQP&AN được hiểu là cách thức sắp
xếp, tổ chức tiến hành các buổi học theo một trật tự, chế độ nhất định nhằm thực
hiện mục tiêu, nhiệm vụ dạy học đặt ra.
+ Hình thức tổ chức dạy học bài lí thuyết: Một lớp học lí thuyết trên lớp phụ
thuộc vào điều kiện, khả năng ở các cơ sở đào tạo. Một lớp học lí thuyết thông

8

thường có khoảng từ 30-50 HS. Một lớp học như vậy là hợp lí và sẽ phát huy được
khả năng trình bày của GV, nhất là việc thể hiện kĩ năng trình bày bài giảng. HS sẽ
phát huy và khai thác có hiệu quả mô hình, học cụ chuyên dùng. Lớp học nếu được
tổ chức phù hợp, hoạt động của người thầy và hoạt động của HS, sinh viên sẽ hiệu
quả hơn. GV không nên có tư tưởng, quan điểm tổ chức giảng dạy bài lí thuyết trên
lớp học như thế nào cũng được, bằng hình thức nào cũng được mà cần phải xác
định rõ ràng trước khi tiến hành giảng. Một số hình thức tổ chức dạy học cơ bản là
diễn giảng, tự học, thảo luận, các hoạt động ngoại khóa.
+ Hình thức dạy học bài thực hành: Hình thức giảng dạy bài thực hành luôn
mang tính khoa học, khách quan, hình thức tổ chức tập luyện đảm bảo cho mỗi HS
dễ quan sát, dễ sửa sai sót của mình trong huấn luyện, đồng thời giúp cho GV có thể
quan sát toàn bộ hành động của HS. Hình thức giảng dạy thực hành thường là tổ
chức đội hình lên lớp, tổ chức luyện tập hoặc tổ chức hội thi, hội thao.
- Phương pháp dạy học GDQP&AN là tổng hợp các hình thức hoạt động,
phối hợp thống nhất giữa người dạy và người học nhằm thực hiện mục đích, nhiệm
vụ dạy học đặt ra.
+ Phương pháp dạy học bài lí thuyết: Có rất nhiều phương pháp giảng bài lí
thuyết nhưng sử dụng phương pháp nào để có hiệu quả trong dạy học môn học
GDQP&AN đòi hỏi GV phải cân nhắc, tính toán kĩ sao cho hợp lí, khoa học. Một
số phương pháp được sử dụng trong giảng bài lí thuyết là phương pháp thuyết trình
độc thoại kết hợp với sử dụng các phương tiện trực quan, thuyết trình kết hợp với
đàm thoại, thuyết trình diễn đạt vấn đề. Phương pháp thuyết trình. Phương pháp này
vẫn đang được sử dụng như là một phương pháp chính, không thể thiếu trong bất kì
cấp học nào, bậc học nào nhất là trong dạy bài lí thuyết môn GDQP&AN.
+ Phương pháp dạy học bài thực hành: Phương pháp dạy học bài thực hành
luôn đòi hỏi yêu cầu rất cao đối với GV, GV cần phải có tổng hợp rất nhiều kĩ năng
dạy để cho HS dễ nhớ, dễ tiếp thu, do trình độ nhận thức của HS không đồng đều
nên phải chọn phương pháp dạy học cho phù hợp khi thực hành dạy lí thuyết, huấn
luyện thực hành, khi tổ chức luyện tâp. Phương pháp thường được GV sử dụng

9


trong giảng dạy thực hành là:
Đối với nội dung lí thuyết trong bài thực hành thường áp dụng phương pháp
diễn giải, nêu nội dung, phân tích và kết hợp lí luận dẫn dắt cho HS nhận thức được
vấn đề.
Đối với nội dung thực hành thường áp dụng phương pháp trực quan, người
huấn luyện làm theo 3 bước làm nhanh, làm chậm có phân tích và làm tổng hợp để
HS khái quát, nhận biết, hiểu rõ động tác và tự giác làm theo.
Khi luyện tập thường áp dụng phương pháp luyện tập theo 4 bước: Từng người
tự nghiên cứu, từng người luyện tập, tổ luyện tập, tiểu đội luyện tập.
Hình thức, phương pháp dạy học môn học GDQP&AN rất phong phú và đa
dạng. Đó là sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa các phương pháp dạy học lí thuyết và
thực hành, giữa các phương pháp mang tính chất trừu tượng và cụ thể… nhằm làm
cho HS vừa có nhận thức sâu sắc về đường lối nghệ thuật quân sự, vừa rèn luyện,
phát triển các kĩ năng về phòng thủ dân sự, nắm chắc động tác về kĩ thuật, chiến
thuật, điều lệnh đội ngũ.
Hình thức, phương pháp dạy học GDQP&AN ngày nay không ngừng được
đổi mới, phát triển theo hướng tăng cường vận dụng các hình thức, phương pháp
dạy học tiên tiến kết hợp với các phương tiện kĩ thuật dạy học hiện đại và ứng dụng
công nghệ thông tin nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả môn học GDQP&AN.
1.1.4. Đổi mới hình thức, phương pháp dạy học môn GDQP&AN ở trường
THPT đáp ứng chuẩn kiến thức và kĩ năng
Nghị quyết đại hội Đảng toàn quốc lần thức XI xác định: “Đổi mới căn bản,
toàn diện giáo dục, đào tạo: Thực hiện đồng bộ các giải pháp phát triển và nâng cao
chất lượng GD&ĐT. Đổi mới phương pháp thi, kiểm tra theo hướng hiện đại nâng cao
chất lượng giáo dục toàn diện…” đòi hỏi việc dạy môn học GDQP&AN phải không
ngừng đổi mới theo hướng tăng cường vận dụng các phương pháp dạy học tiên tiến,
kết hợp với việc sử dụng các phương tiện dạy học hiện đại nhằm: “Phát huy tinh thần

độc lập suy nghĩ và sáng tạo của HS, sinh viên, đề cao năng lực tự học, tự hoàn thiện
học vấn, tay nghề…” Việc đổi mới được thực hiện đồng bộ trên tất cả các phương diện,
cụ thể như sau:

10


- Đổi mới nhận thức đối với môn học GDQP&AN.
HS là nhân tố quan trọng quyết định tương lai, vận mệnh của dân tộc.
Trong suốt quá trình lãnh đạo sự nghiệp cách mạng, Đảng cộng sản Việt Nam và
Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn dành sự quan tâm đặc biệt đến việc giáo dục thế hệ
trẻ, động viên, phát huy sức mạnh to lớn của HS trong phát triển kinh tế - xã hội,
bảo đảm quốc phòng toàn dân, an ninh nhân dân cho đất nước.
Những năm qua, tình hình thế giới và khu vực, diễn biến phức tạp, tiềm ẩn
những yếu tố khó lường; các thế lực thù địch vẫn ráo riết chống phá cách mạng
nước ta bằng chiến lược “diễn biến hòa bình”. Trong đó, lực lượng HS là mục tiêu
quan trọng hàng đầu để các thế lực thù địch tác động, chuyển hóa về tư tưởng. Ngày
3-5-2007, Bộ Chính trị ban hành Chỉ thị số 12-CT/TW, về tăng cường sự lãnh đạo
của Đảng đối với công tác GDQP&AN trong tình hình mới. Theo đó, tăng cường sự
lãnh đạo của Đảng với nhiệm vụ GDQP&AN cho HS, sinh viên trong các nhà
trường là nhiệm vụ cấp thiết.
Những yêu cầu trên đòi hỏi các cơ quan, tổ chức, các trường THPT cùng
toàn thể đội ngũ GV GDQP&AN và HS phải nhận thức rõ được tầm quan trọng của
môn học GDQP&AN, vị trí, vai trò của môn học trong chương trình đào tạo, có ý
thức xây dựng môn học để môn học ngày càng phát triển.
- Đổi mới nội dung môn học GDQP&AN
Nội dung chương trình môn học GDQP&AN trong hệ thống giáo dục quốc
gia là hệ thống quan điểm, chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước về quân sự,
quốc phòng, an ninh, bảo vệ Tổ quốc Việt Nam XHCN và hệ thống kiến thức, kĩ
xảo, kĩ năng quân sự cần thiết nhất định, được sắp xếp thành các chuyên đề, chủ đề

hoặc bài học ứng dụng với các hoạt động dạy học theo trình tự logic nội dung và
logic nhận thức.
Tại Đại hội Đảng lần thứ XII đã xác định: “Tiếp tục đổi mới nội dung giáo
dục theo hướng tinh giản, hiện đại, thiết thực, phù hợp với lứa tuổi, trình độ và
ngành nghề, tăng thực hành, vận dụng kiến thức vào thực tiễn. Chú trọng giáo dục
nhân cách, đạo đức, lối sống, tri thức pháp luật và ý thức công dân. Tập trung vào
những giá trị cơ bản của văn hóa, truyền thống và đạo lí dân tộc, tinh hoa văn hóa

11


nhân loại, giá trị cốt lõi và nhân văn của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí
Minh, cương lĩnh, đường lối của Đảng. Tăng cường giáo dục thể chất, kiến thức
quốc phòng, an ninh và hướng nghiệp”. Có thể nhận thấy kiến thức quốc phòng, an
ninh luôn được Đảng, Nhà nước chú trọng, quan tâm đặc biệt.
Chương trình GDQP&AN cấp THPT được ban hành theo quyết định
79/2007/QĐ - BGDĐT ngày 24 tháng 12 năm 2007 của Bộ trưởng Bộ GD&ĐT được
thực hiện từ năm học 2008 - 2009. Nội dung chương trình môn học GDQP&AN THPT
gồm 5 phần một số hiểu biết chung về nền quốc phòng và an ninh, điều lệnh, kĩ
thuật, chiến thuật và một số hiểu biết về phòng thủ dân sự với những bài cụ thể cho
các lớp 10, 11, 12.
Xuất phát từ những thay đổi của tình hình kinh tế - xã hội, âm mưu, thủ đoạn
của kẻ thù và tư duy mới của Đảng ta về GDQP&AN, bảo vệ Tổ quốc Việt Nam
XHCN đã đặt ra yêu cầu phải tiếp tục đổi mới nội dung, chương trình môn học
GDQP&AN.
Nội dung môn học GDQP&AN sau khi đổi mới phải tiếp tục khẳng định,
làm rõ những luận điểm, quan điểm cơ bản có tính nguyên tắc của lí luận Mác Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và quan điểm của Đảng ta về quân sự, quốc phòng, an
ninh, bảo vệ Tổ quốc, phải kịp thời quán triệt làm rõ những phát triển trong quan
điểm của Đảng ta trên lĩnh vực quân sự, quốc phòng, an ninh, bảo vệ Tổ quốc.
Đồng thời phải làm rõ những thay đổi của tình hình kinh tế - xã hội, chính trị, văn

hóa, tư tưởng, ngoại giao, quân sự, quốc phòng, an ninh trên thế giới nhất là những
thay đỏi trong thủ đoạn, âm mưu chống phá cách mạng nước ta của các thế lực thù
địch. Phải tăng cường tính giáo dục trong môn học GDQP&AN, nội dung môn học
phải bám sát thực tế, phải có sự liên thông, kế thừa, phát triển nội dung môn học
GDQP&AN.
- Tổ chức, thực hiện dạy học môn học GDQP&AN
Thông tư liên tịch 123/2015/TTLT-BQP-BGDĐT-BLĐTBXH ngày 05 tháng
11 năm 2015 quy định tổ chức, hoạt động của Trung tâm giáo dục quốc phòng và an
ninh, liên kết giáo dục quốc phòng và an ninh của các trường cao đẳng, cơ sở giáo
dục đại học; thường xuyên đổi mới phương pháp dạy - học môn học giáo dục quốc

12


phòng và an ninh cho HS, sinh viên theo hướng tích cực, đẩy mạnh ứng dụng công
nghệ thông tin trong giảng dạy. Việc tổ chức, thực hiện dạy học môn học GDQP&AN
được thực hiện theo phân phối chương trình của Bộ GD&ĐT.
Tuy nhiên, việc tổ chức, thực hiện dạy học môn học GDQP&AN nhà trường
có thể căn cứ vào nội dung, điều kiện thực tế của môn học và để bảo đảm thuận lợi
cho việc phân phối chương trình 1 tiết/ 1 tuần trong 35 tuần. Thời lượng mỗi tiết là
45 phút/ tiết.
Hàng năm Bộ GD&ĐT có văn bản chỉ đạo, hướng dẫn thực hiện cụ thể để
các trường nắm bắt được những quy định mới về đổi mới tổ chức, thực hiện đối với
môn học GDQP&AN. Có thể nhận thấy, các bài trong chương trình GDQP&AN
khối THPT đều có tính độc lập tương đối, nên có thể thay đổi trình tự của một số
bài ở trong xây dựng tiến trình và kế hoạch cụ thể, thực hiện tổ chức dạy học phù
hợp với điều kiện trường học để nhằm mục đích giáo dục tốt nhất cho HS về kiến
thức GDQP&AN.
Đổi mới trong dạy học mục đích chính là đổi mới hình thức, phương pháp
dạy học. Luôn mang tính chất là một môn học đặc thù nên quá trình dạy học môn

học GDQP&AN cũng phải không ngừng đổi mới nhằm phát huy cao độ tính tích
cực, sáng tạo của người học, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục - đào tạo toàn
diện ở các nhà trường hiện nay. Thực hiện theo đúng Nghị quyết Hội nghị Trung
ương 8 khóa XI về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo: “Tiếp tục đổi
mới mạnh mẽ phương pháp dạy và học theo hướng hiện đại; phát huy tính tích cực,
chủ động, sáng tạo và vận dụng kiến thức, kỹ năng của người học; khắc phục lối
truyền thụ áp đặt một chiều, ghi nhớ máy móc. Tập trung dạy cách học, cách nghĩ,
khuyến khích tự học, tạo cơ sở để người học tự cập nhật và đổi mới tri thức, kỹ
năng, phát triển năng lực. Chuyển từ học chủ yếu trên lớp sang tổ chức hình thức
học tập đa dạng, chú ý các hoạt động xã hội, ngoại khóa, nghiên cứu khoa học. Đẩy
mạnh ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông trong dạy và học”.
Hiện nay, đã có rất nhiều giải pháp đổi mới dạy học môn học GDQP&AN
được các nhà nghiên cứu đưa ra nhằm nâng cao hiệu quả môn học như dạy học theo

13


phương pháp tích cực, phương pháp dạy học nêu vấn đề, phương pháp tình
huống,… Tuy nhiên các phương pháp mới đó chưa được vận dụng nhiều vào giảng
dạy để đạt được mục tiêu “dạy người, dạy chữ, dạy nghề” mà Đại hội Đảng lần thứ
XI đã chỉ ra. Vậy người GV cần nghiên cứu, đổi mới, vận dụng, kết hợp linh hoạt
hình thức, phương pháp dạy học để đổi mới quá trình dạy học.
- Đổi mới đánh giá kết quả môn học GDQP&AN
Đánh giá chất lượng giáo dục phổ thông đang trở thành vấn đề được xã hội
và toàn ngành giáo dục quan tâm. Đánh giá tốt sẽ giúp cho việc ra các quyết định
đúng đắn, phù hợp với yêu cầu phát triển giáo dục. Đánh giá tốt cũng giúp điều
chỉnh, bổ sung, hoàn thiện từ các chủ trương lớn đến các hoạt động giáo dục cụ thể
nhằm đảm bảo nâng cao hơn nữa hiệu quả giáo dục.
Kiểm tra, đánh giá là một quá trình được tiến hành có hệ thống để xác định
mức độ đạt được về trình độ nắm tri thức, kĩ năng, kĩ xảo, trình độ phát triển trí tuệ

và trình độ được giáo dục của HS trong quá trình dạy học, từ đó điều chỉnh, điều
khiển quá trình dạy học vận động, phát triển nhằm thực hiện tốt các mục tiêu, nhiệm
vụ đã xác định.
Kiểm tra đánh giá môn học GDQP&AN phải thường xuyên đổi mới để đáp
ứng với thực trạng mức độ tri thức đã lĩnh hội, sự thành thạo kĩ xảo, kĩ năng, trình
độ phát triển tư duy và trình độ được giáo dục của HS trong quá trình dạy học môn
học GDQP&AN. Kiểm tra, đánh giá là một trong những biện pháp tích cực hóa
nhận thức của người học, giúp sinh viên củng cố tri thức, rèn luyện kĩ xảo, kĩ năng,
phát triển năng lực trí tuệ trong quá trình học tập môn học GDQP&AN, giúp các lực
lượng giáo dục thu được thông tin về thưc trạng chất lượng đạt được của quá trình
dạy học, trên cơ sở đó tìm nguyên nhân và điều chỉnh quá trình dạy học vận động,
phát triển hướng tới mục tiêu, nhiệm vụ dạy học đã xác định.
Đổi mới kiểm tra, đánh giá môn học GDQP&AN, để đạt được chất lượng,
hiệu quả cao cần thực hiện theo các nguyên tắc sau: có tính mục đích, rõ ràng, phát
huy tính tích cực, chủ động, độc lập, sáng tạo của người học, đảm bảo tính khách
quan, phải tiến hành thường xuyên, liên tục, có hệ thống và phải sử dụng tổng hợp
các phương pháp kiểm tra, các loại thang đánh giá.

14


1.2. Một số khái niệm được sử dụng trong đề tài
1.2.1. Hình thức dạy học môn học GDQP&AN
Theo giáo trình lí luận và phương pháp dạy học GDQP&AN khái niệm hình
thức dạy học môn học GDQP&AN được hiểu như sau: “Hình thức tổ chức dạy học
GDQP&AN là cách thức sắp xếp, tổ chức tiến hành các buổi học theo một trật tự,
chế độ nhất định nhằm thực hiện mục tiêu, nhiệm vụ, dạy học quốc phòng và an
ninh đặt ra”.
Từ đó tôi đưa ra khái niệm sau: “Hình thức dạy học môn học GDQP&AN là
cách thức tổ chức để tiến hành dạy học một cách hệ thống, trình tự, thống nhất,

khoa học phù hợp với từng nội dung bài học và từng đối tượng HS, đảm bảo cho HS
nắm vững nội dung bài học”.
1.2.2. Phương pháp dạy học môn học GDQP&AN
Phương pháp dạy học là cách thầy tiến hành việc dạy nội dung đi đôi với
việc dạy cách học cho trò nhằm giúp cho trò trau dồi phương pháp tự học để nắm
vững nội dung đang học, đồng thời rèn luyện cách tự học suốt đời. Phương pháp
dạy học được hiểu như thế thường gọi là phương pháp sư phạm tích cực.
Phương pháp dạy học môn học GDQP&AN là tổng hợp các hình thức, hoạt
động, phối hợp thống nhất giữa lí thuyết và thực hành, giữa người dạy và người học
nhằm thực hiện mục đích, nhiệm vụ dạy học đặt ra. Đổi mới hình thức dạy học môn
học GDQP&AN được dựa trên tiêu chí kế thừa và phát huy những ưu điểm của hình
thức dạy học môn học GDQP&AN truyền thống đồng thời xây dựng hình thức dạy
học mới nhằm phát huy cao nhất phẩm chất, năng lực người học, lấy người học làm
trung, nâng cao hiệu quả của quá trình dạy học môn học GDQP&AN.
Đổi mới phương pháp dạy học môn học GDQP&AN nhằm nâng cao khả
năng nhận thức, khả năng tư duy về quốc phòng cho HS. Đổi mới có chọn lọc các
phương pháp dạy học truyền thống cho phù hợp với từng đối tượng, hạn chế nặng
về lí thuyết, phương pháp dạy học phải được kết hợp linh hoạt với hình thức dạy
học mới, đáp ứng yêu cầu về kiến thức, kĩ năng, thái độ của người học, đạt hiểu quả
lĩnh hội cao.

15


1.2.3. Chuẩn kiến thức và kĩ năng môn học GDQP&AN
1.2.3.1. Khái niệm chuẩn kiến thức và kĩ năng môn học GDQP&AN
Chuẩn kiến thức và kĩ năng THPT là tập hợp danh mục đơn vị kiến thức của
hệ thống chương trình các môn học dùng làm mẫu để đối chiếu, kiểm tra, đánh giá
mức độ, nội dung thực hiện trong quá trình dạy học để biên soạn sách giáo khoa và
soạn đề thi. Chuẩn nội dung kiến thức được coi là mức độ tối thiểu cần phải đạt để

có thể công nhận hoàn thành chương trình đúng mục tiêu và yêu cầu của môn học,
do đó chuẩn không bao gồm toàn bộ nội dung kiến thức trong chương trình sách
giáo khoa. Nhưng mỗi chương trình và sách giáo khoa lại phải có những phần nội
dung phong phú hơn, sâu rộng hơn hệ thống chuẩn để đáp ứng yêu cầu giáo dục
phát triển, có phân hóa cho phù hợp với năng lực và sở trường của những HS có
trình độ tiếp thu cao hơn, để phát hiện và bồi dưỡng những HS có năng khiếu. Để
xây dựng một hệ thống chuẩn nội dung kiến thức các môn học cần đảm bảo thực
hiện đúng các nguyên tắc chủ yếu sau đây: cơ bản, hiện đại, hệ thống, phù hợp với
thực tiễn Việt Nam.
Nhằm đáp ứng yêu cầu về chuẩn kiến thức kĩ năng THPT, môn học
GDQP&AN cũng cần có khái niệm chuẩn kiến thức kĩ năng của môn học. Chuẩn
kiến thức và kĩ năng môn học GDQP&AN là các yêu cầu cơ bản, tối thiểu về kiến
thức quốc phòng toàn dân, an ninh nhân dân, kĩ năng cơ bản về kĩ - chiến thuật của
môn học GDQP&AN mà HS cần phải và có thể đạt được trong mỗi đơn vị kiến
thức. Chuẩn kiến thức, kĩ năng được cụ thể hóa ở các chủ đề của môn học
GDQP&AN và ở từng lớp học.
1.2.3.2. Chuẩn kiến thức và kĩ năng môn học GDQP&AN ở trường THPT
Chuẩn kiến thức kĩ năng môn học GDQP&AN được xác định cụ thể trong
mỗi chủ đề bài học. Chuẩn kiến thức kĩ năng là yêu cầu của mỗi GV trong quá trình
dạy học. Để đáp ứng chuẩn kiến thức kĩ năng môn học GDQP&AN GV cần phải
xác định rõ mục tiêu của môn học GDQP&AN. Mục tiêu môn học GDQP&AN
được xác định cụ thể như sau:
Về kiến thức: Có những hiếu biết ban đầu về nền giáo dục quốc phòng toàn
dân, an ninh nhân dân, về lịch sử truyền thống chống giặc ngoại xâm của dân tộc ta,

16


của quân đội nhân dân và công an nhân dân. Có những kiến thức tối thiểu về phòng
thủ dân sự.

Về kĩ năng: Có kĩ năng tối thiểu về điều lệnh đội ngũ, thực hiện được các
động tác từng người không có súng, biết điều khiển (chỉ huy) tập hợp các đội hình
cơ bản của tiểu đội, trung đội, biết phòng tránh thông thường đối với một số loại
bom, đạn và thiên tai, biết xử lí đơn giản ban đầu các tai nạn giao thông, băng bó
nhiều vết thương, biết cách phòng, chống ma túy đối với bản thân và cộng đồng.
Về thái độ: Xây dựng niềm tự hà và trân trọng với truyền thống dựng nước
và giữ nước của dân tộc, của các lực lượng vũ trang nhân dân Việt Nam. Xác định
nhiệm vụ, trách nhiệm của người HS tham gia vào các hoạt động về công tác quốc
phòng và an ninh ở nhà trường, ở địa phương trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ
Tổ quốc, góp phần hình thành lối sống có ý thức tổ chức kỉ luật của thế hệ HS. Bồi
dưỡng lòng yêu nước, yêu quê hương, niềm tự hào dân tộc, ý thức học tập, trân
trọng những giá trị lịch sử của dân tộc. Nâng cao ý thức vươn lên trong học tập.

17