Quản lý nhà nước đối với vốn đầu tư xây dựng hạ tầng giao thông vận tải đường bộ tại việt nam

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ
---------------------

ĐINH THỊ BÍCH NGA

QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC
ĐỐI VỚI VỐN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG HẠ TẦNG
GIAO THÔNG VẬN TẢI ĐƯỜNG BỘ TẠI VIỆT NAM

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ
CHƯƠNG TRÌNH ĐỊNH HƯỚNG THỰC HÀNH

Hà Nội – 2016


ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ
---------------------

ĐINH THỊ BÍCH NGA

QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC
ĐỐI VỚI VỐN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG HẠ TẦNG
GIAO THÔNG VẬN TẢI ĐƯỜNG BỘ TẠI VIỆT NAM
Chuyên ngành: Quản lý kinh tế
Mã số: 60 34 04 10

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ
CHƯƠNG TRÌNH ĐỊNH HƯỚNG THỰC HÀNH
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS PHẠM THỊ HỒNG ĐIỆP

XÁC NHẬN CỦA
CÁN BỘ HƢỚNG DẪN

XÁC NHẬN CỦA CHỦ TỊCH
CHẨM LUẬN VĂN

Hà Nội - 2016


LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi.
Các số liệu, kết quả nêu trong luận văn là trung thực, có nguồn
gốc rõ ràng và được trích dẫn theo quy định
Tác giả

Đinh Thị Bích Nga


LỜI CẢM ƠN
Để hoàn thành chƣơng trình cao học và viết luận văn này, tôi đã nhận
đƣợc sự hƣớng dẫn, giúp đỡ và góp ý nhiệt tình của quý thầy cô Trƣờng Đại
học Kinh tế - Đa ̣i ho ̣c Quố c gia Hà Nô ̣i.
Trƣớc hết, tôi xin chân thành cảm ơn đến quý th ầy cô trƣờng Đại học
Kinh tế, đã dạy dỗ tôi, cung cấp cho tôi những kiến thức trong suốt quá trình
học tập để tôi có thể hoàn thành luận văn này.
Tôi xin bày tỏ lời cảm ơn sâu sắc tới PGS.TS. Phạm Thị Hồng Điệp
ngƣời đã hết sức tận tình chỉ bảo, hƣớng dẫn và định hƣớng cho tôi chọn đề
tài nghiên cứu, cơ sở lý luận cũng nhƣ khảo sát thực tế trong quá trình thực
hiện viết luận văn tốt nghiệp.
Mặc dù tôi đã có nhiều cố gắng nỗ lực, tìm tòi, nghiên cứu để hoàn thiện

luận văn, tuy nhiên không thể tránh khỏi những thiếu sót, rất mong nhận đƣợc
những đóng góp tận tình của quý thầy cô và các bạn.


MỤC LỤC
DANH MỤC TỪ VIÊT TẮT ............................................................................ 1
DANH MỤC BẢNG ......................................................................................... 1
DANH MỤC HÌNH .......................................................................................... 1
MỞ ĐẦU ........................................................................................................... 1
CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ LÝ
LUẬN VỀ QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ VỐN ĐẦU TƢ XÂY DỰNG HẠ
TẦNG GIAO THÔNG VẬN TẢI ĐƢỜNG BỘ .............................................. 4
1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu ............................................................................ 4
1.2. Vốn đầu tƣ xây dựng hạ tầng giao thông vận tải đƣờng bộ ........................ 4
1.2.1.Khái niệm.................................................................................................... 4
1.2.2. Đặc điểm vốn đầu tư xây dựng hạ tầng giao thông vận tải đường bộ .. 4
1.3. Quản lý nhà nƣớc về vốn đầu tƣ xây dựng hạ tầng giao thông vận tải
đƣờng bộ ................................................................................................................................... 4
1.3.1. Các khái niệm............................................................................................ 4
1.3.2. Mục tiêu của quản lý nhà nước về vốn đầu tư xây dựng hạ tầng giao
thông vận tải đường bộ ....................................................................................... 4
1.3.3. Nội dung của QLNN về vốn đầu tư xây dựng hạ tầng GTVT
đường bộ ............................................................................................................. 4
1.3.4. Các nhân tố ảnh hưởng đến quản lý nhà nước về vốn đầu tư xây dựng
hạ tầng giao thông vận tải đường bộ ................................................................. 4
1.3.5. Tiêu chí đánh giá QLNN về vốn đầu tư xây dựng hạ tầng GTVT
đường bộ ............................................................................................................. 4
1.4. Kinh nghiệm của Trung Quốc về quản lý vốn đầu tƣ xây dựng cơ bản
từ ngân sách nhà nƣớc và bài học cho Việt Nam ..................................................... 4

1.4.1. Kinh nghiệm quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà
nước của Trung Quốc ......................................................................................... 4
1.4.2. Những bài học cho Việt Nam ................................................................... 4
CHƢƠNG 2: PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU .............................................. 4
2.1. Phƣơng pháp thu thập tài liêụ, số liệu.................................................................. 4
2.2. Phƣơng pháp xử lý tài liệu, số liệu........................................................................ 4
2.2.1. Phương pháp phân tích và tổng hợp ....................................................... 4
2.2.2. Phương pháp thống kê.............................................................................. 4
2.2.3. Phương pháp so sánh ............................................................................... 4
CHƢƠNG 3: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ VỐN ĐẦU TƢ
XÂY DỰNG HẠ TẦNG GIAO THÔNG VẬN TẢI ĐƢỜNG BỘ Ở VIỆT
NAM.................................................................................................................. 4
3.1. Khái quát về vốn đầu tƣ xây dựng hạ tầng giao thông đƣờng bộ ở Việt
Nam giai đoạn 2010 – 2015 .............................................................................................. 4
3.1.1. Về cơ sở hạ tầng giao thông đường bộ ở Việt Nam hiện nay ................ 4
3.1.2. Tình hình vốn đầu tư xây dựng hạ tầng GTVT đường bộ ...................... 4
3.2. Phân tích hoạt động quản lý nhà nƣớc về vốn đầu tƣ xây dựng hạ tầng
giao thông đƣờng bộ ............................................................................................................ 4
3.2.1. Lập kế hoạch vốn đầu tư xây dựng hạ tầng GTVT đường bộ................ 4
3.2.2. Huy động vốn đầu tư xây dựng hạ tầng GTVT đường bộ ...................... 4
3.2.3. Phân bổ vốn đầu tư xây dựng hạ tầng giao thông vận tải đường bộ .... 4
3.2.4. Kiểm tra, giám sát vốn đầu tư xây dựng hạ tầng giao thông vận tải
đường bộ .............................................................................................................. 4
3.3. Đánh giá quản lý nhà nƣớc về vốn đầu tƣ xây dựng hạ tầng giao thông
đƣờng bộ ................................................................................................................................... 4
3.3.1. Thành công trong quản lý nhà nước về vốn đầu tư xây dựng hạ tầng
giao thông vận tải đường bộ............................................................................... 4

3.3.2. Hạn chế trong QLNN về vốn đầu tư xây dựng hạ tầng GTVT
đường bộ ............................................................................................................. 4
3.3.2 Nguyên nhân của thành công và hạn chế trong QLNN về vốn đầu tư
xây dựng hạ tầng GTVT đường bộ..................................................................... 4
CHƢƠNG 4: GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ VỐN
ĐẦU TƢ XÂY DỰNG HẠ TẦNG GIAO THÔNG VẬN TẢI ĐƢỜNG BỘ..... 4
4.1. Bối cảnh và phƣơng hƣớng quản lý nhà nƣớc đối với đầu tƣ xây dựng
hạ tầng giao thông đƣờng bộ giai đoạn 2016 – 2020.............................................. 4
4.1.1. Bối cảnh và nhu cầu vốn đầu tư xây dựng hạ tầng GTVT đường bộ .... 4
4.1.2. Phương hướng hoàn thiện QLNN về vốn đầu tư xây dựng hạ tầng
GTVT đường bộ tại Việt Nam............................................................................. 4
4.2. Giải pháp hoàn thiện QLNN về vốn đầu tƣ xây dựng hạ tầng GTVT
đƣờng bộ ................................................................................................................................... 4
4.2.1. Hoàn thiện các chính sách có liên quan đến quản lý nhà nước về vốn
đầu tư xây dựng hạ tầng GTVT đường bộ......................................................... 4
4.2.2. Hoàn thiện công tác quy hoạch, kế hoạch xây dựng hạ tầng GTVT
đường bộ .............................................................................................................. 4
4.2.3. Hoàn thiện quy trình quản lý nhà nước về vốn đầu tư xây dựng hạ tầng
GTVT đường bộ................................................................................................... 4
4.2.4. Hoàn thiện tổ chức bộ máy quản lý và nâng cao năng lực, phẩm chất
của đội ngũ cán bộ quản lý nhà nước về vốn đầu tư xây dựng hạ tầng giao
thông vận tải đường bộ ...................................................................................... 4
4.2.5. Nâng cao năng lực kiểm tra, kiểm soát và thanh tra .............................. 4
KẾT LUẬN ....................................................................................................... 4
TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................................. 4


MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Kết cấu hạ tầng giao thông vận tải nói chung, kết cấu hạ tầng GTVT

đƣờng bộ nói riêng có vai trò to lớn trong phát triển kinh tế - xã hội. Kết cấu
hạ tầng GTVT đƣờng bộ hoàn thiện sẽ tạo cơ hội rút ngắn khoảng cách các
vùng miền, mở rộng giao thƣơng, nâng cao đời sống tinh thần của ngƣời dân.
Vì thế, để phát triển kết cấu hạ tầng GTVT đƣờng bộ luôn là yêu cầu cấp
thiết, là nhiệm vụ hàng đầu trong chiến lƣợc phát triển của quốc gia.
Những năm qua, Nhà nƣớc ta đã ban hành nhiều văn bản pháp luật, cơ
chế, chính sách về quản lý ĐTXDCB nói chung, đối với ngành GTVT nói riêng.
Quản lý nhà nƣớc về vốn đầu tƣ xây dựng hạ tầng GTVT đã có nhiều thành tựu,
hệ thống cơ sở hạ tầng giao thông đƣợc xây dựng và từng bƣớc hiện đại hóa, góp
phần tích cực vào sự phát triển nền kinh tế thị trƣờng của đất nƣớc.
Tuy nhiên, quản lý nhà nƣớc về vốn đầu tƣ xây dựng hạ tầng GTVT
đƣờng bộ tại Việt Nam vẫn còn nhiều bất cập, hạn chế: một số pháp luật,
chính sách, cơ chế không còn phù hợp, chồng chéo, thiếu và chƣa đồng bộ;
tình trạng buông lỏng quản lý dẫn đến lãng phí, thất thoát, tham nhũng vốn
nhà nƣớc, làm suy giảm chất lƣợng công trình các dự án đầu tƣ xây dựng hạ
tầng giao thông vận tải có vốn từ ngân sách nhà nƣớc. Vấn đề về quản lý vốn
đầu tƣ xây dựng hạ tầng giao thông vận tải đƣờng bộ đã đƣợc đặt ra. Để phát
triển đầu tƣ hạ tầng GTVT đƣờng bộ có hiệu quả cần có vai trò của Nhà nƣớc
để tạo lập cơ chế chính sách, hoàn thiện quy hoạch, đảm bảo nguồn lực đầu
tƣ, đảm bảo việc thực thi các quy định pháp luật về đầu tƣ xây dựng hạ tầng
GTVT đƣờng bộ. Với mục tiêu phát triển hạ tầng giao thông vận tải hoàn
thiện, cần khắc phục những hạn chế trong QLNN về đâu tƣ xây dựng hạ tầng
giao thông vận tải đƣởng bộ. Chính vì vậy, đề tài “QLNN đối với vốn đầu tư

1


xây dựng hạ tầng GTVT đường bộ tại Việt Nam” đƣợc chọn làm đề tài luận
văn.
- Câu hỏi nghiên cứu của đề tài:

Luận văn tập trung trả lời câu hỏi: Cần có những giải pháp gì để hoàn
thiện QLNN về vốn đầu tƣ xây dựng hạ tầng GTVT đƣờng bộ?
2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
Mục đích nghiên cứu: đề xuất quan điểm, giải pháp hoàn thiện QLNN
về vốn đầu tƣ trong phát triển kết cấu hạ tầng GTVT đƣờng bộ.
Nhiệm vụ nghiên cứu:
- Làm rõ cơ sở lý luận QLNN về vốn đầu tƣ xây dựng hạ tầng GTVT
đƣờng bộ;
- Phân tích thực trạng QLNN về vốn đầu tƣ xây dựng hạ tầng GTVT
đƣờng bộ;
- Đề xuất giải pháp để hoàn thiện QLNN về vốn đầu tƣ xây dựng hạ
tầng GTVT đƣờng bộ.
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
- Đối tƣợng nghiên cứu: công tác QLNN về vốn đầu tƣ xây dựng hạ
tầng GTVT đƣờng bộ.
- Phạm vi nghiên cứu:
+ Về không gian: hoạt động QLNN về vốn đầu tƣ xây dựng hạ tầng
GTVT đƣờng bộ tại Việt Nam;
+ Nội dung:
Vốn đầu tƣ xây dựng hạ tầng giao thông vận tải bao gồm vốn NSNN từ
trung ƣơng, vốn NSNN từ địa phƣơng, vốn doanh nghiệp tƣ nhân và vốn dân cƣ.
Do giới hạn của luận văn, vốn đầu tƣ trong phát triển hạ tầng giao thông đƣờng
bộ là nguồn vốn NSNN, luân văn nghiên cứu về QLNN về vốn ODA, vốn trái

2


phiếu, vốn ngân sách trung ƣơng trong đầu tƣ xây dựng hạ tầng GTVT đƣờng bộ
tại Việt Nam;
+ Thời gian nghiên cứu: 2010-2015.

4. Kết cấu của luận văn
Ngoài các phần mở đầu, kết luận, tài liệu tham khảo…v.v, luận văn sẽ
đƣợc kết cấu thành 4 chƣơng chính.
Mở đầu
- Chƣơng 1: Tổng quan tình hình nghiên cứu và cơ sở lý luận về quản
lý nhà nƣớc về vốn đầu tƣ xây dựng hạ tầng giao thông vận tải đƣờng bộ.
- Chƣơng 2: Phƣơng pháp nghiên cứu.
- Chƣơng 3: Thực trạng quản lý nhà nƣớc về vốn đầu tƣ xây dựng hạ
tầng giao thông vận tải đƣờng bộ ở Việt Nam giai đoạn 2010 - 2015.
- Chƣơng 4: Giải pháp hoàn thiện quản lý nhà nƣớc về vốn đầu tƣ xây
dựng hạ tầng giao thông vận tải đƣờng bộ

3


TÀI LIỆU THAM KHẢO
Tiếng Việt

1. Nguyễn Thị Bình, 2012. Hoàn thiện QLNN đối với vốn đầu tư xây dựng
cơ bản từ NSNN trong ngành giao thông vận tải tại Việt Nam. Luận án
Tiến sỹ. Trƣờng Đại học Kinh tế quốc dân.
2. Bộ Giao thông vận tải, 2010. Đề án Xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng
đồng bộ phục vụ sự nghiệp CNH, HĐH đất nước giai đoạn 2011-2020.
3. Trần Tƣờng Lân, 2013. Về giải pháp huy động các nguồn vốn và hợp tác
công tư để đầu tư phát triển hạ tầng thông tin. Vụ kết cấu hạ tầng và đô
thị, Bộ Giao thông vận tải.
4. Hồ Thị Hƣơng Mai, 2015. QLNN về vốn đầu tư trong phát triển hạ tầng
giao thông đô thị Hà Nội. Luận án Tiến Sỹ. Học viện chính trị quốc gia
Hồ Chí Minh.
5. Nguyễn Bạch Nguyệt và Từ Quảng Phƣơng, 2007. Kinh tế đầu tư. Hà

Nội: Nxb Đại học Kinh tế quốc dân
6. Vụ Kinh tế Tổng hợp, Bộ Kế hoạch và Đầu tƣ, 2008. Huy động các nguồn
vốn đầu tư và xã hội hóa đầu tư cho các công trình giao thông vận tải đến
năm 2010. Đề tài cấp Bộ.
7. Ủy ban Kinh tế quả quốc hội và UNDP Việt Nam, 2013. Phương thức đối
tác công – tư (PPP): Kinh nghiệm quốc tế và khuôn khổ thể chế tại Việt
Nam. Hà Nội: Nxb Tri thức.

Website
8. Nguyễn Thị Hải Bình, 2014. Kinh nghiệm quản lý đầu tƣ, kinh doanh vốn
tại một số quốc gia, Tạp chí Tài chính, ( [Ngày truy cập 13/11/2014]
4


9. Dƣơng Văn Chung, 2016. Một số giải pháp huy động các nguồn lực đột
phá đầu tƣ phát triển kết cấu hạ tầng giao thông, Tạp chí Giao thông,
( />[Ngày truy cập 23/2/2016].
10. Phạm Đình Hạnh, 2016 Phát triển hạ tầng giao thông: Thực trạng và giải
pháp,Tạp chí cộng sản
/>70&print=true [Ngày truy cập 22/4/2016]
11. Tiến Hiếu, 2015. Huy động vốn ngoài ngân sách cho giao thông. Báo tin
tức. ( [Ngày truy cập 14/7/2015]
12. Lê Văn Nghĩa, 2014. Trái phiếu chính phủ: Kênh huy động vốn cho đầu
tƣ phát triển. Tạp chí tài chính ( [Ngày truy cập 8/5/2014]
13. Hồng Phúc, 2015. Huy động vốn trái phiếu chính phủ đƣợc cải thiện The
Sai Gon time( [Ngày truy cập 3/8/2015].
14. Huy Thắng, 2015. Nâng cao hiệu quả sử dụng vốn cho hạ tầng giao thông
( [Ngày truy cập: 7/9/2015].

5