Tải bản đầy đủ (.pdf) (90 trang)

Nghiên cứu hoạt tính của xúc tác AlVOx và bimosn0 06o4 62 cho phản ứng oxy hóa chọn lọc propylen và propan thành acrolein

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (3.91 MB, 90 trang )

0.06O4.62

x

Sau một thời gian dài nghiên c
ă

. Em

â



đề tài t t nghi p, m đã
ô

PG .



đã ực tiếp

ư ng dẫn, chỉ b o t n tình cho em không chỉ kiến th c khoa h c mà còn c thực
nghi m trong su t thời gian nghiên c u.
Em xin gửi lời c m ơ đến các thầy cô giáo trong bộ môn Công Ngh Hóa
Dầu, các anh, chị phụ trách phòng thí nghi m ộ mô

ô

ơ-




m L c Hóa Dầu và V t li u xúc tác, Vi n AIST, T ường
Bách Khoa Hà Nộ đã

iH c

đ ều ki n t t cho em tiến hành nghiên c u và làm t t

nghi p.
Cho em gửi lời c m ơ sâ sắ đế
nhở, khích l tinh thần, t
Xin k

đì

đã

động lực cho em hoàn thành t


ôs

ô động viên, nhắc

đề tài
ô

.
.


Hà Nội, ngày 14 tháng 11 năm 2013.

Đinh Quốc Việt

-1-


0.06O4.62

x

L

Tôi

m đ

l

ă

A

ĐOA



x




BiMoSn0.06O4.62 cho
là công trình nghiên c u c a riêng tôi.
Các s li u, kết qu trong lu

ă là trung thự

ư ừ

được ai công b trong

b t kỳ công trình nào khác. Tôi chịu trách nhi m cho các kết qu nghiên c u c a
mình trong lu

ă .

Tác giả

Đ

-2-


0.06O4.62

x

A


A
........................................................................................................ 1
A

L

ĐOA .................................................................................................. 2
.............................................................................................................. 3

DANH M C CÁC CHỮ VIẾT TẮT VÀ KÝ HIỆU ......................................... 5
A

................................................................................... 6

A

........................................................................................ 8


I.1 Giới thi


3H6 ......................................... 11



......................................... 14

I.3. Xúc tác của phản ng ch n l c C3H6 ........................................................ 16
I.4. Xúc tác của phản ng ch n l c C3H8 ........................................................ 20

I.5. Giới thi u v propylen ................................................................................ 22
I.6. Giới thi u v propan................................................................................... 23
I.7. Giới thi u v Acrolein ............................................................................... 24
PHẦN II THỰC NGHIỆM ............................................................................... 27
II.1. Tổng hợp xúc tác ...................................................................................... 27
II.1.1. Hóa Ch t ............................................................................................. 27
II.1.2. Thiết Bị ............................................................................................... 27
II.1.3. Tổng hợp xúc tác................................................................................. 28
á

ươ

á

ý

II. . . P ươ
II. . . P ươ

P

ươ

II.3. . ơ đồ ph n
II.3. . P ươ
PHẦN III

đ

ú


á ....................... 31

-RAY) .......................................... 33


á

ư

định di n tích bề mặt BET ....................... 31

p phụ

II. .3 P ươ
3

đặ

đ n tử SEM................................................ 35

á định hoạt tính xúc tác. ............................................. 36
ươ

......................................... 36

sắc ký: ............................................................................ 37

KẾT QU VÀ TH O LUẬN ...................................................... 45
-3-



0.06O4.62

x

III.1. Kết quả đ d n tích b mặt (BET) của các xúc tác ........................... 45
III.2. Kết quả phân tích SEM ......................................................................... 47
3

ế



-XRF .................................................................. 50

ế



.......................................................................... 52

III.5. Hoạt tính của xúc tác cho phản ng oxi hóa ch n l c Propylen . ...... 55


I



ú


á A

O



3H6 . 62

III.7. Hoạt tính của xúc tác cho phản ng oxi hóa ch n l c propan (C3H8)65


III.8.
á


ư

ư





ú

đ d

á
đế




O



ú

á

A

O ............ 80

... 76

á

........................................................................................... 82
KẾT LUẬN .......................................................................................................... 84


A

O .................................................................................. 85

-4-



0.06O4.62

x

DANH M C CÁC CHỮ VIẾT TẮT VÀ KÝ HIỆU
UIPAC

Internatinal Union of Pure and Applied Chemistry

BET

Brunauer- Emmett-Teller (Tên riêng)

SEM

Scanning Electron Microscopy (Hiể

XRD

X-Ray Diffraction (Nhi u x Rơ

ICP

Inductive coupled plasma.

XRF

X-ray photoelectron spectroscopy

GC


Gas Chromatography (Sắc ký khí)

TCD

Thermo Conductivity Detector (Detector dẫn nhi t)

FID

Flame Ionization Detector (Detector ion hóa ng n lửa)

COx

Oxides of Carbon (các oxit Cacbon)

đ n tử quét)
)

C3H8/O2=2/1

m min C3H8/20 ml/min O2

C3H8/O2=2/2

30 ml/min C3H8/30 ml/min O2

C3H8/O2=2/3

24 ml/min C3H8/36 ml/min O2


C3H6/O2=1/1

30 ml/min C3H6/30 ml/min O2

C3H6/O2=1/5

10 ml/min C3H6/50 ml/min O2

-5-


0.06O4.62

x

A
.

s

ì
mm
itril (ACN)[29]. ......................................21
. .
s n phẩm
được từ chế biến propylen (phầ ăm
ượng)[45]
........................................................................................................................22
. 3.
t v t lý c a propylen[45]............................................................22

. . Tính ch t v t lý Propan ...........................................................................23
. .
t v t lý c a acrolein[45] .............................................................25
. . Tổng hợp các hóa ch t sử dụ
đề tài ........................................... 27
. 2.

ượ

. 3.





. .



ư c a một s ch đ i v
ô

........................................30
ươ

ì

........40

s trong quá trình phân tích cột HC .......................................42


. .

ều ki n phân tích cột COx .................................................................42

3. .

n tích bề mặt c a các oxit và hỗn hợp oxit. ..................................... 45

3.


đị

ươ

3. 3



3.





3.





3.



mẫ

.......................................56

)

mẫ

......................................58



)

mẫ

3 H8

3.



3 H8

......................................64


........................................................64

)

mộ
m



..........................................63

mẫ

mẫ

độ

:

........................................................60

)



ế

)
mẫ


2/C

3.
3.

3 H6

3 H6

3.

ế

I P-XRF ...........................................................51

2

3.

3.

mẫ

)

.s))

. ................66
mẫ


mẫ

độ

....................67
3H8/O2=1/1 68

m

.s)

mẫ

C3H8/O2=2/3 ...................................................................................................69
3. 3



3.



3 H8

mẫ

độ

m


3H8/O2=2/1......71

.s)

mẫ

C3H8/O2 =2/1 ..................................................................................................72
3.





)

mẫ

BiMoSn0.06O4.62 ..............................................................................................78

-6-


0.06O4.62

x

3.

độ

)

3.



m

.s)

mẫ

BiMoSn0.06O4.62. .......................................................................78


độ

Mg3V2O8

BiMoSn0.06O4.62 .......................................................................80

3.





AlVO (đã

độ

)

BiMoSn0.06O4.62 ở

-7-

C3H8/O2 =2/3 ..........................82


0.06O4.62

x

A
ì

. .Sự v n chuyển c a oxi trong m

ư i xúc tác trong quá trình oxi hoá. 13

ì

. .

ẩm

ơ đồ ư

s


.. ....................................................................................................15
ì
ì

.3. ư

-VTe-Nb–O [22]. ...........................................................................................20
.1. Quy trình tổng hợp β-bismuth molybdate có bổ sung SnO2 ................... 29

ì

. .

ơ đồ đ ề

ì

.3

ồ thị BET ...............................................................................................33

ì

. .

ơ đồ tia t i và tia ph n x X-Ray ...........................................................34

ì

. . Thiết bị đ


ì

. . Nguyên tắ

ì

. .

ơ đồ

ì

. .

ơ đồ nguyên lý c a sắc ký khí ................................................................37

ì

ế

...................................................................31

-RAY mẫu xúc tác ..............................................................35
ươ

E

................................................................36
......37


3. . P ổ đ



mẫ

.

..........................................................................................................................46
ì

3. . P ổ đ



mẫ

.

..........................................................................................................................47
ì

3. 3

ì

3. .

ì


3. . ết qu

ì

ết qu chụp SEM mẫ mẫ
E

3.

mẫ
E
E

0.06O4.62 ........................... 48

.
mẫ

. ................................................49
.

.

mẫ

.

BiMoSn0.06O4.62 s
ì


3.

ì

3.

P ổ R mẫ

) .........................49
. đã

)

. ..............................................50
.

. ...........................................................51

s

R

đã

ế



ếđ


mẫ

ươ
.

I P
đề

. .........................................................................................................52
ì

3.
ư

P ổ

mẫ

.

. .................................................................................................53

-8-


0.06O4.62

x


ì

3.

P ổ

mẫ
ư

ì

3.

mẫ
0

3.

ì
ì



3.





s


đề

3.

ếở
)

ế

mẫ

. ..................................................................................58



)
ế

3.

ư

c nhau..................................................57



3.

.


3 H6

đề

đề
ì

ư

..............................................................................57

đề
ì

ườ

.

3 H6

.

s
ì



3 ờ ..................................................................................55






.

mẫ

0

3. 3

ườ

3 ờ ..................................................................................54

P ổ




. ...............................................................................54

P ổ


ì

.




mẫ

ườ

....................................................59



)

mẫ

BiMoSn0.06O4.62 ................................................................................................60
ì

3.


ì

ườ

3.


ì

3.


ì

3.

ì

3.

ì

3. 3

ì

3.

ì

3.

ì

3.

mẫ

2

.........................................................................................61

mẫ

2

ườ

. ................................................................................62




đơ

3 H8

độ


mẫ

mẫ


3H8/O2=2/3 ..70

mẫ

3H8/O2=2/1

độ



. ...................................67
3H8/O2=2/3 ....................69

độ


......................66

3H8/O2



mẫ



.............72

=2/1...............73
3H8/O2

nhau. .................................................................................................................73
ì

3.

:


C3H8/O2





mẫ



. .........................................................................................74
-9-


0.06O4.62

x

ì

3.

độ

mẫ



3H8/O2


. .........................................................................................................75
ì

3.

độ

mẫ

3. 3





đã
ì

3.3

)

đã

) ...........................................77

độ

đã


)
ì



. ..........................................................................................76

C3H8/O2
ì

đơ

3. 3

đã




). ......................................................77

mẫ
. ............................................................................................78

ì

3. 33

độ


đã

3 H4

. ................79

BiMoSn0.06O4.62
ì

3. 3 : ộ

ì

3. 3

ì

3.3



Mg3V2O8

độ


AlVO .....80

3V2O8




)

)

AlVO ..81

.
độ

0.06O4.62





.

đã

3H8/O2

=2/3

..........................................................................................................................82
ì

3.3


độ
0.06O4.62

.
độ



-10-



.
3H8/O2

đã

)

=2/3. .....83


0.06O4.62

x

PHẦN I
I.1 Giới thi u

TỔNG QUAN






3H6

Quá trình oxi hoá ch n l c propylen thành acrolein tiến hành qua hai giai
đ n, v i s n phẩm

ượu propenic CH2=CH-CH2OH. Quá trình oxi

hoá ch n l c propylen thành acrolein và acrylic axit có thể biểu di

ưs

28]:

S n phẩm phụ c a quá trình oxi hoá ch n l c propylen thành acrolein là CO2,
axit acrylic và mộ ượng nh acetandehyt, axit acetic. Hi u su t thu s n phẩm chính
acrolein trên 70%, hi u su t c a s n phẩm phụ axit acrylic kho ng 10%. S n phẩm
phụ CO2 là kết qu c a quá trình oxi hoá hoàn toàn acrolein và axit acrylic [30].

S n phẩm phụ acetandehyt và formandehyt t o ra trong quá trình oxi hoá ch n
l c do sự bẻ gẫy các n

đô

n ng.


S n phẩm phụ acetandehyt và formandehyt có thể bị oxi hoá hoàn toàn t o
thành khí CO2 và H2O.

Quá trình oxi hoá ch n l c propylen thành acrolein trong công nghi

ường

được tiến hành ở nhi độ 400÷500oC trong các thiết bị ph n ng tầng sôi [35].
Ph n ng oxi hoá ch n l c propylen thành acrolein là ph n ng dị thể được
tiến hành trên bề mặt xúc tác rắn. Các ph n ng c a quá trình oxi hoá có thể chia
làm hai nhóm: nhóm th nh t là nhóm ph n ng oxi hoá electrophin, nhóm th hai:

-11-


0.06O4.62

x

được tiến

nhóm ph n ng oxi hoá nucleophin. Các ph n
động c a oxi m

hành thông qua sự ho

ư

đư


ng thái kích

thích. Các ph n ng oxi hoá nucleophin là ph n ng ho t hoá propylen trên bề mặt
đ

đ

đầu và ph n ng cộ

đư

t hoá [35]

vai trò tác nhân nucleophin trong quá trình oxi hoá ch n l c

propylen thành acrolein. Quá trình h p phụ oxi trên các tâm ho

động c a xúc tác

sơ đồ sau [27] :

x

Sự tồn t i c a các ion O 2 , O  , 2O 2 đã được thực nghi m xác nh n. Từ vi c
đị

được các ion trên đã

ần làm sáng t vai trò c a ch t xúc tác trong
đều có vai trò khác nhau trong quá trình


quá trình oxi hoá ch n l c. Mỗi ion c
oxi hoá.
đã

n ra r ng: oxi m


ũ

ư i O 2 đ

n th y r ng: khi s

thì ho t tính xúc tác gi m. Oxi m

ư

vai trò là tác nhân oxi

ượng c a oxi m

độ

độ

ư i gi m sút

độ ch n l


ơ

n so

v i oxi phân tử tr ng thái khí [10].
Quá trình oxi hoá gồm

đ

. G

propylen thành acrolein trên xúc tác oxit kim lo .

-12-

đ n mộtđ

đ n oxi hoá
m

đ

vai


0.06O4.62

x

trò tác nhân oxi hoá nucleophin. Oxi m

làm xu t hi n lỗ tr ng trong m
độ

ho

ư i t n công vào phân tử propylen sẽ

ư

.

đ

để tái sinh các tâm ho t tính, xúc tác cần ph

đ n hai. Lỗ tr ng do oxi m

ư

để l

ở tr ng thái không
được hoàn nguyên trong

được bổ sung b ng các ion m ng

ư i lân c n. Lỗ tr ng dịch chuyển dần về phía các tâm tái oxi hoá, t i các tâm này
oxi phân tử trong dòng khí nguyên li u phân ly và t o liên kết v i các tâm ho t tính
này. Nhờ đ m


ng thái oxi hoá c a xúc tác oxit kim lo

ư

được tái thiết l p gi ng

đầu.

nh 1. 1.Sự v n chuyển c a oxi trong m ng lư i xúc tác trong quá trình oxi
hoá [35].
Trong đó:

Vai trò c a oxi h p phụ đến nay vẫ
ư i. Tuy nhiên khi nhi

trò c a oxi m

ư được làm sáng t

ư

i

độ ph n ng kho ng 300oC thì oxi ở

tr ng thái h p phụ trực tiếp tham gia vào quá trình oxi hoá. Nhi

độ ph n

ă


dần lên thì vai trò c a oxi h p phụ tham gia trực tiếp vào ph n ng oxi hoá mờ nh t
dần. Khi nhi
chiếm ư
â

độ c a ph n ng oxi hoá ở 400oC thì tác nhân oxi hoá oxi m

ế hoàn toàn. Nhìn chung khi oxi ở tr ng thái h p phụ đ
ì

đẩy ph n

đ



-13-

ư i

vai trò là tác

ư ng gi m độ ch n l c, t o ra


0.06O4.62

x


nhiều s n phẩm không mong mu n. Tuy nhiên oxi ở tr ng thái h p phụ có vai trò to
l n trong vi c bổ sung oxi cho xúc tác trong quá trình tái sinh l i các tâm ho t tính
[35].




Quá trình oxy hóa c a propan có thể x y ra qua nhiề đườ
minh h a trong hình 1.2. G
s

nhiều so v

ư

m

ẩm
được nhi

phẩm oxy hóa khôn

a nó có thể d
để

được tiếp tục oxy hóa thành oxit


ế


l

.

đề

ết qu

n ng
.

ể được hiể

ầ mộ ượ

mm

-

ô

mộ ượ

x

ham gia


ơ


độ đ để kích ho t propan, t t c các s n

carbon. Kết qu là, không có ch t xúc tác thích hợ
hoặ

độ
ô

[2828]. Khi không kiểm s

P

ư

đ

ể ă

. Trong thực tế

ế
ượ

ă

-H c

để kích ho t

ượ


ư

đ để phá vỡ các liên kết carbon - carbon c a nhiều s n phẩm oxy hóa

y là
ô

28].
đặ

Vì v y, thách th

kích ho t propan
ị.

gắ

ì

á trị. Nh ng thách th c bao gồm
m

trong khi b o qu n các ch t trung gian

ể ượt qua nh ng thách th c và s n xu t một s


ế


ìm được xúc tác

.

-14-

ượ





0.06O4.62

x

nh 1.2.

đ h

ng h n ng t o r

n h m

ro

h n ng [28].





.

-15-

m

n

nth n


0.06O4.62

x

P

)

propylen tuân theo ơ
đ

ế oxy

ử Mars-van Krevelen ồm các giai

sau đâ [48]:
ụ ế lên ề mặ xúc tác


(i) Propan

ờ ươ

oxi m

tác

ư

C3H8 + O* ⇌ C3H8O*
(ii) Tách một nguyên ử H

phân ử propan ị



ờ nguyên ử oxi

hóa liên ế C-H:

bên

C3H8O* + O*
(iii)

 C3H7O* + OH*
ụ phân ử propylen:

nhóm OH,


C3H7O*  C3H6 + OH*
)

m

ế



ư

đã ị

tâm kim


OH* + OH* ⇌ H2O + O*
)

âm kim

đượ

ở khí O2



½O2 + *  2O*
Trong đ


m

O* :

ư

OH* : nhóm

trong

đ

trúc oxit kim

trong M-O-H

C3H7O* : nhóm ankyl liên ế
*: ỗ

(MOx)

kim

trên ề mặ oxit kim

M qua nguyên ử O
.

I.3. Xúc tác của phản ng ch n l c C3H6

đồ

a. Xúc tác
ăm
.

I)

ms
đ

2O

đã

không ngừ

được t o thành do sự biế đổi c a CuO ở 400oC.

ho

đ

H

ực hi n ph n ng oxi hóa propylen trên xúc

ơ

ồm hỗn hợp c a Cu-Cu2O-CuO. Xúc tác này


được c i tiế để nâng cao ho

ng oxi hóa propylen. Mộ

ũ

ư ng nghiên c u khác cho r

ư độ ch n l c cho ph n
đơ

đ yêu cầu về ho t tính xúc tác và có thể coi là mẫu xúc tác hi
.

độ chuyể

độ ch n l c c a ph n

50% [35].
b. Xúc tác

ơ sở Antimoan
-16-

ũ

2

đầy


đ i cho ph n ng
ỉ dừng ở m c


0.06O4.62

x

H xúc tác uranium-antimoan (USb3O10) lầ đầ

được tìm th

ăm
ư

1966[46]. H xúc tác sắt-antimoan: Fe10Sb25Si50 bao gồm nhiều c u tử ho
m

FeSbO4, Sb2O4 và SiO2. Thiếcăm

tiếp tục trong nh

) được nghiên c u từ ăm
ư c. S

a thế k

ượ


được trên các

h xúc tác này là khá l n. Tuy nhiên, từ khi h xúc tác Bitmut-Molipdat được phát
được sử dụng. Các oxit kim lo

hi n thì các h

ư

sắt, oxit antimoan, oxit thiếc,... ngày nay ch yế được nghiên c u và sử dụ

ư

ch t phụ trợ xúc tác [35].
c. H xúc tác Bismuth-Molipdat
f

Ph n ng oxi hoá ch n l

được xúc tiến bởi nhiều h xúc tác khác
được biế đế

nhau. Tuy nhiên, h xúc tác bitmut-m

ộ h nl cs

ch n l c và ho t tính xúc tác cao nh t.

độ ch n l c t t nh t n m trong kho ng từ
ă


ẩm và ho t

β

sát th y r ng th tự
độ

đến 2/3 [35]. Tuy nhiên,

α β

và độ ch n l c
γ

Batist quan sát th y r

γ.

ụ, Gorshkov và Beres
α

, tiế

t. Nghiên c u gầ đâ

α> β> γ.

β> α> γ.


s ìm
ũ



ìm

đượ

ếm

ế


ư

2,

Al2O3 ũ

m

s

ươ

đ

ư




3
ô

.

ng oxi hóa ch n l c
m



độ
ưở

ế

đượ
đế


ũ

-17-

ế

độ

độ 400-4500C.





E

.

SnO2

độ

ế

m

ế

m ượ

propylen v i t l

ơ sở

m

Xúc tác BiMoSn0.06O4.62 nghiên c u cho ph n


ư


α > pha γ [35] .

ổs

m

y r ng tr t tự

ì ho t tính c a h

được sắp xếp theo dãy: pha β ≥
m

γ.

ởi Agaquseinova quan

Monnier và Keulks [201.a.i.20].
sm

c a xúc

động và ch n l c t t nh t vẫn còn gây tranh cãi. Có ít

nh t ba ý kiến về th tự ho động

c a ho

độ


ưởng bởi t l Bi/Mo. Tuy nhiên t l Bi/Mo cho ho t tính xúc

tác Bi-Mo bị

th y r

ư mộ



đị
ì


0.06O4.62

x

ô

m

đượ



0.06O4.62

độ


[3].
sm

m

3

Bi2Mo3O12, pha α t

để

ì

ha α có công th c phân tử

i MoO3 ở 615oC v i 71% nguyên tử

đ ểm ơ

molipden. Có thể biểu di n sự hình thành c a pha α
(Bi2O3 –MoO3 )l

ưs

Bi2Mo3O12 + MoO3

ng

Ngoài ra pha α còn có kh


ă

i pha β ở 640oC v i 59 %

ơ

nguyên tử molipden.
(Bi2O3 –MoO3 )l
P
α

Bi2Mo3O12 + Bi2Mo2O9

ng

đến 650oC. t i 650oC

α ền trong kho ng nhi độ rộng từ nhi độ

ực hi n quá trình chuyển pha, chuyển từ tr ng thái rắn sang tr ng thái l ng

[35].
P

β

ô

kho ng hẹp từ 540–665o . P

MoO3 l

ng

β được t o thành ở nhi độ 665oC theo ph n ng:

+ Bi2MoO6

Bi2Mo2O9

Ở nhi độ ư i 540o

β

2Bi2Mo2O9

Bi2MoO6

Tuy nhiên, t

ư

α

thành c
+

γ

Bi2Mo3O12


ị lẫn t p ch

α

β ồn t i ở d ng tinh thể ă

Về mặt c
ưs

m
ô

γ.

ụ v i các thông s c u

m β 90,15o. Mỗi ô m

m

ch a tám tiểu phân Bi2Mo2O9. Kh
γ

â

độ ph n ng phân hu x y r t ch m nên c u trúc Bi2Mo2O9 có

thể tồn t được ở nhi t độ


P

độ bền hoá c a pha trong một

c phân tử Bi2Mo2O9. Nhi

ượng riêng c

ơ sở

β là 6,52 g/cm3 [35].

c phân tử Bi2MoO6 được t o thành ở nhi

độ cao theo ph n

ng:
MoO3 l

ng

+ 3Bi2O3.2MoO3

2Bi2MoO6

γ ền nhi t nh t, nhi độ nóng ch y c a nó là 933oC .

So v

α


β

Ph γ

u trúc tinh thể ă

ụ, v i các thông s c u

ơ sở gồm b n tiểu phân Bi2MoO6 .

nm, b=1,624 nm, c=0,549 nm. Mỗi ô m
Kh

ượng riêng c

γ

ưs

8,26 g/ cm3. C u trúc c
-18-

γ ồm các l p (BiO+)2n


0.06O4.62

x


và các l p (MoO42-)n xếp chồng liên tiếp lên nhau. Các l p (MoO42-)n được t o
m

thành do sự biến d ng c a bát di
di n tiếp giáp v i b

đ

đỉnh c a mỗi bát

đỉnh c a b n bát di n oxo - molybden xung quanh trong cùng

một l p[35].
P ươ

đề
sm



ế
m

s

đượ đ ề

ế

ươ


pháp phổ biến nh

ươ

ế

. P ươ

ết t

ươ

để tổng hợp h xúc tác Bi-Mo. Bitmut nitrat pentahydrat

Bi(NO3)3.5H2O hoà tan trong dung dịch axit HNO3. Mu i hepta molipdat
ư c. Hai dung dị

(NH4)6Mo7O24

theo một t l nguyên tử Bi/Mo nh
đ ều chỉ

kho ng từ 1-9 b

đồng thể được trộn lẫn vào nhau

định, pH c a dung dị

được duy trì trong


ượng HNO3 hoặc NH3 b ng vi c thêm vào
s

dung dịch. Khi kết t a t o thành, tiến hành l c kết t

đ đ m s y ở 120oC và

nung ở 480–580oC. Một s tác gi khác mu n tránh sự m t mát Bi3+ và Mo6+ trong
dung dịch sẽ làm t

đổi t l nguyên tử Bi/Mo trong xúc tác nên không l c kết

t a ngay khi nó t o thành mà tiếp tục b
t

ơ

đế

được kết t a khô. Kết

đ đ m s y ở 120oC và nung ở 480–580oC [35].

s

P ươ
sử dụ

n ng ở tr ng thái rắ


để đ ều chế h xúc tác Bi –

ươ

ổ đ ển nh

. P ươ

đã được

ực hi n b ng cách

nung hỗn hợp bột rắn c a Bi2O3 và MoO3 hoặc mu i bitmut nitrat pentahydrat
Bi(NO3)3.5H2O và mu i hepta molipdat (NH4)6Mo7O24 ở nhi
â

tr ng thái rắn các h t ph n ng v i nhau thông qua bề mặ
được tổng hợp b
ươ

ươ

độ 500 – 600oC. Ở
đ

ượng không cao [35].

ế


ung dịch mu i c a bismuthnitrat

Bi(NO3)3 và mu i hepta molipdat (NH4)6Mo7O24 trộn lẫn vào nhau theo một t l
nh định. pH c a dung dịch duy trì trong kho ng từ 2 – 6 b ng dung dịch NH3 hoặc
HNO3. Dung dị

được ổn nhi t t i 140oC trong kho ng từ 2 – 3 giờ s

dị

đượ đư

nhi

độ nung c a xúc tác th

để

được xúc tác ở

ờ.
α γ

ơ

ươ

ươ

-19-


nhi t,

ổng hợ

độ nung xúc tác th

ơ

đ

.

ô

ường

C, nhi

độ nung

o


0.06O4.62

x

c a xúc tác pha β


o

ơ

C. Bề mặt riêng trung bình c a xúc tác tổng hợp theo

ng 9 – 10 m2/g [35].

ươ
P ươ

s -

đâ . P ươ

ươ

đ

được nghiên c u và phát triển gần

ơ sở: dung dịch gel hoá bao gồm ion Bi3+ và Mo6+



đượ đ ều chỉnh sao cho

và tác nhân t o ph c citric axit. pH c a dung dị

quá trình t o gel x y ra thu n lợi, không xu t hi n kết t a trong quá trình. Dung

đượ đ

dị

ơ được s y t i nhi

b

i nhi độ 60 – 80oC. Ge

ơ

nhi độ 500–600o để

được từ

độ 120–130oC trong hai giờ s
được các tr

α β γ

ì

đ

đ

được nung ở

a xúc tác [35].


I.4. Xúc tác của phản ng ch n l c C3H8


đầ

ểs

đượ

sử ụ
lo

đã được

. Gầ đâ
ì

thực hi

ề s

ẩm

một s hỗn hợp oxit kim
mm
ăm

axit acrylic hoặc acrylonitrile. Sự phát hi n ch t xúc tác Mo-V-Te-Nb–O
đã


y tiềm ă

.

n cho các ph n ng
độ

Mo1V0.3Te0.23Nb0.12Ox

s



độ

ẩm

x

độ

-3

3-

668K[15].

nh 1.3.


ng h n ng o



ro

n

r

h th

h n tr n



o-V-

Te-Nb–O[22].


X
SiO2

)

m




γ-Al2O3, TiO2,
đ




ượ

3
)

độ

độ



mẫ
m

B2O3(30 wt%)/A12O3 /Zn7Bi5Mo12Ox

2

.3)
-20-

[13].
7Bi5Mo12Ox





0.06O4.62

x

-5500

độ

độ



3 .

.

COx [13].
X

ũ

x

đã đượ

ừ â


.

pr
đồ
đề

đượ đ ề

ế

ươ

ầ amoni metavanadat (NH4VO3)
sự

m

ế

ế

mm

ườ

AlVOx

ế

(Al(NO3)3.9H2 )

trì

độ

ưở
độ s

s

đế

m ượ

các ch t xúc tác VAl
ư .

ô

4OH.

3

ôm


m



đượ


đầ .

ơ s

độ

s t
đã

ơ s

ế
x

mm

VSbMeOx.
.

độ

đ

độ



60% [29].
ng 1. 1:

tr nh mmo

o ánh ho t t nh



ro

n th nh



á

r on tr





há trong

29].



propan (%)

s


(%)

(%)

Mo-V-Nb-Te-O

89.1

60.0

53.5

V-Sb-W-Al-O

77

48

37

V-Sb-O

30

26.6

8

Fe-Sb-O


22

23

5

Ca-Bi-Mo

15

63

9.5

AlVON

59

50

29.5

đ

c VOx/SiO2 đượ
đ đượ

C3H8/O2>10).
độ


ế



ũ
độ

3-843K[39].

-21-

ởđề


á




0.06O4.62

x

I.5. Giới thi u v propylen
ượng phân tử là 42,081

Propylen có công th c c u t o là CH2=CH-CH3 , kh
m .P
h


được biế đế

ơ- hóa dầ .

ư

đầu quan tr ng trong công nghi p

ăm ở l i đâ

yế được sử dụ
ư

xu t iso-propanol. Mặc dù vai trò c a propylen không l
ũ

để s n
ư

ồn nguyên li u vô cùng quan tr ng cho s n xu t các hợp ch t có giá trị
ư

oxit.[45]

a.Phạm vi ng dụng của propylene
Propylen có nhiều ng dụng trong công nghi .
được sử dụ

để làm nhiên li


đ t, cung c p nhi

ư

đâ

yếu

ượng cho sinh ho t và s n xu t.

Hi n nay, propylen còn có nh ng ng dụng khác trong công nghi
ă

ô ô

ì

được sử dụ

m

ư

u tử



để tổng hợp nhiều hợp ch t có giá trị cao khác. Các s n

phẩm đ ừ nguyên li u propylen được trình bày trên b ng 1.2 .

ng 1. 2. Các s n ph m th đ ợc từ chế biến propylen (phần trăm hố

ợng)[45]

Sản phẩm

1980 1982 1984 1986 1988 1990 1995*

Polypropylen

30% 33% 36% 38% 40% 44% 50%

Acrylonitrile

19% 18% 18% 17% 15% 14% 12%

Oxo alcohols

19% 18% 16% 16% 16% 15%

Propylen oxit

9%

9%

Cumen

10%


9%

Các Oligome

8%

7%
6%

Các s n phẩm khác

5%

8%

9%

8%

8% 8%

8%

7%

6%

5%

5%


4%

3%

7%

7%

7%

6%

7%

9%

9%

9%

4%

b. Tính chất vật lý của propylen
được trình bày ở b ng 1.3.

Một s tính ch t v t lý quan tr ng c

ng 1. 3. Tính chất vật lý c a propylen[45]
ểm


– 185.25 °C

-22-


0.06O4.62

x

ểm sô

– 47.70 °C

M độ v i không khí

1.49

Nhi t nóng ch y

71.37 kJ/kg

Nhi t trị

45 813 kJ/kg

Enthalpy t o thành H298

20.43 kJ/mol
0.227 kJ mol–1 K–1


Entropy S298
ă

ượng t o thành G298
Gi i h

62.65 kJ/mol
2.0 vol % (35 g/m3)

ư i

11.1 vol % (200 g/m3)

Gi i h n trên
Nhi độ bắt cháy

455 °C

I.6. Giới thi u v propan
a. Tính ch t v t lý
Propan (propane) là một hydrocacbon thuộc nhóm ankan có công th c
C3H8 , propan tồn t i ở d ng khí ,khí không màu.
ng 1. 4. Tính chất vật lý Propan
Tính ch t

Thông s

Kh


ượng phân tử,g/mol

Kh

ượng riêng,g/cm3

44,096
1,83

Nhi độ nóng ch y,0C

- 187,6

Nhi độ sôi, 0C

- 42,09

ểm b c cháy, 0C

-104

Nhi độ tự b c cháy, 0C

432

b. Tính ch t hóa h c
P

ũ


ng tính ch t hóa h c c a alkan

 Ph n ng cháy
C3H8 +5 O2

3CO2 + 4H2O

-23-


0.06O4.62

x

 Ph n ng thế
đ một nguyên tử hay một nhóm nguyên

Ph n ng thế là ph n
tử c a phân tử

được thay thế bởi một nguyên tử hay một nhóm nguyên tử c a

phân tử kia.
C3H8 + Cl2

C3H7Cl + HCl

 Ph n ng nhi t phân
C3H8


3C + 4H2

 Ph n ng oxi hóa ch n l c
2C3H8 + 3O2

2C3H4O +4 H2O

c. Ứng dụng
LPG: Liquefied Petroleum Gas (kh đ t hóa l ng có nguồn g c từ dầu
m )

được từ quá trình chế biến dầ được hóa l ng. Thành phần hóa h c

ch yếu c a khí hóa l ng LPG hỗn hợp gồm Propane C3H8 và Butane C4H10 được
nén theo t l % Propane / %Butane.
được ng dụ

đ ều chế thành các s n phẩm hoa dầu
ư

quan tr ng dùng trong sinh ho t và công nghi

…[8].

I.7. Giới thi u v Acrolein
Acrolein (propenal, acryaldehyde) có công th c c u t o là CH2=CHCHO,

ô

ượng phân tử


.

đơ

ô

m

ô

m

được nghiên c u và tổng hợp lầ đầ

ô

ị kh i
ăm

1942 bởi Degussa. Ngày nay, acrolein là một hợp ch t trung gian vô cùng quan
tr ng trong công nghi p và có giá trị

ươ

m i r t l n. Acrolein ch yế được s n

xu t từ ph n ng oxi hóa ch n l c propylen [27],[45] .

a. Phạm vi ng dụng của acrolein

Acrolein có nh ng ng dụng r t quan tr ng trong công nghi p. Nó là một
monome quan tr ng cho quá trình tổng hợp Polyvinyl Axetat (PA), công nghi p s n
xu t nhựa ABS r t quan tr

đ i v i nội th t v sinh.

-24-


0.06O4.62

x

Ngoài ra, acrolein là hợp ch

để tổng hợp các amino axit dùng

ă

s [45]. Một ng dụng r t quan tr ng c a

trong công nghi p s n xu t th

acrolein trong công nghi p l c dầu là lo i b các hợp ch độ

ư

2

… .[27]


b. Tính chất vật lý của acrolein
Tính ch t v t lý c a Acrol

được tổng kết trong b ng 1.5

ng 1. 5. Tính chất vật lý c a acrolein[45]

Kh

ượng phân tử,g/mol

56.06

Nhi độ sôi, °C

52.69

Nhi độ nóng ch y, °C

–86.95

T tr ng,( d 2020 )

0.8427

Chiết su t ( nD20 )

1.4013


ơ

Áp su

°C), kPa

29.3

ộ nh t (20 °C), mPa. s

0.35

Nhi độ t i h n, °C

233

Áp su t t i h n, Mpa

5.07

Thể tích t i h n, mL/mol

189

ơ

28.2

Nhi


.3 kPa),

kJ/mol
Nhi đ t cháy (25 °C), kJ/mol

1632

Nhi độ ch p cháy c c hở, °C

-18

Nhi độ ch p cháy c c kín, °C

-26

c. Tính chất hóa h c của acrolein
Acrolein là một ch t r t ho

động về mặt hóa h c do có sự liên hợp gi a

nhóm vinyl và nhóm aldehyde trong phân tử.

m

đầ đ các tính ch t

hóa h c c a một ch t không no và c a một aldehyde. V i sự liên hợp c a nhóm

-25-



×