Bai 2 hàng hóa tiền tệ thị trường GDCD 11

BÀI 2

HÀNG HÓA – TIỀN TỆ
THỊ RƯỜNG
(3 TIẾT )


NỘI DUNG BÀI HỌC
Tiết 1: Hàng hóa
a/ Khái niệm hàng hóa
b/ Hai thuộc tính của hàng hóa
Tiết: 2 Tiền tệ
a/ Nguồn gốc của tiền tệ
b/ Các chức năng của tiền tệ
c/ Quy luật lưu thông tiền tệ
Tiết 3 Thị trừơng
a/ Khái niệm thị trường
b/ Các chức năng của thị trường


I.- HÀNG HÓA
EM NÀO CHO BIẾT
NGƯỜI NGUYÊN THỦY
SỐNG CHỦ YẾU BẰNG
NHỮNG NGHỀ NÀO?

Họ
cá…

Trong xã hội công xã
nguyên thủy người dân

sống chủ yếu là phụ thuộc
vào thiên nhiên với nền
kinh tế tự cấp, tự túc:

Trồng lúa gạo để ăn
Săn bắn, hái lựơm, đánh bắt
Công cụ thô sơ.

Nền kinh tế này gọi là nền
kinh tế gì?

1.- Kinh tế tự nhiên


Kinh tế tự nhiên là kiểu sản xuất mang tính
tự cấp, tự túc. Sản phẩm làm ra chỉ để thõa
mãn nhu cầu của chính người sản xuất
trong nội bộ một đơn vị kinh tế nhất dịnh.
Ví dụ: Một người nông dân chuyên trồng lúa
để ăn quanh năm.

Kinh tế tự nhiên xuất hiện khi
nào?
Kinh tế tự nhiên xuất hiện ngay từ
buổi bình minh của loài người – thời
công xã nguyên thủy.


Cuộc sống càng ngày càng được nâng cao,
cùng với sự cải tiến của công cụ lao động, sản

phẩm ngày càng dư thừa và được đem ra trao
đổi, mua bán với nhau. Điều naỳ tạo điều kiện
cho một nền kinh tế khác đó là kinh tế hàng hóa.
Vậy thế nào là kinh tế hàng hóa?
2.- Kinh tế hàng hóa.

Kinh tế hàng hóa: là hình thức sản xuất ra
sản phẩm dùng để bán, nhằm thõa mãn
nhu cầu của người mua, người tiêu dùng.
Mối quan hệ giữa người sản xuất và trao
đổi hàng hóa thể hiện thông qua việc trao
đổi, mua bán các sản phẩm với nhau trên
thị trường.


Như vậy để một sản phẩm trở
thành hành hóa phải có điều kiện
* Do lao động tạo ra.
* Có công dụng nhất định để thõa
mãn nhu cầu nào đó của con người.
* Trước khi đi vào tiêu dùng phải
thông qua trao đổi, mua bán.


BÀI TẬP
Một người nông dân sản xuất ra lúa gạo một phần để
dùng cho bản thân, phần còn lại đem bán, trao đổi,
lấy quần áo và các dụng cụ khác. Phần

lúa

gạo nào gọi là hàng hóa ?

Phần gạo đem trao đổi, mua bán.
Vì nó hội đủ ba điều kiện của sản xuất để
sản phẩm trở thành hàng hóa.


?

Sản xuất hàng hóa ra đời từ chế độ
nào?
* Sản xuất hàng hóa ra đời từ cuối chế độ
công xã nguyên thủy.
* Từ xã hội CNTB trở về trước chủ yếu là
kinh tế tự nhiên, cùng đồng thời tồn tại
với kinh tế tự nhiên là kiểu sản xuất hàng
hóa nhỏ ( sản xuất hàng hóa giản đơn).

Sự khác nhau giữa kinh tế tự nhiên và
kinh tế hàng hóa?


1.- Khái niệm hàng hóa:
Hàng hóa là sản phẩm lao động thõa mãn
nhu cầu của con người thông qua trao đổi,
mua bán.

2.- Đặc điểm của hàng hóa
Là một phạm trù lịch sử chỉ tồn tại trong

nền sản xuất hàng hóa.
Sản phẩm chỉ mang hình thái hàng hóa khi
nó là đối tượng mua bán trên thị trường.
Hàng hóa có thể ở dạng hữu hình hay phi vật thể


3. Thuộc tính của hàng hóa
a.- Giá trị
b.- Giá trị sử dụng

a.- Giá trị sử dụng:
Giá trị sử dụng của hàng hóa là công
dụng của vật phẩm có thể thõa mãn
nhu cầu nào đó của con người.
Cùng với sự phát triển của khoa học, kỷ
thuật giá trị sử dụng của một vật được phát
hiện ra ngày càng phong phú và đa dạng.


Ví dụ : Trước kia
chiếc điện thoại
di động to, nặng, …
nhưng ngày nay
mẫu mã đẹp,
phong phú,
nhiều chức năng
Như quay phim,
chụp ảnh,

Giá trị sử dụng của hàng hóa
là phạm trù vĩnh viễn

Vì: giá trị sử dụng do thuộc tính tự
nhiên, vốn có của vật phẩm quy định,
là nội dung vật chất của hàng hoá.
Hay nói cách khác giá trị sử dụng là
mặt của cải của xã hội, nhờ việc tiêu
dùng giá trị sử dụng mà đời sống của
con người xã hội ngày càng phát triển
phong phú hơn.


b.-Giá trị hàng hóa
Giá trị của hàng hóa chính là hao
phí sức lao động mà người sản xuất phải
có để làm ra một đơn vị hàng hóa .
Ví dụ: Để tạo ra một cái áo, người thợ may mất 2h.
ta gọi giá trị của cái áo là hao phí lao động
làm ra cái áo trong 2h.
Giá trị hàng hóa biểu hiện như thế nào ?
Giá trị hàng hóa được biểu hiện thông qua giá
trị trao đổi của nó


Ví dụ: 1m vải
= 5 kg thóc
=
2h.
( vật trao đổi) ( vật đổi được)

Vật đổi được gọi là vật ngang giá – có giá trị
ngang bằng vật trao đổi.
Vì sao ta lại có thể trao đổi được với nhau: Vì:
Chúng đều là sản phẩm của lao động.
Hao phí lao động để sản xuất ra 1m vải = hao
phí lao động để sản xuất ra 5 kg thóc = 2h.
Hay nói cách khác: Giá trị hàng hóa là lao động
của người sản xuất kết tinh trong hàng hóa.


Hao phí lao động của từng người sản xuất có
giống nhau không? Vì sao?

không
Vì: Điều kiện sản xuất
Trình độ khoa học kỹ thuật công nghệ
Trình độ quản lý
Trình độ tay nghề, cường độ lao động
Ví dụ: 1 người thợ may bằng tay 2h được 1 đôi
giày.
Nhưng áp dụng khoa học kỹ thuật – may
bằng máy thì chỉ 1h thôi.


Hao phí lao động từng người sản xuất
được gọi là thời gian lao động cá biệt.
Thời gian lao động cá biệt tạo ra giá trị
cá biệt của hàng hóa.

Nền sản xuất hàng hóa lượng giá trị không

tính bằng thời gian lao động cá biệt mà tính
bằng thời gian lao động cần thiết.


Thời gian lao động cần thiết để sản xuất ra
hàng hóa là thời gian cần thiết cho bất cứ lao
động nào tiến hành với một trình độ thành
thạo trung bình và một cường độ trung bình
trong những điều kiện trung bình trong
những hoàn cảnh xã hội nhất định.
Thời gian lao động xã hội cần thiết tạo ra
giá trị xã hội của hàng hóa.

Người nào có:
TGLĐCB < TGLĐXHCT
TGLĐCB > TGLĐXHCT

LÃI.
THUA LỖ


Như vậy: Hàng hóa là sự thống nhất giữa
hai thuộc tính: giá trị sử dụng và giá trị.
Đó là sự thống nhất của hai mặt đối lập
mà thiếu một trong hai thuộc tính thì
sản phẩm sẽ không trở thành hàng hóa.
Hàng hóa biểu hiện quan hệ sản xuất xã
hội giữa người sản xuất và trao đổi
hàng hóa.
Đây là khái niệm đầy đủ về bản chất,

thuộc tính của hàng hóa.


Kết Luận

Nắm được thuộc tính và bản chất của
hàng hóa đòi hỏi mỗi người phải có
trách nhiệm tham gia sản xuất ra
nhiều hàng hóa với giá trị sử dụng cao
hơn, giá trị và giá cả ngày càng thấp
hơn để đáp ứng nhu cầu ngày càng
cao của bản thân, gia đình và xã hội.


Câu hỏi ôn tập:
1.Hãy nêu một số ví dụ thể hiện giá trị sử
dụng của hàng hóa đựơc phát hiện dần
cùng với sự phát triển của khoa học – kỹ
thuật ?
2.Phân biệt giá trị sử dụng và giá trị ?
3.Tại sao giá trị hàng hóa không do thời gian
lao động cá biệt quyết định, mà do thời gian
lao động xã hội cần thiết quyết định?


II.- TIền Tệ
1.- Nguồn gốc của tiền tệ
a.- Khi nào tiền tệ xuất hiện?
Tiền tệ xuất hiện là kết quả của quá trình phát
triển lâu dài của sản xuất, trao đổi hàng hóa và của

các hình thái giá trị.
b.- Có 4 hình thái giá trị :
* Hình thái giá trị giản đơn
* Hình thái giá trị đầy đủ hay mở rộng
* Hình thái chung của giá trị
* Hình thái tiền tệ


Hình thái giá trị giản đơn hay ngẫu nhiên
Trao đổi trực tiếp hàng lấy hàng
Hình thái này xuất hiện khi công xã nguyên
thuỷ tan rã , lúc này sản phẩm được đem ra
trao đổi còn rất ít và mang tính ngẫu nhiên.
vd : 1 con gà = 10 kg thóc
Ở đây giá trị gà được biểu hiện ở thóc ,
còn thóc là phương tiện để biểu hiện ở gà.


Sơ đồ minh hoạ:

=
Hình thái
tương đối

Hình thái
ngang giá

Trao đổi trực tiếp hàng lấy hàng

Hình thái giá trị đầy đủ hay mở rộng
Trao đổi trực tiếp hàng lấy hàng
Khi sản xuất hàng hóa phát triển một hàng hóa có thể
trao đổi được với nhiều hàng hóa khác.

1 con gà

= 10 kg thóc
= 5 kg chè
= 2 cái rìu
= 0.2 gam vàng


Hình thái chung của giá trị
Trao đổi gián tiếp thông qua một hàng hóa
làm vật ngang giá chung.
1 con gà
=
10 kg thóc
=
5 kg chè
=
1m
vải
2 cái rìu
=
0.2 gam vàng =
Ở đây..............
giá trị hàng hoá được thể hiện ở một hàng hoá

đóng vai trò vật ngang giá chung là vải .
Mọi người mang hàng hoá của mình lấy vật ngang giá chu
để đổi lấy hàng hoá mình cần.