Niên luận đặc điểm và sự phát triển 3g tại việt nam

Đặc điểm và sự phát triển 3G tại Việt Nam
NHẬN XÉT CỦA GIẢNG VIÊN
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................

..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
1


Đặc điểm và sự phát triển 3G tại Việt Nam

Mục lục
Chương 1. Tổng quan về hệ thống Thông tin Di động. ..................................................5
1.1

Thế hệ thứ nhất (1G) ............................................................................................5

1.1.1 First Generation (1G) ...........................................................................................5
1.2

Thế hệ thứ 2 (2G)..................................................................................................5

1.2.1 Second Generation (2G) ......................................................................................5

1.2.2 Evolved Second Generation (2.5G) .....................................................................6
1.3

Thế hệ thứ 3 (3G)..................................................................................................6

1.3.1 Third Generation ..................................................................................................6
1.3.2 HSPA (3.5G) ..........................................................................................................7
1.3.3. HSPA+ (3.75G) ......................................................................................................8
1.4

Thế hệ thứ 4 (4G) ..................................................................................................8

Chương 2. Đặc điểm hệ thống Thông tin Di động tại Việt Nam. ..................................9
2.1

Bước phát triển đầu tiên ....................................................................................10

2.1.1 Mạng và hệ thống con chuyển mạch.................................................................11
2.1.2 Hệ thống con trạm gốc (Base Station Subsystem – BSS) ...............................12
2.1.3 Trạm di động (Mobile Station – MS) ...............................................................13
Chương 3. Hệ thống 3G tại Việt Nam ............................................................................15
3.1

Tổng quan ...........................................................................................................15

3.2

Mô hình triển khai 3G .......................................................................................15

3.3

Các dịch vụ của công nghệ 3G tại Việt Nam ...................................................16

3.4

Vai trò và lợi ích của 3G....................................................................................17

Chương 4. Kết luận ..........................................................................................................18
TÀI LIỆU THAM KHẢO ...............................................................................................19

2


Đặc điểm và sự phát triển 3G tại Việt Nam

LỜI CẢM ƠN
Để hoàn thành bài niên luận này, em xin chân thành cảm ơn đến Thầy Nguyễn
Vĩnh Thành và Thầy Chu Công Hạnh đã tận tình hướng dẫn trong suốt quá trình học
tập và thực hiện đề tài niên luận này.
Em chân thành cảm ơn quý thầy cô trong khoa Kỹ Thuật – Công Nghệ, trường
Đại Học Tây Đô đã tận tình truyền đạt kiến thức trong các năm học tập vừa qua. Với
vốn kiến thức được tiếp thu trong quá trình học không chỉ là nền tảng cho quá trình
nghiên cứu niên luận mà còn là hành trang quý báu để em bước vào đời một cách vững
chắc và tự tin.
Cuối cùng em kính chúc quý thầy cô dồi dào sức khỏe và thành công trong tốt
đẹp trong công việc.

3

Đặc điểm và sự phát triển 3G tại Việt Nam

Lời nói đầu
Ngày nay, hệ thống Thông tin Di động đã đã trở thành một phần thiết yếu đến
cuộc sống. Nó đã trở thành một ngành công nghiệp – dịch vụ mang đến nhiều lợi ích
kinh tế. Ra đời lần đầu tại Mỹ vào những năm 1920 (được sử dụng cho liên lạc giữa
các đơn vị cảnh sát Mỹ), đến nay hệ thống Thông tin Di động đã trải qua rất nhiều thế
hệ phát triển, được cập nhật, bổ sung những chức năng mới. Thế hệ điện thoại thứ III
(3G – Third Generation Technology: là công nghệ truyền thông thế hệ thứ ba) là một
trong những thế hệ mới nhất và được sử dụng rộng rãi nhất trên thế giới.
Với nhất nhiều ứng dụng và lợi ích như vậy, Việt Nam đã nhanh chóng triển khai
hệ thống Thông tin Di động 3G để phục vụ cho nhu cầu của người dân cũng như cho
các lĩnh vực khác.
Trong bài viết này, em xin trình bày sự phát triển và đặc điểm của công nghệ 3G
tại Việt Nam.

4


Đặc điểm và sự phát triển 3G tại Việt Nam

Chương 1. Tổng quan về hệ thống Thông tin Di động.
Tính đến thời điểm hiện tại, hệ thống Thông tin Di động đã trải qua 4 thế hệ.
1.1 Thế hệ thứ nhất (1G)

1.1.1 First Generation (1G)
Vào đầu thập niên 70 thế kỷ trước, mạng không dây thế hệ thứ nhất (1G) xuất
hiện, dựa vào hệ thống truyền dẫn analog điều chế FM (Frequency Modulation) sử dụng
phương thức truy nhập phân chia theo tần số FDMA (Frequency Division Multiple
Access).

Dịch vụ của hệ thống này đơn thuần là thoại.
Đặc điểm: chất lượng thấp, bảo mật kém.
Một số hệ thống điển hình:
NMT: Nordic Mobile Telephone sử dụng băng tần 450MHz. triển khai tại các
nước Bắc Âu vào những năm 1981.
TACS: Total Access Communication System triển khai tại Anh vào năm 1985.
AMPS: Advanced Mobile Phone System triển khai tại Bắc Mỹ vào năm 1978 tại
băng tần 800MHz.
1.2 Thế hệ thứ 2 (2G)

1.2.1 Second Generation (2G)
Ra đời vào những năm 90 của thế kỷ XX, 2G đã có những cải tiến tốt hơn so với
1G:
Dung lượng lớn hơn
Chất lượng thoại tốt hơn
Hỗ trợ các dịch vụ số liệu (data)
Phương thức truy nhập: TDMA (Time Division Multiple Access) truy nhập phân
chia theo thời gian vả CDMA (Code Division Multiple Access) truy nhập phân chia
theo mã.
Phương thức chuyển mạch: chuyển mạch kênh (Circiut Switching).
Một số hệ thống điển hình:
GSM: Global System for Mobile Phone, sử dụng phương thức truy nhập TDMA.
Triển khai tại châu Âu.
D-AMPS (IS-136): Digital Advanced Mobile Phone System, sử dụng phương
thức truy nhập TDMA. Triển khai tại châu Mỹ.
5


Đặc điểm và sự phát triển 3G tại Việt Nam
IS-95 (CDMA one): sử dụng phương thức truy nhập CDMA. Triển khai tại châu

Mỹ và Hàn Quốc.
PDC: Personal Digital Cellular, sử dụng phương thức truy nhập TDMA. Triển
khai tại châu Nhật Bản.
1.2.2 Evolved Second Generation (2.5G)
Bổ sung và nâng cấp dịch vụ so với 2G:
Tốc độ bit data cao hơn (172kbps)
Hỗ trợ kết nối Internet
Phương thức chuyển mạch: chuyển mạch gói (Packet Switching).
Hệ thống tiêu biểu:
GPRS: General Packet Radio Services, là một dịch vụ dữ liệu di động dạng
gói dành cho những người dùng Hệ thống Thông tin di động toàn cầu (GSM).
Enhanced Data Rates for GSM Evolution (EDGE) là một công nghệ di động được
nâng cấp từ GPRS cho phép truyền dữ liệu với tốc độ có thể lên đến 384kbps cho người
dùng cố định hoặc di chuyển chậm và 144kbps cho người dùng di chuyển tốc độ
cao. Trên đường tiến đến 3G, EDGE được biết đến như một công nghệ 2.75G. Đối với
CDMA thì công nghệ 2.75G có tên gọi CDMA2000 1x-RTT cho CDMA.
1.3 Thế hệ thứ 3 (3G)

1.3.1 Third Generation
Third Generation (3G) là thế hệ thứ ba của chuẩn công nghệ điện thoại di động,
cho phép truyền cả dữ liệu thoại và dữ liệu ngoài thoại (tải dữ liệu, gửi email, tin nhắn
nhanh, hình ảnh...). 3G cung cấp cả hai hệ thống là chuyển mạch gói và chuyển mạch
kênh. Hệ thống 3G yêu cầu một mạng truy cập radio hoàn toàn khác so với hệ thống
2G hiện nay. Điểm mạnh của công nghệ này so với công nghệ 2G và 2.5G là cho phép
truyền, nhận các dữ liệu, âm thanh, hình ảnh chất lượng cao cho cả thuê bao cố định và
thuê bao đang di chuyển ở các tốc độ khác nhau. Với công nghệ 3G, các nhà cung cấp
có thể mang đến cho khách hàng các dịch vụ đa phương tiện, như âm nhạc chất lượng
cao; hình ảnh video chất lượng và truyền hình số; Các dịch vụ định vị toàn cầu (GPS);
E-mail;video streaming; High-ends games…
Tiêu chuẩn 3G thương mại

Công nghệ 3G được nhắc đến như là một chuẩn IMT-2000 của Tổ chức Viễn
thông Thế giới (ITU), thống nhất trên thế giới. Tuy nhiên, trên thực tế các nhà sản xuất
thiết bị viễn thông lớn trên thế giới đã xây dựng thành 4 chuẩn 3G thương mại chính.
W-CDMA

6


Đặc điểm và sự phát triển 3G tại Việt Nam
Tiêu chuẩn W-CDMA là nền tảng của chuẩn UMTS (Universal Mobile
Telecommunication System), dựa trên kỹ thuật CDMA trải phổ dãy trực tiếp, trước
đây gọi là UTRA FDD, được xem như là giải pháp thích hợp với các nhà khai thác
dịch vụ di động (Mobile network operator) sử dụng GSM, tập trung chủ yếu ở châu
Âu và một phần châu Á (trong đó có Việt Nam). UMTS được tiêu chuẩn hóa bởi tổ
chức 3GPP, cũng là tổ chức chịu trách nhiệm định nghĩa chuẩn
cho GSM, GPRS và EDGE.
CDMA 2000
Một chuẩn 3G quan trọng khác là CDMA 2000, là thế hệ kế tiếp của các
chuẩn 2G CDMA và IS-95. Các đề xuất của CDMA 2000 nằm bên ngoài khuôn khổ
GSM tại Mỹ, Nhật Bản và Hàn Quốc. CDMA 2000 được quản lý bởi 3GPP2, là tổ
chức độc lập với 3GPP. Có nhiều công nghệ truyền thông khác nhau được sử dụng
trong CDMA2000 bao gồm 1xRTT, CDMA2000-1xEV-DO và 1xEV-DV.
CDMA 2000 cung cấp tốc độ dữ liêu từ 144 kbit/s tới trên 3 Mbit/s. Chuẩn này
đã được chấp nhận bởi ITU.
TD-CDMA
Chuẩn TD-CDMA, viết tắt từ Time-division-CDMA, trước đây gọi là UTRA
TDD, là một chuẩn dựa trên kỹ thuật song công phân chia theo thời gian (Time-division
duplex). Đây là một chuẩn thương mại áp dụng hỗn hợp của TDMA và CDMA nhằm
cung cấp chất lượng dịch vụ tốt hơn cho truyền thông đa phương tiện trong cả truyền
dữ liệu lẫn âm thanh, hình ảnh.

Chuẩn TD-CDMA và W-CMDA đều là những nền tảng của UMTS, tiêu chuẩn
hóa bởi 3GPP, vì vậy chúng có thể cung cấp cùng loại của các kênh khi có thể. Các
giao thức của UMTS là HSDPA/HSUPA cải tiến cũng được thực hiện theo chuẩn TDCDMA.
TD-SCDMA
Chuẩn được ít biết đến hơn là TD-SCDMA (Time Division Synchronous Code
Division Multiple Access) đang được phát triển tại Trung Quốc bởi các công
ty Datang và Siemens, nhằm mục đích như là một giải pháp thay thế cho W-CDMA.
Nó thường xuyên bị nhầm lẫn với chuẩn TD-CDMA. Cũng giống như TD-CDMA,
chuẩn này dựa trên nền tảng UMTS-TDD hoặc IMT 2000 Time-Division (IMT-TD).
Tuy nhiên, nếu như TD-CDMA hình thành từ giao thức mang cũng mang tên TDCDMA, thì TD-SCDMA phát triển dựa trên giao thức của S-CDMA.
1.3.2 HSPA (3.5G)
HSPA (High Speed Packet Access) truy cập gói tốc độ cao là công nghệ được
triển khai trên nền WCDMA. HSPA bao gồm:
HSDPA (High Speed Downlink Packet Access) truy cập gói đường xuống tốc độ
cao.
HSUPA (High Speed Uplink Packet Access) truy cập gói đường lên tốc độ cao.

7


Đặc điểm và sự phát triển 3G tại Việt Nam
Ở Việt Nam, sau khi 3G được phép triển khai thì công nghệ HSPA cũng được
nhanh chóng phát triển. Một sản phẩm điển hình sử dụng HSPA là các USB MODEM
giao tiếp với máy tính qua cổng usb, có khả năng kết nối internet qua sóng điện thoại,
hỗ trợ download và upload dữ liệu với tốc độ cao. Nội dung chính của phần này là
những tác động của HSDPA và HSUPA tới mạng vô tuyến và kiến trúc giao thức cũng
như những chức năng phần tử mạng và các giao tiếp.
1.3.3. HSPA+ (3.75G)
HSPA+ (Evolved High Speed Packet Access), nâng cấp từ HSPA nâng cao tốc độ
truyền dữ liệu. Tốc độ tải xuống có thể đạt 168Mbps và 22Mbps tải lên.

1.4 Thế hệ thứ 4 (4G)
Fourth Generation, là công nghệ truyền thông không dây thế hệ thứ tư, cho phép
truyền tải dữ liệu với tốc độ tối đa trong điều kiện lý tưởng lên tới 1Gbps cho đến
1,5Gbps. Tên gọi 4G do IEEE (Institute of Electrical and Electronics Engineers) đặt ra
để diễn đạt ý nghĩa "3G và hơn nữa"
Công nghệ 4G được hiểu là chuẩn tương lai của các thiết bị không dây. Các nghiên
cứu đầu tiên của NTT DoCoMo cho biết, điện thoại 4G có thể nhận dữ liệu với tốc độ
100MBps giây khi di chuyển và tới 1Gbps khi đứng yên, cho phép người sử dụng có
thể tải và truyền lênhình ảnh động chất lượng cao.2

8


Đặc điểm và sự phát triển 3G tại Việt Nam

Chương 2. Đặc điểm hệ thống Thông tin Di động tại Việt Nam.
Việt Nam gia nhập hệ thống Thông tin Di động GSM vào năm 1993.
Hiện nay, Việt Nam có các nhà mạng cung cấp dịch vụ Thông tin Di động đang
hoạt động là:
Vina Phone: thành lập ngày 26 tháng 6 năm 1996, cung cấp các dịch vụ Thông
tin Di động GSM. Trực thuộc Tập đoàn Bưu chính – Viễn thông Việt Nam
Viettel:
Năm 1989, thành lập Công ty Ðiện tử thiết bị thông tin.
Năm 1995, đổi tên Công ty Ðiện tử thiết bị thông tin thành Công ty Ðiện tử Viễn
thông Quân đội (tên giao dịch là Viettel). Cung cấp các dịch vụ Thông tin Di động
GSM.
Mobi Fone: thành lập vào ngày 16 tháng 4 năm 1993. Trực thuộc Bộ Thông tin –
Truyền thông. Cung cấp các dịch vụ Thông tin Di động GSM.
Vietnamobile: thành lập ngày 8 tháng 4 năm 2009, chủ sở hữu: Hanoi Telecom,
cung cấp các dịch vụ Thông tin Di động GSM.

GMobile: thành lập ngày 17 tháng 9 năm 2012. Thuộc sở hữu của Tổng công ty
Viễn thông Toàn cầu (Gtel), một công ty cổ phần nhà nước thuộc Bộ Công an.
Các nhà mạng đã sáp nhập hoặc giải thể:
S-Fone: bắt đầu cung cấp dịch vụ từ tháng 7 năm 2003 và là nhà cung cấp dịch vụ
Thông tin Di động CDMA duy nhất tại Việt Nam. Tháng 7 năm 2012 chấm dứt hoạt
động.
HT Mobile: HT-Mobile là mạng di động được cấp phép tại Việt Nam theo hợp
đồng hợp tác kinh doanh giữa Hanoi Telecom và Tập đoàn Hutchison (Hồng Kông).
HT-Mobile bắt đầu cung cấp dịch vụ vào tháng 11 năm 2006 với logo hình con ong.
Công nghệ sử dụng là CDMA 2000-EvDO. Đầu số mà HT-Mobile được sử dụng tại
Việt Nam là 092. Tuy nhiên do gặp một số khó khăn khách quan nên HT-Mobile đã xin
phép được chuyển đổi công nghệ từ CDMA sang eGSM và đã được các cấp có thẩm
quyền phê duyệt. Để thực hiện việc chuyển đổi công nghệ, HT-Mobile đã tiến hành gửi
tất cả các thuê bao hiện có của mình sang cho S-Fone, mạng di động CDMA khác. Sau
gần nửa năm chuẩn bị, đến tháng 6 năm 2008, Hanoi Telecom và Hutchison đã ký hợp
đồng với Ericsson và Huawei để có thể quản lý, vận hành và thiết kế mạng cho mạng
di động mới trong 3 năm, đồng thời chịu trách nhiệm chuyển đổi toàn hệ thống.
EVN Telecom: cung cấp dịch Thông tin Di động từ ngày 9 tháng 6 năm 2010. Quí
I năm 2012 bàn giao lại cho Viettel.
Beeline: thành lập vào tháng 7 năm 2009. Đầu năm 2013 rút khỏi thị trường, Gtel
Mobile tiếp tục khai thác những cơ sở còn lại tại Việt Nam với thương hiệu GMobile.

9


Đặc điểm và sự phát triển 3G tại Việt Nam
2.1 Bước phát triển đầu tiên
Hệ thống Thông tin Di động 2G là nền tảng cơ bản của hệ thống Thông tin Di động
3G, nên để nói về 3G, chúng ta cần phải tìm hiểu hệ thống Thông tin Di động 2G.
Các nhà mạng tại Việt Nam đang hoạt động tại Việt Nam hiện nay đều bắt đầu với

hệ thống GSM – công nghệ 2G.
Băng tần: tại Việt Nam, băng tần sử dụng cho GSM là 900MHz và 1800MHz
+ Băng tần 900MHZ:

Thiết bị đầu cuối thu (downlink) ở dải tần 935MHz đến 960MHz và phát (uplink)
ở dải tần 890MHz đến 915MHz.
Khoảng cách song công (đường lên và xuống cho 1 thuê bao) là 45MHz.
Chia thành 124 kênh với độ rộng kênh (bandwidth) là 200KHz.

10


Đặc điểm và sự phát triển 3G tại Việt Nam
Băng tần GSM 1800MHz
Thiết bị đầu cuối thu (downlink) ở dải tần 1805MHz đến 1880MHz và phát (uplink)
ở dải tần 1710MHz và 1785MHz.
Khoảng cách song công (đường lên và xuống cho 1 thuê bao) là 95MHz.
Chia thành 124 kênh với độ rộng kênh (bandwidth) là 200KHz.
1.1 Mô hình của hệ thống GSM tại Việt Nam.
HLR/AuC
NSS

MSC/VLR

MSC/VLR

TRAU

TRAU

BSC

BSC

BSS

MS

BTS

BTS

BTS

MS

MS

MS

2.1.1 Mạng và hệ thống con chuyển mạch (Network and Switching
Subsystem – NSS)
Bao gồm các khối chức năng:
Trung tâm chuyển mạch các dịch vụ di động (Mobile service Switching Centre
– MSC).
Bộ đăng ký định vị thường trú (Home Location Register – HLR).
Bộ đăng ký định vị tạm trú (Visitor Location Register – VLR).
11

Đặc điểm và sự phát triển 3G tại Việt Nam
Trung tâm nhận thực (Authentication Centre – AuC).
a. Trung tâm chuyển mạch các dịch vụ di động (Mobile service Switching
Centre – MSC)
Trong NSS thì chức năng chuyển mạch cơ bản được MSC thực hiện.
Để kết nối MSC với các mạng khác cần phải thích ứng các đặc điểm truyền
dẫn của GSM với các mạng đó. Các thích ứng này gọi là chức năng tương tác
IWF.
b. Bộ đăng ký định vị thường trú (Home Location Register – HLR)
HLR thường là một máy tính có khả năng quản lý hàng trăm ngàn thuê bao,
nhận dạng thông tin do AuC cung cấp (số liệu bảo mạt về tính hợp pháp). Khi
một người đăng ký thuê bao từ nhà khai thác mạng GSM thì người này sẽ được
đăng ký trong HLR của nhà khai thác đó. HLR chứa các thông tin về thuê bao
như các dịch vụ bổ sung và các thông số nhận thực, chứa thông tin về vị trí
của MS (Mobile Station).
c. Bộ đăng ký định vị tạm trú (Visitor Location Register – VLR)
Trong thời gian MS cập nhật vị trí, dữ liệu thuê bao được chuyển từ HLR
xuống VLR hiện tại. Dữ liệu này được lưu trữ trong suốt thời gian MS di
chuyển trong vùng quản lý của VLR. Nếu MS di chuyển đến vùng quản lí của
VLR khác thì một cập nhật vị trí diễn ra lẩn nữa, VLR mới yêu cùng thông tin
từ HLR.
d. Trung tâm nhận thực (Authentication Centre – AuC)
Một thuê bao muốn truy cập vào hệ thống GSM phải được nhận thực. Thông
tin nhận thực của toàn bộ thiết bị di động được chia thành 3 danh sách:
Danh sách trắng: các thiết bị được chấp nhận (không bị khóa 2 chiều, còn đủ
tài khoản để sử dụng..).
Danh sách xám: các thiết bị đang theo dõi (bị khóa 1 chiều, tài khoản không
đủ để sử dụng…)
Danh sách đen: các thiết bị không được chấp nhận (khóa 2 chiều…)

2.1.2 Hệ thống con trạm gốc (Base Station Subsystem – BSS)
Trạm thu phát gốc ( Base Transceiver Station – BTS).
Bộ điều khiển trạm gốc (Base Station Controller – BSC).
Bộ chuyển đổi mã và thích ứng tốc độ (Transcoder and Rate Adaptive Unit –
TRAU).

12


Đặc điểm và sự phát triển 3G tại Việt Nam
a. Trạm thu phát gốc ( Base Transceiver Station – BTS).
Trạm thu phát gốc là nơi máy thu phát vô tuyến phủ một cell, nó thông tin với
các MS thông qua giao diện vô tuyến Um. Một BTS bao gồm các thiết bị thu,
phát, khối xử lí tín hiệu đặc thù cjo giao diện vô tuyến.
b. Bộ điều khiển trạm gốc (Base Station Controller – BSC).
BSC điều khiển nhiều BTS. Nó phân phối sự kết nối các kênh lưu lượng TCH
từ hệ thống chuyển mạch tới các cell vô tuyến BTS, ngoài ra nó còn thực hiện
qua 1 trình chuyển giao (HandOver – HO) cùng với một MSC.
c. Bộ chuyển đổi mã và thích ứng tốc độ (Transcoder and Rate Adaptive Unit
– TRAU).
TRAU gồm 2 chức năng:
Chuyển đổi luồng dữ liệu 16kbps từ BSC đưa lên thành 64kbps đưa vào MSC
và ngược lại.
Tách, ghép các luồng dữ liệu.

2.1.3 Trạm di động (Mobile Station – MS)
MS gồm một thiết bị đầu cuối (ME) và một module nhận dạng thuê bao (SIM)
a. SIM
Lưu giữ các thông tin nhận thực thuê bao và mật mã hóa/giải mã hóa.
Các thông tin lưu giữ trong SIM:

Các số nhận dạng IMSI (International Mobile Subcriber Identify – số điện
thoại) và IMEI (International Mobile Equipment Identify).
Khóa nhận thực Ki
Số hiệu nhận dạng vùng định vị LAI (Location Area ID).
Khóa mật mã Kc
Danh sách các tần số lân cận.
b. ME
ME bao gồm phần cứng (Hardware) (smartphone, tablet..) và phần mềm
(Software) (hệ điều hành).
Đối với hệ thống GPRS, cần bổ sung 2 thành phần SGSN (Serving GPRS
Support Node) và GGSN (Gateway GPRS Support Node) vào Mạng và hệ
thống con chuyển mạch (Network and Switching Subsystem – NSS) và cập
nhật phần mềm.
13


Đặc điểm và sự phát triển 3G tại Việt Nam
Đối với EDGE (2.75G) chỉ cần cập nhật phần mềm từ 2.5G thì sẽ nâng cấp
được tốc độ.

14


Đặc điểm và sự phát triển 3G tại Việt Nam

Chương 3. Hệ thống 3G tại Việt Nam
3.1 Tổng quan
Công nghệ 3G triển khai ở Việt Nam hiện nay là WCDMA với băng thông 19202200 MHz. Trong đó:
Mobifone: Uplink/Downlink:1920-1935/2110-2125Mhz.
Viettel: Uplink/Downlink: 1935-1950/2125-2140Mhz.

Vinaphone: Uplink/Downlink: 1950-1965/2140-2155Mhz.
Vietnamobile: Uplink/Downlink:: 1965-1980/2155-2170Mhz.
Khi nâng cấp lên 3G, công nghệ WCDMA hoạt động trên một kỹ thuật truy cập
khác hoàn toàn, đó là CDMA. Sự đổi mới như vậy sẽ cần một thiết bị thu phát sóng
(BTS) hoàn toàn mới, được đặt tên là Node B, cùng với nó là một thiết bị quản lý trạm
gốc (BSC) mới, tên là điều khiển mạng vô tuyến RNC (Radio Network Controller).
Do tính kế thừa khi nâng cấp, ngoài hệ thống vô tuyến WCDMA (bao gồm RNC và
Node B) là cần đầu tư mới, tất cả hệ thống khác sẽ được tận dụng lại. Hầu hết các nhà
sản xuất tổng đài hiện nay đều có giải pháp để nâng cấp hệ thống mạng lõi, truyền dẫn,
cơ sở dữ liệu, hệ thống vận hành… hiện hữu để hỗ trợ cả GSM và WCDMA

Như vậy, muốn phủ sóng 3G ở đâu, các nhà cung cấp dịch vụ sẽ đặt thiết bị thu phát
sóng 3G khu vực đó (sử dụng nhà trạm có sẵn) và nối về tổng đài. Đầu tư 3G phủ sóng
toàn quốc khá tốn kém. Tuy nhiên, việc năng cấp lên 3.5G hay 3.75G sẽ rất đơn giản
vì chỉ cần năng cấp phần mềm từ hệ thống thiết bị thu phát 3G đã có sẵn
3.2 Mô hình triển khai 3G
Nói về việc nâng cấp 3G cần phải ní đến mô hình, hay chiến lược để triển khai
3G. Có 3 chiến lược chính là: Triển khai nhanh chóng WCDMA toàn mạng; Triển
15


Đặc điểm và sự phát triển 3G tại Việt Nam
khai WCDMA dần dần; Triển khai 3G sau.
1. Triển khai nhanh chóng WCDMA trên toàn mạng: Có nhiều nguyên nhân
để các nhà cung cấp chọn phương án này: mức độ cạnh tranh thị trường cao; theo
yêu cầu của nhà nước; thị trường có nhu cầu dịch vụ dữ liệu cao; tình hình tài chính
mạnh; dung lượng mạng GSM hiện tại đang bị hạn chế; tỉ lệ rời mạng cao; tham
vọng chiếm thêm thị phần và nâng cao chỉ số doanh thu trên một thuê bao (ARPU).
Nếu vùng phủ sóng 3G thì rộng khắp mà khách hàng lại không có thiết bị để
sử dụng thì cũng vô nghĩa. Vì vậy, muốn chiến lược này thành công, các nhà khai

thác phải có một chính sách phát triển thuê bao tương ứng: khuyến khích khách
hàng thay máy mới, tiếp thị các thiết bị mới gắn với dịch vụ dữ liệu v.v…
2. Triển khai WCDMA dần dần: phủ sóng WCDMA bắt đầu từ vùng đô thị rồi
lan tỏa dần ra, trong khi đó vẫn tiếp tục đầu tư GSM để nâng cao dung lượng dịch
vụ thoại và dịch vụ dữ liệu tốc độ thấp GPRS. Các lý do để chọn chiến lược này:
khả năng phát triển của GSM và GPRS vẫn còn cao; chất lượng và dung lượng của
GSM và GPRS có vấn đề (cần phải đầu tư để cải thiện phục vụ khách hàng 2G);
mạng GSM và số thuê bao quá lớn; điện thoại 2G vẫn còn nhiều; thị trường dữ liệu
di động chỉ mới phát triển; tình hình tài chính ổn định.
Các thiết bị đầu cuối đa chế độ GSM/GPRS/WCDMA vì vậy cũng sẽ được
giới thiệu, tiếp thị dần dần, phụ thuộc vào nhu cầu và khả năng của khách hàng.
3. Triển khai 3G sau: khi nhu cầu thị trường về dịch vụ dữ liệu cao còn thấp,
nhu cầu về thoại vẫn là chủ yếu và tiếp tục phát triển, hoặc chính phủ chưa cấp phép
băng tần 3G, thì nhà cung cấp tại thị trường này chỉ cần phát triển lên EDGE là vừa
đủ. Việc nâng cấp lên WCDMA sẽ được cân nhắc trong tương lai. Tuy nhiên khi
đầu tư hạ tầng mạng GSM hoặc GPRS, nhà khai thác này phải chú ý chọn hệ thống
hỗ trợ tốt việc nâng cấp WCDMA trong tương lai.
Từ những miêu tả trên, có thể nhận thấy mô hình phù hợp với các mạng GSM
của Việt Nam hiện nay là mô hình 2, phát triển 3G từ các thành phố rồi mở rộng
dần ra vùng sâu vùng xa. Tốc độ nhanh hay chậm là tùy thuộc vào tham vọng cũng
như năng lực của từng nhà cung cấp.
3.3 Các dịch vụ của công nghệ 3G tại Việt Nam
Các dịch vụ 3G phổ biến hiện nay:
Video Call: Là dịch vụ cho phép người dùng nhìn thấy hình ảnh trực tiếp của
nhau khi đang đàm thoại thông qua camera được tích hợp trên điện thoại di động.

16


Đặc điểm và sự phát triển 3G tại Việt Nam

Mobile Internet: Là dịch vụ truy cập Internet trực tiếp từ điện thoại di động
thông qua mạng 3G. Nhiều người đang sử dụng dịch vụ này và cảm thấy khá hài
lòng về tốc độ truyền cũng như tốc độ tải ứng dụng.
Mobile TV: Là dịch vụ giúp người dùng xem truyền hình trên thiết bị điện
thoại di động.
Wap Portal: Là dịch vụ Cổng thông tin giúp người dùng có thể sử dụng
nhiều dịch vụ liên quan như đọc tin tức, nghe nhạc, xem phim, lưu trữ, tải ứng dụng,
email, game…
3.4 Vai trò và lợi ích của 3G
3G đóng một vai trò quan trọng đối với sự phát triển công nghệ truyền thông
tại Việt Nam, đây cũng là một nền tảng vững chắc để tiến lên công nghệ 4G.
Đối với các công ty khai thác dịch vụ viễn thông, 3G cũng đóng một vai trò
quan trọng trong việc tăng số lượng thuê bao hiện có, tăng số lượng dịch vụ cho
khách hàng,...và tất nhiên là doanh thu cũng sẽ tăng.
Đối với các nhà sản xuất thiết bị hỗ trợ 3G thì hiển nhiên nếu số lượng người
dùng 3G càng nhiều thì họ sẽ càng bán được nhiều hàng và lợi nhuận sẽ tăng lên.
Đối với người dùng, 3G mang lại nhiều tiện ích mới, giúp họ xử lý được
nhiều công việc cùng một lúc, giảm thiểu thời gian, cắt giảm chi phí.

17


Đặc điểm và sự phát triển 3G tại Việt Nam

Chương 4. Kết luận
3G đã giúp nhiều nhà khai thác trên toàn thế giới cung cấp các dịch vụ thuần
dữ liệu và thoại sinh lãi, góp phần nâng cao trãi nghiệm của người sử dụng. Các
công nghệ 3G đã được chứng minh là phù hợp cho cả thị trường đã phát triển và
đang phát triển. Hơn nữa, sự phát triển ấn tượng của 3G về cả thuê bao, hạ tầng,
thiết bị và doanh thu dịch vũ đã chứng minh vị trí chủ đạo mạnh mẽ của các nhà

khai thác 3G.
Những câu chuyện triển khai thành công trên thế giới là minh chứng cụ thể cho
3G, một giải pháp lý tưởng cho thị trường không dây toàn cầu. Hệ thống kinh tế to
lớn của 3G và các khả năng băng rộng không dây tiên tiến tiếp tục mang lại những
ưu điểm cạnh tranh trên thị trường không dây đang tăng trưởng nhanh chóng

18


Đặc điểm và sự phát triển 3G tại Việt Nam

TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Cuốn “Bài giảng thông tin di động 3G” – Tiến sĩ Phạm Công Hùng
2. Cuốn “Mạng viễn thông thế hệ sau” Nhà xuất bản Bưu Điện 2002
3. Nguyễn Hải Yến (Dịch). Hệ thống thông tin di động trong tương lai. Học Viện
Công Nghệ Bưu Chính Viễn Thông, 2001
4. TS. Nguyễn Phạm Anh Dũng, giáo trình “Thông tin di động thế hệ ba”, Học
Viện Công Nghệ Bưu Chính Viễn thông, Nhà xuất bản Bưu Điện, 2004

19