Chứng minh rằng, Luật vận chuyển hàng không quốc tế là một ngành luật độc lập

MỤC LỤC


A. MỞ ĐẦU
Mỗi ngành luật trong hệ thống pháp luật đều có những vai trò, vị trí và đối
tượng điều chỉnh khác nhau. Mỗi ngành đều có những đặc thù riêng biệt của nó.
Một trong nhiều ngành luật của hệ thống pháp luật Việt Nam là Luật vận chuyển
hàng không quốc tế, đây là một ngành luật độc lập thể hiện ở đối tượng và phương
pháp điều chỉnh của nó. Để hiểu rõ hơn về vấn đề này, em xin chọn đề tài “
Chứng minh rằng, Luật vận chuyển hàng không quốc tế là một ngành luật độc
lập”.
I.

B. NỘI DUNG
Khái quát về Luật vận chuyển hàng không quốc tế
1. Khái niệm vận chuyển hàng không quốc tế
Vận chuyển hàng không là sự di chuyển của tàu bay trong không trung để

vận chuyển hành khách, hành lý, hàng hóa, bưu phẩm, bưu điện, thư từ, địa điểm
này đến một địa điểm khác. Hay còn có một định nghĩa khác là sự tập hợp các yếu
tố kinh tế - kỹ thuật, nhằm khai thác việc chuyên chở bằng tàu một cách hiệu quả.
Vận chuyển quốc tế: Theo Điều 1 Công ước Vác-sa-va 1929 thì vận chuyển
quốc tế là “bất kỳ việc vận chuyển nào, theo hợp đồng ký kết giữa các bên, trong
đó nơi xuất phát và nơi đến, có hoặc không có gián đoạn trong vận chuyển hoặc
chuyển tải, nằm trong các lãnh thổ của các bên ký kết hoặc trong lãnh thổ của một
bên ký kết,….”
 Vận chuyển hàng không quốc tế là hoạt động chuyên chở bằng tàu bay
vượt ra khỏi phạm vi một quốc gia, theo đó điểm xuất phát và điểm đến
trong lãnh thổ của hai hay nhiều quốc gia, hoặc trong cùng một quốc gia
với điều kiện là một điểm dừng trong lãnh thổ của một quốc gia khác.
2. Pháp luật vận chuyển hàng không quốc tế

Vận chuyển hàng không quốc tế là một trong số các hoạt động hàng không
dân dụng nói chung. Nghiên cứu pháp luật vận chuyển hàng không quốc tế chính


là nghiên cứu những quy định pháp luật điều chỉnh hoạt động vận chuyển hàng
không quốc tế .
Khái niệm: Luật vận chuyển hàng không quốc tế là tổng hợp những quy
phạm, những nguyên tắc điều chỉnh các quan hệ xã hội phát sinh trong quá trình
vận chuyển quốc tế người, hành lý, hàng hóa, bưu phẩm, bưu điện, thư (gọi tắt là
hành khách và hàng hóa) bằng tàu bay.
Các chủ thể tham gia bao gồm:
-

Người chuyên chở (hãng hàng không)
Người gửi hàng
Người nhận hàng
Người thứ ba ở mặt đất hoặc trên không trung (trách nhiệm ngoài hợp

đồng)
Luật vận chuyển hàng không quốc tế là một ngành luật độc lập.
1. Luật vận chuyển hàng không quốc tế là ngành luật có đối tượng điều

II.

chỉnh riêng.
Mỗi ngành luật đều có đối tượng điều chỉnh và phương pháp điều chỉnh
khác nhau. Ví dụ như Luật dân sự điều chỉnh các quan hệ về tài sản và nhân thân,
luật Đất đai điều chỉnh các quan hệ , các vấn đề phát sinh trong lĩnh vực đất đai.
Đối tượng điều chỉnh của luật hàng không dân dụng là những quan hệ xã hội
hình thành trong hoạt động hàng không dân dụng.

Hoạt động hàng không dân dụng là:
+ Những hoạt động sử dụng tàu bay vào việc vận chuyển hành khách, hành
lí, hàng hóa, bưu kiện, bưu phẩm, thư,
+ Sử dụng tàu bay vào phục hoạt động nghiên cứu khoa học, tìm kiếm cứu
nạn, ý tế, văn hóa, thể thao
+ Khai thác cảng hàng không, sân bay và các trang thiết bị kỹ thuật hàng
không.


+ Sản xuất, chế tạo, bảo dưỡng, sửa chữa tàu bay dân dụng, động cơ tàu bay
và các trang thiết bị hàng không.
+ Các vấn đề về thuê mua tàu bay dân dụng, động cơ tàu bay…
+ Quản lý điều hành hoạt động bay.
+ Đào tạo, huấn luyện nhân viên hàng không.
+ Quản lý Nhà nước về hàng không dân dụng.
Cũng giống như các ngành luật khác, luật vận chuyển hàng không quốc tế
có đối tượng điều chỉnh riêng, đó là những quan hệ xã hội phát sinh trong quá trình
vận chuyển quốc tế người, hành lí, hàng hóa, bưu phẩm, bưu kiện, thư (gọi tắt là
hàng hóa và hành khách) bằng tàu bay.
Bao gồm một số quan hệ cơ bản như: Quan hệ giữa chủ tàu bay, người thuê
tàu bay, người khai thác tàu bay với chủ hàng, người gửi hàng, người nhận hàng;
Quan hệ giữa tàu bay với cảng hàng không; Các quan hệ nội bộ của các đối tượng
trên; Các quan hệ phát sinh trong giải quyết tranh chấp trong vận chuyển hàng
không.
Tuy các lĩnh vực trên là quan hệ dân sự nhưng tàu bay còn phải chịu sự chi
phối bắt buộc về mặt hành chính hay nói cách khác là quản lí hành chính đối với
tàu bay như: đăng ký, đăng kiểm, an toàn, an ninh hàng không, các vấn đề liên
quan…. đây là một trong những đặc thù quan trọng trong đối tượng điều chỉnh của
luật hàng không quốc tế.
 Vậy nên đối tượng điều chỉnh của luật vận chuyển hàng không quốc tế là

riêng biệt và độc lập với các ngành luật khác trong hệ thống pháp luật
Việt Nam.
2. Luật vận chuyển hàng không quốc tế là một ngành luật có phương
pháp điều chỉnh riêng


Một ngành luật độc lập không chỉ có đối tượng điều chỉnh riêng mà còn bao
gồm có phương pháp điều chỉnh riêng. Luật vận chuyển hàng không quốc tế có
phương pháp điều chỉnh sau đây:
• Phương pháp mệnh lệnh - phục tùng:
Phương pháp mệnh lệnh - phục tùng là một trong những phương pháp điều
chỉnh chính. Đặc trưng của phương pháp này là nó xác nhận sự bất bình đẳng giữa
các chủ thể tham gia vào quan hệ pháp luật trong đó một bên có quyền nhân danh
nhà nước đặt ra các quy định, mệnh lệnh có giá trị bắt buộc phải thực hiện đối với
bên kia, có quyền kiểm tra, giám sát việc thực hiện những quy định, mệnh lệnh đó
của bên kia, có quyền xem xét chấp thuận hay không chấp thuận đề nghị của phía
bên kia. Phương pháp này được sử dụng để điều chỉnh chủ yếu quan hệ quản lý
nhà nước về hàng không dân dụng.
Ví dụ: Khoản 2 Điều 23 Luật hàng không dân dụng 2006 quy định:
“Tổ chức được cấp Giấy chứng nhận người khai thác tàu bay khi đáp ứng các
điều kiện sau đây:
a) Có tổ chức bộ máy khai thác; phương thức điều hành và giám sát khai
thác tàu bay phù hợp;
b) Có đội ngũ nhân viên được đào tạo và có giấy phép, chứng chỉ phù hợp;
c) Có chương trình huấn luyện nghiệp vụ, chương trình bảo dưỡng tàu bay
phù hợp với tính chất và quy mô khai thác;
d) Có tàu bay, trang bị, thiết bị bảo đảm khai thác an toàn;
đ) Có đầy đủ tài liệu hướng dẫn khai thác”
Như vậy, tổ chức muốn được cấp giấy chứng nhận người khai thác tàu bay
phải đáp ứng cả 5 điều kiện trên (trừ các trường hợp ngoại lệ do pháp luật quy

định), nếu thiếu 1 trong 5 điều kiện trên, cơ quan nhà nước có thẩm quyền sẽ
không chấp nhận cấp giấy chứng nhận. Tổ chức muốn được cấp giấy chứng nhận
người khai thác tàu bay không thể thỏa thuận để được cấp giấy chứng nhận với cơ


quan nhà nước có thẩm quyền mà bắt buộc phải đáp ứng các điều kiện theo quy
định của Nhà nước.
•

Phương pháp bình đẳng – thỏa thuận:

Phương pháp này có đặc trưng là xác nhận sự độc lập và bình đẳng giữa các
bên chủ thể tham gia vào quan hệ pháp luật, các bên có quyền tự định đoạt việc
tham gia hay không tham gia vào quan hệ, có quyền thỏa thuận một cách bình
đẳng với nhau về quyền và nghĩa vụ của mỗi bên cũng như cách thức thực hiện và
các biện pháp bảo đảm thực hiện các quyền và nghĩa vụ ấy. Phương pháp này được
dùng chủ yếu để điều chỉnh các quan hệ về hợp đồng vận chuyển hành khách và
hàng hóa bằng đường hàng không.
Ví dụ: Điều 143 Luật hàng không dân dụng Việt Nam hiện hành quy định về
Hợp đồng vận chuyển hành khách, hành lý:
“Điều 143. Hợp đồng vận chuyển hành khách, hành lý
1. Hợp đồng vận chuyển hành khách, hành lý bằng đường hàng không là sự
thoả thuận giữa người vận chuyển và hành khách, theo đó người vận chuyển
chuyên chở hành khách, hành lý đến địa điểm đến và hành khách phải thanh toán
cước phí vận chuyển.
2. Vé hành khách, Điều lệ vận chuyển, bảng giá cước vận chuyển và các
thoả thuận khác bằng văn bản giữa hai bên là tài liệu của hợp đồng vận chuyển
hành khách, hành lý”
Phương pháp bình đẳng thỏa thuận theo Điều 143 Luật hàng không dân
dụng Việt Nam nêu ở ví dụ trên thể hiện sự điều chỉnh bằng phương pháp bình

đẳng, thỏa thuận đó là sự bình đẳng thỏa thuận giữa người vận chuyển hành khách
và hành khách, hành khách có quyền thỏa thuận có tham gia giao kết hợp đồng vận
chuyển hành khách, chấp nhận sự thỏa thuận về các điều khoản hợp đồng.


Ngoài hai phương pháp điều chỉnh chủ yếu nêu trên, luật vận chuyển hàng
không quốc tế còn sử dụng các phương pháp điều chỉnh khác như: phương pháp
cấm đoán, phương pháp bắt buộc, phương pháp cho phép,...
C. KẾT LUẬN
Luật vận chuyền hàng không quốc tế cũng như các ngành luật khác trong hệ
thống pháp luật quốc gia, nó làm cho nguồn của pháp luật phong phú hơn. Và
giúp dễ dàng giải quyết những vấn đề phát sinh trong lĩnh vực hàng không.