Chương mở đầu - NHẬP MÔN NHỮNG NGUYÊN LÝ CƠ BẢN NHẬP MÔN NHỮNG NGUYÊN LÝ CƠ BẢN CỦA CHỦ NGHĨA MÁC - LÊNIN

Chương mở đầu

NHẬP MÔN NHỮNG NGUYÊN LÝ CƠ BẢN
CỦA CHỦ NGHĨA MÁC - LÊNIN
Thời gian: 4 tiết
GV ThS Trần Mai Hương


A . Mục tiêu:
1.CN M-LN và ba bộ phận cấu thành
2.Khái lược sự ra đời và phát triển của CNMLN
3. Đối tượng và mục đích của việc học tập môn
Những nguyên lý cơ bản của CNMLN.
4.Một số yêu cầu cơ bản về phương pháp học
tập môn học Những ng/lý cơ bản của CNMLN


B. Nội dung
I. Khái lược về CN M – LN
1. CNMLN và 3 bộ phận cấu thành
CNMLN là hệ thống quan điểm và học
thuyết khoa học do C.Mác, Ph.Ang ghen xây
dựng, Lênin bảo vệ và phát triển; được hình
thành và phát triển trên cơ sở tổng kết thực tiễn
và kế thừa những giá trị tư tưởng của nhân loại;
là thế giới quan, phương pháp luận chung nhất
của nhận thức khoa học và thực tiễn cách
mạng; là khoa học về sự nghiệp giải phóng giai
cấp vô sản, giải phóng nhân dân lao động khỏi
mọi chế độ áp bức, bóc lột và tiến tới giải
phóng con người .

*** Ba bộ phận cấu thành CNMLN
Nội dung CNMLN được cấu thành từ 3 bộ
phận lý luận cơ bản có mối quan hệ biện chứng
với nhau đó là :
- Triết học M-LN: bộ phận lý luận nghiên cứu
những quy luật vận động, phát triển…
- Kinh tế chính trị M- LN: nghiên cứu những
quy luật kinh tế của xã hội ….
- CNXH Khoa học: là kết quả của sự vận
dụng tgq, ppl triết học và ktct M-LN vào việc
làm sáng tỏ …


*** Ba bộ phận trên có đối tượng nghiên cứu
khác nhau nhưng đều nằm trong một hệ thống
lý luận khoa học thống nhất – đó là KH về sự
nghiệp giải phóng g/c vs, giải phóng NDLD khỏi
chế độ áp bức bóc lột và tiến tới giải phóng con
người


2.Khái lược sự ra đời và phát triển của
CNMLN
- Giai đoạn hình thành, phát triển CNM do M,A
thực hịên
- Giai đoạn bảo vệ, phát triển CNMLN do LN
thực hịên
a. Những điều kiện, tiền đề của sự ra đời

CNM
* Điều kiện kinh tế - Xã hội ( tiền đề thực tiễn )
* Tiền đề lý luận
* Tiền đề KHTN


- Những đ/k kinh tế - xã hội ( tiền đề thực tiễn )
+ CNM ra đời vào những năm 40 của thế kỷ
XIX . Đây là thời kỳ FTSXTBCN phát triển
mạnh ở các nước Tây Âu…làm thay đổi cách
thức sx v/c…,cục diện xã hội …,hình thành và
phát triển g/c v/s . Hàng lọat các cuộc đấu tranh
của g/c v/s xuất hiện … . Nó chứng tỏ >< sâu
sắc trong xh TB… . Nó là bằng chứng l/s thể
hiện g/c v/s đã trở thành một lực lượng chính trị
độc lập.
 Thực tiễn CM của g/c v/s nảy sinh y/c
khách quan là nó phải được soi sáng bằng lý
luận KH CNM ra đời là sự đáp ứng y/c kq đó


- Tiền đề lý luận
+Triết học cổ điển đức (Hêgel, Feuerbach)
+ KTCT cổ điển Anh ( A.Xmit, Đ.Ricacđô)
+ CNXH không tưởng Pháp (H.Xanhximông,
S.Phurie, R. Oen )


- Tiền đề KHTN
+ QL BTVCHNL của Lômônôsôp (Nga )

+ Thuyết tiến hoá của ĐacWin ( Anh )
+ Học thuyết tế bào của Slây Đen (Đức)


b. Giai đoạn hình thành và phát triển của
CNM
+ Giai đoạn hình thành diễn ra từ 1842 – 1848
do M, A thực hiện
+ Giai đoạn phát triển sâu sắc hơn từ 1849 –
1895


Những tác phẩm M, A kế thừa tinh hoa quan
điểm DVBC và PBCDV
-Bản thảo kinh tế TH năm1844 ( M )
-Gia đình thần thánh ( M, A 1845 )
- Luận cương về FeuerBach ( M1845-1846)
- Hệ tư tưởng Đức ( M. A 1845 – 1846 )
Một số tác phẩm khác nữa


Đến các tác phẩm CNM đã được trình bày
như một chỉnh thể các quan điểm nền tảng với
3 bộ phận lý luận cấu thành
- Sự khốn cùng của triết học ( M 1847 )
- Tuyên ngôn của ĐCS ( M, A 1848 )


-Phê phán cương lĩnh Gotha ( M 1875 )
Vận dụng CNDVLS vào nghiên cứu

FTSXTBCN Mác đã phát hiện…ng/g m  Mác
chỉ ra bản chất của sự bóc lột TBCN
Lý luân m Mác trình bày trong bộ TB ( gồm 4
quyển : Q1 : 1867; Q 2: 1885; Q3: 1894; Q4:
xb những năm 50 của thế kỷ xx…
Lý luận HTKTXH đã trình bày hệ thống các
quy luật vận động và phát triển của XH …
Bộ TB cũng trình bày về CNXHKH thông qua
việc làm sáng tỏ QL hình thành PT và diệt vong
t/y của CNTB sự thay thế CNTB bằng CNXH và
sứ mệnh L/s của g/c vs…


c. Giai đoạn bảo vệ và phát triển CNM
- Bối cảnh l/s và nhu cầu bảo vệ, phát triển
CNM
+ Tình hình KT-XH
Cuối thế kỷ XIX đầu thế kỷ XX CNTB phát
triển thành CNĐQ, >< trong lòng CNTB trở nên
s/sắc…
Cuộc đấu tranh chống CNĐQ, cách mạng
gpdt, cmvs, giữa nhân dân các nước thuộc địa
với g/c CN ở chính quốc…
Trung tâm CM đã chuyển về nước Nga…
đảng Bônsêvich trở thành ngọn cờ đầu của CM
thế giới


- Về KHTN
+ KHTN phát triển mạnh một số nhà KHTN

đặc biệt trong vật lý học …rơi vào khủng hoảng
về tgq…do bấp bênh về ppl triết học duy vật…
đã ảnh hưởng tới nhận thức và hành động…


- Về Lý Luận
+ Đây là thời kỳ CNM được truyền bá sâu rộng
ở nước Nga …Chủ nghĩa KNPP, chủ nghĩa thực
dụng, chủ nghĩa xét lại…xuyên tạc và phủ nhận
CNM


 Trong bối cảnh như vậy, nhu cầu khái quát
những thành tựu KHTN để rút ra những kết luận
về tgq và ppl …chống sự xuyên tạc để phát triển
CNM đã được thực tiễn nước Nga đặt ra.
Hoạt động của V.l .Lênin đã đáp ứng nhu cầu l/s
này


- Vai trò của LN đối với việc bảo vệ và phát
triển CNM
+ Thời kỳ từ 1893 đến 1907 Lênin tập trung
chống phái dân tuý …với các tác phẩm :
Những người bạn dân …, Làm gì …,Hai sách
lược…
+ Thời kỳ từ 1907 đến 1917 là những năm vật
lý học k/hoảng….Lênin đã tổng kết thành tựu
KHTN ,sự kiện l/s

LN viết tác phẩm CNDV và CNKNFF 1909
Ở đây LN trình bày đ/n v/c,mối quan hệ v/c y/t, tồn tại xh – ytxh, những nguyên tắc của
nhận thức  LN đã bảo vệ và phát triển CNM
lên tầm cao mới..
Các tác phẩm: Ba nguồn gốc ba bộ phận cấu
thành CNM 1913, Bút ký triết học 1914-1916,
Nhà nước và cách mạng 1917…


+ Thời kỳ 1917đến 1924
Cách mạng 10/1917 thành công mở ra thời
đại mới thời đại từ CNTB lên CNXH
 LN tổng kết thực tiễn phong trào cm của
quần chúng tiếp tục phát triển CNM, đấu tranh
không khoan nhượng với cn triết trung ,thuyết
nguỵ biện…
LN viết các tp: Bệnh ấu trĩ tả khuynh …
1920, Lại bàn về công đoàn …1921
Về
chinh sách kinh tế mới 1921, Bàn về thuế
lương thực…1921


Với các tác phẩm trên LN dã trình bày
các vấn đề: nhân tố quyết định thắng lợi
của một chế độ xh; về g/c; về 2 nhiệm vụ
cơ bản của g/c v/s; về chiến lược và sách
lược của đảng v/s trong điều kiện mới; về
thời kỳ quá độ; về kế hoạch xây dựng

CNXH theo chính sách kinh tế mới …


 Với những cống hiến to lớn ở cả 3
bộ phận lý luận cấu thành CNM, tên
tuổi của LN đã gắn liền với chủ nghĩa
Mác, đánh dấu bước phát triển toàn
diện của CNM thành
CHỦ NGHĨA MÁC - LÊ NIN


d. CNMLN và thực tiễn phong trào CM thế giới
CNM ra đời đã ảnh hưởng lớn lao đến
phong trào cộng sản và công nhân quốc tế :
- CM 3/1871 nhà nước CCVS đầu tiên ra đời
- 8/1903 đảng Bônsêvích Nga thành lập
- Cách mạng 10/1917 thành công ( chứng
minh tính hiện thực của CNMLN trong l/s )
- 1919 quốc tế CS được thành lập
-1922 Liên bang công hoà XHCN ra đời…
hình thành hệ thống các nước XHCN gôm 13
nước


Những sự kiện trên đã cổ vũ mạnh mẽ
phong trào CM…Vai trò định hướng của
CNMLN đã đem lại những thành quả to lớn
cho sự nghiệp vì hoà bình, độc lập dân tộc,
dân chủ và tiến bộ xh
Những năm 90 của thế kỷ XX hệ thống

XHCN rơi vào giai đoan thoái trào do nhiều
nguyên nhân mà một trong số đó là những
người cộng sản chủ quan, vận dụng lý luận
theo chủ nghĩa triết trung


Nhưng ngay cả khi hệ thống XHCN bị khủng
hoảng rơi vào thoái trào thì tư tưởng XHCN
vẫn tồn tại trên phạm vi toàn cầu …
Thời đai ngày nay biến đổi nhanh chóng và
đa dạng các mặt của đời sống xh do cách
mạng kh-cn ….nhưng bản chất của CNTB
không thay đổi việc bảo vệ phát triển CNM và
đổi mới công cuộc xây dựng CNXH trở thành
cấp bách về lý luận và thực tiễn.