Slide Quản trị rủi ro

QUẢN TRỊ RỦI RO

Bé m«n: Nguyªn lý Qu¶n trÞ


CHƯƠ NG I: KHÁI LUẬN VỀ QUẢN TRỊ RỦI RO
I.

RỦI RO TRONG KINH DOANH

II.

KHÁI NIỆM VÀ QUÁ TRÌNH QUẢN TRỊ RỦI RO

III.

NGUYÊN TẮC QUẢN TRỊ RỦI RO

IV.

MỐI QUAN HỆ GIỮA QUẢN TRỊ RỦI RO VÀ
QUẢN TRỊ HOẠT ĐỘNG KINH DOANH CỦA
DOANH NGHIỆP


CHƯƠNG I: KHÁI LUẬN VỀ QUẢN TRỊ RỦI RO

I.

R ủi ro trong kinh doanh

1. Khái ni ệm r ủi ro và r ủi ro trong kinh doanh
1.1. Khái ni ệm r ủi ro

Khái niệm
Rủi ro là sự kiện bất lợi, bất ngờ xảy ra gây tổn thất cho con
người.


CHƯƠ NG I: KHÁI LUẬN VỀ QUẢN TRỊ RỦI RO
I.

.

R ủi ro trong kinh doanh
Nguy cơ
rủi ro

là một tình huống có thể tạo nên ở bất kỳ lúc nào, có thể gây nên những
tổn thất (hay có thể là những lợi ích) mà cá nhân hay tổ chức không thể
tiên đoán được

Tổn thất

Tần suất
rủi ro

Biên độ
rủi ro

là những thiệt hại, mất mát về tài sản, cơ hội có thể được hưởng, về tinh

thần, thể chất do rủi ro gây ra

là số lần xuất hiện rủi ro trong một khoảng thời gian hay trong tổng số lần
quan sát sự kiện

thể hiện tính chất nguy hiểm, mức độ thiệt hại tác động tới chủ thể.


CHƯƠ NG I: KHÁI LUẬN VỀ QUẢN TRỊ RỦI RO
I. R ủi ro trong kinh doanh
1. Khái ni ệm r ủi ro và r ủi ro trong kinh doanh
1.1. Khái ni ệm r ủi ro
 M ột s ố quan đi ểm hi ện đ ại v ề r ủi ro:
- Sự may rủi thường được con người cho là khách quan nằm ngoài dự kiến
khó nắm bắt, vì vậy, họ bị động trước sự tác động của yếu tố này
- Rủi ro và cơ hội luôn gắn liền với thực tiễn đời sống và ước vọng của con
người
- Rủi ro và cơ hội, may mắn và không may mắn được quan niệm là 2 mặt đối
lập nhưng lại thống nhất trong một thực thể
- Không có cơ hội và rủi ro cho tất cả trong mọi tình huống
- Rủi ro có tính đối xứng hay không đối xứng, điều đó tùy thuộc vào quan
điểm của mỗi người đối với rủi ro và hậu quả của nó


CHƯƠ NG I: KHÁI LUẬN VỀ QUẢN TRỊ RỦI RO
I. R ủi ro trong kinh doanh
1. Khái ni ệm r ủi ro và r ủi ro trong kinh doanh
1.2. Khái ni ệm r ủi ro trong kinh doanh
 Khái ni ệm: Rủi ro trong kinh doanh là những sự kiện bất lợi,
bất ngờ, gây khó khăn trở ngại cho chủ thể trong quá trình

thực hiện mục tiêu, tàn phá các thành quả đang có, bắt buộc
các chủ thể phải chi phí nhiều hơn về nhân lực, vật lực, thời
gian trong quá trình phát triển của mình


CHƯƠ NG I: KHÁI LUẬN VỀ QUẢN TRỊ RỦI RO
I. R ủi ro trong kinh doanh
2. Nguyên nhân c ủa r ủi ro trong kinh doanh
2.1. Nh ững nguyên nhân khách quan
 Những yếu tố bất lợi của môi trường kinh tế: Suy thoái kinh t ế,
lạm phát, thay đổi tỷ giá hối đoái…
 Sự không ổn định chính trị, thay đổi thể chế, chính sách, luật
pháp theo hướng bất lợi
 Nhân tố từ môi trường văn hóa – xã hội: trở ngại từ định chế xã
hội, truyền thống, thuần phong mỹ tục, tập quán, thói quen tiêu
dùng, mua sắm, văn hóa ứng xử…
 Điều kiện tự nhiên bất lợi
 Tình hình biến động của giá cả, khách hàng, nhà cung cấp


CHƯƠ NG I: KHÁI LUẬN VỀ QUẢN TRỊ RỦI RO
I. R ủi ro trong kinh doanh
2. Nguyên nhân c ủa r ủi ro trong kinh doanh
2.2. Nh ững nguyên nhân ch ủ quan
- Sai lầm trong lựa chọn, triển khai thực hiện chiến lược, kế hoạch,
chính sách, cơ chế
- Sai lầm trong ra quyết định và thực hiện quyết định
- Thiếu kiến thức, kỹ năng, kinh nghiệm
- Sơ xuất, bất cẩn, thiếu trách nhiệm
- Thiếu sức khỏe, đạo đức, phẩm chất

- Thiếu thông tin hay thông tin sai lệch
- Tham nhũng, cửa quyền, quan liêu, sách nhiễu
- …


CHƯƠ NG I: KHÁI LUẬN VỀ QUẢN TRỊ RỦI RO
I. R ủi ro trong kinh doanh
3. Phân lo ại r ủi ro
 R ủi ro s ự c ố và r ủi ro c ơ h ội
- Rủi ro sự cố: là rủi ro gắn liền với những sự cố ngoài dự kiến, đây là
những rủi ro khách quan khó tránh khỏi (nó gắn liền với yếu tố bên
ngoài)
- Rủi ro cơ hội: là rủi ro gắn liền với quá trình ra quyết định của chủ
thể. Nếu xét theo quá trình ra quyết định thì rủi ro cơ hội bao gồm:
+ Rủi ro liên quan đến giai đoạn trước khi ra quyết định: Liên quan đến
việc thu thập và xử lý thông tin, lựa chọn cách thức ra quyết định
+ Rủi ro trong quá trình ra quyết định: Rủi ro phát sinh do ta chọn
quyết định này mà không chọn quyết định khác
+ Rủi ro liên quan đến giai đoạn sau khi ra quyết định: Rủi ro về sự
tương hợp giữa kết quả thu được và dự kiến ban đầu


CHƯƠ NG I: KHÁI LUẬN VỀ QUẢN TRỊ RỦI RO
I. R ủi ro trong kinh doanh
3. Phân lo ại r ủi ro
 R ủi ro thu ần túy và r ủi ro suy đoán
- Rủi ro thuần túy tồn tại khi có 1 nguy cơ tổn thất nhưng
không có cơ hội kiếm lời, hay nói cách khác là rủi ro trên đó
không có khả năng có lợi cho chủ thể
- Rủi ro suy đoán tồn tại khi có 1 cơ hội kiếm lời cũng như 1

nguy cơ tổn thất, hay nói cách khác là rủi ro vừa có khả năng
có lợi, vừa có khả năng tổn thất


CHƯƠ NG I: KHÁI LUẬN VỀ QUẢN TRỊ RỦI RO

I. R ủi ro trong kinh doanh
3. Phân lo ại r ủi ro
 R ủi ro có th ể phân tán và r ủi ro không th ể phân tán
- Rủi ro có thể phân tán: là rủi ro có thể giảm bớt tổn thất thông
qua những thỏa hiệp đóng góp (như tài sản, tiền bạc…) và chia
sẻ rủi ro
- Rủi ro không thể phân tán: là rủi ro mà những thỏa hiệp đóng
góp về tiền bạc hay tài sản không có tác dụng gì đến việc giảm
bớt tổn thất cho những người tham gia vào quỹ đóng góp chung


CHƯƠ NG I: KHÁI LUẬN VỀ QUẢN TRỊ RỦI RO
I. R ủi ro trong kinh doanh
3. Phân lo ại r ủi ro
 R ủi ro trong các giai đo ạn phát tri ển c ủa doanh
nghi ệp
- Rủi ro trong giai đoạn khởi sự: Rủi ro không được thị trường
chấp nhận
- Rủi ro giai đoạn trưởng thành: Rủi ro tốc độ tăng trưởng của
kết quả “doanh thu max” không tương hợp với tốc độ phát
triển của “chi phí min”
- Rủi ro giai đoạn suy vong: Rủi ro phá sản

CHƯƠ NG I: KHÁI LUẬN VỀ QUẢN TRỊ RỦI RO
I. R ủi ro trong kinh doanh
3. Phân lo ại r ủi ro
 R ủi ro do tác đ ộng c ủa các y ếu t ố môi tr ường kinh
doanh
- Yếu tố luật pháp
- Yếu tố kinh tế
- Yếu tố văn hóa – xã hội
- Yếu tố tự nhiên
- …


CHƯƠ NG I: KHÁI LUẬN VỀ QUẢN TRỊ RỦI RO
I. R ủi ro trong kinh doanh
3. Phân lo ại r ủi ro
 R ủi ro theo chi ều d ọc và r ủi ro theo chi ều ngang
- Rủi ro theo chiều dọc: là rủi ro theo chiều chức năng chuyên
môn truyền thống của doanh nghiệp. Ví dụ: từ nghiên cứu thị
trường -> thiết kế sản phẩm -> nhập nguyên vật liệu -> sản
xuất -> đưa sản phẩm ra thị trường
- Rủi ro theo chiều ngang: là rủi ro xảy ra ở các bộ phận
chuyên môn như nhân sự, tài chính, marketing, nghiên cứu phát
triển…


CHƯƠ NG I: KHÁI LUẬN VỀ QUẢN TRỊ RỦI RO
II. Khái ni ệm và quá trình qu ản tr ị r ủi ro
1.
Khái ni ệm qu ản tr ị r ủi ro
. Quản trị rủi ro là quá trình bao gồm các hoạt động nhận

dạng, phân tích, đo lường, đánh giá rủi ro, để từ đó tìm các
biện pháp kiểm soát, khắc phục các hậu quả của rủi ro đối
với hoạt động kinh doanh nhằm sử dụng tối ưu các nguồn
lực trong kinh doanh


CHƯƠ NG I: KHÁI LUẬN VỀ QUẢN TRỊ RỦI RO
II. Khái ni ệm và quá trình qu ản tr ị r ủi ro
2. Vai trò c ủa qu ản tr ị r ủi ro
- Giúp tổ chức hoạt động ổn định
- Giúp tổ chức thực hiện mục tiêu sứ mạng, thực hiện chiến
lược kinh doanh
- Giúp các nhà quản trị đưa ra quyết định đúng đắn


CHƯƠ NG I: KHÁI LUẬN VỀ QUẢN TRỊ RỦI RO
II. Khái ni ệm và quá trình qu ản tr ị r ủi ro
3. Quá trình qu ản tr ị r ủi ro
 Nhận dạng rủi ro: xác định danh sách các rủi ro có thể xảy ra
trong hoạt động của DN để sắp xếp, phân nhóm rủi ro
 Phân tích và đo lường rủi ro: phân tích các rủi ro, đánh giá mức
độ thiệt hại do rủi ro xảy ra cũng như xác suất xảy ra rủi ro
nhằm tìm cách đối phó hay tìm các giải pháp phòng ngừa, loại bỏ,
hạn chế, giảm nhẹ thiệt hại
 Kiểm soát rủi ro: là những hoạt động có liên quan đến việc né
tránh, ngăn chặn giảm nhẹ sự nghiêm trọng của tổn thất
 Tài trợ rủi ro: là hoạt động cung cấp những phương tiện để đền
bù tổn thất xảy ra hoặc lập các quỹ cho các chương trình khác
nhau để giảm bớt tổn thất

CHƯƠ NG I: KHÁI LUẬN VỀ QUẢN TRỊ RỦI RO
II. Khái ni ệm và quá trình qu ản tr ị r ủi ro
4. L ịch s ử phát tri ển c ủa qu ản tr ị r ủi ro

Sau chi ến tranh th ế gi ới th ứ 2 đ ến 1960
Quan điểm “Quản trị rủi ro” trùng với quan điểm “Bảo hiểm tài
sản”

T ừ 1960 đ ến 1990
Bên cạnh mua bảo hiểm, các nhà quản trị đã quan tâm đến tự
bảo hiểm và tiếp cận ngăn ngừa tổn thất

T ừ 1990 đ ến nay
Quản trị rủi ro tiếp cận ở các góc độ: Mua bảo hiểm, kiểm soát
tổn thất, tài trợ rủi ro, đảm bảo lợi ích cho người lao động


CHƯƠ NG I: KHÁI LUẬN VỀ QUẢN TRỊ RỦI RO
III. Các nguyên t ắc qu ản tr ị r ủi ro
1.
Nguyên t ắc 1: quản trị rủi ro phải hướng vào mục tiêu
2.
Nguyên t ắc 2: quản trị rủi ro gắn liền với trách nhiệm
của nhà quản trị
3.
Nguyên t ắc 3: quản trị rủi ro gắn liền với các hoạt động
của tổ chức

CHƯƠ NG I: KHÁI LUẬN VỀ QUẢN TRỊ RỦI RO
IV. M ối quan h ệ gi ữa qu ản tr ị r ủi ro, qu ản tr ị chi ến l ược và qu ản
tr ị các ho ạt đ ộng tác nghi ệp c ủa doanh nghi ệp
Quản trị chiến lược, quản trị hoạt động tác nghiệp và quản trị rủi ro
có mối quan hệ qua lại và phụ thuộc lẫn nhau
 Qu ản tr ị chi ến l ược là những hoạt động quản trị nhằm xác định những
mục tiêu lâu dài, để thực hiện sứ mạng của một tổ chức
 Qu ản tr ị các ho ạt đ ộng tác nghi ệp bao gồm những hoạt động liên
quan đến kinh doanh như quản trị sản xuất cung cấp hàng hóa, quản trị
dịch vụ…nhằm thực hiện các mục tiêu chiến lược
 Qu ản tr ị r ủi ro bao gồm tất cả các hoạt động để thực hiện được các
hoạt động tác nghiệp một cách hiệu quả nhất, từ đó là cơ sở để thực hiện
các mục tiêu dài hạn, thực hiện được sứ mạng của doanh nghiệp mà quản
trị chiến lược đã đề ra


CHƯƠNG II: NHẬN DẠNG, PHÂN TÍCH
VÀ ĐO LƯỜ NG RỦI RO
I.
II.

NHẬN DẠNG RỦI RO
PHÂN TÍCH RỦI RO


CHƯƠNG II: NHẬN DẠNG, PHÂN TÍCH VÀ ĐO
LƯỜ NG
RỦI RO
Nh ận d ạng r ủi ro
1.

Khái ni ệm và c ơ s ở nh ận d ạng r ủi ro
1.1. Khái ni ệm
.
Nhận dạng rủi ro là quá trình xác định một cách liên tục
và có hệ thống các rủi ro có thể xảy ra trong hoạt động
kinh doanh của doanh nghiệp
I.


CHƯƠNG II: NHẬN DẠNG, PHÂN TÍCH VÀ ĐO
LƯỜ NG RỦI RO
Nh ận d ạng r ủi ro
1.
Khái ni ệm và c ơ s ở nh ận d ạng r ủi ro
1.1. Khái ni ệm
.
Nhận dạng rủi ro tập trung xem xét một số vấn đề cơ
bản:
-.
Mối hiểm họa: gồm các điều kiện tạo ra hoặc làm tăng
mức độ tổn thất của rủi ro
-.
Mối nguy hiểm: là nguyên nhân của tổn thất
-.
Nguy cơ rủi ro: là một tình huống có thể tạo nên ở bất kỳ
lúc nào, có thể gây nên những tổn thất (hay có thể là
những lợi ích) mà cá nhân hay tổ chức không thể tiên đoán
được.
I.

CHƯƠNG II: NHẬN DẠNG, PHÂN TÍCH
VÀ ĐO LƯỜ NG RỦI RO
Nh ận d ạng r ủi ro
1.
Khái ni ệm và c ơ s ở nh ận d ạng r ủi ro
1.2. C ơ s ở c ủa nh ận d ạng r ủi ro
.
Nguồn rủi ro (phát sinh mối hiểm họa và mối nguy hiểm)
thường được tiếp cận từ các yếu tố môi trường hoạt
động của doanh nghiệp
.
Nhóm đối tượng chịu rủi ro: có thể là tài sản, là nguồn
nhân lực
I.


CHƯƠNG II: NHẬN DẠNG, PHÂN TÍCH
VÀ ĐO LƯỜ NG RỦI RO
Nh ận d ạng r ủi ro
2. Ph ương pháp nh ận d ạng r ủi ro
2.1. Ph ương pháp chung : Xây dựng bảng liệt kê
.
Xây dựng bảng liệt kê là việc đi tìm câu trả lời cho các câu
hỏi đặt ra trong các tình huống nhất định, để từ đó nhà
quản trị có những thông tin nhận dạng và xử lý các đối
tượng rủi ro.
.
Thực chất của phương pháp sử dụng bảng liệt kê là
phương pháp phân tích SWOT

I.