hàm số bậc nhất1

Moân
Tiết 21 :

Hàm số bậc nhất


Kiểm tra bài cũ: Trong các công thức sau, công thức
nào là hàm số. Hãy đánh dấu vào ô tương ứng.
STT

Công thức

1

y = 1 5x

2
4

y = 2x2 + 3
y = 5 x 1 ;( x 0)
2
y = x4 3

5

y = 1,5

6

y = -0,5x

7

y = 4x - 3

3

Hàm số


Tiết 21: hàm số bậc nhất
1. Khái niệm về hàm số bậc nhất
a. Bài toán: Một xe ôtô chở khách đi từ bến xe phía nam Hà
Nội vào Huế với vận tốc trung bình 50km/h. Hỏi sau t giờ
ôtô đó cách trung tâm Hà Nội bao nhiêu kilômét ? Biết rằng
bến xe phía nam cách trung tâm hà Nội 8km.
Trung tâm Hà Nội Bến xe
8km

Huế
50t

?1 Hãy điền vào chỗ trống () chỗ trống
50 (km)
Sau 1 giờ, ôtô đi được:

Sau t giờ, ôtô đi được: 50t
(km)
Sau t giờ, ôtô cách trung tâm Hà Nội là: s = 50t
+ 8 (km)

?2

Tính giá trị của s và điền vào bảng sau:
t

S = 50t + 8

1

58

2

108

3

158

4

208





s = 50t + 8 là hàm số bậc nhất

b. Định nghĩa: Hàm số bậc nhất là hàm số được cho
bởi công thức y = ax + b
trong đó a, b là các số cho trước và a 0


Bµi tËp ¸p dông:
STT

C«ng thøc

1

y = 1 – 5x

2
4

y = 2x2 + 3
y = 5 x − 1 ;(x ≥ 0)
2
y = x4 − 3

5

y = 1,5

6
7

3

Hµm sè
Hµm sè
HÖ sè a HÖ sè b
bËc nhÊt
-5

1

y = -0,5x

- 0,5

0

y = 4x - 3

4

-3


c. Chó ý:
- Khi b = 0, hµm sè cã d¹ng y = ax
- §KX§: x ∈ R


Víi x1, x2 bÊt k× thuéc R:

+ NÕu x1 < x2 mµ f(x1) < f(x2) th× hµm sè y = f(x)
®ång biÕn trªn R
+ NÕu x1 < x2 mµ f(x1) > f(x2) th× hµm sè y = f(x)
nghÞch biÕn trªn R


2. Tính chất
a. Ví dụ: Xét hàm số y = f(x) = -3x + 1
+ ĐKXĐ : x R
+ Hàm số y = -3x + 1 nghịch biến trên R
?3 Cho x hai giá trị bất kì x , x . Hãy chứng minh
1
2
f(x1) < f(x2) rồi rút ra kết luận hàm số đồng biến
trên R.


b. Tổng quát:
Hàm số bậc nhất y = ax + b xác định với mọi giá trị
của x thuộc R và có tính chất:
a. Đồng biến trên R, khi a > 0 .
b. Nghịch biến trên R, khi a < 0 .
?4 Cho ví dụ về hàm số bậc nhất trong các trường
hợp sau:
a. Hàm số đồng biến
b. Hàm số nghịch biến.


Bµi tËp ¸p dông:
STT

C«ng thøc

1

y = 1 – 5x

2
4

y = 2x2 + 3
y = 5 x − 1 ;(x ≥ 0)
2
y = x4 − 3

5

y = 1,5

6
7

3

Hµm sè
HÖ sè a HÖ sè b TÝnh chÊt
BËc nhÊt
-5

1

NB

y = -0,5x

- 0,5

0

NB

y = 4x - 3

4

-3

§B






3. Luyện tập
Bài tập: Điền vào chỗ trống ( ) trong bài tập sau:
Cho hàm số y = (m-2)x + 3
a.Hàm số trên là hàm số bậc nhất nếu m-2 0

2

m

a. Hàm số đồng biến nếu m 2>0

m >2

b. Hàm số nghịch biến nếu m
2 < 0

<2
m ...


Giải ô chữ
1

S

ố

T

H

ự

C

2
3

4
5

C
1.S Hàm
số bậc nhất xác định trên tập hợp số nào ?


Gi¶i « ch÷
1
N

2

G

S

è

T

H

ù

C

H

Þ

C

H

B

I

Õ

N

3
4
5

2. Hµm sè bËc nhÊt y = a x + b víi a < 0 cã tÝnh chÊt g× ?
S

C

H

B

N

Giải ô chữ
N

2

1

S

ố

T

H

ự

C

G

H

ị

C

H

B

I

3

Đ

ồ

T

H

ị

Ê

N

4
5

S

C

H

B

N

ồ

T

3.Tập hợp tất cả các điểm biểu diễn các cặp tư
ơng ứng (x,f(x)) trên mặt phẳng toạ là..
của hàm số f(x).



Gi¶i « ch÷
S

è

T

H

ù

C

G

H

Þ

C

H

B

I

3

§

å

T

H

Þ

B

Ë

C

B

A

1
2

N

4

£

N

5

4. Cho biÕt bËc cña ®a thøc f(x) = 2x3– 7x + 5
S

C

H

B

N

å

T

Ë

A


Giải ô chữ
2

N

1

S

ô

T

H

ư

C

G

H

ị

C

H

B

I

Đ

ồ

T

H

ị

ậ

C

B

A

K

H

ử

M

3
4

B
5

ẫ

Ê

N

U

5. Phép biến đổi làm mất mẫu của biểu thức lấy
S
C
H
B
N
ồ
T
ậ
A
H
M
Â

căn được gọi là gì ?
H

à

M

S

ố

B

ậ

C

N

H

ấ

T


Hướng dẫn học bài ở nhà:
1. Học thuộc định nghĩa,tính chất của hàm số bậc nhất
2. Làm bài tập:

Bài 8c, 10, 13, 14 (SGK-48)
Bài 6, 7, 8 ( SBT 57)

3. Chuẩn bị cho tiết sau Luyện tập.


Xin chân thành cảm ơn
các thầy cô giáo
và các em học sinh!