Slide bài giảng pháp luật chương 29 các tội xâm phạm nghĩa vụ, trách nhiệm của quân nhân

NGƯT, ThS. Trần Đức Thìn


Mục tiêu

Cung cấp công cụ nhận diện
các tội xâm phạm nghĩa vụ,
trách nhiệm của quân nhân


NGƯT, ThS. Trần Đức Thìn

Néi
dung

1. Mét sè vÊn ®Ị chung
2. Các tội phạm cụ thể


1.Một
Mộtsố
số vấn
vấn đề
đề chung
chung
1.

1.1. Lịch sử
lập pháp HS
đấu
tranh

chống
các
tội xâm phạm
nghĩa
vụ,
trách nhiệm
của
quân
nhân

Sắc lệnh 163 ngày 23/08/1946
về tổ chức TA binh lâm thời quy
định 12 tội danh
Sắc lệnh 264 ngày 01/02/1948
bổ khuyết một số tội phạm trong
sắc lệnh 163
BLHS 1985 Ch­¬ng XI
 BLHS 1999 Ch­¬ng XXIII


1.Một
Mộtsố
số vấn
vấn đề
đề chung
chung
1.

KT
1.2. Khái niệm

về các tội
xâm
phạm
nghĩa
vụ,
trách nhiệm
của
quân
nhân

Sức mạnh của quân đội,
Trình độ sẵn sàng chiến đấu,
Chế độ phục vụ trong quân đội
mkq
Hành vi HĐ phạm tội hoặc
KHĐ phạm tội và rất đa dạng
Nhiều téi cã tÝnh chÊt nguy
hiĨm lín vµ cã CTTP HT


1.Một
Mộtsố
số vấn
vấn đề
đề chung
chung
1.

mcq
1.2. Khái niệm

về các tội
xâm
phạm
nghĩa
vụ,
trách nhiệm
của
quân
nhân

Lỗi cố ý hoặc vô ý
Động cơ rất khác nhau
cT
QN tại ngũ;
QNDB trong th/gian t/trung HL;
CD được trưng tập phục vụ QĐ;
DQTV phối hợp chiến đấu


2. Các tội
phạm cụ
thể

Khách thể

MKQ

Tội chống mệnh lệnh (Điều 316 BLHS99)

Quan hệ chỉ huy - phục tùng

trong quân đội
Người PT có thể có 1 trong các
HV:
Từ chối chấp hành ML
Cố tình không thực hiện ML đà đư
ợc phổ biến (KHĐ)
ML có thể bị chống 1 phần hoặc
toàn bộ;
ML của cấp trên phải hợp pháp


Tội chống mệnh lệnh (Điều 316 BLHS99)

MCQ

Lỗi của người phạm tội là cố ý

Chủ thể

Quy định tại Điếu 315 BLHS99


MKQ
 Ng­êi PT cã HV
 ChÊp hµnh mƯnh lƯnh 1 cách lơ là
Chấp hành mệnh lệnh chậm trễ
Chấp hành tuỳ tiện
HQ nghiêm trọng
MCQ
Lỗi vô ý (VYQT hc VYCT)

HV phạm tội xâm hại;
Hoạt động hoàn thành nhiệm vụ;
Quan hệ đoàn kết hoàn thành nhiệm vụ.


MKQ của TP gồm các dấu hiệu:
Tạo ra điều kiện, hoàn cảnh để gây trở
ngại cho đồng đội;
Tác động trực tiếp đến đồng đội bằng
vũ lực, đe do¹ dïng vị lùc, Ðp bc...


Tội làm nhục, hành hung chỉ huy cấp trên

HV phạm tội xâm phạm:
QH chỉ huy - phục tùng;
QH đoàn kết cấp trên, cấp dưới;
Nhân phẩm, danh dù tù do th©n thĨ
cđa chØ huy.


Tội làm nhục, hành hung chỉ huy cấp trên

Người phạm tội có HV:
Làm nhục.
Hành hung
Làm nhục, hành hung cấp trên phải
xảy ra trong QH công tác míi lµ PT nµy

Tội làm nhục, hành hung chỉ huy cấp trên

Lỗi CYTT
Chủ thể:
Cấp dưới trong QH c/tác với nạn nh©n


Tội làm nhục hoặc dùng nhục
hình đối với cấp dưới (Điều 320)

Có 2 HV trong MKQ của TP:
Làm nhơc cÊp d­íi;
 Dïng nhơc h×nh víi cÊp d­íi cã thĨ
b»ng HV cơ thĨ
 ChØ cÊu thµnh téi nµy nÕu HV làm
nhục, dùng nhục hình trong quan hệ
công tác


Tội làm nhục hoặc dùng nhục
hình đối với cấp dưới (Điều 320)

Lỗi của người phạm tội là CYTT
Chủ thể là người chỉ huy cấp trên


Tội làm nhục, hành hung đồng đội (Điều 321 BLHS99)

Các dấu hiệu của tội phạm này giống như trong
tội phạm quy định tại Điều 319, 320 BLHS

Điểm khác là:
Quan hệ giữa người PT và nạn nhân là quan hệ
đồng đội với đồng đội (những người đồng cấp)


Tội đầu hàng địch (Điều 322 BLHS99)

KT

HV phạm tội xâm phạm;
Kỷ luật chiến trường;
Sức mạnh chiến đấu của quân đội;
Uy tín của quân đội


Tội đầu hàng địch (Điều 322 BLHS99)

Người PT có HV đầu hàng địch
HV đầu hàng địch là tự nguyện:
mKq

Tự hạ vũ khí để địch bắt khi còn
khả năng chiến đấu, khả năng tự vệ;
Tự chạy sang hàng ngũ địch
HV đầu hàng địch xảy ra trong
chiến đấu:
Trong một trận đánh hoặc

Trong chiến dịch


Tội đầu hàng địch (Điều 322 BLHS99)

Lỗi cố ý
mcq

Động cơ không phải là dấu hiệu
bắt buộc:
Hèn nhát;
Ham sống sợ chết;
Cầu an...


Tội khai báo hoặc tự nguyện làm việc cho địch
khi bị bắt làm tù binh (Điều 323 BLHS)

Khai báo BMQS

Kỷ luật chiến đấu;
Ngh/vụ giữ gìn BMQS;
Uy tín và truyền thống
tr/thành với TQ của
quân đội

Tự nguyện làm việc cho
địch khi bị bắt làm tù
binh
Lỗi cố ý

Tội bỏ vị trí chiến đấu (Điều 324 BLHS99)

KT của TP:
Sức mạnh chiến đấu;
Kỷ luật trong chiến đấu vµ kû luËt chiÕn tr­êng


Tội bỏ vị trí chiến đấu (Điều 324 BLHS99)

HV phạm tội bao gồm:
Bỏ vị trí chiến đấu
Không làm nhiệm vụ trong chiến đấu
Những HV trên chỉ xảy ra trong hoàn cảnh có
chiến sự giữa ta và địch
MCQ của TP:
Lỗi cố ý


Tội đào ngũ (Điều 325 BLHS99)

Khách thể của TP
Chế độ nghĩa vụ quân sự (NVQS);
Chế độ phục vụ trong quân đội
MKQ của TP
Tội phạm kéo dài, thể hiện:
HĐ PT: Rời bỏ đ/vị nhằm trốn tránh nghĩa vụ.
KHĐ PT: Không trở về đ/vị nhằm tr/tránh
ng/vụ.

Người có HV trên chỉ bị coi là PT nếu:
ĐÃ bị xử lý về HV này mà còn VP, hoặc;
Gây HQ nghiêm trọng
Xảy ra trong thời chiến


Tội trốn tránh nhiệm vụ (Điều 326 BLHS)
KT

Chế độ th/hiện ngh/vụ của QN
Chế độ kỷ luật của quân đội

mkq

Tự gây thương tích cho mình;
Tự gây tổn hại sức khoẻ cho mình
Thủ đoạn gian dối khác

mcq

Lỗi CYTT
Mục đích: trốn tránh nhiệm vụ