TIỂU LUẬN NHỮNG LUẬN điểm của lê NIN về nền TẢNG tư TƯỞNG của ĐẢNG KIỂU mới ý NGHĨA đối với CÔNG tác tư TƯỞNG lý LUẬN của ĐẢNG TA TRONG TÌNH HÌNH HIỆN NAY

NHỮNG LUẬN ĐIỂM CỦA LÊNIN VỀ NỀN TẢNG TƯ TƯỞNG CỦA ĐẢNG
KIỂU MỚI. Ý NGHĨA ĐỐI VỚI CÔNG TÁC TƯ TƯỞNG, LÝ LUẬN CỦA ĐẢNG
TA TRONG TÌNH HÌNH HIỆN NAY.



Vào cuối thế kỷ XIX đầu thế kỷ XX chủ nghĩa tư bản phát triển
cao, chuyển sang giai đoạn đế quốc chủ nghĩa. Giai cấp tư bản đã bộc lộ
rõ nguyên hình là một lực lượng phản động. Sự phản động đó bao trùm
trên mọi mặt của xã hội tư bản. Đây là giai đoạn như V.I.Lênin nói: Chủ
nghĩa đế quốc là đêm trước cách mạng vô sản. Cùng với sự phát triển
của chủ nghĩa tư bản, giai cấp công nhân cũng đã lớn mạnh cả về số
lượng và chất lượng. Vai trò của Đảng cộng sản cũng được nâng cao.
Trong tình hình ấy chủ nghĩa đế quốc tăng cường tuyên truyền hệ tư
tưởng tư sản, tìm mọi cách chia rẽ phong trào công nhân, làm cho chủ
nghĩa cơ hội phát triển manh mẽ ngay trong phong trào cộng sản và
công nhân quốc tế. Nhất là sau khi Ph. Ăngghen mất, quốc tế II rơi vào
chủ nghĩa cơ hội. Chúng mưu toan biến Đảng dân chủ xã hội ở tây âu
trở thành Đảng cơ hội cải lương. Họ đòi xét lại và từ bỏ chủ nghĩa Mác,
Lũng đoạn phong trào công nhân, hạn chế phong trào công nhân đấu
tranh trong khuôn khổ đòi những cải cách cục bộ chỉ tập trung đấu tranh
kinh tế mà từ bỏ đấu tranh chính trị. Chính vì vậy làm cho phong trào
cộng sản và công nhân quốc tế bị phân hoá sâu sắc chia rẽ thành những
trào lưu tư tưởng khác nhau. Tập trung giữa một bên là chủ nghĩa cơ
hội, xét lại với một bên do V.I.Lênin đứng đầu, kiên trì đấu tranh không
khoan nhượng chống chủ nghĩa cơ hội, xét lại để bảo vệ và phát triển


2

chủ nghĩa Mác. V.I.Lênin đã vạch trần nội dung chủ nghĩa cơ hội, xét

lại trong các Đảng dân chủ xã hội ở tây âu và chỉ ra sự cần thiết phải
xây dựng một Đảng kiểu mới của giai cấp công nhân. V.I.Lênin đã nhận
trọng trách và hoàn thành nhiệm vụ lịch sử đó. Kế thừa và phát triển
một cách toàn diện chủ nghĩa Mác. Cũng như trên nhiều lĩnh vực khác,
trong lĩnh vực xây dựng Đảng V.I.Lênin đã có những cống hiến vô
cùng to lớn về mặt lý luận và hoạt động thực tiễn. Người đã phát triển
sáng tạo các luận điểm của Mác và Ăngghen về Đảng cộng sản và
hoàn chỉnh học thuyết xây dựng Đảng của chủ nghĩa Mác. Đồng
thời V.I.Lênin đã phê phán và đánh bại chủ nghĩa dân tuý, đã vạch rõ
sự phát triển và vai trò lịch sử của giai cấp vô sản, đề ra tư tưởng về
quyền lãnh đạo cách mạng của giai cấp vô sản Nga. V.I.Lênin nhấn
mạnh phải xây dựng một Đảng độc lập của giai cấp vô sản, đứng trên
lập trường chủ nghĩa Mác và không được lẫn lộn mình với phong trào
dân chủ nói chung. Khảng định bản chất giai cấp vô sản của Đảng, hoàn
toàn không phải là để tách biệt Đảng và giai cấp vô sản khỏi quần
chúng nhân dân, đối lập lợi ích của giai cấp vô sản và lợi ích của nhân
dân lao động, mà chính là để cho Đảng một khi đứng vững trên lập
trường của giai cấp vô sản, có thể đấu tranh một cách triệt để cho sự
nghiệp cách mạng chung của nhân dân. V.I.Lênin là người sáng lập và
rèn luyện Đảng Bôn Sê Vích Nga thành một Đảng vô sản vững mạnh.
Đảng đã lãnh đạo thắng lợi cuộc cách mạng tháng mười Nga vĩ đại thiết
lập nền chuyên chính vô sản đầu tiên trên thế giới, mở ra một thời kỳ
quá độ của loài người từ chủ nghĩa tư bản lên chủ nghĩa xã hội. Dưới
ánh sáng học thuyết về Đảng của V.I.Lênin, các Đảng cộng sản và công


3

nhân ở hàng loạt nước trên thế giới đã ra đời và trưởng thành
nhanh chóng.

Quá trình phát triển và trưởng thành của Đảng ta trong 76 năm
qua đã chứng minh một cách sâu sắc sự lãnh đạo đúng đắn sáng tạo của
Đảng, cách mạng Việt nam đã giành từ thắng lợi này đến thắng lợi
khác, lập lên những chiến công to lớn trong thế kỷ XX. Đảng đã trở
thành một đảng mác xít chân chính, một bộ phận kiên cường của phong
trào cộng sản và công nhân quốc tế. Có được thành tựu to lớn đó là do
Đảng ta có được bản lĩnh chính trị vững vàng, biết vận dụng đúng đắn,
phát triển sáng tạo học thuyết về xây dựng đảng của chủ nghĩa Mác
Lênin, luôn nắm vững bản chất cách mạng và khoa học của chính đảng
cách mạng của giai cấp công nhân, để định ra cương lĩnh đường lối lãnh
đạo đúng đắn, kịp thời. Hiện nay Đảng và nhân dân ta tiếp tục thực hiện
công cuộc đổi mới toàn diện, đẩy mạnh sự nghiệp công nghiệp hoá,
hiện đại hoá đất nước, phấn đấu vì mục tiêu dân giầu, nước mạnh, xã
hội công bằng, dân chủ, văn minh. điều đó đòi hỏi Đảng phải nâng cao
năng lực lãnh đạo toàn diện và sức chiến đấu cao, để ngang tầm với yêu
cầu nhiệm vụ của cách mạng trong thời kỳ mới. Nhất là từ khi chủ
nghĩa xã hội trên thế giới tạm thời lâm vào thoái trào, các Đảng cộng
sản ở Liên xô và đông âu tan rã, chủ nghĩa đế quốc và các thế lực thù
địch đẩy mạnh chến lược “Diễn biến hoà bình” bạo loạn lật đổ, hòng
xoá bỏ chủ nghĩa xã hội, xoá bỏ vai trò lãnh đạo của các Đảng cộng sản
ở các nước còn lại, trong đó có nước ta. Vì vậy, đòi hỏi Đảng ta phải
kiên định, giữ vững bản chất cách mạng và khoa học của chủ nghĩa Mác
Lênin, đồng thời vận dụng, phát triển sáng tạo những nguyên tắc xây
dựng đảng kiểu mới của V.I.Lênin vào việc xây dựng Đảng cả về chính


4

trị, tư tưởng và tổ chức. Như vậy, nhiệm vụ cấp bách và nặng nề của
những người cộng sản là bảo vệ, khảng định những giá trị to lớn của

chủ nghĩa Mác Lênin, bởi đó là nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam cho
hành động của Đảng cộng sản, là nguyên tắc bất di, bất dịch của Đảng
cộng sản Việt nam, Đảng kiểu mới theo quan điểm của V.I.Lênin, trên
cơ sở đó làm tốt công tác tư tưởng, lý luận của Đảng trong tình hình
hiện nay.
1. Những luận điểm của V.I.Lênin về nền tảng tư tưởng
của Đảng kiểu mới.
Chủ nghĩa Mác Lênin là hệ thống lý luận cách mạng, được hình
thành trên cơ sở vật chất là giai cấp công nhân, là sự kết tinh trí tuệ của
loài người, là kết quả có tính qui luật của sự phát triển những tư tưởng
tiên tiến của nhân loại, bắt nguồn từ triết học cổ điển Đức, kinh tế chính
trị Anh và chủ nghĩa xã hội không tưởng Pháp. Chủ nghĩa Mác Lênin
còn thể hiện khoa học lợi ích cơ bản của giai cấp công nhân. V.I.Lênin
khẳng định “Chủ nghĩa Mác là lý luận của phong trào giải phóng của
giai cấp vô sản”1 và đương nhiên nó tất yếu trở thành hệ tư tưởng của
Đảng cộng sản. V.I.Lênin còn chỉ rõ “Chủ nghĩa Mác sở dĩ đã giành
được ý nghĩa lịch sử trên toàn thế giới về mặt hệ tư tưởng của giai cấp
vô sản cách mạng, là vì chủ nghĩa Mác không những đã không vứt bỏ
những thành tựu hết sức quí báu của thời đại tư sản, mà trái lại còn tiếp
thu và cải tạo tất cả những gì quí báu trong hơn hai nghìn năm phát triển
của tư tưởng và văn hoá nhân loại”2.

1
2

V.I.Lênin toàn tập, Tập 26 Nxb tiến bộ M 1980 Tr281
Sđd 1977 tập 41, Tr 400


5

Đặc trưng của các bộ phận cấu thành lý luận Mác Lênin là tính
khoa học và tính cách mạng sáng tạo, nó thể hiện lập trường tư tưởng
của giai cấp công nhân, bảo vệ lợi ích của giai cấp công nhân và các
tầng lớp nhân dân lao động khác. Lý lụân đó khác hẳn về chất với lý
luận của chủ nghĩa cơ hội, cải lương, là cơ sở khoa học tin cậy để vạch
ra chiến lược, sách lược đấu tranh đúng đắn. Lý luận Mác Lênin còn
đưa lại sự hiểu biết về quá trình diễn biến khách quan của lịch sử, chiều
hướng phát triển kinh tế xã hội giúp chúng ta nhận thức được bản chất
của đời sống xã hội trong thế giới. V.I.Lênin đã chứng minh rằng: Nắm
được lý luận cách mạng thì giai cấp vô sản và đội tiên phong của nó có
được vũ khí tư tưởng mạnh mẽ nhất, còn bản thân lý luận khi thông qua
họ sẽ trở thành sức mạnh vật chất to lớn. V.I.Lênin còn chỉ rõ “Không
có lý luận cách mạng thì cũng không thể có phong trào cách mạng” 3
“chỉ đảng nào được một lý luận tiên phong hướng dẫn thì mới có khả
năng làm tròn vai trò chiến sĩ tiên phong”4.
Lý luận cách mạng, đó chính là chủ nghĩa Mác Lênin với bản
chất cách mạng và khoa học, luôn luôn là ngọn đèn pha soi sáng con
đường cách mạng của giai cấp vô sản. Theo V.I.Lênin giai cấp công
nhân và phong trào công nhân chỉ có thể được trang bị một lý luận cách
mạng, khoa học thì mới có thể làm thay đổi được địa vị của mình, từ
người nô lệ thành người làm chủ, từ người mất độc lập tự do thành
người có độc lập tự do. Lý luận đó không phải là lý luận của giai cấp tư
sản, cũng không phải của chủ nghĩa cơ hội đang lũng đoạn giai cấp
công nhân và phong trào công nhân, mà đó chính là lý luận của chủ
3
4

V.I.Lênin toàn tập, Tập 6, Nxb tiến bộ, M1975 Tr30.
Sđd Tập 6 Tr32.

6

nghĩa Mác. Chủ nghĩa Mác chính là kết quả phát triển tư tưởng tiên tiến
của nhân loại gắn với công lao trí tuệ thiên tài của C.Mác và Ph
Ăngghen. Chủ nghĩa Mác đã chỉ ra qui luật vận động khách quan của tự
nhiên, xã hội, tư duy. Chủ nghĩa Mác không chỉ trang bị thế giới quan
để nhận thức về thế giới mà còn giúp chúng ta về phương pháp luận để
cải tạo có hiệu quả thế giới khách quan. Chủ nghĩa Mác là lý luận duy
nhất đúng từ trước tới nay để giải phóng con người và xã hội khỏi áp
bức bóc lột, nghèo đói, lầm than, xây dựng một xã hội công bằng, dân
chủ, văn minh, bình đẳng, bác ái, một xã hội vì con người, đó là xã hội
hoàn toàn khác về chất so với xã hội tư bản hiện đại. V.I.Lênin chỉ rõ
“Chủ nghĩa Mác khác với tất cả những hình thức nguyên thuỷ của chủ
nghĩa xã hội ở chỗ là nó không gắn chặt phong trào vào một hình thức
đấu tranh duy nhất, nhất định nào cả. Nó thừa nhận những hình thức
đấu tranh khác nhau nhất và không “bịa đặt” ra những hình thức đó, mà
nó chỉ khái quát tổ chức làm cho những hình thức đấu tranh của giai cấp
cách mạng đang xuất hiện một cách tự phát trong tiến trình của phong
trào trở thành tự giác”5 và “Chủ nghĩa Mác khác tất cả các lý luận xã
hội chủ nghĩa khác ở chỗ nó kết hợp một cách tài tình, sáng suốt khoa
học hoàn toàn trong việc phân tích tình hình khách quan và sự tiến hoá
khách quan với việc thừa nhận một cách hết sức dứt khoát tác dụng của
nghị lực cách mạng, tính sáng tạo cách mạng, tính chủ động cách mạng
của quần chúng và dĩ nhiên là cả của những cá nhân, những tập đoàn,
những tổ chức và những chính Đảng biết phát hiện ra và thực hiện được
sự liên hệ với giai cấp này hoặc giai cấp khác”6
5
6

Sđd 1980, Tập 14 Tr12.
Sđd 1980, Tập 16 Tr 29,30.


7

Chủ nhĩa Mác là sự khái quát từ thực tiễn đấu tranh giai cấp của
giai cấp công nhân, thể hiện tính khoa học về mục tiêu, lý tưởng sứ
mệnh lịch sử, lợi ích của giai cấp công nhân, chỉ ra con đường, biện
pháp, điều kịên để tiến hành cách mạng giải phóng giai cấp, giải phóng
nhân loại. Chủ nghĩa Mác còn là vũ khí tư tưởng, lý luận sắc bén của
giai cấp công nhân để chống lại hệ tư tưởng của giai cấp tư sản.
V.I.Lênin khảng định “Nếu không có lý luận cách mạng thì không thể
có phong trào giải phóng vĩ đại nhất trên thế giới của giai cấp bị áp bức,
của giai cấp cách mạng nhất trong lịch sử. Không thể bịa ra lý luận ấy
được, nó nẩy sinh ra từ sự tổng hợp kinh nghiệm cách mạng và tư tưởng
cách mạng của tất cả các nước trên thế giới. Thật vậy, lý luận đó đã ra
đời từ nửa cuối thế kỷ XIX, lý lụân đó là chủ nghĩa Mác. Nếu không
đem hết sức mình ra tham gia việc nghiên cứu và vận dụng lý luận đó,
và ngày nay nếu không tham gia một cuộc đấu tranh không khoan
nhượng chống những sự xuyên tạc chủ nghĩa Mác mà PLêkha nốp,
Cauxky và đồng bọn đang tiến hành thì không thể là một người dân chủ
xã hội cách mạng được”7.
Chủ nghĩa Mác còn là thế giới quan, phương pháp luận để định
hướng chính trị tư tưởng, nâng cao nhận thức, hình thành yếu tố tự giác
trong phong trào công nhân. Trên cơ sở được giác ngộ mục tiêu, lý
tưởng, lới ích và lập trường giai cấp thì mới ý thức được cuộc đấu tranh
chuyển từ tự phát sang tự giác, từ tự mình sang vì mình của giai cấp
công nhân. Như vậy, phong trào công nhân mới được chuyển hoá từ

phong trào xã hội thành phong tràp cách mạng vô sản để lật đổ giai cấp
tư sản, thiết lập chuyên chính vô sản bằng cách mạng vô sản. V.I.Lênin
7

Sđd 1980, Tập 27 Tr12,13.


8

còn chỉ rõ “Chỉ có giai cấp vô sản giác ngộ có tổ chức mới có khả năng
giành lại cho nhân dân quyền tự do thực sự, chứ không phải giả mạo.
Chỉ có giai cấp vô sản và có tổ chức mới có khả năng chống lại mọi
mưu toan lừa dối nhân dân, mưu toan cắt xén các quyền của nhân dân,
mưu toan biến nhân dân thành công cụ đơn giản trong tay giai cấp tư
sản”8. Từ sự phân tích đó, người đi đến kết luận “Không có lực lượng
nào trên trái đất lại có thể đánh gục được hàng triệu những công nhân
ngày càng trở nên giác ngộ, ngày càng trở nên đoàn kết và có tổ
chức”9 . Như vậy nếu không có lý luận cách mạng dẫn đường, sẽ không
có sự thắng lợi của phong trào cách mạng. Giai cấp công nhân muốn
làm tròn sứ mệnh lịch sử của mình nhất thiết phải được trang bị một hệ
thống lý luận cách mạng và khoa học đó là chủ nghĩa Mác Lênin. Điều
đó đúng như V.I.Lênin khảng định “ Giai cấp vô sản có thể trở thành và
tất nhiên sẽ trở thành một lực lượng vô địch, chỉ là một lý do này, sự
thống nhất tư tưởng của giai cấp vô sản dựa trên cơ sở những nguyên lý
của chủ nghĩa Mác được củng cố bằng sự thống nhất vật chất của tổ
chức tập hợp hàng triệu người lao động thành một đạo quân của giai cấp
công nhân”10. Chủ nghĩa Mác Lênin là cơ sở tư tưởng của Đảng cộng
sản còn được qui định bởi qui luật ra đời của Đảng. Đảng cộng sản là
sản phẩm của sự kết hợp chủ nghĩa Mác Lênin với phong trào công
nhân, theo V.I.Lênin chủ nghĩa Mác là cơ sở khoa học cho Đảng và

công tác xây dựng đảng, là ngọn cờ tập hợp đoàn kết những người vô
sản, là cơ sở định ra cương lĩnh, đường lối hoạt động, chiến lược và

Sđd 1979, Tập 8, Tr 212, 213
Sđd Tập 8, Tr 211
10
Sđd, Tập 8 Tr 490
8
9


9

sách lược cách mạng, là nguồn gốc dẫn đến thắng lợi của phong trào
cách mạng.
V.I.Lênin chỉ ra “ Trong khi kết hợp với chủ nghĩa xã hội và với
cuộc đấu tranh chính trị, phong trào công nhân phải lập ra một Đảng đủ
sức đánh tan tất cả những sự hiểu sai đó, nếu đảng ấy muốn lãnh đạo tất
cả những phần tử dân chủ trong xã hội Nga”11. Rõ ràng chỉ có sự kết
hợp chủ nghĩa xã hội với phong trào công nhân thì mới giúp cho giai
cấp vô sản Nga có khả năng hoàn thành nhiệm vụ trước tiên của mình,
giải phóng nước Nga khỏi ách áp bức của chế độ chuyên chế… Nếu
“Sự tách rời phong trào công nhân và chủ nghĩa xã hội, khiến cho cả hai
đều yếu kém phát triển, các học thuyết của những người xã hội chủ
nghĩa không kết hợp được với cuộc đấu tranh của công nhân thì chỉ là
không tưởng, những uớc vọng tốt lành không có tác dụng gì đối với đời
sống thực tế cả, còn phong trào công nhân thì cứ ở trong trạng thái vụn
vặt, tản mạn, không có ý nghĩa chính trị, không được khoa học tiên tiến
thời đại soi sáng”12. Bằng sự phân tích luận giải lô gíc mang tính khoa
học chắc chắn V.I.Lênin đi đến khẳng định “Do sự kết hợp giữa phong

trào công nhân với chủ nghĩa xã hội, làm cho cuộc đấu tranh giai cấp
công nhân trở thành một cuộc đấu tranh tự giác của giai cấp vô sản để
tự giải phóng mình khỏi sự bóc lột của giai cấp hữu sản, đồng thời một
hình thức cao của phong trào công nhân xã hội chủ nghĩa được hình
thành, đó là Đảng công nhân dân chủ-Xã hội độc lập. Việc hướng chủ
nghĩa xã hội đi đến chỗ kết hợp với phong trào công nhân, đó là công
lao chủ yếu của C.Mác, Ph.Ăngghen. Hai ông đã sáng tạo ra một lý luận
11
12

Sđd 1974, Tập 4, Tr 271
Sđd Tập 4, Tr 308.


10

cách mạng, lý luận giải thích tính tất yếu của sự kết hợp ấy và đề ra
nhiệm vụ cho những người xã hội chủ nghĩa là phải tổ chức cuộc đấu
tranh giai cấp của giai cấp vô sản”13. Theo V.I.Lênin Đảng cộng sản là
lãnh tụ chính trị, là sự tượng trưng cho trí tuệ, ý chí, sức mạnh của giai
cấp công nhân. Đảng có tiên phong về mặt lý luận, mới làm cho giai
cấp công nhân trở thành giai cấp tiên phong, mới có khả năng tuyên
truyền, giác ngộ, giáo dục, thuyết phục giai cấp công nhân, nhân dân lao
động làm cuộc cách mạng vô sản thành công “ Chủ nghĩa Mác giáo dục
cho đảng công nhân, là giáo dục đội tiên phong của giai cấp vô sản, đội
tiên phong này đủ sức nắm chính quyền và dẫn dắt toàn dân tiến lên chủ
nghĩa xã hội, đủ sức lãnh đạo và tổ chức một chế độ mới, đủ sức làm
thầy, làm người dẫn đường, làm lãnh tụ của tất cả những người lao động
và những người bị bóc lột để giúp họ tổ chức đời sống của họ”. 14 Đồng
thời để làm tròn nhiệm vụ của người truyền bá tính tự giác vào phong

trào công nhân, truyền bá hệ tư tưởng xã hội chủ nghĩa, thì Đảng phải
đấu tranh kiên quyết loại bỏ triệt để hệ tư tưởng tư sản ra khỏi phong
trào công nhân và trong nội bộ Đảng. V.I.Lênin cho rằng: Mọi hệ tư
tưởng đều mang bản chất giai cấp sâu sắc và tồn tại trong những điều
kiện lịch sử nhất định. Trong thời đại chủ nghĩa tư bản, chỉ có hệ tư
tưởng xã hội chủ nghĩa, hoặc hệ tư tưởng tư sản, không có hệ tư tưởng
trung gian. Vì vậy mọi sự coi nhẹ hệ tư tưởng xã hội chủ nghĩa, xa rời
hệ tư tưởng xã hội chủ nghĩa, đều có nghĩa là tăng cường hệ tư tưởng tư
sản. Tất cả những luận điệu phê phán chủ nghĩa Mác là “giáo điều” “cũ
kỹ” sùng bái chủ nghĩa công liên, tính tự phát của phong trào công
13
14

Sđd 1976, Tập 33. Tr33
Sđd 1974, Tập 4, Tr 232


11

nhân, hạ thấp cuộc đấu tranh chính trị của phong trào công nhân, cải
lương về hình thức đấu tranh giai cấp, hạ thấp vai trò trình độ tổ chức,
hoạt động của Đảng cộng sản, phủ nhận tính tiên phong của Đảng…
của chủ nghĩa cơ hội, tức là sự thừa nhận sự tồn tại hệ tư tưởng tư sản
và chủ nghĩa tư bản. Chính vì vậy Đảng phải kiên quyết chống phái
kinh tế để tăng cường hệ tư tưởng xã hội chủ nghĩa đó là chủ nghĩa
Mác.
V.I.Lênin luôn luôn đòi hỏi các Đảng công nhân phải tiếp tục
phát triển lý luận chủ nghĩa Mác về mọi mặt, phải biết vận dụng những
nguyên lý chung vào điều kiện cụ thể của nước mình, định ra cương
lĩnh, đường lối, chiến lược, sách lược cách mạng đúng đắn phù hợp với

đặc điểm ở từng nước. Ông chỉ rõ “Chúng ta không hề coi lý luận của
C.Mác như là một cái gì đó xong xuôi hẳn và bất khả xâm phạm; Trái
lại, chúng ta tin rằng lý luận đó chỉ đặt nền móng cho môn khoa học mà
những người xã hội chủ nghĩa cần phải phát triển hơn nữa về mọi mặt
nếu họ không muốn trở thành lạc hậu đối với cuộc sống; Chúng tôi nghĩ
rằng, những người xã hội chủ nghĩa ở Nga đặc biệt cần phải tự mình
phát triển hơn nữa lý luận của C. Mác vì lý luận này chỉ đề ra những
nguyên lý chỉ đạo chung, còn việc vận dụng những nguyên lý ấy thì xét
riêng từng nơi, ở Anh không giống ở Pháp, ở Pháp không giống ở Đức,
ở Đức không giống ở Nga”15.
Như vậy bằng những luận điểm của mình, V.I.Lênin đã khảng
định, phát triển và làm sáng tỏ tính cách mạng và khoa học của chủ
nghĩa Mác, góp phần to lớn vào việc hoàn chỉnh học thuyết Mác, đặc
biệt là học thuyết về Đảng kiểu mới của giai cấp công nhân. Học thuyết
15

Sđd 1974, Tập 4 Tr 232


12

đó là nền tảng tư tưởng và kim chỉ nam cho các Đảng cộng sản nói
chung và Đảng cộng sản Việt nam nói riêng.
Những nguyên tắc về xây dựng đảng kiểu mới của giai cấp công
nhân được V.I.Lênin trình bày trong các tác phẩm kinh điển đến nay
vẫn nguyên vẹn sức sống mạnh mẽ của nó, những tư tưởng đó vẫn đang
soi tỏ con đường phát triển và củng cố của mỗi Đảng cộng sản và công
nhân thế giới ngày nay, nó là cơ sở lý luận và thực tiễn đúng đắn khoa
học cho việc thành lập, xây dựng và củng cố các Đảng cộng sản mác xít
chân chính. Với bản chất cách mạng và khoa học của học thuyết Mác

Lênin về xây dựng đảng cách mạng của giai cấp công nhân, đòi hỏi
Đảng cộng sản và giai cấp công nhân phải không ngừng quán triệt sâu
sắc, đầy đủ bản chất cách mạng và khoa học của học thuyết đó. Đồng
thời nắm vững những đặc trưng cơ bản của từng dân tộc, từng quốc gia
để vận dụng đúng đắn sáng tạo những nguyên lý chủ nghĩa Mác Lênin,
đề ra được cương lĩnh, đường lối phù hợp với điều kiện khách quan, cụ
thể ở từng quốc gia, dân tộc.
Kinh nghiệm lịch sử phong trào cộng sản và công nhân quốc tế
đã chứng minh, cách mạng ở mỗi nước, mỗi dân tộc chỉ đem lại thắng
lợi khi Đảng cộng sản của đất nước dân tộc đó quán triệt sâu sắc, triệt
để, toàn diện, biết vận dụng đúng đắn sáng tạo những nguyên lý của chủ
nghĩa Mác Lênin vào điều kiện cụ thểvà từng thời kỳ cách mạng. Chủ
tịch Hồ Chí Minh khảng định “Chủ nghĩa Lênin đối với chúng ta,
những người cách mạng và nhân dân Việt nam, không những cái cẩm
nang thần kỳ, không những là cái kim chỉ nam, mà còn là mặt trời soi
sáng con đường chúng ta đi tới thắng lợi cuối cùng, đi tới chủ nghĩa xã


13

hội và chủ nghĩa cộng sản”.16

Từ những trải nghiệm cuộc sống, qua

thực tiễn hoạt động cách mạng và nghiên cứu lý luận, Hồ Chí Minh đã
rút ra kết luận đúng đắn “Bây giờ học thuyết nhiều, chủ nghĩa nhiều,
nhưng chủ nghĩa chân chính nhất, chắc chắn nhất, cách mạng nhất là
chủ nghĩa Lênin”.17 Do vậy, trong bất cứ lúc nào, hoàn cảnh nào, Đảng
cộng sản phải luôn luôn kiên định, không được xa rời nguyên lý về
đảng cách mạng của chủ nghĩa Mác Lênin. Còn nếu đảng nào vi phạm

nguyên tắc xây dựng đảng mác xít, vận dụng dập khuôn máy móc, thiếu
sáng tạo, hoặc “giáo điều”, chủ quan duy ý chí, nóng vội…thì nhất định
đảng đó sẽ phải trả giá cho sự sai lầm đó của mình. Sự sụp đổ tan giã
các Đảng cộng sản và chủ nghĩa xã hội ở Liên xô và các nuớc đông âu,
là một minh chứng, một bài học đau sót cho sự vận dụng sai lầm đó.
Hiện nay các thế lực thù địch phản động, bọn cơ hội xét lại, chủ
nghĩa đế quốc đang tìm mọi cách xuyên tạc, bóp méo, hòng phủ nhận
tính cách mạng và khoa học của học thuyết Mác Lênin, đòi gạt bỏ vai
trò lãnh đạo của đảng cách mạng, của giai cấp công nhân. Vì vậy, Việc
nghiên cứu khảng định giá trị tư tưởng, lý luận các nguyên lý của học
thuyết Mác Lênin càng có ý nghĩa cấp thiết, vừa là cơ sở để bảo vệ di
sản quý giá của nhân loại, vừa là nguyên tắc để xây dựng đảng vững
mạnh toàn diện cả về chính trị, tư tưởng và tổ chức, có năng lực lãnh
đạo và nâng cao sức mạnh chiến đấu, xứng đáng là đội tiên phong của
giai cấp công nhân, nhân dân lao động và của cả dân tộc.
2. Ý nghĩa đối với công tác tư tưởng, lý luận của Đảng ta trong
tình hình hiện nay.
16
17

Hồ Chí Minh toàn tập Tập 10 Nxb CTQG H1996 Tr128
Hồ Chí Minh toàn tập, Tập 9 Nxb CTQG H1995, Tr 280


14

Công tác tư tưởng, lý luận là một bộ phận rất quan trọng trong
toàn bộ hoạt động cách mạng của Đảng ta. Công tác tư tưởng, lý luận
giữ vai trò to lớn trong công việc xây dựng Đảng vững mạnh về chính
trị, tư tương, tổ chức, góp phần làm cho hệ tư tưởng vô sản thâm nhập

sâu vào quần chúng nhân dân, khơi dậy và phát huy sức mạnh của các
dân tộc và sức mạnh thời đại đưa cách mạng nước ta đi từ thắng lợi này
đến thắng lợi khác. Khảng định vị trí vai trò cực kỳ quan trọng của công
tác tư tưởng, lý luận. Nghị quyết Trung ương 5 (khoá IX) của Đảng chỉ
rõ: “Trong quá trình lãnh đạo cách mạng, Đảng ta luôn coi trọng công
tác tư tưởng, lý luận là một bộ phận quan trọng của công tác xây dựng
Đảng, là nhân tố hàng đầu cấu thành hoạt động lãnh đạo của Đảng, sinh
mệnh của Đảng, cũng như sự thành bại của cách mạng có quan hệ trực
tiếp với hoạt động tư tưởng lý luận của Đảng”. Vì vậy, Đảng cộng sản
Việt nam, từ khi ra đời cho đến nay đã trải qua bao thử thách gay go, ác
liệt, Đảng ta đã không ngừng lớn mạnh, đó là nhờ Đảng ta luôn luôn
trung thành và vận dụng đúng đắn, sáng tạo chủ nghĩa Mác Lênin vào
điều kiện thực tiễn của cách mạng Việt nam, đặc biệt là những nguyên
tắc xây dựng đảng kiểu mới của V.I.Lênin. Đảng luôn khảng định vai
trò to lớn của lý luận cách mạng, chủ nghĩa Mác Lênin là nền tảng tư
tưởng, kim chỉ nam cho mọi hành động của Đảng, là sợi chỉ đỏ xiên
suốt để Đảng định ra cương lĩnh, đường lối cách mạng đúng đắn, lãnh
đạo nhân dân ta đấu tranh giành độc lập, tự do cho tổ quốc, đáng thắng
thù trong giặc ngoài, thống nhất đất nước, đưa dân tộc ta vững bước đi
lên chủ nghĩa xã hội. Ngay từ khi ra đời bước lên vũ đài chính trị, Đảng
ta đã mang bản chất cách mạng và khoa học, bản chất ấy luôn được giữ
vững và củng cố. Nó được thể hiện sinh động ở sự lãnh đạo tài tình,


15

sáng suốt, tinh thần chiến đấu kiên cường, anh dũng, tận tuỵ của Đảng,
của cán bộ, đảng viên trong thực tiễn hoạt động cách mạng. Nó được
biểu hiện việc giải quyết một cách khoa học, đúng đắn các vấn đề chiến
lược, sách lược, phương pháp cách mạng của Đảng trong việc vận dụng

sáng tạo học thuyết Mác Lênin vào thực tiễn cách mạng Việt nam.
Kết hợp lý luận với thực tiễn, xây dựng đường lối chính trị đúng
đắn là kết quả của quá trình hoạt động sáng tạo , tìm tòi, suy nghĩ một
cách độc lập của Đảng ta. Trong khi rất coi trọng việc học tập kinh
nghiệm cách mạng của các nước, các đảng anh em. Chẳng những đã
vạch ra đường lối chính trị đúng đắn mà Đảng ta còn có sức chiến đấu
cao, có năng lực lãnh đạo dồi dào, đã tổ chức thắng lợi mọi đường lối
chính sách đã đề ra. Có được kết quả đó là nhờ trong quá trình xây dựng
Đảng, trên cơ sở xây dựng đường lối chính trị đúng, Đảng ta vừa coi
trọng công tác tư tưởng, vừa coi trọng công tác tổ chức, kết hợp chặt
chẽ công tác tư tưởng với công tác tổ chức. Đảng ta đã nhận rõ sức
mạnh to lớn của công tác tư tưởng, của ý chí và tinh thần, giác ngộ của
con người trong đấu tranh cách mạng, Đảng ta luôn luôn coi trọng việc
giáo dục lý luận Mác Lênin, giáo dục đường lối chính sách của Đảng
cho cán bộ, đảng viên nâng cao tính tự giác của họ trong chấp hành
đường lối, chính sách, khắc phục mọi quan điểm lệch lạc hữu khuynh
hoặc “tả” khuynh.
Trong quá trình lãnh đạo cách mạng, bên cạnh đạt được những
thành tựu to lớn, Đảng không tránh khỏi những sai lầm, khuyết điểm,
nhất là “Những sai lầm nghiêm trọng và kéo dài về chủ trương chính
sách lớn, sai lầm về chỉ đạo chiến lược và tổ chức thực hiện”. 18 Những
18

Báo cáo tổng kết công tác xây dựng đảng thời kỳ (1975-1995). Nxb CTQG H1996 Tr 125


16

sai lầm đó đã dẫn đến đời sống của nhân dân khó khăn gay gắt. Nguyên
nhân sâu xa là do Đảng mắc “Bệnh chủ quan, duy ý chí, lối suy nghĩ

hành động giản đơn, nóng vội, không tôn trọng qui luật khách quan,
nhận thức về chủ nghĩa xã hội không đúng với thực tế Việt nam, thiếu
dân chủ, không lắng nghe ý kiến của nhân dân và cấp dưới”. 19 Song với
tinh thần nhìn thẳng vào sự thật, đánh giá đúng sự thật, Đảng ta đã nhận
thiếu sót khuyết điểm, thành tâm lắng nghe ý kiến của nhân dân, quyết
tâm sửa chữa, khởi xướng và lãnh đạo thực hiện đường lối đổi mới toàn
diện đất nước, thu được những thành tựu quan trọng trên tất cả các lĩnh
vực của đời sống xã hội. Điều quan trọng là trong thời điểm của bước
ngoặc lịch sử, khi thành trì của phe xã hội chủ nghĩa sụp đổ, Đảng cộng
sản ở đó mất vai trò lãnh đạo, nhưng Đảng ta thể hiện bản lĩnh chính trị
vững vàng, đề ra được cương lĩnh, đường lối chính trị đúng đắn, sáng
tạo, đưa cách mạng vững bước tiến lên theo con đường xã hội chủ
nghĩa.
Hiện nay toàn Đảng, toàn dân ta đang đẩy mạnh sự nghiệp công
nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước. Nhiệm vụ chính trị trong giai đoạn
mới của cách mạng có vai trò quan trọng và hết sức nặng nề. Thực hiện
sự nghiệp đó, bên cạnh những thuận lợi, cơ hội lớn, chúng ta phải
đương đầu với không ít khó khăn, thách thức. Tiến hành xây dựng và
bảo vệ Tổ quốc trong bối cảnh thế giới, khu vực còn diễn biến phức tạp
khó lường, cuộc đấu tranh dân tộc, giai cấp đang diễn ra sâu sắc và
quyết liệt. Chủ nghĩa đế quốc và các thế lực thù địch đang dùng mọi thủ
đoạn thâm độc, sảo quyệt để chống phá cách mạng nước ta. Đặc biệt là
chiến lược “Diễn biến hoà bình” trên mặt trận tư tưởng, lý luận, chúng
19

Báo cáo tổng kết công tác xây dựng đảng thời kỳ (1975-1995). Nxb CTQG H1996 Tr 125


17

tiếp tục đòi phủ nhận chủ nghĩa Mác Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, xoá
bỏ vai trò lãnh đạo của Đảng, phi chính trị hoá Quân đội… để thực
hiện thắng lợi sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước, vì
mục tiêu dân giầu, nứoc mạnh, xã hội công bằng, dân chủ văn minh,
đưa công cuộc đổi mới toàn diện đất nước đến thắng lợi hoàn toàn,
công tác tư tưởng, lý luận phải làm tốt những nội dung cơ bản sau
đây.
Một là: Kiên định với mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã
hội, trung thành và vận dụng đúng đắn, sáng tạo chủ nghĩa Mác Lênin,
tư tưởng Hồ Chí Minh. Đây là vấn đề quan trọng hàng đầu của công tác
tư tưởng lý luận của Đảng, nhằm góp phần củng cố vững chắc niềm tin
cho cán bộ, đảng viên và nhân dân vào đường lối đổi mới đất nước theo
định hướng xã hội chủ nghĩa. Làm cho thế giới quan khoa học của chủ
nghĩa Mác Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, nhân sinh quan cộng sản, đạo
đức lối sống mới ngày càng thấm sâu vào đời sống tinh thần, tư tưởng,
tình cảm của nhân dân. Trung thành với Đảng, với tổ quốc với nhân dân
có bản lĩnh chính trị vững vàng, khắc phục mọi khó khăn, gian khổ
hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Đồng thời tham gia tích cực vào
cuộc đấu tranh trên mặt trận tư tưởng, lý luận để khảng định hệ tư tưởng
vô sản, kiên trì tính đảng vô sản, khảng định lợi ích của giai cấp công
nhân, nhân dân lao động và của cả dân tộc. Khảng định chể độ xã hội
chủ nghĩa mà nhân dân ta xây dựng là chế độ xã hội tốt đẹp, phù hợp
với qui luật tiến hoá của nhân loại. Kiên quyết đấu tranh vạch trần các
luận điệu khác nhau của chủ nghĩa cơ hội, xét lại, hệ tư tưởng tư sản
dưới mọi mầu sắc, bảo vệ vững chắc chủ nghĩa Mác Lênin, tư tưởng Hồ


18

Chí Minh, đường lối quan điểm của Đảng và nhà nước trong

mọi tình huống.
Hai là: Thường xuyên đổi mới và làm chuyển biến mạnh mẽ
công tác giáo dục lý lụân chính trị, nhằm giải quyết nhận thức tư tưởng,
định hướng hành động đúng đắn cho cán bộ đảng viên. Trước hết phải
tăng cường công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, rèn luyện đạo đức
cách mạng, chống chủ nghĩa cá nhân, thông qua đó để nâng cao lập
trường tư tưởng chính trị khắc phục sự suy thoái về chính trị, tư tưởng
và đạo đức lối sống ở một bộ phận cán bộ, đảng viên. Chú trọng giáo
dục chủ nghĩa Mác Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, coi đây là nhiệm vụ
quan trọng của công tác tư tưởng, là yêu cầu của sự nghiệp cách mạng.
Chủ tịch Hồ Chí Minh đã dạy “Đối với công việc kháng chiến và kiến
quốc, lý luận là rất quan trọng, không hiểu lý luận thì như người mù đi
đêm”.20 “Đảng muốn vững mạnh phải có chủ nghĩa làm cốt, trong đảng
ai cũng phải hiểu, ai cũng phải theo chủ nghĩa ấy” 21. Việc không ngừng
học tập để nâng cao trình độ lý luận chính trị là nghĩa vụ trách nhiệm,
đồng thời là quyền lợi của mọi đảng viên. Đây là thước đo về phẩm chất
chính trị, đạo đức của người cán bộ, đảng viên. Đối với nhiệm vụ học
tập Đảng luôn nhấn mạnh “Mọi cán bộ, đảng viên, trước hết là cán bộ
lãnh đạo chủ chốt, phải có kế hoạch thường xuyên học tập, nâng cao
trình độ lý luận chính trị, kiến thức và năng lực hoạt động thực tiễn.
Học tập là nhiệm vụ bắt buộc đối với mọi cán bộ, đảng viên và được qui
định thành chế độ. Lười học tập, lười suy nghĩ, không thường xuyên
tiếp nhận những thông tin mới, những hiểu biết mới, cũng là biểu hiện
20
21

Hồ Chí Minh toàn tập, Tập 7 Tr 231
Đảng cộng sản Việt nam, Văn kiện Đảng toàn tập, Tập 1 Nxb CTQG H1998 Tr 24

19

của sự thoái hoá.”22 Để thực hiện được yêu cầu đó, phải thực hiện tốt
những giải pháp toàn diện, đồng bộ: Đổi mới nội dung, chương trình
học tập, đổi mới phương thức đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị, kết
hợp các hình thức học tập, đặc biệt coi trọng tự học tập để nâng cao
trình độ lý luận. Thực hiện nghiêm túc các qui định, chế độ học tập lý
luận chính trị, tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp uỷ đảng các cấp
trong việc tổ chức học tập, nhằm không ngừng nâng cao trình độ, kiến
thức, năng lực lãnh đạo, quản lý, phát huy vai trò tiên phong gương mẫu
của cán bộ, đảng viên.
Ba là: Tổng kết thực tiễn, nghiên cứu và phát triển lý luận phải
được tiến hành thường xuyên, nhằm bảo vệ vững chắc trận địa tư tưởng
của Đảng. Tổng kết thực tiễn và nghiên cứu lý luận là hai lĩnh vực quan
trọng của công tác tư tưởng. Trong đó lý luận có giá trị định hướng cho
mọi hoạt động thực tiễn, là vũ khí sắc bén trong cuộc đấu tranh để bảo
vệ trận địa tư tưởng của Đảng, tức là bảo vệ và phát triển lý luận chủ
nghĩa Mác Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối quan điểm của
Đảng. Đồng thời thông qua hoạt động thực tiễn để kiểm tra đánh giá
tính đúng đắn của lý luận. Vì vậy tổng kết thực tiễn để bổ sung phát
triển lý luận làm cơ sở cho việc xây dựng cương lĩnh, đường lối của
Đảng là vấn đề có tính nguyên tắc trong công tác xây dựng Đảng nói
chung, công tác tư tưởng, lý luận nói riêng. Đại hội đảng IX của Đảng
khảng định “Đẩy mạnh tổng kết thực tiễn và nghiên cứu lý luận, thảo
luận dân chủ, sớm làm rõ và kết luận những vần đề mới bức xúc nẩy
sinh từ thực tiễn.”23 Như vậy, tổng kết thực tiễn có vai trò hết sức to lớn
22
23

Đảng cộng sản Việt nam, Văn kiện ĐHĐB toàn quốc lần thứ IX, Nxb CTQG, H 2001, Tr 141

Đảng cộng sản Việt nam VKĐHĐB toàn quốc lần thứ IX, Nxb CTQG H 2001, Tr 141.


20

trong việc làm rõ, bổ sung, hoàn thiện, phát triển lý luận, khắc phục
bệnh giáo điều, kinh nghiệm chủ nghĩa. Để củng cố uy tín lý luận của
Đảng, bảo vệ và phát triển lý luận của chủ nghĩa Mác Lênin, thì phải thể
hiện được tính đúng đắn của lý luận đó trong thực tế của đời sống xã
hội. Kiên định, say mê học tập, nghiên cứu lý luận gắn chặt với thực
tiễn cuộc sống. Đồng thời cần bám sát thực tiễn để có lý luận sắc bén,
đấu tranh có hiệu quả những luận điệu xuyên tạc, những lý luận sai lầm,
lệch lạc, phủ nhận lý luận Mác lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh.
Thực hiện tốt các nội dung cơ bản đó, chính là nhằm bảo vệ và
phát triển chủ nghĩa Mác Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh. Để chủ nghĩa
Mác Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh Thực sự là nền tảng tư tưởng, kim
chỉ nam cho mọi hành động của Đảng, đúng như điều lệ Đảng cộng sản
Việt nam xác định “Đảng lấy chủ nghĩa Mác Lênin và tư tưởng Hồ Chí
Minh làm nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam cho hành động, phát huy
truyền thống tốt đẹp của dân tộc, tiếp thu tinh hoa trí tuệ của nhân loại,
nắm vững qui luật khách quan, xu thế thời đại và thực tiễn của đất nước
để đề ra cương lĩnh chính trị, đường lối cách mạng đúng đắn phù hợp
với nguyện vọng của nhân dân.”24
Quân đội nhân dân Việt nam là quân đội cách mạng do Đảng và
Chủ tịch Hồ Chí Minh tổ chức giáo dục và rèn luyện mang bản chất giai
cấp công nhân Việt nam. Là quân đội của dân, do dân và vì dân, có mục
tiêu nhất quán là chiến đấu vì độc lập tự do của Tổ quốc, vì chủ nghĩa
xã hội, vì hạnh phúc của nhân dân. Qua hơn 60 năm xây dựng chiến đấu
và trưởng thành, đặt dưới sự lãnh đạo trực tiếp tuyệt đối về mọi mặt của
Đảng, bất luận trong hoàn cảnh nào quân đội ta đều nêu cao bản chất,

24

Điều lệ Đảng cộng sản Việt nam Nxb CTQG H2001, Tr 4


21

truyền thống của một quân đội cách mạng, thực sự là lực lượng chính
trị, lực lượng chiến đấu trung thành, tin cậy của Đảng, Nhà nước và của
nhân dân. Công tác tư tưởng, lý luận trong quân đội là một bộ phận hữu
cơ trong công tác tư tưởng, lý luận của Đảng, giữ một vị trí quan trọng
đối với toàn bộ sự nghiệp xây dựng và bảo vệ tổ quốc, xây dựng quân
đội, là một mặt cơ bản cấu thành hoạt động công tác đảng, công tác
chính trị. Sự trưởng thành của quân đội đã khảng định vai trò tích cực
và hiệu quả to lớn của công tác tư tưởng lý luận trong xây dựng bản
chất giai cấp công nhân, tạo nên sức mạnh chính trị tinh thần của quân
đội, bảo đảm cho quân đội luôn luôn là công cụ bạo lực sắc bén, là lực
lượng chính trị trung thành, tin cậy của Đảng. Xây đắp nên truyền thống
“Trung với Đảng, hiếu với dân, sẵn sàng chiến đấu hy sinh vì độc lập tự
do của tổ quốc, vì chủ nghĩa xã hội, nhiệm vụ nào cũng hoàn thành, khó
khăn nào cũng vượt qua, kẻ thù nào cũng đánh thắng.” Đã cùng toàn
dân đánh thắng đề quốc Pháp, đế quốc Mỹ chiến thắng biên giới tây
nam và biên giới phía bắc.
Trong những năm qua, công tác tư tưởng, lý luận trong quân đội
đã bám sát tình hình nhiệm vụ cách mạng, nhiệm vụ quân đội, bám sát
thực tiễn xây dựng huấn luyện sẵn sàng chiến đấu, tập trung giáo dực
bồi dưỡng nâng cao nhận thức về lý luận chủ nghĩa Mác Lênin, tư
tưỏng Hồ Chí minh đường lối quan điểm của Đảng, chính sách pháp
luật của nhà nước, nhiệm vụ quân đội, những yêu cầu về phẩm chất, bản
lĩnh của người quân nhân cách mạng. Vì vậy trước diễn biến hết sức

phức tạp của tình hình chính trị, quân sự, kinh tế, xã hội trên phạm vi
thế giới, khu vực và trong nước, cán bộ, chiến sĩ quân đội đã tỏ rõ sự
kiên định vững vàng về bản lĩnh chính trị, lập trường tư tưởng, ý chí


22

quyết tâm chiến đấu, bảo đảm cho quân đội luôn vững mạnh về chính
trị, góp phần quan trọng vào việc ổn định chính trị của đất nước.
Trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ tổ quốc, quán triệt sâu sắc
đường lối của Đảng, Đảng bộ quân đội đã lãnh đạo toàn quân kiên định
vững vàng, nỗ lực vươn lên vượt qua mọi khó khăn thử thách đáp ứng
được yêu cầu nhiệm vụ trong từng thời kỳ. Những thành tựu quan trọng
mà quân đội đạt được trong những năm qua đã khảng định năng lực
lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng bộ quân đội. Nét nổi bật của Đảng
bộ quân đội trong những năm qua là đã lãnh đạo quân đội hoàn thành
thắng lợi nhiệm vụ chính trị của quân đội đó là bảo vệ vững chắc, toàn
vẹn lãnh thổ của tổ quốc, bảo vệ Đảng, bảo vệ chế độ xã hội chủ nghĩa,
bảo vệ nhân dân. đã xây dựng được một hệ thống tổ chức Đảng trong
toàn quân và một đội ngũ cán bộ đảng viên trung kiên. Tuy nhiên trước
diễn biến phức tạp của tình hình thế giới và trong nước và tác động về
mặt trái của cơ chế thị trường, trong Đảng bộ quân đội vẫn còn một bộ
phận cán bộ, đảng viên không phát huy được vai trò tiên phong gương
mẫu trong công tác và trong cuộc sống, một số ít biều hiện suy thoái về
đạo đức, lối sống, cơ hội thực dụng gây ra những hậu quả xấu làm ảnh
hưởng đến phẩm chất “Bộ đội cụ Hồ”. Đó là những vấn đề mà Đảng bộ
quân đội cần phải nhanh chóng khắc phục kịp thời.
Hiện nay, đất nước đang bước vào giai đoạn công nghiệp hoá,
hiện đại hoá đất nước vì mục tiêu dân giầu, nước mạnh, xã hội công
bằng, dân chủ văn minh, trong bối cảnh tình hình quốc tế, khu vực và

trong nước có nhiều diễn biến nhanh chóng và phức tạp, thời cơ và
thách thức đan xen, đòi hỏi chúng ta phải nâng cao hơn nữa chất lượng,
hiệu quả công tác tư tưởng, lý luận nói chung, công tác giáo dục lý luận


23

chính trị trong quân đội nói riêng, đảm bảo cho quân đội đủ sức hoàn
thành xuất sắc nhiệm vụ mà Đảng và nhân dân giao phó.
Kết luận
Học thuyết về xây dựng Đảng của chủ nghĩa Mác Lênin là kim
chỉ nam cho việc xây dựng Đảng của các Đảng cộng sản. Các đảng Mác
Lênin chân chính cũng như Đảng ta đều vận dụng học thuyết ấy trong
công tác xây dựng Đảng ở mỗi nước với những điều kiện hoàn cảnh cụ
thể của mỗi nước. Hơn 70 mươi năm qua công tác xây dựng Đảng cộng
sản Việt nam, đã làm cho Đảng luôn luôn vững mạnh về chính trị, tư
tưởng và tổ chức; Đảng cộng sản việt nam đã lãnh đạo nhân dân ta hoàn
thành nhiệm vụ chính trị của mỗi thời kỳ cách mạng. Trong công cuộc
đổi mới theo định hướng xã hội chủ nghĩa ở nước ta hiện nay, công tác
xây dựng, chỉnh đốn Đảng cộng sản Việt nam thực chất đó là quá trình
nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của Đảng, nhằm làm cho
Đảng có đủ sức lãnh đạo cách mạng việt nam vượt qua mọi khó khăn
thử thách để hoàn thành sứ mệnh lịch sử vẻ vang của mình. Thực tiễn
trong những năm đổi mới vừa qua đã chứng minh: Đảng Cộng sản Việt
nam không những đã giữ vững được vai trò lãnh đạo với toàn xã hội,
mà còn lãnh đạo thành công, đạt được những thành tựu rất quan trọng.
Điều đó đã tỏ rõ trách nhiệm cao cả, sứ mệnh lịch sử trước đất nước,
trước giai cấp công nhân Việt nam, và toàn dân tộc. Sự lãnh đạo của
Đảng là nhân tố quyết định của sự nghiệp đổi mới đất nước. Vai trò và
hiệu lực lãnh đạo của Đảng cộng sản Việt nam không chỉ được đông

đảo các tầng lớp nhân dân ta thừa nhận, tin tưởng, mà còn được các lực
lượng tiến bộ và bạn bè trên thế giới đánh giá cao. Được như vậy, trước


24

hết là do Đảng ta trung thành với chủ nghĩa Mác Lênin, nắm và vân
dụng chủ nghĩa Mác Lênin một cách sáng tạo vào thực tiễn cách mạng
Việt nam. V.I.Lênin khảng định “Không có một đảng xã hội chủ nghĩa
vững mạnh, nếu không có lý luận cách mạng để đoàn kết tất cả những
người chủ nghĩa xã hội lại, để họ rút ra từ trong lý luận đó tất cả những
điều của họ và đem áp dụng lý luận đó vào những phương pháp đấu
tranh và phương sách hoạt động của họ.”25 V.I.Lênin đã chỉ ra các Đảng
công nhân phải tiếp tục phát triển lý luận đó về mọi mặt, vận dụng
những nguyên lý chung vào điều kiện cụ thể của nước mình, định ra
cương lĩnh, chính sách cách mạng đúng đắn, phân rõ ranh giới về mặt lý
luận và thực tiễn giữa Đảng và chủ nghĩa cơ hội.
Tuy nhiên trước tình hình mới với vai trò là Đảng cầm quyền,
Đảng cộng sản Việt nam cần phải tiếp tục đổi mới toàn diện. Trong đó
đổi mới phương thức lãnh đạo để nầng cao hơn nữa năng lực và hiệu
quả lãnh đạo của Đảng, phát huy mạnh mẽ vai trò hiệu lực quản lý nhà
nước và các đoàn thể, xây dựng hệ thống chính trị, hoạt động năng động
và có hiệu quả đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại
hoá đất nước. Phấn đấu vì mục tiêu dân giầu, nước mạnh, xã hội công
bằng, dân chủ, văn mimh.

25

V.I.Lênin Toàn tập, Sđd, Tập 4 Tr 232.