tràng giang d

TRƯỜNG THPT QUANG TRUNG
TUẦN: 23, TIẾT: 86

1


I. GIỚI THIỆU CHUNG:
1. Vài nét về tác giả:
Tên khai sinh: Cù Huy Cận (1919 - 2005).
Quê: Hương Sơn, Hà Tĩnh.
Gia đình: nhà nho nghèo, gốc nông dân.
Từ 1936, Huy Cận có thơ đăng báo, đến 1940 đã trở
thành một tên tuổi hàng đầu của phong trào Thơ mới với
tập Lửa thiêng – Hồn thơ “ảo não”
Sau cách mạng tháng Tám, hồn thơ tràn đầy lạc
quan.
* Ông được giải thưởng Hồ Chí Minh về VHNT đợt I
( 1996)
* Tác phẩm chính : SGK
2


2. Xuất xứ:
- Trích trong tập thơ Lửa thiêng ( 1940).
- Ông viết khi đứng bên bờ Nam (1939), nhìn
cảnh sông Hồng bát ngát, vắng lặng mà nghĩ đến
cuộc đời điên đảo, đến những kiếp người nổi trôi
lúc đó.
- Ý nghĩa tựa đề : “Tràng giang”: sông dài
+ Sắc thái cổ kính, trang nhã.
+ Gợi nhớ thơ Đường → tạo cảm xúc thi vị.

+ Hai vần ang đi liền tô đậm cảm giác mênh
mang, bát ngát.
3


4


5


II. Đọc hiểu:
1. Nỗi buồn mênh mông xa vắng trước cảnh
trời rộng sông dài:
KHỔ 1:
- Sóng gợn … buồn điệp điệp (từ láy) : gợi cảm
xúc và ấn tượng buồn miên man không dứt.
Thuyền xuôi mái // nước song song
Thuyền về/ nước lại sầu (nhân hóa)
 riêng rẽ, cô đơn
- Củi một cành – lạc mấy dòng ( ẩn dụ) →
những kiếp người lênh đênh, phiêu bạt, lạc
lõng giữa dòng đời.
→ Khổ thơ gợi cảm giác hiu quạnh, trống vắng
về một nỗi buồn triền miên kéo dài theo không
6
gian và thời gian.


Lơ thơ cồn nhỏ gió đìu hiu

7


Nắng xuống trời lên sâu chót vót

8


KHỔ 2:

- Lơ thơ cồn nhỏ- gió đìu hiu (đảo ngữ, từ láy )
- Đâu tiếng làng xa vãn chợ chiều(câu hỏi TT hàmsúc)
→ Nhấn mạnh sự vắng vẻ thưa thớt
Trời , nắng, sông dài, trời rộng, bến cô liêu (liệt kê)
⇒ Cảnh vốn mênh mang , hiu quạnh càng thêm hiu
quạnh, mênh mang, không có âm thanh sự sống.
-Nắng xuống>< trời lên sâu chót vót ( đối lập)
→ Với những hình ảnh sáng tạo, không gian được mở
rộng về mọi phía, gợi cảm giác rợn ngợp trước vũ trụ.
9


KHỔ 3:
Bèo dạt về đâu hàng nối hàng - câu hỏi tu từ, ẩn dụ
Mênh mông không một chuyến đò ngang – từ láy
Không cầu gợi chút niềm thân mật – liên tưởng
Lặng lẽ bờ xanh tiếp bãi vàng – từ láy
→ Khung cảnh hoang vắng đến rợn ngợp. Khổ thơ còn
thể hiện nỗi buồn nhân thế, nỗi buồn trước cuộc đời.

10


NỖI BUỒN CỦA NHÀ THƠ TRONG
MỖI KHỔ THƠ
Khổ 1
Khổ 1
Nỗi buồn
cô độc

Khổ 2
Nỗi buồn
cô đơn

Khổ 3
3
NỗiKhổ
buồn
Khổ
3
Nỗi
lạc buồn
loài
Nỗi
buồn
lạc
lạc loài
loài

Cảm xúc của tác giả
11


2. Niềm thương nỗi nhớ quê nhà:
-Lớp lớp mây cao đùn núi bạc
điệp từ, từ chọn lọc
Chim nghiêng cánh nhỏ bóng chiều sa :
+ Hoàng hôn
tả thực
+ Chim về tổ
nhân hóa
→ Bức tranh thiên nhiên rộng lớn có vẻ đẹp vừa
hùng vĩ vừa thơ mộng, vừa cổ kính vừa quen
thuộc (cách diễn đạt trong thơ cổ): nỗi khao khát
tìm về quê hương thêm thấm thía.
- Không khói hoàng hôn cũng nhớ nhà:
+ Liên tưởng – bày tỏ trực tiếp cảm xúc.
+ Ý thơ Thôi Hiệu được nâng lên mức cao hơn
→ Nỗi buồn, nhớ tha thiết về quê nhà.
12


Chim nghiêng cánh nhỏ bóng chiều sa
13


III. Tổng kết:

Qua bài thơ mang vẻ đẹp cổ điển, Huy Cận đã

bộc lộ nỗi sầu của một cái tôi cô đơn trước thiện
nhiên rộng lớn, trong đó thấm được tình người,
tình đời,lòng yêu nước thầm kín mà thiết tha.

14


15