TIỂU LUẬN tư TƯỞNG hồ CHÍ MINH về vấn đề cán bộ SOI SÁNG CHO xây DỰNG độ NGŨ cán bộ VỮNG MẠNH TRONG xây DỰNG và CHỈNH đốn ĐẢNG HIỆN NAY

TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ VẤN ĐỀ CÁN BỘ
SOI SÁNG CHO XÂY DỰNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ VỮNG MẠNH
TRONG XÂY DỰNG CHỈNH ĐỐN ĐẢNG HIỆN NAY
Trong tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh, vấn đề cán bộ là mảng
lớn, được người rất coi trọng và thường xuyên quan tâm bao gồm cả quan điểm
về cán bộ và công tác cán bộ của Đảng. Người đã dạy: Cán bộ là gốc của cách
mạng, là yếu tố quyết định sự thành bại của phong trào và thực tiễn thắng lợi
của cách mạng Việt Nam mấy thập kỷ qua đã cho chúng ta thấy rõ như vậy. Vì
thế vấn đề cán bộ trong tư tương Chủ tịch Hồ Chí Minh mãi mãi soi sáng cho
Đảng ta tiếp tục xây dựng đội ngũ cán bộ vững mạnh trong giai đoạn cách
mạng hiện nay.
Là người sáng lập Đảng cộng sản Việt Nam, Hồ Chí Minh đã xây
dựng và rèn luyện Đảng cộng sản thành một đảng chân chính, bộ tham mưu
sáng suốt và kiên cường của giai cấp công nhân và dân tộc Việt Nam, để lãnh
đạo nhân dân tiến hành thắng lợi cuộc cách mạng giải phóng dân tộc, thống
nhất đất nước và đưa cả nước đi lên chủ nghĩa xã hội. Trong những di sản tư
tưởng mà người để lại, những luân điểm của người về Đảng cộng sản, về xây
dựng Đảng, đặc biệt vấn đề cán bộ trong điều kiện Đảng cầm quyền, là một
phần cực kỳ quan trọng trong xây dựng Đảng . Quán triệt và vận dụng sáng tạo
tư tưởng của người, nhất là tư tưởng về vấn đề cán bộ nhằm chỉnh đốn đổi mới
Đảng, làm cho Đảng thật sự trong sạch vững mạnh, cán bộ vừa hồng vừa
chuyên, đáp ứng yêu cầu đòi của nhiệm vụ cách mạng, xứng đáng là lực lượng
lãnh đạo toàn xã hội, là một trong những nhiệm vụ trọng yếu nhất của toàn
Đảng, toàn dân ta. Đây thực sự là vấn đề then chốt bảo đảm cho của công cuốc
đổi mới đang được triển khai rộng khắp trên cả nước ta hiện nay.
I.TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ VẤN ĐỀ CÁN BỘ
1.
Một số vấn đề chung ( cơ sở lý luận và thực tiễn)
Mục tiêu cuộc đời của Chủ tịch Hồ Chí Minh là giải phóng dân tộc,
giải phong xã hội giải phóng con người, độc lập dân tộc dân chủ và chủ nghĩa
xã hội. Để biến mục tiêu, lý tưởng cách mạng thành hiện thực, vấn đề được

Chủ tịch Hồ Chí Minh quan tâm hàng đầu là vấn đề tổ chức, là sớm lập ra
Đảng cộng sản, một nhân tố quyết định sự phát triển và quyết định sự thắng lợi
của cách mạng Việt Nam. Đảng ra đời, tồn tại và phát triển là xuất phát từ yêu


cầu của sự nghiệp cách mạng Việt Nam. Đảng phải được xây dựng vững mạnh
cả về chính tri tư tưởng và tổ chức, trong đó vấn đề cán bộ là then chốt của
Đảng.
Thấm nhuần lý luận chủ nghĩa Mác - Lênin, với câu nói nổi tiếng
của V.I.Lênin: hãy cho tôi một tổ chức của những người cách mạng, tôi sẽ đảo
lộn nước Nga, và Người từng nói về cán bộ trong cách mạng vô sản Nga:
không có nhà cách mạng chuyên nghiệp, công việc khó thực hiện được. Hồ Chí
Minh coi “cán bộ là cái gốc của mọi công việt”, “công việc thành công hoặc
thất bại đều do cán bộ tốt hay kém”253, “vấn đề cán bộ là vấn đề rất trọng yếu
và rất cần kíp”2591. Đó chính là những quan điểm chung có thể vận dụng vào
bất kỳ thời kỳ giai đoạn nào của sự nghiệp cách mạng nước ta, kể cả trước khi
giành chính quyền và thời kỳ Đảng cầm quyền, trong giai đoạn hiện nay và mãi
mãi về sau trong sự nghiệp cách mạng của Đảng ta.
2.

Quan điểm về cán bộ

Hồ Chí Minh đánh giá rất cao vai trò của cán bộ. Người cho rằng,
cán bộ là day truyền của bộ máy, nếu day truyền không tốt, không chạy thì
động cơ dù tốt, toàn bộ máy cũng bị tê liệt. “Cán bộ là những người đem chính
sách của Đảng thi hành trong nhân dân, nếu cán bọ kém thì chính ách hay mấy
cũng không thể thực hiện được”. Trong phong trào cách mạng, các khâu liên
hoàn để làm nên thắng lợi, chúng ta thấy những điểm sau đây:
Đường lối, chủ trương, chính sách đúng của một tổ chức cách mạng.
Quần chúng nhân dan được giác ngộ; tích cực hưởng ứng tham gia.

Cán bộ lãnh đạo giỏi.
Có thể nói rằng, ba điểm ấy liên quan mật thiết với nhau. Riêng khâu
cán bộ có một tác động lớn, trực tiếp cho phong trào. Bởi vì cán bộ tốt thì cũng
có thẻ góp phần tạo ra đường lối, chủ trương, chính sách cho Đảng; cán bộ tốt
cũng góp phàn giáo dục, động viên, tập hợp quần chúng nhân dân tham gia tích
cực vào phong trào cách mạng.
Yêu cầu của người cán bộ cần có:(tiêu chuẩn đối với cán bộ) Hồ Chí
Minh không chỉ đánh giá rất cao ai trò của cán bộ mà còn yêu cầu một cán bộ
của Đảng phải đáp ứng được những yêu càu đòi hỏi sau đây:
1


+ đạo đức cách mạng ; Người cán bộ phải có đạo đức cách mạng,
đây là yêu cầu cầu đầu tiên cần phải có đối với cán bộ, bởi vì đạo đức cách
mạng là gốc, là nền. Người cán bộ của Đảng mà không có đạo đức làm gốc,
làm nền thì có tài giỏi đến mấy cũng chẳng làm gì
+ tuyệt đối trung thành; người cán bộ phải tuyệt đối trung thành với
Đảng, với tổ quốc, với sự nghiệp cách mạng của nhân dân. Cách mạng la một
sự nghiệp lâu dài, gian khổ, trải qua bao nhiêu thử thách và bước ngoặt. Sự
trung thành với Đảng là một yêu càu cao đối với người cán bộ. Sự trung thành
hoàn toàn xa lạ với sự hoang mang dao động và sự phản bội. Trong cả đường
dài hoạt động, đã có những người phản bội lại Đảng phản bội tổ quốc, mặc dù
trước đó họ có bè dầy chiến công cách mạng. Vì thế sự thủy chung son sắt với
Đảng, với cách mạng được coi là những “điểm chốt”cơ bản khi nhìn nhận đánh
giá cán bộ.
+ năng lực lãnh đạo tổ chức Người cán bộ phải có năng lực lãnh đạo
tổ chức thực hiện đường lối, chủ trương của Đảng, có trí tuệ, có trình độ
chuyên môn và nghiệp vụ giỏi.
+ có mối liên hệ mật thiết với nhân dân. Bằng hành động của mình
yêu mến nhân; làm cho dân tin, dân phục; tôn trọng và đảm bảo quyền làm chủ

của nhân dân; khiêm tốn học hỏi nhân dân; chí công vô tư, có tinh thần “lo
trước thiên hạ, vui sau thiên hạ”. yêu cầu này đặc biệt quan trọng khi ở thời kỳ
Đảng cầm quyền, cán bộ đã trở thành người có chức, có quyền. đối tượng lãnh
đạo của Đảng ở thời kỳ này là quần chúng nhân dân lao động. Do đó nếu
không đáp ứng được yêu cầu này thì rõ ràng toàn bộ sự nghiệp sự cách mạng
của Đảng sẽ bị thất bại.
+ luôn phải học hỏi; cán bộ phải luôn luôn học hỏi, học lý luận Mác Lênin, dùng lập trường quan điểm của chủ nghĩa Mác - Lênin mà vận dụng
vào thực tiễn, tổng kết kinh nghiêm của Đảng ta. đồng thời cán bộ phải học tập
nâng cao trình độ chuyên môn bởi vì ngày nay người cán bộ “không thể lãnh
đạo chung chung được nữa”, “chỉ có nhiệt tình không thôi thì chưa đủ, còn phải
có tri thức nữa”
+ phải có phong cách công tác tốt , không được mắc bệnh chủ quan,
không có tác phong quan liêu, đại khái, không ham chuộng hình thức, phô
trương cho oai, làm việc theo kiêu bàn giấy, chỉ tay năm ngón, theo kiểu “tỉnh


gửi giấy về huyện, huyện gửi giấy về xã; giấy không thể che rét cho trâu ò
được”
Sáu yêu cầu cơ bản trên đây của Chủ tịch Hồ Chí Minh có thể coi là
nnhwngx tiêu chuẩn cơ bản trung nhất của người cản bộ Đảng trong tất cả các
thời kỳ, ở tất cả các cấp, ở tất cử các địa bàn. Với những yêu cầu này, các cấp
các ngành, các địa phương có thể vận dụng để đề ra một cách cụ thể về tiêu
chuẩn cán bộ cho ngành mình , địa phương mình, cấp mình.
3.
Công tác cán bộ trong việc xây dựng Đảng:
Đồng thời với ( tiêu chuẩn của người cán bộ) yêu cầu của người cán
bộ, Hồ Chí Minh đề cập vấn đề công tác cản bộ của Đảng, một vấn đề người
coi là “luôn luôn cần kíp và trong yếu” có thể nêu khái quát về công tác cán bộ
theo những quan điểm của Hồ Chí Minh:
MỘT LÀ: PHẢI “HIỂU VÀ ĐÁNH GIÁ ĐÚNG CÁN BỘ”

ĐÂY đây là yêu cầu có tính chất như là quan điểm xuất phát để
Đảng tiến hành các công việc khác của công tác cán bộ. Muốn hiểu và đánh giá
đúng cán bộ, phải có những chuẩn mực phù hợp với tường thời kỳ, từng địa
phương từng lĩnh vực và hoàn toàn có thái độ công minh, khách quan. Theo
Chủ tịch Hồ Chí Minh, những điểm cụ thể của yêu cầu “hiểu và đánh giá đúng
cán bộ” là:
Người hoặc bộ phận xem xét đánh giá cán bộ phải trong sạch để đảm
bảo tính công minh, khách quan. Đây là điều tối cần thiết, bởi người đi đánh
giá người khác mà bản thân người dó mắc nhiều khuyết điểm thì không thể làm
tốt chức trách của mình. Chủ tịch Hồ Chí Minh cho rằng, người ta hay mắc
những chứng bệnh như tự cao tự đại; “ưa người ta nịnh mình”; định kiến đối
với người khác; đem một cái khuôn nhất định mà, chật hẹp mà mà lắp vào tất
cả mọi người khác nhau. Phạm một trong bốn bệnh đó thì cũng như “mắt đang
mang kính có mầu, không bao giờ thấy rõ cái mặt thật của nhưng cái mình
trông”. Vì vậy, muốn hiểu và đánh giá đúng cán bộ, phải luôn luôn sửa chữa
khuyết điểm của mình.
Hồ Chí Minh nêu lên những quan điểm về nhận xét cán bộ. Người
cho rằng trong thế giới cái gì cũng biến hóa, nên xem xét cán bộ cũng phải biến
hóa. Thí dụ như: “có người khi trước theo cách mạng mà nay lại phản cách
mạng. Có người khi trước không cách mạng mà nay tham gia cách mạng.
Thậm chí có người đang theo cách mạng sau này có thể phản cách mạng. Một


số cán bộ trước có sai lầm, không phải vì thế mà sai lầm mãi mãi. Cũng có cán
bộ đến nay chưa bị sai lầm, nhưng chắc gì sau này không bị sai lầm. Quá khứ,
hiện tại và tương lai của mọi người không phải luôn giống nhau”. Vì vậy, mà
phải xem xét cán bộ một cách “phải biến hóa”, nghĩa là phải xem một cách
toàn diện, Bởi vì, quá khứ, hiện tại và tương lai của mỗi người cán bộ không
phải luôn giống nhau, phải xem xét cả quá trình của họ , không nên chỉ xem xét
ngoài mặt, xem xét một lúc, một việc mà xem xét kỹ cả toàn bộ công việc của

cán bộ.
Xem xét đánh giá cán bộ phải được tiến hành một cách thường
xuyên. kinh nghiệm cho ta thấy, mỗi lần xem xét lại cán bộ thì một mặt sẽ
Đảng sẽ tìm thấy những cán bộ mới cho cách mạng, mặt khác thì “những người
hủ hóa cũng lòi ra”
HAI LÀ “PHẢI KHÉO DÙNG CÁN BỘ”
Về dùng cán bộ theo Chủ tịch Hồ Chí Minh là phải biết rõ cán bộ,
cất nhắc cán bộ cho đúng, khéo dùng cán bộ, phân phối cán bộ hợp lý, giúp cán
bộ cho đúng, giữ gìn cán bộ. Đây là yêu cầu đặt người đúng việc. người đời ai
cũng có chỗ hay chỗ dở. Ta phải dùng chỗ hay và giúp sửa chữa chỗ dở. Dùng
người như dùng gỗ. Người thợ khéo thì gỗ to, nhỏ, thẳng, cong đều tùy chỗ mà
dùng được. “Thường chúng ta không biết tùy tài mà dùng người. Thí dụ như
thợ ren thì bảo đi đóng tủ, thợ mộc thì bảo đi rèn rao. Thành thử hai người đều
lúng túng. Nếu biết tùy tài mà dùng người thì hai người đều thành công”. Vì
thế
Theo Hồ Chí Minh, Mặt trận dân tộc ngày càng mở rộng, nảy nở ra
hàng ngàn, hàng vạn người hăng hái tham gia vào Đảng ta. Họ hăng hái nhưng
lí luận còn thiếu, kinh nghiệm còn ít. Trong công tác, họ thường gặp những vấn
đề to tát, họ phải tự giải quyết. Vì vậy, chúng ta cần phải đặc biệt săn sóc họ.
Do đó vấn đề cán bộ rất trọng yếu, rất cần kíp.
Muốn dùng cán bộ trước hết phải hiểu và đánh giá đúng cán bộ. Đây
là một yêu cầu có tính chất như là một quan điểm xuất phát để Đảng tiến hành
các công việc khác của công tác cán bộ. Muốn hiểu đánh giá đúng cán bộ,
trước hết phải có những chuẩn mực phù hợp với từng thời kỳ, từng địa phương,
từng lĩnh vực phải tự biết mình, phải biết đúng sự phải trái của mình thì mới
biết đúng sự phải trái của người ta. Nếu không biết sự phải trái của mình thì


chắc không nhận rõ người cán bộ tốt hay xấu. Hồ Chí Minh phê phán những
chứng bệnh mà người lãnh đạo hay mắc phải là: tự cao, tự đại; ưa người ta nịnh

mình; đem lòng yêu nghét mà đối với người; đem một cái khuôn khổ chật hẹp
nhất định mà lắp vào tất cả mọi người khác nhau. Người lãnh đạo phạm vào
một trong bốn bệnh đó thì cũng như đã mang kính màu, không bao giờ thấy cái
mặt thật của những cái mình trông.
Ba là Chống các biểu hiện tiêu cực trong công tác cán bộ Hồ Chí
Minh phên phán những bệnh thường mắc phải trong công việc dùng cán bộ
như: Ham dùng người bà con, anh em quen biết, bầu bạn, cho họ là chắc chắn
hơn người ngoài, để rồi từ đó nảy sinh ra nhiều quan niệm lệch lạc trong công
tác cán bộ; Ham dùng những kẻ khéo nịnh mình mà chán ghét những người
chính trực. Kẻ xu nịnh bao giờ cũng là kẻ cơ hội, có những kẻ cơ hội chính trị
nhưng cũng có những kẻ cơ hội chỉ vì quyền lợi tầm thường (một số người là
cơ hội kiếm chác). Nếu không tỉnh táo đề phòng thì rất rễ đưa những kẻ này
vào những chức vụ Đảng, chính quyền đoàn thể và tác hại thật khôn lường;
Ham dùng những người hợp tính tình với mình, mà tránh những người không
hợp với mình, bất kể người đó năng lực ra sao, nên sa vào hiện tượng cánh hẩu,
biệt phái chia rẽ, phe nhóm.
Những căn bệnh trên đây đã tác hại đến công tác xây dựng Đảng nói
chung và công tác cán bộ nói riêng. Vì những bệnh đó, kết quả là họ làm bậy
mà mình vẫn cứ bao dung, che chở, bảo hộ, khiến cho họ ngày càng hư hỏng.
Còn đối với những người chính trực thì bới lông tìm vết để trả thù. Như thế, cố
nhiên hỏng cả công việc của Đảng, hỏng cả danh giá của người lãnh đạo.
Bốn là ra sức “huấn luyện cán bộ”. Trong tác phẩm “ sửa lối làm
việc” người đưa ra những nội dung rất sâu sắc về đào tào cán bộ , Hồ Chí Minh
nói về huấn luyện cán bộ: Là cần phải huấn luyện nghề nghiệp, huấn luyện
chính trị, huấn luyện văn hóa, huấn luyện lí luận cho cán bộ. Người đưa ra một
nhận định đặc sắc về vị trí vai trò chức năng nhiệm vụ của cán bộ. Đó là,
Người cho rằng cán bộ là cái gốc của mọi công việc, là nòng cốt của mọi tổ
chức, là lực lượng chính trong xây dựng và tổ chức thực hiện đường lối, công
việc thành công hay thất bại, đều do cán bộ tốt hay kém, bởi vì Người coi cách
mạng là một nghề, nghề gì cũng phải học, phải được đào tạo và bồi dưỡng, mà

những người có chức năng tuyên truyền, vận động giáo dục, tổ chức quần


chúng làm cách mạng, phát huy vai trò của quần chúng chính là cán bộ “những
người đem chính sách của Đảng và chính phủ giải thích cho dân chúng hiểu rõ
và thi hành. Đồng thời đem tình hình của dân chúng báo cáo cho Đảng, cho
chính phủ hiểu rõ, để đặt chính sách cho đúng” 2. Vì vậy huấn luyện cán bộ
cũng là cái gốc của Đảng. Đây chính là con đường cơ bản để có được đội ngũ
cán bộ của Đảng, của nhà nước đủ đức, đủ tài. Ngay cả sau này, Người còn tiếp
tục khảng định: “Muốn xây dựng chủ nghĩa xã hội, trước hết cần những con
người xã hội chủ nghĩa”3, “vì lợi ích mười năm thì phải trồng cây, vì lợi ích
trăm năm thì phải trồng người”4, Càng khảng định thêm đó là tư tưởng chiến
lược nhất quán của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Người còn chỉ rõ những khuyết
điểm của công tác huấn luyện cán bộ lúc đó, ví dụ như: huấn luyện cán bộ hành
chính mà không đụng đến công việc hành chính; còn dạy chính trị thì mênh
mông mà không thiết thực, học rồi không dùng được, cán bộ phần đông là công
nhân và nông dân, văn hóa rất kém. Đảng chưa tìm đủ cách để nâng cao trình
độ văn hóa của họ; huấn luyện lý luận cho cán bộ cao cấp, đến nay hoặc chưa
làm, hoặc làm không đúng, lí luận và thực tiễn không ăn khớp với nhau, dậy
theo cách học thuộc lòng. Hồ Chí Minh coi đây là điều Đảng nên sửa chữa
ngay và đề ra cách sửa chữa.
Huấn luyện cán bộ về nghề nghiệp, tức là cán bộ ở môn nào phải học
cho thạo công việc ở trong môn ấy. Các cơ quan lãnh đạo của mỗi môn phải
gom góp tài liệu, sắp xếp cách dậy và học, kiểm tra kết quả, sao cho cán bộ
trong mình dần dần đi đến thạo công việc.
Huấn luyện cán bộ về chính trị, thì tập trung huấn luyện cả về mặt
chính trị, thời sự, đường lối quan điểm của Đảng và chính sách, pháp luật của
nhà nước. Huấn luyện chính trị môn nào cũng phải học. Nhưng phải tùy theo
mỗi môn mà nhiều hay ít. Thí dụ cán bộ chuyên môn về y tế thì học ít hơn, còn
cán bộ tuyên truyền thì học nhiều hơn.

Huấn luyện văn hóa, Hồ Chí Minh cho đây là việc rất quan trọng đối
với những cán bộ còn kém văn hóa. Cán bộ có thể thay phiên nhau đi học. Lớp
học văn hóa phải theo trình độ văn hóa cao hay thấp mà đặt lớp, chứ không
theo cán bộ cao hay thấp.
Hồ Chí Minh : Toàn tập, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2000, t.5, tr.269
Hồ Chí Minh : Toàn tập, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 1996, t.10, tr.310
4 Hồ Chí Minh : Toàn tập, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 1996, t.9, tr.222
2
3


Huấn luyện lí luận cho cán bộ, Đây là công việc Chủ tịch Hồ Chí
Minh rất coi trọng, Người chỉ rõ sự cần thiết của việc học tập lí luận đối với
cán bộ, theo Người không chỉ lựa chọn đúng cán bộ mà còn cần phải dạy bảo lí
luận cho cán bộ. Chỉ thực hành mà không có lí luận cũng như có một mắt sáng,
một mắt mù. Người cho rằng Đảng ta hy sinh tranh đấu, đoàn kết lãnh đạo
nhân dân, tranh lại thống nhất và độc lập. Công việc đã có kết quả vẻ vang,
nhưng bước vào thời kỳ mới, cán bộ còn mắc nhiều khuyết điểm, mà nguyên
nhân quan trọng là do sự yếu kém hạn chế về lí luận của cán bộ. Không có lí
luận cách mạng thì không có phong trào cách mạng, người cách mạng không
thể làm tròn nhiệm vụ của người chiến sĩ tiên phong. Chủ tịch Hồ Chí Minh
nhấn mạnh, không có lý luận thì không có kim chỉ nam, không có phương
hướng cho hành động của cán bộ, không có nguồn sáng cho đôi mắt của họ,
nên họ mò mẫm lúng túng như nhắm mắt mà đi, những người không biết lý
luận, kém lý luận thì không biết xem cho rõ, cân nhắc cho đúng sử lí cho khéo
mọi công việc, do đó kết quả thường thất bại. Huấn lý luận, nhưng hết sức
tránh lí luận suông, nếu chỉ đem lí luận khô khan nhét cho đầy óc họ. Rồi bày
cho họ viết những chương trình, những hiệu triệu rất kêu. Còn đối với việc thực
tế, tuyên truyền, vận động, tổ chức, kinh nghiệm chỉ nói qua loa thôi. Đối với
những cán bộ cao cấp, trung cấp có sức nguyên cứu lí luận, ngoài việc học tập

chính trị và nghiệp vụ, cần phải học thêm lí luận. Cán bộ được đào tạo tốt,
được trang bị lí luận thiết thực gắn với việc nguyên cứu công tác thực tiễn, kinh
nhiệm thực tế, lúc học rồi, có thể tự mình làm ra phương hướng chính trị, có
thể làm công việc thực tế, có thể trở nên người tổ chức và lãnh đạo. Thế là lí
luận thiết thực, có ích.
Tóm lại: Huấn luyện cán bộ mà Hồ Chí Minh đề cập cho ta thấy ý
nghĩa và tầm quan trọng của nó lúc bấy giờ. Về nội dung và cách huấn luyện
rất phù hợp với hoàn cảnh mà nhân dân ta đang tiến hành cuộc kháng chiến lâu
dài và gian khổ. Ngày nay, trình độ mọi mặt của cán bộ đã phát triển rất nhiều
so với lúc đó, công tác huấn luyện cán bộ cũng vậy và có những yêu cầu ngày
càng cao trong giai đoạn mới của cách mạng nước ta. Tuy vậy một số cách
thức huấn luyện mà Hồ Chí Minh đề ra trong huấn luyện nghiệp vụ, huấn luyện
chính trị và huấn luyện lí luận vẫn còn có ý nghĩa thực tiễn đối với chúng ta.


Lựa chọn cán bộ là phải: chọn những người rất trung thành và hăng
hái trong công việc, luôn quan hệ mật thiết với dân chúng, có thể phụ trách giải
quyết những vấn đề trong những hoàn cảnh khó khăn, luôn giữ đúng kỷ luật.
Hồ Chí Minh nêu lên bốn tiêu chuẩn để lựa chọn cán bộ:
Thứ nhất là những người đã tỏ ra trung thành, hăng hái trong công
việc và trong đấu tranh;
Thứ hai là những người liên hệ mật thiết với dân, hiểu biết dân luôn
chú đến lợi ích của dân. như thế dân mới tin cậy và nhận những cán bộ đó là
những người lãng đạo họ;
Thứ ba là những người có thể phụ trách giải quyết các vấn trong
những điều kiện kiện hoàn cảnh khó khăn. Ai sợ phụ trách, và không có sáng
kiến thì không phải người lãnh đạo. Người lãnh đạo đúng cần phải: khi thất bại
không hoang mang, khi thắng lợi không kiêu ngạo. Khi thi hành các nghị
quyết, gan góc không sợ khó khăn;
Thứ tư là những người luôn luôn giữ đúng kỷ luật.

Người cho rằng công việc thành công hay thất bại đều do cán bộ tốt
hay kém. Vì vậy Đảng phải nuôi dậy cán bộ như người làm vườn vun trồng
những cây cối quý báu. Phải trọng dụng nhân tài, trọng dụng cán bộ, trọng mỗi
một người có ích cho công việc trung của chúng ta. Đảng ta là một đoàn thể
đấu tranh, trong cuộc tranh đấu thường hao tổn một số cán bộ quý báu. Vì vậy,
chúng ta càng phải quý cán bộ, phải bổ xung xán bộ, phải giữ gìn cán bộ cũ và
đào tạo cán bộ mới.
Trên cơ sở những tiêu chuẩn đó mà lựa chọn cán bộ, và phải biết
cách dùng cán bộ cho đúng. Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ rõ người lãnh đạo: phải
có độ lượng vĩ đại thì mới có thể đối với cán bộ một cách chí công vô tư,
không thành kiến, khiến cho cán bộ khỏi bị rơi; phải có tinh thần rộng rãi, mới
có thể gần gũi những người mình không ưa; phải có tính chịu khó dạy bảo, mới
có thể nâng đỡ những đồng chí còn kém, giúp họ tiến bộ; phải sáng suốt, mới
khỏi bị bọn vu vơ bao vây mà xa cách cán bộ tốt; phải có thái độ vui vẻ, thân
mật, các đồng chí mới vui lòng gần gũi mình.
5. Muốn cho cán bộ yên tâm làm việc, theo người phải có gan cất
nhắc cán bộ. Cất nhắc cán bộ phải vì công tác, tài năng, vì cổ động cho đồng
chí khác thêm hăng hái. Như thế công việc nhất định chạy. Nếu vì lòng yêu


nghét, vì thân thích, vì nể nang, nhất định không ai phục, mà gây lên mối lôi
thôi trong Đảng, như thế là có tội với Đảng với đồng bào.
Phải khiến cho cán bộ có gan nói, có gan đề ra ý kiến phê bình ưu
khuyết điểm của cán bộ lãnh đạo. Như thế chẳng những không phạm gì đến uy
tín của người lãnh đạo mà lại tỏ ra dân chủ thực sự trong Đảng; phải khiến cho
cán bộ có gan phụ trách, có gan làm việc. Có nhiều việc hay việc dở một phần
do cán bộ có đủ năng lực hay không, nhưng một phần cũng do cách lãnh đạo có
đúng hay không. Năng lực của con người không phải hoàn toàn do tự nhiên mà
có , mà phần lớn là do công tác, do tập luyện mà thành. Lãnh đạo khéo, tài nhỏ
có thể hóa ra tài to. Lãnh đạo không khéo , tài to cũng hóa ra tài nhỏ.

Cũng theo Chủ tịch Hồ Chí Minh, trước khi giao công tác cho cán
bộ, phải bàn kỹ với họ. Nếu họ gánh không nổi, chớ miễn cưỡng giao việc đó
cho họ. Khi đã chao cho họ thì cần phải chỉ đạo rõ ràng, sắp xếp đầy đủ, vạch
rõ những điểm chính và những khó khăn có thể xẩy ra. Một khi đã quyết định
rồi thì thả cho họ làm, khuyên họ cứ cả gan mà làm và phải hoàn toàn tin họ.
Nếu không tin cán bộ sợ họ làm không được, rồi thì việc gì mình cũng nhúng
vào, kết quả thành chứng bao biện mà công việc vẫn không xong. Cán bộ thì
vớ vẩn cả ngày, sinh ra buồn rầu nản chí.
Vấn đề thương yêu cán bộ được Chủ tịch Hồ Chí Minh phân tích
một cách sâu sắc, giầu lòng nhân ái, theo Người đào tạo bồi dưỡng để có được
cán bộ tốt là một quá trình lâu dài, không phải vài ba tháng, hoặc vài ba năm đã
đào tạo được người cán bộ tốt, mà cần phải trải qua công tác, được tôi luyện
trong thực tiễn tranh đấu, huấn luyện lâu năm mới được. Trái lại, trong quá
trình hoạt động thực tiễn, cán bộ khó tránh khỏi sai lầm, khuyết điểm, nếu
không được phát hiện, sửa chữa kịp thời sẽ dẫn đến thoái hóa biến chất, dễ mất
cán bộ. Vì vậy Đảng phải thương yêu cán bộ, thương yêu không phải là vỗ về,
nuông chiều, thả mặc, mà là giúp đỡ cán bộ để họ tiến bộ; giúp họ giải quyết
những vấn dề khó khăn trong sinh hoạt, khi họ đau ốm được chăm nom để gia
đình họ khỏi túng quẫn, vv... Thương yêu là luôn luôn chú ý đến công tác của
họ. Thấy họ có khuyết điểm thì giúp họ sửa ngay, để vun trồng cái thói cả gan
phụ trách, cả gan làm việc của họ. Đồng thời cũng nêu rõ những ưu điểm,
những thành công của họ, nhưng không làm cho họ kiêu căng, mà làm cho họ


thêm hăng hái, thêm gắng sức, vun đắp chí khí của họ để đi đến chỗ bại không
nản, thắng không kiêu. Vì kiêu ngạo là bước đầu của thất bại.
Đối với cán bộ mắc sai lầm, theo quan điểm của Hồ Chí Minh ta
không sợ sai lầm và khuyết điểm, chỉ sợ không cố gắng sửa chữa, và chỉ sợ
những người lãnh đạo không biết tìm cách đúng để giúp cán bộ sửa chữa sai
lầm. Cách đúng, theo Người là người lãnh đạo phải giúp đỡ họ một cách chí

tình, làm cho họ tự giác thấy được nguyên nhân của sai lầm và tác hại của nó,
để có biện pháp sửa chữa một cách tích cực và hiệu quả. Không phải một sai
lầm to lớn mà đã vội cho họ là cơ hội chủ nghĩa, đã cảnh cáo, đã tạm khai trừ.
Những cách quá đáng như thế đều không đúng. Sửa chữa sai lầm một phần
trách nhiệm của cán bộ mắc sai lầm, một phần cũng là trách nhiệm của người
lãnh đạo. Sửa chữa sai lầm bằng giải thích, thuyết phục, cảm hóa, dậy bảo là
điều nên làm, nhưng không phải tuyệt nhiên là không dùng xử phạt. Vấn đề là
phải phân tích rõ ràng mức độ sai lầm nặng hay nhẹ một cách thấu tình, đạt lý
mà hình thức sử phạt cho đúng.
Cuối cùng Hồ Chí Minh Hồ Chí Minh kết luận: Cách đối sử với cán
bộ là một điểm trọng yếu trong tổ chức công việc. Cách đối sử khéo, có đúng
thì mới thực hiện được nguyên tắc “vấn đề cán bộ quyết định mọi việc”. Phê
bình sử phạt cho đúng chẳng những không làm mất thể diện và uy tín của cán
bộ, của Đảng, trái lại còn làm cho sự lãnh đạo mạnh mẽ hơn, thiết thực hơn, do
đó mà uy tín thể hiện ngày càng tăng thêm.
Năm là, “chiêu hiền đãi sĩ”, “cầu người hiền tài” biểu hiện rất rõ
ngay khi nước nhà mới giành được độc lập với tư cách là chủ tịch nước, Chủ
tịch Hồ Chí Minh đã ra chỉ thị cho các địa phương phải tìm người hiền tài ra
gánh vác công việc cho nước, cho dân, chúng ta có thể cảm nhận được chính
sách chiêu hiền đãi sĩ của Người qua những lời cảm kích
II.

TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ VẤN ĐỀ CÁN BỘ SOI

SÁNG CHO CUỘC VẬN ĐỘNG VÀ CHỈNH DỐN ĐẢNG HIỆN NAY
1. Quan điểm về cán bộ trong quân đội.
Dưới ngọn cờ tư tưởng của Người, cách mạng Việt Nam đã vững
bước tiến lên giành được những thắng lợi có ý nghĩa lịch ử mạng tầm thời đại.
Và ngày nay cả nước đang thực hiện dường lối đổi mới xây dựng và bảo vệ tổ

quốc xã hội chủ nghiã, phấn đấu thực hiện mục tiêu dan giàu nước mạnh xã hội
cân bằng dan chủ văn minh.
Trong xây dựng quân đội ở thời kỳ nào, giai đoạn nào, bác cũng luôn
chăm lo xây dựng đội ngũ cán bộ cả về chính trị tư tưởng, quan điểm, lề lối tác
phong công tác. bởi lẽ theo quan điểm của Bác “cán bộ là những người đem chi
nhns sách của Đảng, của chính phủ cho quần chúng hiểu rõ và thi hành. đồng
thời đêm tình hình của dân chúng báo cáo cho Đảng, cho chính phủ hiểu rõ để
đặt chính ách cho đúng, vì vây cán bọ là cái gốc của mọi công việc. vì vậy ,
huấn luyện cán bộ là cái gốc công việc gốc của Đảng”. đội ngũ cán bộ là lực
lượng nòng cót xây dựng quân đọi, đưa chủ trương đường lối chính sách nghị
quyết của Đảng vào quán triệt chỉ đạo tổ chức thực hiện trong các hoạt động
của quân đội: xây dựng, huấn luyện chiến đấu, sẵn sàng chiến đấu, công tác lao
động sản xuất, dật chất lượng hiệu quả cao, biến đường lối chủ trương chính
sách của Đảng nhà nước, chỉ thị mệnh của cấp trên thành hiệu quả thiết thực
trong đời sống chiến đấu, công tác, lao động sản xuất của quân đội. Cho nen
bất cứ chính sách gì, cán bộ tốt thì thành công. Và người coi huấn luyện bồi
dưỡng cán bộ là công việc gốc của Đảng . bao giờ Bác cũng giành cho đội ngũ
cán bộ quân đội sự quan tâm đặc biệt, những tình cảm đặc biệt hết sức sâu sắc
và rộng lớn . người luôn gắn việc bồi dưỡng giáo dục, rèn luyện bòi d]dưỡng
cán bộ, với đường lối chính trị đường lối quan sự, nhiệm vu cách mạng của
Đảng, của quân đội trong từng thời kỳ, từng giai đoạn cách mạng, đề ra những
yêu cầu cụ thể về phẩm chất năng lực của cán bộ tương ứng với đòi hỏi của
nhiệm vụ chính trị đặt ra. Trong đó quan điểm bao trùm nhất là: Bác nhắc nhở
cán bộ phải ra sức học tập, tu dưỡng nắm vững bản chất cách mạng khoa học
của chủ nghĩa Mác - Lênin để củng cố giữ vững lập trường, bản chất chính trị,
có phương pháp sử lí đúng đối với công việc và đối với con người. Bác thường
căn dặn “cán bộ phải thường thương yêu đội viên. Đối với anh em ốm yếu,
thương tật, cán bộ phải trông nom, thăm hỏi. Người đội trưởng, người chính trị
viên phải là người anh, người chị người bạn của đội viên. chưa làm được như

vậy thì chưa hết nhiệm vụ”, rằng từ tiểu đội trưởng rở lên, từ tổng tư lệnh trở
xuống, phải săn sóc đời sống vật chất và tinh thần của đội viên, phải xem xết
đội viên năn uống như thế nào, phải hiểu nguyện vộng và thắc mắc của đội
viên. Bộ đội chưa ăn cơm, xán bộ không được kêu mình đói. Bộ Đội không có


áo mặc, cán bộ không được kêu mình rét. Bộ đội chưa đủ chỗ ở, cán bộ không
được kêu mình mệt. Thế mới là dân chủ, là đoàn kết, là tất thắng”. Đối với
nhân dân, Bác thường căn dặn cán bộ chiến sĩ, phải kính trọng dân , giúp đỡ
dân, khiêm tốn học hỏi nhân dân không được công thần kiêu ngạo. Mình đánh
giặc là vì nhân dân. nhưng mình không phải là “cứu tinh” của dân, mà mình có
trách nhiệm phục sự nhân dân. Tất cả quân nhân phải làm cho dân tin, dân phục
dân yêu. phải làm thế nào khi mình chưa đến thì dân thông mong, khi mình đến
thì dân giúp dỡ, khi mình đi nơi khác thì dân luyến tiếc. Muốn vậy, bộ đội phải
giúp đỡ dân, thương yêu dân. mỗi quân nhân phải là một cán bộ tuyên truyền
bằng việc làm của mình.
2. Quan điểm về công tác cán bộ
III.
KẾT LUẬN
Từ ngày thành lập đến nay, dù trong gian khổ chiến dấu hy sinh, gải
phóng dân tộc, bảo vệ tổ quốc, hay trong huấn luyện sãn sàng chiến. Học tập
công tác, lao động sáng tạo của thời bình, quân dội ta luôn luôn phấn đấu thực
hiện lời dậy của bác hồ kính yêu “trung với Đảng, hiếu với dân, sẵn sàng chiến
đấu hy ainh vì độc lập tự do của tổ quốc, vì chủ nghĩa xã hội, nhiệm vụ nào
cũng hoàn thành khó khăn nào cũng vượt qua kẻ thù nào cũng đánh thắng”.
chính vì vậy, mà đồng bào ta ở mọi miền dất nước đã tặng cho quân đội ta danh
hiêu cao quý “bộ đội cụ Hồ”