Chuyên đề phương pháp, kỹ thuật dạy học phát huy tính tích cực của học sinh

CHUYÊN ĐỀ

Krông Jing,ngày 6/10/2012
1


Dạạy họạc lấấy họạc sinh làm trung
tấm:


1) Khái niệạm :
Dạạy họạc lấấy họạc sinh làm trung
tấm là thuấạt ngữữ dùng đệể miệu tạể
cách dạạy cuểạ giáọ viện và cách
họạc cuểạ họạc sinh nhằằm tạạọ cơ hộại
chọ họạc sinh tữạ khám phá, tìm tòi
các khái niệạm và các thộng tin
mơấi vơấi sữạ hộữ trơạ, khuyệấn khích
và hữơấn g dấữn cuểạ giáọ viện ( mà
khộng chiể dữạạ vàọ lằấn g nghe, ghi
nhơấ nhữữn g gì giáọ viện nói ).


- Dạạy họạc lấấy họạc sinh làm trung tấm
luộn có tiệấn trình đạ chiệằu ( Thấằy vơấi
trò; trò – trò; …).
- Dạạy họạc lấấy họạc sinh làm trung tấm
là đằạt ngữơằi họạc vàọ trung tấm cuểạ
quá trình dạạy họạc , tạạọ cơ hộại mữấc tộấi
đạ đệể họạc sinh thạm giạ vàọ quá trình
họạc thộng quạ các họạạt độạn g dạạy họạc .

ạ) Trạểi nghiệạm : Họạc quạ thữạc tệấ, tữằ kinh
nghiệạm , thộng quạ việạc làm và quạ khám phá,
tìm tòi.
b) Giạọ tiệấp : Chiạ seể nhữữn g điệằu đã họạc và cách
họạc vơấi ngữơằi khác.
c) Tữơng tác: Chiạ seể kinh nghiệạm vơấi bạạn bè và
họạc họểi tữằ bạạn bè cũng nhữ ngữơằi lơấn .
d) Rút kinh nghiệạm : Suy nghĩ vệằ kinh nghiệạm họạc
tấạp cuểạ chính mình, vấạn duạn g nhữữn g điệằu đã
lĩnh hộại đệể áp duạn g vàọ tình huộấn g khác.
“Tội nghe tội quện, tội nhìn tội nhơấ, tội làm tội
hiệểu ” (Khộển g Tữể)


4)Dạạy họạc lấấy họạc sinh làm trung tấm:
Dạạy họạc lấấy họạc sinh làm trung tấm
giáọ viện đóng vại trò ngữơằi hữơấn g
dấữn , tộể chữấc tiệất họạc , khuyệấn khích hộữ
trơạ chọ họạc sinh họạạt độạn g, giáọ viện
có điệằu kiệạn quạn tấm đệấn mọại độấi
tữơạn g. Họạc sinh họạạt độạn g dữơấi sữạ
hữơấn g dấữn cuểạ giáọ viện là chuể yệấu ,
họạc sinh trạọ độểi giúp đơữ lấữn nhạu,
họạc sinh phát huy tính chuể độạn g tích
cữạc ,


họạc sinh có cơ hộại giạọ tiệấp và

trạọ độểi vơấi bạạn bè và giáọ viện,
họạc sinh tữạ trình bày sạển phấểm ,
họạc sinh đữơạc quyệằn trữạc tiệấp sữể
duạn g độằ dùng dạạy họạc , họạc sinh
có cơ hộại họạc tấạp tữằ nhữữn g gì
các em làm, họạc sinh đữơạc thạm
giạ vàọ quá trình đánh giá bạạn
họạc và bạển thấn.


5) Họạạt độạn g cuểạ Giáọ viện
và họạạt độạn g cuểạ họạc sinh
khi thữạc hiệạn dạạy họạc lấấy họạc
sinh làm trung tấm:
(lơấp thạểọ luấạn - BCV chộất lạại
nộại dung)


ạ) Vại trò cuểạ giáọ viện:
- Là ngữơằi cộấ vấấn , tộể chữấc họạạt độạn g,
giúp đơữ và hộữ trơạ HS họạc tấạp .
- Quạn tấm đệấn tấất cạể HS.
- Nệu vấấn đệằ, gơại mơể, khuyệấn khích,
giạọ việạc chọ HS thữạc hiệạn các họạạt
độạn g phù hơạp vơấi trình độạ và nhu cấằu
họạc tấạp cuểạ HS.
- Sữể duạn g hơạp lý và hiệạu quạể độằ dùng
dạạy họạc .
- Đánh giá, nhấạn xét, độạn g viện khuyệấn
khích khi họạc sinh có tiệấn bộạ…

b) Vại trò cuểạ họạc sinh :
- Phát huy đữơạc tính tích cữạc , chuể độạn g
sáng tạạọ trọng họạc tấạp .
- Có cơ hộại đữạơ ạc trạọ độểi vơấi GV, bạạn họạc
và đữơạc giúp đơữ lấữn nhạu.
- Trình bày hiệểu biệất , kệất quạể thạểọ luấạn
trữơấc bạạn bè và thấằy – cộ, đữơạc đánh
giá bạạn cùng họạc và tữạ đánh giá bạển
thấn.
- Đữạơ ạc sữể duạn g độằ dùng dạạy họạc .
- Có các họạạt độạn g đệể thệể hiệạn và họạc tữằ
nhữữn g gì các em làm …


6) Sọ sánh dạạy họạc lấấy giáọ viện
làm trung tấm và dạạy họạc lấấy HS
làm trung tấm:
(lơấp thạểọ luấạn - BCV chộất lạại nộại dung )

* Đ/c nệu suy nghĩ cuểạ mình:
Nhữữn g thệể hiệạn cuểạ GV và HS khi
dạạy
họạc lấấy GV làm trung tấm ?


DH lấấy GV làm trung tấm

DH lấấy HS làm trung tấm

GV là ngữơằi phấn phộấi kiệấn thữấc

GV là ngữơằi dấữn dằất, gơại mơể

PPDH chuể yệấu là thuyệất trình, giạểng

Kệất hơạp nhiệằu phữơng pháp, tấạp

giạểi

trung vàọ việạc tộể chữấc họạạt độạng và
hộữ trơạ HS họạạt độạng

Chú trọạng vàọ việạc ghi nhơấ, luyệạn

Chú trọạng vàọ việạc họạc quạ trạểi

tấạp và làm theọ

nghiệạm, giạọ tiệấp vơấi nhạu và phạển

HS thuạ độạng nghe, làm việạc đơn leể

ạểnh
HS tích cữạc thạm giạ họạạt độạng,

Rấạp khuộn, cữấng nhằấc theọ SGK,

làm việạc trọng nhóm

Dạạy họạc phù hơạp vơấi nhu cấằu, trình

khộng chú ý đệấn họạc sinh.
Quạn tấm đệấn kệất quạể cuộấi cùng,

độạ HS
Quạn tấm đệấn quá trình, đánh giá

đánh giá bằằng điạnh lữơạng là chuể

điạnh lữơạng kệất hơạp vơấi điạnh tính

yệấu

12


III/ Đằạc trững cuểạ các phữơng
pháp dạạy họạc lấấy họạc sinh làm
trung tấm. 
1. Dạạy và họạc thộng quạ tộể chữấc các
họạạt độạn g họạc tấạp cuểạ họạc sinh.
2. Dạạy và họạc chú trọạn g rèn luyệạn
phữơng pháp tữạ họạc .
3. Tằng cữơằn g họạc tấạp cá thệể, phộấi
hơạp vơấi họạc tấạp hơạp tác.
4. Kệất hơạp đánh giá cuểạ thấằy vơấi tữạ
đánh giá cuểạ trò.

1. Dạạy và họạc thộng quạ tộể chữấc
các họạạt độạn g họạc tấạp cuểạ họạc sinh.
Trọng PPDH lấấy họạc sinh làm trung
tấm, HS tữạ khám phá nhữữn g điệằu
mình chữạ rõ; trữạc tiệấp quạn sát,
thạểọ luấạn , làm thí nghiệạm , giạểi
quyệất vấấn đệằ đằạt rạ theọ cách suy
nghĩ cuểạ mình, tữằ đó nằấm đữơạc
kiệấn thữấc kĩ nằng mơấi , vữằạ nằấm
đữơạc phữơng pháp “làm rạ” kiệấn
thữấc , kĩ nằng đó, khộng rấạp theọ
nhữữn g khuộn mấữu sằữn có, đữơạc bộạc
lộạ và phát huy tiệằm nằng sáng tạạọ .


2. Dạạy và họạc chú trọạn g rèn luyệạn
phữơng pháp tữạ họạc .
Trọng độểi mơấi PPDH xem việạc rèn
luyệạn phữơng pháp họạc tấạp chọ
họạc sinh khộng chiể là mộạt biệạn
pháp nấng cạọ hiệạu quạể dạạy họạc
mà còn là mộạt muạc tiệu dạạy họạc .
Trọng xã hộại hiệạn đạại đạng biệấn
độểi nhạnh - vơấi sữạ bùng nộể thộng
tin, khọạ họạc , kĩ thuấạt , cộng nghệạ
phát triệển nhữ vũ bãọ - thì khộng
thệể nhộằi nhét vàọ đấằu óc họạc sinh
khộấi lữơạn g kiệấn thữấc ngày càng
nhiệằu .

Phạểi quạn tấm dạạy chọ họạc
sinh phữơng pháp họạc ngạy tữằ
bấạc Tiệểu họạc và càng lện bấạc họạc
cạọ hơn càng phạểi đữơạc chú
trọạn g. Nệấu rèn luyệạn chọ HS có
đữơạc  phữơng pháp, kĩ nằng, thói
quen, ý chí tữạ họạc thì seữ tạạọ chọ
HS lòng hạm họạc , khơi dấạy nộại
lữạc vộấn có trọng mộữi cọn ngữơằi ,
kệất quạể họạc tấạp seữ đữơạc nhấn
lện gấấp bộại .


3. Tằng cữơằn g họạc tấạp cá thệể,
phộấi hơạp vơấi họạc tấạp hơạp tác.
Trọng họạc tấạp , khộng phạểi mọại tri
thữấc , kĩ nằng, thái độạ đệằu đữơạc
hình thành bằằn g nhữữn g họạạt
độạn g độạc lấạp cá nhấn. Lơấp họạc là
mội trữơằn g giạọ tiệấp thấằy - trò,
trò - trò, tạạọ nện mộấi quạn hệạ
hơạp tác giữữạ các cá nhấn trện cọn
đữơằn g chiệấm lĩnh nộại dung họạc
tấạp . Thộng quạ thạểọ luấạn , trạnh
luấạn trọng tấạp thệể ngữơằi họạc
nấng mình lện mộạt trình độạ mơấi .


phữơng pháp họạc tấạp hơạp tác đữơạc

phộể biệấn trọng dạạy họạc là họạạt
độạn g nhóm nhọể 4 đệấn 6 ngữơằi . Họạc
tấạp theọ nhóm làm tằng hiệạu quạể
họạc tấạp , nhấất là lúc phạểi giạểi quyệất
nhữữn g vấấn đệằ gạy cấấn . Trọng họạạt
độạn g nhóm tính cách nằng lữạc cuểạ
mộữi thành viện đữơạc bộạc lộạ, phát
triệển , thộng quạ đó hình thành chọ
HS nằng lữạc hơạp tác. Đấy là muạc
tiệu giáọ duạc mà nhà trữơằn g phạểi
chuấển biạ chọ họạc sinh.


d. Kệất hơạp đánh giá cuểạ thấằy vơấi tữạ đánh
giá cuểạ trò.
Việạc đánh giá họạc sinh khộng chiể nhằằm
muạc đích nhấạn điạn h thữạc trạạn g và điệằu
chiển h họạạt độạn g họạc cuểạ trò mà còn điệằu
chiển h họạạt độạn g dạạy cuểạ thấằy . Trọng
phữơng pháp tích cữạc , giáọ viện phạểi
hữơấn g dấữn họạc sinh phát triệển kĩ nằng tữạ
đánh giá đệể tữạ điệằu chiển h cách họạc . Liện
quạn vơấi điệằu này, giáọ viện cấằn tạạọ điệằu
kiệạn thuấạn lơại đệể họạc sinh đữơạc thạm giạ
đánh giá lấữn nhạu. Tữạ đánh giá đúng và
điệằu chiển h họạạt độạn g kiạp thơằi là nằng lữạc
rấất cấằn chọ sữạ thành đạạt trọng cuộạc sộấn g
cuểạ HS sạu này.

KẾấT LUẬạN

Thữạc hiệạn dạạy họạc theọ quạn điệểm
lấấy HS làm trung tấm thì phạểi cọi
trọạn g vại trò cuểạ HS; HS phạểi tích
cữạc , tữạ giác và có phữơng pháp
họạc tộất .  GV phạểi chú trọạn g việạc
phát huy tính tích cữạc chuể độạn g,
sáng tạạọ cuểạ HS.
Tuy nhiện, dạạy họạc lấấy họạc sinh
làm trung tấm khộng phạểi là mộạt
phữơng pháp dạạy họạc cuạ thệể. Đó là
mộạt tữ tữơển g, quạn điệểm giáọ duạc .


Đệể thữạc hiệạn tộất PPDH lấấy HS làm
trung tấm, giáọ viện phạểi có trình
độạ chuyện mộn sấu rộạn g, mơấi có
thệể tộể chữấc , hữơấn g dấữn các họạạt
độạn g cuểạ họạc sinh có hiệạu quạể.
Trện lơấp , HS họạạt độạn g là chính,
GV có veể nhàn nhã hơn những
trữơấc đó GV đã phạểi đấằu tữ cộng
sữấc , thơằi giạn rấất nhiệằu sọ vơấi
kiệểu dạạy và họạc thuạ độạn g mơấi có
thệể thữạc hiệạn bài lện lơấp vơấi vại
trò là ngữơằi  tộể chữấc , hữơấn g dấữn .


- Kyữ nằng cơ bạển cuểạ 3 giại đọạạn :

+ Chuấển biạ kệấ họạạc h bài họạc ;
+ Thữạc hiệạn kệấ họạạc h bài họạc ;
+ Đánh giá, rút kinh nghiệạm .


Đệể áp duạn g dạạy họạc lấấy họạc sinh làm
trung tấm GV cấằn có nhữữn g hiệểu biệất vệằ
lý luấạn và các kyữ nằng hộữ trơạ cấằn thiệất .
Biệất vấạn duạn g hiệểu biệất và kyữ nằng đó
vàọ cộng việạc dạạy họạc . Các kyữ nằng dạạy
họạc rấất đạ dạạn g. Truơấc hệất là kyữ nằng
truyệằn đạạt thộng tin – đó là kyữ nằng: đằạt
cấu họểi , giạểi thích, hữơấn g dấữn , minh
họạạ , thiệất lấạp mộấi quạn hệạ vơấi họạc sinh,
khen ngơại họạc sinh, quạển lý lơấp họạc , và
đánh giá kệất quạể họạc tấạp cuểạ họạc sinh.


Vơấi việạc dạạy họạc lấấy họạc sinh làm
trung tấm, cũng cấằn có nhữữn g kyữ nằng
dạạy họạc khác, đằạt biệạt xọạy quạnh 2
yệấu tộấ cơ bạển là sữể duạn g nhóm và tộể
chữấc các họạạt độạn g tích cữạc . Giáọ
viện cấằn hữơấn g vàọ ngữơằi họạc , dữạạ
vàọ nhu cấằu cuểạ ngữơằi họạc trọng suộất
quá trình dạạy họạc . Các kyữ nằng đữơạc
thệể hiệạn quạ 3 giại đọạạn cuạ thệể sạu:


1) Kyữ nằng chuấển biạ kệấ họạạc h bài họạc :

- Xác điạn h muạc tiệu bài dạạy .
- Việất muạc tiệu dữơấi dạạn g cuạ thệể đọ đữơạc
vơấi ngộn tữằ phù hơạp .
- Sọạạn cấển thấạn nộại dung cuểạ tữằn g phấằn đệể
đạạt đữơạc muạc tiệu đệằ rạ. Chú trọạn g cách
đằạt cấu họểi và xấy dữạn g hệạ thộấn g cấu họểi
sạọ chọ phù hơạp vơấi nộại dung cuểạ bài
họạc .
- Lữạạ chọạn nộại dung trọng tữằn g họạạt độạn g
sạọ chọ họạc sinh lĩnh hộại đữơạc mộạt sộấ
kiệấn thữấc cơ bạển đệể tữạ mình khám phá
kiệấn thữấc mơấi .