Những biến đổi của nhà nước phong kiến trong các thế kỷ XVI- XVIII

Sở gd-đt thái bình

Giáo viên giảng dạy: Bùi Thị Mến
Môn

: Lịch sử



Kiểm tra bài cũ:
Câu hỏi: Nho giáo ở Việt Nam từ thế kỷ X- XV
phát triển nh thế nào?
*Thời Lý-Trần: trở thành hệ t tởng chính thống của
giai cấp thống trị song không phổ biến trong nhân
dân
*Thời Lê sơ: Nho giáo trở thành độc tôn


Ch ¬ng III: ViÖt Nam tõ
thÕ kû XVI ®Õn thÕ kû
XVIII
Bµi 21: Nh÷ng biÕn ®æi cña nhµ
níc phong kiÕn trong c¸c thÕ kû
XVI- XVIII


1. Sự sụp đổ của triều Lê sơ. Nhà
Mạc đợc thành lập
a. Sự sụp đổ của triều Lê sơ
Câu hỏi: Đầu thế kỷ XVI, triều Lê sơ suy sụp. Em
hãy nêu những biểu hiện của sự suy sụp đó?

- Đầu thế kỷ XVI, triều Lê sơ lâm vào khủng hoảng,
suy yếu
Biểu hiện:
+ Vua không quan tâm đến triều chính
+ Các thế lực phong kiến nổi dậy( Mạc Đăng Dung)
+ Phong trào đấu tranh bùng nổ ở nhiều nơi
- Năm 1527, Mạc Đăng Dung phế truất vua Lê lập ra
triều Mạc



b.Sự thành lập nhà Mạc
Câu hỏi: Sau khi lên cầm quyền, nhà Mạc đã thi hành
những1527,
chínhnhà
sách
gì ?đợc thành lập
- Năm
Mạc
- Chính sách của nhà Mạc:
+ Xây dựng chính quyền theo mô hình cũ
của nhà Lê
+ Tổ chức thi cử
+ Quân sự: xây dựng quân đội mạnh
+ Kinh tế: giải quyết vấn đề ruộng đất
=> Bớc đầu ổn định lại đất nớc

Câu hỏi: Mặc dù có những chính sách tích cực trên,
- Nhà Mạc chịu sức ép:
nhng trong
thời
gian
cầm
quyền
nhà
Mạc
đã
phải
+ Do sự chống đối của cựu thần nhà Lê
chịu rất
nhiều
sức thần
ép. Vậy
nhân
đâu?
+ Do
cắt đất
phục nguyên
quân Minh
=> do
nhân
dân phản đối
=> Nhà Mạc bị cô lập


2.Đất nớc bị chia cắt
*Chiến tranh Nam-Bắc triều

- Nguyên nhân: do cựu thần nhà Lê chống Mạc
Câu
hỏi:
Em
hãy
nêu
nguyên
nhân
của
cuộc
( Nguyễn Kim)
chiến
tranhthành
Nam
- Bắc
triều?
=> Hình
Nam
triều(
Nhà Lê- Thanh Hoá),
Bắc triều( Nhà
Mạc- Thăng Long )


- Chiến tranh bùng nổ từ năm 1545 và đến năm 1592
chiến tranh kết thúc
=> Kết quả: Nhà Mạc bị lật đổ, đất nớc đợc thống nhất

* Chiến tranh Trịnh- Nguyễn
Câu hỏi: Nguyên nhân nào dẫn đến cuộc chiến tranh

Trịnh- Nguyễn?


ThuËn Ho¸- n¬i
dÊy nghiÖp cña
hä NguyÔn


- Nguyên nhân :
+ ở Thanh Hoá, Nam triều họ Trịnh nắm quyền lực
+ ở mạn Nam, họ Nguyễn cát cứ
- 1627, Chiến tranh Trịnh- Nguyễn bùng nổ


Câu hỏi:Kết quả của cuộc chiến tranh Trịnh - Nguyễn
là gì?
=> Kết quả: năm 1672 giảng hoà, lấy sông Gianh làm giới
tuyến

Câu hỏi: Cuộc chiến tranh này có để lại hậu quả gì không?
=>Hậu quả : Đất nớc chia cắt thành Đàng Trong và Đàng
Ngoài


S.Gianh-giíi tuyÕn
chia c¾t 2 §µng


3 .Nhµ níc phong kiÕn ë §µng Ngoµi
4. ChÝnh quyÒn ë §µng Trong

C©u hái: Nhµ níc phong kiÕn ë §µng Ngoµi vµ chÝnh
quyÒn ë §µng Trong cã tæ chøc chÝnh quyÒn nh thÕ nµo?
- Tæ chøc chÝnh quyÒn:


Đàng Ngoài
Triều đình
nhà Lê
(Bù nhìn )

Quan văn

Đàng Trong

Phủ chúa Trịnh
(Nắm quyền )

Quan võ

Trấn
Phủ
Huyện ,
Châu
Xã

6 Phiên

Chúa Nguyễn

12 Dinh

Phủ
Huyện
Tổng
Xã



C©u hái :§iÓm kh¸c biÖt cña chÝnh quyÒn §µng Trong víi
nhµ níc Lª- TrÞnh ë §µng Ngoµi lµ g×?
=> §µng Ngoµi: Nhµ níc phong kiÕn §µng Ngoµi
=> §µng Trong: ChÝnh quyÒn §µng Trong


C©u hái: ë §µng Ngoµi vµ §µng Trong cã chÕ ®é tuyÓn
chän quan
nh thÕ nµo?
§µng Trong
§µngl¹iNgoµi

-ChÕ ®é tuyÓn dông quan
l¹i: nh thêi Lª( thi cö)

-TuyÓn chän quan l¹i: theo
dßng dâi, ®Ò cö, häc hµnh

C©u
hái:
Tæqu©n
chøcthqu©n
vµ §µng

-Qu©n
®éi:
êng ®éi cña §µng
-Qu©nNgoµi
®éi: qu©n
thêng
Trong
thÕ nµo?
trùc vµnh
ngo¹i
binh
trùc


Củng cố
Câu 1:

Mạc Đăng Dung bắt ép cung hoàng đế nhờng ngôi lập ra nhà Mạc vào
thời gian nào ?
A. Năm 1524

C. Năm 1526

B. Năm 1525

D. Năm 1527

Câu 2:
Ai là ngời đã quy tụ đợc đông đảo các lực lợng cựu thần nhà Lê
chống lại Nhà Mạc ?

A. Nguyễn Hoàng

C. Trịnh Kiểm

B. Nguyễn Kim

D. Lê Duy Ninh


C©u 3:
Tõ n¨m 1527 ®Õn n¨m 1592, ®Êt níc ta diÔn ra côc
diÖn Nam- B¾c triÒu. §ã lµ cuéc tranh giµnh quyÒn lùc gi÷a
hai tËp ®oµn phong kiÕn nµo?
A. Lª( Nam triÒu)- TrÞnh( B¾c triÒu)
B. TrÞnh( Nam triÒu)- M¹c( B¾c triÒu)
C. M¹c ( Nam triÒu )- NguyÔn( B¾c triÒu)
D. Lª, TrÞnh( Nam triÒu )- M¹c( B¾c triÒu)


Câu 4:
Từ đầu thế kỉ XVII, Sông Gianh, Luỹ Thầy( Quảng Bình)
là giới tuyến chia đất nớc ta thành Đàng Trong và Đàng Ngoài. Cát
cứ hai miền là hai tập đoàn phong kiến nào ?
A. Trịnh ( Đàng Ngoài )- Lê ( Đàng Trong )
B. Trịnh ( Đàng Trong)- Lê ( Đàng Ngoài)
C. Lê ( Đàng Ngoài)- Nguyễn ( Đàng Trong)
D. Lê,Trịnh( Đàng Ngoài)- Nguyễn ( Đàng Trong)