Bài giảng sinh học 9 thao giảng công nghệ tế bào (2)

Ngµy soạn: 18/06/09

Giáo án sinh học 9

Bài 31: Công nghệ tế bào
Họ và tên: Lê Thị Khuyên
Lớp: K1-ĐHSP SINH - Hệ Liên Thông


KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu 1:Di truyền y học tư vấn là gì?

*Di truyền y học tư vấn bao gồm việc chuẩn
đoán, cung cấp thông tin và cho lời khuyên
liên quan đến các bệnh và tật di truyền


Chơng VI

Một số thành tựu ứng dụng của công nghệ tế
bào
ứng dụng

di truyền học

Tiết 32

Nhân giống
vô tính chuối
và hoa phong
lan bằng ph

ơng pháp nuôi
cấy mô

Công nghệ tế bào

Nhân bản vô
tính cừu và chó


I/ Khái niệm công nghệ tế bào

Hoạt động cá nhân (5 phút)
Nghiên cứu thông tin ,và hoàn thành nội dung lệnh I/ SGK/
89 vào vở bài tập
+ Công nghệ tế bào là gì?
+ Để nhận đợc mô non,cơ quan hoặc cơ thể hoàn chỉnh hoàn
toàn giống với cơ thể gốc,ngời ta phải thực hiện những công
việc gì ?
+Tại sao cơ quan hoặc cơ thể hoàn chỉnh lại có kiểu gen nh
dạng gốc?


+Công nghệ tế bào là ngành kĩ thuật về qui trình
ứng dụng ph
ơng pháp
nuôi
tế bào
hoặc mô
Công
nghệ

tếcấy
bào
là gì?
để tạo ra cơ quan hoặc cơ thể hoàn chỉnh
+Các công đoạn
- tách tế bào hoặc mô từ cơ thể rồi mang nuôi cấy để
+ Để
tạo
mônhận
sẹo đợc mô non , cơ quan hoặc cơ thể hoàn
chỉnh hoàn toàn giống với cơ thể gốc,ngời ta phải
- dùng hooc môn sinh trởng kích thích mô sẹo phân
thực hiện những công việc gì ?
hoá thành cơ quan hoặc cơ thể hoàn chỉnh

Tại
cơ quan
thểdạng
hoàn
Cơ sao
thể mới
sinh rahoặc
từ 1 tếcơ
bào
gốcchỉnh
có bộ lại
trong
nhân
bào và
đợc sao chép lại

cógen
kiểu
gen
nh tếdạng
gốc?


Mục đích và cơ sở di truyền học của ngành công
nghệ tế bào là gì?
+Mục đích: Tạo ra những mô,cơ quan hay cơ thể
hoàn chỉnh với đầy đủ các tính trạng của cơ thể
gốc

+Cơ sở di truyền học : cơ thể con đợc tạo thành qua
quá trình nguyên phân có bộ NST 2n sao chép
nguyên vẹn từ bộ NST 2n của cơ thể gốc


II/ ứng dụng công nghệ tế bào
1 /Nhân giống vô tính trong ống nghiệm( vi nhân giống)
ở cây trồng

Bài tập
Hoạt động nhóm theo bàn (5 phút)
Quan sát hình 31, nghiên cứu thông tin mục 1/II/SGK/ 89, 90
trình bày:
1/ Qui trình nhân giống vô tính trong ống nghiệm ở cây trồng
trên đối tợng cây mía?
2/ Ưu điểm và triển vọng của phơng pháp này ?Lấy ví dụ?

1/ Tr×nh bµy qui tr×nh nh©n gièng trong èng nghiÖm ë c©y trång ?

C©y con ®îc t¹o thµnh tõ m«
sÑo

C©y®îc t¹o thµnh tõ nu«i cÊy
m« ®îc trång trªn ®ång ruéng


Qui trình nhân giống vô tính trong ống nghiệm ở cây
trồng
Tách mô phân sinh (từ đỉnh sinh trởng
hoặc từ các tế bào lá non) nuôi cấy ở môi
trờng dinh dỡng đặc trong ống nghiệm
để tạo ra các mô sẹo

Dùng hooc môn sinh trởng phù hợp
kích thích mô sẹo phân hoá thành các
cây con hoàn chỉnh
Cây con đợc tạo thành từ mô
sẹo

Cây non chuyển sang trồng trong
bầu đất ở vờn ơm có mái che trớc
khi trồng ngoài đồng ruộng
Cây tạo thành từ nuôi cấy mô
đợc trồng trên đồng ruộng

Nh©n gièng v« tÝnh c©y gç nghiÕn,vµ c©y chuèi

Nh©n gièng v« tÝnh khoai t©y


2 / Ưu điểm và triển vọng của phơng pháp này ?
Lấy ví dụ?

+ Là phơng
pháp có hiệu
quả để tăng
nhanh số lợng
cá thể đáp yêu
cầu của sản
xuất

+ Bảo tồn
gen các loài
thực vật quí
hiếm có nguy
cơ tuyệt
chủng
+ Sâm ngọc linh


2 / ứng dụng nuôi cấy tế bào và mô trong chọn giống
cây trồng
3/Nhân bản vô tính ở động vật

Trao đổi theo nhóm

Nhóm 1: Nghiên cứu thông
tin mục 2/II/SGK /90 hoàn
thành nội dung sau :

Nhóm 2: Nghiên cứu thông
tin mục 3 /II/SGK /90, 91cho
biết:

1/ Ngời ta đã áp dụng ph
ơng pháp nuôi cấy tế bào và
mô trong chọn giống cây
trồng nh thế nào ?

1/ Một số thành tựu của Thế
Giới và ở Việt Nam về nhân
bản vô tính ở Động vật ?

2/ Nêu phơng pháp cụ thể
để tạo giống lúa DR2 ?

2/ Nhân bản vô tính ở động
vật có ý nghĩa gì trong thực
tế đời sống?


Nhóm I trả lời
1/ Ngời ta đã áp dụng phơng
pháp nuôi cấy tế bào và mô
trong chọn giống cây trồng nh
thế nào ?

2/ Nêu phơng pháp cụ thể
tạo ra giống lúa DR2 ?

Phát hiện, chọn lọc dòng
tế bào xôma biến dị

Chọn dòng tế bào chịu nóng
khô từ các tế bào phôi giống lúa
CR203 rồi nuôi cấy tế bào
tạo giống lúa DR2 năng suất và
độ thuần chủng cao, chịu nóng
và khô hạn tốt


Nhóm II trả lời
1/ Nêu một số thành tựu của Thế Giới và ở Việt Nam về nhân
bản vô tính ở Động vật ?

+Thế giới nhân
bản thành công
trên cừu Đô li,bò,
chó ngựa , khỉ và
một số loài động
vật khác
+ ở việt nam nhân
bản thành công
trên cá trạch

Qui trình nhân bản vô tính ở cừu Đôli
Phơng pháp nhân bản vô
tính ở động vật là :
Chuyển nhân một tế bào
sinh dục vào 1 tế bào
trứng lấy mất nhân rồi
kích thích phát triển
thành 1phôi, phôi phát
triển thành cơ thể mới chỉ
chứa 1 bộ NST 2n của cơ
thể mẹ


2/ Nhân bản vô tính ở động vật có ý nghĩa gì
trong thực tế ?

+Nhân nhanh các loài gen quí của các loài động vật
có nguy cơ tuyệt diệt
+Tạo ra các cơ quan nội tạng động vật từ các tế bào
động vật đã đợc chuyển gen ngời , chủ động cung cấp
các cơ quan thay thế cho các bệnh nhân có cơ quan bị hỏng
tơng ứng


Phơng pháp nhân giống vô tính ở cây trồng ,so với
nhân bản vô tính ở động vật có gì giống và khác
nhau cơ bản ?
Điểm giống
Tách tế bào sinh dỡng
dùng phơng pháp nuôi cấy

tạo mô sẹo , kích thích mô
sẹo phát triển thành cơ thể
hoàn chỉnh

Điểm khác
ở động vật mô non
( mô sẹo ) phải đợc nuôi
dỡng từ trong tử cung
của 1 con vật dùng làm
mẹ


Bài tập I : Hãy lựa chọn ý đúng trong các câu sau
1/ Thế nào là công nghệ tế bào ?
A/ Là công nghệ chuyển gen từ tế bào này sang tế bào khác
B/ Là ngành kĩ thuật về qui trình ứng dụng phơng pháp nuôi
cấy tế bào hoặc mô để tạo ra cơ quan hoặc cơ thể hoàn chỉnh
C/ Là công nghệ chuyên nghiên cứu và xử lí các quá
trình xảy ra trong tế bào
D/ Cả A , B và C


2/ ở thực vật loại tế bào nào đợc dùng để nuôi cấy mô?
A/ Tế bào ở mô phân sinh
B/ Tế bào ở mô giậu

C/ Tế bào ở mô dẫn truyền
D/ Tế bào ở mô biểu bì

3/ Những ứng dụng của cộng nghệ tế bào là gì?

A/ Nhân giống vô tính trong ống nghiệm (vi nhân giống) ở cây
trồng
B/ ứng dụng nuôi cấy tế bào và mô trong chọn giống cây trồng
C/ Nhân bản vô tính ở động vật
D/ Cả A, B ,C


Bài tập về nhà
-Đọc mục em có biết
-Học và trả lời các câu hỏi cuối bài
-Hoàn thành bài tập ghi nhớ trong vở
bài tập
-Su tầm những t liệu ,tranh ảnh về ứng
dụng của công nghệ tế bào
-Đọc trớc bài 32