Chương 3
CHỦ NGHĨA DUY VÂÂT LỊCH SƯ
I. Sản xuất vật chất và Phương thức sản
xuất
II. Cơ sở hạ tầng và kiến trúc thượng tầng
III.Tồn tại xã hội và Ý thức xã hội
IV.Hình thái KT – XH và sự phát triển hình thái
KT – XH
V. Đấu tranh giai cấp và Cách mạng xã hội
trong lịch sử
VI.Quan điểm Mác – Lênin về con người
I. Sản xuất vâ ât chất và
Phương thức sản xuất
1. Sản xuất vật chất? vai trò của sản xuất vật
chất?
2. Phương thức sản xuất? vai trò của phương
thức sản xuất?
3. Quy luật cơ bản nhất của lịch sử?
1)
Sản
xuất
vâ
t
chất
vai
trò
của
sản
xuất
â
1.
SẢN XUẤT VÂÂT CHẤT
vâ ât chất
Vì SXV
C là
hành v
i lịch
sử đầu
tiên,
cơ bản
c
loài ng ua
ười !!
Khi nghiên cứu xã
hôâi, trước hết Mác
nghiên cứu lĩnh
vực sản xuất vâât
chất.
Vì sao vâ ây??
2) Phương thức sản xuất? vai trò của
phương thức sản xuất?
Lịch sử loài
người là lịch
sử cua
Phương
thức sản
xuất !!
PTSX là cách thức sản
xuất (cách sử dụng
PTLĐ, cách tổ chức quản
lý sản xuất, cách phân
phối sản phẩm lao
ôộng !
`
P
T
S
X
=
cách
sản
xuất
Phương tiêân lao đôâng
Người lao đôâng
Tổ chức lao đôâng
Quản lý sản xuất
Phân phối sản phẩm
sức
mạnh
chinh
phục tự
nhiên
quan hêâ sở hữu
quan hêâ quản lý
quan hêâ phân phối
Lực
lượng
sản
xuất
Quan
hêÂ
sản
xuất
quy luâ ât QHSX phải phù hợp với trình đô â
phát triển của LLSX
Quy luâÂt QHSX phù hợp với trình đô phát triển
của LLSX
1. QHSX biểu hiêân hình thức xã hôâi
của nền sản xuất. Để sản xuất, phải
xây dựng các hình thức QHSX .
2. Viêâc xây dựng các hình thức QHSX
không
thể
tùy
tiêân
mà
phải dựa trên trình đô hiêÂn co
của LLSX
3. QHSX phù hợp sẽ thúc đẩy LLSX
phát triển. QHSX không phù hợp sẽ
kìm hãm LLSX.
SƠ ĐỒ QUAN HÊÂ BIÊÂN CHỨNG
GIỮA LLSX VÀ QHSX
QHSX
A
QHSX
A
QHSX
B
QHSX
B
LLSX
B
LLSX
C
MÂU THUẪN
LLSX
A
LLSX
B
PTSX A
PTSX B
SỰ THAY THẾ CÁC PTSX TRONG LỊCH SƯ LOÀI
NGƯỜI LÀ DO LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT
PTSX TBCN
PTSX PK
PTSX CHNL
PTSX CSNT
X
S
H
Q
T
N
S
C
Phù
hợp
Mâu
thuẫn
X
QHS L
CHN
Phù
hợp
Mâu
thuẫn
LLS
X
QH S ến
ki
g
n
o
Ph
Phù
hợp
p
n
ô
X lu
Mâu
thuẫn
n
ể
i
r
t
hát
X
QHS
TBCN
Phù
hợp
Mâu
thuẫn
Phương pháp luận rút ra:
Phải kết hợp biện chứng giữa LLSX với
QHSX:
1.Phát triển LLSX phải gắn với xây dựng
QHSX (Vì QHSX qui định mục đích của
nền sản xuất)
2.Xây dựng QHSX phải xuất phát từ trình
độ của LLSX.
II. cơ sở hạ tầng va kiến trúc
thượng tầng.
Cơ sở hạ tầng? Kiến trúc thượng
tầng?
Quan hêâ biêân chứng giữa cơ sở hạ
tầng và kiến trúc thượng tầng?
Ý nghĩa phương pháp luâân
QUAN HÊÂ BIÊÂN CHỨNG GIỮA CƠ SỞ HẠ
TẦNG VÀ KIẾN TRÚC THƯỢNG TẦNG
Qu
yết
địn
h
Anh
hưởng
trở
lại
PHƯƠNG PHÁP LUẬN RÚT RA:
Phải kết hợp biện chứng giữa CSHT với
KTTT:
1.Phát triển kinh tế (CSHT) cần có sự
định hướng, sự thúc đẩy từ KTTT (động
lực chính trị). Cần phát huy vai trò của
Nhà nước đối với kinh tế.
2.Xây dựng KTTT phải xuất phát từ
CSHT. Phải chú trọng giải pháp kinh tế
trong giải quyết các bài toán xã hội
III. TỒN TẠI XÃ HÔÂI VÀ Ý THỨC XÃ HÔÂI
1) Khái niêâm và
kết cấu
2) Quan hêâ biêân
chứng
3) Ý
nghĩa
phương pháp
luâân
KHÁI NIÊÂM TỒN TẠI XÃ HÔÂI
TTXH = đời sống
vâ t chất
KHÁI NIÊÂM Ý THỨC XÃ HÔÂI
Ý thức xã
hô Âi = đời
sống tinh
thần .
TXH
Y
i
á
h
t
h
n
Các hì quyền, đạo đức tôn
pháp
thuâ tâ
â
ê
h
g
n
(Chinh tri,
,
c
o
, khoa h
c
o
h
t
iế
r
t
,
giáo
…)
Ý thức
lý luận
Ý thức
thông
thường
tư
ệ
H
in
Lên
.
I
.
V
c va
a
M
C.
Tâm
ng
ở
tư
ội
h
ã
x
lý
BIÊÂN CHỨNG GIỮA TỒN TẠI XÃ HÔÂI VÀ Ý
THỨC XÃ HÔÂI
Tác
động
trở
lại
QU
YẾT
ĐỊN
H
TTXH QUYẾT ĐỊNH YTXH
1/2 TTXH như thế nào
thì YTXH như vâ ây
(YTXH là
sự
phản ánh TTXH)
TTXH QUYẾT ĐỊNH YTXH
2/2 TTXH biến đổi thì
YTXH sớm muộn
sẽ biển đổi theo.
TÍNH ĐÔÂC LÂÂP TƯƠNG ĐỐI CỦA YTXH
1/5) Sự lạc hậu
của YTXH
TÍNH ĐỘC LẬP TƯƠNG ĐỐI CỦA
YTXH
2/5) Sự vượt trước
của YTXH
TÍNH ĐỘC LẬP TƯƠNG ĐỐI CỦA
YTXH
3/5) Sự kế thừa
của YTXH
TÍNH ĐỘC LẬP TƯƠNG ĐỐI CỦA
YTXH
Thuyeát nhaät
taâm
4/5) Sự ảnh
hưởng lẫn
nhau YTXH
TÍNH ĐỘC LẬP TƯƠNG ĐỐI CỦA
YTXH
5/5) Sự tác
đôÂng trở
lại
của
YTXH
KẾT LUÂÂN PHƯƠNG PHÁP LUÂÂN
1. Đánh giá các hiê ân tượng
tinh thần, cần tìm hiểu cơ
sở Tồn tại xã hô âi của nó
2. Để giải quyết triê ât để các
vấn đề tinh thần, cần giải
quyết cơ sở TTXH của nó.
3. phát huy sức mạnh của
nhân tố tinh thần