bài bdtx thcs modun 18,21,22 bản nộp

MODULE THCS 18: PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC TÍCH CỰC.
Qua thời gian tự học tôi đã nắm được những vấn đề sau:
1. Dạy học tích cực
1.1. Phương pháp dạy học tích cực:
- Phương pháp dạy học tích cực (PPDH tích cực) là những phương
pháp giáo dục, dạy học theo hướng phát huy tính tích cực, chủ động, sáng
tạo của người học.
1.2. Đặc trưng của phương pháp dạy học tích cực.
- Dạy và học không qua tổ chức các hoạt động học tập của học
sinh: Trong phương pháp dạy học tích cực, người học - đối tượng của hoạt
động "dạy", đồng thời là chủ thể của hoạt động "học" - được cuốn hút vào
các hoạt động học tập do giáo viên tổ chức và chỉ đạo, thông qua đó tự lực
khám phá những điều mình chưa rõ chứ không phải thụ động tiếp thu những
tri thức đã được giáo viên sắp đặt.
- Dạy và học chú trọng rèn luyện phương pháp tự học: Trong các
phương pháp học thì cốt lõi là phương pháp tự học. Trong qúa trình dạy học,
nỗ lực tạo ra sự chuyển biến từ học tập thụ động sang tự học chủ động, tự
học ngay trong trường phổ thông, không chỉ tự học ở nhà sau bài lên lớp mà
tự học cả trong tiết học có sự hướng dẫn của giáo viên.
- Tăng cường học tập cá thể, phối hợp với học tập hợp tác: Trong
một lớp học trình độ kiến thức, tư duy của học sinh không thể đồng đều
tuyệt đối nên khi áp dụng phương pháp tích cực buộc phải chấp nhận sự
phân hóa về cường độ, tiến độ hoàn thành nhiệm vụ học tập, nhất là khi bài
học được thiết kế thành một chuỗi công tác độc lập.
- Kết hợp đánh giá của thầy với tự đánh giá của trò: Trong dạy
học, việc đánh giá học sinh không chỉ nhằm mục đích nhận định thực trạng
và điều chỉnh hoạt động học của trò mà còn đồng thời tạo điều kiện nhận
định thực trạng và điều chỉnh hoạt động dạy của thầy.
2. Các phương pháp dạy học tích cực và sử dụng phương pháp dạy
học tích cực
2.1. Các phương pháp dạy học tích cực:

- Phương pháp dạy học gợi mở - vấn đáp: là quá trình tương tác
giữa GV và HS được thực hiện thông qua hệ thống câu hỏi và câu trả lời
tương ứng về một chủ đề nhất định được GV đặt ra.
- Phương pháp dạy học phát hiện và giải quyết vấn đề: Dạy học
phát hiện và giải quyết vấn đề là phương pháp dạy học trong đó GV tạo ra
những tình huống có vấn đề, điều khiển học sinh phát hiện vấn đề, hoạt
động tự giác, tích cực, chủ động, sáng tạo để giải quyết vấn đề và thông qua
đó chiếm lĩnh tri thức, rèn luyện kĩ năng và đạt được những mục đích học
tập khác.
- Phương pháp dạy học hợp tác nhóm nhỏ: Trong đó HS của một
lớp học được chia thành các nhóm nhỏ, trong khoảng thời gian giới hạn, mỗi
nhóm tự lực hoàn thành các nhiệm vụ học tập trên cơ sở phân công và hợp
tác làm việc. Kết quả làm việc của nhóm sau đó được trình bày và đánh giá
trước toàn lớp.
- Phương pháp dạy học trực quan: Là phương pháp sử dụng những
phương tiện trực quan, phương tiện kĩ thuật dạy học trước, trong và sau khi
nắm tài liệu mới, khi ôn tập, củng cố, hệ thống hóa và kiểm tra tri thức, kĩ
năng, kĩ xảo
- Phương pháp dạy học luyện tập và thực hành: Nhằm củng cố, bổ
sung, làm vững chắc thêm các kiến thức lí thuyết.
- Phương pháp dạy học bằng bản đồ tư duy: là phương pháp dạy
học mà giáo viên và học sinh thực hiện nhiệm vụ dạy học thông qua việc lập
bản đồ tư duy. Bản đồ tư duy giup thể hiện ra bên ngoài cách thức mà bộ
não chúng ta hoạt động.
- Phương pháp dạy học trò chơi: Là phương pháp tổ chức cho học
sinh tìm hiểu một vấn đề, thực hiện một nhiệm vụ học tập hay thể nghiệm
những hành động, những thái độ, những việc làm thông qua một trò chơi học
tập nào đó.

2.2. Sử dụng các phương pháp dạy học tích cực.
2.2.1. Phương pháp dạy học gợi mở - vấn đáp: Gồm hai giai đoạn:
- Trước giờ học: + Xác định mục tiêu bài học và đối tượng học.
+ Dự kiến nội dung các câu hỏi, hình thức hỏi và
thời điểm đặt câu
hỏi và trình tự các câu hỏi.


+ Dự kiến những câu hỏi phụ.
- Trong giờ học: Sử dụng hệ thống câu hỏi dự kiến và chú ý thu thập
thông tin phản hồi từ HS.
- Sau giờ học: GV chú ý rút kinh nghiệm về tính rõ ràng, chính xác và
logic của hệ thống câu hỏi.
2.2.2. Phương pháp dạy học phát hiện và giải quyết vấn đề: Gồm
các bước
- Bước 1: Phát hiện hoặc thâm nhập vấn đề
+ Phát hiện vấn đề từ một tình huống gợi vấn đề.
+ Giải thích và chính xác hóa tình huống.
+ Phát biểu và dặt mục tiêu giải quyết vấn đề.
- Bước 2: Tìm giải pháp.
Bắt
đầu
Phân tích vấn đề
Đề xuất và thực hiện hướng giải
quyết
Hình thành giải pháp

Giải pháp đúng
Kết thúc
- Bước 3: Trình bày giải pháp

- Bước 4: Nghiên cứu sâu giải pháp
+ Tìm hiểu những khả năng ứng dụng kết quả
+ Đề xuất vấn đề mới có liên quan
2.2.3. Phương pháp dạy học hợp tác nhóm nhỏ: Tiến trình dạy học
nhóm có thể được chia thành 3 giai đoạn cơ bản:
a. Làm việc chung cả lớp:
- Giới thiệu chủ đề, xác định nhiệm vụ nhận thức
- Thành lập nhóm và giao nhiệm vụ cho các nhóm


- Hướng dẫn cách làm việc
b. Làm việc theo nhóm
- Phân công trong nhóm
- Trao đổi ý kiến, thảo luận trong nhóm
- Trình bày kết quả.
c. Thảo luận, tổng kết trước toàn lớp:
- Các nhóm trình bày kết quả
- Nhóm khác quan sát và bổ sung ý kiến
- Gv tổng kết và nhận xét.
2.2.4. Phương pháp dạy học trực quan:
- GV treo những đồ dùng trực quan hoặc giới thiệu về các vật dụng thí
nghiệm, các thiết bị kỹ thuật…Nêu yêu cầu định hướng cho sự quan sát của
HS.
- GV trình bày các nội dung trong lược đồ, sơ đồ, bản đồ… tiến hành
làm thí nghiệm, trình chiếu các thiết bị kỹ thuật, phim đèn chiếu, phim điện
ảnh…
- Yêu cầu HS trình bày lại, giải thích nội dung sơ đồ, biểu đồ, trình
bày những gì thu nhận được qua thí nghiệm hoặc qua những phương tiện kỹ
thuật, phim đèn chiếu, phim điện ảnh.
- Từ những chi tiết, thông tin HS thu được từ phương tiện trực quan,

GV nêu câu hỏi yêu cầu HS rút ra kết luận khái quát về vấn đề mà phương
tiện trực quan cần chuyển tải.
2.2.5. Phương pháp dạy học luyện tập và thực hành:
- Bước 1: Xác định tài liệu cho luyện tập và thực hành
- Bước 2: Giới thiệu mô hình luyện tập hoặc thực hành
- Bước 3: Thực hành hoặc luyện tập sơ bộ
- Bước 4: Thực hành đa dạng
- Bước 5: Bài tập cá nhân
2.2.6. Phương pháp dạy học bằng bản đồ tư duy:
- Bước 1: Lập bản đồ
- Bước 2: Báo cáo, thuyết minh bản đồ tư duy
- Bước 3: Thảo luận, chỉnh sửa, hoàn thiện bản đồ tư duy
2.2.7. Phương pháp dạy học trò chơi:


- GV hoặc học sinh lựa chơi trò chơi.
- Chuẩn bị các phương tiện, điều kiện cần thiết
- Phổ biến tên trò chơi, nội dungt và luật chơi cho HS
- Chơi thử (nếu cần)
- HS tiến hành chơi
- Đánh giá sau trò chơi
- Thảo luận về ý nghĩa giáo dục của trò chơi.
3. Các kĩ thuật dạy học tích cực
3.1. Kĩ thuật chia nhóm:
- Khi tổ chức cho HS hoạt động theo nhóm, GV nên sử dụng nhiều
cách chia nhóm khác nhau để gây hứng thú cho HS, đồng thời tạo cơ hội cho
các em được học hỏi, giao lưu với nhiều bạn khác nhau trong lớp.
3.2. Kĩ thuật giao nhiệm vụ
- Giao nhiệm vụ phải cụ thể, rõ ràng:
+ Nhiệm vụ giao cho cá nhân/nhóm nào?

+ Nhiệm vụ là gì?
+ Địa điểm thực hiện nhiệm vụ ở đâu?
+ Thời gian thực hiện nhiệm vụ là bao nhiêu?
+ Phương tiện thực hiện nhiệm vụ là gì?
+ Sản phẩm cuối cùng cần có là gì?
+ Cách thức trình bày/ đánh giá sản phẩm như thế nào?
3.3. Kĩ thuật đặt câu hỏi
- GV sử dụng câu hỏi có hiệu quả đem lại sự hiểu biết lẫn nhau giữa
học sinh – giáo viên, và học sinh – học sinh. Kĩ năng đặt câu hỏi càng tốt thì
mức độ tham gia của HS càng nhiều; học sinh sẽ học tập tích cực hơn.
3.4. Kĩ thuật khăn trải bàn
- HS được chia thành các nhóm nhỏ từ 4 đến 6 người. Mỗi nhóm sẽ
có một tờ giấy A0 đặt trên bàn, như là một chiếc khăn trải bàn.
3.5. Kĩ thuật phòng tranh: Kĩ thuật này có thể sử dụng cho hoạt
động cá nhân hoặc hoạt động nhóm.
- GV nêu câu hỏi/ vấn đề cho cả lớp hoặc cho các nhóm.


- Mỗi thành viên hoặc các nhóm phác hoạ những ý tưởng về cách giải
quyết vấn đề trên một tờ bìa và dán lên tường xung quanh lớp học như một
triển lãm tranh.
- HS cả lớp đi xem “ triển lãm” và có thể có ý kiến bình luận hoặc bổ
sung.
- Cuối cùng, tất cả các phương án giải quyết được tập hợp lại và tìm
phương án tối ưu.
3.6. Kĩ thuật công đoạn
- HS được chia thành các nhóm, mỗi nhóm được giao giải quyết một
nhiệm vụ khác nhau.
- Sau khi các nhóm thảo luận và ghi kết quả thảo luận vào giấy A 0
xong, các nhóm sẽ luân chuyển giấy A0 ghi kết quả thảo luận cho nhau.

- Các nhóm đọc và góp ý kiến bổ sung cho nhóm bạn. Sau đó lại tiếp
tục luân chuyển kết quả cho nhóm tiếp theo và nhận tiếp kết quả từ một
nhóm khác để góp ý.
- Cứ như vậy cho đến khi các nhóm đã nhận lại được tờ giấy A 0 của
nhóm mình cùng với các ý kiến góp ý của các nhóm khác. Từng nhóm sẽ
xem và xử lí các ý kiến của các bạn để hoàn thiện lại kết quả thảo luận của
nhóm . Sau khi hoàn thiện xong, nhóm sẽ treo kết quả thảo luận lên tường
lớp học.
3.7. Kĩ thuật các mảnh ghép
- HS được phân thành các nhóm, sau đó GV phân công cho mỗi nhóm
thảo luận, tìm hiểu sâu về một vấn đề của bài học.
- HS thảo luận nhóm về vấn đề đã được phân công
- Sau đó, mỗi thành viên của các nhóm này sẽ tập hợp lại thành các
nhóm mới, như vậy trong mỗi nhóm mới sẽ có đủ các “chuyên gia” về vấn
đề A, B, C, D,...và mỗi “chuyên gia” về từng vấn đề sẽ có trách nhiệm trao
đổi lại với cả nhóm về vấn đề mà em đã có cơ hội tìm hiểu sâu ở nhóm cũ.
3.8. Kĩ thuật động não
- Động não là kĩ thuật giúp cho HS trong một thời gian ngắn nảy sinh
được nhiều ý tưởng mới mẻ, độc đáo về một chủ đề nào đó.
- Động não thường được:
+ Dùng trong giai đoạn giới thiệu vào một chủ đề


+ Sử dụng để tìm các phương án giải quyết vấn đề
+ Dùng để thu thập các khả năng lựa chọn và suy nghĩ khác nhau
3.9. Kĩ thuật “ Trình bày một phút”
- Đây là kĩ thuật tạo cơ hội cho HS tổng kết lại kiến thức đã học và đặt
những câu hỏi về những điều còn băn khoăn, thắc mắc bằng các bài trình
bày ngắn gọn và cô đọng với các bạn cùng lớp. Các câu hỏi cũng như các
câu trả lời HS đưa ra sẽ giúp củng cố quá trình học tập của các em và cho

GV thấy được các em đã hiểu vấn đề như thế nào.
3.10. Kĩ thuật “Chúng em biết 3”
- GV nêu chủ đề cần thảo luận.
- Chia HS thành các nhóm 3 người và yêu cầu HS thảo luận trong
vòng 10 phút về những gì mà các em biết về chủ đề này.
- HS thảo luận nhóm và chọn ra 3 điểm quan trọng nhất để trình bày
với cả lớp.
- Mỗi nhóm sẽ cử một đại diện lên trình bày về cả 3 điểm nói trên.
3.11. Kĩ thuật “Hỏi và trả lời”
- Đây là kĩ thuật dạy học giúp cho HS có thể củng cố, khắc sâu các
kiến thức đã học thông qua việc hỏi và trả lời các câu hỏi.
3.12. Kĩ thuật “Hỏi Chuyên gia”
- HS xung phong (hoặc theo sự phân công của GV) tạo thành các
nhóm “chuyên gia” về một chủ đề nhất định.
- Các ”chuyên gia” nghiên cứu và thảo luận với nhau về những tư liệu
có liên quan đến chủ đề mình được phân công.
- Nhóm ”chuyên gia” lên ngồi phía trên lớp học
- Một em trưởng nhóm ”chuyên gia” (hoặc GV) sẽ điều khiển buổi “tư
vấn”, mời các bạn HS trong lớp đặt câu hỏi rồi mời ”chuyên gia” giải đáp,
trả lời.
3.13. Kĩ thuật “Lược đồ tư duy”
- Lược đồ tư duy là một sơ đồ nhằm trình bày một cách rõ ràng
những ý tưởng hay kết quả làm việc của cá nhân/ nhóm về một chủ đề.
3.14. Kĩ thuật “Hoàn tất một nhiệm vụ”


- GV đưa ra một câu chuyện/một vấn đề/một bức tranh/một thông
điệp/... mới chỉ được giải quyết một phần và yêu cầu HS/nhóm HS hoàn tất
nốt phần còn lại.
- HS/nhóm HS thực hiện nhiệm vụ được giao.

- HS/nhóm HS trình bày sản phẩm.
- GV hướng dẫn cả lớp cùng bình luận, đánh giá
3.1 5. Kĩ thuật “Viết tích cực”
- Trong quá trình thuyết trình, GV đặt câu hỏi và dành thời gian cho
HS tự do viết câu trả lời. GV cũng có thể yêu cầu HS liệt kê ngắn gọn những
gì các em biết về chủ đề đang học trong khoảng thời gian nhất định.
- GV yêu cầu một vài HS chia sẻ nội dung mà các em đã viết trước
lớp.
3.16. Kĩ thuật “Đọc hợp tác” (còn gọi là đọc tích cực)
- Kĩ thuật này nhằm giúp HS tăng cường khả năng tự học và giúp GV
tiết kiệm thời gian đối với những bài học/phần đọc có nhiều nội dung nhưng
không quá khó đối với HS.
Modun21. Bảo quản TBDH
Tháng 3/2015
- Nội dung bồi dưỡng : Mã mô đun THCS 21
Kết quả: (Vận dụng thực tế và kết quả minh chứng)
Đối với modun 21: Bảo quản, sửa chữa, sáng tạo thiết bị dạy học
(TBDH)
Nội dung 1: Sự cần thiết phải bảo quản, sửa chữa và sáng tạo TBDH
Trong quá trình dạy học người dạy cần thiết phải sử dụng các thiết bị
dạy học. Vì thiết bị dạy học là cộng cụ hỗ trợ đắc lực cho giáo viên thực hiện
các phương pháp dạy học tích cực nhằm nâng cao hiệu quả trong dạy học.
Thiết bị dạy học sẽ giúp học sinh tự chiếm lĩnh tri thức, phát triển kỹ năng
thực hành, kích thích hứng thú nhận thức của học sinh, phát triển trí tuệ, giáo
dục nhân cách học sinh..
Nội dung 2: Bảo quản các TBDH. Tổ chức cho học sinh thực hiện
bảo quản thiết bị dạy học
Thiết bị dạy học là rất cần thiết đối với việc dạy học. Vì vậy, vấn đề bảo
quản và sử dụng hợp lí thiết bị dạy học là điều đáng quan tâm. Bảo quản các

thiết bị dạy học bằng cách phân loại, sắp xếp và lau chùi phù hợp đối với
từng loại thiết bị.Thường xuyên kiểm tra để khắc phục những hư hỏng.
Nội dung 3: Sửa chữa hỏng hóc thông thường của các TBDH
Giáo viên cần nắm được thông tin về TBDH và biết cách sửa chữa các
TBDH
Nội dung 4: Cải tiến và sáng tạo TBDH
Thiết bị dạy học tự làm (TBDHTL) là loại TBDH do giáo viên chế tạo
mới hoặc cải tiến từ một TBDH đã có hoặc qua sưu tầm tư liệu hiện vật mà
có. TBDHTL có nguyên lí cấu tạo và cách sử dụng phù hợp với ý tưởng thực
hiện bài dạy của giáo viên làm ra, do đó khi được sử dụng thường cho hiệu
quả cao và thiết thực.
Bản thân tôi trong năm nay có làm một đồ dùng dạy học và áp dụng
vào việ dạy học khá thành công.
Bảo quản TBDH là một việc làm cần thiết và quan trọng
trong mỗi nhà trường. Nếu không thực hiện tổt công tác bảo quản thì
thiết bị sẽ dễ bị hư hỏng mất mát làm lãng phí tiền của, công sức, làm
ảnh hường đến chất lượng, hiệu quả sử dụng TBDH. Bảo quản TBDH
phải đuợc thực hiện theo đúng quy chế quản lí tài sản của Nhà nước,
thực hiện chế độ kiểm kê, kiểm tra hằng năm,... TBDH phải đuợc sắp
đặt khoa học để tiện sủ dụng và có các phương tiện bảo quản như: tủ,
giá, hòm, kệ,..., vật che phủ, phương tiện chống ẩm, chống mổi mọt,
dụng cụ phòng cháy, chữa cháy. Cần có hệ thống sổ sách quản lí việc
trang bị TBDH theo từng học kì, từng năm học; hệ thống sổ sách quản
lí việc mượn, trả TBDH của GV để nâng cao ý thức và tinh thần trách
nhiệm. Khi mất mát, hỏng hóc TBDH phải có biện pháp xử lí thích
hợp. TBDH phải được làm sạch và bảo quản ngay sau khi sử dụng,
thực hiện việc bảo quản theo chế độ phù hợp đổi với từng loại TBDH.
Quan tâm đến điều kiện thời tiết, khí hậu, môi trường,... ảnh hưởng
đến việc bảo quản, chất lượng của từng loại TBDH, đặc biệt là các loại

TBDH có ứng dụng CNTT&TT hiện đại và đắt tiền như: máy chiếu đa
năng, máy vi tính, bảng thông minh,... Việc bảo quản cũng phải tuân
theo hướng dẫn của nhà sản xuất TBDH (theo Catalogue) và tuân thủ
những quy trình chung về bảo quản. Các thiết bị thí nghiệm độc hại,
gây ô nhiễm phải được bố trí và xử lí theo tiêu chuẩn quy định để đảm
bảo an toàn lao động và vệ sinh môi trường. Những TBDH đã hỏng,
không thể sửa chữa để tiếp tục sử dụng thì có thể tổ chức lập biên bản
thanh lí, tiêu hủy. Bố trí kinh phí để mua sắm vật tư, vật liệu bổ sung
phụ tùng, linh kiện, vật tư tiêu hao theo định kì bảo dưỡng, bảo quản.
Modun22. Sử dụng một số phần mềm dạy học Tháng 4/2014


- Nội dung bồi dưỡng : Mã mô đun THCS 22
*Quá trình thực hiện:
* Kết quả: (Vận dụng thực tế và kết quả minh chứng)
Sau khi nghiên cứ kĩ module này, tôi nhận thấy rằng:
Hiện nay, với sự phát triển như vũ bão của công nghệ thông tin, bên cạnh
đó là giá thành của các thiết bị, máy móc giảm đáng kể, giáo viên có nhiều
cơ hội tiếp xúc với nhiều phần mềm dạy học. Có thể kể đến một số các phần
mềm thông dụng mà giáo viên bộ môn nào cũng có thể sử dụng trong quá
trình soạn thảo nội dung dạy học của mình.
Thời gian gần đây, việc thiết kế bài giảng với sự hỗ trợ của máy tính
đang là vấn đề quan tâm của nhiều giáo viên. Có rất nhiều phần mềm máy
tính hỗ trợ thiết kế chuyên nghiệp như Articulate, Violet, Director, Flash...
Tuy nhiên, đa số giáo viên thích dùng PowerPoint hơn vì dễ sử dụng và có
sẵn trong bộ phần mềm Microsoft Office.
Với PowerPoint, giáo viên có thể sử dụng các hiệu ứng (effect), hoạt cảnh
(animation) cùng các thành phần multimedia như hình ảnh, âm thanh, siêu
liên kết (hyperlink), video nhúng trực tiếp vào PowerPoint…
Hiện nay, giáo viên đã rất quen với việc soạn thảo bài trình chiếu bằng

Powerpoint. Từ tập tin Powerpoint đã có, để tạo hồ sơ bài giảng điện tử eLearning theo cuộc thi do Phòng GD&ĐT phát động, chỉ cần cài đặt bổ sung
phần mềm Adobe Presenter và thực hiện thêm một số thao tác đơn giản
Adobe Presenter giúp chuyển đổi các bài trình chiếu Powerpoint sang dạng
tương tác multimedia, có lời thuyết minh, có câu hỏi tương tác, khảo sát, mô
phỏng ... - Đây là phần mềm tạo bài giảng điện tử, trực quan, thân thiện và
dễ dùng. Phần mềm có các chức năng tương tự phần mềm PowerPoint và có
một số điểm mạnh hơn như cho phép đưa vào file Flash, PDF, PowerPoint,
website, ..., xuất ra nhiều định dạng EXE, SCORM, web, tạo trắc nghiệm,...
Với nhận thức như vậy, bản thân tôi tham gia đầy đủ các lớp tập huấn sử
dụng các phần mềm của Trường THCS như: bộ phần mềm Microsoft Office
2007, trình chiếu bằng Powerpoint, thiết kế bài giảng Eleaning bằng Adobe
Presenter, Lecture Makler; trong quá trình giảng dạy tôi đã ứng dụng tốt các
phần mềm vào soạn thảo bài giảng trình chiếu, tham gia thiết kế bài giảng
Eleaning dự thi cấp trường năm 2012-2013.