Định nghĩa tâm quan trọng lịch sử phát triển môn Dược Liệu _ www.bit.ly/taiho123

ĐỊNH NGHĨA –TẦM QUAN TRỌNG
LỊCH SỬ PHÁT TRIỂN CỦA MÔN
DƯỢC LIỆU
Đoàn Hữu Văn


MỤC TIÊU

• Trình bày ĐỊNH NGHĨA, NỘI DUNG CƠ BẢN môn
DƯỢC LIỆU

• Nêu được TẦM QUAN TRỌNG, sơ lược PHÁT TRIỂN
môn DƯỢC LIỆU


ĐỊNH NGHĨA


ĐỊNH NGHĨA

Dược liệu là môn học về những nguyên liệu làm
thuốc từ thực vật, động vật hay khoáng vật.


MỤC TIÊU MÔN HỌC
• Trình bày nội dung cơ bản về dược liệu
• Mô tả đúng đặc điểm thực vật cây thuốc
• Trình bày : bộ phận dùng, thành phần hóa học chính,
công dụng và cách dùng
• Hướng dẫn sử dụng dược liệu a toàn, hiệu quả.

NỘI DUNG CƠ BẢN
MÔN CHUYÊN NGÀNH = MÔN THI TỐT NGHIỆP
•LÝ THUYẾT: kiến thức về cây thuốc vị thuốc từ động vật, thực
vật
•THỰC HÀNH: nhận biết cây thuốc , vị thuốc


MỐI LIÊN QUAN

Thảo luận:
Theo các bạn môn dược liệu liên quan đến những môn học
nào? Giải thích?


MỐI LIÊN QUAN


TẦM QUAN TRỌNG
• Thuốc làm từ dược liệu có tỷ trọng cao
• Những hoạt chất/ tây y vẫn chiết xuất từ dược liệu:
strychnin, morphin, berberin, artemisinin…
• Thuốc từ dược liệu rất ít độc, rẻ tiền, dễ kiếm, hiệu quả
cao, sử dụng đơn giản, ít tai biến


TẦM QUAN TRỌNG
• Dược liệu quý có giá trị kinh tế cao như quế, nhân sâm, tam
thất…
• Danh mục thuốc thiết yếu lần IV(năm 2000):

+ 81 thuốc chế phẩm YHCT
+ 60 cây thuốc nam


SƠ LƯỢC PHÁT TRIỂN
NGÀNH DƯỢC LIỆU VN
• Thảo luận nhóm (7 phút)
+Nhóm 1: từ đời vua Hùng – nhà Trần
+Nhóm 2: đầu thế kỷ XV- cuối thế kỷ XVIII
+Nhóm 3: thế kỷ XIX –thế kỷ XX
+Nhóm 4: Hiện nay


Từ đời vua Hùng-nhà Trần
• Vua Hùng:

+Nước Vối, Gừng: trợ tiêu hóa, chống cảm lạnh


Từ đời vua Hùng-nhà Trần
+Ăn trầu –nhuộm răng
+Sử quân tử- trị giun


Từ đời vua Hùng-nhà Trần
• An Dương Vương

Ngải cứu: châm& cứu
• Nhà Lý: Từ Đạo Hạnh-

thuốc nam
• Nhà Trần: Thái y viện
Chu Văn An- Y học chú giải tập chú di biên (700 phương
thuốc)


Thế kỷ XV-cuối thế kỷ XVIII

• Đầu tk XV: Nguyễn Bá Tĩnh (Tuệ Tĩnh)-Nam dược thần hiệu
• Hậu Lê: có trường dạy nghề làm thuốc
Phan Phù Tiên- Bản thảo thực vật toàn yếu
• Tk XVI, Lê Quý Đôn-Vân Đài loại ngữ
• Tk VIII, Nguyễn Nho-Vạn phương tập nghiệm
Lê Hữu Trác (Hải thượng lãn ông)- Hải thượng y tôn tâm lĩnh


Thế kỷ XIX- thế kỷ XX
Thời Tây Sơn, triều Nguyễn:
Nguyễn Gia Phan-Lịch dịch phương pháp toàn tập
Nguyễn Quang Tuân- La khê phương dược
Trần Nguyệt Phương-Nam bang thảo mộc
• Thế kỷ XX
Đinh Nho Chấn+ Phạm Văn Thái: Trung Việt dược
tính hợp biện
Nguyễn An Nhân –Y học tùng thư
Phó Đức Thành- Việt nam dược học
•


Hiện nay

• Đỗ Tất Lợi- Những cây thuốc và vị thuốc Việt Nam
• Viện Dược Liệu-Cây thuốc và động vật làm thuốc
• Nhiều viện, cơ sở nghiên cứu dược liệu, công ty dược
liệu trung ương, địa phương…


ÔN TẬP
1/ Định nghĩa môn học dược liệu?
2/ Nội dung cơ bản của môn dược liệu là gì?
3/Ngải cứu được sử dụng vào thời nào:
a.Thời vua Hùng
b.Thời Thục Hán ( An Dương Vương)
c.Thời nhà Lý
d.Thời Hậu Lê


ÔN TẬP
4/ Nam dược thần hiệu là tác phẩm của :
a/ Chu Văn An

b/ Tuệ Tĩnh

c/ Lê Quý Đôn

d/ Hải Thượng Lãn Ông

5/ Lê Hữu Trác đã cho ra đời cuốn:
a/ Nam dược thần hiệu
b/Vân đài loại ngữ
c/ Vạn phương tập nghiệm

d/ Hải thượng y tôn tâm lĩnh


Câu hỏi về nhà
Hiện nay danh mục thuốc thiết yếu đã ban hành lần thứ
mấy?
Trong đó thì có bao nhiêu chế phẩm YHCT và bao nhiêu
cây thuốc nam được đưa vào danh mục?


•