CHỐNG THẤM CHO CÁC CÔNG TRÌNH NGẦM DƯỚI MẶT ĐẤT, LÊ KIỀU

Gs LÅ KiËu

châng th¶m cho cŸc cáng
trÖnh ng·m dõèi m´t ½¶t

h¡ næi 1998


WATERPROOFING
FOR UNDERGROUND BUILDINGS
Prof. Dr. LE KIEU
Hanoi Architechtural University
The author has touched the impermeability for underground
buildings in the combined relations with the building processes from
the geological and hydrogeological investigation, the design, the
execution and the exploitation.
The document exposes the causes of permeability and the
measures for preventing it.
The water may penetrate into the buildings by capillary and by
gaps or cracks caused during the exploitation process.
The measures of permeability prevention must be managed from
the establishment of feasibility study to the exploitation process.
The document proposes how to prevent the permeability based on
the researches and studied carried out so far and the local as well as
foreign experiences in such field.
The proposed measures are analyzed s cientifically with the
theories and the experiments.

2

chừỗng i

vản ẵậ
Tọng diẻn tẽch ẵảt nừốc ta khỏng phăi lĂ qu rổng. Nhựng thĂnh
phõ lốn ca nừốc ta ẵậu nm ờ khu vỳc ẵóng bng mĂ sỳ pht trièn
cc thĂnh phõ nĂy ẵậu phăi dùng ẵảt canh tc nỏng làm nghiẻp. ảt
cho mĂu xanh cày cõi ẵang b co hp vối tõc ẵổ ẵng lo ngưi.
VĂi chũc nm trờ lưi ẵày, dàn sõ nừốc ta tng kh nhanh. Dàn sõ
nừốc ta khoăng 25 triẻu nm 1945, na y ẵơ trn 67 triẻu. Tõc ẵổ dàn sõ
tng trn 2% nm. NhĂ nừốc ẵơ hoưch ẵnh chẽnh sch ẵè dàn sõ chì
tng 2% nm.
Qu trệnh ẵỏ th hĩa lĂ qu trệnh tảt yặu ca cỏng nghiẻp hĩa vĂ
pht trièn ẵảt nừốc.
NgoĂi ra , ẵảt ẵai dĂnh cho cỏng nghiẻp, pht trièn g iao thỏng
vĂ cc cỏng trệnh thy lỡi củng lĂ nhu cãu bửc bch. Vản ẵậ tiặt kiẻm
ẵảt ẵai xày dỳng cãn ẵt ra mổt cch nghim tợc.
V trẽ nừốc ta ờ ven bièn, chu ănh hừờng trỳc tiặp ca khẽ hu
nhiẻt ẵối giĩ mùa. HĂng nm cĩ trung bệnh trn dừối 10 trn b ơo vối
cảp giĩ mưnh ( tối cảp 12). ảt xày dỳng ờ ẵóng bng cĩ sửc chu tăi
yặu. iậu ẵĩ lĂm cho nhiậu ngừội lo lng vậ viẻc xày dỳng nhĂ cao
tãng. Vản ẵậ ẵt ra lĂ nn sứ dũng vĂi tãng ngãm dừối ẵảt củng ẵem
l-i kặt quă tiặt kiẻm ẵảt xày dỳng.
NgoĂi ra, lĂm tãng hãm cho nhĂ cao tãng cĩ lỡi rò rẻt nhừ:
+ Do phăi ẵĂo ẵảt bị ẵi lảy khỏng gian sứ dũng nn tăi trng ẵ
ln nận giăm, cĩ lỡi cho sỳ chu lỳc ca nận ẵảt.
+ Thm khỏng gian sứ dũng cho cỏng trệnh mĂ khỏng tng diẻn
tẽch ẵảt ẵai xày dỳng.
+ Cỏng trệnh cĩ ẵổ sàu, mĩng nhĂ thm ọn ẵnh vối cc dưng tăi
trng ngang.
+ ừa cc tãng kỵ thut xuõng sàu, giăm tiặng ón, ỏ nhim ...

3


Cho ẵặn nay, chợng ta cĩ thè nĩi lĂ chừa sứ dũng phãn ẵảt
ngãm. Hẻ cỏng trệnh kỵ thut ca ẵỏ th thệ ẵừỡc v-ch tùy ti ẻn. ừộng
thot nừốc, ẵừộng cảp nừốc, ẵừộng ẵiẻn, ẵừộng ẵiẻn yặu thỏng tin ...
m-nh ai nảy ẵĂo, bối. Hẻ thõng ngãm chóng chắo, dng dt, khỏng
theo mổt quy ho-ch chung nĂo.
Nặu chợng ta chừa tn dũng dừối ẵảt ẵè lĂm nhĂ cỏng cổng nhừ
nhiậu nừốc thệ củng cĩ thè nghỉ ẵặn hẻ thõng lổ ngãm kỵ thut hỡp
khõi theo quy ho-ch. Cín chồ ẵồ xe ngãm, ẵãu mõi giao thỏng ...
Vản ẵậ ẵt ra lĂ cãn thiặt sứ dũng tãng sàu kặt hỡp vối sỳ tp
trung ln tãng cao.
Qua nhựng từ liẻu ca Hổi ngh cỏng trệnh ngãm quõc tặ lãn thử
4 (Vaxỏvi 1965), ẵè sứ dũng tõt khỏng gian dừối mt ẵảt, cãn chợ ỷ
nhựng vản ẵậ sau ẵày:
* Cc phừỗng php thi cỏng cỏng viẻc dừối mt ẵảt.
* Phừỗng php ẵĂo hãm tin tiặn.
* Giăi php chõng ẵở ẵảt sũt khi bĩc lổ.
* Chõng thảm vĂ chõng n mín cho cc cỏng trệnh dừối mt ẵảt.
* Vản ẵậ chõng rung vĂ chõng àm cho cỏng trệnh ngãm.
* Chiặu sng cho cỏng trệnh.
* Thỏng giĩ, cung cảp ỏ -xy vĂ ẵiậu hía khỏng khẽ.
* Xày dỳng cỏng trệnh ngãm trn mt ẵảt cĩ nhĂ. Sỳ dch chuyèn
nhĂ bn trn vĂ xày l-i the o mạu củ.
* Quy ho-ch kặt hỡp cỏng trệnh ngãm vối cỏng trệnh nọi. Tữ quy
ho-ch ẵặn cỏng trệnh hiẻn thỳc.

*
*

*

4


Chừỗng ii

tệnh hệnh chõng thảm cho cỏng trệnh ngãm
thội gian qua
Viẻc xày dỳng cỏng trệnh ngãm ờ nừốc ta trừốc nm 1954
nhị nhoi. Phãn lốn lĂ tunen qua nợi cho ẵừộng xe lứa , yu cãu
thảm khỏng cao. Phãn lốn giăi php lĂ ẵũc nợi lĂm tunen, mt
ẵt rơnh hai bn ẵè thot nừốc chung. Nhựng nợi ẵừốc ẵũc qua
ẵ. Mổt sõ nhĂ lốn cĩ tãng hãm khỏng sàu. Khỏng cĩ giăi php
thảm ẵc biẻt gệ.

lĂ rảt
chõng
ẵừộng
lĂ nợi
chõng

Tữ nm 1954 vậ sau, giăi php chõng thảm cho cỏng trệnh ngãm
tùy thuổc nừốc cung cảp thiặt kặ vĂ viẻn trỡ cho cc cỏng trệnh.
*
* *
Cc cỏng trệnh do Trung Quõc thiặt kặ (vĂi cỏng trệnh ẵc
trừng)
NhĂ my phàn làn Vn ièn:

Tưi cỏng trệnh nĂy cãn chõng thảm cho cc hưng mũc: Bè chửa
nguyn liẻu vĂ săn phám, rơnh ẵừộng õng kỵ thut. ổ sàu tữ -3m ẵặn
-4m so vối mt ẵảt thin nhin tưi chồ. ổ sàu nừốc ngãm lĂ -1m.
Nghỉa lĂ cỏng trệnh ngàm trong nừốc ngãm 2 ẵặn 3m.

5


Giăi php chõng thảm ca nhĂ my phàn làn Vn ẵièn
-

ThĂnh bè bng b tỏng cõt thắp dĂy 300mm
Lốp trt vựa xi mng 1:3 ct vĂng dĂy 15mm.
Lốp chõng thảm: 5 lốp nhỳa nĩng, 3 lốp giảy dãu.
Lốp vựa trt băo vẻ dĂy 20mm.
Từộng băo vẻ lốp chõng th ảm bng g-ch chì dĂy 110mm.
Lốp trt băo vẻ lốp gưch xày vựa xi mng ct vĂng dĂy 15mm
Nhỳa dùng lĂ bi tum sõ 4, giảy dãu lĂ rubrỏẽt.
Củng tưi nhĂ my phàn làn nĂy cín dùng cảu tưo thay ẵọi chợt

ẽt.

Giăi php chõng thảm cho nhĂ my phàn làn Vn ẵi èn thay ẵọi
*
*
*
*
*

NgoĂi cùng lĂ g-ch xày dĂy 220 mm

Lốp trt vựa xi mng 1:3 dĂy 15 mm
Ba lốp giảy dãu dn bng 5 lốp nhỳa nĩng
Lốp trt 20 mm vựa xi mng ct 1:3
Lốp từộng b tỏng băo vẻ chung cĩ chiậu dĂy 150 mm.

NhĂ my dẻt 8/3 HĂ nổi
Tưi nhĂ my nĂy cĩ cc hưng mũc sau ẵày cĩ yu cãu chõng thảm cao:
+ Hãm cung bỏng, yu cãu tuyẻt ẵõi khỏ
+ Hãm dạn nhiẻt, ẵt cc my nhiẻt, khi vn hĂnh, sứ dũng nhiẻt ẵổ
cao.
+ Mừỗng rơnh thỏng hỗi, thăi bũi.
Nhựng hưng mũc nĂy cĩ ẵy nm ờ ẵổ sàu tữ 0,70 mắt ẵ ặn 3,205
mắt trong khi nừốc ngãm ờ ẵổ sàu 0,50 mắt. so vối mt ẵảt thin nhin.
Giăi php chung ca ngừội thiặt kặ lĂ từộng lĂm hãm bng b
tỏng ( cho hãm cung bỏng vĂ hãm dạn nhiẻt), từộng g-ch xày lạn b
tỏng cho hẻ mừỗng thăi bũi, mừỗng thỏng giĩ.

6


Chõng thảm lĂ 5 lốp giảy dãu rubrỏẽt dn bng nhỳa nĩng. Nĩi
chung sau khi thi cỏng vạn b sỳ cõ thảm. Mảt rảt nhiậu cỏng sứa
chựa.
NhĂ my luyẻn cn thắp, khu gang thắp Thi nguyn:
Tảt că cc cỏng trệnh dừối mt ẵảt nhừ mĩng lí, mừỗng rơnh, bè
ngãm ẵậu dùng từộng b tỏng, trt ph ngoĂi bng vựa chõng thảm.
Vựa chõng thảm dùng chảt phíng nừốc ( CPN) trổn vối xi mng
Poĩc lng thỏng thừộng rói ph ngoĂi kặt cảu.
Chảt phíng nừốc dùng nhiậu nhảt ẵiậu chặ tưi chồ bng cc hĩa
chảt góm sunpht ẵóng, bicrỏm at Kali, sunphat st, sunpht nhỏm,

thy tinh nừốc.
Mổt sõ chồ chảt phíng nừốc dùng sunphat Natri. Trổn Aluminat
Natri vối xi mng super lĂm vựa phíng nừốc. Tý lẻ pha trổn phũ thuổc
p lỳc nừốc tưi nỗi sứ dũng.
NgoĂi ra mổt sõ chồ sứ dũng b tỏng phíng nừốc cĩ trổn xi mng
Puzỏlan vối phũ gia lĂ Colophan Natri.
Chợ thẽch chung: Nhựng cch chặ tưo cc lốp ngn nừốc, ừu
nhừỡc ẵièm ca nhựng giăi php nĂy s nu chung ờ phãn dừối.
Nĩi chung cc giăi php ca Trung quõc sứ dũng cho cc cỏng
trệnh ờ nừốc ta củng theo cc giăi php thỏng dũng ca thặ giối trong
cùng thội kỹ.
Mổt sõ cỏng trệnh chõng thảm theo thiặt kặ Lin xỏ:
NhĂ my supe phõt pht Làm Thao:
Cc kặt cảu dừối mt ẵảt cãn chõng thảm cĩ chảt lừỡng cao : Kho
supe, kho Apatit, kho pyrit, xừờng cỗ khẽ, phíng thẽ nghiẻm trung tàm.
Thỳc tặ thệ sau khi hoĂn thĂnh cỏng trệnh nhựng h-ng mũc nĂy b
thảm lin tũc. Cc kho qung, thảm nừốc lĂm ám qung, gày biặn chảt
qung, lĂm lơng phẽ cho săn xuảt. Kho thĂnh phám super b ngàm
trong nừốc lĂm giăm chảt lừỡng hĂng hĩa. NhĂ cỗ khẽ vĂ thẽ nghiẻm
trung tàm, do ám nn hẻ thõng ẵiẻn mt ra ngoĂi, gày tai nưn. Mửc
7


nừốc ngãm -1,5 mắt dừối mt ẵảt trong khi nận cỏng trệnh ẵt sàu -3,5
mắt. Nận ẵừỡc căi tưo lưi lĂ ẵảt sắt nẻn. Từộng b tỏng thừộng mc
200.
Sờ dỉ thiặt kặ khỏng cĩ giăi php chõng thảm ẵc biẻt vệ khi
cung cảp sõ liẻu thy vn chì rò mửc nừốc ngãm ọn ẵnh tữ -3,4 mắt
ẵặn -3,85 mắt so vối mt ẵảt thin nhin.
Thỳc tặ thệ mửc nừốc ngãm dao ẵổng, mùa khỏ ẵợng lĂ -3,4 mắt.

Mùa mừa mửc nừốc ngãm giủ 5 thng ờ mửc -1,5 mắt.
Khu hc tp trừộng ưi hc Bch khoa HĂnổi:
Trưm bỗm nừốc thăi, từộng rơnh cp trưm biặn p sõ 1, bè dãu
cc trưm biặn p sõ 2 cản chõng thảm. Mửc nừốc ngãm -0,5 mắt so vối
mt ẵảt thin nhin.Kặt cảu chõng thảm: từộn g btỏng mc 200. trt
vựa xi mng dĂy 20 mm. Chõng thảm bng cch dn 3 lốp giảy dãu
trn nhỳa nĩng.
NhĂ my ẵiẻn Uỏng bẽ :
Trưm bỗm nừốc mn, trưm bỗm nừốc ngt, mừỗng cp, mừỗng
thăi nừốc lĂ nhựng h-ng mũc yu cãu chõng thảm.
Kặt cảu chõng thảm lĂ từộ ng b tỏng hoc từộng gưch. Trt vựa
xi mng ct dĂy 20 mm. Trt ph lốp vựa mt tẽt t phan nguổi. Lốp
vựa mt tẽt t phan nguổi dĂy tữ 15~20 mm. Hiẻu quă chõng thảm tõt.
Kặt quă ca Uỏng bẽ:
ổ chăy ọn ẵnh: 120 o C khỏng b rốt vựa.
ổ chăy mi dõc: 7 0-80 o C trong 7 giộ khỏng b chăy khi ẵổ dõc
i=45 o .
ổ thảm qua mạu 70,7 mm lp phừỗng, thứ 70 giộ dừối p lỳc
thảm 1 atmostphe thảm qua 10 cm3.
Nhựng cỏng trệnh lĂm trong thội kỹ chiặn tranh ph hoưi miận
Bc:
VĂo thội kỹ nĂy cĩ hai lo-i d-ng: kho dù ng hang ẵổng thin
nhin vĂ hãm phíng khỏng cho cc cỗ quan quan trng.
8


Hang ẵổng tỳ nhin khỏng cĩ giăi php chõng thảm ẵc biẻt mĂ
chì dùng bưt, tảm mĂng mịng PVC ẵè che nừốc. Viẻc thỏng giĩ, thot
ám khỏng cĩ ẵiậu kiẻn cỗ khẽ vệ nhựng lỷ do nng lừỡng pht ẵổng
củng nhừ tẽnh băo mt vĂ tẽnh t-m thội ca kho chửa.

Hãm phíng khỏng cho cc cỗ quan quan trng phãn lốn dùng kặt
cảu b tỏng cõt thắp, chiậu dĂy từộng 300 -400 mm, b tỏng mc 300,
dùng xi mng Pooclng mc 400 liậu lừỡng 350 kg/m3 b tỏng trờ ln.
y hãm ẵt sàu -8 ~ -10 mắt. Nừốc ngãm ờ HĂ nổi lĂ -0,5 mắt vĂ
Hăi phíng củng từỗng tỳ. Lốp ngn nừốc chẽnh lĂ lốp b tỏng nĂy. Mổt
sõ hãm thm mổt lốp nhỳa nĩng quắt ngoĂi từộng b tỏng. è thm
chc chn, thiặt kặ cín yu cãu dùng ẵảt sắt nẻn ch t quanh từộng
hãm bn ngoĂi cĩ chiậu dĂy 300 mm.
Lõi xuõng hãm lĂ mổt õng b tỏng cõt thắp tiặt diẻn vuỏng hoc
chự nht nõi vối hãm.
Băn thàn hãm chõng thảm tõt theo phừỗng php nĩi trn nhừng
nừốc vạn vĂo cỏng trệnh theo cc khe nửt giựa thang xuõng v Ă hãm.
Tữ nhựng nm 1967, chợng tỏi ẵơ ẵi nhiậu cỏng trệnh, tham gia
giăi php vĂ quan st kặt quă chõng thảm cho cc cỏng trệnh ngãm
ca nừốc ta. c biẻt tữ 1968 ẵặn 1970 chợng tỏi ẵừỡc tham gia cc
cỏng trệnh hãm tưi HĂ nổi nhừ NhĂ khch Chẽnh ph, h ãm bẻnh viẻn
Viẻt xỏ, hãm cỗ quan Bo Nhàn dàn, tưi Hăi phíng , cc hãm K1, K2,
K3, K5. Phãn nu tệnh hệnh chõng thảm cho cc cỏng trệnh ngãm ờ
nừốc ta chợng tỏi chì chn lỳa nhựng giăi php ẵc trừng tiu bièu.
Trn thặ giối viẻc chõng thảm ẵơ quan st thảy ẵừỡc thỳc hiẻn ờ
nhựng cỏng trệnh xày dỳng tữ nhựng nm 5000 trừốc Cỏng nguyn.
ờ n ẵổ, nhựng cỏng trệnh cọ tệm thảy nhựng mĂng ngn nừốc cĩ
sứ dũng mĂng ngn nừốc vối vt liẻu lĂ t phan thin nhin hay nĩi
cch khc ẵi, cĩ sứ dũng chảt k nừốc cĩ dãu thin nhin pha trổn lĂm
vựa trong xày dỳng cỏng trệnh .
Cc ẵận ẵĂi ờ Mắsopotamie, Babylon, Assyrie củng thừộng dùng
chõng thảm bng vựa trổn dãu thăo mổc.
Cỏng trệnh cọ Trung quõc nhừ Cõ cung, Tử hỡp viẻn dùng vựa
lĂm mĂng ngn chõng thảm. G-ch xày , gưch lt củng nhừ vựa ẵậu trổn
9

dãu tráu lĂm chảt k nừốc, ngn khỏng cho nừốc chui qua lồ thảm vía
cỏng trệnh.
Tráu lĂ loưi cày cỏng nghiẻp mĂ dãu ắp tữ quă tráu cĩ gi tr
kinh tặ cao, hiẻn nay ẵừỡc khuyặn khẽch tróng ờ nừốc ta ẵè lảy dãu
xuảt kháu.
NgĂy nay, sau khi cỏng nghiẻp khai thc dãu mị pht trièn, cỏng
nghiẻp hĩa dãu thịa mơn viẻc chặ t-o ra chảt k nừốc d-ng bitum,
viẻc chõng thảm phọ biặn lĂ giảy dãu dn bng nhỳa bitum nĩng.
Tưi cc nừốc pht trièn, cĩ nhiậu nhĂ my chặ tưo giảy dãu.
Viẻc chừng cảt dãu mị săn xuảt hĂng nghện tản bitum mổt nm.
Viẻc sứ dũng giảy dãu dn bng nhỳa nĩng thi cỏng kh phửc tưp
tưi hiẻn trừộng, ngoĂi ra cín ẵè lưi kh nhiậu nhừỡc ẵièm. Giảy dãu b
mn theo thội gian. Giảy dãu b cửng gạy khi nhiẻt ẵổ xuõng dừối 0 0 C.
Giảy dãu b chăy khi nhiẻt ẵổ ln trn 50 0 C. Qu trệnh sứ dũng giảy
dãu củng lĂ qu trệnh tệm tíi khc phũc nhựng nhừỡc ẵièm nu trn.
Nhừng viẻc sứ dũng giảy dãu vạn phọ biặn vệ mĂng ngn loưi nĂy kh
ẵa d-ng. Do cĩ ẵổ ẵĂn hói cao nn khc phũc ẵừỡc nhiậu khe nửt do
khuyặt tt ca thiặt kặ cảu t-o củng nhừ thi cỏng phãn xừỗng cõt gày
nn.
Tưi Mỵ, Lin xỏ, Tiẻp, ửc, ngừội ta ẵơ khc phũc sỳ phửc tưp
ca thi cỏng giảy dãu bng sứ dũng mttẽt atphan nguổi.
Viẻc chặ tưo mttẽt atphan nguổi ẵỗn giăn hỗn so vối nhỳa nĩng,
sứ dũng an toĂn, cảt giự ẵừỡc trong mổt thội gian vĂ nhảt lĂ chảt
lừỡng chõng thảm khỏng thua kắm giảy dãu dn nhỳa nĩng.
Mttẽt atphan nguổi sứ dũng nhiậu ờ cc tunen qua nợi, cc
giặng mị, cc cỏng trệnh cỏng nghiẻp.
Tuy thặ, giảy dãu vĂ nhỳa nĩng vạn ẵừỡc sứ dũng rảt rổng rơi vệ
ngoĂi khă nng chỏng thảm, giảy dãu vĂ nhỳa nĩng kh bận vựng

trong mỏi trừộng chu axẽt nn, trong nhựng cỏng trệnh cỏng nghiẻp cĩ
10


sứ dũng axẽt, nừốc thăi nhim axẽt cĂng hay dùng giăi php chõng
thảm bng giảy dãu dn nhỳa nĩng.
Cc tĂi liẻu dạn trong thừ mũc cín cho thảy ờ nừốc ngoĂi cín sứ
dũng chõng thảm cho bè nừốc bng b tỏng thừộng vĂ vựa thừộng củng
nhừ b tỏng vĂ vựa cĩ phũ gia hĩa chảt.
Lin xỏ cĩ giối thiẻu mổt sõ phũ gia nhừ Clorua st, Nitrat
canxi vĂ cc hĩa chảt khc trong viẻc pha thm vĂo vựa hoc b tỏng.
Viẻc sứ dũng phũ gia hĩa cho vĂo vựa khỏng cĩ vản ẵậ quăn ng-i
lốn trong sứ dũng cỏng trệnh làu dĂi. Nhừng viẻc cho phũ gia hĩa cĩ
ho-t tẽnh cao thừộng dạn ẵặn quy trệnh th ao tc cỏng nghẻ phăi thay
ẵọi. Thội gian thi cỏng b tỏng phăi nhanh ln mĂ thi cỏng b tỏng cĩ
biặt bao cỏng ẵoưn phăi thỳc hiẻn. NgoĂi ra cín tc hưi vĂ n mín
ca hĩa chảt ca phũ gia vối cõt thắp trong b tỏng thệ chừa nghin
cửu ẵừỡc thảu ẵo. Thội g ian tc hưi cĩ khi nhanh, cĩ khi chm rơi.
Tc hưi thè hiẻn ra khi cỏng trệnh ẵơ xp ẵọ. Theo bo B tỏng vĂ b
tỏng cõt thắp Lin xỏ, ẵơ cĩ nhựng ko b tỏng cõt thắp lốn ẵửt gơy vĂ
thắp ẵửt do b phũ gia n mín.
Nhiậu cỏng trệnh ngãm ờ Philadenphia (Mỵ ) ẵơ dùng mĂng
chõng thảm lĂ ẵảt sắt.
Tĩm l-i, trong nừốc củng nhừ ngoĂi nừốc, lốp chõng thảm tht
ẵa d-ng. Chn lo-i nĂo cho phù hỡp cãn cĩ cỗ sờ. Chn rói thiặt kặ ra
sao, cỏng nghẻ nhừ thặ nĂo ẵè ẵ-t yu cãu.

chừỗng iiI

giăi php chõng thảm

Qu trệnh nghin cửu tọng kặt, tuyèn chn, ẵõi chiặu vối lỷ lun,
chợng tỏi thu ẵừỡc băng phàn lo-i logic nhừ sau:
11


Tệm nguyn nhàn gày thảm
cho cc dưng cỏng trệnh

Mao dạn

Tuàn theo quy
lut thảm ca
Darcy

Khe k

Biẻn php sứ lỷ khc phũc
ngn chn nừốc vĂo cỏng trệnh

Khc phũc nguyn nhàn gày ra
khe k.

Do khăo st sai LĂm cc dưng mĂng ngn:
nn cĩ giăi php
sai.
*MĂng ngn cửng
Do cảu t-o kiặn
* MĂng ngn mậm
trợc khỏng chẽnh
xc.

(Mồi giăi php ẵậu xem xắt cc
mt: Vt liẻu sứ dũn g
Do dùng vt liẻu
Liậu lừỡng
ngn nừốc cĩ
Thao tc cỏng nghẻ)
tẽnh co ngĩt.
Do nổi lỳc.
Do thi cỏng cĩ
sỳ cõ tiu cỳc.
Do
sứ
dũng
khỏng theo quy
trệnh
gện
giự
ẵợng.
Do cc nguyn
nhàn khc.
3.1 nguyn nhàn thảm

Nừốc vĂo cỏng trệnh theo hai cch: mao dạn vĂ qua khe k.
12


1.Mao dạn:
G-ch, vựa, b tỏng ẵậu cĩ lồ mao dạn. Sõ lừỡng lồ mao dạn cĂng
nhiậu nặu ẵổ chc ẵc cĂng bắ. Lồ mao ẵạn cĩ ẵừộng kẽnh bièu kiặn
cĂng nhị thệ chiậu cao mao dạn cĂng lốn. ừộng kẽnh ca lồ mao dạn

từỗng quan tuyặn tẽnh vối hẻ sõ thảm. ừộng kẽnh nĂy trong thỳc tặ
rảt nhị.
Chuyèn ẵổng thảm lĂ chuyèn ẵổng thảm ca chảt lịng trong lồ
mao dạn vĂ khe k ờ mỏi trừ ộng xõp.
nh lut thỳc nghiẻm acxy ẵt cỗ sờ cho lỷ lun thảm:
V = kJ
trong ẵĩ:

V
k
J

(1)

lừu tõc thảm
hẻ sõ thảm
ẵổ dõc thy lỳc
dH
J =
dl

dQ
dQ
V = =
d
d ( r ồ n g + ẵ c )

(2)

(3)

Theo kặt quă thỳc nghiẻm ẵĩ, chảt lịng thảm coi nhừ mổt chảt
lịng ẵc biẻt ca mỏi trừộng lin tũc cĩ nhựng ẵc tẽnh:
chảt lịng ẵc biẻt lĂ d-ng ring ca mỏi trừộng lin tũc chảt lịng lỷ
từờng, chuyèn ẵổng xuyn qua khe rồng vĂ că cõt rn ca mỏi
trừộng xõp coi nhừ khỏng cĩ cõt rn.
chảt lịng ẵĩ chu sửc căn khi chuyèn ẵổng, sửc căn nĂy tẽnh nhừ
mổt lỳc khõi, do ẵĩ khỏng cĩ ửng suảt tiặp.
13


chảt lịng ẵĩ khi chuyèn ẵổng tuàn theo nh lut acxy, coi chuyèn
ẵổng thảm lĂ chuyèn ẵổng thặ v ối V = grad , = -kH.
chảt lịng ẵc biẻt nĂy cĩ nhừ chảt lịng thỳc. lĂ mt ẵổ ca chảt
lịng.

h k m ắt

Bièu ẵó 1 lĂ từỗng quan
giựa hẻ sõ thảm vĂ chiậu
cao mao dạn.

40
35
30
25
20
15
10
5

0
10-2

K7
10

-3

10

-4

10

-5

10

-6

10

cm

/phợt

-7

Bièu ẵó 1

Hẻ sõ thảm ca b tỏng ẵ-t tữ 0,00002 ẵặn 0,002 cm/h. Nặu tý lẻ
N/X (nừốc : xi mng) xảp xì 0,5 thi cỏng ẵãm cht, cảp phõi tõt, hẻ sõ
thảm ẵ-t bắ hỗn 0,0005 cm/h.
Theo thỳc nghiẻm, lừỡng nừốc thảm qua b tỏng:
hn
Q = K b F t
L
trong ẵĩ:

Q
Kb
F
t
L
hn

-

(4)

lừỡng nừốc (cm 3 )
hẻ sõ thảm ca b tỏng (cm/h)
diẻn tẽch tiặp xợc vối nừốc (cm 2 )
thội gian tiặp xợc vối nừốc (giộ)
chiậu dĂy lốp b tỏng (cm)
p lỳc nừốc tc dũng (cm)

Vối tiặt diẻn 1m 2 , trong 24 giộ ẵổ ám vĂ nhiẻ t ẵổ bệnh thừộng,
thot giĩ tỳ nhin, bổc hỗi ẵừỡc 500 cm 3 nừốc. Muõn băo ẵăm cho
14

cỏng trệnh sứ dũng tiẻn nghi theo ẵiậu kiẻn ẵổ ám 60 c/c, nhiẻt ẵổ
25 0 C, thỏng giĩ tỳ nhin tõt, cỏng trệnh cĩ từộng b tỏng dĂy 40cm, p
lỳc nừốc 8m thệ b tỏng phăi ẵăm băo cĩ hẻ sõ thảm lĂ 0,00001 cm/h.
Cĩ thè chn từỗng quan giựa chiậu dĂy cỏng trệnh vĂ p lũc
nừốc thẽch hỡp theo ẵiậu kiẻn hẻ sõ thảm tõi ẵa ca b tỏng:
L
K b max = 0,002
hn

(5)

L
thừộng chn = 0,01 ẵặn 0,1 thệ K b max = 0,000 02 ẵặn 0,0002.
hn
Ta cín chợ ỷ cĩ mõi quan hẻ ănh hừờng ẵặn ẵổ thảm lĂ ẵổ nhốt
ca nừốc. ThĂnh phãn hĩa ca nừốc quyặt ẵnh ẵổ nhốt ca nừốc. ổ
nhốt cĂng lốn thệ chảt lịng cĂng khĩ chăy.

= Pjk

Vj
=
xk

(6)

lĂ hẻ sõ nhốt phũ thuổc nhiẻt ẵổ, khỏng phũ thuổc tõc ẵổ biặn
hệnh.

T-i nỗi tiặp xợc giựa chảt lịng nhốt vĂ thĂnh rn, thẽ nghiẻm
chửng minh chảt lịng bm cht vĂo thĂnh rn, tửc V = 0. iậu nĂy
khc vối chảt lịng lỷ từờng.
B tỏng vĂ vựa lĂ lo-i vt liẻu xày dỳng ẵừỡc sứ dũng rổng rơi
trn thặ giối. B tỏng kh kinh tặ , ẵĩ lĂ nguyn liẻu ẵừỡc lỳa chn
ẵợng ẵn ẵè lĂm cãu, lĂm nhĂ vĂ nhĂ cao tãng, lĂm sàn bay, lĂm chồ
ẵồ xe, lĂm hãm.
Dừối ẵày, chợng tỏi trệnh bĂy nhựng quan ẵièm hiẻn ẵ-i vậ b
tỏng.
15


B tỏng lĂ vt liẻu hồn hỡp ch yặu bao góm cõt liẻu ẵè lĂm
khung xừỗng, xi mng vĂ nừốc thỏng qua tý lẻ nừốc/ximng t-o thĂnh
ẵ xi mng. Bày giộ khi xem xắt vậ chảt lừỡng b tỏng, ngừội ta khỏng
ẵỗn thuãn chì nĩi vậ cừộng ẵổ chu nắn ca b tỏng. Vản ẵậ lĂ ẵổ bận
hay tuọi th ca b tỏng mĂ cừộng ẵổ chu nắn ca b tỏng chì lĂ mổt
chì tiu ẵăm băo tuọi th ảy.
Trong trừộng hỡp chung nhảt cĩ thè ẵnh nghỉa ẵừỡc tuọi th
ca b tỏng lĂ khă nng ca vt liẻu duy trệ ẵừỡc tẽnh chảt cỗ, lỷ
trong cc ẵiậu kiẻn thịa mơn sỳ an toĂn sứ dũng trong suõt ẵội phũc
vũ ca kặt cảu, trong ẵĩ cĩ vản ẵậ nừốc thảm qua b tỏng.
Tc ẵổng ca hĩa chảt ẵỗn thuãn bn ngoĂi vĂo b tỏng quan hẻ
mt thiặt vối cc tc ẵổng cỗ , lỷ , hĩa -lỷ cho nn vản ẵậ ẵổ bận ca
b tỏng lĂ vản ẵậ vỏ cùng phửc t-p.
Tý lẻ nừốc/ximng lĂ nhàn tõ quyặt ẵnh trong viẻc ẵăm băo tuọi th
ca b tỏng.Tọng lừỡng nừốc dùng trong b tỏng cổng vối hĂm lừỡng xi
mng vĂ bt khẽ lĂ cc nhàn tõ tưo nn lồ rồng lĂ ẵiậu s quyặt ẵnh
cừộng ẵổ chu nắn ca b tỏng. ổ rồng ca b tỏng quan hẻ vối hĂm
lừỡng nừốc/ximng.

Quan hẻ nĂy ẵừỡc t hè hi ẻn qua bi èu ẵó:
ổ rồng %
40

30

20

10

0,3

0 ,4

0 ,5

0,6

0,7

0,8

16


Tý l ẻ: Nừốc/ xi mng

Xem thặ, chợng ta cĩ thè nĩi: b tỏng thỳc chảt lĂ lo-i vt liẻu rồng ,
ẵừỡc ẵc trừng bời kẽch thừốc ca lồ rồng vĂ cch nõi giựa nhựng lồ
nĂy theo d-ng nĂo, bời sỳ khỏng lin tũc trong vi cảu trợc nhừ cc

lin kặt thĂnh cc hưt, bời sỳ kặt tinh tỳ nhin ca cc hydrate.
Nhựng lồ rồng nĂy lĂm cho ẵổ thảm nừốc ca b tỏng tng dạn ẵặn sỳ
trừỗng nờ, sỳ nửt n vĂ ẵiậu ẵĩ củng lĂm cho cõt thắp b gì. Tuọi th
ca b tỏng chu ănh hừờng ca lừỡng thảm nừốc vĂ khẽ qua kặt cảu b
tỏng, ca tẽnh thảm ca hó ximng, vĂ cĩ thè ca ngay că cõt liẻu nựa.
Cc dưng lồ rồng ca b tỏng cĩ thè khi qut qua hệnh v:
Cc dưng lồ rồng ca b tỏng cĩ thè khi qut qua hệnh v:

Rồng vt liẻu khỏng thảm

Rồng nhiậu, tẽnh thảm thảp

Rồng nhiậu, vt liẻu thảm

Rồng ẽt, tẽnh thảm cao

Kặt cảu sứ dũng b tỏng cĩ cừộng ẵổ cao : lĂ cỏng nghẻ cãn
thiặt phăi nghin cửu vĂ thỳ c nghiẻm ẵè cĩ thè sứ dũng rổng rơi trong
nhựng nm tối. B tỏng composit trièn vng phọ biặn cĩ thè phăi sau
nm 2010 nhừng b tỏng dùng chảt kặt dẽnh ximng cĩ sõ hiẻu C40,
C45 s ẵừỡc sứ dũng sốm hỗn. Ăi loan s ẵừa sứ dũng ẵưi trĂ loưi b
tỏng nĂy trong hai ba nm tối.

17


Chợng t a ẵậu bi ặt , b t ỏng composi t dùng chảt kặt dẽ nh l Ă nhỳa h
epỏxy. H pỏxy khỏng phăi ẵơ nhanh chĩn g săn xuảt ẵừỡc mổt l ừỡng t o
l ốn ẵ t hay t hặ xi mng. Bn cưnh sỳ pht t ri èn dãn pỏxy, t rong hai chũc
nm t ối , t rong xày dỳng v ạn phăi l ảy chảt kặt dẽ nh xi mng l Ă ch ẵ-o.

Trừốc ẵày gãn chũc n m khi ẵt vản ẵậ chặ t ưo b t ỏng cĩ mc cao
hỗn mc xi mng l Ă rảt khĩ khn. Ngừội t a ẵơ phăi nghi n cửu cch chặ
t ưo b t ỏng dùng cảp phõi gi n ẵoưn ẵè nàng cao mc b t ỏng bng hoc
cao hỗn mc xi mng chợt ẽ t . Nhừng qui trệ nh cỏng nghẻ ẵè t ưo ẵừỡc b
t ỏng mc cao t heo cả p phõi gi n ẵoưn khỏn g d dĂng nn kặt quă mối nm
t rong phíng t hẽ nghi ẻm.
Nhựng nm gãn ẵày, do pht mi nh ra khĩi si li c mĂ cỏng nghẻ b
t ỏng cĩ nhi ậu t hay ẵọi rò rẻt .
Chợng t a nhc l ưi mổt sõ khi ni ẻm vậ b tỏng l Ăm cỗ sờ cho kiặn
t hửc vậ sỳ pht t ri èn cỏng nghẻ b t ỏng cĩ cừộng ẵổ cao.
B t ỏng l Ă hồn hỡp t ữ cc t hĂnh phãn: cõ t l i ẻu ( l oưi t hỏ vĂ
l o-i m n) dùng t -o khung cõt ch u l ỳc, xi mng vĂ nừốc hĩa hỡp vối nhau
bi ặn t hĂnh ẵ xi mn g. Cc hĩa chảt ngoư i l ai t c ẵổng vĂo b t ỏng l i n
quan ẵặn cc hoưt ẵổng hĩa l ỷ, vt l ỷ vĂ că cỗ hc. Cho nn ẵổ bận ca
b t ỏng l Ă vản ẵậ hặt sửc phửc t -p. Trừốc ẵày ngừội t a nghỉ vậ b t ỏng,
t hừộng coi t rng vản ẵậ cừộng ẵổ. Th ội hiẻn ẵ-i nhệ n b t ỏng lĂ ẵổ bận
ca b t ỏng trong kặt cảu. Nặu nhệ n nhừ t hặ, t rong ẵổ bận cĩ vản ẵậ
cừộng ẵổ, cĩ vản ẵậ b t ỏng phăi ch u ẵừỡc mỏi t rừộng phỗi l ổ, c ĩ vản ẵậ
t c ẵổng ca cc t c nhàn phửc t ưp trong qu t rệ nh ch u l ỳc ca kặt cảu.
ổ bận ca kặt cảu b t ỏng rảt phũ t huổc tý l ẻ nừốc t rn xi mng.
Thỏng t hừộng l ừỡng nừốc cãn t hi ặt cho t hy hĩa xi mng, nghỉ a l Ă
l ừỡng nừốc cãn bi ặn xi mng t hĂnh ẵ xi mng rảt ẽ t so vối l ừỡng nừốc ẵơ
cho vĂo t rong b t ỏng ẵè t -o ra b t ỏng cĩ thè ẵọ, ẵãm ẵừỡ c t hĂnh nn kặt
cảu. Nặu ẵổ sũt hệ nh cỏn l Ă 50mm cho b t ỏng t hỏng t hừộng t a vạn t hảy
t hệ l ừỡng nừốc ẵơ dừ t hữa t ữ 5 ẵặn 6 l ãn so vối yu cãu ẵè t hy h ĩa t hĂnh
ẵ xi mng. Nừốc dừ t hữa t rong b t ỏng khi bõc hỗi t ưo nn cc l ồ rồng
l Ăm cho b t ỏng b xõp vố i nhựng l ồ xõp rảt nhị, cĩ khi bng mt t hừộng
chợng t a khỏng t hảy ẵừỡc.
Chợng t a t hảy rò l Ă Tẽnh chảt ca b t ỏng phũ t huổc vĂo t ý l ẻ N/ X.
Tý l ẻ N/ X nhị t hệ t ẽ nh chảt b t ỏng t õt , t ý l ẻ nĂy l ốn t hệ chảt l ừỡng

b t ỏng kắm. nh l ut nĂy gi l Ă ẵ nh l ut Abrams.
Tữ ẵ nh l ut nĂy, nhi ậu ngừội ẵơ nghỉ hay lĂ l Ăm b t ỏng khỏ ẵi , cĩ
t hè s t hu ẵừỡc l o-i b t ỏng chảt l ừỡng t õt hỗn.
Mổt sỳ t ệ nh cộ t a t hảy
t rong qu trệnh chặ t ưo si li con vĂ
f errosil i con t a t hu ẵừỡc khĩi si li c :
2Si O 2 + C Si + Si O 2 + CO 2
Khĩi si l ic l Ă l o-i vt l i ẻu hặt sửc m n, h-t khĩi sil i c cĩ ẵừộng kẽnh
~ 0,15 Mi con ( 0,00015 mm) . Mổt gam k hĩi si l ic cĩ di ẻn tẽ ch bậ mt

18


khoăng 20 m 2 t -o nn ho-t t ẽ nh cao. H-t khỏng kặt t i nh, chửa 85 - 98%
Di oxyt Si li c( Si O 2 ) .
H-t khĩi si l ic t c ẵổng nhừ l oưi siu puzỏlan, bi ặn ẵọi hydroxyt cal xi cĩ
ẽ ch t ón l ưi t hĂnh cc gel hydrat si li c - cal xi cĩ ẽ ch. Hi ẻu quă ca t c ẵổng
nĂy l Ă gi ăm t ẽ nh t hảm nừốc, bm dẽ nh t ng gi ựa cc hưt cõt li ẻu vĂ cõt
t hắp, cho cừộng ẵổ t õt hỗn vĂ t ng ẵổ bận ca b t ỏn g.
Tý l ẻ nừốc/ xi mng cao l Ăm gi ăm cừộng ẵổ b t ỏng rò rẻt . Bi èu ẵó
sau ẵày cho t hảy quan hẻ gi ừa cừộng ẵổ b tỏng vĂ t ý l ẻ nừốc/xi mng:
100
80
60
40
30
20
10
0,3

0,4

0,5

0 ,6

0,7

0,8

0,9

1 ,0

1,2

1,3

1,4

a : Cừộng ẵổ ch u nắn
b: Cừộng ẵổ ch u uõn
Băng sau ẵày so snh gi ựa hưt khĩi si l i c , t ro bay vĂ xi mng.

Tý t rng kg/ m 3
Tọn t hảt do chy
%
Bậ mt ri ng
m2/g

Xi mng

Khĩi si l i c

1200 - 1400

200 - 300

900 - 1000

2 - 4

3 - 12

20

0,2 - 0,6

0,5

0,2 - 0,5

Tro bay

19


Kặt quă ca vi ẻc sứ dũng h phũ gi a cĩ khĩi si li c căi t hi ẻn chảt l ừỡng b
t ỏng rảt nhi ậu:
Lảy R28 ca b t ỏ ng ẵè quan st t hệ :

B t ỏng khỏng dùng phũ gi a khĩi sil i c , sau 28 ngĂy ẵ-t 50 MPa
B t ỏng cĩ 8% khĩi si l i c vĂ 0,8% chảt giăm nừốc, sau 28 ngĂ y ẵ-t 54
MPa
B t ỏng cĩ 16% khĩi si l i c vĂ 1,6% chảt giăm nừốc, sau 28 ngĂy ẵ-t 100
MPa
Mồi Mga Pascan t ừỗng ẵừ ỗng xảp xì 10 kG/ cm 2 .
i ậu ki ẻn l Ăm nhựng thẽ nghi ẻm nĂy l Ă dùng xi mng PC40
Trừốc ẵày ba nm t rong ngĂnh xày dỳng nừốc t a sứ dũng b t ỏng mc 300
ẵè l Ăm cc b t ỏng ẵợc sn ẵơ kh khĩ khn. Hai ba nm gãn ẵày vi ẻc sứ
dũng b t ỏng mc 400 , 500 t rong vi ẻ c l Ăm n hĂ cao t ãng kh phọ b i ặn. Ch
yặu sỳ nàng chảt l ừỡng ca b t ỏng l Ă nhộ phũ gi a khĩi sil i c.

Sỳ chuyèn dch chảt lịng v trong mỏi trừộng mao dạn khỏng bơo hía
ẵừỡc nu trong ẵnh lut Washburn :

r.
v = . cos
4.d.
Trong ẵĩ :

r - bn kẽ nh l ồ mao dạn
- sửc cng mt ngoĂi
- gĩc t i ặp xợc
d- chi ậu sàu xàm nhp
- ẵổ nhốt ca d ch t hè

Hẻ sõ thảm k, qua tiặt diẻn A, cho qua lừỡng chảt lịng Q , chảt lịng
ảy cĩ ẵổ nhốt vĂ dừối gradient p lỳc dP/dZ rĂng buổc vối nhau
qua ẵnh lut Darcy, ẵnh lut nĂy cĩ thè ẵừỡc trệnh bĂy l-i theo d-ng
sau ẵày :

A
Q = -k . .


dP

dZ

Tẽnh phửc t-p ca sỳ dch chuyèn chảt lịng qua vt liẻu rồn g lĂm cho
nĩ khỏng tuàn th mổt cch ẵỗn giăn ẵnh lut Darcy. Thỳc ra sỳ
dch chuyèn chảt lịng qua vt thè rồng ẵừỡc coi lĂ mổt hiẻn từỡng
khuyặch tn theo ẵnh lut Fick:
dC
20


j = - D .
dL
Trong ẵĩ

j - díng d ch chuyèn
dC/ dL - gradi ent nóng ẵổ
D - hẻ sõ khuy ặch t n

Tữ nhựng ỷ từờng vữa nu trn, lòi cõt ca chảt lừỡng b tỏng
theo quan ẵièm cừộng ẵổ , tẽnh chõng thảm, vĂ nhựng tẽnh chảt ừu viẻt
khc rảt phũ thu ổc vĂo tý lẻ nừốc/ximng.
CĂng giăm ẵừỡc nừốc cĩ thè giăm ẵừỡc trong b tỏng chảt
lừỡng cĂng tng.Giăm ẵừỡc lừỡng nừốc trong b tỏng, mi chì tiu

chảt lừỡng ẵậu tng, trong ẵĩ cĩ tẽnh chảt chõng thảm. Chợ ỷ:
giăm nừốc nhừng vạn phăi ẵăm băo tẽnh cỏng t c ca b tỏng.
Trừốc ẵày , nm 1968, t-i Viẻt trệ, Bổ Xày dỳng cĩ tọ chửc Hổi
ngh toĂn quõc vậ B tỏng khỏ nhừng khỏng thĂnh cỏng vệ chì giăm 10
lẽt nừốc trong 1 m3 b tỏng mĂ muõn b tỏng ẵãm ẵ chc ẵơ chy mảt
gãn hai trm ẵãm rung cc loưi. Khi b tỏng khỏng chc ẵc thệ mi
tẽnh chảt ẵậu b ănh hừờng giăm theo.
Kặt quă chảt lừỡng b tỏng ca ẵỡt thao din b tỏng khỏ t-i
Viẻt trệ 1968 khỏng ẵưt yu cãu nhừ thỏng thừộng. iậu nĂy dạn ẵặn
kặt lun lĂ khỏng thè giăm nừốc bng phừỗng php cỗ hc thỏn g
thừộng mĂ hừống nghin cửu lĂ phăi tệm chảt liẻu gệ ẵĩ căi thiẻn hoĂn
toĂn tẽnh chảt ca b tỏng.
2. Khe k, nửt n:
Cỏng trệnh ngn cch vậ kặt cảu cĩ thè bng b tỏng, cĩ thè
bng g-ch củng ẵậu cĩ khă nng xuảt hiẻn vặt nửt, cĩ thè do mổt
nguyn nhà n, cĩ thè do nhiậu nguyn nhàn tc ẵổng ẵóng thội.
Vặt nửt xăy ra do b tỏng b co ngĩt khi khỏng tuàn th chặ ẵổ ẵãm
vĂ lốp ẵọ b tỏng trong cỏng nghẻ thi cỏng b tỏng. Lo-i vặt nửt nĂy
cín do trệnh tỳ thi cỏng b tỏng khe thi cỏng bõ trẽ khỏng hỡp lỷ. ơ
21


dùng nừốc ẵè trổn b tỏng mĂ ta biặt lừỡng nừốc nĂy nhiậu hỗn
lừỡng nừốc cãn cho thy hĩa xi mng rảt nhiậu nn chuyẻn co ngĩt
lĂ ẵiậu chc chn xăy ra. Cĩ giăi php cỏng nghẻ tõt ẵè hưn chặ sỳ
sinh ra vặt nửt co ngĩt lĂ nhiẻm vũ ca ngừội kỵ sừ.
Vặt nửt do sỳ tịa nhiẻt ẵổ ca khõi b tỏng khi ẵọ b tỏng khõi lốn.
Thừộng vặt nửt lo-i nĂy cĩ d-ng chàn chim. Cãn thiặt chia khõi b
tỏng thĂnh nhựng khõi cĩ thè tẽch phăi chng ẵè nhiẻt sinh ra ẵ tịa
vĂo khỏng khẽ củng nhừ dùng cc biẻn php hư nhiẻt nhừ dù ng nừốc

l-nh trổn b tỏng, qu-t giĩ thọi vĂo b tỏng, h- nhiẻt mỏi trừộng
chửa b tỏng ...
Vặt nửt do qu trệnh chu tăi ca b tỏng sinh ra. Chợng ta ẵậu biặt
b tỏng cõt thắp lĂ kặt cảu ẵĂn hói. Nhừ vy cĩ tăi trng tc ẵổng
thệ cĩ biặn d-ng. Khi biặn dưng qu giối hưn nĂo ẵĩ thệ ta quan st
thảy ẵừỡc vặt nửt. Nhựng bè chửa vĂ cỏng trệnh ngãm cãn chõng
thảm khi tẽnh theo trưng thi giối hưn cãn kièm tra thm ẵiậu kiẻn
khỏng cho hệnh thĂnh khe nửt. Cĩ thè do chừa cĩ kinh nghiẻm mĂ
cảu t-o kặt cảu khỏng băo ẵăm sỳ ngn ngữa nhựng khe nửt ngoĂi ỷ
muõn ngừội thiặt kặ. iậu mĂ nhựng ngừội thiặt kặ kặt cảu b tỏng
cõt thắp chừa cĩ kinh nghiẻm cĩ thè ẵè xăy ra lĂ sỳ phàn bõ cc
thanh cõt thắp ẵừộng kẽnh qu lốn vĂ bõ trẽ khoăng cch giựa cc
thanh qu xa củng cĩ thè gày vặt nửt lo-i nĂy.
Vặt nửt do hiẻn từỡng lợn khỏng ẵậu. Nhiậu khi do muõn tn dũng
mổt mt từộng cĩ sn lĂm kặt cảu ẵở lốp chõng thảm, qu trệnh sứ
dũng cc bổ phn tiặp xợc vối ẵảt lợn khc nhau pht sinh vặt nửt.
Nhừ thặ, cĩ thè lợn sinh nử t do nận ẵảt cĩ tẽnh chảt chu tăi khỏng
ẵóng ẵậu, nhừng cĩ thè do tăi trng tc ẵổng khỏng ẵóng ẵậu xuõng
nận.
Củng cĩ thè do kặt cảu kh dĂi ẵt trn nhựng phay ẵảt khc
nhau sinh hiẻn từỡng lợn khỏng ẵậu xắ kặt cảu bng nhựng vặt nửt.
Cc hãm phíng khỏng cĩ kặt cảu hãm chẽnh rảt nng, trn hãm
chẽnh lưi cĩ cc lốp ẵảt, ẵ hổc cao, dĂy ẵ ln trong khi cnh cãu
thang ca hãm ẵơ nh, mịng, lưi khỏng cĩ cc lốp ẵ nng. Nhừ vy
khõi hãm chẽnh b lợn nhiậu hỗn cc cnh cãu thang lĂm xắ chồ nõi
giựa hãm chẽnh vĂ cãu thang.
22


Nặu trong cỏng trệnh ngàm phăi mc nhựng õng xuyn qua mĂ khỏng

xứ lỷ tõt nhựng khe k quanh õng, nừốc s vĂo trong cỏng trệnh theo
khe k quanh cc õng nĂy.
Trong qu trệnh phãn xày ẵơ lĂm xong, bĂn giao mt bng cho phãn
lp ẵt thiặt b, ngừội lp ẵt thiặt b khỏng chợ ỷ băo quăn cỏng
trệnh chõng thảm, lĂm sinh nhựng khe k cho nừốc thảm vĂo cỏng
trệnh.
Trong ẵiậu kiẻn nừốc ta hiẻn nay ,nhiậu cỏng trệnh làn cn nhau
lĂm sau khi cỏng trệnh trừốc ẵơ chõng thảm mĂ ẵĩng cc kièu gày
xung lỳc lốn, rung ẵổng ănh hừờng chung quanh kh xa lĂm nửt n
cỏng trệnh ngãm ẵơ cĩ ( NhĂ chiặu bĩng Khn quĂng ẵị vĂ viẻc thi
cỏng trũ sờ Hổi ẵóng Nhàn dàn thĂnh phõ HĂ nổi).
3.2 Cch sứ lỷ - phàn loưi giăi php cỏng nghẻ chặ tưo
Chõng thảm c ho cỏng trệnh ngãm nn ẵừỡc xem xắt dừối con mt
tọng thè cc vản ẵậ tữ khàu khăo st, thiặt kặ, chặ tưo, thi cỏng vĂ
că viẻc sứ dũng cỏng trệnh nựa.
1. Khăo st :
Sỳ cung cảp sõ liẻu thy vn phăi ẵăm băo sỳ chẽnh xc. Mửc
nừốc ngãm mùa khỏ. Mửc nừốc n gãm mùa mừa. ThĂnh phãn hĩa hc
ca nừốc ngãm. Cảu t-o ẵa chảt cỏng trệnh. Hặt sửc chợ ỷ ẵặn sỳ
khỏng ẵóng ẵậu ca nận ẵảt. Cc phay, cc vặt ẵửt gơy, lch sứ tưo
thĂnh nận ờ khu vỳc ẵt mĩng.
Cỏng trệnh Supe -phõt pht Làm thao lĂ ẵièn hệnh ca sỳ cung
cảp sõ liẻu thy vn cỏng trệnh khỏng chẽnh xc dạn ẵặn giăi php
chõng thảm khỏng ẵợng.

2. Thiặt kặ:
* Cảu tưo kiặn trợc : Viẻc lỳa chn giăi php lĂm tữ tọng qut ẵặn chi
tiặt. Chn giăi php chung rói mối chn chi tiặt.
23

Nhựng vản ẵậ vậ tọng thè cĩ:
Giăi php chung vậ v trẽ lốp chõng thảm
Chõng thảm mậm hay cửng
Cc khe co dơn vĂ khe nhiẻt
Phàn ẵoưn, phàn khu chõng nửt do khoăng cch vĂ cc chiậu kặt
cảu qu lốn.
Chi tiặt cảu t-o chợ ỷ:
Lỳa chn cc lốp ngn nừốc
Cảu t-o chõng ẵửt gơy cũc b ổ
Cảu t-o chõng xỏ, trừỡt gày gảp rói ẵửt lốp chõng thảm.
Lốp băo vẻ mĂng chõng thảm
Cc giăi php cảu tưo khe lợn, khe nhiẻt
L chn ẵừộng thảm
Cảu t-o vĂ chn nhắt chung quanh õng xuyn qua cỏng trệnh.
Băn tĩm tt nĂy chì nu mổt sõ trừộng hỡp cảu t-o kiặn trợc hay
gp phăi sứ lỷ:
Lốp chõng thảm cĂng giăn ẵỗn vậ hệnh dng cĂng tõt.
3. Thi cỏng:
Cc giăi
băo ẵăm chảt
trch theo dòi
cỏng trệnh. Cũ

php thi cỏng phăi thỳc hiẻn ẵợng quy trệnh thao tc,
lừỡng trong tững khàu cỏng tc. Cãn cĩ cn bổ ẵc
chảt lừỡng v Ă hừống dạn thi cỏng chõng thảm tữ ẵãu
thè mổt giăi php thi cỏng ẵậ cp ờ phãn dừối.

4. Sứ dũng cỏng trệnh:

Cỏng trệnh cãn luỏn luỏn ẵừỡc băo trệ, duy tu theo ẵợng h-n kỹ.
Mồi khi cĩ biặn ẵổng nhừ cãn ẵũc ẵo, thay ẵọi nhiẻm vũ chảt tăi củng
nhừ cĩ cc tc nhàn lĂm suy giăm chảt lừỡng khc cãn cĩ ỷ kiặn ca
nhựng ngừội cĩ chuyn mỏn. ũc ẵo bữa bơi củng lĂ nguyn nhàn
quan trng gày nửt n cỏng trệnh, ph hoưi lốp chõng thảm.
24


5. Giăi php:
5.1. Phàn lo-i :

Vậ hừống chung chia ra
* H- mửc nừốc ngãm, lo-i trữ nguón nừốc vĂo
cỏng trệnh.
* T-o lốp mĂng ngn khỏng cho nừốc thảm vĂo
cỏng trệnh.
Vậ sứ dũng lốp mĂng ngn chia ra
* MĂng ngn cửng, dùng cho kặt cảu thĂnh
khõi cĩ ẵổ ẵĂn hói thảp, biặn d-ng coi nhừ
khỏng cĩ hay khỏng ẵng kè.
* MĂng ngn mậm, kặt cảu dĂi rổng hỗn lo-i
cửng cĩ biặn dưng nhừng khỏng vừỡt qu giối
h-n lĂm ẵửt mĂng ngn.

5.2. Giăi php vĂ cỏng nghẻ:
5.2.1 H- mửc nừốc ngãm :
T-i nhựng nỗi cĩ mửc nừốc ngãm ln xuõng theo mùa trong n m,
cỏng trệnh khỏng thừộng xuyn ngàm trong nừốc nn dùng giăi php hư
mửc nừốc ngãm.
Tưo rơnh thu nừốc sàu hỗn ẵy cỏng trệnh. Trong rơnh nĂy ẵt

cc loưi vt liẻu thot nừốc nhanh nhừ ct to hưt, ẵ rm, ẵ 4x6. y
mng ẵt õng dạn bng b tỏng cĩ ẵừ ộng kẽnh trong ca õng khoăng
30. ThĂnh õng cĩ lồ ẵè nừốc bn ngoĂi cĩ thè chăy d dĂng vĂo trong
õng. Hẻ rơnh nĂy dạn tối mổt tr-m bỗm hoc nặu ẵa hệnh cho phắp vệ
ẵy rơnh cao hỗn mửc trn ca sỏng, ngíi, mừỗng thệ cho tho nừốc ra
sỏng ngíi hoc mừỗng , mng.
25