Môn h c
NH P MÔN I U KHI N THÔNG MINH
Gi ng viên: PGS. TS. Hu nh Thái Hoàng
B môn i u Khi n T
ng
Khoa i n – i n T
i h c Bách Khoa TP.HCM
Email:
Homepage: />
19 August 2014
© H. T. Hoàng - ÐHBK TPHCM
1
Ch
ng 3
I U KHI N M
19 August 2014
© H. T. Hoàng - ÐHBK TPHCM
2
N i dung ch
ng 3
Gi i thi
hi u đi u khi n m
Thi t k b đi u khi n m d a vào kinh nghi m
B đi u khi n PID m
Thi t k b đi u khi n m dùng lý thuy t Lyapunov
Thi t k và mô ph ng h th ng đi u khi n m dùng
Matlab
Th c thi b đi u khi n m dùng vi đi u khi n
Th c thi b đi u khi n m dùng PLC
19 August 2014
© H. T. Hoàng - ÐHBK TPHCM
3
GI I THI U I U KHI N M
19 August 2014
© H. T. Hoàng - ÐHBK TPHCM
4
H th ng đi u khi n b i ng
Tín hi u đ t
i v n hành
it
ng
Tín hi u ra
đi u khi n
c t có nh ng đ i t ng K r t ph c t p, có tính phi
tuy n cao khó K b ng ph ng pháp thông th ng do
không th xác đ nh đ c mô hình toán c a đ i t ng.
Con ng
i v i kh n ng x lý tinh x o c a b não sau
khi tr i qua quá trình đào t o và tích l y kinh nghi m l i
có th đi u khi n đ c các đ i t ng ph c t p mà
không c n bi t gì v mô t toán h c c a đ i t ng.
ng
Th
19 August 2014
© H. T. Hoàng - ÐHBK TPHCM
5
i u khi n m
Tín hi u đ t
it
ng
g
Tín hi u ra
đi u khi n
i u khi n m cung c p ph ng pháp đ bi u di n, x
lý và th c thi tri th c tr c giác c a con ng i.
Kinh nghi m chuyên gia đ
c tích h p vào b đi u
khi n m trong quá trình thi t k h th ng.
19 August 2014
© H. T. Hoàng - ÐHBK TPHCM
6
C u trúc b đi u khi n m
B đi u khi n m c b n
H qui t c
Ti n
M
x lý
hóa
Ph
ng pháp
Gi i
H u
m
x lý
suy di n
19 August 2014
© H. T. Hoàng - ÐHBK TPHCM
7
C u trúc b đi u khi n m
B đi u khi n m c b n
H qui t c
Ti n
M
x lý
hóa
Ph
ng pháp
Gi i
H u
m
x lý
suy di n
B đi u khi n m c b n:
h qui t c đi u khi n rút ra t kinh nghi m chuyên gia
trong vi c đi u khi n đ i t ng.
khâu m hóa chuy n giá tr rõ ph n h i t ngõ ra c a đ i
t ng thành giá tr m đ h qui t c có th suy lu n đ c
khâu gi i m chuy n giá tr m suy lu n đ
c ngõ ra
c a h qui t c thành giá tr rõ đ đi u khi n đ i t ng
19 August 2014
© H. T. Hoàng - ÐHBK TPHCM
8
C u trúc b đi u khi n m
B đi u khi n m c b n
H qui t c
Ti n
M
x lý
hóa
Ph
ng pháp
Gi i
H u
m
x lý
suy di n
Ti n x lý:
lý
vi phân, tích phân tín hi u
chu n hóa, l
ng t hóa
l c nhi u
H u x lý:
ý b khu
u c
ch đ i c
chuy
uy n tín hi u g
gi i m c
chu
u n
hóa thành giá tr v t lý.
19 August 2014
© H. T. Hoàng - ÐHBK TPHCM
9
Thi t k b đi u khi n m
Thi t k d a vào
à kinh
ki h nghi
hi m chuyên
h ê gia
i
Thi t k b đi u khi n PID m
Thi t k d a trên
t ê lý thuy
th
t Lyapunov
L
19 August 2014
© H. T. Hoàng - ÐHBK TPHCM
10
Thi t k b đi u khi n m
d a vào kinh nghi m chuyên gia
19 August 2014
© H. T. Hoàng - ÐHBK TPHCM
11
Thi t k d a vào kinh nghi m chuyên gia
B c 1: Xác đ nh bi n vào
vào, bi n ra (và bi n tr ng thái
thái, n u
c n) c a đ i t ng.
B c 2: Chu n hóa bi n vào, bi n ra v mi n giá tr [0,1] hay
[ 1 1]
[1,1]
B c 3: nh ngh a các giá tr ngôn ng cho bi n vào và bi n
ra;; đ nh l ng
g các g
giá tr ngôn
g ng
g b ng
g các t p m .
B c 4: Xây d ng h qui t c m b ng cách v hình minh h a
đ có ý t ng đ a ra m t s qui t c đi n hình, sau đó áp d ng
tính liên t c c a h m và tính đ i x ng đ đ a ra các qui t c
còn l i.
B c 5: Ch n PP suy di n (MAX–MIN hay MAX–PROD)
B c 6:
6 Ch n PP gii i m (t
(tr ng tâm
tâ hay
h t/bình
t/bì h có
ó ttr ng s )
B c 7: Mô ph ng ho c th c nghi m đánh giá k t qu , tinh
ch nh các thông
g s c a B K đ đ t ch t l ng
g mong
g mu n.
19 August 2014
© H. T. Hoàng - ÐHBK TPHCM
12
Thí d : i u khi n m gi cân b ng h con l c ng
c
M : tr ng l
ng xe [Kg]
m : tr ng
g l ng
g con l c [[Kg]
g]
l : chi u dài con l c [m]
u : l c tác đ ng vào xe [N]
g : gia t c tr ng tr
ng [m/s2]
x : v trí xe [m]
: góc gi a con l c và
ph
h ng th ng đ ng [[rad]
d]
( M m ) x ml(sin ) 2 ml(cos ) u
mx cos ml mg sin
19 August 2014
© H. T. Hoàng - ÐHBK TPHCM
13
Các bi n vào và bi n ra c a b đi u khi n
Ch n các bi n vào/ra:
4 bi n vào: góc l ch c a con l c, v n t c góc c a
con l cc, v trí xe và t c đ xe
bi n ra là l c tác d ng vào xe.
T p c s c a các bi n ph thu c ch y u vào đ i
t ng, ta ch n nh sau:
Góc l ch: [[0
0.3,0.3]
3 0 3] (rad)
V n t c góc: [1, 1] (rad/sec)
V trí xe: [3,
[ 3 3] (m)
V n t c xe: [3, 3] (m/sec)
L c tác d ng: [[40,
40 40] (N)
19 August 2014
© H. T. Hoàng - ÐHBK TPHCM
14
Các h s chu n hóa
Chu n hóa
Ch
hó t p c s c a các
á bi n vào/ra
à / v mii n
[1, 1], do đó các ma tr n h s khu ch đ i c a các
kh i ti n x lý và h u x lý nh sau:
Các
h s ti n x lý:
1
1
1
, K 2 1, K 3 , K 4
K1
0.3
3
3
H
s h u x lý:
K 5 40
19 August 2014
© H. T. Hoàng - ÐHBK TPHCM
15
nh ngh a các giá tr ngôn ng
ZE
NE
cho các bi n vào
NE
PO
ZE
PO
1
0
Góc l ch
x
1
1
NE
ZE
0
V trí xe
1
NE
PO
ZE
PO
1
0
V n t c góc
19 August 2014
1
x
1
© H. T. Hoàng - ÐHBK TPHCM
0
V n t c xe
1
16
nh ngh a các giá tr ngôn ng bi n ra
NE NM NS
1 0.66 0.33
ZE PS PM
0
0.33 0.66
PB
1
u
L c đi u khi n xe
Chú ý:
ý S l ng giá
iá ttr ngôn
ô ng tùy
tù ch
h n, th ng
là s l đ i v i bài toán đi u khi n n đ nh hóa ho c
san b ng sai l ch
19 August 2014
© H. T. Hoàng - ÐHBK TPHCM
17
Qui t c đi u khi n m đ
19 August 2014
c đ a ra d a vào kinh nghi m
© H. T. Hoàng - ÐHBK TPHCM
18
Qui t c đi u khi n m đ
19 August 2014
c đ a ra d a vào kinh nghi m
© H. T. Hoàng - ÐHBK TPHCM
19
Mô ph ng đi u khi n m gi cân b ng h con l c ng
19 August 2014
© H. T. Hoàng - ÐHBK TPHCM
c
20
K t qu đi u khi n
19 August 2014
© H. T. Hoàng - ÐHBK TPHCM
21
Thi t k b đi u khi n PID m
19 August 2014
© H. T. Hoàng - ÐHBK TPHCM
22
i u khi n PD m dùng h qui t c Mamdani
B đi u khi n PD m th ng đ
các tr ng h p sau đây:
it
c s d ng trong
ng có khâu tích phân lý t
ng
ng, ho c
n đ nh hóa tr ng thái c a đ i t ng xung
quanh đi m cân b ng (u , x ) , trong đó u 0 .
19 August 2014
© H. T. Hoàng - ÐHBK TPHCM
23
Trình t
thi t k b đi u khi n PD m
c 1: Xác đ nh t m giá tr c a:
bi n vào: sai s (E) và vi phân sai s (DE)
bi n ra: tín hi u đi u khi n (U)
B c 2:
2 Xác
Xá đ nh
h các
á h s chu
h n hóa
hó bi n vào,
à bi n ra v
mi n giá tr [1,1]
B c 3: nh ngh
g a các g
giá tr ngôn
g ng
g cho bi n vào và bi n
ra; đ nh l ng các giá tr ngôn ng b ng các t p m
B c 4: Xây d ng h qui t c m b ng cách v hình minh h a
đ có ý t ng đ a ra m t s qui t c đi n hình
hình, sau đó áp d ng
tính liên t c c a h m và tính đ i x ng đ đ a ra các qui t c
còn l i.
B c 5:
5 Ch n PP suy di n (MAX–MIN
(MAX MIN hay
h MAX–PROD)
MAX PROD)
B c 6: Ch n PP gi i m (tr ng tâm hay t/bình có tr ng s )
B c 7: Mô p
ph ng
g ho c th c nghi
g m đánh g
giá k t q
qu , tinh
ch nh các thông s c a B K đ đ t ch t l ng mong mu n.
B
19 August 2014
© H. T. Hoàng - ÐHBK TPHCM
24
Thí d
Ph
ng chuy n đ ng c a tàu
K PD m h
ng trình vi phân mô t đ i t
ng:
1 1
1 3
k
3 (t ) (t )
(t ) (t )
(t ) (t )
1 2
1 2
1 2
Trong đó:
góc c a bánh lái
Tín hi u vào ((t)) ((radian)) là g
Tín hi u ra (t) (radian) là góc (h ng) chuy n đ ng c a tàu.
19 August 2014
© H. T. Hoàng - ÐHBK TPHCM
25