Bài thu hoạch kỹ năng ứng xử và tạo lập mối quan hệ (11)

TRƯỜNG ĐẠI HỌC TÂY ĐÔ
TRUNG TÂM ĐÀO TẠO CHUẨN ĐẦU RA VÀ PTNNL

BÀI THU HOẠCH CUỐI CHUYÊN ĐỀ

KỸ NĂNG ỨNG XỬ VÀ TẠO LẬP MỐI QUAN HỆ

NGƯỜI THỰC HIỆN: TRẦN THANH TUNG
CÁN BỘ HƯỚNG DẪN:
DIỄN GIẢ - CHUYÊN
GIAQUẢN
TÂM LÝ
LỚP:
LÍ ĐẤT ĐAI 8
HUỲNH ANH BÌNH
HẠN NỘP: 05/08/2016

CẦN THƠ THÁNG
7/2016
1


Lời Mở Đầu
Giao tiếp là điều kiện tồn tại của con người thông qua giao tiếp cá nhân gia
nhập vào các mối quan hệ xã hội, tiếp thu nền văn hóa xã hội lịch sử, biến nó thành
cái riêng của mình, đồng thời củng góp phần vào phát triển văn hóa chung. Xã hội
càng phát triển, khoa học kỹ thuật càng hiện đại ảnh hưởng đến hành vi, sự suy nghỉ
và cuộc sống của con người nên mối quan hệ giửa con người với con người càng
được quan tâm, vì thế giao tiếp được xem là vấn đề thời sự trong nhiều lĩnh vực nhất
là những lĩnh vực làm việc trực tiếp với con người như giáo dục, làm việc, ngoại
giao… ngày nay giao tiếp là phương tiện để con người hợp tác cùng nhau, hướng tới

mục đích bình đẳng, hạnh phúc. Nhu cầu giao tiếp là nhu cầu quan trọng của con
người,để thỏa mản mhu cầu giao tiếp và tiến hành giao tiếp có kết quả con người
cần có kĩ năng giao tiếp.
Vấn đề giao tiếp của học sinh, sinh viên là vấn đề đáng quan tâm, sinh viên là
lao động trẻ của đất nước trong tương lai họ cần những tri thức kĩ năng giao tiếp,
chính từ những kiến thức về kỉ năng giao tiếp giúp họ có những mối quan hệ tốt hơn
với bạn bè, thầy cô, điều này là nhân tố giúp tạo điều kiện tốt cho việc học tập, học
hỏi, giao lưu, lĩnh hội tri thức. mặt khác sau khi rời ghế nhà trường, sinh viên có
những kỉ năng cơ bản về giao tiếp giúp họ sống tốt, thành công trong các mối quan
hệ về giao tiếp xã hội và môi trường làm việc của mình.

2


I. Những lỗi mà các bạn trẻ thường gặp trong giao tiếp và cách khắc phục

Bạn có thể cải thiện kỹ năng giao tiếp của bạn không? Chắc chắn là có. Có thể
cần một khoảng thời gian để thay đổi thói quen trò chuyện đã ăn sâu trong bạn,
nhưng việc này là có thể. Để không làm cho bài viết này dài hơn cần thiết, chúng ta
hãy trực tiếp bàn về một số sai lầm phổ biến mà nhiều người mắc phải trong khi trò
chuyện cũng như một vài giải pháp khắc phục.
1. Không lắng nghe
Ernest Hemingway đã từng nói: “Tôi thích lắng nghe. Tôi đã học được rất
nhiều từ việc lắng nghe một cách cẩn thận. Hầu hết mọi người không bao giờ lắng
nghe.” Đừng giống như hầu hết mọi người đó. Đừng chỉ háo hức chờ đợi đến lượt
mình nói chuyện. Hãy kiềm chế cái tôi của bạn. Hãy học cách lắng nghe những gì
mọi người đang thực sự nói. Khi bạn bắt đầu thực sự lắng nghe, bạn sẽ nhận ra được
vô số hướng để tiếp cận cuộc trò chuyện. Nhưng tránh các câu hỏi dạng Có/Không
vì bạn sẽ không nhận được nhiều thông tin khi hỏi như vậy. Ví dụ: nếu ai đó nói rằng
họ đã đi câu cá với một vài người bạn vào tuần trước thì bạn có thể hỏi:

Bạn đã đi câu cá ở đâu?
Tại sao bạn lại thích câu cá?
Ngoài câu cá khi bạn còn làm gì ở đó nữa không?
Và người đó sẽ đào sâu vào chủ đề này để cung cấp cho bạn thêm thông tin
cũng như những ý tưởng để bạn tiếp tục. Nếu điều đầu tiên họ nói là : “Ồ, tôi không
biết” thì bạn cũng đừng vội từ bỏ. Cố gắng thúc đẩy họ thêm. Hỏi lại lần nữa. Họ
biết rằng họ chỉ cần suy nghĩ nhiều thêm một chút. Và khi họ bắt đầu mở lời, cuộc
trò chuyện sẽ trở nên thú vị hơn bởi vì nó không còn cứng nhắc nữa.
Không biết cách lắng nghe là một trong những sai lầm thường gặp nhất trong
kỹ năng giao tiếp hằng ngày.
2. Đặt câu hỏi quá nhiều
Nếu bạn hỏi quá nhiều, cuộc nói chuyện sẽ giống như một cuộc thẩm vấn.
Hoặc giống như bạn không đóng góp ý kiến gì cả. Một lựa chọn khác là trộn lẫn các
câu hỏi với các câu nói. Tiếp tục cuộc trò chuyện ở trên, bạn có thể bỏ qua các câu
hỏi và nói: Vâng, thật là tuyệt vời khi được đi chơi với bạn bè và thư giãn vào cuối
tuần. Chúng tôi thường mang một két bia ra công viên và cùng nhau chơi cờ. Hay
đấy. Còn chúng tôi thì đã đi chơi bằng thuyền của bạn tôi vào tháng trước, và tôi đã
thử những mồi câu mới chế tạo. Chúng quả thực rất sát cá..
Và sau đó là cuộc trò chuyện có thể trôi chảy từ đó. Và bạn có thể thảo luận về
đánh cờ, hay những ưu điểm, nhược điểm của các loại mồi khác nhau hoặc loại bia
yêu thích của bạn.
3. Giới hạn chính mình
Khi trò chuyện với một người nào đó bạn vừa gặp mặt, hoặc khi một vài chủ
đề thông thường trở nên nhàm chán, một sự im lặng hoặc một tâm trạng khó xử có
thể xuất hiện. Hoặc bạn có thể trở nên lo lắng vì không biết chính xác lý do tại sao.
Leil Lowndes từng nói: “Đừng bao giờ rời khỏi nhà mà không đọc báo.”
3


Nếu bạn đang cạn kiệt ý tưởng để nói, thì bạn luôn có thể chữa cháy bằng cách nói

về những tin tức hiện nay. Bạn cũng nên cập nhật các chủ đề đang phổ biến. Nhận
xét về hồ cá tại bữa tiệc, hay một bộ phục trang Halloween thú vị của một cô gái
hoặc danh sách các bài hát của chủ nhà. Bạn luôn luôn có thể bắt đầu một cuộc trò
chuyện mới về những thứ xung quang bạn. Giả sử như bạn đã có các mối quan hệ
thân thiết. Nếu bạn cảm thấy lo lắng hoặc ngại ngùng khi gặp ai đó lần đầu tiên, hãy
cố gắng giả định các mối quan hệ.
Khoá học Kỹ năng giao tiếp ứng xử
Khoá học Kỹ năng giao tiếp ứng xử - GV Nguyễn Hoàng Khắc Hiếu
Có nghĩa là bạn có thể tưởng tượng ra cảm xúc của bạn khi gặp một người bạn
thân. Và giả vờ rằng người quen mới này là một trong những người bạn thân đó của
bạn. Nhưng đừng lạm dụng nó, tất nhiên là bạn không nên ôm hôn họ ngay lập tức.
Nhưng nếu bạn tưởng tượng như vậy, bạn sẽ đi vào một trạng thái cảm xúc tích cực.
Và bạn sẽ chào hỏi và bắt đầu nói chuyện với người mới với một nụ cười, một thái
độ thân thiện, thoải mái.Vì đó là cách bạn nói chuyện với bạn bè. Nghe có vẻ điên rồ
một chút, hay quá đơn giản. Nhưng nó thực sự có tác dụng.
4. Kĩ năng truyền đạt kém
Một trong những yếu tố quan trọng nhất của một cuộc trò chuyện không phải
là những gì bạn nói, mà là cách bạn nói. Việc thay đổi những thói quen này có thể
tao ra một sự khác biệt lớn bởi vì giọng nói và ngôn ngữ cơ thể là một phần quan
trọng trong giao tiếp. Một số điều bạn cần xem xét:
Chậm lại. Khi bạn hào hứng về một cái gì đó bạn có khả năng sẽ nói nhanh
hơn. Cố gắng làm chậm lại. Điều này sẽ làm cho mọi người dễ dàng lắng nghe bạn
và giúp bạn truyền tải những gì bạn muốn nói với họ điều này sẽ giúp bạn ghi điểm
về kỹ năng giao tiếp trong mắt mọi người.
Nói to lên. Đừng ngại nói lớn khi cần thiết để mọi người nghe được bạn.
Nói rõ ràng. Không lí nhí. Nói chuyện với cảm xúc: Không ai chịu lắng nghe
lâu nếu bạn cứ nói chuyện với một giọng đều đều. Hãy để giọng nói phản ánh cảm
xúc của bạn.
Sử dụng các khoảng nghỉ: Nói chậm lại cộng thêm một khoảng dừng nhỏ giữa
các suy nghĩ hay các câu nói sẽ tạo ra một chút căng thẳng và dự đoán. Mọi người sẽ

bắt đầu lắng nghe chăm chú hơn.
Bạn có thể lắng nghe một trong các CD của Brian Tracys hoặc các podcast của
Steve Pavlina. Hãy nghe xem việc sử dụng các khoảng nghỉ ngắn đã làm cho những
gì họ đang nói thú vị hơn như thế nào. Tìm hiểu một chút về việc cải thiện ngôn ngữ
cơ thể vì điều này có thể giúp bạn truyền đạt hiệu quả hơn. Tìm hiểu về tiếng cười,
tư thế và cách giữ thức uống trong 18 cách để cải thiện ngôn ngữ cơ thể của bạn
5. Luôn muốn thu hút sự chú ý
Tôi thường mắc phải lỗi này. Mọi người tham gia vào cuộc trò chuyện cần phải
được tỏa sáng. Không gián đoạn ai đó khi họ đang kể chuyện hoặc chia sẻ quan
điểm của họ về những gì bạn đang thảo luận để chuyển hướng sự chú ý trở lại chính
mình. . Hãy tìm sự cân bằng giữa nghe và nói.
6. Chứng tỏ mình đúng
4


Tránh tranh cãi và cố gắng là người đúng trong tất cả các chủ đề. Thường một
cuộc trò chuyện không thực sự là một cuộc thảo luận. Thay vào đó trò chuyện là một
cách duy trì tâm trạng tốt. Không ai ấn tượng nếu bạn “chiến thắng” mỗi cuộc trò
chuyện. Thay vào đó chỉ cần ngồi lại, thư giãn và duy trì những cảm xúc tốt đẹp.
7. Nói về một chủ đề lạ lẫm hay tiêu cực
Nếu bạn đang ở trong một buổi tiệc hoặc ở một nơi mà bạn chỉ mới vừa kết
bạn với một số người, bạn nên tránh một số chủ đề nhất định. Bạn nên tránh nói về
sức khỏe không tốt hay các mối quan hệ tồi tệ, công việc hoặc ông chủ không hấp
dẫn, các vụ giết người hàng loạt, hay các biệt ngữ kỹ thuật mà chỉ có bạn và một số
người khác hiểu, hoặc bất cứ điều gì có thể dập tắt năng lượng tích cực của mỗi
người. Những chủ đề như tôn giáo hay chính trị nên được để dành để bàn luận với
những người bạn thân của bạn thôi.
8. Nhàm chán
Đừng ba hoa về chiếc xe mới của bạn trong 10 phút mà không để ý đến môi
trường xung quanh. Sẵn sàng ngưng một chủ đề nào đó khi bạn bắt đầu làm mọi

người chán nản. Hoặc khi mọi người bắt đầu nhàm chán và chủ đề không còn thú vị
để bàn luận. Một cách tốt để có những chủ đề thú vị để bàn luận- chỉ đơn giản là
sống một cuộc sống thú vị. Và tập trung vào những điều tích cực. Đừng than vãn về
sếp hoặc công việc của bạn, mọi người không muốn nghe điều đó. Thay vào đó, hãy
nói về chuyến du lịch gần đây của bạn, một số chuyện hài hước xảy ra trong khi bạn
mua sắm quần áo, kế hoạch cho đêm giao thừa hoặc một cái gì đó buồn cười hoặc
thú vị.
Một cách khác để quan tâm người khác thật lòng. Như Dale Carnegie đã nói:
“Bạn có thể quen được nhiều bạn bè trong hai tháng bằng cách thực sự quan tâm đến
người khác hơn là trong hai năm cố gắng để người khác quan tâm đến bạn. Nói cách
khác, cách để kết bạn là hãy trở thành một người bạn.“Biết một chút về nhiều thứ
hoặc ít nhất là cởi mở để nói về chúng thay vì cố gắng để lái cuộc trò chuyện trở lại
chủ đề yêu thích của bạn. Nghĩa là: nói về những cái gì đó giống như công việc, ban
nhạc rock yêu thích, TV-show và nhiều những thứ khác… “Khai thông” một chút và
đừng cứ mãi đeo bám về một chủ đề, việc này sẽ làm cho cuộc trò chuyện thoải mái
và cởi mở hơn. Bạn sẽ như một người có thể nói về nhiều vấn đề một cách dễ dàng .
Khi bạn đã có nhiều kinh nghiệm với những người khác, bạn sẽ thấy phẩm chất này
rất đáng giá trong một cuộc trò chuyện và làm cho bạn cảm thấy rằng bạn có thể kết
nối với mọi người dễ dàng hơn.
9. Không chịu trao đổi với người khác
Hãy cởi mở nói lên những suy nghĩ và chia sẻ những cảm xúc của bạn. Nếu có
ai đó chia sẻ một kinh nghiệm, hãy cởi mở và chia sẻ lại những kinh nghiệm của
bạn. Đừng chỉ đứng đó gật đầu và trả lời ngắn ngủn. Một khi ai đó đang “đầu tư”
vào cuộc trò chuyện, họ muốn bạn cũng phải “đầu tư” như họ. Giống như trong rất
nhiều lĩnh vực khác của cuộc sống, bạn không thể luôn luôn chờ đợi cho bên kia bắt
đầu trước. Khi cần thiết, hãy chủ động và là người đầu tiên khai mào và đầu tư vào
cuộc trò chuyện. Có một cách là: thay thế một số câu hỏi bằng những câu khẳng
5

định. Điều này làm cho bạn ít thụ động hơn và cho người khác thấy quan điểm của
bạn.
10. Không đóng góp nhiều
Bạn có cảm thấy rằng bạn không có nhiều ý kiến để đóng góp cho cuộc trò
chuyện. Nhưng dù sao cũng hãy cố gắng. Lắng nghe thực sự và quan tâm đến những
gì người khác đang nói. Đặt câu hỏi. Phát biểu những câu có liên quan. Hãy mở rộng
tầm mắt, phát triển kỹ năng quan sát để tìm ra những đồ vật thú vị xung quanh và
nói về chúng. Phát triển ngân hàng kiến thức cá nhân của bạn bằng cách mở rộng
quan điểm về những điều thú vị trên thế giới. Đọc báo và bắt kịp với những chủ đề
nóng hổi đang diễn ra.
Điều chỉnh ngôn ngữ cơ thể, cách nói chuyện và cố gắng giả định các mối
quan hệ để cải thiện kỹ năng giao tiếp. Nhưng hãy thư giãn. Bạn không cần làm tất
cả cùng một lúc. Nếu không bạn sẽ chỉ cảm thấy bối rối và choáng ngợp. Thay vào
đó, chọn ra ba điều quan trọng nhất mà bạn cảm thấy cần được cải thiện. Thay đổi
chúng mỗi ngày trong 3-4 tuần. Hãy lưu ý sự khác biệt và tiếp tục. Chẳng bao lâu thì
những thói quen mới của bạn sẽ bắt đầu xuất hiện một cách tự nhiên khi bạn đang
trò chuyện.
II.Nhửng cách thức để tạo ấn tượng tốt nhất trong giao tiếp
Chỉ cần một cái nhìn thoáng qua người ta cũng đã có thể đánh giá bạn ngay từ
lần đầu gặp gỡ. Trong khoảng khắc ngắn ngủi đó, họ đã có những suy nghĩ về bạn
qua dáng vẻ bề ngoài, qua phong cách, thái độ và cả cách ăn mặc của bạnVới lần
gặp mặt đầu tiên lúc nào bạn cũng sẽ để lại một ấn tượng trong lòng người khác. Có
nhiều nghiên cứu cho thấy rằng, ấn tượng đầu tiên rất khó thay đổi và nó sẽ ảnh
hưởng rất nhiều đến mối quan hệ sau này.
Cũng bởi tầm quan trọng đó, bài viết này sẽ đưa ra một số lời khuyên hữu ích
để bạn có thể tạo được những ấn tượng đầu tiên thật tốt trong công việc và trong cả
đời sống hằng ngày.
1.Hãy luôn đúng giờ
Đừng để bao giờ phải nói lời xin lỗi “ tôi đến trễ” khi bạn đã hẹn với ai đó.
Nên cố gắng sắp xếp đến sớm hơn vài phút và đề phòng những việc có thể làm bạn

chậm trễ như kẹt xe hoặc đi sai đường. Đi trễ giờ không những thể hiện việc thiếu
văn hóa mà còn làm cho người khác nghĩ rằng mình không tôn trọng họ, làm mất
thời giờ của họ. Và phải đặc biệt chú ý đến giờ giấc khi quan hệ làm ăn với nước
người nước ngoài.
2.Hãy luôn thoải mái
Nếu bạn cảm thấy không thoải mái hay còn ngượng ngùng thì bạn cũng sẽ làm
cho người đối diện cảm thấy không tự nhiên. Ngược lại, nếu bạn luôn bình tĩnh và tự
tin, điều đó sẽ giúp họ thoải mái và dễ nói chuyện với bạn hơn.
3.Thể hiện mình sao cho phù hợp
Dáng vẻ bề ngoài cũng rất quan trọng. Tất nhiên người gặp bạn lần đầu sẽ
không biết bạn là ai và họ thường có những đánh giá đầu tiên dựa vào vẻ bề ngoài
của bạn.
6


Tuy vậy, điều đó không có nghĩa là bạn phải ăn mặc cầu kỳ diêm dúa như người
mẫu để gây ấn tượng mạnh (Trừ khi bạn đang đi phỏng vấn cho công việc của một
công ty thời trang)
Một bức tranh chứa đựng cả ngàn lời muốn nói, bức tranh về bạn trong lần gặp
đầu tiên cũng sẽ nói lên rất nhiều điều với người đối diện về con người của bạn. Vì
vậy phải thể như thế nào để họ có cảm tình tốt với mình?
Hãy bắt đầu về cách ăn mặc. Bộ trang phục nào sẽ phù hợp với bạn? trong
những cuộc gặp mang tính chất công việc thì nên mặc com-lê, áo cộc tay hay chỉ là
một bộ trang phục giản dị? Hãy nghĩ xem người bạn sắp gặp sẽ ăn mặc thế nào? Nếu
đối tác của bạn làm trong ngành quảng cáo hay âm nhạc thì một bộ trang phục có vẻ
quá nghiêm túc sẽ không phù hợp.
Đối với những cuộc gặp cho mục đích công việc hoặc giao thiệp, bạn hãy để
tâm đến văn hóa và phong tục của họ.
Bạn nên chuẩn bị những gì? Hãy gọn gàng, sạch sẽ, cắt tóc và cạo râu (tất
nhiên nếu bạn là nam rồi), áo quần phải thẳng và nếu là nữ thì nên trang điểm nhẹ.

Sự chuẩn bị này chắc chắn sẽ giúp bạn cảm thấy tự tin hơn và thể hiện sự tôn trọng
của bạn.
4.Thể hiện cá tính của bạn
Đôi khi bạn cũng có thể để lại ấn tượng tốt mà không nhất thiết tuân theo hoàn
toàn những điều trên hoặc làm đánh mất đi “bản sắc” riêng của bạn (ví dụ như bạn
gặp được người hợp gu hoặc “tình yêu sét đánh” chẳng hạn thì mọi sự chuẩn bị cũng
sẽ không ăn nhằm gì nhưng điều này rất hiếm). Vì vậy, để tạo được ấn tượng đầu
tiên tốt bạn nên đáp ứng những tiêu chuẩn trên ở mức độ nào đó. Nhưng tất cả phải
phù hợp với hoàn cảnh. Nếu gặp gỡ trong công việc, hãy mặc một bộ đồ công sở.
Nếu ở các cuộc gặp gỡ xã giao vào buổi tối, hãy mặc những bộ đồ thích hợp vào
buổi tối, dùng loại nước hoa thích hợp… Và thể hiện cá tính của mình phù hợp với
hoàn cảnh.
5.Hãy luôn cười thật tươi
“Hãy mỉm cười và mọi người sẽ mỉm cười lại với bạn”. Vì thế, nụ cười là cách
thể hiện tuyệt vời nhất để bạn tạo ấn tượng đầu tiên tốt đẹp. Một nụ cười nồng ấm và
tự tin sẽ làm cho bạn và người đối diện cảm thấy thoải mái. Nụ cười sẽ giúp bạn
chiến thắng khi nó tạo ấn tượng tốt. Tuy nhiên cũng đừng quá lạm dụng nó.
6.Hãy cởi mở và thật tự tin
Để tạo ấn tượng tốt, không những phụ thuộc vào cách bạn ăn mặc mà chính
hành vi, cử chỉ của bạn cũng ảnh hưởng rất lớn thậm chí còn hơn cả cách bạn ăn
nói.
Hãy sử dụng ngôn ngữ cơ thể để thể hiện sự tự tin của mình. Đứng ngay ngắn, mỉm
cười và nhìn thẳng vào người đối diện, hãy chào đón bằng cái bắt tay thân thiện. Tất
cả những điều này sẽ giúp bạn thể hiện sự tự tin; làm cho bạn và cả người khác cảm
thấy thoải mái với nhau hơn.
Hầu như mọi người đều có một chút lo lắng khi hẹn gặp ai đó lần đầu tiên.
Điều này làm bạn có thói quen hay lo lắng hoặc khiến bạn đổ mồ hôi. Hãy tập cách
7

khắc phục điểm yếu này và cố gắng thể hiện sự tự tin để cả hai cảm thấy thoải mái
dễ gần nhau hơn.
7.Hãy chuẩn bị trước cho cuộc hẹn
Bạn nên chuẩn bị trước một số nội dung cho cuộc nói chuyện có thể là các câu
hỏi chẳng hạn. Hoặc, hãy dành vài phút để tìm hiểu về người đó trước sẽ tốt hơn. Ví
dụ như, anh ta có mê bóng đá hay không? Cô ta có thường thích thời trang hay
không?
8.Hãy lạc quan
Thái độ của bạn thể hiện trong tất cả mọi cử chỉ của bạn. Hãy cố gắng tự tin
ngay cả khi bạn gặp sự phê bình hoặc khi bạn đang lo lắng. Cố gắng học hỏi và rút
kinh nghiệm từ những cuộc gặp gỡ đó và xây dựng cuộc nói chuyện sao cho phù
hợp, nhớ là phải luôn giữ tư thế tự tin và nụ cười thoải mái.
9.Hãy lịch sự nhã nhặn, ân cần và chu đáo và thể hiện sự quan tâm của
bạn
Với cách cư xử lịch sự, nhã nhặn, thể hiện sự quan tâm bạn sẽ tạo được ấn
tượng đầu tiên thật tốt. Thực tế là, một sự thiếu sót nào đó đều có thể làm mất đi cơ
hội tạo ấn tượng đầu tiên tốt đẹp của bạn. Vì vậy hãy luôn luôn thể hiện theo cách
tốt nhất có thể.
Bạn nên lưu ý tắt điện thoại trong khi nói chuyện. Làm sao bạn có thể tạo ấn
tượng tốt khi mà bạn sẵn lòng nói chuyện với người gọi tới bạn hơn là người đang
ngồi trước mặt bạn. Nếu bạn muốn để lại ấn tượng tốt đẹp nhất thì đừng để vấp phải
điều này.
10.Lời khuyên
Bạn chỉ có vài giây để tạo ấn tượng tốt và rất khó để bạn có thể thay đổi ấn
tượng đó, có thể sẽ không bao giờ hoặc có thể bạn phải trả một cái giá khá đắt để
thay đổi ấn tượng ban đầu của bạn.Vì vậy hãy thể hiện tốt nhất khi có thể. Điều đó
phụ thuộc vào tài năng của bạn, cộng thêm sự chuẩn bị trước, bạn đã có thể tạo một
phong cách rất riêng của mình, một ấn tượng đầu tiên thật tuyệt.

III.ỨNG XỬ THÔNG MINH KHI GIAO TIẾP

1.Tình huống cần đối đáp theo kiểu “lạc mềm buộc chặt”
Dân gian có câu:
“Lời nói chẳng mất tiền mua
Lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau”.
Đối với nhiều ý kiến phê bình, phản đối của đối phương, không nên đáp lại bằng
những lời nói hằn học, nặng nề mà nhiều khi nên dùng lời nói nhẹ nhàng nhưng
chứa đựng những ý nghĩa sâu xa.
2. Tình huống cần phải “chuyển bại thành thắng”
Trong cuộc sống đời thường nhiều khi ta bị đẩy vào tình huống bất lợi, có nguy
cơ thất bại, lúc đó đòi hỏi chúng ta phải bình tĩnh, suy nghĩ ngay đến những hậu quả
xấu nhất có thể xảy ra (chuẩn bị tâm thế sẵn sàng chấp nhận). Tìm xem có cách gì để
hạn chế mức thấp nhất những thiệt hại (ví dụ: điều gì đã đẩy ta vào tình thế bất lợi,
có cách nào tạo được kế hoãn binh có vẻ ít liên quan, nhưng nếu được “địch thủ”
8


sẵn sàng chấp nhận thì chính điều có vẻ không liên quan đó có thể thay đổi tình
thế…).
3. Tình huống cần phải hài hước
“Khi bạn nổi cáu ta hãy đùa lại một câu” (Laphôngten).
Hài hước là một nhân tố cực kỳ quan trọng trong ngôn ngữ giao tiếp. Đó là cách an
toàn nhất cho mọi cuộc xung đột, là chìa khóa để mở “cánh cửa lòng”. Lời đối đáp
khôn ngoan, thông minh, dùng ngôn ngữ hài hước để phê phán thường mang lại hiệu
quả lớn hơn nhiều. Bởi thế khi kể một câu chuyện cười hoặc một lời đối đáp có nội
dung, cách nói hài hước thường làm cho không khí vui nhộn, điều tiết được tình
cảm, nhắc khéo người khác mà không làm họ bực mình. Tất nhiên cũng không nên
lạm dụng nó.
4. Tình huống cần phải đi thẳng vào vấn đề khi cần thiết
Trong cuộc sống có trường hợp không thể vòng vo, bóng gió, tế nhị mà phải
bày tỏ quan điểm, thái độ của mình một cách thẳng thắn, kiên quyết. Lúc đó phải

diễn đạt vào thẳng nội dung chính của vấn đề để biểu hiện ý chí và lòng tin ở bản
thân. Đối với những vấn đề then chốt không nên tỏ ra quá cân nhắc, đắn đo làm cho
người nghe cảm thấy thiếu tin tưởng, do dự.
5. Tình huống nên nói ẩn ý bằng chuyện ngụ ngôn
Trong giao tiếp khi cảm thấy khó thuyết phục người khác bằng lý lẽ trực tiếp
hoặc cảm thấy dễ bị phản ứng, không tiện nói thẳng ra, thì người ta thường dùng
phương pháp ẩn ý bằng truyện ngụ ngôn. Tức là chọn những câu chuyện ngụ ngôn
có nội dung ẩn ý bên trong phù hợp với mục đích khuyên răn, thuyết phục của mình
để kể cho đối phương nghe.
Cái lợi của phương pháp này là người nghe phải suy nghĩ mới hiểu hết cái ẩn ý
bên trong đó. Bản thân câu chuyện sẽ đưa ra những lời khuyên sâu sắc chứ không
phải người kể chuyện, do đó không có lý do để nổi khùng, tự ái hoặc mặc cảm. Tuy
nhiên để dùng phương pháp này có hiệu quả, người dùng phương pháp này phải am
hiểu câu chuyện phù hợp với trình độ người nghe, nếu người nghe không hiểu gì cả,
sẽ không có tác dụng.
6. Tình huống phản bác khéo nhửng yêu cầu vô lí của người khác
Cũng có lúc bạn gặp những người khăng khăng đưa ra cho bạn những đòi hỏi
vô lý không thể chấp nhận được. Trước những tình huống đó nhiều khi ta không thể
bác bỏ thẳng thừng vì chạm lòng tự ái hoặc người không thỏa mãn với ta rồi tiếp tục
quấy rối nữa vá cách đó cũng chưa làm cho người tự nhận thấy được những đòi hỏi
của họ là vô lý.
Vậy ta sẽ xử lý thế nào trong trường hợp đó? Tốt nhất là hãy thừa nhận đã, sau đó
khéo léo chỉ ra sự vô lý hoặc điều không thể thực hiện được. Cũng có thể cảnh tỉnh
người đó bằng việc chỉ ra những điều bất lợi, sự nguy hiểm nếu người đó cứ giữ
nguyên ý kiến, nhắm mắt hành động. Chú ý ngôn ngữ không nên gay gắt nhưng tỏ
ra cương quyết.
7. Tình huống cần phải thừa nhận trước rùi chuyển hướng sau
9

Nếu khi bạn không đồng ý với ý kiến của đối phương mà người đó lại là cấp
trên, người lớn tuổi, cha mẹ… thì bạn sẽ xử sự như thế nào? Việc thuyết phục để đối
phương nghe theo mình, có nghĩa là chấp nhận ý kiến của mình cũng đòi hỏi phải có
một nghệ thuật nhất định.
Bạn chớ phản đối và phê phán các ý kiến của đối phương. Bạn hãy tiếp thu ý kiến
của họ, biểu thị thái độ đồng cảm ở mức độ nào đó để có thể làm giảm được sự cứng
nhắc của đối phương, khiến họ bằng lòng nghe ý kiến của bạn. Song phải nắm vững
nguyên tắc không được tỏ thái độ của mình ngang bằng với đối phương để tiếp sau
đó dùng lời mà chuyển hướng, thay đổi cách nhìn nhận của đối phương, làm họ
bằng lòng tiếp thu ý kiến của bạn.
8. Tình huống phải cần bạn đồng minh
Khi tranh luận trước nhiều người cần thể hiện quan điểm, bạn nên chú ý đầy đủ
đến thái độ của những người xung quanh, cần động viên được nhiều người nghe và
ủng hộ quan điểm của mình. Nếu người nghe ủng hộ ta, đồng tình với quan điểm
của ta đang trình bày, sẽ tạo thành một sức mạnh to lớn, một sức ép tinh thần làm
đối phương không phản kích lại được. Chẳng hạn khi đang xếp hàng có người chen
ngang, bạn lợi dụng thái độ của số đông mọi người xung quanh để gạt người đó ra
khỏi hàng là hợp lý nhất.
9. Tình huống không thể nhượng bộ khi mình có lí trong tranh luận
Trong quan hệ giữa người với người, tranh luận là một điều hết sức bình
thường và không thể tránh được. Không có tranh luận, điều phải trái không được
phân định. Không thể coi tranh luận là một thói xấu mà hạn chế nó.
Song tranh luận có thể dẫn đến sự không thoải mái hoặc đôi khi xung đột. Tranh
luận có phương pháp sẽ đem lại kết quả tốt là điều chúng ta cần chú ý học hỏi.
Một là, khi tranh luận nên có thái độ thật công bằng, đừng làm tổn thương đến
lòng tự ái của người kia. Sự phê phán, bình phẩm người khác không thể quá một
giới hạn nhất định, nếu không có thể làm tăng thêm mâu thuẫn vốn có.
Hai là, giọng nói phải mền mỏng, thật lòng. Trong tranh luận phải tỏ ra tôn
trọng nhau, làm sao cho người cùng tranh luận tin rằng tranh luận thật là có ích.
Trong tranh luận nhiều khi người thắng không hẳn đã là nhiều lý lẽ biết hùng biện,

mà có thể là người có thái độ đúng mực và chân thực nhất.
Ba là, tranh luận phải có mục đích rõ ràng. Tranh luận nên xoay quanh những
điều cần giải quyết.
10. Tình huống cần phải thuyết phục bằng hành động
“Mọi lý thuyết đều màu xám
Còn cây đời mãi mãi xanh tươi”
(Gơt)
Trong giao tiếp, khi cảm thấy khó thuyết phục người khác nghe ý kiến của
mình bằng lời nói, bạn có thể dùng hành động để thuyết phục. Thuyết phục bằng
hành động thường hiệu quả lớn nhất. Thông qua việc làm, hành động cụ thể, ta có
thể làm cho đối phương thay đổi cách nghĩ, tình cảm, thái độ, chấp nhận ý kiến của
ta.
10


Mười tình huống giao tiếp trên đây rất dễ bắt gặp trong cuộc sống mỗi ngày. Bạn
hãy thử áp dụng và xem kết quả như thế nào nhé! Chúc bạn giao tiếp hiệu quả và
thành công.
Ứng xử một cách thông minh, khôn khéo, tế nhị, kịp thời, có hiệu quả, đạt tới
mức độ nghệ thuật, ngày nay còn được coi như bí quyết thành công trong cuộc sống,
trong công việc .
*Để giao tiếp, ứng xử thành công hơn bạn nên chú ý những nguyên tắc
sau:
I. Nguyên tắc ứng xử:
1. Hãy tiếp cận với con người ở góc độ không tốt, không xấu:
Không có ai là người hoàn toàn xấu cả. Khi đánh giá con người cụ thể chúng ta
thường bị những cách nhìn tĩnh tại, xơ cứng, bị định kiến che lấp, ít khi tách ra được
dù chỉ là tương đối đầy đủ những ưu điểm, nhược điểm của họ và lại càng không xác
định được giới hạn, hoàn cảnh, diễn biến có thể có của những ưu điểm và nhược
điểm đó. Con người cũng dễ bị chi phối bởi qui luật cảm xúc "yêu nên tốt, ghét nên

xấu". Kết quả là dễ mắc sai lầm trong giao tiếp. Do vậy nguyên tắc đầu tiên trong
nghệ thuật ứng xử là hãy tiếp cận với con người ở góc độ không tốt, không xấu.
Ở nguyên tắc này, mỗi người có thể tự tìm cho mình một cách ứng xử thành công, ta
tạm chia thành các bước sau:
Bước 1: Hãy thừa nhận (chấp nhận).
Bước 2: Biết lắng nghe ý kiến, tìm ra chỗ mạnh, chỗ yếu của người. Thấy cái
mạnh, lợi thế của ta (cái ta có mà người không có).
Bước 3: Tạo ra sự đồng cảm, gây niềm tin (hiểu biết lẫn nhau, gây sự tin
tưởng).
Bước 4: Tìm điểm chung, mỗi bên đều thấy được cái lợi, cái vui và cách cộng
tác, tương lai của sự cộng tác đó.
Bước 5: Tạo dư luận ủng hộ, xây dựng mối quan hệ thân tình.
2. Lường mọi điều, tính đến mọi khả năng với nhiều phương án:
Nếu trong mỗi con người đều có những giá trị dương (+) (những đức tín tốt,
những mặt mạnh, những ưu điểm...) và có cả những giá trị âm (-) (những tính xấu,
những mặt yếu, những khuyết điểm...) thì với người này có thể tới 90 (+), có 10 (-)
hoặc ở người khác có thể đạt 99 (+) chỉ có 1 (-). Vấn đề là ở chỗ cần phải biết nhìn
ra "dấu cộng" trong cả khối "dấu trừ" và phát hiện kịp thời "dấu trừ" trong "vô khối
dấu cộng" để có thể dự đoán được tác động có hại của mặt trái "dấu trừ" mà khởi
thủy của nó chỉ là một chấm nhỏ rất mờ nhạt trong cả khối "dấu cộng".
Điều quan trọng hơn trong phép ứng xử là tìm ra những chất xúc tác để kích thích
phản ứng đổi dấu tích cực xảy ra theo hướng 1 (+) trở thành n (+) và n (-) giảm
xuống còn 1 (-).
3. Nắm bắt nghệ thuật theo nhu cầu:
Điều khó nhất trong giao tiếp ứng xử là đối tượng thờ ơ, không có nhu cầu.
Bạn sẽ ứng xử như thế nào khi đối tượng không muốn nói chuyện, không muốn
nghe bạn can ngăn, không muốn hợp tác với bạn v.v...?
11

- Hãy gợi trí tò mò hoặc cho họ thấy cái lợi, cái vui mà bạn đang có, còn người
ấy đang thiếu, đang cần.
- Chỉ cho họ bằng cách nào đó, thấy tia hy vọng vào kết quả, gây thiện cảm,
tạo sự tin tưởng.
- Giao trách nhiệm một cách công khai, tạo ra tình huống chỉ có tiến chứ không
có lùi, ràng buộc bằng những sợi dây vô hình về quan hệ nào đó đã được hình thành.
- Gây niềm say mê, tìm được ý nghĩa trong cuộc sống, công việc đang tiến
hành.
- Củng cố niềm tin, thuyết phục về một kết cục tốt đẹp.
- Phải tạo ra sự an toàn, biết cách chống đỡ dư luận, tạo dư luận mới ủng hộ.
- Tính đến nhiều phương án, chọn phương án hợp với mình nhất, có thể tạo ra
những vấp ngã nhỏ để luyện tập bản lĩnh, chủ động đề phòng tính tự kiêu.
Trong những trường hợp cụ thể đòi hỏi mọi người phải biết ứng biến và điều quan
trọng hơn là hãy tìm cho được sơ đồ đi tới thành công riêng của mình.

Kết luận
Khi nói đến nghệ thuật ứng xử trong giao tiếp, hẳn bạn thường nghỉ đến vấn đề
ngôn ngử lời ăn tiếng nói hằng ngày. Tuy nhiên ngôn ngử cơ thể bao gồm các cử
chỉ,động tác thể hiện qua ánh mắt, nụ cười hành động của bàn tay tưởng như đơn
giản nhưng lại có tác dụng rất hiệu quả giúp bạn truyền đạt những thông điệp, ý
nghĩa khó truyền đạt bằng lời nói trực tiếp.
Giao tiếp là một hình thức hoạt động của con người, thông qua giao tiếp những
mối quan hệ của con người được kiến tạo, sự hiểu biết và nắm những quy luật của
giao tiếp góp phần tăng hiệu quả lao động và các mối quan hệ của xã hội.
Hiện nay mọi loại hình công việc đòi hỏi phải có kĩ năng ứng xử trong giao tiếp đây
là một kĩ năng quan trọng bên cạnh yếu tố chuyên môn bởi nó giúp bạn trở thành
một người hoàn hảo và có cơ hội thăng tiến trong công việc.
Do dó không ngừng cải thiện và vun đắp kĩ năng ứng xử trong giao tiếp để gặt
được thành công trong công việc của mình. Trong cuộc sống, trong giao tiếp hằng
ngày con người luôn phải đối mặt với biết bao nhiêu thử thách, bao nhiêu tình

huống, có lúc dể dàng xử lí, có lúc phức tạp, khó xử. xã hội càng văn minh thì nhu
cầu ứng xử trong giao tiếp của con người càng cao. ứng xử một cách thông minh,
khôn khéo, tế nhị, kịp thời có hiệu quả đạt tới mức độ nghệ thuật ngày nay còn được
coi như bí quyết thành công trong cuộc sống, trong công việc.

12