Báo cáo thực tập Sản xuất cá giống nước ngọt

MỤC LỤC
CHƯƠNG 1.................................................................................................................. 1
GIỚI THIỆU................................................................................................................ 1
1.1 Đặt vấn đề....................................................................................................................................1

CHƯƠNG II................................................................................................................. 2
LƯỢC KHẢO TÀI LIỆU............................................................................................2
2.1 Đặc điểm sinh học của một số loài cá nước ngọt..........................................................................2
2.1.1 Cá Rô đồng.............................................................................................................................2

Hình 2.1 Hình thái bên ngoài cá Rô đồng..................................................................2
2.1.1.1 Dinh dưỡng.....................................................................................................................2
2.1.1.2 Sinh sản..........................................................................................................................2
2.1.2 Cá Chép..................................................................................................................................3

Hình 2.2 Hình thái bên ngoài của cá Chép................................................................3
2.1.2.1 Dinh dưỡng.....................................................................................................................3
2.1.2.2 Sinh sản...........................................................................................................................4
2.1.3 Cá Trê vàng............................................................................................................................4

Hình 2.3 Hình thái bên ngoài cá Trê vàng.................................................................4
2.1.3.1 Dinh dưỡng.....................................................................................................................4
2.1.3.2 Sinh sản...........................................................................................................................5
2.1.4 Cá Sặc rằn..............................................................................................................................5

Hình 2.4 Hình thái bên ngoài của cá Sặc rằn.............................................................5
2.1.4.1 Dinh dưỡng.....................................................................................................................5
2.1.4.2 Sinh sản...........................................................................................................................6
2.1.5 Cá Mè vinh.............................................................................................................................6

Hình 2.5 Hình thái bên ngoài cá Mè vinh..................................................................6

2.1.5.1 Dinh dưỡng.....................................................................................................................6
2.1.5.2 Sinh sản...........................................................................................................................6
2.2 Các loại Hormone dùng để kích thích cá sinh sản.........................................................................7

Hình 2.6 Các loại kích thích tố dùng trong sản xuất giống cá..................................7
2.2.1 HCG (Human Chorionic Gonadotropin)..................................................................................7
2.2.2 LHRH-a (Lutenizing Hormon – Releasing Hormon – analog)..................................................7
2.2.3 Não thùy cá Chép...................................................................................................................7


2.2.4 DOM

..........................................................................................................................8

CHƯƠNG 3.................................................................................................................. 9
PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU...............................................................................9
3.1 Thời gian và địa điểm....................................................................................................................9
3.2 Vật liệu nghiên cứu.......................................................................................................................9
3.3 Phương pháp nghiên cứu.............................................................................................................9
3.3.1 Cá Rô đồng.............................................................................................................................9
3.3.2 Cá Mè vinh...........................................................................................................................10
3.3.3 Cá Sặc rằn............................................................................................................................11
3.3.4 Cá trê..................................................................................................................................11
3.3.5 Cá Chép................................................................................................................................13
3.1.4 Theo dõi các chỉ tiêu............................................................................................................14
3.1.5 Xử lý số liệu..........................................................................................................................14

CHƯƠNG 4................................................................................................................ 14
KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN...................................................................................14
4.1 Các yếu tố môi trường................................................................................................................14

4.1.1 Cá Rô đồng...........................................................................................................................15
4.1.2 Cá Mè vinh...........................................................................................................................16
4.1.3 Cá Sặc rằn............................................................................................................................18
4.1.4 Cá Trê...................................................................................................................................19
4.1.5 Cá Chép................................................................................................................................21

CHƯƠNG 5................................................................................................................ 23
KẾT LUẬN VÀ ĐỀ XUẤT.......................................................................................23
5.1 Kết luận.......................................................................................................................................23
5.2 Đề xuất.......................................................................................................................................23

TÀI LIỆU THAM KHẢO.........................................................................................23



DANH SÁCH HÌNH
CHƯƠNG 1.................................................................................................................. 1
GIỚI THIỆU................................................................................................................ 1
1.1 Đặt vấn đề....................................................................................................................................1

CHƯƠNG II................................................................................................................. 2
LƯỢC KHẢO TÀI LIỆU............................................................................................2
2.1 Đặc điểm sinh học của một số loài cá nước ngọt..........................................................................2
2.1.1 Cá Rô đồng.............................................................................................................................2

Hình 2.1 Hình thái bên ngoài cá Rô đồng..................................................................2
2.1.2 Cá Chép..................................................................................................................................3

Hình 2.2 Hình thái bên ngoài của cá Chép................................................................3
2.1.3 Cá Trê vàng............................................................................................................................4

Hình 2.3 Hình thái bên ngoài cá Trê vàng.................................................................4
2.1.4 Cá Sặc rằn..............................................................................................................................5

Hình 2.4 Hình thái bên ngoài của cá Sặc rằn.............................................................5
2.1.5 Cá Mè vinh.............................................................................................................................6

Hình 2.5 Hình thái bên ngoài cá Mè vinh..................................................................6
2.2 Các loại Hormone dùng để kích thích cá sinh sản.........................................................................7

Hình 2.6 Các loại kích thích tố dùng trong sản xuất giống cá..................................7
2.2.1 HCG (Human Chorionic Gonadotropin)..................................................................................7
2.2.2 LHRH-a (Lutenizing Hormon – Releasing Hormon – analog)..................................................7
2.2.3 Não thùy cá Chép...................................................................................................................7
2.2.4 DOM

..........................................................................................................................8

CHƯƠNG 3.................................................................................................................. 9
PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU...............................................................................9
3.1 Thời gian và địa điểm....................................................................................................................9
3.2 Vật liệu nghiên cứu.......................................................................................................................9
3.3 Phương pháp nghiên cứu.............................................................................................................9
3.3.1 Cá Rô đồng.............................................................................................................................9
3.3.2 Cá Mè vinh...........................................................................................................................10
3.3.3 Cá Sặc rằn............................................................................................................................11
3.3.4 Cá trê..................................................................................................................................11


3.3.5 Cá Chép................................................................................................................................13

3.1.4 Theo dõi các chỉ tiêu............................................................................................................14
3.1.5 Xử lý số liệu..........................................................................................................................14

CHƯƠNG 4................................................................................................................ 14
KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN...................................................................................14
4.1 Các yếu tố môi trường................................................................................................................14
4.1.1 Cá Rô đồng...........................................................................................................................15
4.1.2 Cá Mè vinh...........................................................................................................................16
4.1.3 Cá Sặc rằn............................................................................................................................18
4.1.4 Cá Trê...................................................................................................................................19
4.1.5 Cá Chép................................................................................................................................21

CHƯƠNG 5................................................................................................................ 23
KẾT LUẬN VÀ ĐỀ XUẤT.......................................................................................23
5.1 Kết luận.......................................................................................................................................23
5.2 Đề xuất.......................................................................................................................................23

TÀI LIỆU THAM KHẢO.........................................................................................23


CHƯƠNG 1
GIỚI THIỆU

1.1 Đặt vấn đề

Đối với thực tập chuyên môn sản xuất giống cá nước ngọt là không thể thiếu đối với
sinh viên Ngành nuôi trồng thủy sản.
Mục tiêu của môn học này giúp sinh viên rèn luyện kỹ năng thực hành, vận dụng lý
thuyết vào trong thực tiễn sản xuất giống một số loài cá nước ngọt như cá Rô đồng, cá
Mè vinh, cá Trê, cá Sặc rằn, cá Chép. Môn học giúp sinh viên bước đầu làm quen với

với công tác nghiên cứu khoa học.
1.2 Nội dung môn học
Đánh giá mức độ thành thục của cá bố mẹ, chọn cá bố mẹ để kích thích sinh sản nhân
tạo (cá Rô, cá Sặc rằn, cá Mè vinh, cá Trê, cá Chép).
Theo dõi và ghi nhận các chỉ tiêu như: Thời gian hiệu ứng, tỷ lệ đẻ, tỷ lệ thụ tinh, tỷ lệ
nở, sức sinh sản tuyệt đối, sức sinh sản tương đối, thời gian phát triển phôi.
Theo dõi các chỉ tiêu nhiệt độ, pH trong hệ thống bể đẻ và bể ấp của các loài cá cho
sinh sản
Tổng hợp số liệu và hoàn thành báo cáo.

1


CHƯƠNG II
LƯỢC KHẢO TÀI LIỆU

2.1 Đặc điểm sinh học của một số loài cá nước ngọt
2.1.1 Cá Rô đồng

Theo Trương Thủ Khoa và Trần Thu Hương (1993), cá Rô đồng được phân loại như
sau:
Bộ: Perciformes
Họ: Anabantidae
Giống: Anabas
Loài: Anabas testudineus (Bloch, 1972)

Hình 2.1 Hình thái bên ngoài cá Rô đồng
2.1.1.1 Dinh dưỡng

Cá Rô đồng là loài cá dữ, có tính ăn tạp thiên về động vật. Thức ăn ban đầu của cá mới

nở chủ yếu là các loài động vật phiêu sinh có kích thước rất nhỏ, vật chất hữu cơ phân
hủy và lắng đọng trong nền đáy của thủy vực cùng một số giống loài thực vật bậc thấp
có cấu tạo dạng sợi như Lymbya…(Trần Ngọc Tuyền, 2015).
2.1.1.2 Sinh sản

Trong tự nhiên cá Rô đồng thành thục sinh dục khi kích thước cá đạt dao dộng từ 10 –
12 cm. Trong các ao nuôi, cá sẽ thành thục sinh dục sau 5 – 6 tháng nuôi, tương ứng
với kích cỡ cá dài từ 8 – 10 cm. Mùa sinh sản tự nhiên từ tháng 4 – 9, tập trung cao
2


vào đầu mùa mưa tháng 6 – 7. Cá có thể đẻ 3 – 4 lần/năm. Sức sinh sản dao động từ
700.000 – 1.000.000 trứng. Trong diều kiện nhiệt độ 28 – 29 oC trứng thụ tinh và nở
sau 12 – 14 giờ. Trứng cá Rô đồng thuộc trứng nổi (Trích dẫn Trần Ngọc Tuyền,
2015).
2.1.2 Cá Chép

Theo Trương Thủ Khoa và Trần Thị Thu Hương (1993), cá Chép được phân loại như
sau:
Bộ: Cypriniformes
Họ: Cyprinidae
Giống: Cyprinus
Loài: Cyprinus carpio (Linnaeus, 1758)

Hình 2.2 Hình thái bên ngoài của cá Chép
2.1.2.1 Dinh dưỡng

Cá Chép là loài ăn tạp thiên về thực vật đáy (Phạm Minh Thành và Nguyễn Văn Kiểm,
2009). Sau khi nở 3 – 4 ngày, cá dài khoảng 6 – 7,2 mm, và chủ yếu phân bố ở tầng
mặt. Thức ăn cho cá sau khi nở thường là những động vật phù du cỡ nhỏ. Cá từ 6 – 10

ngày tuổi có chiều dài khoảng 9,5 – 12,5 cm, có xu hướng bơi lội ở tầng đáy, ở giai
đoạn này cá ăn sinh vật phù du ở tầng giữa là chính. Cá từ 10 – 12 ngày tuổi, có chiều
dài khoảng 15 – 20 mm, các vây bắt đầu hoàn chỉnh, thức ăn chủ yếu là động vật đáy
cỡ nhỏ. Từ giai đoạn cá giống đến trưởng thành, thức ăn chủ yếu là rễ cây, các loài
giáp xác (Copepoda, Decapoda, Gastropoda), ấu trùng muỗi, ấu trùng côn trùng,…
Ngoài ra, cá có thể ăn được các loại thức ăn do con người cung cấp như bột cá, bột
tôm, rau, bèo, phụ phẩm từ lò mổ…(Trần Ngọc Tuyền, 2015).
3


2.1.2.2 Sinh sản

Cá Chép thành thục sau 1 năm tuổi. Sức sinh sản của cá lớn, khoảng 120.000 –
140.000 trứng/kg cá cái. Mùa vụ sinh sản tự nhiên của cá tập trung vào mùa mưa tháng
5 – 10. Trứng cá Chép là trứng dính. Trứng cá sau khi đẻ bám vào thực vật thủy sinh.
Ở các sông cá thường di cư vào các bãi ven sông, vùng nhiều cỏ nước. Cá thường đẻ
nhiều vào ban đêm, nhất là từ nửa đêm đến lúc mặt trời mọc hoặc đẻ nhiều sau các cơn
mưa rào, mát nước.
2.1.3 Cá Trê vàng

Theo Trương Thủ Khoa và Trần Thị Thu Hương (1993), cá Trê vàng được phân loại
như sau:
Bộ: Siluriformes
Họ: Clariidae
Giống: Clariias
Loài: Clarias macrocephalus (Gunther, 1864)

Hình 2.3 Hình thái bên ngoài cá Trê vàng
2.1.3.1 Dinh dưỡng

Cá Trê vàng có đặc tính ăn tạp, thức ăn chủ yếu là động vật. Trong tự nhiên cá ăn côn
trùng, giun, ốc, tôm cua, cá… Ngoài ra trong điều kiện ao nuôi, giai đoạn cá con, cá
Trê vàng ăn chủ yếu là động vật phù du, giai đoạn trưởng thành cá còn có thể ăn các
phụ phẩm từ các trại chăn nuôi hoặc từ nhà máy chế biến thủy sản hay các chất thải từ
lò mổ.

4


2.1.3.2 Sinh sản

Cá Trê thường sinh sản vào mùa mưa từ tháng 4 – 9, tập trung vào tháng 5 – 7. Nhiệt
độ để cá sinh sản tốt là từ 25 – 32 oC. Sức sinh sản của cá thấp khoảng từ 60.000 –
80.000 trứng/kg cá cái. Cá có thể đẻ từ 3 – 5 lần/năm. Trứng cá Trê thuộc dạng trứng
dính (Trần Ngọc Tuyền, 2015).
2.1.4 Cá Sặc rằn

Theo Trương Thủ Khoa và Trần Thị Thu Hương (1993), cá Sặc rằn được phân loại
như sau:
Bộ: Perciformes
Họ: Anabantidae
Giống: Trichogaster
Loài: Trichtrogaster pectoralis (Regan, 1909)

Hình 2.4 Hình thái bên ngoài của cá Sặc rằn
2.1.4.1 Dinh dưỡng

Cũng như nhiều loài cá khác, ở thời kỳ đầu sau khi nở cá dinh dưỡng bằng noãn
hoàng. Sau khi hết noãn hoàng cá di chuyển xuống lớp nước dưới để kiếm mồi. Thức
ăn ở thời kỳ đầu là động vật phiêu sinh cỡ nhỏ như luân trùng, các chất hữu cơ lơ lửng

trong nước, tảo, phù du. Ở giai đoạn trưởng thành cấu tạo bộ máy tiêu hóa của cá phù
hợp với loài ăn tạp thiên về thực vật. Cá cũng có khả năng ăn tốt thức ăn do người
cung cấp như cám, phân động vật, phụ phẩm khác và khi thiếu thức ăn chúng ăn cả
trứng của chính nó (Trần Ngọc Tuyền, 2015).

5


2.1.4.2 Sinh sản

Cá Sặc rằn thường đẻ vào mùa mưa từ tháng 4 – 9. Tuy nhiên trong điều kiện nuôi
trong ao, có cho ăn, cá đẻ quanh năm nhưng tập trung vẫn là những tháng mùa mưa.
Cá thành thục sinh dục khoảng 7 – 8 tháng tuổi. Cá đực có vây lưng dài và nhọn, thân
hình thon, bụng nhỏ. Ngược lại con cái có vây lưng tròn và ngắn, thường không vượt
quá cuốn vi đuôi. Bụng cá lúc mang trứng căng tròn, nhìn thẳng vuông góc với vị trí
đầu, bụng cá hình chữ U. Trong tự nhiên cá đẻ trong ruộng lúa, ao nuôi nơi có nhiều
cây cỏ thủy sinh.
2.1.5 Cá Mè vinh

Theo Trương Thủ Khoa và Trần Thị Thu Hương (1993), cá Mè vinh được phân loại
như sau:
Bộ: Cypriniformes
Họ: Cyprinidae
Giống: Barbonymus
Loài: Barbodes gonionotus

Hình 2.5 Hình thái bên ngoài cá Mè vinh
2.1.5.1 Dinh dưỡng

Cá sau khi nở dinh dưỡng bằng noãn hoàng trong 2 – 3 ngày. Lúc này cá nổi lên mặt

nước. Sau khi hết noãn hoàng cá di chuyển xuống lớp nước dưới để kiếm mồi. Thức
ăn của cá giai đoạn này là động vật phiêu sinh cỡ nhỏ, cá cũng có thể ăn thức ăn do
con người cung cấp.
2.1.5.2 Sinh sản

Cá Mè vinh thành thục khoảng 1 năm tuổi. Ngoài tự nhiên, mùa vụ sinh sản của cá
thường kéo dài từ tháng 5 – 9. Trong điều kiện sinh sản nhân tạo, cá có thể đẻ 4 – 5
6


lần/năm. Sức sinh sản dao động từ 200.000 – 300.000 trứng/kg cá cái. Khi đẻ cá đực
thường phát ra tiếng kêu. Trứng cá thuộc dạng bán trôi nổi. Trong điều kiện nhiệt độ
dao động từ 28 – 29oC trứng cá nở sau 12 – 14 giờ.
2.2 Các loại Hormone dùng để kích thích cá sinh sản

Mục tiêu sử dụng kích thích tố cho cá sinh sản: Chủ động cho cá sinh sản, nâng cao
hiệu quả sinh sản.

Hình 2.6 Các loại kích thích tố dùng trong sản xuất giống cá
2.2.1 HCG (Human Chorionic Gonadotropin)

HCG là hormone sinh dục có nguồn gốc từ động vật, được chiết suất từ người phụ nữ
mang thai ở tháng thứ 3. HCG được sử dụng tốt cho cá, động vật và cả con người.
Thuốc được đóng gói trong lọ thủy tinh với 5.000 UI hoặc 10.000 UI trong một lọ. Khi
sử dụng thì pha với nước cất hoặc nước muối sinh lý (tốt nhất là nước muối sinh lý).
Tác dụng chính của HCG là kích thích rụng trứng (Nguyễn Tường Anh, 1999).
2.2.2 LHRH-a (Lutenizing Hormon – Releasing Hormon – analog)

LHRH-a là hormone nhân tạo, có tác dụng chuyển hóa buồng trứng đồng thời gián tiếp
gây rung trứng. LHRH-a được sử dụng kèm với thụ thể nhân tạo kháng Dopamin là

Domperidone (Dom). Tuy nhiên khi sử dụng LHRH-a kích thích sinh sản cho cá thì có
nhược điểm là kéo dài thời gian tái thành thục của cá so với HCG và não thùy.
2.2.3 Não thùy cá Chép

Não thùy thể (cá Chép) được lấy từ những con cá Chép thành thục còn tươi sống, càng
gần thời điểm sinh sản thì hoạt tính kích dục của não thùy càng tăng cao. Năo thůy có
tác dụng tăng hiệu ứng thuốc lên cá, tốt nhất sử dụng ở liều quyết định.
7


2.2.4 DOM

Trong tuyến yên của cá còn có các hormone sinh dục tiết ra một chất khác có tác dụng
ức chế quá trình tiết ra kích dục tố cơ bản mà còn ức chế cả sự tiết kích dục tố dưới
ảnh hưởng của LHRH-a, đó là chất Dopamin. Để làm giảm tác dụng của chất ức chế,
người ta tiêm thêm chất kháng Dopamin là Domeridom (DOM).

8


CHƯƠNG 3
PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

3.1 Thời gian và địa điểm

Thời gian: Ngày 10/05/2016 – 20/07/2016.
Địa điểm: Trại thực nghiệm sản xuất giống Khoa Sinh học ứng dụng – Trường Đại học
Tây Đô.
3.2 Vật liệu nghiên cứu

Thiết bị: Kính hiển vi, cân điện tử, máy thổi khí, máy phát điện, tủ lạnh,…
Dụng cụ: Cân đồng hồ, bộ giải phẫu, thau, khăn, muỗng, đèn pin, cốc thủy tinh, vợt,
cối nghiền thuốc,…
Hóa chất: Urê, muối, Clorine, NaCl, nước muối sinh lý 9‰, HCG lọ 10.000 UI,
LHRH – a lọ 0,2 mg, Moltilium (viên DOM) viên 10 mg, Não thùy từ 1 – 2g/cái.
Mẫu vật: Cá bố mẹ các loài (cá Rô, cá Sặc rằn, cá Chép, cá Mè vinh, cá Trê).
Nước ngọt.
3.3 Phương pháp nghiên cứu
3.3.1 Cá Rô đồng

3.3.1.1 Chuẩn bị
Chuẩn bị thùng nhựa, thau, vợt, khay… sau đó cấp nước vào thùng nhựa khoảng 40 –
50 cm.
Kính hiển vi, nhiệt kế, đĩa petri, khay nhựa, cân điện tử, cân đồng hồ, bộ giải phẩu,
máy sục khí.
Chọn cá bố mẹ: chọn những con mạnh, không xây xát, không dị hình.
Cá cái: bụng to, mềm, nổi rõ gờ buồng trứng hai bên lườn bụng, lỗ sinh dục lồi, hình
vành khuyên, màu hồng.
Cá đực: cơ thể thon dài, lỗ sinh dục hơi khuyết, khi vuốt nhẹ gân lỗ sinh dục thấy có
tinh dịch màu trắng sữa chảy ra.
3.3.1.2 Loại và liều lượng hormone sử dụng
Sử dụng LRH – a kết hợp với Mutilium: [0,1 mg (LRH – a) + 10g Mutilium]/kg cá cái,
liều cá đực bằng 1/2 liều cá cái.
Cân cá đực và cái cái để xác định lượng hormone cần dùng. Khối lượng cá đực là
220g, cá cái là 230g.
Sử dụng 1 ống LRH – a + 1 viên DOM + 2cc nước muối
9


Cá cái: 1cc hỗn hợp + 1cc nước muối cho 1 kg cá cái, sử dụng 0,5 cc cho 230g cá cái.

Cá đực: 1 cc hỗn hợp + 3 cc nước muối, được 4 cc cho 2 kg cá đực, sử dụng 0,1 cc cho
220g cá đực, cá đưc bằng 1/2 – 1/3 liều cá cái.
Vị trí tiêm: Tiêm ở gốc vi ngực, tránh tiêm trúng tim.
Thể tích tiêm: 0,1 – 0,2 ml/con
3.3.1.3 Bố trí thí nghiệm cho cá sinh sản
Sau khi tiêm xong bố trí 1 đực : 1 cái vào thùng nhựa và lặp lại 5 lần.
3.3.2 Cá Mè vinh

3.3.2.1 Chuẩn bị
Chuẩn bị bể đẻ và bể ấp.
Chuẩn bị bể composite, vợt, khay, lưới đậy,… sau đó cho nước vào bể qua túi lọc
khoảng 0.8 – 1.0 m nước.
Chọn cá bố mẹ: cá mạnh, không bị xây xát, không dị hình.
Cá cái: bụng to, mềm, phần da bụng mỏng, lỗ sinh dục lồi có màu hồng.
Cá đực: cơ thể thon dài, thân và nắp mang hơi nhám, lỗ sinh dục hơi khuyết, khi vuốt
nhẹ gần lỗ sinh dục thấy có tinh dịch màu trắng sữa chảy ra.
3.3.2.2 Loại và liều lượng hormone sử dụng
Sử dụng: LRH – a + DOM: Nghiệm thức 1: [0,07 mg LRH – a + 10 mg DOM]/kg cá
cái.
Nghiệm thức 2: [0,1 mg LRH – a + 10 mg DOM]/1 kg cá cái.
Phương pháp tính kích thích tố và tiêm cá ở nghiêm thức 2
Pha 1 ống LRH – a + 1 viên DOM + 2 cc nước muối
Cá cái: Sử dụng 0,2 cc hỗn hợp cho 200g cá cái (3con)
Cá đực: Sử dụng 1/2 liều cá cái, 0,5 – 1 cc (3 con)
Vị trí tiêm: tiêm ở gốc vi ngực, tránh trúng tim.
Thể tích tiêm: 0,5 – 1 ml/con
3.3.2.3 Bố trí thí nghiệm cho sinh sản
Sau khi tiêm xong cho cá vào bể với tỷ lệ 1 đực : 1 cái, có sục khí mạnh.
Dùng lưới che lại trên miệng bể tránh cá nhảy ra ngoài. Sục khí mạnh kích thích cá
sinh sản nhanh hơn.

10


3.3.3 Cá Sặc rằn

3.3.3.1 Chuẩn bị
Chuẩn bị nguồn nước sạch, rửa sạch thau, xô, bể, vợt.
Cấp nước bể đẻ 30 – 50 cm, làm tổ cho cá đẻ dùng lá môn úp lên mặt nước vào bể đã
chuẩn bị sẵn.
Lựa chọn cá bố mẹ: cá mạnh, không xây xát, không dị hình.
Cá cái: Bụng to, mềm, phần da bụng mỏng, lỗ sinh dục lồi và có màu hồng.
Cá đực: Phần tia mềm ở lưng dài khỏi gốc vi đuôi, màu sắc cơ thể rõ ràng (sặc sỡ).
3.3.3.2 Loại và liều lượng hormone sử dụng
Liều dùng tùy vào mức độ thành thục của cá.
Bảng 3.1 Liều lượng hormone tiêm cho cá Sặc rằn
Nghiệm thức

Liều tiêm
Liều sơ bộ

Nghiệm thức 1

1,5 não thùy/0,53g

Nghiệm thức 2

Liều quyết định
1.500 UI (HCG)/kg cá
cái

[4.000 UI (HCG) + 3
não thùy]/kg cá cái

Cá đực: Liều bằng 1/2 cá cái.
Phương pháp tính kích thích tố và tiêm cá ở nghiêm thức 2
Pha lọ HCG 10.000 UI + nghiền 3 não thùy + 2 cc nước muối sinh lý
Sử dụng 0,4 cc cho 475g cá cái (5con).
Tiêm ở gốc vi ngực của cá.
Thể tích tiêm 0,2 – 0,5 ml/con.
3.3.3.3 Bố trí cho sinh sản
Sau khi tiêm xong, bố trí cá theo tỷ lệ 1 đưc : 1 cái vào thùng nhựa đã chuẩn bị sẵn cho
cá sinh sản và lặp lại 5 lần.Theo dõi và ghi nhận tất cả các chỉ tiêu liên quan.
3.3.4 Cá trê

3.3.4.1 Chuẩn bị
Pha 1 lít dung dich nước muối – Ure: (3g Ure + 4g NaCl) + nước sạch (nước muối
sinh lý 9‰).
11


Cấp nước vào bể đẻ 10 – 20 cm.
Cân điện tử, cân đồng hồ, kính hiển vi, nhiệt kế, test pH.
Đĩa petri, khay nhựa, bộ giải phẩu, kim tiêm.
Kích thích tố để tiêm cá (HCG, não thùy).
Lựa chọn cá bố mẹ: cá mạnh, không xây xát, không dị hình.
Cá mẹ: bụng to, mềm, phần da bụng mỏng, lỗ sinh dục hình vành khuyên và phồng to
thường có màu đỏ nhạt.
Cá đực: gai sinh dục dài, hình tam giác, phía đầu gai sinh dục nhọn nhỏ, phần nhô ra
phía sau rất dài thường có màu trắng hay vàng nhạt, vào mùa sinh sản có màu hồng
nhạt.

3.3.4.2 Loại và liều lượng hormone sử dụng
Bảng 3.2 Liều lượng hormone tiêm cho cá Trê
Nghiệm thức

Liều tiêm
Liều sơ bộ

Liều quyết định

Nghiệm thức 1

1 não thùy/5 con

0,1 mg LRH – a+ 10 mg
DOM/kg cá cái

Nghiệm thức 2

300 UI (HCG)/5 con

0,1 mg LRH – a + 10 mg
DOM/kg cá cái

Đối với cá đực: Không tiêm liều sơ bộ, sử dụng bằng 1/2 liều cá cái.
Phương pháp tính kích thích tố và tiêm cá ở nghiêm thức 2
Liều sơ bộ: 1 não thùy (300UI HCG)/5 con
Liều quyết định: Sử dụng 0,1 mg LRH – a cho 1 kg cá cái, tức là 0,058 mg LRH – a
cho 580g cá cái.
Tiêm ở cơ lưng của cá.
Thể tích tiêm: 0,5 – 1 ml/con

3.3.4.3 Bố trí thí nghiệm
Giữ cá cái và cá đực riêng.
Sau khi tiêm liều quyết định 10 – 12 giờ, kiểm tra cá cái nếu rụng trứng, vuốt trứng,
cho vào dụng cụ sạch và khô.
Giải phẫu cá đực lấy tinh sào, cắt và nghiền tinh sào trong cối và nước muối sinh lý.
12


Cho tinh sào vào trứng, đảo nhẹ và đều khoảng 2 phút để trứng thụ tinh, rửa trứng với
nước muối Ure 2 lần, sau đó trải đều trứng vào khung lưới đã đặt sẵn trong bể ấp.
3.3.5 Cá Chép

3.3.5.1 Chuẩn bị
Chuẩn bị bể đẻ và bể ấp, sau đó cấp nước vào.
Đĩa petri, khay nhựa, bộ giải phẩu, kim tiêm, nước muối sinh lý.
Kích thích tố (não thùy, LRH – a, DOM), nước muối – Ure.
Lựa chọn cá bố mẹ: Cá mạnh, không xây xát, không dị hình.
Cá cái: bụng to, mềm, da bụng mỏng, lỗ sinh dục lồi và có màu đỏ.
Cá đực: Nắp mang hơi nhám, khi vuốt nhẹ gần lỗ sinh dục thấy có tinh dịch màu trắng
sữa chảy ra.
3.3.5.2 Liều và loại hormon sử dụng
Bảng 3.3 Liều tiêm hormone cho cá Chép thường và cá Chép giòn
Đối tượng

Khối lượng cá
Cá đực Cá cái

Chép thường

1400g

1050g

Chép giòn

2950g

2960g

Liều tiêm
Liều quyết định

Liều sơ
bộ
3 não thùy 0,1 mg LRH – a + 10 mg
DOM/kg
3 não thùy 0,12 mg LRH – a + 12 mg
DOM/kg

Phương pháp tính kích thích tố và tiêm cá:
Cá cái: Liều sơ bộ: 3 não thùy cho 1050g cá cái/3 con (9 não cho 2960g cá cá/4 con
đối với cá Chép giòn).
Liều quyết định: 0,1mg LRH – a + DOM cho 1050g cá cái (0,36mg cho 2960g cá cái
đối với cá Chép giòn).
Cá đực: Không tiêm liều sơ bộ, sử dụng liều bằng 1/2 con cái.
Tiêm ở gốc vi ngực, tránh tiêm trúng tim cá.
Thể tích tiêm: 1 ml/con.
3.3.5.3 Bố trí thí nghiệm
Giữ cá đực và cá cái riêng.
Sau khi tiêm xong liều quyết định 4 – 5h, kiểm tra cá cái, nếu trứng rụng tiến hành

vuốt trứng cho vào dụng cụ sạch và khô.
Vuốt lấy tinh cho vào trứng, dùng lông gà khuấy đều, sau đó rửa trứng bằng nước
13


muối ure 2 lần, trải trứng vào khung lưới đã đặt sẵn.
3.1.4 Theo dõi các chỉ tiêu

Nhiệt độ, pH bể đẻ và bể ấp (xác định nhiệt độ và pH 2 lần trong ngày vào các thời
gian 6h 30’ và 13h 30’).
Thời gian hiệu ứng thuốc được tính từ khi tiêm hormone ở liều quyết định đến khi cá
bắt đầu đẻ hay rụng trứng đồng loạt.
Tỷ lệ đẻ là tổng số cá đẻ trên tổng số cá cho tham gia sinh sản.
Tỷ lệ đẻ (%) = Error: Reference source not found x 100
Sức sinh sản tương đối là số trứng cá đẻ ra tính trên 1 kg cá cho tham gia sinh sản
(trứng/kg).
Sức sinh sản tương đối = Error: Reference source not found
Sức sinh sản tuyệt đối: là số trứng đếm được từ buồng trứng cá cái.
Sức sinh sản tuyệt đối = Error: Reference source not found
Tỷ lệ thụ tinh là tổng số trứng đã thụ tinh trên tổng số trứng đem đi ấp, tỷ lệ thụ tinh
được xác định khi phôi phát triển đến giai đoạn đầu phôi vị.
Tỷ lệ thụ tinh (%) = Error: Reference source not found
Tỷ lệ nở là tổng số trứng nở ra trên tổng số trứng đã thụ tinh.
Tỷ lệ nở (%) = Error: Reference source not found
Tỷ lệ sống là tổng số cá hết noãn hoàn trên tổng số cá nở ra.
Tỷ lệ sống (%) = Error: Reference source not found

Tỷ lệ đẻ là tổng số cá đẻ trên tổng số cá cho tham gia sinh sản.
Thời gian phát triển phôi được tính từ khi trứng cá đẻ ra đến khi giai đoạn cá đang nở.
3.1.5 Xử lý số liệu

Số liệu được xử lý bằng Excel 2010 và soạn thảo văn bản bằng Word 2010.

CHƯƠNG 4
KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN

4.1 Các yếu tố môi trường

Các yếu tố môi trường trong bể đẻ và bể ấp trưng của các loài cá cho sinh sản nhân tạo
14


cá Rô, cá Sặc rằn, cá Chép, cá Mè vinh, cá Trê được ghi nhận ở Bảng 4.1
4.1.Bảng 4.1 Các chỉ tiêu môi trường
Chỉ tiêu
Loài
Cá Rô
Cá Mè vinh
Cá Sặc rằn
Cá Trê
Cá Chép

Nhiệt độ
28 – 30
28 – 30
28 – 30
27,5 – 29
27,5 – 29

pH

7,30 – 7,60
7,30 – 7,60
7,30 – 7,60
7,30 – 7,60
7,30 – 7,60

Nhiệt độ và pH là hai yếu tố quan trọng trong trong sinh sản nhân tạo của hầu hết loài
thủy sản. Qua Bảng 4.1 cho thấy nhiệt độ trong bể đẻ và bể ấp trong quá trình cho sinh
sản nhân tạo cá Rô, cá Mè vinh, cá Sặc rằn, cá Trê, cá Chép dao động trong khoảng từ
27,5 – 30 0C. Theo Trần Ngọc Tuyền (2015) nhiêt độ thích hợp cho các loài trên sinh
sản và ấp trứng là 28 – 29 0C cho thấy không có sự chênh lệch nhiều so với nhiệt độ đo
được trong quá trình thí nghiệm. Ở nhiệt độ 27,5 – 30 0C phù hợp cho cá sinh sản và
ấp trứng. Bên cạnh đó, giá trị pH ghi nhận được luôn nằm trong mức cho phép.
4.1.1 Cá Rô đồng

Các chỉ tiêu sinh sản của cá Rô đồng được tình bày ở Bảng 4.2
Bảng 4.2 Các chỉ tiêu theo dõi trong sinh sản nhân tạo cá Rô đồng
Các chỉ tiêu
Màu sắc trên thân cá
Nhiệt độ bể đẻ và bể ấp (oC)
pH
Thời gian hiệu ứng (h)
Tỷ lệ cá đẻ (%)
Tỷ lệ thụ tinh (%)
Tỷ lệ nở (%)
Tỷ lệ dị hình (%)
Sức sinh sản tương đối (trứng/kg)
Sức sinh sản tuyệt đối (trứng/con cái)
Đường kính trứng (mm)
Thời gian phát triển phôi

Kết quả tương ứng
Chuyển từ màu đậm sang nhạt
28 – 30
7,3 – 7,6
7
33,3
78,7 ± 7,60
92,3 ± 6,90
1,43
166.666
21.510
0,6
19h 50’

Sau khi tiêm kích thích tố là LRH – a + DOM với liều 0,1 mg LRH –a + 10 mg DOM
cho 1 kg cá cái thì thời gian hiệu ứng thuốc là 7h ở nhiệt độ 28 – 30oC. Theo Trần
Ngọc Tuyền (2015) thì thời gian hiệu ứng là 10 – 12h, chênh lệch với thí nghiệm là 3 –
5h.
Từ kết quả trên cho thấy tỷ lệ đẻ phụ thuộc vào nhiều yếu tố như mức độ thành thục
của cá bố mẹ, kích tích tố và liều sử dụng, nhiệt độ bể đẻ. Trong thí nghiêm này tỷ lệ
15


cá đẻ đạt 33,3% là khá thấp (Bảng 4.2). Nguyên nhân là trong tiêm hormone cho cá
chưa đạt yêu cầu.
Từ các ghi nhận ở Bảng 4.2 cho thấy được tỷ lệ thụ tinh của trứng cá Rô đồng đạt 78,7
± 7,60% , tỷ lệ nở đạt 92,3 ± 6,90% . Hai chỉ tiêu trên đều có giá trị cao do tinh trùng
của cá đạt chất lượng, nhiệt độ nước bể ấp phù hợp. Tỷ lệ dị hình thấp là 1,43 %.
Sức sinh sản tương đối đạt 166.666 trứng/kg cá cái và sức sinh sản tuyệt đối đạt

21.510 trứng/con (Bảng 4.2). Có sự chênh lệch lớn so với kết quả tài liệu là 700.000 –
1.000.000 trứng/kg cá cái (Trần Ngọc Tuyền, 2015). Nguyên nhân dẫn đến kết quả
thấp có thể do các nguyên nhân là khối lượng cá bố mẹ nhỏ, thao tác kỹ thuật còn kém,
thu trứng bị trễ, tiếng ồn.
Bảng 4.3 Các giai đoạn phát triển phôi của cá Rô đồng
Số thứ tự
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Tổng

Giai đoạn
Trứng sau thụ tinh
4 Tế bào
16 Tế bào
32 Tế bào
Phôi nang cao
Hình thành đốt cơ
Phôi cử động
Cá đang nở
Cá bột

Thời gian (phút)
0

15
40
60
103
817
877
1.067
1.190
19h 50’

Tổng thời gian phát triển phôi của cá Rô đồng là 19h 50’ phút, ở nhiệt độ 28 – 30 oC.
theo Trần Ngọc Tuyền (2015) thời gian phát triển phôi của trứng cá Rô đồng khoảng
12 – 14h ở 28 – 29 oC cho thấy sự chênh lệch so với thí nghiệm, nguyên nhân do nhiệt
độ bể ấp luôn bị tác động bởi quá trình thay nước, nhiệt độ bên ngoài môi trường vượt
qua nhiệt độ phát triển phôi thích hợp là 28 – 29 oC vì vậy dẫn đến sự chênh lệch nói
trên.
4.1.2 Cá Mè vinh

Các chỉ tiêu trong sinh sản nhân tạo cá Mè vinh được trình bày trong bảng sau

Bảng 4.4 Các chỉ trong tiêu sinh sản của cá Mè vinh
Các chỉ tiêu
Màu sắc trên thân cá
Nhiệt độ bể đẻ và bể ấp (0C)
pH
Thời gian hiệu ứng (h)
Tỷ lệ cá đẻ (%)

Kết quả tương ứng
Chuyển từ màu đậm sang nhạt

28 – 30
7,3 – 7,6
6h 30’
66,7
16


Tỷ lệ thụ tinh (%)
Tỷ lệ nở (%)
Tỷ lệ dị hình (%)
Sức sinh sản tương đối (trứng/kg)
Sức sinh sản tuyệt đối (trứng/con cái)
Đường kính trứng (mm)
Thời gian phát triển phôi

95,7 ± 2,08
98,3 ± 0,61
1,41
342.161
89.226
1,0
10h 45’

Sau khi tiêm kích thích tố là LRH – a + DOM với liều [0,1 mg LRH – a + 10 mg
DOM]/1 kg cá cái thì thời gian hiệu ứng là 6h 30’ còn ở liều tiêm [0,07 mg LRH – a +
10mg DOM]/kg cá cái thì thời gian hiệu ứng là 6h 15’ ở nhiệt độ 28 – 29 0C và pH là
7,3 – 7,6. Thời gian hiệu ứng thuốc của 2 nghiệm thức trên chênh lệch không lớn.
Nguyên nhân có thể do cá bố mẹ thành thục tốt, sử dụng đúng loại kích thích tố và đủ
liều.
Tỷ lệ đẻ của cá ảnh hưởng đến sự thành công của sinh sản nhân tạo, từ bảng 4.4 cho

thấy tỷ lệ đẻ của cá Mè vinh chỉ đạt đạt 66,7 thấp hơn so với ở liều tiêm [0,07 mg LRH
– a + 10 mg DOM]/kg đạt 100 điều này cho thấy ở liều tiêm 0,07 mg LRH – a là thích
hợp cho cá sinh sản.
Bảng (4.4) cho thấy tỷ lệ thụ tinh đạt 95,7 ± 2,08%, tỷ lệ nở đạt 98,26 ± 0,61%. Hai
chỉ tiêu trên đều có kết quả cao nguyên nhân có thể do cá bố mẹ thành thục tốt, trong
mùa vụ sinh sản, chất lượng tinh trùng tốt, nhiệt độ và pH phù hợp. Tỷ lệ dị hình thấp
chỉ có 1,41 %.
Từ kêt quả trên cho thấy, sức sinh sản tuyệt đối và tương đối của cá Mè vinh lần lượt
là 89.226 trứng/con cái và 342.161 trứng/kg cá cái. Theo Trần Ngọc Tuyền (2015) sức
sinh sản tương đối cá mè vinh đạt 200.000 – 300.000 trứng/cá cái. Điều này cho thấy
kết quả thí nghiệm là khá cao, nguyên nhân là do cá thành thục tốt, trứng rụng nhiều,
nhiệt độ và pH phù hợp, kích thích tố được sử dụng đúng loại và đúng liều.

Bảng 4.5 Các giai đoạn phát triển phôi của cá Mè vinh
Số thứ tự
1
2
3
4
5

Giai đoạn
16 Tế bào
64 Tế bào
Phôi dâu
Phôi nang cao
Phôi nang thấp

Thời gian (phút)
0

15
27
54
130
17


6
7
8
9
10
11
Tổng

Đầu phôi vị
Giữa phôi vị
Xuất hiện mầm mắt
Phôi cử động
Cá đang nở
Cá bột

160
225
337
410
459
645
10h 45’

Thời gian phát triển phôi của cá Mè vinh là 10h 45’phút. Theo Trần Ngọc Tuyền
(2015), thời gian phát triển của cá Mè vinh là 10 – 12 giờ, cho thấy thời gian phát triển
phôi của cá trong thí nghiệm là phù hợp.
4.1.3 Cá Sặc rằn

Các chỉ tiêu theo dõi trong quá trình cho sinh sản nhân tạo cá Sặc rằn được tổng hợp
trong bảng 4.6
Bảng 4.6 Các chỉ tiêu theo dõi trong sinh sản nhân tạo cá Sặc rằn
Các chỉ tiêu
Màu sắc trên thân cá
Nhiệt độ bể đẻ và bể ấp (0C)
pH
Thời gian hiệu ứng (h)
6Tỷ lệ cá đẻ (%)
Tỷ lệ thụ tinh (%)
Tỷ lệ nở (%)
Sức sinh sản tương đối (trứng/kg)
Sức sinh sản tuyệt đối (trứng/con cái)
Đường kính trứng (mm)
Thời gian phát triển phôi

Kết quả tương ứng
Chuyển từ màu đậm sang nhạt
28 – 30
7,3 – 7,6
18
60
97,3 ± 1,15
99,3 ± 0,63
282.000

28.336
0,85
12h 45’

Sau khi tiêm kích thích tố HCG + não thùy với liều [4000 UI (HCG) + 3 não thùy]/kg
cá cái thì thời gian hiệu ứng thuốc là 18h, còn ở nghiêm thức 1 tiêm hai liều: liều sơ bộ
là 3 não thùy/kg cá cái, liều quyết định 1.500 UI (HCG)/kg cá cái thì thời gian hiệu
ứng thuốc là 19h 30’. Từ đó thấy được khi tiêm 1 liều thì có thời gian hiệu ứng ngắn
hơn khi tiêm 2 liều. Mặc khác, tỷ lệ đẻ khi tiêm 2 liều đạt đến 80, còn tiêm 1 liều thì
chỉ đạt 60. Từ hai kết quả trên cho thấy số lần tiêm và liều tiêm ảnh hưởng đến thời
gian hiệu ứng thuốc và tỷ lệ đẻ của cá. Nguyên nhân do sử dụng HCG kết hợp với não
thùy làm cho trứng rụng nhanh hơn nên thời gian hiệu ứng thuốc ngắn hơn. Còn sử
dụng hai liều: liều sơ bộ sử dụng não thùy gây chín và rụng trứng nhưng chỉ một phần,
liều quyết định sử dụng HCG mới làm trứng rụng hoàn toàn nên thời gian hiệu ứng dài
hơn.
Tỷ lệ thụ tinh đạt 97,3 ± 1,15%, tỷ lệ nở là 99,3 ± 0,63%. Hai chỉ tiêu trên đều có kết
quả cao nguyên nhân có thể do cá bố mẹ thành thục tốt, trong mùa vụ sinh sản, chất
18


lượng tinh trùng tốt, nhiệt độ và pH phù hợp. Độ lệch chuẩn thấp cho thấy trong quá
trình chăm sóc tốt.
Từ Bảng 4.5 cho thấy, sức sinh sản tuyệt đối của cá Sặc rằn là 28.336 trứng/con, sức
sinh sản tương đối đạt 282.000 trứng/kg cá cái, cho thấy kết quả thí nghiệm đạt khá
cao do cá thành thục tốt, trứng rụng nhiều, nhiệt độ và pH phù hợp, kích thích tố phù
hợp và đúng liều.
Bảng 4.7 Sự phát triển phôi của cá Sặc rằn
Số thứ tự
1
2

3
4
5
6
7
8
9
10
Tổng

Giai đoạn
Sau khi thụ tinh
Hình thành đĩa phôi
Phôi nang thấp
Giữa phôi vị
Cuối phôi vị
Hình thành đốt cơ
Xuất hiện mầm mắt
Phôi cử động
Cá đang nở
Cá bột

Thời gian (phút)
0
30
315
452
475
510
560

695
730
765
12h 45’

Thời gian phát triển phôi của cá Sặc rằn là 12h 45’. Theo Trần Ngọc Tuyền (2015)
thời gian phát triển phôi của cá Sặc rằn ở 28 – 29 oC là 12 – 14h, cho thấy thời gian
phát triển phôi trong thí nghiệm cá Sặc rằn là phù hợp.
4.1.4 Cá Trê

Các chỉ tiêu theo dõi trong sinh sản nhân tạo cá Trê được tổng hợp trong bảng 4.8

Bảng 4.8 Các chỉ tiêu theo dõi trong sinh sản cá Trê
Các chỉ tiêu
Màu sắc trên thân cá
Nhiệt độ bể đẻ và bể ấp (0C)
Thời gian hiệu ứng (h)
Tỷ lệ cá đẻ (%)
Tỷ lệ thụ tinh (%)
Tỷ lệ nở (%)

Kết quả tương ứng
Chuyển từ màu đậm sang nhạt
27,5 – 29
10h 30’
100
70,33 ± 3,05
90,41 ± 5,35
19

Sức sinh sản tương đối (trứng/kg)
Đường kính trứng (mm)
Thời gian phát triển phôi

71.310
1,5
22h 30’

Khi tiêm kích thích tố với liều sơ bộ là 300 UI (HCG) cho 5 con cá cái thì cá có thời
gian hiệu ứng là 10h 30’, còn ở nghiệm thức sử dụng 1 não thùy cho 5 con cái ở liều
sơ bộ có thời gian hiệu ứng thuốc là 12h, cả hai được tính từ liều quyết định. Từ hai
kết quả trên cho thấy khi sử dụng HCG thì cá có thời gian hiệu ứng thuốc nhanh hơn là
sử dụng não thùy. Do tác dụng chính của HCG là gây rụng trứng.
Từ kết quả trên cho thấy tỷ lệ đẻ đạt 100%, tỷ lệ thụ tinh đạt 70,3 ± 3,05%, tỷ lệ nở đạt
90,4 ± 5,35%. Từ ba tỷ lệ trên cho thấy kết quả thí nghiệm cho sinh sản nhân tạo cá trê
đạt tỷ lệ cao. Nguyên nhân do cá bố mẹ đã hoàn toàn thành thục, chất lượng tinh dịch
của cá bố tốt, nhiệt độ và pH phù hợp.
Sức sinh sản tương đối của cá Trê đạt 71.310 trứng/kg. Theo Trần Ngọc Tuyền (2015)
sức sinh sản tương đối của cá Trê vàng dao động từ 60.000 – 70.000 trứng/kg cá cái.
Từ đó cho ta thấy kết quả đã đạt được trong thí nghiệm này là phù hợp. Do cá bố mẹ
thành thục tốt, trứng rụng nhiều, sử dụng kích dục tố đúng loại và đúng liều.
Bảng 4.9 Các giai đoạn phát triển phôi của cá Trê
Số thứ tự
1
2
3
4
5
6

7
8
9
10
11
12
13
14
15
Tổng

Giai đoạn
Hình thành đĩa phôi
2 Tế bào
4 Tế bào
8 Tế bào
32 Tế bào
Phôi nang cao
Phôi nang thấp
Đầu phôi vị
Giữa phôi vị
Cuối phôi vị
Phôi thần kinh
Hình thành đốt cơ
Xuất hiện mầm mắt
Phôi cử động
Cá đang nở

Thời gian
0

27
35
47
111
206
300
730
960
990
1.035
1.050
1.140
1.200
1.350
22h 30’

Thời gian phát triển phôi phụ thuộc vào nhiệt độ bể ấp và nhiệt độ là nguyên nhân rút
ngắn hay kéo dài thời gian phát triển phôi. Từ Bảng 4.8 cho thấy tổng thời gian phát
triển phôi của cá Trê vàng là 22h 30’. Theo Trần Ngọc Tuyền (2015), thời gian phát
triển phôi của cá Trê vàng từ 22 – 23h ở nhiệt độ từ 28 – 29 oC. Từ đó cho thấy được
thời phát triển phôi cá Trê vàng trong thí nghiệm là phù hợp.
20