DAP AN 2

TRƯỜNG CAO ĐẲNG NGHỀ
CƠ ĐIỆN XÂY DỰNG VIỆT XÔ
Đề số 2
Môn thi: Lý thuyết tổng hợp
Ngành (nghề): Cắt gọt kim loại
Hình thức thi : Viết

ĐÁP ÁN ĐỀ THI TỐT NGHIỆP
Thời gian: 120 phút
Trình độ:Trung cấp nghề

Câu 1 (4đ): Trình bày nguồn gốc của lực cắt, phân tích lực cắt theo các phương
chuyển động và viết công thức tính công suất cắt gọt!
Nguồn gốc của lực cắt:
- Định nghĩa lực cắt: Trong cắt gọt kimr loại, người ta gọi lực sinh ra trong quá trình cắt
tác dụng lên dao là lực cắt, ký hiệu là P ; còn lực có cùng
độ lớn, cùng phương nhưng
r'
ngược chiều với lực cắt gọi là phản lực cắt, ký hiệu là P .(0,5đ)
- Quá trình cắt thực hiện được cần có lực để thắng biến dạng và ma sát, do vậy lực cắt
theo định nghĩa trên có thể hiểu rằng có nguồn gốc từ quá trình biến dạng và ma sát.
Biến dạng khi cắt có biến dạng đàn hồi
và biến dạng dẻo. Do vậy
lực sinh ra do biến
r
r
dạng cũng có lực biến dạng đàn hồi Pdh và lực biến dạng dẻo Pd . Những lực này cùng
với lực ma sát tác dụng lên dao, cụ thể trên mặt trước và mặt sau dao. (0,5đ)
- Sơ đồ nguồn gốc của lực cắt
Pbd1 = Pdh1 + Pd1
Pbd2 = Pdh2 + Pd2

Chi tiết
Pbd = Pbd1 + Pbd2
Pd1
Phoi
Fms = Fms1 + Fms2
P = Pbd + Fms
Pbd

Pd2

Pdh1

Fms1

Pdh2

Fms

Fms2

Dao

Pbd

(0,5đ)

P

Phân tích lực cắt theo các phương chuyển động.
- Lực cắt tổng P được phân tích thành 3 thành phần theo 3 phương chuyển động v, s và t

của chuyển động cắt: tiếp tuyến, ngược với
chuyển động chạy dao và hướng kính. (0,5đ)
* Thành phần Pz hay Pv: nằm theo hướng
chuyển động chính (hướng tốc độ cắt), thành
phần này gọi là lực tiếp tuyến, lực cắt chính.
Giá trị lực Pz cần thiết để tính toán công suất
của chuyển động chính, tính độ bền của dao,
của chi tiết cơ cấu chuyển động chính và của
những chi tiết khác của máy công cụ.(0,5đ)


* Thành phần Px hay Ps: tác dụng ngược hướng chay dao, gọi là lực chiều trục hay lực
chạy dao. Biết lực này để tính độ bền của chi tiết trong chuyển động chạy dao, độ bền
của dao và công suất tiêu hao của cơ cấu chạy dao. (0,5đ)
* Thành phần Py hay Pt: tác dụng trong mặt phẳng nằm ngang và vuông góc với đường
tâm chi tiết (vuông góc với mặt phẳng sau khi gia công). Thành phần này gọi là lực
hướng kính có tác dụng làm cong chi tiết (biểu thị bằng độ võng), ảnh hưởng đến độ
chính xác của chi tiết gia công, độ cứng vững của máy và dụng cụ cắt.
Sau khi xác định được các lực thành phần Px, Py và Pz , thì lực cắt tổng P được
tính theo công thức:

r r r r
P = Px + Py + Pz và

P = Px2 + Py2 + Pz2

(0,5đ)
Công suất cắt gọt
Công suất cắt N C =

PZ .V
, ( KW )
60.1000

Công suất chạy dao N cd =

Px .n.S
, ( KW )
60.10 6

Công suất cần thiết để chọn động cơ cho máy gia công: N dc =

N c + N cd
(0,5đ)
η

Câu 2 (3,5đ): Trình bày phương pháp tiện côn bằng cách xoay xiên bàn dao dọc
phụ!
Nguyên lý: Mặt côn được hình thành bởi sự kết hợp 2 chuyển động
- Chuyển động quay của phôi
Chuyển động tịnh tiến của dao nhưng là chuyển động tịnh tiến xiên so với tâm trục
chính một góc đúng bằng góc dốc α của bề mặt côn cần tiện (0,5đ)
Để tạo ra chuyển động tịnh tiến xiên, người ta xoay bàn trượt dọc phụ đi một góc α và
thực hiện tiến dao bằng tay do du xích bàn trượt dọc phụ thực hiện (0,5đ)
Đặc điểm
- Gia công được các mặt côn ngoài và côn trong với góc dốc α tùy ý (00<α<900)
- Độ bóng và độ chính xác bề mặt gia công không cao do thực hiện bước tiến bằng tay
- Lực cắt nhỏ hơn so với phương pháp dùng dao rộng bản, ít rung động
- Chiều dài côn tiện được bị giới hạn bởi hành trình lớn nhất của bàn trượt dọc phụ
(0,5đ)

Phương pháp tiện


- Xác định góc dốc α cần xoay: tgα =

D−d
.
2l

- Xác định hướng xoay bàn trượt dọc phụ theo cùng chiều hay ngược chiều kim đồng hồ
- Nới lỏng vít hãm giữa bàn trượt dọc phụ và đế rồi xoay bàn trượt một góc α (1đ)
- Nếu trong sản xuất hàng loạt và hàng khối thì quá trình xoay và điều chỉnh được tiến
hành theo chi tiết mẫu sau đó cố định bàn trượt dọc phụ lại và gia công các chi tiết trong
loạt
- Trong sản xuất đơn chiếc hay loạt nhỏ thì có thể dùng mẫu kiểm hoặc ke hoặc đồng hồ
so để điều chỉnh góc xoay α cho chính xác (0,5đ)
- Khi gia công chiều sâu cắt được xác định bằng du xích bàn trượt ngang, bước tiến thực
hiện nhờ du xích bàn trượt dọc phụ và chủ yếu bằng tay. Do kích thước đường kính luôn
thay đổi, nên lực cắt cũng thay đổi, vì vậy quá trình thực hiện bước tiến phải đều để
đảm bảo độ bóng bề mặt (0,5đ)
Câu 3 (2,5đ): Lập trình gia công tinh cho chi tiết sau:
%O1345(tien tinh)
T0101;
S1000M3;
G0X0Z2M8;
G01Z0F0.05;
G03X5Z-5R5; 1đ
G01X20;
X16Z-15;
G03Z-20R8;

G01Z-25;
X28Z-40;
Z-50;
G0X40;
Z100;
M5M9;
M30;
%
(1đ)
- Hình vẽ (0,5đ)