Bai 1 HAN THIEC

HÀN VẢY THIẾC
I.
-

Mục tiêu bài học:
Sử dụng được thiết bị, dụng cụ hàn thiếc;
Chuẩn bị được chi tiết hàn đúng kích thước bản vẽ và sạch hết các
dầu, mỡ, sơn, lớp oxy hóa;
Hàn được các mối hàn thiếc đảm bảo độ tràn láng tốt, kim loại vẩy
hàn bám chắc vào kim loại cơ bản, không bị khuyết tật…
Đảm bảo an toàn


Bài 1: Hàn vảy THIếC
II. Nội dung
1. Chuẩn bị thiết bị, dụng cụ hàn vảy thiếc

a. Thiết bị:

2

*) Mỏ hàn nung trực tiếp:

1

Hình 3-8: Sơ đồ cấu tạo mỏ hàn vảy nung trực tiếp
1. Đầu mỏ hàn
2. Dây mai xo
Mỏ đợc cấu tạo gồm có một sợi dây mai xo quấn xung quanh mỏ hàn và cách điện
với mỏ hàn, đầu mỏ hàn làm bằng đồng đỏ có nhiều loại có hình dáng và kích thớc
khác nhau phù hợp với từng công việc cụ thể, phía ngoài có tay cầm có thể làm

bằng gỗ hay nhựa cứng chịu nhiệt.
Khi tiến hành hàn ta cho nguồn điện chạy qua dây may so Ir tại đây xẩy ra quá
trình ngắn mạch và nguồn nhiệt đợc tạo ra và truyền tới đầu mỏ hàn.
Q = I2Rt.

b. Dụng cụ

- Bàn hàn, Đe, Búa nguội, Kìm kẹp phôi, Bàn chải sắt


2. Thiếc hàn và thuốc hàn
a. Thiếc hàn
Thiếc hàn là hợp kim thiếc- chỡ. Thiếc hàn gồm các loại: thiếc hàn 25, thiếc
hàn 30, thiếc hàn 33, thiếc hàn 40, thiếc hàn 50, thiếc hàn 60 và thiếc hàn 90
( 90% Sn và 10% Pb). Thiếc hàn từ 25 đến 50 sử dụng để hàn sắt tây. Thiếc hàn
60 sử dụng để hàn đồng hồ điện, thiếc hàn 90 dùng để hàn các dụng cụ chứa
thức n.

b. Thuc Hn
Sử dụng dung dịch của muối clo nh: Clorua kẽm, Clorua amôn, axít phốtphoric
hoặc dùng nhựa thông.

3. K thut hn thic
a. Chuẩn bị phôi.
*) Vật liệu: Sắt tây có kích thớc nh hình vẽ.

501

1201

0,5


*) Hàn đính
Khi gá lắp nên hàn đính một số điểm để giữ vị trí tơng đối của các chi tiết trong
quá trình hàn. Chiều dài và khoảng cách giữa các mối hàn đính lấy nh sau:

5

b. Tiến hành hàn
- Quét thuốc hàn lên mép hàn.
- Nung mỏ hàn đến nhiệt độ cần thiết
- a thiếc hàn và đầu mỏ hàn vào vị trí đầu đờng hàn. Khi kim loại phụ chy
lỏng thỡ dịch chuyển mỏ hàn và kim loại phụ dọc trục mối hàn.


25°


4. Kiểm tra chất lợng mối hàn

- Kiểm tra độ tràn láng của kim loại vảy hàn, độ bám kim loại vẩy hàn vào
kim loại vật hàn, và các dạng khuyết tật khác nh: Khụng n, cháy vảy hàn...

51

10,5

a, Mối hàn không dính
+ Nguyên nhân: Mép hàn không sạch, thiếu thuốc hàn, cha đủ nhiệt

+ Cách phòng ngừa: Làm sạch mép hàn, cho thuốc hàn, di chuyển chậm mỏ hàn
b, Cháy thiếc hàn.
+ Nguyên nhân: nguồn nhiệt lớn ( khi hàn bằng ngọn lửa)
+ Cách phòng ngừa: Giảm công suất nhiệt, di chuyển mỏ đều với tốc độ phù hợp.
c, Mối hàn không thẳng, không đều.
+ Nguyên nhân: Do đa thiếc vào không không đều.
+ Cách phòng ngừa: Duy trì đúng tốc độ cho kim loại phụ.


trình tự các bƯớc hàn vảy thiếc

TT

Tên công việc

Hình vẽ minh hoạ

Thiết bị, dụng cụ

10,5

Đọc bản vẽ

51
801

1

1201

Chuẩn bị
2

- Thiết bị, dụng cụ
- Chuẩn bị phôi

3

4

Yêu cầu kỹ thuật

Hàn đính tạo
liên kết

Hàn đ ờng hàn cơ
bản
- Quét thuốc hàn
- Nung mỏ hàn
- Cho thiếc hàn
vào
- Di chuyển mỏ
hàn

1

501

- Mỏ hàn điện
- Đe, búa tay, kìm

rèn, bàn chải sắt,
kéo cắt tôn, găng
tay, kính bảo hộ...

- Mỏ hàn thiếc.
- Đe, búa tay, kìm
rèn, bàn chải sắt,
kéo cắt tôn, găng
tay, kính bảo hộ...

1201

0.5

Số l ợng: 2 tấm
15 - 30

- Thiết bị hoạt động tốt
- Dụng cụ chắc chắn
- Phôi đúng kích th ớc,
thẳng, phẳng, sạch.

- Mối hàn đính đảm
bảo chắc chắn
- Liên kết sau khi hàn
đính không bị biến
dạng

5

Mỏ hàn
- Góc độ mỏ hàn ổn
định trong suốt quá
trình hàn

25

Kiểm tra
5

Xác định đúng các
kích th ớc ghi trên
bản vẽ

- Kiểm tra đ ờng hàn - Bằng mắt
- Kiểm tra kích th ớc - Bằng th ớc lá

51

10,5

- Ngấu, thẳng, đều,
không khuyết tật
- Mối hàn đảm bảo
đúng kích th ớc


5. An toàn và vệ sinh phân xởng
- Khi hàn thiếc và kẽm có trong vẩy hàn thiếc sẽ bị cháy tạo ra khói độc nên gây nh
hởng đến sức khoẻ ngời thợ nên cần có biện pháp phòng tránh.

- Sau buổi học phi thu dọn thiết bị dụng cụ về đúng nơi qui định.
- Dọn vệ sinh xởng thực tập.