MỘT số THUẬT NGỮ PHÁP LUẬT TRONG MÔN GDCD

MỘT SỐ THUẬT NGỮ
PHÁP LUẬT TRONG MÔN GDCD
THPT


Quyền nhân thân
Là quyền dân sự gắn liền đối với mỗi cá
nhân, không thể chuyển giao cho người
khác, trừ trường hợp PL có quy định khác
Quyền nhân thân bao gồm: Quyền có họ
tên, quyền có quốc tịch, quyền đối với
hình ảnh của mình, quyền đối với bí mật
đời tư, quyền tự do kết hôn và ly hôn,
quyền tự do sáng tác, quyền tự do tín
ngưỡng, tôn giáo....


Đại diện theo pháp luật
Đại diện đương nhiên theo quy định của PL mà
không cần giấy uỷ quyền:
1.
Cha mẹ đối với con chưa thành niên
2.
Người giám hộ đối với người được giám hộ
3.
Người được Toà án chỉ định đối với người bị
hạn chế năng lực hành vi DS
4.
Người đứng đầu pháp nhân theo quy định
5.
Chủ hộ gia đình đối với hộ gia đình

6.
Tổ trưởng tổ hợp tác
7.
Những người khác theo quy định của PL


Năng lực hành vi dân sự
Khả năng của cá nhân được Nhà nước thừa nhận
bằng chính hành vi của mình xác lập, thực hiện
quyền và nghĩa vụ pháp lý.
Chủ thể của mỗi ngành luật khác nhau có năng
lực hành vi khác nhau. Thông thưòng, cá nhân chỉ
có năng lực hành vi khi đạt một độ tuổi nhất định
và ở trạng thái tâm lý bình thường, có thể nhận
thức và điều khiển được hành vi của mình. Đồng
thời, công dân ở các độ tuổi khác nhau thì có
năng lực hành vi khác nhau


Quyền công dân
Quyền cơ bản mà Hiến pháp quy định cho
công dân nước mình
VD: Quyền bầu cử, ứng cử; quyền học tập;
quyền bình đẳng nam nữ; quyền lao
động; quyền tự do kinh doanh.....


Bị can
(khi giảng bài 6 tiết 1, những trường hợp được
phép bắt người, trường hợp 1: Bắt bị can, bị cáo)

Người bị khởi tố về hình sự theo quyết định
khởi tố bị can của cơ quan điều tra


Bị cáo
Là người đã bị Toà án quyết định đưa ra xét
xử
Bị cáo phải có mặt theo giấy triệu tập của
Toà án; trong trường hợp vắng mặt không
có lý do chính đáng thì có thể bị áp giải,
nếu bỏ trốn thì bị truy nã.


Bí mật đời tư
Khi giảng về quyền được đảm bảo an toàn và bí
mật thư tín, điện thoại, điện tín trong bài 6

Những thông tin, tư liệu, sự kiện, hoàn
cảnh về đời tư của cá nhân mà người
khác không được loan truyền nếu
không được người đó đồng ý hoặc pháp
luật cho phép.
Quyền đối với bí mật đời tư gồm quyền
tự do thư tín của công dân


Trách nhiệm dân sự
Ứng dụng khi giảng bài 2, mục c: Các loại VPPL và TNPL
-

Buộc chấm dứt hành vi dân sự
Buộc xin lỗi
Cải chính công khai
Buộc thực hiện nghĩa vụ dân sự
Phạt vi phạm
Bồi thường các thiệt hại đã xảy ra


Trách nhiệm hành chính
•
•
-

Hình phạt chính: Cảnh cáo, phạt tiền
Hình phạt bổ sung:
Đình chỉ hoặc thu hồi các loại giấy phép, phương
tiện..
Buộc khôi phục tình trạng đã bị thay đổi do vi
phạm hành chính
Buộc tháo dỡ công trình xây dựng trái phép
Buộc tiêu huỷ các văn hoá phẩm đồi trụy
Đình chỉ hoạt động gây ô nhiễm
.v.v...