Tích hợp liên môn vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết các tình huống thực tiễn

BÀI DỰ THI
“Vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết các tình huống thực tiễn”
Năm học 2014 -2015
Kính gửi: Sở Giáo dục và Đào tạo Hải Phòng;
Phòng Giáo dục và Đào tạo quận Dương Kinh;
Trường THCS Hòa Nghĩa.
Địa chỉ: Phường Hòa Nghĩa, Quận DươngKinh – TP Hải Phòng.
Điện thoại: 0313 860 509
Email:
Họ và tên họcsinh : Phạm Văn Minh lớp 9A- TrườngTHCS Hoà Nghĩa.
BÀI LÀM

I. Tên tình huống:
« Một số biệnpháp giải quyết các tình huống ô nhiễm môi trường »
II. Vấn đề cần giải quyết
Ô nhiễm môi trường là một vấn đề đangđược cả thế giới quan tâm
vì nó đã xuất hiện ở hầu hết các nước. Tổ chức y tếthế giới WHO vừa
cảnh báo về tình trạng ô nhiễm môi trường, nhất là ô nhiễmkhông khí đang
tồn tại ở nhiều quốc gia trên thế giới. Và Việt Nam là một trongnhững
nước nằm trong danh sách báo động đó. Trên thế giới theo thông kê
mớiđây, số ca tử vong vì mắc bệnh liên quan tới vấn đề ô nhiễm không khí
ngày mộtgia tăng. Trong đó các loại bệnh ảnh hưởng tới sức khoẻ con
người và không thểcứu chữa như ung thư phổi và suy tim…


Với kiến thức hiểu biếtcủa bản thân, em thử làm một tuyên
truyền viên về việc giảm thiểu sự ô nhiễmmôi trường.
III. Tổng quan về các nghiên cứu liên quan đến việcgiải quyết:
- Tình hình ô nhiễm môi trường ở nước ta.
- Thành phần hóa học của các chất gây ô nhiễm môi trường.
- Các lí do dẫn đến việc suy thoái của nguồn không khí,đất, nước…

- Tác hại của việc ô nhiễm môi trường đối với con người,cuộc sống
sinh hoạt.
- Phương pháp khắc phục vấn đề đó.
- Ýnghĩa của việc tích hợp kiến thức liên môn để giải quyết vấn đề
thực tế.
IV.Giải pháp giải quyết vấn đề thực tiễn:
Vận dụng các kiếnthức liên môn:
-

ToánHọc: Thống kê số liệu về tình hình người mắc bệnh do ô
nhiễm MT.


-

Địalí
: Đưa ra các vùng có sự ô nhiễmMT cao.
HóaHọc : Thành phần hóa học của các chất cóhại và khói bụi
trong MT.
Sinhhọc : Sự ô nhiễm ảnh hưởng đến cơ thể vàtuổi thọ của
mỗi người.
Giáodục : Tuyên truyền nâng cao ý thức của người dân.
Ngữ văn: sử dụng từ ngữ, phương thức biểu đạt phù hợpcho
bài văn.
Ứng dụng công nghệ thông tin: tìm kiếm google.
IV. Thuyết minh tiến trình giải quyết tình huống:
1. Tình hình ô nhiễm môitrường ở nước ta
Ở Việt Namhiện nay, vấn đề ô nhiễm thường gặp trong các đô thị
lớn thường là khí bụi,hoặc các chất độc hại được thải trực tiếp không
thông qua xử lý chiếm tỉ lệcao. Riêng ở Hà Nội, theo khảo sát của sở y tế

thành phố thì hơn 70% có ngườimắc bệnh do ô nhiễm không khí gây ra.
Hàm lượng khí thải độc hại như CO, SO2…trong không khí cao. Có nơi
gấp 9 lần so với mức độ ô nhiễm thông thường. Quảthực đáng kinh ngạc
khi gặp những hậu quả khôn lường tới sức khoẻ cộng đồng.
Theo sốliệu của bộ y tế cung cấp thì những năm gần đây lượng
bệnh nhân mắc các bệnhliên quan tới đường hô hấp tăng cao. Nguyên
nhân chủ yếu chính là do ô nhiễmkhông khí gây ra. Điều đặc biệt, tình
trạng không khí độc hại còn là nguyênnhân dẫn đến việc ô nhiễm nguồn
nước một cách nghiêm trọng. Với các hạt nhỏnhiễm khuẩn, gây ra các loại
bệnh hiểm nghèo, các loại tạp chất… nằm lẫn trongkhông khí theo nước
mưa thấm xuống các mạch nước ngầm gây nhiễm bẩn cao. Nhấtlà với
tình trạng môi trường đáng báo động như hiện nay thì vấn đề đó lại
càngcó chiều hướng gia tăng. Người dân ngày một mất dần nguồn nước
sạch trong sinhhoạt. Và đang phải đối mặt với vấn đề khan hiếm nguồn
nước sạch.
2. Thành phần hóa học của cácchất có hại và khói bụi trong MT
-Trong bụi và các chất độc hại, kể cả rác thải có rất nhiều các thành
phần vôcùng nguy hiểm cho con người, xã hội và chất lượng sinh hoạt
( Đã nói ở phần“tình hình ô nhiễm MT ở nước ta”).


3. Các lído dẫn đến việc suy thoái của nguồn không khí, đất,
nước…
- Đa phần các lí do gây ra chủ yếu do tác động của con người,xuất
phát từ những thói quen hay công việc, đặc biệt là ý thức không tốt
củangười dân.


- Ô nhiễm môi trường bao gồm 3 loại chínhlà: ô nhiễm đất, ô nhiễm nước
và ô nhiễm không khí. Trong ba loại ô nhiễm đóthì ô nhiễm không khí tại

các đô thị lớn, khu công nghiệp và làng nghề lànghiêm trọng nhất, mức độ
ô nhiễm vượt nhiều lần tiêu chuẩn cho phép.
Theo báo cáo giám sát củaUỷ ban Khoa học, Công nghệ và Môi
trường của Quốc hội, tỉ lệ các khu côngnghiệp có hệthống xử lý nước
thải tậptrung ở một số địa phương rất thấp, có nơi chỉ đạt 15 - 20%, như
tỉnh Bà Rịa -Vũng Tàu, Vĩnh Phúc. Một số khu công nghiệp có xây dựng
hệ thống xử lí nướcthải tập trung nhưng hầu như không vận hành vì để
giảm chi phí. Đến nay, mới có60 khu công nghiệp đã hoạtđộng có trạm xử
lí nước thải tập trung (chiếm 42% số khu công nghiệp đã vậnhành) và 20
khu công nghiệp đang xây dựng trạm xử lí nước thải. Bình quân mỗingày,
các khu, cụm, điểm công nghiệp thải ra khoảng 30.000 tấn chất thải
rắn,lỏng, khí và chất thải độc hại khác. Dọc lưu vực sông Đồng Nai, có 56
khu côngnghiệp, khu chế xuất đang hoạt động nhưng chỉ có 21 khu có hệ
thống xử lý nướcthải tập trung, số còn lại đều xả trực tiếp vào nguồn
nước, gây tác động xấuđến chất lượng nước của các nguồn tiếp nhận...
Có nơi, hoạt động của các nhàmáy trong khu công nghiệp đã phá vỡ hệ
thống thuỷ lợi, tạo ra những cánh đồnghạn hán, ngập úng và ô nhiễm
nguồn nước tưới, gây trở ngại rất lớn cho sản xuấtnông nghiệp của bà con
nông dân.


Tình trạng ô nhiễm các các khu công nghiệp.Ảnh minh họa

Nhìn chung, hầu hết các khu, cụm, điểm công nghiệp trên cả nước chưa
đáp ứngđược những tiêu chuẩn về môi trường theo quy định. Thực trạng
đó làm cho môitrường sinh thái ở một số địa phương bị ô nhiễm nghiêm
trọng. Cộng đồng dân cư,nhất là các cộng đồng dân cư lân cận với các
khu công nghiệp, đang phải đối mặtvới thảm hoạ về môi trường. Họ phải
sống chung với khói bụi, uống nước từ nguồnô nhiễm chất thải công
nghiệp... Từ đó, gây bất bình, dẫn đến những phản ứng,đấu tranh quyết

liệt của người dân đối với những hoạt động gây ô nhiễm môitrường, có khi
bùng phát thành các xung đột xã hội gay gắt.

Cùng với sự ra đờiồ ạt các khu, cụm, điểm công nghiệp, các làng
nghề thủ công truyền thống cũngcó sự phục hồi và phát triển mạnh mẽ.
Việc phát triển các làng nghề có vai tròquan trọng đối với sự phát triển
kinh tế - xã hội và giải quyết việc làm ở cácđịa phương. Tuy nhiên, hậu
quả về môi trường do các hoạt động sản xuất làngnghề đưa lại cũng ngày
càng nghiêm trọng. Tình trạng ô nhiễm không khí, chủ yếulà do nhiên liệu
sử dụng trong các làng nghề là than, lượng bụi và khí CO, CO 2,SO2 và


Nox thải ra trong quá trình sản xuất khá cao. Theo thốngkê của Hiệp hội
Làng nghề Việt Nam, hiện nay cả nước có 2.790 làng nghề, trongđó có
240 làng nghề truyền thống, đang giải quyết việc làm cho khoảng 11
triệulao động, bao gồm cả lao động thường xuyên và lao động không
thường xuyên. Cáclàng nghề được phân bố rộng khắp cả nước, trong đó
các khu vực tập trung pháttriển nhất là đồng bằng sông Hồng, Bắc Trung
Bộ, Tây Bắc Bộ, đồng bằng sông CửuLong. Hoạt động gây ô nhiễm môi
trường sinh thái tại các làng nghề không chỉảnh hưởng trực tiếp đến cuộc
sống, sinh hoạt và sức khoẻ của những người dânlàng nghề mà còn ảnh
hưởng đến cả những người dân sống ở vùng lân cận, gây phảnứng quyết
liệt của bộ phận dân cư này, làm nảy sinh các xung đột xã hội gaygắt.

Các làng nghề tự phát gây ô nhiễm môi trường.(hình minh
họa)

Bên cạnh các khucông nghiệp và các làng nghề gây ô nhiễm môi
trường, tại các đô thị lớn, tìnhtrạng ô nhiễm cũng ở mức báo động. Đó là
các ô nhiễm về nước thải, rác thảisinh hoạt, rác thải y tế, không khí, tiếng

ồn... Những năm gần đây, dân số ởcác đô thị tăng nhanh khiến hệ thống
cấp thoát nước không đáp ứng nổi và xuốngcấp nhanh chóng. Nước thải,
rác thải sinh hoạt (vô cơ và hữu cơ) ở đô thị hầu hếtđều trực tiếp xả ra môi
trường mà không có bất kỳ một biện pháp xửlí môi trường nào nào
ngoài việc vận chuyển đến bãichôn lấp. Theo thống kê của cơ quan chức


năng, mỗi ngày người dân ở các thànhphố lớn thải ra hàng nghìn tấn rác;
các cơ sở sản xuất thải ra hàng trăm nghìnmét khối nước thải độc hại; các
phương tiện giao thông thải ra hàng trăm tấnbụi, khí độc. Trong tổng số
khoảng 34 tấn rác thải rắn y tế mỗi ngày, thành phốHà Nội và thành phố
Hồ Chí Minh chiếm đến 1/3; bầu khí quyển của thành phố HàNội và thành
phố Hồ Chí Minh có mức benzen và sunfua đioxit đáng báo động.
Theomột kết quả nghiên cứu mới công bố năm 2008 của Ngân hàng Thế
giới (WB), trên10 tỉnh thành phố Việt Nam, xếp theo thứ hạng về ô nhiễm
đất, nước, không khí,thành phố Hồ Chí Minh và Hà Nội là những địa bàn ô
nhiễm đất nặng nhất. Theobáo cáo của Chương trình môi trường của Liên
hợp quốc, thành phố Hà Nội vàthành phố Hồ Chí Minh đứng đầu châu Á
về mức độ ô nhiễm bụi.
4. Tác hại của việc ô nhiễm môi trường đối với con người, cuộcsống
sinh hoạt.

-Tình trạng ô nhiễm môi trường ảnh hưởng lớn đến hệ động thực
vật trên trái đất.Chúng ta hãy có một cái nhìn khác nhau của ô nhiễm môi
trường trên đời sốngthực vật và động vật.


+Mưa axit là mộttrong những vấn đề lớn nhất ảnh hưởng đến các
khu vực có mức độ gây ô nhiễm.Như những cơn mưa axit ngấm vào đất,
nó (đất) trở thành vô dụng đểcây sinh trưởng . Như vậy loại đất không có

thể cung cấp dinh dưỡng chomục đích tăng trưởng thực vật. Mưa làm chết
cây cối, ăn mòn các công trình xâydựg và gây ra các bệnh về đường hô
hấp cho con người.
+Sự hiện diện củakhí ozone trong tầng lớp trên của khí quyển là cần
thiết để bảo vệ chúng sinhkhỏi các tia cực tím của mặt trời. Tuy nhiên, nếu
tình trạng ô nhiễm không khí từ khí ozone trong tầng khí quyển thấp, nó
chứng minh làcó hại cho sự phát triển của thực vật. Mô phổi của động vật
cũng bị ảnh hưởngbởi khí ozone, khí này có mặt trong các tầng lớp thấp
hơn của bầu khí quyển.
+Ô nhiễm nướcbiển tạo nên thuỷ triều đen, thuỷ triều đỏ ảnh hưởng
đến quá trình quang hợp ởthực vật thủy sinh. Cá và các sinh vật thủy sản
phụ thuộc vào các nhà máy thứcăn. Bất kỳ loại thiệt hại cho các nhà máy
này có ảnh hưởng xấu đến sự cân bằngcủa hệ sinh thái đại dương.
+Ô nhiễm đất dẫnđến bổ sung các hóa chất độc hại. Những hóa
chất này gây ra một thay đổi sựtrao đổi chất của cây trồng; thay đổi này có
tác hại trên cây phát triển và dođó trên sản lượng các loại cây trồng.
- Ảnh hưởng ônhiễm môi trường trên sức khỏe
Những ảnh hưởng của ô nhiễm môi trườngđối với sức khỏe có thể được
phân loại trên cơ sở của các loại ô nhiễm khácnhau ví dụ như ô nhiễm
nước, ô nhiễm không khí và đất ô nhiễm môi trường.
- Ảnh hưởngcủa ô nhiễm nước


Nhiều bệnh từ nước đều do nhiễm mà là kếtquả của lượng nước bị ô
nhiễm. Trong số các bệnh khác nhau liên quan đến nước,thương hàn,
viêm gan, viêm dạ dày ruột tiêu chảy, viêm não, giun đũa, nhiễmgiardia và
amoebiasis là những người quan trọng. Vấn đề hô hấp, phát ban da làmột
số trong những vấn đề khác về sức khỏe do ô nhiễm nước.
- Ảnh hưởng của ô nhiễmkhông khí

Vấnđề sức khỏe do ô nhiễm không khí chủ yếu là liên quan đến
đường hô hấp. Viêmphế quản và hen suyễn là một số trong những vấn đề
lớn, và nhìn chung làm giảmchức năng phổi cũng là kết quả của ô nhiễm
không khí. Ô nhiễm không khí làmgiảm mức năng lượng và chịu trách
nhiệm cho chóng mặt, đau đầu, các vấn đề timmạch, rối loạn
neurobehavioral và thậm chí chết sớm trong trường hợp nặng. Tầngozone
bảo vệ tất cả các sinh vật sống trên trái đất khỏi tia cực tím. Phát thảikhí
nhà kính là nguyên nhân của mỏng tầng ozone. Do đó, ô nhiễm không khí
ảnhhưởng đến cuộc sống trên trái đất trong nhiều cách khác nhau.
-Ảnh hưởng của ô nhiễm đất


+Ô nhiễm đấtlà yếu tố chính là một trong những vấn đề lớn kể từ
khi, nó ảnh hưởng đếnsức khỏe của trẻ em. Thiệt hại cho não trong giai
đoạn phát triển của trẻ emcũng là kết quả của ô nhiễm chì. Thủy ngân có
trách nhiệm làm hư hại thận. Chứcnăng của gan bị ảnh hưởng rất nhiều
bởi cyclodiene, một loại thuốc trừ sâu.Thuốc trừ sâu được biết là thâm
nhập vào chuỗi thực phẩm và cản trở sức khỏecủa tất cả các yếu tố sống
của chuỗi thức ăn đi vào.
+Những tác động ônhiễm môi trường khác nhau trên hệ thực vật,
động vật và con người đã đượctrình bày trong bài viết này, nó đã cho
thông tin về làm thế nào ô nhiễm ảnhhưởng đến môi trường. Chất gây ô
nhiễm có tác động trực tiếp đến chất lượngcuộc sống và thường có hậu
quả tai hại. Công nghiệp là nguyên nhân chính củaviệc bổ sung các chất
gây ô nhiễm cho môi trường. Mặc dù nó không phải là cóthể loại bỏ hoàn
toàn các chất ô nhiễm từ môi trường của chúng ta, chúng ta nêncố gắng
giữ cho khí thải ô nhiễm được kiểm soát, do đó tham gia một bước tiến
trongviệc hạn chế ô nhiễm.
5. Phương pháp khắc phục vấn đề đó.

- Trước hết phải xây dựng văn hóa ứng xử thânthiện với môi trường
trên cơ sở đổi mới tư duy, cách làm, hành vi ứng xử, ýthức trách nhiệm
với thiên nhiên, môi trường trong xã hội và của mỗi người dân.Đẩy mạnh
tuyên truyền, giáo dục pháp luật, nâng cao hiểu biết, xây dựng cácchuẩn


mực, hình thành ý thức, lối nghĩ, cách làm, hành vi ứng xử thân thiện
vớithiên nhiên, môi trường. Tăng cường công tác kiểm tra, thanh tra, xử lý
quyếtliệt, giải quyết dứt điểm các vụ việc về môi trường, các vi phạm pháp
luật bảovệ môi trường. Cần tạo bước chuyển biến mạnh mẽ từ nhận thức
sang hành động cụthể. Lấy chỉ số đầu tư cho môi trường, hoạt động bảo
vệ môi trường, kết quả bảovệ môi trường cụ thể để đánh giá.
- Nâng cao ý thứcbảo vệ môi trường, gắn nhiệm vụ bảo vệ môi
trường với phát triển kinh tế-xãhội. Đổi mới cơ chế quản lý tài nguyên và
bảo vệ môi trường. Khắc phục suythoái, khôi phục và nâng cao chất lượng
môi trường; Thực hiện tốt chương trìnhtrồng rừng, ngăn chặn có hiệu quả
nạn phá rừng, cháy rừng, tăng diện tích cáckhu bảo tồn thiên nhiên; Khai
thác có hiệu quả tài nguyên thiên nhiên, bảo đảmmôi trường và cân bằng
sinh thái; Chú trọng phát triển kinh tế xanh, thân thiệnvới môi trường; Thực
hiện sản xuất và tiêu dùng bền vững; từng bước phát triển“năng lượng
sạch”, “sản xuất sạch”, “tiêu dùng sạch”; Tăng cường hợp tác quốctế để
phối hợp hành động và tranh thủ sự giúp đỡ của cộng đồng quốc tế cho
côngtác bảo vệ tài nguyên và môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu;
Đẩy mạnh xã hội hóa công tácbảo vệ môi trường.
- Coi trọng yếu tố môi trường trongtái cơ cấu kinh tế, tiếp cận các xu
thế tăng trưởng bền vững và hài hòa trongphát triển ngành, vùng phù hợp
với khả năng chịu tải môi trường, sinh thái cảnhquan, tài nguyên thiên
nhiên và trình độ phát triển. Đã đến lúc “nói không” vớităng trưởng kinh tế
bằng mọi giá; Tăng trưởng kinh tế phải đồng thời với bảo vệmôi trường,
ứng phó với biến đổi khí hậu. Bảo vệ môi trường, ứng phó với biếnđổi khí

hậu cũng phải thay đổi theo hướng có lợi cho tăng trưởng kinh tế, thúcđẩy
tăng trưởng kinh tế, tạo ra công ăn việc làm, hỗ trợ để đất nước phát
triểnnhanh hơn, bền vững hơn.
*Biện pháp áp dụng cho người dân, thế hệ học sinh:
a) Người dântham gia vào việc phân loại và xử lí rác thải
+Như mọi người cũng đã biết cốt lõi vấn đề trên là phụ thuộc và ý
thức củangười dân.Điều này sẽ được cải thiện quan từng ngày chứ không
phải một sớm,mộtchiều.Khi đó người dân sẽ phân loại rác thải nhà mình
ra làm các nguồn như ráchữu cơ (làm từ giấy,nguồn từ các sợi,từ thực
phẩm,các sản phẩm từ gỗ,tre,caosu,da; các chátdẻo) ,rác vô cơ kim loại
thủy tinh,vật dụng không cháy) cuối cùng là các chấthỗn hợp (vụn nhỏ
khoảng dưới 5mm)
b)Các câulạc bộ sinh hoạt theo xóm,làng,tổ dân phố


+Mục đích trên là tuyên truyền để người dân biết đượcnghĩ vụ và
các quyền lợi học đạt được;cung cấp thêm thông tin về phân loại
chongười dân;vận động tinh thần từng hộ gia đình hưởng ứng.
c) Giáo dụcngay từ tầng lớp học sinh,sinh viên
+Việc này là vô cùng quan trọng,nó sẽ tạo ra một thế hệcó ý thức
giữ gìn và bảo vệ môi trường.Không gì hiệu quả bằng việc giáo dục
tậngốc tư tưởng của lớp người kế thừa đất nước.
6. Ý nghĩa của việctích hợp kiến thức liên môn để giải quyết
vấn đề thực tế.
Môi trường sống xung quanh cho ta sựsống, là điều kiện để ta tồn
tại và phát triển. Vậy nên bảo vệ môi trường sốngcũng là bảo vệ chính
cuộc sống của chúng ta. Vậy mà giờ đây, cùng với cácvấn đề như bùng
nổ dân số, xung đột vũ trang hay nạn khủng bố, thì ô nhiễm môitrường
đang là một vấn đề thời sự được cả thế giới quan tâm vì nó gây ra
nhữnghiện tượng biến đổi khí hậu dẫn đến những thảm hoạ thiên tai

khủng khiếp. ỞViệt Nam sự ô nhiễm môi trường đang được đẩy lên mức
báo động. Chúngta cần nhận thức vấn đề này như thế nào? Thực trạng,
nguyên nhân, hậu quả, vàgiải pháp để giải quyết vấn đề này thế nào là
một vấn đề cần được bàn luận.
Vậy môitrường là gì? Vâng, môi trường là tất cả các yếu tố tự nhiên và xã
hội cầnthiết cho sự sinh sống, sản xuất của con người, như tài nguyên
thiên nhiên,không khí, đất, nước, ánh sáng, cảnh quan, quan hệ xã
hội. Môi trường cóhai loại chính: đó là môi trường tự nhiên và môi trường
xã hội. Môi trường tựnhiên bao gồm các thành phần tự nhiên như địa
hình, địa chất, đất trồng, khíhậu, nước, sinh vật,... Môi trường xã hội là
tổng thể các mối quan hệ giữa conngười với con người, quan hệ cá nhân
với cộng đồng thể hiện bằng luật pháp, thểchế, cam kết, quy định,...
Môi trường đóng vai trò rất quan trọng đối với cuộc sốngcủa chúng
ta, là không gian sống của con người và sinh vật. Môitrường còn là nơi
cung cấp các nhu cầu về tài nguyên cho con người như đất, đá,tre, nứa,
tài nguyên sinh vật. Nhờ có môi trường, chúng ta được có nguồn nướcđể
sinh hoạt hằng ngày, nơi vui chơi giải trí và các nguồn thủy hải sản.
Môitrường cung cấp cho ta lương thực, thực phẩm và các nguồn gen quý
hiếm từđộng vật, thực vật, các loại quặng, dầu mỏ cho năng lượng và
nguyên liệu chocác hoạt động sản xuất. Môi trường là nơi chứa đựng các
chất phế thải, lưutrữ, cung cấp thông tin và bảo vệ cho đời sống của con
người và sinh vậttránh khỏi những tác động từ bên ngoài như tầng Ozon


trong khí quyển hấpthụ và phản xạ trở lại các tia cực tím từ năng lượng
mặt trời. Thậm chí,chỉ cần thiếu môi trường trong một phút, chúng ta sẽ
chết vì thiếu oxi.
Môi trườngtự nhiên vẫn đang từng phút cung cấp cho cuộc sống con
người những nguồn lợi vôgiá. Thế nhưng, con người đã và đang làm gì để
đền đáp, bảo vệ cho môi trường,cái nôi nuôi dưỡng sự sống của chính

mình? Câu hỏi ấy tưởng chừng rất đơn giảnnhưng lại làm cho ta phải giật
mình một khi trả lời. Nguồn không khí bị ô nhiễmnặng nề: các nhà máy đã
và đang thải ra môi trường không khí một nguồncacbonnic khổng lồ, các
loại axit, các loại khí gây hiệu ứng nhà kính, khói bụixe hơi và các loại
động cơ khác,... đã ảnh hưởng xấu đến sức khoẻ và chất lượngcuộc sống
của con người, nó gây ra nhiều bệnh về đường hô hấp,... Nguồnnước hiện
nay trên thế giới và đặc biệt là Việt Nam đối mặt với nguy cơrơi vào trình
trạng ô nhiễm, nhu cầu về nước uống và nước sinh hoạt ở nhiềuvùng
miền đang bị thiếu nghiêm trọng, số lượng người được sử dụng nước
sạchchiếm tỉ lệ không lớn. Đất đai ngày càng bị thoái hoá, bị rửa trôi, rác
thảicông nghiệp, rác thải sinh hoạt, rác thải bệnh viện,... đã và đang làm
chonguồn đất đai bị cạn kiệt, khô cằn. Ngay cả ánh sáng, âm thanh tiếng
ồntại các đô thị lớn cũng gây ra các bệnh lí về mắt, ảnh hưởngrất nhiều
đến chất lượng cuộc sống của con người.
Ngày nay, vấn đề ô nhiễm môi trường đã và đang ngày càng trở nên
nghiêm trọnghơn ở Việt Nam. Trên các phương tiện thông tin đại chúng
hằng ngày, chúng ta cóthể dễ dàng bắt gặp những hình ảnh, những thông
tin về việc môi trường bị ônhiễm. Bất chấp những lời kêu gọi bảo vệ môi
trường, tình trạng ô nhiễm cànglúc càng trở nên trầm trọng. Điều này
khiến
ta
phải
suy
nghĩ…
Môi trường đang kêu cứu! Từ đầu năm đến nay, đã có thêm không biết
baonhiêu thống kê mới về tình trạng môi trường ở Việt Nam ta. Và đáng
buồn thay,đó là những con số gây thất vọng…
Bạn có thấy chăng nước mắt của những dòng sông? Bạn cónghe
chăng sự nghẹn ngào của biển cả? Ai đó có nghe không tiếng gào thét
củanúi rừng? Có 1 thời đó là những vẻ đẹp, à nguồn cảm hứng vô tận của

thi ca nhạchọa; là những điều kỳ diệu mà tạo hóa đã ban tặng con người.
Thế nhưng, conngười ngày càng quay cuồng trong guồng quay chóng mặt
của cơ chế thị trường,của những cạnh tranh khốc liệt, của lòng tham
không đáy thì núi rừng ngàycàng bị tàn phá, biển cả và sông ngòi ngày
càng ô nhiễm, nhiều đô thị khói bụimù mịt, nước thải đen ngòm, rác ở
khắp nơi. Có thể thấy rằng, con người đã vàđang xúc phạm tới tự nhiên và
tất nhiên chúng ta phải trả giá.


Theo bảntổng kết môi trường toàn cầu do Chương trình Môi trường Liên
Hợp Quốc (UNEP) HàNội và Tp. HCM nằm trong danh sách 6 thành phố ô
nhiễm không khí nghiêm trọngnhất thế giới. Về nồng độ bụi, hai thành phố
lớn nhất Việt Nam này chỉ đứng sauBắc Kinh, Thượng Hải, New Delhi và
Dhaka. Mối đe doạ tiềm tàng này chắc chắn sẽcản trở quá trình phát triển
hơn
nữa
của
các
thành
phố
này.
Ô nhiễm môi trường đầu tiên phải kể đến việc ô nhiễm môi trường
nước.Tình trạng quy hoạch các khu đô thị chưa gắn với vấn đề xử lý chất
thải, nướcthải nên ô nhiễm môi trường ở các thành phố lớn, các khu công
nghiệp, khu đôthị đang ở mức báo động. Trong tổng số 183 khu công
nghiệp trong cả nước, cótrên 60% khu công nghiệp chưa có hệ thống xử
lý nước thải tập trung. Các đô thịchỉ có khoảng 60% - 70% chất thải rắn
được thu gom, cơ sở hạ tầng thoát nước vàxử lý nước thải, chất thải nên
chưa đáp ứng yêu cầu về bảo vệ môi trường...Hầuhết lượng nước thải
chưa được xử lý đều đổ thẳng ra sông, hồ và dự báo đến năm2010 là

510.000m3/ngày. Một ví dụ đau lòng của việc xả nước thải, hẳn không
aikhông biết, là trường hợp của con sông Thị Vải bị ô nhiễm bởi hoá chất
thải ratừ nhà máy của công ti bột ngọt Vê Đan suốt 14 năm liền. Điều này
khiến cho consông bị ô nhiễm nghiêm trọng ảnh hưởng tới cuộc sống của
nhiều người dân ở xungquanh. Một ví dụ khác chính là việc ô nhiễm hồ
Hoàn Kiếm, một biểu tượng củanền văn hoá dân tộc.
Không chỉ có môi trường nước mà môi trường không khí và môi trường
đất cũng bịô nhiễm nghiêm trọng. Môi trường không khí ở hầu hết các đô
thị Việt Nam đềuvượt quá tiêu chuẩn cho phép.Riêng tại thành phố Hồ Chí
Minh, kết quả đo đạctại 6 trạm quan trắc không khí cho thấy 89% mẫu
kiểm tra không khí không đạttiêu chuẩn cho phép, luôn ở mức nguy hại
cao cho sức khỏe, trong đó lượng bụilơ lửng đang là nhân tố gây ô nhiễm
nghiêm trọng hàng đầu trên địa bàn. Bêncạnh đó, tình trạng ô nhiễm
không khí do chì cũng gia tăng nhanh chóng, cụ thểnồng độ chì đo đượ cừ
đầu năm 2009 đến nay thường dao động ở ngưỡng 0,22 -0,38g/m 3;, quá
chuẩncho phép khoảng 1,5 lần. Về môi trường đất, kết quả của một số
khảo sát chothấy hàm lượng kim loại nặng trong đất gần các khu công
nghiệp đã tăng lêntrong những năm gần đây. Như tại cụm công nghiệp
Phước Long (Bình Phước) hàmlượng Cr cao gấp 15 lần so với tiêu chuẩn,
Cd cao từ 1,5 đến 5 lần, As cao hơntiêu chuẩn 1,3 lần. (Cr,Cd,As: các
chất hoá học độc hại) Thuốc bảo vệ thực vậtcũng gây ảnh hưởng đến đất.
Mặc dù khối lượng thuốc bảo vệ thực vật được sửdụng ở Việt nam còn ít,
trung bình từ 0,5-1,0 kg/ha/năm, tuy nhiên, ở nhiều nơiđã phát hiện dư
lượng
thuốc
bảo
vệ
thực
vật
trong

đất.
Môi trường bị ô nhiễm nghiêm trọng như vậy nguyên nhân phần lớn thuộc
về conngười. Đầu tiên, đó chính là sựthiếu ý thức nghiêm trọng của nhiều
người dân màđặc biệt là các bạn trẻ. Nhiều người nghĩ rằng những việc


mình làm là quá nhỏbé, không đủ để làm hại môi trường. Một số người
khác lại cho rằng việc bảo vệmôi trường là trách nhiệm của nhà nước, của
chính quyền mà không phải là củamình. Số khác lại nghĩ rằng việc môi
trường đã bị ô nhiễm thì có làm gì đichăng nữa cũng không đáng kể, và
việc ô nhiễm môi trường cũng không ảnh hưởnggì tới mình nhiều...Thấy
vậy nhưng không phải vậy! Việc phá hoại môi trường củamột người tuy chỉ
ảnh hưởng nhỏ nhưng tập hợp nhiều người lại là lớn. Tráchnhiệm bảo vệ
môi trường tuy cũng có một phần là của nhà nước nhưng đa phần lạilà
của người dân. Và những việc chúng ta làm đối với môi trường, tuy hiện
giờta chưa thấy được, nhưng về lâu về dài nó sẽ ảnh hưởng tới ta ít
nhiều.
Một nguyên nhân khác gây ra ô nhiễmmôi trường chính là sự
thiếu trách nhiệm của cácdoanh nghiệp. Do đặt nặng mục tiêu tối đa
hóa lợi nhuận, khôngít doanh nghiệp đã vi phạm quy trình khai thác, góp
phần đáng kể gây ô nhiễmmôi trường. Bên cạnh đó, chính sự chưa chặt
chẽ trong việc quản lý bảo vệ môitrường của nhà nước cũng đã tiếp tay
cho các hành vi phá hoại môi trường tiếp diễn.Việt Nam thiếu những chính
sách và quy định bảo vệ môi trường nghiêm ngặt và dođang thu hút mạnh
các nguồn vốn đầu tư để phát triển nên dễ mắc vào "cạmbẫy": trở thành
nơi tiếp nhận nhiều ngành công nghiệp "bẩn". Vínhư, ngành cán thép làm
tốn nhiều tài nguyên như đất, nước, năng lượng, thải ranhững chất thải
nguy hại cho môi trường. Ngoài ra, lượng xe cô lưu thông ngàycàng nhiều
ở nước ta cũng góp phần không nhỏ vào việc gây ô nhiễm bầu
khôngkhí.

Hậu quả của việcphá hoại MT là vô cùng nghiêm trọng.Nhiều
người đã trở thành nạn nhân bất đắcdĩ của nạn ô nhiễm môi trường. Điển
hình như“làngung thư” Thạch Sơn ở Phú Thọ, hàng trăm người đã chết
vìcăn bệnh ung thư mà nguyên nhân là do dùng nguồn nước bị ô nhiễm
thải ra Nhàmáy Hóa chất Lâm Thao, Phú Thọ. Hàng năm có khoảng
16.000 người ở Việt Nam chếtvì những căn bệnh liên quan tới ônhiễm
không khí. Dự báo trong những năm tới, con số này còn cóthể tiếp tục gia
tăng. Cạn kiệt tài nguyên sinh vật làmột hậu quả khác không thể tránh
được của ô nhiễm môi trường. Các rặng san hô ởcửa sông cũng như các
vùng nước lợ biến mất dần. Hiện tượng thủy triều đỏ cũngđã xuất hiện ở
nước ta từ tháng 6 đến trung tuần tháng 7 âm lịch tại vùng biểnnam trung
bộ, đặc biệt là tại Khánh Hòa, Ninh Thuận, Bình Thuận.. Ngoài ra,trong
tương lai gần, Việt Nam có thể sẽ bịthiếu nước sinh hoạt trầm trọng do
lượng nước sạch bị ônhiễm ngày một nhiều…
Lẽ nào ta lại nhắm mắt làm ngơ?


Không! Chúng ta cần phải tiếp tục công cuộc bảo vệ và làmsạch môi
trường bằng những biện pháp tốt hơn, thiết thực hơn nữa!
Thứ nhất, phải có các hình thức xử phạt thật nặngvà nghiêm minh
đối với các cá nhân, tổ chức, cơ quan có hành vi phá hoại môitrường, làm
ảnh hưởng tới cuộc sống của người dân. Bên cạnh đó, cũng cần giáodục
ý thức cho người dân qua các hình thức tuyên truyền, cổ động như tổ
chứcnhững buổi giao lưu bàn về vấn đề môi trường tại các đơn vị hành
chính cấpphường, xã...Đưa những bài viết chi tiết hơn về môi trường trong
các sách giáokhoa ngay từ cấp tiểu học, giúp học sinh có thái độ và cái
nhìn đúng đắn về môitrường và những hậu quả của việc phá hoại môi
trường, từ đó giúp các em biếtyêu và bảo vệ môi trường mình đang sống.
Một cách khác để giúp bảo vệ môitrường phát động thường xuyên hơn
những phong trào tình nguyện như bảo vệ môitrường khu dân cư, dọn rác

ở các khu vực công cộng, làm sạch bãi biển...
Thứ 2, cần tăng cường công tácquản lí của nhà nước, hoàn chỉnh
hệ thống pháp luật về b.vệ MT, ban hành chínhsách phát triển gắn vs bảo
vệ MT
Thứ 3, thường xuyên giáo dục, nâng cao ýthức về bảo vệ MT. Bảo vệ MT
là nh.vụ tất cảchúng ta. Nếu ai cũng ý thức đc rằng bảo vệ MT là bảo vệ
cuộc sống chính mìnhthì vấn đề này sẽ k còn là vấn đề khó khăn nữa.
Thứ 3, chútrọng công tác nghiên cứu khoa học, công nghệ, mở
rộng hợp tác quốc tế trongviệc bảo vệ MT. Ngiên cứu & sử dụng rộng rãi
các loại thiết bị tiết kiệmnăng lượng; tái chế rác thải, sử dụng phân hữu
cơ,
mô
hình
VAC,…
Cùng vs việc MT ônhiễm, TĐ chúng ta đang ngày 1 nóng lên, thiên
nhiên đã nổi giận, MT sống củachúng ta k còn kiềm chế nổi nữa. Tất cả
mọi người, nếu ai đã có ý thức bảo vệMT, xin hãy tiếp tục; còn nếu chưa
thì xin hãy thay đổi thói quen ngay từ bâygiờ. Chỉ có như vậy thì MT tự
nhiên mới mãi mãi là cái nôi êm ái của chúng ta!
Tình trạng môitrường ở Việt Namtuy nghiêm trọng nhưng vẫn có thể
cứu vãn nếu mỗi người dân biết góp sức củamình, chung tay bảo vệ môi
trường. Vì vậy, chúng ta cần chung tay bảo vệ môitrường và tránh gây ô
nhiễm. Vì tương lai một Việt Nam xanh, sạch, đẹp và vì cuộc sốngcủa
chính chúng ta cũng như của các thế hệ sau.


Hoà Nghĩa, ngày 25 tháng 11 năm
2015
XÁC NHẬN CỦA NHÀ TRƯỜNG

NGƯỜI THỰC HIỆN
Phạm Văn Minh