Chuyên đề: Sử dụng giáo án điện tử nhằm nâng cao chất lượng dạy học

Thực hiện : Lê – Nguyệt
Tr­êng THCS Hång H¶i
Thµnh phè H¹ -Long . Qu¶ng –Ninh


I / Đặt vấn đề :
Năm học 2007 - 2008 là năm thứ 6 thực hiện chương
trình thay SGK . Nổi bật lên đó cuộc cách mạng về
đổi mới phương pháp dạy học theo hướng tích cực hoá
hoạt động của học sinh trong giờ học nhằm khơi dậy
và phát triển năng lực tự học , khả năng độc lập sáng
tạo , năng lực phát hiện và giải quyết vấn đề , khả năng
vận dụng kiến thức , từ đó đem lại hứng thú học tập cho
học sinh . Để đạt được mục tiêu đó đòi hỏi người giáo
viên phải đổi mới phương pháp dạy học . Đổi mới cách
tổ chức lớp học làm cho học sinh có phong cách học
tập mới , đó là phong cách học tập mà học sinh được
quan sát nhiều hơn , được hoạt động nhiều hơn , được
trao đổi và được sáng tạo . Một trong những việc làm

góp phần đổi mới phương pháp dạy học đó là khai thác và
sử dụng phương tiện dạy học :
*Với tiết dạy dùng bảng phụ , bảng nhóm
và các loại đồ dùng dạy học khác thì khâu chuẩn bị đơn
giản,đó là một hệ thống bảng phụ cho kiểm tra bài cũ,
bảng phụ cho các câu hỏi xây dựng kiến thức mới ,
bảng phụ ghi các định nghĩa , tính chất , định lí
bảng phụ về những hình phức tạp để tiết kiệm thời
gian . Với những tiết dạy sử dụng các đồ dùng dạy học này

việc thực hiện thích hợp trong mọi điều kiện, mọi giáo
viên đều có thể thực hiện được dễ dàng, không phụ thuộc
vào điều kiện khách quan .Tuy nhiên, nếu lạm dụng quá
nhiều: lấy bảng chính để đính bảng phụ

sẽ gây sự nhàm chán trong học sinh và hiệu quả giờ
dạy cũng không cao .
* Với tiết sử dụng máy đèn chiếu : trên cơ sở đã soạn
bài kỹ , đã có sự nghiên cứu, cân nhắc , từ đó ấn định
các phim giấy trong cần sử dụng , đó là :
- Phim kiểm tra bài cũ .
- Phim đáp án trả lời bài kiểm tra , ( nếu cần ) .
- Phim về các câu hỏi xây dựng bài mới .
-
Phim về các nhận xét, kết luận , định nghĩa .
-
Phim về bài tập củng cố từng phần .
- Phim về bài tập chữa mẫu .
- Phim về bài tập trắc nghiệm .
- Phim hướng dẫn về nhà

Có thể nói là bao gồm một tập hợp các phim khoảng từ
10 - 20 phim tuỳ theo cho một tiết dạy. việc in ấn các
phim trên giấy trong bằng máy vi tính cũng đòi hỏi phải
có kĩ thuật. Không phải loại giấy trong nào cũng dùng
được. Phải lựa chọn loại giấy trong chỉ dùng riêng cho
việc in, vì in trên giấy trong khó thực hiện hơn in trên
giấy thường nên các kiến thức phải được kiểm tra kỹ lư
ỡng trên màn hình vi tính trước khi đi in.
Trường chúng tôi chưa có phòng bộ môn nên việc đưa

máy chiếu nên các phòng ở tầng cao có nhiều bất
cập, vì thời gian chuyển tiết chỉ có 5 phút, không những
thế cần phải thời gian điều chỉnh vị trí máy sao cho nét
và sáng. Do đó với tiết dạy trên máy chiếu việc chuẩn bị
phải có sự đầu tư nhiều hơn về kinh tế và thời gian .

Chúng ta đã biết việc ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT )
trong dạy học ở trường phổ thông có ý nghĩa hết sức quan
trọng .Trong thời gian gần đây Tôi đã và đang nghiên cứu để
soạn và sử dụng GAĐT vào dạy học và thấy hiệu quả giờ
học tăng lên rõ rệt . Năm học 2006 2007 Tôi đã thể hiện
chuyên đề Sử dụng giáo án điện tử nhằm nâng cao chất lư
ợng giờ dạythông qua các tiết luyện tập . Năm học này Tôi
tiếp tục nghiên cứu đề tài đó với các tiết thể hiện là : Dạy các
tiết lí thuyết. Với khuôn khổ hạn hẹp , trình độ có hạn nên
trong tham luận ngày hôm nay Tôi chỉ muốn trình bày với
các đồng nghiệp một vài suy nghĩ và việc làm khi sử dụng
phần mềm dạy học môn toán để dạy: tiết lý thuyết hình học
toán 6 với mong muốn được trao đổi , được giúp các bạn bè
đồng nghiệp thấy rõ cái hay , cái khác biệt của việc ứng
dụng CNTT trong dạy học .

II. Nội dung:
A.Phương pháp dạy một tiết lý thuyết hình :
Để dạy một tiết lý thuyết toán nói chung và lý thuyết hình
nói riêng , chủ yếu thường sử dụng hai phương pháp :
- Dạy học đặt và giải quyết vấn đề .
- Dạy học hợp tác trong nhóm nhỏ .
- Khi dạy những khái niệm định lí, tính chất theo phư
ơng pháp dạy học cũ , chủ yếu G/ viên dùng phương

pháp thuyết trình làm cho học sinh tiếp thu một cách
thụ động , khó hiểu nặng nề . Theo phương pháp mới
trong tiết học , học sinh được hoạt động nhiều hơn , tư
duy nhiều hơn , kĩ năng vận dụng kiến

Thức vào thực tiễn tốt hơn. Theo định hướng trên , cần
thừa kế và phát triển những mặt tích cực trong phương
pháp dạy học truyền thống đồng thời áp dụng những phư
ơng pháp dạy học hiện đại thích hợp thì giờ dạy mới đạt
hiệu quả cao .
B . Những việc làm cụ thể :
*Để soạn được giáo án điện tử Bên cạnh việc nghiên cứu
kĩ bài , nắm được các kiến thức trọng tâm của bài
giáo viên cần có thêm :
- kĩ năng sử dụng máy tính, có kiến thức cơ bản về
tin học, kĩ năng sử dụng các phần mềm quan trọng
như : soạn thảo văn bản , phần mềm soạn thảo các
công thức toán học,phần mềm trình diễn pewrpoint,
phần mềm sketchpad , phần mềm mathcad...


- Kĩ năng diễn đạt ý tưởng bằng công cụ CNTT.
- Kĩ năng sử dụng internet để : tìm kiếm thông tin
trên internet.
- gửi và nhận thông tin trên internet, kĩ năng
giao tiếp hợp tác thông qua internet.
- Kĩ năng sử dụng các phần mềm dạy học trong chuyên môn
. - Biết sử dụng các công cụ trợ giúp để tạo ra các sản
phẩm PMDH cá nhân .
- Biết ứng dụng CNTT khi giao tiếp trong chuyên môn .

- Tăng cường nâng cao trình độ học từ xa .
- Giáo viên cần am hiểu các quy định về đạo đức , luật
pháp trong quá trình ứng dụng công nghệ thông tin .

Một tiết dạy có thành công hay không phụ thuộc phần lớn
vào sự chuẩn bị của giáo viên . Để đáp ứng đuợc yêu cầu
của tiết dạy đòi hỏi người giáo viên cần đầu tư rất nhiều
công sức trong công tác soạn bài. Trước tiên phải xác định
rõ mục tiêu của tiết dạy .
Ví dụ :Mục tiêu cuả tiết Đoạn Thẳng là :
*Kiến thức cơ bản: Biết định nghĩa đoạn thẳng.
*Kĩ năng cơ bản: - Biết vẽ đoạn thẳng.
- Biết nhận dạng : đoạn thẳng cắt đoạn thẳng ; đoạn
thẳng cắt tia ; đoạn thẳng cắt đường thẳng.
- Biết mô tả hình vẽ bằng các cách diễn đạt khác nhau.
*Thái độ : Vẽ hình cẩn thận, chính xác.

Sau khi đã xác định rõ mục tiêu khi dạy tiết lý thuyết
tôi thường phân ra các bước cơ bản như sau :
1. Đặt vấn đề : Khi dạy tiết lý thuyết tôi hay vào bài mới
bằng các cách sau :
- Thường dùng kiến thức cũ ở phần kiểm tra bài để dẫn
dắt đến kiến thức mới .
- Hoặc dùng kiến thức có liên quan quy nạp dẫn đến
kiến thức mới cũng có thể dùng câu hỏi hoặc câu phát
biểu đặt ra dưới đầu đề của mỗi bài để kích thích óc tò
mò khoa học , thôi thúc học sinh tích cực tìm tòi khám
phá kiến thức mới . Khi dạy tiết đoạn thẳng tôi vào
bài bằng cách thứ nhất :

VÏ h×nh theo néi dung sau:
- VÏ 2 ®iÓm A , B.
- §Æt mÐp th­íc th¼ng ®i qua 2 ®iÓm A;B.
- Dïng bót ( hoÆc phÊn ) v¹ch theo mÐp
th­íc thẳng từ A ®Õn B.
Kiểm tra bài cũ .

( ở dưới lớp các bạn vẽ vào vở nháp gọi một học sinh lên
bảng vẽ ) Sau khi cho một học sinh đứng tại chỗ nhận xét
bài làm của bạn tôi hỏi thêm nhằm cho điểm tối đa : Em
đã vẽ được một hình mới , hình này gồm bao nhiêu
điểm? ( vô số điểm ) Tôi khẳng định luôn :( đúng hình
vẽ này gồm điểm A , điểm B và tất cả các điểm nằm giữa
A và B. Hình mới này có tên gọi là đoạn thẳng để hiểu
rõ hơn về đoạn thẳng cô trò mình cùng nghiên cứu bài
học ngày hôm nay .Như vậy thông qua phần kiểm tra bài
cũ tôi đã củng cố kĩ năng vẽ hình , đó là một kĩ năng
không thể thiếu trong dạy học hình học , qua đó cũng
thấy rất rõ : Bảng đen phấn trắng vẫn là một phương tiện
hữu hiệu đồng hành với máy chiếu đa năng , máy vi tính .

2. Phần bài mới : a, Giáo viên phải dùng hệ thống câu
hỏi có chọn lọc, có chủ định để dẫn dắt học sinh tự tìm ra
kiến thức mới .Ví dụ : Khi dạy bài Đoạn thẳngđể học
sinh nắm được chú ý 2 các đoạn thẳng là một phần của
đường thẳng chứa nó Trước hết tôi tung ra câu hỏi lớn :
( Để xét xem giữa đoạn thẳng và đường thẳng chứa nó có
mối quan hệ như thế nào ?), rồi dẫn dắt học sinh tự tìm ra
kết luận như sau :
Chúng ta đi giải bài tập sau :

- Cho đường thẳng a, trên đường thẳng a lấy hai điểm Avà
B. Hình trên có đoạn thẳng nào ? (Đoạn thẳng AB )
-
Đoạn thẳng AB và đường thẳng a ( chính là đường thẳng
AB) có mối quan hệ như thế nào ?
( Đoạn thẳng AB là một phần của đường thẳng AB )