Giáo án gợi ý về quyền trẻ em

Trường THCS Hai Bà Trưng

Giáo án kỹ năng sống
QUYỀN TRẺ EM (QTE)

MỤC ĐÍCH
Giúp học sinh:
. Hiểu được các Quyền được sống còn của trẻ em là một trong các nhóm Quyền cơ
bản được ghi nhận trong công ước quốc tế về Quyền trẻ em.
. Chỉ ra những tình huống đe doạ sự sống còn của trẻ em
. Hiểu được các yếu tố ảnh hưởng đến Quyền sống còn của trẻ em.
. Nâng cao ý thức thực hiện Quyền sống còn của trẻ em
I.

Thời gian: 120 phút
CÁC HOẠT ĐỘNG
Hoạt động 1: Đại cương về Quyền Trẻ em (30 phút):
HDV đặt câu hỏi: Các em đã từng nghe nói Quyền Trẻ em chưa? Các em biết gì về
quyền trẻ em?
Sau đó HDV trình bày sơ qua về các các nhóm QTE & nguyên tắc của QTE.
II.

• Những nhóm QTE. 54 điều khoản về QTE có thể chia ra thành 4 nhóm (chia 1
cách tương đối vì các nhóm này liên hệ chặt chẽ và mật thiết với nhau, 1 số quyền
có thể nằm trong vài nhóm)
1. Quyền được sống còn
2. Quyền được bảo vệ
3. Quyền được phát triển
4. Quyền được tham gia
• 4 nguyên tắc về QTE:
1. Nguyên tắc không phan biệt đối xử

2. Nguyên tắc vì quyền lợi tốt nhất của trẻ
3. Nguyên tắc trẻ được phát triển toàn diện
4. Nguyên tắc tôn trọng ý kiến của trẻ và quyền được lắng nghe
Hoạt động 2: Thế nào là quyền sống còn của trẻ em?
Mục tiêu: Giúp cho học sinh nhận được rằng trong xã hội của chúng ta có những
nhóm trẻ mà Quyền sống còn đang bị đe dọa.
HDV hỏi học sinh có biết về tình trạng các trẻ em mình bị đánh, bị bắt nghỉ học sớm để
đi làm hoặc các trẻ em bị cưỡng hiếp ….không? Xung quanh cộng đồng, cuộc sống của
em có những trường hợp nào như vậy không?
Bước 2: HDV hướng dẫn các em thảo luận nhóm lớn câu hỏi sau:
o Các em suy nghĩ đối với những trẻ như vậy thì cuộc sống của các bạn đó như thế
nào? Nguy cơ gì sẽ dễ xảy ra nhất?
Hoạt động 2: Những yếu tố cần thiết để đảm bảo Quyền sống còn của trẻ em.
1


Trường THCS Hai Bà Trưng

Giáo án kỹ năng sống

Mục tiêu: Giúp học sinh hiểu được các yếu tố cần thiết để đảm bảo và tăng cường Quyền
sống của trẻ em
Thời gian: 45 phút
Cách tiến hành
Các em chia ra làm 4 nhóm,
Các nhóm sẽ bốc thăm, (30 phút). Chia 4 tình huống cho 4 nhóm
Tình huống Nhóm QTE được sống còn bị xâm phạm:
Nhóm 1 : đọc tình huống và phân tích
Tình huống 1: Thắng là một em trai 10 tuổi, bị liệt một chân. Cha me em làm nghể
nông. Trong một lần khi đi thăm bà con ở xa, họ đã bị tai nạn ôtô và chết. Thắng có hai

người thần là cô ruột và chú ruột nhưng họ không muốn nuôi em. Gia đình họ đông con
và rất khó khăn về kinh tế. Thắng đành bỏ nhà lang thang đi xin ăn để kiếm sống.
Phân tích câu hỏi thảo luận
1. Những Quyền gì em Thắng đã bị ảnh hưởng?
2. Những nguy cơ nào có thể xảy ra với Thắng khi em kiếm sống trên đường
phố?
3. Ai có thể giúp đỡ em Thắng?
Phương pháp thảo luận: Thảo luận nhóm các câu hỏi và ghi ra giấy để trình bày.
Nhóm 2 đọc Tình huống 2 và phân tích
Em T.H 13 tuổi, ở xã Bảo Vinh, huyện Long Khánh, tỉnh Đồng Nai một buổi chiều xin
cha mẹ đi học nhóm rồi mất tích. Mười ngày sau, có người gọi điện thọai cho cha me
em đến đón em tại một nơi xa lạ. Lúc gặp cha mẹ, trông em ốm yếu tiều tụy, không
nhận được ra bố mẹ, lúc nào cũng hỏang hốt lo sợ, và trông thấy đàn ông thì bỏ chạy.
Bệnh viện xác định em đã bị cưỡng hiếp.
• Nhóm 2 thảo luận các câu hỏi sau và ghi ra giấy
o Những Quyền nào của em đã bị vi phạm?
o Làm thế nào để bảo vệ những trẻ em này?
Kết luận: Những nguy cơ đe dọa sự sống còn của trẻ em hiện nay gồm:
o Thiên tai
o Nạn đói
o Bị người lớn lạm dụng sức lao động
o Bị đánh đập, xâm hại ( đặc biệt đối với các em gái)
o Chiến tranh
o Bị lôi kéo vào các hoạt động phạm pháp
o Bị nhiễm HIV
Tình huống Nhóm QTE được bảo vệ bị xâm phạm:

2

Trường THCS Hai Bà Trưng

Giáo án kỹ năng sống

Nhóm 3 phân tích tình huống sau Tình huống 3: Trong một gia đình nghèo cô em
gái ở nhà lao động giúp cha mẹ kiếm tiền cho anh trai đi học.
Câu hỏi thảo luận:
1. Quyền gì mà em gái nằy bị xâm phạm?
2. Giữa bé trai và bé gái có quyền ngang nhau trong việc đi học
không? Nếu có tại sao? Hoặc nếu thì không tại sao?
Nhóm phân tích thảo luận và ghi ra giấy A0
Giáo viên đúc kết tình huống: Trẻ em không phân biệt trai,
gái, con trong giá thú hay ngoài giá thú, con đẻ, con nuôi, con
riêng, con chung, không phân biệt dân tộc, tín ngưỡng, tôn
giáo, thành phần, địa vị xã hội, chính kiến của cha mẹ hoặc
người giám hộ, đều được bảo vệ, chăm sóc và giáo dục, được
hưởng các quyền theo quy định của pháp luật.
Tình huống Nhóm QTE được phát triển bị xâm phạm:
Nhóm 4: đọc và phân tích tình huống 4: Lan là học sinh lớp
5, em học giỏi được cô giáo và các bạn yêu quý, nhưng vì nhà
nghèo, bố nghiện rượu, mẹ phải tần tảo nuôi 5 chị em Lan. Bố
của Lan bắt em phải nghỉ học để ở nhà giúp mẹ. Lan cố gắng
thuyết phục nhưng không được Lan rất buồn và mong ước
được đến trường.
Câu hỏi thảo luận
1. Trong tình huống trên, Ai đã vi phạm quyền trẻ em ? và vi phạm quyền gì?
2. Làm thế nào để Lan có thể đi học trở lại?
Giáo viên đúc kết: Trẻ em cần nhận được sự giáo dục cần thiết, được giúp đỡ để phát
triển tốt về thể chất, trí tuệ và xã hội, trở thành người công dân có trách nhiệm và biết
tôn trọng những quyền của người khác.

Lưu ý: 4 nhóm sẽ có 4 tình huống riêng, các nhóm cùng phân tích tình huống, thảo luận,
viết ra giấy A1. Các nhóm sẽ trình bày, nhóm khác góp thêm ý kiến cho mỗi tình huống.
Sau mỗi tình huống, giáo viên đúc kết lại ý nghĩa của mỗi tình huống muốn truyền tải.
Hoạt động 4: Xác định quyền được sống và bảo vệ của trẻ em
Mục tiêu: Giúp cho học sinh ôn lại kiến thức đã học và thể hiện mong ước quyền được
sống của mình
Các bước tiến hành:
Bước 1: Chia lớp thành 4 nhóm
Bước 2: Mỗi nhóm hãy vẽ biểu tượng/tranh của nhóm mình để thể hiện về quyền của trẻ
em.
Giáo viên gợi ý thêm các chủ đề như: trẻ nam và nữ được có cơ hội đi học ngang nhau,
ngăn chặn tình trạng trẻ đi lao động sớm, trẻ không bị bạo lực trong gia đình cũng như
học đường….
3


Trường THCS Hai Bà Trưng

Giáo án kỹ năng sống

Sau khi kết thúc, các nhóm thuyết trình về tranh và nếu có thời gian, để cho mỗi nhóm
qua các phòng phụ Huynh giới thiệu bức tranh và thuyết trình cho phụ Huynh xem và
giúp phụ Huynh hiểu những gì con mình đang học về kĩ năng sống cũng như quyền trẻ
em.

4