Vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết các tình huống thực tiễn dành cho học sinh trung học tình huống XỬ LÝ RÁC THẢI TRONG TRƯỜNG HỌC

SỞ GIÁODỤC VÀ ĐÀO TẠO HÀ NỘI
TRƯỜNG THPT PHẠM HỐNG THÁI

CUỘC THI VẬN DỤNG KIẾN THỨC LIÊN MÔN ĐỂ GIẢI QUYẾT
CÁC TÌNH HUỐNG THỰC TIỄN DÀNH CHO HỌC SINH TRUNG
HỌC

XỬ LÝ RÁC THẢI TRONG TRƯỜNG HỌC
- Môn học chính được HS vận dụng trong giải quyết tình huống: Sinh học, Hóa
học, Giáo dục công dân, Tiếng anh, Tin học, Địa Lí, Công nghệ

TÁC GIẢ
1. Họ và tên: Nguyễn Thị Phương Anh
Ngày sinh: 9.9.1997
Lớp:12D1
2. Họ và tên: Vũ Hoài Thu
Ngày sinh:8.5.1997
Lớp:12D1
3. Họ và tên: Phan Lê Quốc Việt
Ngày sinh: 11.8.1997
Lớp:12D1


1. Tên tình huống
- Xử lý rác thải trong trường học
2. Mục tiêu giải quyết tình huống
- Nâng cao ý thức giữ gìn vệ sinh trường lớp và bảo vệ môi trường cho học sinh
- Giúp các bạn học sinh coi rác không phải là thứ hoàn toàn bỏ đi mà có thể biến rác
trở thành những vật dụng hữu ích cho cuộc sống con người
- Tạo ra điều kiện để các bạn học sinh thể hiện khả năng sáng tạo của mình trong
việc tái chế rác thải thành những vật dụng phục vụ cho bản thân

- Thông qua hoạt động đó định hướng cho học sinh học phải đi đôi với hành
3. Tổng quan về các nghiên cứu liên quan đến giải quyết tình huống
Xã hội càng phát triển thì kéo the đó là sự phát triển của con người và các vấn đề của
xã hội như tệ nan, ô nhiễm môi trường,…Hiện nay vấn đề ô nhiễm môi trường là một
vấn đề đang nhận được sự quan tâm của toàn xã hội.
Ô nhiễm môi trường sẽ kéo theo sự biến đổi khí hậu, điều này đã và đang ảnh hưởng
trực tiếp đến sức khỏe con người không chỉ thế hệ chúng ta mà còn thế hệ mai sau.
Khí hậu biến đổi một cách trầm trọng như vậy là do rất nhiều nguyên nhân khác nhau,
trong đó một nguyên nhân không kém phần quan trọng là rác thải, cong người xả rác
bừa bãi gây ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến khí hậu. Dự báo tổng lượng chất thái
rắn sinh hoạt đô thị đến năm 2010 là vào khoảng 12 triệu tấn/năm và đến 2020 khoảng
gần 22 triệu tấn/năm.
Đặc biệt mà môi trường trường học- nơi nuôi dưỡng các thế hệ học sinh tương lai trụ
cột của nước nhà.Trung bình mỗi trường học sẽ có từ 500 – 2000 học sinh.Khu vực
trường học cũng là một điểm nóng trong việc xả rác thải hàng ngày.trong một số
trường học, hiện tượng xả rác vô ý thức cũng trở nên không còn xa lạ. Trong ngăn
bàn,chân cầu thang, sân trường...nơi nào cũng có mặt của rác với đầy đủ các loại: từ
giấy vụn đến vỏ kẹo, vỏ lon,,,Những học sinh mặc dù đã được nhắc nhở, dạy bảo chu
đáo vẫn ngang nhiên xả rác ra sân, ra trường như chốn không người. Chúng ta hãy tự
đặt ra câu hỏi: nếu như mỗi ngày đến trường, chúng ta học tập tại nơi không khí ô
nhiễm, xung quanh nhiều rác thì chúng ta có thể thoải mái tập trung cao độ để học tâp
được không? Câu trả lời chắc chắn là không. Vì thế tại trường học, chúng ta cần giữ


cho trường có không gian xanh sạch đẹp để có thể chung tay góp sức bảo vệ môi
trường trước sự ô nhiễm ngày một tăng cao.
* Môi trường nước:
- Môi trường nước bị ô nhiễm ảnh hưởng nặng nề đến các động vật sinh sống dưới
nước.
- Ảnh hưởng đến nguồn nước sử dụng của con người làm tổn hại đến sức khỏe

* Môi trường không khí


- Ô nhiễm không khí gây ảnh hưởng đến sức khỏe con người
- Thủng tần Ozon làm tăng bức xạ mặt trời
- Gây mưa axit ở một số nơi gần nhà máy

Tác hại từ tia tử ngoại

* Môi trường đất


- Ô nhiễm đất gây đến việc ô nhiễm nguồn nước ngầm cung cấp cho cây cối dẫn
đến việc cây cối héo úa
(địa lí 12: Vấn đề sử dụng và bảo vệ tự nhiên )
- Gây mưa axit ở một số nơi gần nhà máy

Cơ chế gây mưa axit và tác hại ( Sinh học và Hóa học)
* Môi trường đất


- Ô nhiễm đất gây đến việc ô nhiễm nguồn nước ngầm cung cấp cho cây cối dẫn
đến việc cây cối héo úa
(địa lí 12: Vấn đề sử dụng và bảo vệ tự nhiên )


Mạch nước ngầm bị ô nhiễm cây cối chết khô

Trong trường học

- Học sinh xả rác bừa bãi làm gây ảnh hưởng đến môi trường sông xung quanh
mình.
- Dưới những bồn cây có rất nhiều rác là những vỏ lon trai nhựa của học sinh vứt
ra
- Những nơi gần bể nước, nhà vệ sinh có mùi hôi gây ô nhiễm không khí


4. Giải pháp giải quyết tình huống
Gồm 3 giải pháp
- Các cách phân loại và giảm thiểu lượng rác
- Xử lí rác thải
- Tuyên truyền giáo dục
5. Thuyết minh tiến trình giải quyết tình huống
a. Giải pháp thứ nhất:Các cách phân loại và giảm thiểu lượng rác


- REDUCE (giảm thiểu): Giảm thiểu lượng rác thông qua việc mua bán sạch… Vỉ dụ:
dùng túi giấy hay giỏ đi chợ thay cho dùng bịch nilon để nhằm giảm lượng rác thải
phát sinh từ túi nilon...
(*) Sử dụng túi giấy thay cho các laoij túi ni long trong trường học bởi những túi nilon
nhuộm màu xanh, đỏ, vàng ngoài đang dùng đựng thực phẩm đã chế biến sẽ gây độc
hại cho thực phẩm do chứa kim loại như chì, cadimi (những chất gây tác hại cho bộ
não và là nguyên nhân chính gây ung thư). Nếu xử lý túi nilon bằng phương pháp đốt
thì cũng không ổn vì túi nilon chứa 2 chất PE và PP, khi đốt sẽ tạo thành khí cacbonic,
mê tan và khí dioxin cực độc.
( hóa học 12 bà 14: Vật liệu Polime )

Các loại rác thải có khả năng tự phân huỷ như: vỏ hạt hoa quả, bánh trái, lá cây…
được lọc ra và đổ vào các hố đất trong vườn cây để rác tự phân huỷ tạo chất thành
phân bón cho việc trồng rau, các loại rác thải như: túi giấy bóng, giấy kẹo, hộp xốp…

không phân huỷ được thì được cho vào bao để đem đi xử lí, các loại rác thải tái chế
như giấy vụn, đồ nhựa vỡ hỏng thì được thu gom lại bỏ vào một thùng rác mang tên
“ Thùng rác tiết kiệm” để bán nhằm mục đích gây quỹ Đoàn
(*) Nhà trường có thể đầu tư sản xuất sử dụng các thùng rác phân loại rác thải : rác vô
cơ, rác hữu cơ, rác tái chế.

- Rác hữu cơ là các chất thải có chứa các hợp chất hữu cơ, có khả năng/dễ dàng
phân hủy sinh học (phân huỷ trong điều kiện tự nhiên).VD : rau quả, cơm
thừa...Hay nói một cách đơn giản: hữu cơ là các rác thải có nguồn gốc từ sinh
vật (cái cây, con vật). Chúng có “tuổi thọ” thấp nhất, tồn tại trong môi trường
với thời gian ngắn rồi “biến mất”. Gồm những loại: cây cỏ loại bỏ, lá rụng, rau
quả hư hỏng, đồ ăn thừa, vỏ trứng, rác nhà bếp
(Hóa học 11: Chương 4: Đại cương về chất hữu cơ )
- Rác vô cơ là những chất thải không có khả năng phân hủy trong điều kiện tự
nhiên hoặc có thể phân hủy nhưng thời gian rất dài (tìm lại định nghĩa chuẩn)
như thuỷ tinh, sành sứ, kim loại, giấy, cao su, nhựa, vải, đồ điện, đồ chơi, cát
sỏi, vật liệu xây dựng...(Hóa học 10: Chất vô cơ )
Rác tái chế: là các loại rác có thể tái sử dụng hoặc tái chết được như thủy
tinh, giấy, kim loại, chất dẻo , đồ dệt may, đồ điện tử…
b. Giải pháp thứ hai: Xử lí rác thải
có 2 cách


- Tiêu huỷ theo qui trình
- Tái sử dụng
- REUSE (tái sử dụng): Sử dụng lại các
sản phẩm hay một phần của sản phẩm
cho chính mục đích cũ hay cho một

mục đích khác. Ví dụ: khi đi chợ về,
những bịch nilon nào còn sạch thì nên
rửa lại, đem phơi để dùng khi khác.
- RECYCLE (tái chế): Sử dụng rác thải
làm nguyên liệu sản xuất ra các vật
chất có ích khác. Ví dụ: bịch nilon
không thể tái sử dụng có thể gom
chung lại với nhau và vẫn chuyển đến
nhà máy để tái chế trở về lại nhựa hoặc
những nguyên liệu khác.
- Thu gom rác thải và bán lời cho các
công ty xử lý
- Thu gom giấy vụn để tái chế hoặc tái
sử dụng
- Tái sử dụng chai lọ thuỷ tinh, lon
inox,....
- Làm sản phẩm tái chế sử dụng cho cuộc sống hàng ngày
( công nghệ : thủ công )


Hộp bút làm từ quần bò và đồ trang trí


c. Tuyên truyền, giáo dục
• Giáo dục trong trường học..
- Học sinh là thế hệ tương lai của Đất Nước, là trụ cột của nước nhà. Chính vì thế
mà chúng ta cần nêu cao ý thức giáo dục ngay từ bây giờ để học sinh có những
nhận thức đúng đắn và có những hành động đúng đắn để chung tay góp phần
bảo vệ môi trường thế giới.
Nhiều người dân chưa có cái nhìn đúng đắn về tác hại của việc môi trường bị ô

nhiễm vì thế chưa có ý thức trong việc bảo vệ môi trường mà mình đang sinh
sống.có nhiều người biết mà vẫn cứ làm. Họ thản nhiên xả rác bừa bãi nơi công
cộng mà k để ý hậu quả việc đó. Rác thải ở đất có những loại rác dễ phân hủy
nhưng cũng có loại rác khó phân hủy gây ảnh hưởng xấu đến môi trường đặc
biệt là đất và nước

(hình ảnh cho tiết học phân loại rác thải lớp 12d1 trường THPT Phạm Hồng Thái


Học sinh phạm Hồng Thái vệ
sinh lớp học

• Kêu gọi bạn bè trong nước
làm sản phẩm tái chế

• Lọ cắm bút từ vỏ trai nhựa và
giấy từ một bạn có tên FB “Semi xxx” trong sài gòn

• Hiện trạng kêu gọi thanh niên tham gia bảo vệ môi trừờng


( Nguồn khảo sát và nghiên cứu khoa học tháng 5 – 2012)
5. Lợi ích
Chất thải không phải là cái gì đó nên được loại bỏ hoặc xử lý mà không liên quan đến
việc sử dụng nó trong tương lai.Nó có thể là một nguồn tài nguyên có giá trị nếu được
giải quyết một cách chính xác, thông qua chính sách và thực hành.Với hoạt động quản
lý chất thải hợp lý và nhất quán sẽ cho những lợi ích nhất định. Những lợi ích này bao
gồm:

Kinh tế:

- Nâng cao hiệu quả kinh tế thông qua sử dụng tài nguyên, xử lý, tiêu hủy và tạo ra
thị trường cho tái chế có thể dẫn đến các hành hiệu quả trong sản xuất và tiêu thụ sản
phẩm. Các vật liệu sản phẩm có giá trị được thu hồi để tái sử dụng tạo mới khả năng
việc làm và cơ hội kinh doanh.
Xã hội:
- Bằng cách giảm tác động xấu đến sức khỏe của hoạt động quản lý chất thải, dẫn đến
các khu định cư hấp dẫn hơn. Lợi thế xã hội tốt hơn có thể dẫn đến các nguồn việc
làm mới và có khả năng nâng cộng đồng thoát khỏi đói nghèo.Đặc biệt là ở một số
nước đang phát triển.
Môi trường:


- Giảm hoặc loại bỏ tác động xấu đến môi trường thông qua việc giảm, việc tái sử
dụng và tái chế, giảm thiểu và khai thác tài nguyên. Có thể cung cấp được cải thiện
không khí, chất lượng nước, giúp đỡ trong việc giảm lượng khí thải nhà kính.
Thế hệ tương lai:
- Thực hành quản lý chất thải hiệu quả có thể cung cấp các thế hệ tiếp theo một nền
kinh tế mạnh mẽ hơn, một xã hội công bằng hơn, toàn diện hơn và một môi trường
sạch hơn.
- Con trẻ mai sau có một môi trường sống xanh sạch đẹp
6. Ý nghĩa
- Xử lí rác thải trong trường học góp phần bảo vệ sức khoẻ cho con người và xây
dựng trường học xanh , sạch, đẹp
- Thực hiện giáo dục kĩ năng sống cho học sinh, tạo điều kiện cho học sinh vận
dụng kiến thức vào cuộc sống
- Nâng cao ý thức tự giác cho học sinh trong việc tham gia bảo vệ môi trường,
chống biến đổi khí hậu
- Sản phẩm liên môn của chúng em có thể dịch sang tiếng anh để giới thiệu cho
bạn bè quốc tế về một số biện pháp xử lí rác thải trong trường học và chúng em muốn
gửi tới tất cả mọi người thông điệp “ Hãy chung tay bảo vệ môi trường xanh, sạch,

đẹp”; “ Hãy biến rác trở thành những vật hữu ích trong cuộc sống”