SLIDE BÀI GIẢNG ĐƯỜNG LỐI CMVN CHƯƠNG 4: ĐƯỜNG LỐI CÔNG NGHIỆP HOÁ, HIỆN ĐẠI HOÁ

Ch­¬ng IV

®­êng lèi c«ng nghiÖp ho¸


LAO ĐỘNG THỦ CÔNG

CƠ GIỚI HÓA


Cụng nghip húa
(CNH)?

CNH là quá trỡnh chuyển đổi cn bản,
toàn diện các hoạt động sản xuất
từ sử dụng sức lao động thủ công là chính
sang sử dụng một cách phổ biến
sức lao động dựa trên phát triển
công nghiệp cơ khí.


- CNH là con đường tất yếu
của mọi quốc gia trong quá trỡnh phát triển

Sự cần thiết
phải tiến hành CNH?

- CNH là giải pháp
để rút ngắn khoảng cách tụt hậu
ở các nước đang p/triển

- CNH là đòi hỏi khách quan
để xây dựng CNXH hiện thực


I. Công nghiệp hoá thời kỳ trước đổi mới

1. Chủ trương của đảng về CNH
a. Mục tiêu và phương hướng của CNH xã hội chủ nghĩa
ng CSVN xác định CNH XHCN l nhim v trung tâm
trong suốt thời kỳ quá độ (TKQ) lên CNXH ở nước ta.

1960-1975: CNH min Bc

đường lối CNH
được hỡnh thành
từ đại hội III
(9-1960)

1975-1985:

CNH trờn phm vi c nc


1960-1975: CNH min Bc
-

Mục tiêu cơ bản:
+ Xây dựng một nền kinh tế XHCN cân đối và hiện đại;
+ Bước đầu xây dựng cơ sở vật chất & kỹ thuật của CNXH.

-

Cơ cấu kinh tế: Kết hợp công nghiệp (CN) với nông nghiệp (NN)
và lấy công nghiệp nặng làm nền tảng

-

Phương hướng chỉ đạo:
+ Ưu tiên phát triển CN nặng một cách hợp lý
+ Kết hợp chặt chẽ phát triển CN với phát triển NN
+ Ra sức phát triển CN nhẹ // với việc ưu tiên phát triển CN nặng
+ Ra sức phát triển CN trung ương, đồng thời đẩy mạnh CN địa phương.


1975-1985: CNH trờn phm vi c nc

Chủ trương của đảng
tại đại hội IV (12-1976)

Chủ trương của đảng
tại đại hội V (3-1982)

+ Ưu tiên p/triển CN nặng một cách hợp lý
trên cơ sở phát triển CN nhẹ và NN

+ Trong chặng đường đầu tiên của thời kỳ
quá độ, phải lấy NN là mặt trận hàng đầu,
ra sức phát triển CN s/xuất hàng tiêu dùng

+ Kết hợp xây dựng CN và NN cả nước

thành một cơ cấu Ktế công-nông nghiệp
+ Kết hợp, xây dựng Ktế TƯ với
Ktế địa phương trong một cơ cấu Ktế
quốc dân thống nhất.

+ Việc xây dựng và phát triển CN nặng
trong g/đoạn này cần làm có mức độ,
vừa sức, nhằm p/vụ thiết thực, có hiệu quả
Cho NN và CN nhẹ


b. đặc trưng chủ yếu của CNH thời kỳ trước đổi mới
2. Chủ yếu dựa vào
lợi thế về lao động,
tài nguyên đất đai và
3. Nóng vội,
nguồn viện trợ của
1. CNH theo
giản đơn,
các nước XHCN;
mô hỡnh
chủ quan
- Chủ lực thực hiện CNH
nền Ktế khép kín,
duy ý chí,
là Nhà nước và
hướng nội
ham làm nhanh,
các d/nghiệp nhà nước;
và thiên về

làm lớn,
p/triển CN nặng. -Việc phân bổ nguồn lực để CNH không quan tâm
chủ yếu bằng cơ chế
đến hiệu quả
kế hoạch hoá tập trung
kinh tế xã hội.
q/liêu, trong một nền k/tế
phi thị trường.


2. Kết quả, ý nghĩa, hạn chế và nguyên nhân
a. Kết quả và ý nghĩa
-

So với nm 1955, số xí nghiệp tng lên 16,5 lần, nhiều khu CN lớn
đã hỡnh thành
đã có hàng chục trường đại học, cao đẳng, THCN, dạy nghề đào tạo
được đội ngũ cán bộ khoa học kỹ thuật cấp xỉ 43 vạn người, t ng
19 lần so với 1960 là thời điểm bắt đầu CNH.
Nhng kết quả trên có ý nghĩa hết sức quan trọng

tạo cơ sở ban đầu để nước ta phát triển nhanh hơn
trong nhng giai đoạn tiếp theo.


b. Hạn chế và nguyên nhân
Hạn chế

Cơ sở v/chất
còn hết sức

lạc hậu.
CN nhỏ bé,
NN chưa
đáp ứng
được nhu cầu
l/thực, t/phẩm
cho XH

Nguyên nhân

đất nước
trong
tỡnh trạng
nghèo nàn,
kém p/triển,
rơi vào
k/hoảng
KT-XH.

Khách quan:
VN tiến hành
CNH từ
xuất phát thấp,
chiến tranh kéo dài

Chủ quan:
mắc nhng sai lầm
nghiêm trọng
trong xác định
mục tiêu, bước đi

do xuất phát từ
chủ quan duy ý chí
trong nhận thức
và chủ trương
CNH.


II. Cnh, hiện đại hoá (Hđh) thời kỳ đổi mới

Cụng nghip húa
(CNH)?

CNH là quá trỡnh chuyển đổi cn bản, toàn diện
các hoạt động sản xuất
từ sử dụng sức lao động thủ công là chính
sang sử dụng một cách phổ biến
sức lao động dựa trên phát triển công nghiệp cơ khí.

Hiện đại hoá
(HđH)?

HH l quỏ trỡnh ng dng v trang b
nhng thnh tu v cụng ngh
tiờn tin, hin i
vo quỏ trỡnh sn xut kinh doanh,
dch v, vo qun lý kinh t - xó hi.


Kiểm tra màn hình và pin.

Kiểm tra chất lượng ô tô Civic lắp
ráp tại nhà máy


ASIMO
trở lại
Việt Nam
với nhiều
sản phẩm
công
nghiệp

Với phương châm “Ước mơ luôn luôn là động lực của mọi phát minh và cải tiến”, người máy ASIMO
(Advanced Step in Innovative Mobility) chính là biểu tượng cho khát vọng sáng tạo ra
“Những công nghệ hiện đại vì một thế giới tốt đẹp hơn”


5h17 giờ Hà Nội ngày 19/4/08, tên lửa Ariane 5 mang vệ tinh viễn thông đầu tiên của
Việt Nam VINASAT-1 đã rời bệ phóng bay vào vào vũ trụ thành công. Với sự kiện này,
Việt Nam đã trở thành nước thứ 6 trong khu vực và thứ 93 trên thế giới có vệ tinh
riêng.

Tên lửa Ariane 5 mang theo vệ tinh VINASAT-1
đã sẵn sàng trên bệ phóng.

Vệ tinh VINASAT-1

5h46', vệ tinh Vinasat-1 đã vào đúng vị trí trong
không gian. Ảnh chụp qua tivi.
5h50: Tại

Trung tâm hội
nghị Quốc tế
(Lê Hồng
Phong), Thủ
tướng Nguyễn
Tấn Dũng có
bài phát biểu
quan trọng khi
VINASAT-1
được phóng
thành công.


CNH, HĐH?

CNH, HĐH là quá trình chuyển đổi căn bản,
toàn diện các hoạt động sản xuất - kinh doanh,
dòch vụ và quản lý kinh tế- xã hội từ sử dụng
lao động thủ công là chính sang sử dụng một cách
phổ biến sức lao động cùng với công nghệ,
phương tiện, phương pháp tiên tiến, hiện đại
dựa trên sự phát triển của công nghiệp
và tiến bộ khoa học –công nghệ
nhằm tạo năng suất lao động cao.


- Do yêu cầu phải xây dựng
cơ sở vật chất - kỹ thuật của
chủ nghĩa xã hội

Tính
tất yếu
khách
quan
của
CNH, HĐH

- Do yêu cầu phải rút ngắn
khoảng cách tụt hậu về kinh
tế, kỹ thuật- công nghệ giữa
nước ta với các nước trong
khu vực và trên thế giới
- Do yêu cầu phải tạo ra
năng suất lao động xã hội
cao, đảm bảo cho sự tồn tại
và phát triển của CNXH


-Tạo tiền đề thúc đẩy tăng trưởng
và phát triển kinh tế, giải quyết việc làm,
tăng thu nhập, nâng cao ®êi sèng nh©n d©n.

Tác
dụng
của
CNH, HĐH

-Tạo ra LLSX mới, làm tiền đề cho việc củng cố
QHSX XHCN, tăng cường vai trò nhà nước
XHCN, tăng cường mối quan hệ liên minh giữa

công nhân-nông dân-trí thức.
-Tạo tiền đề hình thành và phát triển
nền văn hoá mới XHCN - Nền văn hoá tiên tiến
đậm đà bản sắc dân tộc.
- Tạo CSVC-KT cho việc XD nền KT độc lập
tự chủ gắn với chủ động hội nhập KT quốc tế
và tăng cường tiềm lực quốc phòng- an ninh.


1. Quá trỡnh đổi mới tư duy về CNH
a. đại hội VI của đảng phê phán sai lầm
trong nhận thức và chủ trương CNH thời kỳ 1960-1985
-

Phạm sai lầm trong việc xác định mục tiêu và bước đi về xây dựng cơ
sở vật chất-kỹ thuật, cải tạo XHCN và quản lý k/tế.

-

Do chủ quan, nóng vội, muốn bỏ qua nhng bước đi cần thiết nên đã
chủ trương đẩy mạnh CNH trong khi chưa có đủ các tiền đề cần thiết,
lại chậm đổi mới cơ chế quản lý k/tế.

-

Quá thiên về p/triển CN nặng và nhng công trỡnh quy mô lớn, không
tập trung sức giải quyết về cn bản v/đề lương thực, thực phẩm, hàng
tiêu dùng và hàng xuất khẩu. đầu tư nhiều nhưng hiệu quả thấp.

-

Không thực hiện nghiêm chnh NQ đại hội V: NN vẫn chưa thực sự đư
ợc coi là mặt trận hàng đầu, CN nặng vẫn không p/vụ kịp thời NN và
CN nhẹ.


b. Qúa trỡnh đổi mới tư duy về CNH từ đ/hội VI đến đ/hội X
c im ca CNH, HH so vi giai on CNH trc õy nc ta

CNH trc õy

CNH, HH ngy nay

C ch
kinh t

K hoch húa tp trung quan Hn hp: Th trng v Nh
liờu, bao cp
nc

Lc lng
tin hnh

Ch yu l Nh nc thụng Ton dõn; mi thành phần
qua KTQDoanh & KT tập thể
KT, kinh t nh nc là ch
o

Ngun vn

Trong nc
s giỳp
em

l chớnh; tranh th
ca cỏc nc anh

Trong nc quyt nh; thu
hỳt mnh m v s dng cú
hiu qu vn bờn ngoi

Chin lc
phỏt trin

Thay th nhp khu, theo tinh Hn hp: xuất khẩu > nhập
thn t lc
khẩu

Yu t
thi i

Tuy din ra trong iu kin Cú nhiu thi c v khụng ớt
cỏch mng c/nghệ song gặp thỏch thc
nhiều khó khn


đại hội VI (12-1986)
Cụ thể hoá nội dung chính của CNH XHCN trong chặng đư
ờng đầu tiên là thực hiện cho bằng được 3 chương trỡnh mục
tiêu về lương thực, thực phẩm; hàng tiêu dùng và hàng

xuất khẩu.
đại hội VIII (6-1996)
Nước ta đã ra khỏi k/hoảng KT-XH, nhiệm vụ đề ra cho
chặng đường đầu của TKQđ là chuẩn bị tiền đề cho CNH
đã cơ bản hoàn thành cho phép chuyển sang t/kỳ mới
đẩy mạnh CNH, HđH đất nước.


®¹i héi IX (4-2001) vµ ®¹i héi X (4-2006)


CNH, HĐH của nước ta cần và có thể rút ngắn thời gian,
vừa có bước đi tuần tự, vừa có những bước nhảy vọt,
tận dụng mọi khả năng để đạt trình độ CN tiên tiến,
đặc biệt là CN thông tin và CN sinh học.



CNH, HĐH đất nước phải gắn chặt với xây dựng
nền kinh tế độc lập, tự chủ và chủ động hội nhập KTQT.



Phát triển nhanh, có hiệu quả và bền vững; tăng trưởng kinh
tế đi đôi với thực hiện tiến bộ & công bằng xã hội và bảo vệ
môi trường.


2. Mục tiêu, quan điểm CNH, HđH
a. Mục tiêu

đại hội X đề ra mục tiêu CNH, HđH gắn liền với
phát triển kinh tế tri thức:

- Sớm đưa nước ta ra khỏi tỡnh trạng kém phát triển
- Tạo nền tảng để đến nm 2020, nước ta cơ bản trở thành
nước công nghiệp theo hướng hiện đại.


b. Quan điểm CNH, HđH: được đề ra tại Hội nghị lần thứ 7 (khoá VII)
và được p/triển, bổ sung qua các đH VIII, IX, X của đảng

* CNH gắn với HđH; CNH, HđH gắn với phát triển k/tế tri thức
* CNH, HđH gắn với p/triển k/tế thị trường định hướng XHCN
và hội nhập k/tế quốc tế
* Lấy phát huy nguồn lực con người là yếu tố cơ bản
cho sự phát triển nhanh và bền vng
* Coi phát triển khoa học và công nghệ là nền tảng,
là động lực của CNH, HđH
* Phát triển nhanh, hiệu quả và bền vng; tng trưởng k/tế
đi đôi với thực hiện tiến bộ và công bằng XH,
bảo vệ môi trường tự nhiên, bảo tồn đa dạng sinh học.


3. Nội dung và định hướng CNH, HđH gắn với
p/triển k/tế tri thức
- Phát triển các ngành và sản phẩm k/tế

có giá trị gia tng cao dựa nhiều vào tri thức
- Coi trọng cả số lượng và chất lượng tng trưởng
a. Nội dung

- Xây dựng cơ cấu kinh tế hiện đại và hợp lý

- Giảm chi phí trung gian, nâng cao nng suất lao động


b. định hướng p/triển các ngành và lĩnh vực k/tế trong quá trỡnh
đẩy mạnh CNH, HđH gắn với p/triển k/tế tri thức

đẩy mạnh
CNH, HđH
nông nghiệp Phát triển
nông thôn, nhanh hơn
giải quyết
công
đồng bộ
nghiệp,
các vấn đề
xây dựng
nông nghiệp, và dịch vụ
nông dân,
nông thôn

Phát
triển
k/tế
vùng

Phát
triển

k/tế
biển

Bảo vệ,
Chuyển
sử dụng
dịch
hiệu quả
cơ cấu
tài nguyên
lao động, quốc gia,
cơ cấu
cải thiện
công nghệ môi trường
tự nhiên