SLIDE BÀI GIẢNG ĐƯỜNG LỐI CMVN CHƯƠNG 6: ĐƯỜNG LỐI XÂY DỰNG HỆ THỐNG CHÍNH TRỊ

CHƯƠNG VI
ĐƯỜNG LỐI XÂY DỰNG
HỆ THỐNG CHÍNH TRỊ

20/01/2017

1


NỘI DUNG CHƯƠNG VI

I

II

20/01/2017

ĐƯỜNG LỐI XÂY DỰNG HỆ THỐNG CHÍNH TRỊ
THỜI KỲ TRƯỚC ĐỔI MỚI (1945-1989)

ĐƯỜNG LỐI XÂY DỰNG HỆ THỐNG CHÍNH TRỊ
THỜI KỲ ĐỔI MỚI

2


HỆ THỐNG
CHÍNH TRỊ?

HTCT
HTCT là

là một
một phạm
phạm trù
trù dùng
dùng để
để chỉ
chỉ một
một chỉnh
chỉnh
thể
thể bao
bao gồm
gồm Nhà
Nhà nước,
nước, các
các đảng
đảng phái
phái chính
chính
trị
trị hợp
hợp pháp,
pháp, các
các tổ
tổ chức
chức chính
chính trị
trị -- xã
xã hội
hội

hợp
hợp pháp
pháp nhưng
nhưng ưu
ưu thể
thể cơ
cơ bản
bản là
là vai
vai trò
trò chủ
chủ
đạo
đạo thuộc
thuộc về
về các
các thiết
thiết chế
chế của
của giai
giai cấp
cấp cầm
cầm
quyền
quyền để
để tác
tác động
động vào
vào các
các quá

quá trình
trình kinh
kinh tế
tế -xã
xã hội
hội nhằm
nhằm củng
củng cố,
cố, duy
duy trì
trì và
và phát
phát triển
triển chế
chế
độ
độ xã
xã hội
hội đương
đương thời.
thời.

HTCT
HTCT xuất
xuất hiện
hiện cùng
cùng với
với sự
sự
thống

thống trị
trị của
của giai
giai cấp,
cấp, Nhà
Nhà
nước
nước và
và thực
thực hiện
hiện đường
đường lối
lối
chính
chính trị
trị của
của giai
giai cấp
cấp cầm
cầm
quyền,
quyền, do
do đó
đó HTCT
HTCT mang
mang bản
bản
chất
chất giai
giai cấp

cấp của
của giai
giai cấp
cấp cầm
cầm
quyền.
quyền.

HTCT
HTCT là
là một
một bộ
bộ phận
phận quan
quan
trọng
trọng nhất
nhất của
của kiến
kiến trúc
trúc
thượng
thượng tầng,
tầng, có
có quan
quan hệ
hệ hữu
hữu
cơ
cơ với

với cơ
cơ sở
sở hạ
hạ tầng
tầng và
và ảnh
ảnh
hưởng
hưởng sâu
sâu rộng
rộng trực
trực tiếp
tiếp đến
đến
mọi
mọi mặt
mặt của
của đời
đời sống
sống xã
xã hội.
hội.



Cơ Cấu Hệ Thống Chính Trị Việt Nam
Hệ
HệThống
Thống
Chính

ChínhTrị
TrịViệt
ViệtNam
Nam

Đảng

Đoàn
Thanh
Niên

Nhà Nước

Hội
Liên
Hiệp
Phụ
Nữ

Công
Đoàn

MTTQ và các
đoàn thể CT-XH

Hội
Nông
Dân

Hội

Cựu
Chiến
Binh


Các tổ chức thành viên của Mặt trận:
1. Đảng cộng sản VN

16. Hội y học dân tộc cổ truyền VN

2. Tổng liên đoàn lao động VN

17. Tổng hội y dược học VN

3. Hội nông dân VN

18. Hội lịch sử VN

4. Đoàn thanh niên cộng sản HCM

19. Hội làm vườn VN

5. Hội liên hiệp phụ nữ VN

20. Hội sinh vật cảnh VN

6. Hội cựu chiến binh VN

21. Giáo hội phật giáo VN

7. Các lực lượng vũ trang nhân dân

22. Ủy ban đoàn kết công giáo VN

8. Liên hiệp các hội Khoa học và kĩ thuật

23. Hội thánh tin lành VN

9. Liên hiệp các hội Văn học Nghệ thuật

24. Hội người mù VN

10. Liên hiệp các tổ chức Hòa bình, đoàn
kết

25. Hội bảo trợ người tàn tật và trẻ mồ
côi

11. Liên minh các Hợp tác xã VN

26. Hội kế hoạch hóa gia đình

12. Hội liên hiệp thanh niên VN

27. Hội khuyến học VN

13. Hội luật gia VN

28. Hội người cao tuổi VN

14. Hội nhà báo VN

29. Hội châm cứu

15. Hội chữ thập đỏ VN

30.Hội sinh viên VN…


CHUYÊN CHÍNH
VÔ SẢN?

CCVS:
CCVS: sự
sự thống
thống trị
trị của
của GCCN
GCCN được
được
thiết
thiết lập
lập trong
trong CMXHCN,
CMXHCN, nhằm
nhằm mục
mục
đích
đích trấn
trấn áp

áp sự
sự chống
chống đối
đối của
của bọn
bọn
bóc
bóc lột
lột và
và xây
xây dựng
dựng CNXH.
CNXH. Trong
Trong
chính
chính quyền
quyền vô
vô sản
sản này,
này, GCCN
GCCN đứng
đứng
đầu
đầu là
là ĐCS
ĐCS liên
liên minh
minh với
với giai
giai cấp

cấp
nông
nông dân
dân và
và các
các tầng
tầng lớp
lớp phi
phi vô
vô sản
sản
khác
khác giữ
giữ vị
vị trí
trí lãnh
lãnh đạo.
đạo. Hệ
Hệ thống
thống
CCVS
CCVS bao
bao gồm:
gồm: Nhà
Nhà nước,
nước, ĐCS,
ĐCS,
công
công đoàn,
đoàn, mặt

mặt trận
trận nhân
nhân dân
dân và
và các
các
tổ
tổ chức
chức khác
khác của
của những
những người
người lao
lao
động.
động. Thực
Thực chất
chất của
của CCVS
CCVS là
là quyền
quyền
lãnh
lãnh đạo
đạo của
của GCCN
GCCN đối
đối với
với toàn
toàn xã

xã
hội,
hội, chủ
chủ yếu
yếu thông
thông qua
qua Nhà
Nhà nước.
nước.

Chuyên
Chuyên chính
chính với
với kẻ
kẻ
thù
thù

Dân
Dân chủ
chủ với
với nhân
nhân dân
dân


ĐẢNG

Đội tiên phong của giai cấp công nhân
Hạt nhân lãnh đạo của toàn bộ hệ

thống chính trị
Đề ra Cương lĩnh chính trị, đường lối,
chiến lược, những quan điểm,
chủ trương phát triển kinh tế-xã hội;
đồng thời là người lãnh đạo
và tổ chức thực hiện Cương lĩnh,
đường lối của Đảng.


NHÀ NƯỚC
Bộ Máy
Nhà Nước
Cơ Quan
Lập Pháp

Quốc Hội

Cơ Quan
Hành Pháp

Chính Phủ

Cơ Quan
Tư Pháp

Tòa Án
Viện
Kiểm Sát
Cơ Quan
Điều Tra

Cơ quan duy nhất
có quyền lập ra hiến
Pháp và luật pháp

Quyết
định
những
Được
lập
ra trong

Thống
nhất
quản
lý
chính
sách
cơ
bản
việc
thực
hiện
các
hệ
thống
tổ chức
về đối
nội,
đối trị,

ngoại,
nhiệm
vụ
chính
Nhà
nước
xửtriển
lý
nhiệm
vụ để
phát
kinh tế, văn hoá, xã hội,
những
tổ chức
kinh tế-xã
hội, và
an ninh, quốc phòng và
những
cá
nhân nguyên
vi phạm tắc
đối
ngoại
Nhà
nước
chủ
yếu của
về tổ
chức
pháp

luật, chấp
đảm bảo

Cơhoạt
quan
hành
và
động của
bộ
việc
thực
pháp
chịu
trách
nhiệm
trước
máy
Nhàthi
nước
Quốc
hội cách
và
báo cáo
về quan
hệphải
xãnghiêm
hội
luật
một
và hoạt

động
củahội
công
tác
với
Quốc
minh,
chính
xác.
công dân.
Giám sát toàn bộ
hoạt động nhà nước


CÁC TỔ CHỨC CHÍNH TRỊ XÃ HỘI

Mặt
Mặttrận
trậntổ
tổquốc
quốc

Thắt chặt mối liên hệ giữa Đảng,
Nhà nước và nhân dân…

Nơi
thống
nhất
hành
động

giữa
các
tổ chức
Liên minh chính trị - tổ chức liên
thành hiệp tự nguyện của các đoàn thể
viên nhân dân và các cá nhân tiêu
biểu
Chức năng


Tổng liên đoàn lao động Việt Nam

Tổ chức
chính trị
của
những
người
lao
động
Bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng của
người lao động

Tập
Tậphợp
hợpđoàn
đoàn
kết
kếtlực
lựclượng,
lượng,

xây
xâydưng
dưnggiai
giai
cấp
cấpcông
côngnhân
nhân
ngày
ngàycàng
cànglớn
lớn
mạnh
mạnh


Đoàn thanh niên
Tập hợp tầng lớp thanh niên,
là đoàn thể của các thanh
niên ưu tú, đội hậu bị của
Đảng.

Những hoạt động xã hội bổ ích, lành mạnh

Giáo dụclý
tưởng và ý thức
tôn trọng pháp
luật cho đoàn
viên thanh niên.

Hội
Liên
hiệp
phụ
nữ
Việt
Nam

Tổ
Tổchức
chức
chính
chínhtrị
trị-xã
xãhội
hộicủa
của
giới
giớinữ,
nữ,

Góp phần
đoàn kết,xây
vậndựng
động, tổ chức, hướng
dẫn phụ nữ
hiện chủ trương,
và thực
bảo vệ

chính sách
Đảng, pháp luật của
Tổcủa
quốc
Nhà nước


Hội
Hội
Nông
Nông
dân
dân

Tích cực học tập
nâng cao trình
độ, năng lực

tổ chức chính trị - xã hội
của giai cấp nông dân
thành viên của Mặt trận Tổ
quốc Việt Nam
cơ sở chính trị của Nhà
nước Việt Nam
bảo vệ
các
quyền
và lợi
ích
của

nông
dân
Việt
Nam


Đoàn
Đoànthể
thểchính
chínhtrị
trị--xã
xãhội,
hội,thành
thành
viên
viêncủa
củaMặt
Mặttrận
trậnTổ
Tổquốc
quốcViệt
ViệtNam
Nam
Cơ
Cơsở
sởchính
chínhtrị
trịcủa
củachính
chínhquyền

quyền
nhân
nhândân
dân

Hội cựu chiến binh

Tham
gia
xây
dựng
đất và
Chăm lo giúp đỡ nhau về tinh thần
vật chất trong cuộc sống, gắn nước
bó tình
bạn chiến đấu


Sự cần thiết phải đổi mới trong hệ thống chính trị

Ưu điểm

Tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị được
sắp xếp theo hướng tinh gọn, hiệu quả.
số đầu mối các cơ quan
của Chính phủ

70
Năm 1986

48
Đại hội IX

32
Hiện nay


Sự cần thiết phải đổi mới trong hệ thống chính trị

Ưu điểm

Quan hệ mật thiết
giữa đảng với nhân
dân được củng cố…

Phân
rõ
quyền
hạn và
chức
năng

Phương
thức
lãnh
đạo
ngày
càng
đổi mới

Sự cần thiết phải đổi mới trong hệ thống chính trị
Bộ máy hành chính còn nhiều nấc

Khuyết điểm

Nhiều quá

Quản lý các quá
trình kinh tế xã
hộ chưa thật
nhanh nhạy có
hiệu quả cao


Sự cần thiết phải đổi mới trong hệ thống chính trị

Khuyết điểm

Nạn tham nhũng trong hệ thống chính trị
còn khá phổ biến

15-18%
Tỷ lệ tham nhũng xây dựng
Đội ngũ cán bộ chất lượng kém

Phương thức lãnh đạo kém
Tổ chức hoạt động xơ cứng

Yêu cầu đổi mới đồng bộ hiện nay
Tăng trưởng, phát triển kinh tế với sự bất cập của cơ
chế, chính sách khai thác nguồn lực hiện nay.
Cơ chế quản lý kém

Tiềm năng về
khoáng sản

Không thể tận dụng
hết tiềm năng

Kinh
tế
Khoảng cách lớn
nước
ta

Các
nước
phát
triển
khác
Phải phát huy tính ưu việt của quá trình
phát triển nền kinh tế thị trường
Định hướng xã hội chủ nghĩa phải được thể
hiện ngày càng đậm nét


Yêu cầu đổi mới đồng bộ hiện nay
Nâng cao sự đồng thuận xã hội trong đổi đất nước

Nhiều sự phá hoại của kẻ thù

Các
cuộc
bạo
loạn,
biểu
tình

Cần có sự thống nhất trong đảng và trong nhân dân


Yêu cầu đổi mới đồng bộ hiện nay

Cần nâng cao tính tích cực chính trị với lối sống thực
dụng trong một bộ phận cán bộ, đảng viên và nhân dân.
Chỉ
lo
vun
vén
cho
mình

Nhân dân

Gây ra cản trở
cho đổi mới

Phát hiện,

Giám sát


Yêu cầu đổi mới đồng bộ hiện nay
Đẩy mạnh đổi mới hệ thống chính trị phù hợp với thực tế
yêu cầu phat triển kinh tế

Kỷ cương,
Pháp luật
chưa nghiêm
Quan liêu

Tham nhũng

Đẩy mạnh
đổi mới
Sự yếu kém của đội ngũ cán bộ


Yêu cầu đổi mới đồng bộ hiện nay
Phát triển dân chủ đồng thời hoàn thiện lý luận chính trị
Chưa có cơ chế để bảo đảm quyền lực Nhà nước
thực sự thuộc về nhân dân …

Dân chủ hoá
đời sống xã
hội

Mục
tiêu

động
lực
đổi
mới


Yêu cầu đổi mới đồng bộ hiện nay
Tích cực, chủ động hội nhập kinh tế quốc tế
Hội nhập kinh tế khu vực và quốc tế
là một nhân tố tất yếu
Phải xử
lý như thế
nào đây
Hội nghị Asem
Lúng túng bị động trong quan hệ

Yếu kém trong khâu đổi mới, hội nhập