Cải tiến công tác tiền lương, tiền thưởng tại Công ty Cổ phần Xuất nhập khẩu Bắc Giang

I H C QU C GIA HÀ N I
TR NG
I H C KINH T
------------------------

NGUY N V TI N

C I TI N CÔNG TÁC TI N L
TH

NG, TI N

NG T I CÔNG TY C PH N XU T
NH P KH U B C GIANG

Chuyên ngành: Qu n tr kinh doanh
Mã s : 60 34 05

LU N V N TH C S QU N TR KINH DOANH

Ng

ih

ng d n khoa h c : TS. T

HÀ N I - 2008

C KHÁNH

M CăL C
M

U ............................................................................................................................ 5

CH NG 1. M T S V N
V TI N L
NG, TI N TH NG VẨ S C N THI T
PH I HOẨN THI N CỌNG TÁC TI N L NG, TI N TH NG TRONG CÁC DOANH
NGHI P .............................................................................................................................. 9

1.1 Ti n l

ng ................................................................................................ 9

1.1.1. Khái ni m ............................................................................................. 9
1.1.2. Các y u t c u thƠnh ti n l
1.1.2.1. Ch đ ti n l
1.1.2.2. Ph c p l
1.1.2.3. Ti n l

ng............................................................ 14

ng .............................................................................. 14

ng .................................................................................... 16

ng t i thi u ............................................................................ 18

1.1.3. Các hình th c ti n l

ng ....................................................................... 19

1.1.3.1. Hình th c tr l

ng theo th i gian .................................................... 19

1.1.3.2. Hình th c tr l

ng theo s n ph m ................................................... 21

1.2. Ti n th

ng ............................................................................................. 25

1.2.1. Khái ni m vƠ nguyên t c ti n th
1.2.2. Các hình th c ti n th

ng ................................................... 25

ng ..................................................................... 28

1.2.2.1. Th

ng ti t ki m ............................................................................... 28

1.2.2.2. Th

ng nâng cao ch t l

1.2.2.3. Th

ng sáng ki n c i ti n k thu t, h p lý hoá công vi c................. 29

ng s n ph m ............................................ 29

1.3. S c n thi t ph i hoàn thi n công tác ti n l ng, ti n th ng trong các
doanh nghi p hi n nay .................................................................................. 30
CH

NG 2. PHÂN TệCH VẨ

ÁNH GIÁ CỌNG TÁC TI N L

NG, TI N TH

NG T I

CỌNG TY C PH N XU T NH P KH U B C GIANG ............................................. 34

2.1 Nh ng đ c đi m c a Công ty có nh h

ng đ n công tác ti n l

ng, ti n


th

ng ............................................................................................................. 34

2.1.1. Quá trình hình thƠnh vƠ phát tri n c a Công ty .................................... 34
2.1.2.

c đi m s n xu t kinh doanh c a Công ty ......................................... 35

2.1.3.

c đi m h th ng t ch c b máy ..................................................... 38

2.1.4.

c đi m v lao đ ng c a Công ty ....................................................... 42

2.2. Th c tr ng công tác ti n l

ng, ti n th

ng t i Công ty C ph n Xu t nh p

kh u B c Giang.............................................................................................. 46
2.2.1. Th c tr ng công tác ti n l
2.2.1.1. Thang b ng l

ng ............................................................. 46

ng Công ty đang áp d ng ......................................... 46

2.2.1.2. Nh ng lo i ph c p Công ty đang áp d ng ....................................... 49
2.2.1.3. M c ti n l

ng t i thi u c a Công ty ................................................ 51

2.2.1.4. Hình th c ti n l

ng Công ty đang áp d ng ..................................... 51

2.2.2. Th c tr ng công tác ti n th
2.3. K t qu công tác ti n l

ng ........................................................... 58

ng, ti n th

ng t i Công ty C ph n Xu t nh p

kh u B c Giang.............................................................................................. 61
2.3.1. Ti n l

ng, ti n th

ng v i hi u qu ho t đ ng c a Công ty .............. 61

2.3.2. Ti n l

ng, ti n th

ng v i m c s ng c a ng

i lao đ ng .................. 65

CH

NG 3. M T S

C I TI N NH M HOẨN THI N CỌNG TÁC TI N L

TH

NG T I CỌNG TY C PH N XU T NH P KH U B C GIANG ................... 69

3.1. Nh ng nguyên t c c i ti n công tác ti n l
3.2. C i ti n công tác ti n l

ng, ti n th

NG, TI N

ng ............... 69

ng.................................................................... 70


3.2.1. C ng c b ph n lƠm công tác ti n l

ng, ti n th

ng ........................ 70

3.2.2. Ti n hƠnh phơn tích công vi c .............................................................. 71

3.2.3. Xơy d ng đ nh m c lao đ ng ................................................................ 72
3.2.4. Xơy d ng h th ng thang b ng l
3.2.5. C i ti n ph c p l

ng m i ........................................... 73

ng .......................................................................... 73

3.2.6. L a ch n l i nh ng hình th c ti n l

ng phù h p ............................... 77

3.2.6.1. Hình th c ti n l

ng th i gian .......................................................... 77

3.2.6.2. Hình th c tr l

ng s n ph m t p th ............................................... 81

3.3. C i ti n công tác ti n th

ng ................................................................. 86

3.3.1. Th

ng ti t ki m ................................................................................... 86

3.3.2. Th

ng nơng cao ch t l

3.3.3. Th

ng sáng ki n c i ti n k thu t, h p lỦ hoá công vi c ................... 91

ng s n ph m ................................................ 89

3.4. Ki n ngh đ i v i nh ng chính sách c a Nhà n

c ............................. 92

K T LU N .................................................................................................... 95
Ph l c............................................................................................................. 97
TƠi li u tham kh o........................................................................................ 103
DANHăM CăB NGăBI UăDỐNGăTRONGăLU NăV N
N IăDUNG

STT

TRANG

B ng 2.1

K ho ch phát tri n c a Công ty đ n n m 2010

35

B ng 2.2

C c u lao đ ng

43

B ng 2.3

M t s ch tiêu v ti n l

ng, ti n th

s n xu t kinh doanh c a Công ty

ng vƠ hi u qu

62


B ng 2.4
B ng 3.1
B ng 3.2
B ng 3.3

M c sinh ho t hƠng tháng c a m t gia đình (4 ng
H s l

ng, ph c p Phòng nghi p v kinh doanh xu t

nh p kh u
nh m c v t t chính cho vi c s n xu t 300 t n gi y
lo i 70g/m2, kh 2362 mm

Th c t s d ng v t t chính cho vi c s n xu t 300 t n
gi y lo i 70g/m2, kh 2362 mm

DANHăM CăS ă

,ă

66
83

87

88

ăTH ăDỐNGăTRONGăLU NăV N

N IăDUNG

STT

S đ 2.1

i)

TRANG

S đ t ch c b máy c a Công ty

38

th 2.1 C c u theo tính ch t lao đ ng T3/2008

44

th 2.2 C c u lao đ ng theo gi i tính T3/2008

44

th 2.3 C c u lao đ ng theo th i h n h p đ ng T3/2008

45

th 2.4 C c u lao đ ng theo trình đ đƠo t o

45

th 2.5 T ng doanh thu

63

th 2.6 T ng l i nhu n

63

th 2.7 T ng chi phí ti n l

ng, ti n th

ng

65


M ă

U

1. Tính c p thi t c a lu n v n
Trong các l nh v c ho t đ ng kinh t xƣ h i c a đ t n
ti n th

ng cho ng

c cá nhơn ng
Ti n l
NhƠ n

c, v n đ ti n l

i lao đ ng đang lƠ m t trong nh ng v n đ quan tr ng, đ

ng,
c

i lao đ ng vƠ doanh nghi p quan tơm.
ng, ti n th

ng v i NhƠ n

c nó lƠ m t trong nh ng công c đ

c phơn ph i, s p x p vƠ n đ nh lao đ ng m t cách h p lỦ gi a các ngƠnh

ngh , các vùng vƠ th c hi n phơn công lao đ ng toƠn xƣ h i.
V i doanh nghi p, ti n l

ng, ti n th

ng lƠ m t trong nh ng y u t c a chi

phí s n xu t, có quan h tr c ti p vƠ tác đ ng đ n m c l i nhu n c a doanh nghi p.
V i ng

i lao đ ng, ti n l

ng ti n th

ng lƠ các nhơn t v t ch t r t quan

tr ng trong vi c kích thích h t ng n ng su t lao đ ng. Khi n ng su t lao đ ng t ng
thì l i nhu n c a doanh nghi p s t ng. Do đó ngu n phúc l i t doanh nghi p mƠ
ng

i lao đ ng nh n đ

t ng l i ích cho ng
b o b ng m c l

c c ng s t ng lên, góp ph n b sung thêm cho thu nh p,

i lao đ ng. NgoƠi ra, khi l i ích c a ng

ng, th

i lao đ ng đ

ng tho đáng s t o ra s c g n k t gi a ng

v i m c tiêu vƠ l i ích c a doanh nghi p, lƠm cho ng

cđ m

i lao đ ng

i lao đ ng có trách nhi m

h n, t giác h n v i các ho t đ ng c a doanh nghi p.
V i vai trò nh v y đòi h i m t ch đ ti n l

ng, ti n th

ng c n ph i luôn

đ i m i cho phù h p v i n n kinh t xƣ h i trong t ng th i k đ kích thích ng

i

lao đ ng vƠ góp ph n qu n lỦ, đánh giá hi u qu s n xu t kinh doanh c a doanh
nghi p
T i Công ty C ph n Xu t nh p kh u B c Giang, ti n l

c ng lƠ m t v n đ r t đ

ng, ti n th

ng

c Công ty quan tơm. Nh ng qua m t th i gian công tác

t i Công ty tôi nh n th y công tác ti n l

ng, ti n th

ng v n còn m t s b t c p.


Nh n th c đ
tác ti n l

c t m quan tr ng c a v n đ nên tôi đƣ ch n đ tƠi “C i ti n công

ng, ti n th

ng t i Công ty C ph n Xu t nh p kh u B c Giang”

lƠm đ tƠi nghiên c u lu n v n t t nghi p.
2. Tình hình nghiên c u
Ti n l

ng, ti n th

doanh nghi p vì ti n l

ng luôn lƠ v n đ quan tr ng đ

ng, ti n th

c quan tơm t i các

ng lƠ m t y u t c a chi phí s n xu t có liên

quan tr c ti p vƠ tác đ ng đ n l i nhu n c a doanh nghi p, lƠ m t nhơn t v t ch t
r t quan tr ng trong vi c t o đ ng l c lao đ ng, t ng n ng su t lao đ ng, vì v y đƣ
có nhi u công trình khác nhau nghiên c u v ti n l

ng, ti n th

ng. Các công

trình đƣ đ c p m t cách toƠn di n, khái quát v ti n l

ng, ti n th

ng vƠ c ng có

m t s công trình đi sơu nghiên c u hoƠn thi n công tác ti n l

ng, ti n th

ng

các doanh nghi p nh Công ty xơy d ng thu l i H i Phòng, Công ty d t 10-10,
Công ty v n phòng ph m C u Longầ Tuy nhiên ch a có công trình nƠo đi sơu
nghiên c u c i ti n công tác ti n l

ng, ti n th

ng t i Công ty C ph n Xu t nh p

kh u B c Giang. Do đó, đ tƠi lu n v n lƠ c n thi t vƠ mang tính c p bách.
3. M c đích và nhi m v nghiên c u
* M c đích:
Nghiên c u c i ti n nh m hoƠn thi n công tác ti n l

ng, ti n th

ng t i

Công ty C ph n Xu t nh p kh u B c Giang d a trên nh ng phơn tích, đánh giá v
công tác ti n l

ng, ti n th

ng hi n t i c a Công ty.

* Nhi m v :
- Nghiên c u vƠ h th ng hoá m t s lỦ lu n chung v ti n l
th

ng, đánh giá s c n thi t ph i hoƠn thi n công tác ti n l

ng, ti n

ng, ti n th

ng

trong các doanh nghi p
- Phơn tích vƠ đánh giá công tác ti n l

ng, ti n th

ng t i Công ty C

ph n Xu t nh p kh u B c Giang.
- M t s c i ti n nh m hoƠn thi n công tác ti n l

ng, ti n th

ng t i Công


ty C ph n Xu t nh p kh u B c Giang
4.

it

*

it

ng và ph m vi nghiên c u
ng nghiên c u

Lu n v n nghiên c u m t s c i ti n nh m hoƠn thi n công tác ti n l

ng,

ti n th

ng t i Công ty C ph n Xu t nh p kh u B c Giang. Ch xem xét nh ng

y ut

nh h

ng tr c ti p đ n ti n l

xem xét h ch toán ti n l
l

ng, ti n th

ng, ti n th

ng, ti n th

ng, không đ t v n đ đi sơu

ng. Lu n v n coi lỦ lu n chung v ti n

ng lƠ c s đ c i ti n công tác ti n l

ng, ti n th

ng t i Công ty

ng, ti n th

ng t i Công ty

C ph n Xu t nh p kh u B c Giang.
* Ph m vi nghiên c u
Lu n v n nghiên c u c i ti n công tác ti n l

C ph n Xu t nh p kh u B c Giang có k t h p v i vi c phơn tích vƠ đánh giá công
tác ti n l

ng, ti n th

ng hi n t i c a Công ty

V th i gian: S li u s d ng đ phơn tích đánh giá trong bƠi vi t đ

ct p

h p t n m 2005 (n m Công ty th c hi n C ph n hoá).
5. Ph

ng pháp nghiên c u

Lu n v n ch y u s d ng ph
s , ph

ng pháp duy v t bi n ch ng, duy v t l ch

ng pháp đi u tra xƣ h i, th ng kê, x lỦ thông tin đ phơn tích, so sánh, l p

b ng bi u, t ng h p s li uầ nh m lƠm rõ nh ng lu n đi m đ

c đ a ra trong

lu n v n.
6. D ki n nh ng đóng góp m i c a lu n v n
Vi c nghiên c u c i ti n nh m hoƠn thi n công tác ti n l

ng, ti n th

ng

t i Công ty C ph n Xu t nh p kh u B c Giang s góp ph n t o đ ng l c lao đ ng,
lƠ đòn b y kinh t quan tr ng đ khai thác vƠ kh i d y nh ng ti m n ng c a m i
ng

i lao đ ng trong công vi c vƠ c ng góp ph n hoƠn thi n c ng c qu n lỦ ti n

l

ng, ti n th

l

ng, tr th

ng h u hi u cho doanh nghi p, t đó có nh ng ph
ng t t nh t đ ng

ng pháp tr

i lao đ ng có th đóng góp nhi u s c l c nh t


cho vi c đ t đ

c các m c tiêu c a Công ty.

7. B c c c a lu n v n
NgoƠi ph n m đ u vƠ ph n k t lu n, n i dung c a lu n v n đ
thƠnh 3 ch
- Ch

ng:
ng 1: M t s v n đ v ti n l

hoàn thi n công tác ti n l
- Ch

c trình bƠy

ng, ti n th

ng, ti n th

ng và s c n thi t ph i

ng trong các doanh nghi p

ng 2: Phân tích và đánh giá công tác ti n l

ng, ti n th

ng t i

Công ty C ph n Xu t nh p kh u B c Giang
- Ch
th

ng 3: M t s c i ti n nh m hoàn thi n công tác ti n l

ng, ti n

ng t i Công ty C ph n Xu t nh p kh u B c Giang

CH

NGă1.ăM TăS ăV Nă

ăV ăTI NăL

NG,ăTI NăTH

C NăTHI TăPH IăHOÀNăTHI NăCÔNGăTÁCăTI NăL
TH
1.1 Ti n l

NGăVÀăS
NG,ăTI Nă

NGăTRONGăCÁCăDOANHăNGHI P

ng

1.1.1. Khái ni m
Trong n n kinh t th tr
quan, đòi h i quan đi m, đ nh h

ng, các quy lu t kinh t phát tri n m t các khách
ng m i v ti n l

Theo kinh t h c nhơn l c, th tr
phơn b nh ng ng
m

ng vƠ th tr

ng lao đ ng.

ng lao đ ng lƠ n i mƠ

đó di n ra s

i lao đ ng cho các công vi c vƠ đi u ph i các quy t đ nh thuê

n lao đ ng. C ng nh m i th tr

ng khác, th tr

ng lao đ ng c ng có cung

vƠ c u.
Cung lao đ ng lƠ l
vi c

ng lao đ ng mƠ ng

i lƠm thuê có th ch p nh n lƠm

m i m c giá nh t đ nh.
C u lao đ ng lƠ l

ng lao đ ng mƠ ng

i thuê có th thuê

m i m c giá có


th ch p nh n đ

c.

S v n đ ng c a cung vƠ c u lao đ ng s chi ph i s l
gia th tr

ng lao đ ng tham

ng lao đ ng c ng nh hình thƠnh m c ti n công c a các lo i lao đ ng.

Cung > c u thì ti n công gi m, cung < c u thì ti n công t ng.
Tuy nhiên n u quá nh n m nh vƠo các quy lu t th tr
l

ng, th

ng ti m n nh ng b t c p nh : tr l

ng đ n c ch ti n

ng quá th p so v i s c lao đ ng

b ra, th t nghi p, s chênh l ch giƠu nghèo, b trí lao đ ng không h p lỦ, ầ vì
v y s k t h p gi a th tr
ti n l

ng lƠ c n thi t. Trong B lu t lao đ ng N

Vi t Nam đƣ đ
L

c trong vi c v n hƠnh c ch
c C ng HoƠ Xƣ H i Ch Ngh a

c s a đ i, b sung n m 2007, t i đi u 55, Ch

ngẰ có ghi: ắTi n l

đ ng vƠ đ
l

ng vƠ vai trò c a NhƠ n

ng c a ng

i lao đ ng do hai bên tho thu n trong h p

c tr theo n ng su t lao đ ng, ch t l

ng c a ng

i lao đ ng không đ

ng VI ắTi n

ng vƠ hi u qu công vi c. M c

c th p h n m c l

ng t i thi u do NhƠ n

c

quy đ nh.Ằ
Nh v y, có th nêu khái ni m ti n l
Ti n l
(ng
l

ng trong đi u ki n hi n nay nh sau:

ng là ph n thù lao lao đ ng đ

c bi u hi n b ng ti n mà doanh nghi p

i s d ng lao đ ng) tr cho ng

i lao đ ng c n c vào th i gian, kh i

ng và ch t l

ng công vi c c a h đã làm, tuân theo quy lu t cung c u, quy

lu t giá tr và pháp lu t c a Nhà n

c.

Các th i k khác nhau, quan ni m v ti n l

ng c ng đ

c hi u theo các

cách khác nhau:
Trong c ch k ho ch hoá t p trung, ti n l
thu nh p qu c dơn, bi u hi n d

ng đ

i hình th c ti n t , đ

k ho ch cho công nhơn viên ch c phù h p v i s l
c a m i ng

i đƣ c ng hi n. Ti n l

c hi u lƠ m t ph n c a
c NhƠ n

c phơn ph i có

ng vƠ ch t l

ng lao đ ng

ng ph n ánh vi c tr công cho công nhơn viên

ch c d a trên nguyên t c phơn ph i theo lao đ ng nh m tái s n xu t s c lao đ ng.
Theo cách hi u nƠy thì:


- Ti n l

ng không ph i giá c s c lao đ ng vì lao đ ng không ph i lƠ hƠng

hoá, c trong khu v c s n xu t kinh doanh c ng nh khu v c qu n lỦ NhƠ n

c xƣ

h i.
- Ti n l

ng lƠ m t khái ni m thu c ph m trù phơn ph i l i thu nh p qu c

- Ti n l

ng đ

dân.
c coi lƠ m t b ph n thu nh p qu c dơn, đ

qu n lỦ k ho ch hoá m t cách t p trung th ng nh t t Trung

c NhƠ n

c

ng, coi đó lƠ m t

b ph n c a Ngơn sách qu c gia.
Khi n n kinh t n

c ta chuy n sang n n kinh t th tr

ng, quan ni m trên

đƣ b c l nh ng h n ch , thi u sót v vai trò c a y u t s c lao đ ng vƠ b n ch t
c a ti n l

ng trong s n xu t kinh doanh. ó lƠ:

Th nh t: Vì không coi s c lao đ ng lƠ hƠng hoá nên ti n l

ng không ph i

lƠ ti n tr theo đúng giá tr c a s c lao đ ng, không ph i lƠ ngang giá c a s c lao
đ ng theo quan h cung c u. Do v y, nh ng n m t n t i mô hình kinh t m nh l nh
đƣ ph bi n hi n t

ng phơn ph i theo ch ngh a bình quơn. Th tr

ng lao đ ng

v danh ngh a không t n t i trong n n kinh t qu c dơn. Các quan h thuê m
lao đ ng dù manh nha
lao đ ng đ

m t s đ a ph

ng, khu v c nh ng c ng ch a th nói s c

c coi lƠ hƠng hoá. Trong khu v c kinh t NhƠ n

sách biên ch su t đ i, NhƠ n

n

c bao c p ti n l

ng, tr l

c áp d ng chính

ng trong doanh nghi p

không th c s g n li n v i hi u qu s n xu t kinh doanh.
Th hai: Ti n l
s phơn ph i ti n l

ng đ

c coi lƠ m t b ph n c a thu nh p qu c dơn nên c

ng ph thu c vƠo v n đ phơn ph i thu nh p do NhƠ n

c quy

đ nh. Theo c ch phơn ph i nƠy, thu nh p qu c dơn còn nhi u thì phơn ph i nhi u,
còn ít thì phơn ph i ít, nhi u khi không tính đ n m t cách đ y đ s bù đ p chi phí
lao đ ng. K t qu lƠ biên ch lao đ ng ngƠy cƠng l n, ngơn sách thơm h t n ng n
do ph i bao c p ti n l

ng, mƠ ti n l

ng l i không đ tái s n xu t s c lao đ ng,

d n đ n s n xu t kinh doanh m t đ ng l c nên hi u qu sút kém.


Th ba: Ti n l

ng không còn lƠ m i quan tơm c a công nhơn viên ch c

trong các doanh nghi p NhƠ n
ph i ngoƠi đ ng l

c. Cái h quan tơm lƠ nh ng l i ích đ

c phơn

ng.

N n kinh t m nh l nh ngƠy cƠng không đáp ng đ

c các nhu c u th

ng

nh t c a đ i s ng nhơn dơn nên t tham nh ng t c quan, xí nghi p đ n toƠn b
n n kinh t xƣ h i có nguy c ngƠy m t gia t ng. Ng

i lao đ ng m c dù đ

c coi

lƠ ch nh ng không g n bó v i c s s n xu t, ph bi n tình tr ng ắchơn trong
chơn ngoƠiẰ, lƣng phí ngƠy công, gi công.

ơy lƠ m t hi n th c kéo dƠi nhi u

n m, nó đƣ đ y n n kinh t vƠo hoƠn c nh khó kh n.
Hi n nay n n kinh t n
qu n lỦ c a NhƠ n

c ta đang chuy n sang n n kinh t th tr

c theo đ nh h

ng xƣ h i ch ngh a, c ch th tr

chúng ta ph i có nh ng nh n th c m i đúng h n v ti n l

ng có s
ng bu c

ng, phù h p v i c ch

qu n lỦ, đó lƠ:
- Th a nh n s c lao đ ng lƠ m t lo i hƠng hoá c a th tr

ng y u t s n

xu t. Tính ch t hƠng hoá c a s c lao đ ng có th bao g m không ch l c l

ng lao

đ ng lƠm vi c trong khu v c kinh t t nhơn, l nh v c s n xu t kinh doanh thu c
s h u NhƠ n
n

c, mƠ c đ i v i công ch c, viên ch c thu c l nh v c qu n lỦ NhƠ

c, qu n lỦ xƣ h i. Tuy nhiên do nh ng đ c thù riêng thu c vi c s d ng lao

đ ng c a t ng khu v c kinh t vƠ qu n lỦ mƠ các quan h thuê m
h p đ ng lao đ ng c ng khác nhau, các tho thu n v ti n l
ti n l

ng c ng đ
- Ti n l

n, mua, bán,

ng vƠ c ch qu n lỦ

c th c hi n theo nh ng hình th c khác nhau.

ng lƠ b ph n c b n chi m đ i b ph n trong thu nh p c a ng

i

lao đ ng, đ ng th i lƠ m t trong các y u t chi phí đ u vƠo c a s n xu t kinh
doanh c a các doanh nghi p.

- Ti n l

ng mang b n ch t kinh t ậ xƣ h i. B n ch t kinh t đòi h i ng

i

s d ng lao đ ng ph i tính toán vì nó lƠ m t y u t chi phí đ u vƠo c a ho t đ ng
s n xu t kinh doanh. Bên c nh đó do tính ch t đ c bi t c a hƠng hoá s c lao đ ng


mƠ ti n l

ng không ch đ n thu n mang b n ch t kinh t mƠ còn lƠ m t v n đ xƣ

h i r t quan tr ng, liên quan đ n đ i s ng vƠ tr t t xƣ h i, do đó nó ph i đ

c

c can thi p nh m đ m b o n đ nh vƠ công b ng.

Nhà n

* Các nhơn t
t th tr

nh h

ng đ n ti n l

ng c a ng

i lao đ ng trong n n kinh

ng r t đa d ng, phong phú, có th chia ra các nhóm nhơn t sau:

- Nhơn t bên ngoƠi doanh nghi p g m: th tr

ng lao đ ng (cung ậ c u s c

lao đ ng, hoƠn c nh n n kinh t , t l th t nghi p trên th tr

ng, ầ); S khác bi t

v tr l

ng theo vùng đ a lỦ; Các quy đ nh, chính sách c a NhƠ n

c a ng

i lao đ ng,ầ.

c; M c s ng

- Nhơn t thu c v t ch c, doanh nghi p: L nh v c ho t đ ng s n xu t kinh
doanh; l i nhu n vƠ kh n ng tr l
l

ng; quy mô c a doanh nghi p; chính sách ti n

ng c a doanh nghi p, v n hoá doanh nghi p; t m quan tr ng c a công vi c đ i

v i doanh nghi pầ
- Nhơn t thu c v công vi c: K n ng (yêu c u lao đ ng trí óc, m c đ
ph c t p c a công viêc, các ph m ch t cá nhơn c n thi t, đánh giá, các k n ng xƣ
h i, kinh nghi mầ); Trách nhi m (K t qu tƠi chính, ra quy t đ nh, ki m soát,
lƣnh đ o, quan h khách hƠng, ầ); S c g ng (th l c, trí l c, áp l c c a công
vi c,ầ); đi u ki n lƠm vi c,ầ
- Ng

i lao đ ng: Kh n ng hi n t i (ki n th c, k n ng, ph m ch t lao

đ ng), ti m n ng cá nhơn trong t

ng lai, ki n th c, tay ngh tích lu , thơm niên

ngh nghi p, m c đ trung thƠnh v i doanh nghi p, m c đ hoƠn thƠnh công
vi cầ
1.1.2. Các y u t c u thành ti n l
1.1.2.1. Ch đ ti n l
Ch đ ti n l

ng

ng g m ch đ ti n l

v .
* Ch đ ti n l

ng

ng c p b c

ng c p b c vƠ ch đ ti n l

ng ch c


Ch đ ti n l
l

ng vƠ ch t l

ng c p b c lƠ ch đ tr l

ng cho ng

i lao đ ng theo s

ng lao đ ng c ng nh đi u ki n lao đ ng khi h hoƠn thƠnh m t

công vi c nh t đ nh c n c vƠo tiêu chu n k thu t c a công vi c thông qua thang
b ng l

ng, m c l
S l

ng.

ng lao đ ng th hi n

s n ph m, còn ch t l

m c hao phí th i gian đ s n xu t vƠ s l

ng lao đ ng th hi n

trình đ lƠnh ngh c a ng

ng
i lao

đ ng .
Các y u t c u thành ch đ ti n l

ng c p b c:

- Tiêu chu n c p b c k thu t: LƠ các quy đ nh v m c đ ph c t p c a công
vi c vƠ trình đ lƠnh ngh c a công nhơn

m t b c nƠo đó ph i có s hi u bi t

nh t đ nh v m t ki n th c lỦ thuy t vƠ ph i lƠm đ

c nh ng công vi c nh t đ nh

trong th c hƠnh.
ph c t p c a công vi c đ
đòi h i ng

c hi u lƠ nh ng đ c tính v n có c a công vi c

i lao đ ng có s hi u bi t nh t đ nh v chuyên môn nghi p v , có k

n ng, k x o vƠ kinh nghi m

m c c n thi t đ có th hoƠn thƠnh công vi c.

Trong b n tiêu chu n c p b c k thu t thì c p b c công vi c (lƠ nh ng quy
đ nh các m c đ ph c t p c a quá trình lao đ ng đ s n xu t ra m t s n ph m, m t
chi ti t s n ph m hay hoƠn thƠnh m t công vi c ) vƠ c p b c công nhơn (lƠ trình đ
lƠnh ngh c a công nhơn theo t ng b c) có liên quan ch t ch v i nhau.
- Thang b ng l

ng: LƠ h th ng th

c đo, dùng đ đánh giá ch t l

ng lao

đ ng c a các lo i lao đ ng c th khác nhau, lƠ b ng xác đ nh quan h t l v ti n
l

ng gi a nh ng lao đ ng trong cùng m t ngh ho c nhóm ngh gi ng nhau theo

trình đ lƠnh ngh c a h .
M t thang l
l

ng g m có m t s b c l

ng vƠ h s phù h p v i các b c

ng đó.
B cl

ng: LƠ b c phơn bi t v trình đ lƠnh ngh c a công nhơn vƠ đ

x p t th p đ n cao.

c


H s l
tr l

ng: LƠ h s ch rõ lao đ ng c a công nhơn

ng cao h n ng

i lao đ ng lƠm

nh ng công vi c đ

m t b c nƠo đó đ
c x p vƠo m c l

c
ng

b c 1 (t i thi u) lƠ bao nhiêu l n.

-M cl

ng: LƠ s ti n dùng đ tr công lao đ ng trong m t đ n v th i

gian phù h p v i các b c trong thang l

ng.

Theo cách tính ti n công theo ch đ hi n hƠnh thì m c l
s b ng 1, m c ti n l

ng c a các b c trong các thang b ng l

ng t i thi u có h
ng đ

c tính d a

ng cho ng

i lao đ ng

vƠo công th c:
MLbn =MLmin x Hhsln
Trong đó:

- MBbn: LƠ m c l

ng c a b c n.

- MLmin: LƠ m c l

ng t i thi u.

- Hhsln: LƠ h s l
* Ch đ ti n l
Ch đ ti n l

ng b c n.

ng ch c v
ng ch c v đ

trong các t ch c qu n lỦ nhƠ n

c thi t k đ tr l

c, các t ch c kinh t xƣ h i vƠ các lo i lao đ ng

qu n lỦ trong các doanh nghi p tu theo ch c danh viên ch c vƠ thơm niên ngh
nghi p c a ng

i lao đ ng.

áp d ng đ

c các b ng l

ng, các t ch c ph i xơy

d ng các tiêu chu n nghi p v viên ch c vƠ th c hi n vi c tiêu chu n hoá cán b .
1.1.2.2 Ph c p l
Ph c p l

ng

ng lƠ kho n ti n ph b sung cho l

ng c p b c, ch c v khi

đi u ki n lao đ ng, m c đ ph c t p c a công vi c vƠ đi u ki n sinh ho t có các
y u t không n đ nh so v i đi u ki n lao đ ng, sinh ho t bình th
* Vai trò c a ph c p l

ng:

- Nhìn t góc đ v mô c a n n kinh t , ph c p l
phí lao đ ng c a ng

ng.

i lao đ ng mƠ trong l

nghi p v ch a th hi n đ y đ nh :

ng có vai trò bù đ p hao

ng c p b c, ch c v chuyên môn,

i u ki n lao đ ng, m c đ ph c t p c a

công vi c, đi u ki n sinh ho t khó kh nầPh c p l

ng lƠ m t trong nh ng công


c đ NhƠ n

c đi u ch nh quan h ti n l

ng vƠ thu nh p gi a các ngƠnh, ngh ,

công vi c; vùng, mi n vƠ khu v c; LƠ m t công c nh m khuy n khích phát tri n
các ngƠnh ngh .

u tiên các ngƠnh ngh m i nh n. NgoƠi ra, ph c p l

vai trò khuy n khích ng

i lao đ ng đ n lƠm vi c

ng còn có

nh ng vùng xa xôi h o lánh,

đi u ki n sinh ho t khó kh n góp ph n đi u ph i vƠ n đ nh l c l

ng lao đ ng xƣ

h i, th c hi n các m c tiêu an ninh, qu c phòng, m c tiêu kinh t ậ xƣ h i vƠ các

m c tiêu khác c a NhƠ n

c.

- Xét t góc đ vi mô: Trong các c quan, doanh nghi p, vi c th c hi n các
ch đ ph c p l

ng có vai trò góp ph n đ m b o tái s n xu t s c lao đ ng, t o

đ ng l c lao đ ng đ m b o các quy n vƠ l i ích cho ng

i lao đ ng trong chính

các c quan, doanh nghi p nƠy, qua đó nơng cao n ng su t vƠ hi u qu lao đ ng.
Các c quan, doanh nghi p có th
thù c a mình, các ch đ ph c p l
các m c tiêu vƠ đ nh h

quy đ nh các ch đ ph c p riêng, đ c

ng đ c thù nƠy có vai trò góp ph n th c hi n

ng phát tri n do doanh nghi p đ t ra.

* M t s lo i ph c p:
- Ph c p ch c v lƣnh đ o: LƠ kho n ti n tr cho ng
l

ng theo ng ch, b c l

ng chuyên môn nghi p v , khi h đ

i lao đ ng h

ng

c gi ch c v lƣnh

đ o t ch c, doanh nghi p, nh m bù đ p cho hao phí lao đ ng t ng lên, do ph i
lƣnh thêm trách nhi m qu n lỦ mƠ y u t nƠy ch a đ

c xác đ nh trong m c l

- Ph c p l u đ ng : LƠ ph c p nh m bù đ p cho nh ng ng
ngh ho c công vi c ph i th

ng xuyên thay đ i ch

ng.

i lƠm m t s

vƠ n i lƠm vi c, đi u ki n

sinh ho t không n đ nh, g p nhi u khó kh n.
- Ph c p đ c h i, nguy hi m: LƠ lo i ph c p nh m bù đ p cho ng

i lƠm

vi c trong đi u ki n lao đ ng n ng nh c- đ c h i- nguy hi m nh ng ch a đ

c xác

đ nh ho c xác đ nh ch a đ trong m c l

ng.

- Ph c p trách nhi m: LƠ lo i ph c p nh m bù đ p cho nh ng ng

iv a

tr c ti p s n xu t, ho c lƠm công tác chuyên môn nghi p v v a kiêm nhi m công


tác qu n lỦ ho c nh ng ng
cao nh ng ch a đ

c xác đ nh trong m c l

1.1.2.3. Ti n l
Ti n l

i lƠm ngh công vi c đòi h i tinh th n trách nhi m
ng.

ng t i thi u

ng t i thi u lƠ s ti n dùng đ tr cho ng

i lao đ ng lƠm nh ng

công vi c gi n đ n nh t trong xƣ h i v i đi u ki n môi tr
th

ng, ch a qua đƠo t o ngh .

mua đ

ó lƠ s ti n đ m b o cho ng

i lao đ ng có th

c các t li u sinh ho t vƠ tiêu dùng thi t y u cho tái s n xu t s c lao đ ng

cá nhơn vƠ dƠnh m t ph n b o hi m tu i giƠ vƠ nuôi d
NhƠ n
ng

ng lao đ ng bình

c quy đ nh l

ng con cái.

ng t i thi u trên c s có s tham gia c a đ i di n

i s d ng lao đ ng vƠ ng

i lao đ ng. NhƠ n

c công b ti n l

ng t i thi u

vƠ đi u ch nh chúng trong t ng th i k , do kinh t xƣ h i ngƠy cƠng phát tri n,
m c s ng c a ng

i lao đ ng ngƠy cƠng cao đòi h i ti n l

cƠng cao đ đ m b o đ i s ng cho ng
* Vai trò c a ti n l
- Ti n l
l

i lao đ ng.

ng t i thi u:

ng t i thi u lƠ l

ng trong toƠn xƣ h i: Ng

m cl

ng t i thi u ph i ngƠy

i an toƠn chung cho nh ng ng

i s d ng lao đ ng không đ

i lƠm công n

c tr công th p h n

ng t i thi u nên lo i tr s bóc l t lao đ ng quá m c có th x y ra đ i v i

nh ng ng

i lƠm công, n l

ng tr

c s c ép m c cung quá l n c a th tr

ng s c

lao đ ng.
- Lo i b s c nh tranh không công b ng, ch ng l i xu h

ng gi m chi phí

các y u t s n xu t t i m c không tho đáng trong đó có ti n l
l

ng. Lu t ti n

ng t i thi u bu c các ch doanh nghi p ph i tìm m i cách khác đ gi m chi phí

vƠ t ng hi u qu c a s n xu t kinh doanh.
- Phòng ng a s xung đ t gi a gi i ch vƠ gi i th lƠm nh h

phát tri n kinh t , vì ti n l

ng t i thi u lƠ công c c a NhƠ n

ti t thu nh p gi a gi i ch vƠ ng
-

i v i các n

ng đ n s

c trong vi c đi u

i lao đ ng.

c đang phát tri n, vi c xác đ nh ti n l

ng t i thi u có vai


trò r t quan tr ng vì s khác bi t r t l n gi a các m c thu nh p, đi u ki n s ng vƠ
lƠm vi c gi a các nhóm ng
đ ng khác nhau. M c l

i lƠm công, n l

ng t i thi u đ

ng ho c các đi u ki n c n v lao

c lu t hoá có th coi lƠ m t trong nh ng

bi n pháp đ phát tri n kinh t .
Vi t Nam, ngoƠi các vai trò trên, ti n l
m cl

ng cho các lo i lao đ ng khác.
1.1.3. Các hình th c ti n l
1.1.3.1. Hình th c tr l
Hình th c tr l

l

ng t i thi u còn lƠ c n c đ tính

ng

ng theo th i gian

ng theo th i gian lƠ hình th c tr l

ng c n c vƠo m c

ng c p b c ho c ch c v vƠ th i gian lƠm vi c th c t c a ng

ch t c a hình th c nƠy lƠ tr l

ng theo s ngƠy công (gi công) th c t đƣ lƠm.

Có hai hình th c tr l

vƠ hình th c tr l

i lao đ ng. Th c

ng theo th i gian chính lƠ hình th c tr l

ng tháng

ng ngƠy.

Hình th c tr l

ng tháng lƠ hình th c tr l

b c ho c ch c v tháng c a ng

ng tính theo m c l

ng c p

i lao đ ng.

Công th c tính:
TLtháng = Hhsl x TL min + PC
Trong đó: - TLtháng: M c l

ng tháng

- Hhsl: H s l

ng

- TLmin: Ti n l

ng t i thi u

- PC : Các kho n ph c p (n u có)
L

ng tháng có th đ

Hình th c tr l

c tr c tháng m t l n ho c hai l n trong tháng.

ng ngƠy lƠ hình th c tr l

s ngƠy lƠm vi c th c t trong tháng.
Công th c tính:

ng tính theo m c l

ng ngƠy vƠ


MLtháng + PC

MLngày=

Ncd

Trong đó: - MLngày: M c l

ng ngƠy

- Nnđ: S ngƠy ch đ c a tháng
- PC : Các kho n ph c p (n u có)
Ti n l

ng th i gian tháng c a ng

i lao đ ng xác đ nh nh sau:

TLtg tháng =MLngày x Ntt
Trong đó: - TLtg tháng: Ti n l

ng th i gian tháng c a ng

i lao đ ng

- Ntt : S ngƠy lƠm vi c th c t .
NgoƠi hai hình th c tr l
l

ng trên, th c t còn có th tr l

ng tu n vƠ tr

ng gi .
M cl

ng tu n đ

c xác đ nh nh sau:
MLtháng x 12 (tháng)

MLtu n =
M cl

ng gi đ

52 (tu n)

c xác đ nh nh sau:
MLngày

MLgi =
Trong đó: - MLgi : M c l

hcd
ng gi .

- hcd: Gi lƠm vi c ch đ /ngƠy.
Hình th c tr l

ng theo th i gian đ

c áp d ng ch y u v i nh ng ng

i

th c hi n qu n lỦ, chuyên môn, k thu t, nghi p v trong l nh v c s n xu t- kinh
doanh; Công nhơn s n xu t lƠm nh ng công vi c không th đ nh m c lao đ ng,
ho c do tính ch t s n xu t n u tr l
1.1.3.2. Hình th c tr l
Hình th c tr l

ng theo s n ph m s khó đ m b o ch t l

ng theo s n ph m

ng theo s n ph m lƠ hình th c tr l

đ ng c n c tr c ti p vƠo s l

ng.

ng vƠ ch t l

ng cho ng

i lao

ng s n ph m (d ch v ) mƠ h đƣ


hoàn thành.
Trong hình th c tr l
nh n đ

ng theo s n ph m, ti n l

c nhi u hay ít tùy thu c vƠo đ n giá ti n l

s n ph m đ
Tr l

c nghi m thu hay kh i l
ng tr l

ng, s l

i lao đ ng

ng, ch t l

ng c a

ng công vi c đƣ hoƠn thƠnh.

ng theo s n ph m có th đ

nhau, tùy thu c vƠo đ i t

ng c a ng

c th c hi n theo nhi u hình th c khác

ng. D

i đơy lƠ m t s hình th c tr l

ng

theo s n ph m:
* Hình th c tr l

ng s n ph m tr c ti p cá nhân

Hình th c tr l

ng nƠy c n c tr c ti p vƠo s l

đ n giá ti n l

ng mƠ ng

i lao đ ng lƠ ra. Ti n l

ng s n ph m, d ch v ,

ng c a ng

i lao đ ng do

chính n ng su t lao đ ng cá nhơn quy t đ nh.
Công th c tính:
TLSPi = G x Qi
Trong đó: - TLSPi: Ti n l
- Qi: S n l

ng s n ph m c a lao đ ng i.

ng (ho c doanh thu) c a lao đ ng i trong th i gian

xác đ nh (tháng, ngƠy, ầ.).
- G:

n giá tr l

Hình th c tr l

ng nƠy đ

ng s n ph m.
c áp d ng đ i v i nh ng ng

i tr c ti p s n

xu t, kinh doanh, trong đó quá trình lao đ ng c a h mang tính đ c l p t

ng đ i,

công vi c có th đ nh m c lao đ ng vƠ ki m tra nghi m thu s n ph m m t cách c
th , riêng bi t.
* Hình th c tr l
Hình th c tr l
s l

ng theo s n ph m t p th
ng theo s n ph m t p th lƠ hình th c tr l

ng s n ph m, hay công vi c do m t t p th ng

đ n giá ti n l

ng c n c vƠo

i lao đ ng đƣ hoƠn thƠnh vƠ

ng c a m t đ n v s n ph m, hay m t đ n v công vi c tr cho t p

th . Hình th c tr l

ng nƠy có tác d ng nơng cao Ủ th c trách nhi m, tinh th n

h p tác vƠ ph i h p có hi u qu gi a nh ng ng

i lao đ ng lƠm vi c trong t ,


nhóm đ c t , nhóm lƠm vi c hi u qu h n, khuy n khích c t , nhóm lao đ ng
lƠm vi c theo mô hình t ch c t qu n.
Ph

ng pháp tính:

* Tính đ n giá ti n l

ng và ti n l

ng cho t p th .

Công th c tính đ n giá:
n

Gtt =

 (LCBCV + PC)
i=1

MSL

Ho c
n

 (LCBCV + PC) x
Gtt =
Trong đó: - Gtt:

n giá ti n l

n

 L

-

i 1

CBCV



MTG
i=1

ng s n ph m tr cho t p th

PC  : T ng ti n l

ng vƠ ph c p tính theo c p b c công

vi c c a c t .

- n: Lao đ ng trong t
- MSL: M c s n l

ng đ nh m c c a c t

- MTG: M c th i gian c a t .
Ti n l

ng s n ph m c a t p th tính theo công th c:
TLsptt = Gtt x Qtt

Trong đó: Qtt lƠ s n l
* Tính l

ng (ho c doanh thu) th c t đ t đ

ng cho t ng ng

i

Có th s d ng m t trong nh ng ph
ng

i lao đ ng:
Ph

cc at ,đ i

ng pháp dùng h s đi u ch nh

ng pháp sau đ tính l

ng cho t ng


Ph

ng pháp nƠy đ

B

c 1: Tính ti n l

c ti n hƠnh qua nh ng b

ng th i gian th c t c a t ng lao đ ng:

TLtg th
Trong đó: - TLtg th

c t L i:

c sau:

ct L i

Ti n l

- MLtgL i: M c l

= MLtgL i x TLVTT L

i

ng th c t c a lao đ ng i.

ng th i gian c a lao đ ng i

- TLVTT L i: Th i gian lƠm vi c th c t c a lao đ ng i.
B

c 2: Tính h s đi u ch nh (Hđc)
n

H dc

Trong đó: - Hcđ: H
n

-

 TL
i 1

sptt

n

-

 TL
i 1

B

tgtt

 TL



sptt

i 1
n

 TL

s

tgtt

i 1

đi u ch nh

: T ng s ti n l
: T ng ti n l

ng s n ph m c a t , nhóm.
ng th i gian c a t nhóm.

c 3: Tính TLsp cho t ng lao đ ng
TLspL i = Hđc x TLtg th

Ph
B

ct L i

ng pháp dùng th i gian h s
c 1: Tính th i gian lƠm vi c th c t quy đ i c a t ng lao đ ng (th i gian

h s ) c a t ng lao đ ng:
Tqđ L i = HLCBL i x TLVTT L

i

Trong đó: - Tqđ L i: Th i gian lƠm vi c th c t quy đ i c a lao đ ng i
- HLCBL i: H s l

ng c p c a lao đ ng i.

- TLVTT L i: Th i gian lƠm vi c th c t c a lao đ ng i.
B

c 2: Tính l

ng s n ph m cho 1 đ n v th i gian quy đ i:
n

TL1tghs



Trong đó: - TL1tghs: Ti n l

 TL
i 1
n

sptt

ng
cTqdia 1 đ n v th i gian quy đ i (th i gian h
i 1

s ).
n

-

 TL

sptt

i 1

n

-

T

qdi

i 1

B

: T ng ti n l

ng s n ph m c a t , nhóm.

: T ng th i gian quy đ i (h s ) c a t , nhóm.

c 3: Tính TLsp cho t ng lao đ ng:
TLSPL i = TL1tghs x Tqđ L

Ph
B

ng pháp chia l

i

ng theo bình đi m và h s l

c 1: Quy đ i đi m đ

c bình b u c a t ng lao đ ng:
qđlđi

=

đblđi

x HLCBL

i

Trong đó: -

qđlđi:

i m quy đ i c a lao đ ng i.

-

đblđi:

i mđ

c bình c a lao đ ng i.

- HLCBL i: H s l
B

c 2: Tính ti n l

ng

ng c p b c c a lao đ ng i.

ng s n ph m cho 1 đi m quy đ i:
n

 TL



TLsp1d

sptt

i 1
n

D

qdcni

Trong đó: - TLsp1đ: Tii 1n l
n

-

 TL

sptt

i 1

: T ng ti n l

n

-

D
i 1

B

qdcni

c 3: Tính ti n l

ng c a 1 đi m quy đ i.
ng s n ph m c a t , nhóm.

: T ng đi m quy đ i c a t , nhóm.
ng s n ph m c a t ng lao đ ng:
TLsplđI = TLsp1đ x

Hình th c tr l

qđlđi

ng theo s n ph m t p th đ

c áp d ng đ i v i nh ng công

vi c hay s n ph m do đ c đi m v tính ch t công vi c (hay s n ph m) không th
tách riêng t ng chi ti t, t ng ph n vi c đ giao cho t ng ng

i mƠ ph i có s ph i


h p m t nhóm công nhơn cùng th c hi n.
1.2. Ti n th

ng

1.2.1. Khái ni m và nguyên t c ti n th

Ti n th

ng

ng th c ch t lƠ kho n ti n b sung cho ti n l

ng nh m quán tri t

h n nguyên t c phơn ph i theo lao đ ng vƠ nh m kích thích ng
vi c nơng cao n ng su t, ch t l

ng s n ph m vƠ ti t ki m nguyên v t li u trong

quá trình s n xu t. Cùng v i ti n l
v t ch t cho ng

i lao đ ng trong

ng, ti n th

ng góp ph n tho mƣn nhu c u

i lao đ ng vƠ trong ch ng m c nh t đ nh ti n th

ng đ

c ng

i

s d ng lao đ ng s d ng nh bi n pháp khuy n khích v t ch t có hi u qu đ i
v i ng

i lao đ ng. Nh m tác đ ng đ n đ ng c , thái đ , n ng su t vƠ hi u qu

lƠm vi c c a ng

i lao đ ng.

Trong công tác qu n lỦ lao đ ng, ti n th

ng đ

c coi lƠ nhơn t thu c h

th ng đòn b y kinh t , lƠ hình th c khuy n khích v t ch t vƠ tinh th n đ i v i
ng

i lao đ ng trong quá trình lƠm vi c. Ti n th

ng lƠm cho ng

i lao đ ng quan

tơm h n đ n lao đ ng sáng t o, ti t ki m lao đ ng s ng c ng nh lao đ ng v t hoá;
nơng cao ch t l

ng s n ph m, tinh th n trách nhi m, Ủ th c rèn luy n, h c t p

chuyên môn, tay ngh .

Ý ngh a c a ti n th

ng:

- Th c hi n đ y đ h n nguyên t c phơn ph i theo lao đ ng: Khi th c hi n
các hình th c vƠ ch đ ti n l
theo lao đ ng. Nh ng xét
l

ng v c b n đƣ ph n ánh nguyên t c phơn ph i

m t góc đ nh t đ nh các hình th c vƠ ch đ ti n

ng ch a th c hi n th t đ y đ nguyên t c phơn ph i theo lao đ ng. B i l , k t

qu lao đ ng c a m i ng

i không ch ph n ánh đ n thu n

s l

ng s n ph m,

th i gian lƠm vi c, ch t l

ng s n ph m hay trình đ lƠnh ngh mƠ còn th hi n

hi u qu lao đ ng trong vi c ti t ki m lao đ ng v t hoá, gi m chi phí s n xu t, an
toƠn s n xu t, an toƠn lao đ ng ầVì v y, mu n

quán tri t đ y đ h n nguyên

t c phơn ph i lao đ ng c n k t h p ch t ch các hình th c vƠ ch đ ti n l

ng v i


hình th c vƠ ch đ ti n th
- Ti n th

ng.

ng lƠ đòn b y kinh t : Th c hi n các hình th c vƠ ch đ th

ng

đúng đ n lƠ th hi n s đƣi ng tho đáng cho nh ng cá nhơn vƠ t p th có thƠnh
tích trong s n xu t, công tác, ng

i có thƠnh tích nhi u, hi u qu cao s đ

c

th

ng s tr thƠnh m t đ ng l c kích thích ng

i

ng cao vƠ ng

c l i. T đó th

lao đ ng phát huy tính tích c c sáng t o trong lao đ ng, thúc đ y s n xu t phát
tri n.
- Ti n th

ng góp ph n thúc đ y ng

doanh nghi p đ t ra: Khi xơy d ng ph

i lao đ ng th c hi n t t các m c tiêu

ng án th

ng, doanh nghi p có th đ ra

các tiêu chí th

ng ph c v cho vi c th c hi n các m c tiêu kinh t -xƣ h i c a

doanh nghi p.

ng l c v t ch t s thúc đ y ng

các tiêu chí th

i lao đ ng ph n đ u th c hi n t t

ng, qua đó, m c tiêu c a doanh nghi p s đ

* M t s nguyên t c th

c th c hi n hi u qu .

ng:

Trong doanh nghi p ti n th

ng ph i tuơn th các nguyên t c sau:

- Vi c l a ch n các hình th c, c ch th

ng ph i xu t phát t đ c đi m s n

xu t, kinh doanh; yêu c u, t m quan tr ng c a s n ph m hay công vi c vƠ chi n
l

c phát tri n c a doanh nghi p. C n c n c vƠo trình đ t ch c s n xu t, t

ch c lao đ ng, trình đ k thu t c th đ quy đ nh, v n d ng các hình th c th
vƠ ch đ th

ng. NgoƠi ra, đ ph c v chi n l

c phát tri n ng n h n, trung h n

vƠ dƠi h n, doanh nghi p có th l a ch n hình th c th
ch c th

ng thích h p đ t o đ ng l c lao đ ng, đ nh h

đ ng nh m đ t đ

c các m c tiêu c a chi n l

- Trong t ch c ti n th

ng

ng c ng nh cách th c t
ng hƠnh vi c a ng

i lao

c phát tri n.

ng ph i coi tr ng c ch tiêu s l

ng, ch t l

ng

vƠ ch tiêu an toƠn, ti t ki m.
th

m b o m i quan h h p lỦ v m c th

ng trong cùng đ n v . M c

ng cao hay th p tu thu c vƠo m c đ thƠnh tích vƠ hi u qu cao hay th p

nh ng c n có s phơn bi t v m c th

ng gi a các lo i lao đ ng, gi a các lo i s n