Đặc điểm ngôn ngữ của ca dao tục ngữ nói về kinh nghiệm lao động sản xuất

I H C QU C GIA HÀ N I
TR

NGă

IăH CăKHOAăH CăXÃăH IăVÀăNHÂNăV N

Nguy năTh ăChơu

căđi măngônăng ăc aăcaădaoăt căng ănóiă
v ăkinhănghi mălaoăđ ngăs năxu t
Lu năv năTh căs ăLýălu năngônăng

HÀăN Iă- 2005

1


L IăC Mă N

Trong quá trình hoàn thành lu n v n này, em đã nh n đ

c s giúp

đ t n tình và quý báu c a các th y, cô giáo trong Khoa Ngôn ng h c
tr

ng

i h c Khoa h c Xã h i và Nhân v n, các cán b trong Khoa

Ngo i ng và b môn C s Ngôn ng h c và Vi t h c tr
Bách Khoa Hà N i và đ c bi t là th y giáo h

ng

ih c

ng d n ậ PGS.TS. Tr n

Trí Dõi.
Em xin chân thành bày t l i c m n chân thành t i nh ng s giúp
đ t n tình đó.
H c viên Nguy n Th Châu

2


M CăL C
L i c m n ................................................................................................................. 1
M căl c....................................................................................................................... 2
B ngăquyăđ nhăch ăvi tăt t .................................................................................... 4
PH N M

U .............................................................................................................. 5

1.ăLýădoăch năđ ătƠiăvƠănhi măv ăc aălu năv n ................................................ 5
1.1. Lý do ch n đ tài ............................................................................................... 5
1.2. Nhi m v ............................................................................................................. 5
2.ăTìnhăhìnhănghiênăc uă ........................................................................................ 6
3.

iăt

4.ăPh

ngăvƠăph măviănghiênăc uăc aălu năv n ................................................... 7
ngăphápănghiênăc uăvƠăv năđ ăt ăli uă .................................................. 8

5.ăB ăc căc aălu năv n ..........................................................................................10
Ch

ng I. T

NG QUA N V

CA DAO T C NG

NÓI V

KINH NGHI M S N XU T ... 12

1.ăQuanăni măv ăcaădao,ăt căng ă .......................................................................12
1.1. Quan ni m v t c ng ......................................................................................12
1.2.Quan ni m v ca dao.........................................................................................19
2.ăN iădungăc aăcaădao,ăt căng ănóiăv ăkinhănghi măs năxu t ....................22
2.1. V th i ti t ........................................................................................................23
2.2. Tr ng tr t ..........................................................................................................25
2.3. Ch n nuôi ..........................................................................................................29
2.4. S v t v ............................................................................................................32
3.ă V ă tríă c aă caă dao,ă t că ng ă nóiă v ă kinhă nghi mă laoă đ ngă s nă xu tă trongă

khoătƠngăt căng ăcaădaoăng

iăVi tă .................................................................33

4.ăTi uăk t ................................................................................................................35
Ch ng II.

C

I M V

NG

ỂM C A CA DAO T C NG

NÓI V

KINH NGHI M S N XU T

.................................................................................................................................... 36
1.ă

căđi măng ăơmăc aăcaădaoănóiăv ăkinhănghi măs năxu t .....................36

1.1. Quy t c chung c a th th l c bát ..................................................................36
1.1.1. Th l c bát .....................................................................................................36
1.1.2. V n trong th l c bát....................................................................................36
3

1.1.3. V n trong ca dao l c bát nói v kinh nghi m s n xu t ............................37
1.2. Nh ng bài ca dao vi t theo các th th khác ................................................40
1.3. Nh p đi u ...........................................................................................................43
2.ă

căđi măng ăơmăc aăt căng ănóiăv ăkinhănghi măs năxu t ...................53

2.1.Hình th c c a t c ng nói v kinh nghi m s n xu t ....................................53
2.1.1.Nh ng câu có đ dài d

im

i âm ti t ....................................................54

2.1.2.Nh ng câu có đ dài trên m

i âm ti t .....................................................55

2.2.V trí gieo v n và cách hi p v n trong các câu t c ng nói v kinh nghi m s n xu t..59
2.2.1. Lo i câu không gieo v n ..............................................................................59
2.2.2. Lo i câu có gieo v n ....................................................................................60
2.2.2.1. V n l ng và v n li n .................................................................................61
2.2.2.2. V n l ng và v n cách ................................................................................61
2.2.2.3. V n trong t c ng đ

c vi t theo th l c bát.........................................62

2.3. Nh p ...................................................................................................................63
2.3.1.

t v n đ ......................................................................................................63

2.3.2. Nh ng đ n v t c ng có ki n trúc sóng đôi .............................................64
2.3.3. Nh ng đ n v t c ng khác..........................................................................68
3.ăTi uăk t ................................................................................................................69
Ch ng III.

C

I M T

V NG C A CA DAO T C NG

NÓI V

KINH NGHI M S N XU T

....................................................................................................................................72

1.ă

căđi măth ănh t:ăt căng caădaoănóiăv ăkinhănghi mălaoăđ ngăs năxu tă

s ăd ngăr tăítăt ăHánăVi tăvƠăt ăđ aăph

ng ...................................................72

1.1. T Hán Vi t ......................................................................................................72
1.2. T đ a ph
2.

ng ..................................................................................................78

căđi măth ăhai:ăt căng ăcaădaoănóiăv ăkinhănghi mălaoăđ ngăs năxu tăs ă

d ngănhi uăt ăchuyênădùngătrongălaoăđ ngăs năxu tănôngănghi p ..................80
2.1. Nh ng t chuyên dùng trong ngh tr ng tr t ...............................................80
2.2. Nh ng t chuyên dùng trong ngh ch n nuôi gia súc, gia c m .................84
3.ăTi uăk t ................................................................................................................88
PH N K T LU N .........................................................................................................90
TÀI LI U THAM KH O ................................................................................................. 94
PH

L C 1: T C NG

.................................................................................................. 98

4


PH

L C 2: CA DA O

........................................................................................................

5


B NG QUY

1.

C:

Câu

2.

CGH:

Câu ghép

3.

CA:

Câu A

4.

CB:

Câu B

5.

:

6.

T:

7.

A:

8.

TA:

9.

B:

C VI T T T

Thuy t
A
Thuy t A
B

10.

TB:

Thuy t B

11.

đ2:

đ 2

12.

t2:

thuy t 2

13.

đ A:

đ A

14.

tA:

thuy t A

15.

đB:

đ B

16.

tB:

thuy t B

6


PH N M

1. Lụ DO CH N

TÀI VÀ NHI M V

U

C A LU N V N

1.1.LỦ do ch n đ tài

C

a dao, t c ng là m t b ph n chi m v trí khá quan tr ng trong
ngôn ng và v n hóa Vi t Nam. Ca dao, t c ng t thân đã mang
trong mình nh ng nét r t đ c tr ng c a ngôn ng và v n hoá Vi t
Nam. Tuy đã có khá nhi u đ tài nghiên c u ca dao, t c ng nh ng

d

ng nh v n ch a ch đ

c h t nh ng đ c đi m ngôn ng c ng nh

v n hóa c a chúng, đ c bi t là

b ph n ca dao, t c ng nói v kinh

nghi m s n xu t.
V i t cách là ng

i nghiên c u ngôn ng gi ng d y các môn

thu c v v n hoá, ngôn ng và ti ng Vi t t i Khoa Ngo i ng Tr

ng

i

h c Bách Khoa Hà N i, thông qua đ tài nghiên c u này, chúng tôi mu n
tìm hi u nh ng nét đ c tr ng c b n v ng âm, t v ng, ng pháp cùng
nh ng ki n th c liên quan đ n khía c nh v n hóa c a nh ng câu ca dao,
t c ng nói v kinh nghi m s n xu t nông nghi p, ph c v cho công vi c
chuyên môn c a mình.
1.2. Nhi m v

Thông qua b ng t li u th ng kê nh ng câu t c ng và ca dao nói
v kinh nghi m s n xu t, lu n v n có nhi m v :
- T p h p ca dao t c ng đ

c sáng tác theo đ tài lao đ ng s n xu t

nông nghi p m t cách có h th ng.

ó ch y u là nh ng bài ca dao,

nh ng câu t c ng nói v kinh nghi m trong lao đ ng s n xu t nông
nghi p.
- Tìm hi u nh ng đ c tr ng v ng âm, t v ng và ng pháp c a ca dao
t c ng nói v kinh nghi m lao đ ng s n xu t nói riêng và ca dao t c
ng nói chung.
7


- Qua nh ng đ c tr ng v ngôn ng trong đi u ki n cho phép, tìm hi u
nh ng đ c tr ng v n hóa n mình trong nh ng bài ca dao, nh ng câu
t c ng nói v kinh nghi m lao đ ng s n xu t.
2. TÌNH HÌNH NGHIÊN C U

Ca dao, t c ng Vi t Nam là m t m ng đ tài khá phong phú và
h p d n đ i v i các nhà nghiên c u v n hóa, v n h c và ngôn ng ....
Công tác s u t p, biên so n ca dao, t c ng c ng nh dân ca đã b t đ u t
kho ng cách nay hai th k và công trình s u t p ca dao s m nh t mà
chúng ta đ

c bi t và hi n có là Nam phong gi i trào (Tr n Li u Am,

cu i th k XVIII đ u th k XIX). Có th ca dao, t c ng đã đ
t m t s m h n nh ng dù sao thì chúng tôi c ng không bi t đ
công trình có tr

cs u

c nh ng

c Nam phong gi i trào. Sau đó, k t su t th k XIX

đ n đ u th k XX, các nhà Nho đã biên so n khá nhi u công trình v ca
dao, t c ng nh Nam phong ng n ng thi (Ngô
i Nam qu c tuý (Ngô Giáp
Nguy n V n M iầ

ình Thái, th k XIX),

u, th k XIX), Vi t Nam phong s c a

ó là nh ng công trình b ng ch Nôm, còn nh ng

công trình b ng ch qu c ng (k c nh ng công trình m i ch đ ng trên
báo chí) thì ngay t tr

c cách m ng tháng Tám đã xu t hi n khá phong

phú, trong đó không th không k đ n T c ng , c ng , gia ngôn (Hu nh
T nh C a, 1897), An nam t c ng (V Nh Lam và Nguy n
1933), Phong dao, ca dao, ph

a Gia,

ng ngôn và t c ng (Nguy n V n Chi u,

1936), Ng n ng phong dao (Nguy n Can M ng, 1941)ầ và đ c bi t là
T c ng phong dao (Nguy n V n Ng c, xu t b n l n th nh t n m 1928)

đ

c coi là công trình s u t p t c ng công phu nh t, có n i dung phong

phú nh t trong th i k đó.
Sau cách m ng tháng Tám, thu c lo i công trình s u t p, biên so n ca
dao, t c ng có quy mô có th k đ n tr

c tiên là b sách T c ng và dân ca

Vi t Nam c a V Ng c Phan (xu t b n l n th nh t vào n m 1956), H p
tuy n v n h c Vi t Nam t p I ph n V n h c dân gian (1972)ầ
8


Trong nh ng n m g n đây, có m t s nhà nghiên c u s u t m t c
ng , ca dao đ

c gi i nghiên c u c ng nh công chúng bi t đ n nh nhóm

tác gi cu n T c ng Vi t Nam Chu Xuân Diên; Nguy n Xuân Kính, Phan
H ng S n c ng v i cu n T c ng Vi t Nam; Nguy n Lân v i T đi n thành
ng t c ng Vi t Nam; nhóm V Dung v i T đi n thành ng và t c ng
Vi t Nam; Nguy n Xuân Kính v i Kho tàng ca dao ng

i Vi t, Thi pháp ca

dao; inh Gia Khánh v i Ca dao Vi t Namầ
Trên đây là nh ng nét s l c v công tác s u t m biên so n ca
dao, t c ng Vi t Nam t tr

c đ n nay. Tuy nhiên, nh chúng ta đã bi t,

ca dao t c ng không ch d ng l i

m c đ là đ i t

s u t m mà ca dao, t c ng đã tr thành đ i t

ng đ biên so n,

ng nghiên c u c a nhi u

ngành khoa h c khác nhau nh v n h c, ngôn ng h c, xã h i h cầ
th m chí đã có khá nhi u công trình nghiên c u v ca dao t c ng đ

c

đánh giá cao. Công vi c c a chúng tôi là góp thêm m t cái nhìn ngôn ng
h c v kho tàng v n hóa phong phú này c a dân t c.
3.

IT

NG VÀ PH M VI NGHIÊN C U C A LU N V N

Ca dao, t c ng là tài s n tinh th n chung, là bi u hi n kinh nghi m
s ng phong phú c a nhân dân lao đ ng Vi t Nam và đ ng th i nó ph n
ánh tâm h n dân t c. Do đó, kho tàng ca dao, t c ng ng
đ n r t nhi u n i dung nh tình yêu quê h

ng đ t n

i Vi t đ c p

c, tình yêu thiên

nhiên, tình c m nam n , kinh nghi m s ng, kinh nghi m s n xu tầ Tuy
nhiên, trong khuôn kh lu n v n này, chúng tôi không có tham v ng đ
c p đ n t t c nh ng m ng n i dung k trên mà:
- Chúng tôi ch ch n nh ng câu ca dao, t c ng có n i dung nói v kinh
nghi m s n xu t nông nghi p làm đ i t

ng nghiên c u c a lu n v n.

- Ngoài ra, Vi t Nam là qu c gia g m có 56 dân t c anh em cùng
sinh s ng trong d i lãnh th hình ch S. Nhìn chung, m i dân t c đ u có
nh ng câu ca dao, t c ng ph n ánh kinh nghi m c ng nh tâm t c a
riêng mình. Do v y, chúng tôi c ng ch gi i h n b ng vi c ch n nh ng
9


câu ca dao, t c ng nói v kinh nghi m s n xu t c a ng
Vi t) v i t cách là t c ng
4.PH

i Kinh (ng

i

i chi m đa s t i Vi t Nam.

NG PHÁP NGHIÊN C U VÀ V N

T

LI U

th c hi n nhi m v trong lu n v n, chúng tôi s d ng ph

ng

pháp th ng kê, mô t và so sánh t li u. Chúng tôi đã s d ng khá nhi u
sách s u t m ca dao, t c ng đ làm t li u kh o sát, trong đó các cu n
Kho tàng ca dao ng

i Vi t (4 t p) c a Nguy n Xuân Kính, T c ng Vi t

Nam c a Nguy n Xuân Kính, Phan H ng S n, T c ng , ca dao, dân ca
Vi t Nam c a V Ng c Phan là ngu n tài li u kh o sát chính. M i cu n
sách nh v y g m hàng tr m, hàng nghìn, th m chí hàng ch c nghìn bài
(nh Kho tàng ca dao ng

i Vi t) và đó c ng chính là s l ng nh ng

câu t c ng , ca dao mà chúng tôi đã kh o sát.
T ng c ng s l ng bài1 ca dao nói v kinh nghi m lao đ ng s n xu t
nông nghi p chúng tôi đã s u t m đ

c là 150 và t ng s câu t c ng nói v

kinh nghi m lao đ ng s n xu t là 438. Ch a th k t lu n đây có ph i là con
s đ y đ hay không nh ng theo chúng tôi đây là nh ng con s t

ng đ i

đáng tin c y. S d chúng tôi có ý ki n này là nh vào quá trình kh o sát
ngu n t li u phong phú v ca dao t c ng đã có hi n nay.
có đ

c con s 150 bài ca dao nói v kinh nghi m lao đ ng s n

xu t, chúng tôi đã ti n hành kh o sát nh ng cu n sách sau đây:
1. Nguy n Ngh a Dân ậ Ca dao Vi t Nam (1945 – 1975) ậ Nhà xu t b n
V n h c Hà N i 1997.
2.

inh Gia Khánh ậ Ca dao Vi t Nam ậ Nhà xu t b n V n h c, Hà N i
1983.

3.

inh Gia Khánh (ch biên) ậ Ca dao Vi t Nam ậ NXB T ng h p
ng Tháp, 1992.

đây, chúng tôi s d ng th ng nh t khái ni m bƠi ca dao thay vì khái ni m cơu vì thông
th ng m t bài ca dao g m r t nhi u câu th h p thành và s có nh ng bài ca dao chúng tôi
ch trích d n s d ng m t s câu nh t đ nh.

1

10


ng Nh t (ch biên) ậ Kho tàng ca dao

4. Nguy n Xuân Kính và Phan
ng

i Vi t (t p 1) ậ Nhà xu t b n V n hoá thông tin, Hà N i 1995.
ng Nh t (ch biên) ậ Kho tàng ca dao

5. Nguy n Xuân Kính và Phan
ng

i Vi t (t p 2) ậ Nhà xu t b n V n hoá thông tin, Hà N i 1995.
ng Nh t (ch biên) ậ Kho tàng ca dao

6. Nguy n Xuân Kính và Phan
ng

i Vi t (t p 3) ậ Nhà xu t b n V n hoá thông tin, Hà N i 1995.
ng Nh t (ch biên) ậ Kho tàng ca dao

7. Nguy n Xuân Kính và Phan
ng

i Vi t (t p 4) ậ Nhà xu t b n V n hoá thông tin, Hà N i 1995.

8. Tr n Quang Nh t ậ Ca dao lao đ ng ậ Nhà xu t b n Ph thông 1974.

9. Nguy n V n Ng c ậ T c ng phong dao, Hà N i 1928.
10. V Ng c Phan ậ V Ng c Phan tác ph m (T p 3) ậ Nhà xu t b n H i
Nhà v n, Hà N i 2000.
11. V Ng c Phan ậ T c ng , ca dao, dân ca Vi t Nam (b n in l n th 11)
ậ Nhà xu t b n KHXH, Hà N i 1998.
12. V Ng c Phan ậ T c ng và dân ca Vi t Nam (in l n th 4) ậ Nhà
xu t b n S h c, Hà N i 1967.
13. V Ng c Phan, T Phong Châu, Ph m Ng c Hy ậ V n h c dân gian
Vi t Namậ Nhà xu t b n V n h c, Hà N i 1972.
14. V Ng c Phan, T Phong Châu, Ph m Ng c Hy ậ H p tuy n th v n
Vi t Nam - V n h c dân gian Vi t Nam (T p 1) ậ Nhà xu t b n V n
h c, Hà N i 1977.
15. Ca dao t c ng - Nhà xu t b n V n ngh TP. HCM, 1995.
Và đ có đ

c con s 438 câu t c ng nói v kinh nghi m lao đ ng

s n xu t, chúng tôi đã ti n hành kh o sát nh ng cu n sách sau đây:
1. Chu Xuân Diên, L

ng V n

ang, Ph

ng Tri ậ T c ng Vi t Nam ậ

Nhà xu t b n KHXH, Hà N i 1975.
2. Nguy n Xuân Kính, Phan H ng S n ậ T c ng Vi t Nam - Nhà xu t
b n V n hoá thông tin, Hà N i 1995.

11


3. V Ng c Phan ậ V Ng c Phan tác ph m (T p 3) ậ Nhà xu t b n H i
Nhà v n, Hà N i 2000.
4. V Ng c Phan ậ T c ng , ca dao, dân ca Vi t Nam (b n in l n th 11)
ậ Nhà xu t b n KHXH, Hà N i 1998.
5. V Ng c Phan ậ T c ng và dân ca Vi t Nam (in l n th 4) ậ Nhà xu t
b n S h c, Hà N i 1967.
6. V Ng c Phan, T Phong Châu, Ph m Ng c Hy ậ V n h c dân gian
Vi t Namậ Nhà xu t b n V n h c, Hà N i 1972.
7. V Ng c Phan, T Phong Châu, Ph m Ng c Hy ậ H p tuy n th v n
Vi t Nam - V n h c dân gian Vi t Nam (T p 1) ậ Nhà xu t b n V n
h c, Hà N i 1977.
8. Ca dao t c ng - Nhà xu t b n V n ngh TP. HCM, 1995.
9. Tuy n t p t c ng ca dao Vi t Nam ậ Nhà xu t b n V n h c 2/2003
Ngoài nh ng tài li u chính này, chúng tôi còn tham kh o m t s
cu n sách s u t m ca dao, t c ng , sách lý lu n và nh ng bài báo liên
quan khi ti n hành lu n v n (xin xem thêm

Th m c tài li u tham kh o

cu i lu n v n này).
Trên c s ngu n t li u phong phú nh v y, chúng tôi ti n hành
ch n l c và th ng kê t t c nh ng câu, nh ng bài có ch đ v kinh
nghi m s n xu t nông nghi p đ ph c v cho lu n v n. Sau khi đã dùng
ph

ng pháp th ng kê đ ch n l c và d ng thành m t b ng t li u t

ng

đ i đ y đ , chúng tôi ti n hành mô t , phân tích đ ch ra nh ng đ c đi m
v ng âm, t v ng và ng pháp c a ca dao, t c ng nói v kinh nghi m
s n xu t và qua đó phác h a nên nh ng nét v n hóa l u gi trong đó.
5. B

C C C A LU N V N

Lu n v n c a chúng tôi g m 3 ph n chính:
- Ph n m đ u,
- Ph n n i dung
12


- Ph n k t lu n.
Trong đó, ph n n i dung g m có ba ch

ng:

Ch

ngă1: T ng quan v ca dao, t c ng nói v kinh nghi m s n xu t

Ch

ngă 2:

c đi m v ng âm c a ca dao, t c ng nói v kinh
nghi m s n xu t

Ch

ng 3:

c đi m t v ng trong ca dao, t c ng nói v kinh
nghi m s n xu t

Ngoài ra, lu n v n còn g m có b ng quy
l c, m t th m c tài li u tham kh o và hai ph l c.

13

c ch vi t t t, m t m c


TÀIăLI UăTHAMăKH O
1. ào Duy Anh - Vi t Nam v n hóa s c ng ậ Nhà xu t b n TP. H
Chí Minh và khoa L ch s tr ng i h c S ph m thành ph H Chí
Minh, 1992.
2. Tr n Thuý Anh ậ Th ng x xã h i c truy n c a ng i Vi t châu th
B c b qua m t s ca dao – t c ng - Nhà xu t b n i h c và trung
h c chuyên nghi p, Hà N i 2000.
3. Tr n
c Các ậ T c ng v i m t s th lo i v n h c ậ Nhà xu t b n
KHXH, 1995.
4. Nguy n Tài C n ậ M t s ch ng tích v ngôn ng , v n t và v n hóa ậ
Nhà xu t b n i h c Qu c gia, Hà N i 2001
5. Mai Ng c Ch ậ V n th Vi t Nam ậ NXB H&GD chuyên nghi p Hà
N i 1991

6. Nguy n Ngh a Dân ậ Ca dao Vi t Nam (1945 – 1975) ậ Nhà xu t b n
V n h c Hà N i 1997.
7. Chu Xuân Diên, L ng V n ang, Ph ng Tri ậ T c ng Vi t Nam ậ
Nhà xu t b n KHXH, Hà N i 1975.
8. Nguy n
c D ng ậ C u trúc cú pháp c a các đ n v t c ng - T p
cí Ngôn ng s 6 n m 1998, trang 23 ậ 40.
9. Nguy n Thi n Giáp ậ T v ng ti ng Vi t ậ Nhà xu t b n i h c và
trung h c chuyên nghi p, Hà N i 1976.
10. Nguy n Thi n Giáp ậ T v ng h c ti ng Vi t ậ Nhà xu t b n i
h c và trung h c chuyên nghi p, Hà N i 1985.
11. D ng Qu ng Hàm ậ Vi t Nam v n h c s y u - quy n I (in l n
th nh t), Nha h c Chính ông Pháp xu t b n, Hà N i 1943.
12. Nguy n Thái Hoà - T c ng Vi t Nam ậ C u trúc và thi pháp ậ Nhà
xu t b n Khoa h c xã h i Hà n i 1997.
13.
inh Gia Khánh ậ Ca dao Vi t Nam ậ Nhà xu t b n V n h c, Hà
N i 1983.
14.
inh Gia Khánh (ch biên) ậ Ca dao Vi t Nam ậ NXB T ng h p
ng Tháp, 1992.
15.
inh Gia Khánh (ch biên), Chu Xuân Diên, Võ Quang Nh n ậ
V n h c dân gian Vi t Nam - Nhà xu t b n Giáo d c, Hà N i 1998.
16.
inh Gia Khánh, Chu Xuân Diên ậ V n h c dân gian Vi t Nam Nhà xu t b n Giáo d c, Hà N i 1962.
14


inh Gia Khánh, Chu Xuân Diên - L ch s v n h c Vi t Nam –

V n h c dân gian (t p 2) ậ Nhà xu t b n i h c và trung h c chuyên
nghi p Hà N i 1973
18. Nguy n Xuân Kính ậ Thi pháp ca dao ậ Nhà xu t b n KHXH, Hà
n i 1992.
19. Nguy n Xuân Kính và Phan ng Nh t (ch biên) ậ Kho tàng ca
dao ng i Vi t (t p 1) ậ Nhà xu t b n V n hoá thông tin, Hà N i
1995.
20. Nguy n Xuân Kính và Phan ng Nh t (ch biên) ậ Kho tàng ca
dao ng i Vi t (t p 2) ậ Nhà xu t b n V n hoá thông tin, Hà N i
1995.
21. Nguy n Xuân Kính và Phan ng Nh t (ch biên) ậ Kho tàng ca
dao ng i Vi t (t p 3) ậ Nhà xu t b n V n hoá thông tin, Hà N i
1995.
22. Nguy n Xuân Kính và Phan ng Nh t (ch biên) ậ Kho tàng ca
dao ng i Vi t (t p 4) ậ Nhà xu t b n V n hoá thông tin, Hà N i
1995.
23. Nguy n Xuân Kính, Phan H ng S n ậ T c ng Vi t Nam - NXB
V n hoá thông tin, Hà N i 1995.
24. Nguy n Lân ậ T đi n thành ng và t c ng Vi t Nam - NXB V n
hoá, Hà N i 1989.
25. Nguy n V n M nh ậ “Ranh gi i gi a thành ng và t c ng ” ậ T p
chí Ngôn ng s 3 n m 1972.
26. Hà Quang N ng ậ “Hi n t ng nhi u ý ngh a trong ca dao” ậ T p
chí Ngôn ng và đ i s ng s 4 ậ 1996, tr. 19 - 21.
27. Nguy n V n Ng c ậ T c ng phong dao, Hà N i 1928.
28. Phan Ng c - Tìm hi u phong cách Nguy n Du trong Truy n Ki u,
Nhà xu t b n Khoa h c xã h i, Hà N i 1995
29. Phan Ng c - Suy ngh v th lo i th song th t l c bát ậ TC Sông
H ng, Hu , s 9, 1984, trang 76-77
30. Bùi V n Nguyên, Nguy n Ng c Côn, Nguy n Ngh a Dân, Lý H u

T n, Hoàng Ti n T u,
Bình Tr , Lê Trí Vi n ậ Giáo trình L ch s
v n h c Vi t Nam (T p 1) - Nhà xu t b n Giáo d c, Hà N i 1963.
31. Tr n Quang Nh t ậ Ca dao lao đ ng ậ Nhà xu t b n Ph thông
1974.
32. V Ng c Phan ậ T c ng , ca dao, dân ca Vi t Nam (b n in l n th
11) ậ Nhà xu t b n KHXH, Hà N i 1998.
17.

15


V Ng c Phan ậ T c ng và dân ca Vi t Nam (in l n th 4) ậ Nhà
xu t b n S h c, Hà N i 1967.
34. V Ng c Phan ậ V Ng c Phan tác ph m (T p 3) ậ Nhà xu t b n
H i Nhà v n, Hà N i 2000.
35. V Ng c Phan, T Phong Châu, Ph m Ng c Hy ậ V n h c dân
gian Vi t Namậ Nhà xu t b n V n h c, Hà N i 1972.
36. V Ng c Phan, T Phong Châu, Ph m Ng c Hy ậ H p tuy n th
v n Vi t Nam - V n h c dân gian Vi t Nam (T p 1) ậ Nhà xu t b n
V n h c, Hà N i 1977.
37. V n Tân, Nguy n H ng Phong, Nguy n
ng Chi, V ng c Phan
ậ S th o l ch s v n h c Vi t Nam (quy n I) ậ Nhà xu t b n V n S
a Hà N i 1957.
38. Nguy n Th H ng Thu ậ “Ý ki n nh v m t v n đ không nh ” ậ
T p chí Ngôn ng và đ i s ng s 4 n m 2002, trang 36 ậ 38.
39. Cù ình Tú ậ “Góp ý ki n v s phân bi t thành ng v i t c ng ”
- T p chí Ngôn ng s 1 n m 1973.
40. Nguy n Nh ụ (ch biên) i t đi n ti ng Vi t - Nhà xu t b n

V n hoá thông tin 1999
41. Vi n Ngôn ng - T đi n ti ng Vi t ậ Nhà xu t b n Giáo d c 2000
42. Ca dao t c ng - Nhà xu t b n V n ngh TP. HCM, 1995.
43. Tuy n t p t c ng ca dao Vi t Nam ậ Nhà xu t b n V n h c
2/2003

33.

16


Tài li u tham kh o s u t p ca dao g m:

1. Nguy n Ngh a Dân ậ Ca dao Vi t Nam (1945 – 1975) ậ Nhà xu t
b n V n h c Hà N i 1997.
2. inh Gia Khánh - Ca dao Vi t Nam - NXB V n h c, Hà N i 1983.
3. inh Gia Khánh (ch biên) ậ Ca dao Vi t Nam ậ NXB T ng h p
ng Tháp, 1992.
4. Nguy n Xuân Kính và Phan ng Nh t (ch biên) ậ Kho tàng ca
dao ng i Vi t (t p 1) ậ Nhà xu t b n VHTT, Hà N i 1995.
5. Nguy n Xuân Kính và Phan ng Nh t (ch biên) ậ Kho tàng ca
dao ng i Vi t (t p 2) ậ Nhà xu t b n VHTT, Hà N i 1995.
6. Nguy n Xuân Kính và Phan ng Nh t (ch biên) ậ Kho tàng ca
dao ng i Vi t (t p 3) ậ Nhà xu t b n VHTT, Hà N i 1995.
7. Nguy n Xuân Kính và Phan ng Nh t (ch biên) ậ Kho tàng ca
dao ng i Vi t (t p 4) ậ Nhà xu t b n VHTT, Hà N i 1995.
8. Tr n Quang Nh t ậ Ca dao lao đ ng ậ Nhà xu t b n Ph thông
1974.
9. Nguy n V n Ng c ậ T c ng phong dao, Hà N i 1928.
10. V Ng c Phan ậ V Ng c Phan tác ph m (T p 3) ậ Nhà xu t b n

H i Nhà v n, Hà N i 2000.
11. V Ng c Phan ậ T c ng , ca dao, dân ca Vi t Nam (b n in l n th
11) ậ Nhà xu t b n KHXH, Hà N i 1998.
12. V Ng c Phan ậ T c ng và dân ca Vi t Nam (in l n th 4) ậ Nhà
xu t b n S h c, Hà N i 1967.
13. V Ng c Phan, T Phong Châu, Ph m Ng c Hy ậ V n h c dân
gian Vi t Namậ Nhà xu t b n V n h c, Hà N i 1972.
14. V Ng c Phan, T Phong Châu, Ph m Ng c Hy ậ H p tuy n th
v n Vi t Nam - V n h c dân gian Vi t Nam (T p 1) ậ Nhà xu t
b n V n h c, Hà N i 1977.
15. Ca dao t c ng - Nhà xu t b n V n ngh TP. HCM, 1995.

17


Tài li u tham kh o s u t p ca dao g m:

1. Chu Xuân Diên, L ng V n ang, Ph ng Tri ậ T c ng Vi t
Nam ậ Nhà xu t b n KHXH, Hà N i 1975.
2.
inh Gia Khánh, Chu Xuân Diên ậ L ch s v n h c Vi t Nam (V n
h c dân gian), t p 2 - Nhà xu t b n i h c và trung h c chuyên
nghi p, Hà N i 1973
3. Nguy n Xuân Kính, Phan H ng S n ậ T c ng Vi t Nam - Nhà
xu t b n V n hoá thông tin, Hà N i 1995.
4. V Ng c Phan ậ V Ng c Phan tác ph m (T p 3) ậ Nhà xu t b n
H i Nhà v n, Hà N i 2000.
5. V Ng c Phan ậ T c ng , ca dao, dân ca Vi t Nam (b n in l n th
11) ậ Nhà xu t b n KHXH, Hà N i 1998.
6. V Ng c Phan ậ T c ng và dân ca Vi t Nam (in l n th 4) ậ Nhà

xu t b n S h c, Hà N i 1967.
7. V Ng c Phan, T Phong Châu, Ph m Ng c Hy ậ V n h c dân
gian Vi t Namậ Nhà xu t b n V n h c, Hà N i 1972.
8. V Ng c Phan, T Phong Châu, Ph m Ng c Hy ậ H p tuy n th
v n Vi t Nam - V n h c dân gian Vi t Nam (T p 1) ậ Nhà xu t
b n V n h c, Hà N i 1977.
9. Ca dao t c ng - Nhà xu t b n V n ngh TP. HCM, 1995.
10. Tuy n t p t c ng ca dao Vi t Nam ậ Nhà xu t b n V n h c
2/2003

18