Chất lượng lãnh đạo của đảng bộ trung đoàn bộ binh quân đội nhân dân việt nam giai đoạn hiện nay (TT)

Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh

Công trình được hoàn thành
tại Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh

Phạm việt hải
Người hướng dẫn khoa học: PGS, TS Ngô Huy Tiếp

CHấT Lượng lãnh đạo của đảng bộ
trung đoàn bộ binh QUÂN ĐộI NHÂN DÂN VIệT NAM
GIAI ĐOạN HIệN NAY

Phản biện 1:

Phản biện 2:
Tóm tắt luận án tiến sĩ
Chuyờn ngnh: Xây dựng Đảng và Chính quyền nhà nước
Mó s

: 62 31 02 03

Phản biện 3:

Luận án được bảo vệ tại Hội đồng chấm luận án cấp Học viện,
họp tại Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh
Vào hồi ..... giờ......, ngày....... tháng....... năm 20.....

Hà Nội - 2016

Có thể tìm hiểu luận án tại Thư viện Quốc gia, Thư viện Học viện
Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh và Thư viện Quân đội

1

2

MỞ ĐẦU

lực lượng chính trị tuyệt đối trung thành với Đảng, lực lượng vũ
trang sắc bén của Nhà nước và nhân dân.
Xuất phát từ tầm quan trọng và tính cấp thiết của vấn đề, tác giả
chọn “Chất lượng lãnh đạo của đảng bộ trung đoàn bộ binh Quân
đội nhân dân Việt Nam giai đoạn hiện nay” làm đề tài luận án tiến
sĩ chuyên ngành Xây dựng Đảng và Chính quyền Nhà nước.
2. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu của luận án
* Mục đích của luận án
Nghiên cứu làm rõ những vấn đề cơ bản về lý luận và thực
tiễn CLLĐ của đảng bộ TĐBB, trên cơ sở đó đề xuất các giải pháp
chủ yếu nâng cao CLLĐ của các đảng bộ TĐBB QĐNDVN.
* Nhiệm vụ của luận án
Tổng quan các công trình nghiên cứu liên quan đến đề tài;
luận giải làm rõ những vấn đề lý luận về CLLĐ của đảng bộ TĐBB;
khảo sát, đánh giá đúng thực trạng CLLĐ của các đảng bộ TĐBB
QĐNDVN; chỉ ra ưu điểm, khuyết điểm, nguyên nhân và những vấn
đề đặt ra về CLLĐ của đảng bộ TĐBB; đề xuất phương hướng và
giải pháp chủ yếu nâng cao CLLĐ của các đảng bộ TĐBB QĐNDVN
đến năm 2025.
3. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu của luận án
* Đối tượng nghiên cứu của luận án
Luận án nghiên cứu CLLĐ của các đảng bộ TĐBB QĐNDVN giai

đoạn hiện nay.
* Phạm vi nghiên cứu
Luận án tập trung nghiên cứu CLLĐ của các đảng bộ TĐBB đủ
quân, làm nhiệm vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu (SSCĐ) thuộc các quân
khu, quân đoàn của Quân đội giai đoạn hiện nay. Phạm vi khảo sát thực tế,
các số liệu phục vụ cho đề tài giới hạn chủ yếu từ năm 2010 đến nay.
Phương hướng, giải pháp của đề tài luận án có giá trị đến năm 2025.
4. Cơ sở lý luận, thực tiễn
* Cơ sở lý luận
Luận án được thực hiện trên cơ sở lý luận của chủ nghĩa Mác Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, quan điểm của Đảng Cộng
sản Việt Nam về Đảng Cộng sản lãnh đạo quân đội cách mạng nói

1. Tính cấp thiết của đề tài
Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi
mặt đối với Quân đội nhân dân Việt Nam (QĐNDVN) thông qua hệ
thống tổ chức đảng, trong đó có các tổ chức cơ sở đảng (TCCSĐ) ở
các đơn vị cơ sở. Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng
xác định: “Tập trung củng cố, nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến
đấu của tổ chức cơ sở đảng, đổi mới nội dung, hình thức, phương
pháp, tạo chuyển biến về chất lượng hoạt động của các loại hình tổ
chức cơ sở đảng”.
Đảng bộ trung đoàn bộ binh (TĐBB) là đảng bộ cơ sở trong
quân đội. Những năm qua, Quân ủy Trung ương (QUTW), Tổng cục
Chính trị QĐNDVN và cấp ủy các cấp đã có nhiều chủ trương, giải
pháp nâng cao chất lượng lãnh đạo (CLLĐ) của đảng bộ TĐBB. Về
cơ bản, CLLĐ của đảng bộ TĐBB có những chuyển biến rõ rệt, tính
thống nhất, tính toàn diện, hiệu quả trong lãnh đạo các mặt hoạt động
của trung đoàn, trong tổ chức thực hiện nghị quyết được nâng lên,
các đảng bộ TĐBB phát huy được vai trò hạt nhân chính trị ở cơ sở.
Tuy nhiên, bên cạnh những ưu điểm rất cơ bản, so với chức

năng, nhiệm vụ, yêu cầu xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện, tổ
chức đảng trong sạch, vững mạnh, nâng cao chất lượng tổng hợp và
sức mạnh chiến đấu của TĐBB, CLLĐ của đảng bộ TĐBB vẫn còn
những mặt hạn chế nhất định trong xác định chủ trương, nghị quyết
lãnh đạo; quán triệt, tổ chức thực hiện nghị quyết; kiểm tra, giám sát
việc thực hiện nghị quyết; giải quyết những vấn đề nảy sinh; đổi mới
phong cách lãnh đạo; thực hiện đoàn kết nội bộ...
Hiện nay, nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa đã và
đang đặt ra những yêu cầu rất cao đối với quân đội, xây dựng quân
đội theo hướng cách mạng, chính quy, tinh nhuệ và từng bước hiện
đại, lấy xây dựng chính trị làm cơ sở, nâng cao sức mạnh chiến đấu
của quân đội. Vì vậy, phải thường xuyên tăng cường sự lãnh đạo
tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng đối với Quân đội, xây dựng
quân đội vững mạnh về chính trị, tư tưởng và tổ chức, xứng đáng là


3

4

chung, Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo QĐNDVN nói riêng, về
xây dựng Quân đội, xây dựng Đảng bộ Quân đội; các nghị quyết, quy
định của QUTW, Bộ Quốc phòng, hướng dẫn của Tổng cục Chính trị
QĐNDVN; các bộ luật: Luật Sĩ quan, Luật Nghĩa vụ quân sự, Luật
Khiếu nại tố cáo, Luật phòng chống tham nhũng.
* Cơ sở thực tiễn
Luận án được nghiên cứu dựa trên cơ sở thực tiễn hoạt động
lãnh đạo và công tác xây dựng các đảng bộ TĐBB thuộc các quân
khu, quân đoàn của QĐNDVN hiện nay; kết quả nghiên cứu của một
số công trình khoa học đã được công bố và kết quả điều tra, khảo sát

của tác giả.
5. Phương pháp nghiên cứu
Luận án được nghiên cứu trên cơ sở phương pháp luận của
chủ nghĩa Mác - Lênin, đồng thời luận án sử dụng các phương pháp
chuyên ngành và liên ngành như: Phân tích, tổng hợp; lô gíc và lịch
sử; diễn dịch, quy nạp; thống kê, so sánh; điều tra xã hội học; tổng kết
thực tiễn và chuyên gia.
6. Những đóng góp mới về khoa học của luận án
Làm rõ khái niệm và tiêu chí đánh giá CLLĐ của đảng bộ
TĐBB; nêu rõ một số vấn đề đặt ra về CLLĐ của đảng bộ TĐBB
trong QĐNDVN; đề xuất một số giải pháp mới để nâng cao CLLĐ
của đảng bộ TĐBB trong QĐNDVN: Một là, nâng cao chất lượng
thực hiện các khâu, các bước trong quy trình hoạt động lãnh đạo của
cấp ủy, tổ chức đảng thuộc đảng bộ TĐBB. Hai là, thực hiện nghiêm
các nguyên tắc tổ chức và hoạt động của Đảng, đổi mới phong cách
lãnh đạo của cấp ủy, tổ chức đảng.
7. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận án
Luận án góp phần tổng kết thực tiễn, bổ sung, phát triển lý
luận về CLLĐ của đảng bộ TĐBB trong QĐNDVN; cung cấp những
luận cứ khoa học cho cấp ủy, tổ chức đảng, cán bộ chủ trì, cơ quan
chính trị trong nâng cao CLLĐ của đảng bộ TĐBB đáp ứng yêu cầu
nhiệm vụ trong tình hình mới. Luận án có thể làm tài liệu tham khảo
phục vụ công tác nghiên cứu, giảng dạy môn xây dựng Đảng và
Chính quyền Nhà nước trong các cơ sở đào tạo của Học viện Chính

trị quốc gia Hồ Chí Minh và môn công tác đảng, công tác chính trị
trong các học viện, nhà trường quân đội; đồng thời, luận án có thể
làm tài liệu tham khảo trong hoạt động lãnh đạo của đảng bộ TĐBB
nói riêng, của các tổ chức cơ sở đảng trong Đảng bộ Quân đội nói
chung.

8. Kết cấu của luận án
Luận án gồm phần mở đầu, 4 chương (9 tiết), kết luận,
danh mục tài liệu tham khảo và phụ lục.
Chương 1
TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU
LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI LUẬN ÁN
Sự lãnh đạo của Đảng đối với Quân đội nói chung, CLLĐ của
đảng bộ TĐBB trong Quân đội nói riêng là vấn đề rất quan trọng, ảnh
hưởng quyết định đến kết quả hoàn thành nhiệm vụ của quân đội, đơn
vị. Các nhà kinh điển của chủ nghĩa Mác - Lênin, Hồ Chí Minh, cũng
như các văn kiện của Đảng thường xuyên nhấn mạnh, khẳng định và đề
cập sâu sắc những nội dung liên quan đến vấn đề này. Đến nay, có một số
công trình khoa học liên quan đến vấn đề CLLĐ của đảng bộ TĐBB
QĐNDVN giai đoạn hiện nay. Kết quả của các công trình khoa học này là
cơ sở quan trọng để định hướng, xác định nội dung luận án cần tập trung
giải quyết.
1.1. NHỮNG CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU Ở NƯỚC
NGOÀI
Các nhà khoa học đã có một số công trình nghiên cứu liên
quan đến hoạt động lãnh đạo của Đảng Cộng sản; về công tác đảng,
công tác chính trị trong lực lượng vũ trang cách mạng; về xây dựng
TCCSĐ nói chung, TCCSĐ trong quân đội nói riêng.
1.2. NHỮNG CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU Ở TRONG
NƯỚC
Các tác giả đã đi sâu nghiên cứu các vấn đề: Hoạt động lãnh
đạo, năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của Đảng Cộng sản Việt Nam;


5

6

xây dựng TCCSĐ nói chung và TCCSĐ trong quân đội nói riêng;
hoạt động công tác đảng, công tác chính trị trong quân đội; xây dựng
TCCSĐ trong sạch, vững mạnh. Một số công trình nghiên cứu có liên
quan đến CLLĐ của đảng bộ TĐBB với nhiều cách tiếp cận khác
nhau, đạt được một số kết quả lý luận và thực tiễn quan trọng.
1.3. KHÁI QUÁT KẾT QUẢ CỦA CÁC CÔNG TRÌNH
NGHIÊN CỨU CÓ LIÊN QUAN VÀ NHỮNG VẤN ĐỀ LUẬN
ÁN TẬP TRUNG GIẢI QUYẾT
1.3.1. Khái quát kết quả các công trình nghiên cứu có liên
quan
Thứ nhất, các công trình nghiên cứu đã tập trung làm rõ sự
cần thiết, vị trí, vai trò, nội dung, nguyên tắc tiến hành CTĐ,
CTCT trong quân đội cách mạng.
Thứ hai, một số công trình khoa học đã đi sâu khai thác, đánh
giá hoạt động lãnh đạo, năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của Đảng,
TCCSĐ nói chung và TCCSĐ trong Quân đội nói riêng.
Thứ ba, một số công trình nghiên cứu đã làm rõ vị trí, vai trò,
chức năng, nhiệm vụ, đặc điểm hoạt động lãnh đạo của một số loại
hình TCCSĐ trong và ngoài Quân đội; vai trò, chức năng, nhiệm vụ
của TĐBB.
Thứ tư, ở những mức độ nhất định, một số công trình khoa
học đã đề cập đến CLLĐ của TCCSĐ nói chung, CLLĐ của đảng bộ
TĐBB trong Quân đội nói riêng.
Cho đến nay, chưa có công trình khoa học nào nghiên cứu
chuyên sâu về CLLĐ của đảng bộ TĐBB. Tuy nhiên, các kết quả đạt
được của các công trình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận án có ý
nghĩa quan trọng đối với việc giải quyết những nhiệm vụ trọng tâm
của luận án.

1.3.2. Những vấn đề luận án tập trung giải quyết
Một là, làm rõ cơ sở lý luận và thực tiễn về CLLĐ của đảng
bộ TĐBB trong QĐNDVN.
Hai là, làm rõ vai trò, đặc điểm các đảng bộ TĐBB, khái
niệm và tiêu chí đánh giá CLLĐ của đảng bộ TĐBB QĐNDVN.

Ba là, phân tích, đánh giá đúng thực trạng CLLĐ của đảng
bộ TĐBB QĐNDVN; chỉ ra ưu điểm, khuyết điểm, nguyên nhân và
những vấn đề đặt ra về CLLĐ của đảng bộ TĐBB.
Bốn là, nghiên cứu đưa ra những dự báo về các nhân tố tác
động đến CLLĐ của đảng bộ TĐBB; xác định phương hướng, đề
xuất các giải pháp khả thi để nâng cao CLLĐ của đảng bộ TĐBB
trong thời gian tới.

Chương 2
CHẤT LƯỢNG LÃNH ĐẠO CỦA ĐẢNG BỘ
TRUNG ĐOÀN BỘ BINH QUÂN ĐỘI NHÂN DÂN
VIỆT NAM - NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ LÝ LUẬN
VÀ THỰC TIỄN
2.1. TRUNG ĐOÀN BỘ BINH VÀ ĐẢNG BỘ TRUNG
ĐOÀN BỘ BINH QUÂN ĐỘI NHÂN DÂN VIỆT NAM
2.1.1. Trung đoàn bộ binh Quân đội nhân dân Việt Nam
2.1.1.1. Vị trí, vai trò, chức năng, nhiệm vụ của trung đoàn bộ
binh Quân đội nhân dân Việt Nam
* Vị trí, vai trò của trung đoàn bộ binh
Một là, TĐBB là đơn vị chiến thuật cơ bản, liền trên tiểu
đoàn, là nền tảng cấu thành các sư đoàn, quân đoàn, quân khu và
quân đội; là lực lượng trực tiếp chiến đấu trên mặt đất ở khắp mọi
miền của Tổ quốc và là lực lượng trực tiếp giải quyết các nhiệm vụ
trên chiến trường.

Hai là, TĐBB là nơi trực tiếp quán triệt và tổ chức thực hiện
thắng lợi đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của
Nhà nước, nhiệm vụ chính trị của quân đội, mệnh lệnh, chỉ thị của
cấp trên.
Ba là, TĐBB là nơi trực tiếp quản lý giáo dục, rèn luyện
quân nhân trở thành những con người mới, phát triển toàn diện.
* Chức năng, nhiệm vụ của trung đoàn bộ binh
* Chức năng:


7

8

Chiến đấu là chức năng cơ bản chủ yếu nhất của TĐBB.
Chức năng chiến đấu của TĐBB là sự phản ánh chức năng chiến đấu
của QĐNDVN ở một loại đơn vị chiến đấu cụ thể, được biên chế, tổ
chức, trang bị vũ khí, kỹ thuật chiến đấu bộ binh, tác chiến chủ yếu ở
các chiến trường trên bộ - chiến trường cơ bản trong các tình huống
chiến tranh.
Công tác là chức năng để TĐBB thường xuyên thực hiện tốt
công tác tuyên truyền, vận động nhân dân, giải quyết tốt mối quan hệ
với cấp ủy, chính quyền địa phương, tham gia xây dựng cơ sở chính
trị - xã hội, các phong trào cách mạng và giữ gìn an ninh chính trị,
trật tự an toàn xã hội ở địa phương nơi đóng quân, góp phần củng cố,
tăng cường mối quan hệ đoàn kết quân - dân, thực hiện quân với dân một
ý chí.
Lao động sản xuất là chức năng thể hiện bản chất, truyền
thống của Quân đội ta, vừa là đội quân chiến đấu vừa là đội quân lao
động sản xuất. Để thực hiện tốt chức năng này, các TĐBB vừa phải

đảm bảo nhiệm vụ huấn luyện chiến đấu, vừa phải tích cực tăng gia
sản xuất, góp phần cải thiện và nâng cao đời sống vật chất, tinh thần
của bộ đội và nhân dân.
* Nhiệm vụ:
Một là, huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu và chiến đấu.
Đây là nhiệm vụ cơ bản, quan trọng hàng đầu của các TĐBB.
Thực hiện nhiệm vụ này, dù trong bất kỳ hoàn cảnh nào, các TĐBB
phải thường xuyên tổ chức huấn luyện sát thực tế chiến đấu, nhằm
không ngừng nâng cao chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu,
trực SSCĐ theo quy định của cấp trên, đồng thời sẵn sàng cơ động
chiến đấu và chiến đấu thắng lợi.
Hai là, xây dựng trung đoàn vững mạnh toàn diện.
Ba là, tham gia lao động sản xuất, tuyên truyền vận động, giúp
đỡ nhân dân và thực hiện những nhiệm vụ khác được giao.
Ngoài ra, TĐBB còn sẵn sàng nhận và thực hiện tốt nhiệm vụ
khác được giao như: Sẵn sàng cơ động chiến đấu theo phương án A
và A2; phòng chống, khắc phục thiên tai lũ lụt, cứu hộ, cứu nạn và
thực hiện các nhiệm vụ đột xuất khác.

2.1.1.2. Đặc điểm của trung đoàn bộ binh
Một là, TĐBB có đủ các hệ thống tổ chức.
Trong thời bình, tổ chức, biên chế của TĐBB cơ bản ổn định,
chặt chẽ, thống nhất, tạo điều kiện thuận lợi để nâng cao chất lượng huấn
luyện chiến đấu và SSCĐ, TĐBB có quân số đông. TĐBB có các hệ
thống tổ chức gồm: Tổ chức chỉ huy; tổ chức đảng; các cơ quan tham
mưu, giúp việc cho cấp ủy và người chỉ huy; hội đồng quân nhân và
Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh.
Hai là, TĐBB thường xuyên duy trì trạng thái SSCĐ cao,
phương thức tác chiến đặc trưng là hiệp đồng binh chủng, trực tiếp
đối mặt với quân thù trên mặt đất trong mọi điều kiện địa hình,

thời tiết.
Ba là, TĐBB thường đóng quân và hoạt động ở những địa
bàn chiến lược về quốc phòng - an ninh, trong thế phòng thủ quốc
gia, ở những địa bàn khó khăn, vùng sâu, vùng xa, nơi có đồng bào
dân tộc thiểu số sinh sống, đòi hỏi sự sẵn sàng cơ động cao trong thực
hiện nhiệm vụ.
2.1.2. Đảng bộ trung đoàn bộ binh Quân đội Nhân dân
Việt Nam
Theo Quy định số 49-QĐ/TW ngày 21-11-2011 của Bộ
Chính trị, đơn vị cấp trung đoàn và tương đương lập TCCSĐ. Vì vậy,
Đảng bộ TĐBB là đảng bộ cơ sở, đảng bộ tiểu đoàn là đảng bộ bộ
phận; chi bộ ở các đại đội thuộc các tiểu đoàn, cơ quan tiểu đoàn bộ,
các đại đội trực thuộc trung đoàn và các cơ quan chức năng của trung
đoàn. Theo đó, đảng ủy trung đoàn là đảng ủy cơ sở; đảng ủy tiểu
đoàn là đảng ủy bộ phận; chi ủy chi bộ ở đại đội.
2.1.2.1. Chức năng, nhiệm vụ của đảng bộ trung đoàn bộ binh
Quân đội nhân dân Việt Nam
*Chức năng:
Đảng bộ TĐBB là hạt nhân chính trị ở cơ sở, lãnh đạo các
mặt công tác, mọi hoạt động của TĐBB; lãnh đạo xây dựng đảng bộ
TĐBB trong sạch, vững mạnh gắn với xây dựng trung đoàn vững
mạnh toàn diện, hoàn thành tốt nhiệm vụ huấn luyện, SSCĐ và chiến


9

10

đấu, cũng như các nhiệm vụ khác được giao; nghiên cứu, đề xuất với
cấp ủy cấp trên những vấn đề có liên quan đến thực hiện nhiệm vụ

chính trị và công tác đảng, công tác chính trị.
*Nhiệm vụ:
Một là, đảng bộ TĐBB có nhiệm vụ lãnh đạo TĐBB thực
hiện nhiệm chính trị đúng đường lối, quan điểm của Đảng, chính sách
pháp luật Nhà nước, nghị quyết, chỉ thị của cấp trên, nghị quyết đại
hội và nghị quyết của cấp ủy cấp mình, hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ
được giao trong mọi tình huống.
Hai là, lãnh đạo trung đoàn nâng cao chất lượng huấn luyện,
trình độ SSCĐ, sức mạnh chiến đấu, xây dựng chính quy, rèn luyện
kỷ luật, xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện. Giữ gìn, quản lý, sử
dụng có hiệu quả vũ khí trang bị, cơ sở vật chất hậu cần, kỹ thuật, tài
chính trong đơn vị, không để xảy ra lãng phí, cháy nổ. Tổ chức tốt
đời sống vật chất, tinh thần cho bộ đội. Xây dựng và thực hiện Quy chế
dân chủ ở cơ sở.
Ba là, lãnh đạo xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên và quần
chúng trong đơn vị có bản lĩnh chính trị vững vàng, đạo đức cách
mạng trong sáng, tin tưởng tuyệt đối vào sự lãnh đạo của Đảng, sẵn
sàng nhận và hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao.
Bốn là, phối hợp chặt chẽ với cấp ủy chính quyền địa phương
ở cơ sở tiến hành công tác vận động quần chúng, tham gia thực hiện
các cuộc vận động chính trị cách mạng, góp phần xây dựng cơ sở
chính trị, phát triển kinh tế - xã hội ở địa bàn đóng quân vững mạnh,
tạo điều kiện cho việc hoàn thành nhiệm vụ chính trị của đơn vị.
Năm là, lãnh đạo xây dựng đảng bộ TĐBB trong sạch, vững
mạnh, không ngừng nâng cao năng lực lãnh đạo toàn diện và sức
chiến đấu. Chấp hành nghiêm nguyên tắc tập trung dân chủ và các
chế độ sinh hoạt đảng. Lãnh đạo công tác cán bộ, công tác kiểm tra,
giám sát và công tác phát triển đảng viên mới theo Điều lệ Đảng và
các quy định, hướng dẫn của cấp trên. Lãnh đạo xây dựng các tổ
chức quần chúng vững mạnh, hoạt động đúng chức năng, nhiệm vụ.

2.1.2.2. Vị trí, vai trò và đặc điểm của đảng bộ trung đoàn bộ
binh Quân đội nhân dân Việt Nam

* Vị trí, vai trò của đảng bộ TĐBB
Một là, đảng bộ TĐBB là đảng bộ cơ sở thuộc đảng bộ các
sư đoàn bộ binh (Bộ chỉ huy quân sự tỉnh, thành phố trực thuộc
Trung ương) trong đảng bộ các quân khu, quân đoàn của Đảng bộ
Quân đội.
Hai là, đảng bộ TĐBB lãnh đạo trung đoàn thực hiện thắng
lợi mọi đường lối chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật Nhà
nước, mọi nhiệm vụ, mệnh lệnh chỉ thị, của cấp trên ở đơn vị cơ sở.
Ba là, đảng bộ TĐBB lãnh đạo xây dựng TĐBB toàn diện,
xây dựng các tổ chức trong trung đoàn vững mạnh.
Bốn là, đảng bộ TĐBB xây dựng cấp ủy, tổ chức đảng thuộc
đảng bộ trong sạch, vững mạnh, nâng cao năng lực lãnh đạo và sức
chiến đấu, hoàn thành tốt chức năng, nhiệm vụ.
* Đặc điểm của các đảng bộ TĐBB QĐNDVN
Thứ nhất, hệ thống tổ chức của đảng bộ TĐBB là hệ thống
tổ chức đảng ba cấp.
Thứ hai, nhiệm vụ lãnh đạo của đảng bộ TĐBB là lãnh đạo
mọi mặt hoạt động của trung đoàn, trong đó, trọng tâm là lãnh đạo
trung đoàn thực hiện nhiệm vụ huấn luyện, SSCĐ, chiến đấu, các
nhiệm vụ đặc biệt cấp trên giao và các tình huống khẩn cấp.
Thứ ba, đối tượng lãnh đạo của đảng bộ TĐBB là cán bộ, sĩ
quan, quân nhân chuyên nghiệp và các chiến sĩ làm nghĩa vụ quân sự
hoạt động trong môi trường có nhiều khó khăn.
Thứ tư, hoạt động lãnh đạo của đảng bộ TĐBB vừa phải chấp
hành nghiêm túc các quy định của Điều lệ Đảng, vừa phải chấp hành
đúng các nguyên tắc trong cơ chế lãnh đạo của Đảng đối với Quân
đội, cơ chế lãnh đạo của Đảng đối với công tác quân sự, quốc phòng

địa phương.
Thứ năm, các hoạt động của đảng bộ TĐBB có mối quan hệ
chặt chẽ với hoạt động của cấp ủy, chính quyền, các đoàn thể chính
trị - xã hội địa phương nơi đơn vị đóng quân và nơi đơn vị thực hiện
các nhiệm vụ được giao.


11

12

2.2. CHẤT LƯỢNG LÃNH ĐẠO CỦA ĐẢNG BỘ
TRUNG ĐOÀN BỘ BINH QUÂN ĐỘI NHÂN DÂN VIỆT NAM
- KHÁI NIỆM, NHỮNG YẾU TỐ QUY ĐỊNH VÀ TIÊU CHÍ
ĐÁNH GIÁ
2.2.1. Khái niệm, nội dung, phương thức lãnh đạo của
đảng bộ trung đoàn bộ binh
* Khái niệm lãnh đạo
Khái niệm “lãnh đạo” được sử dụng hết sức phổ biến trong
đời sống chính trị - xã hội. Theo Đại từ điển tiếng Việt, lãnh đạo là
“Dẫn dắt, tổ chức phong trào theo đường lối cụ thể”. Khái niệm “lãnh
đạo”, hiểu theo nghĩa động từ, là hoạt động đặt trong mối quan hệ tác
động qua lại giữa chủ thể lãnh đạo và đối tượng lãnh đạo. Chủ thể
lãnh đạo có thể là một cá nhân, hoặc tổ chức xã hội nào đó. Đối
tượng lãnh đạo cũng có thể là cá nhân hoặc các nhóm và tổ chức xã
hội. Hiểu theo nghĩa là danh từ, những cá nhân, hoặc tổ chức xã hội
giữ vai trò chủ thể lãnh đạo, được xem là người lãnh đạo, ban lãnh đạo.
Đảng Cộng sản Việt Nam là Đảng cầm quyền, lãnh đạo Nhà
nước và xã hội, trong hoạt động lãnh đạo của mình, Đảng cũng vận
hành theo những nguyên tắc chung nhất của sự lãnh đạo. Tuy nhiên,

với vai trò là đội tiền phong của giai cấp công nhân, nhân dân lao
động và dân tộc Việt Nam, sự lãnh đạo của Đảng đối với cách mạng
Việt Nam trong hơn tám mươi năm đã qua được thực hiện bằng
những nội dung và phương thức lãnh đạo hết sức phong phú, uyển
chuyển trên cơ sở giữ vững những nguyên tắc hoạt động cơ bản của
Đảng. Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ ra rằng: Đảng ta vừa là người lãnh
đạo, vừa là đày tớ thật trung thành của nhân dân. Đó là một nguyên
tắc lớn, gắn liền với bản chất cách mạng của Đảng. Người viết:
“Đảng ta là một Đảng cầm quyền... Phải giữ gìn Đảng ta thật trong
sạch, phải xứng đáng là người lãnh đạo, là người đầy tớ thật trung
thành của nhân dân”.
Điều đó có nghĩa, trong mối quan hệ giữa chủ thể lãnh đạo
và đối tượng lãnh đạo, thì Đảng, tuy là chủ thể lãnh đạo, người được
nhân dân ủy quyền, lĩnh sứ mệnh lãnh đạo cách mạng đưa đất nước
tới độc lập, thống nhất, tự do, ấm no, hạnh phúc cho mọi nhà và mọi

người, nhưng Đảng không đứng trên nhân dân, đứng ngoài giai cấp
và dân tộc để chỉ đường dẫn lối, mà Đảng luôn gương mẫu, tiên
phong dẫn dắt giai cấp công nhân và các tầng lớp nhân dân thực hiện
mục tiêu, đường lối cách mạng do Đảng vạch ra. Hơn nữa, vì Đảng
không có lợi ích nào khác với lợi ích của giai cấp và dân tộc, nên lợi
ích của Đảng cũng là lợi ích của giai cấp công nhân, của nhân dân và
dân tộc; đường lối, chính sách của Đảng phục vụ đắc lực lợi ích của
giai cấp, nhân dân và dân tộc, nên được nhân dân tin tưởng ủng hộ.
Giữa Đảng với toàn bộ giai cấp công nhân và nhân dân Việt Nam
không có sự khác biệt về lợi ích, tuy nhiên, sự phân biệt giữa Đảng
với giai cấp công nhân và các tầng lớp nhân dân là ở tính tiền phong,
gương mẫu của Đảng trên các mặt: Chính trị, tư tưởng, tổ chức và
đạo đức.
Thực tiễn lãnh đạo cách mạng của Đảng chỉ ra một vấn đề

hết sức quan trọng đó là: Lãnh đạo thế nào cho đúng?. Về vấn đề này,
ngay từ sau Cách mạng Tháng tám thành công, ĐCSVN trở thành
Đảng cầm quyền, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã dành nhiều suy tư để tìm
câu trả lời: Lãnh đạo đúng nghĩa là thế nào? Người chỉ ra rằng:
Lãnh đạo đúng có nghĩa là:
“1. Phải quyết định mọi vấn đề một cách cho đúng. Mà muốn
như thế nhất định phải so sánh kinh nghiệm của dân chúng.
Vì dân chúng là người chịu đựng cái kết quả của sự lãnh đạo
của ta.
2. Phải tổ chức sự thi hành cho đúng. Mà muốn vậy, không
có dân chúng giúp sức thì không xong.
3. Phải tổ chức sự kiểm soát, mà muốn kiểm soát đúng phải
có quần chúng giúp mới được”.
* Khái niệm đảng bộ TĐBB lãnh đạo
Đảng bộ TĐBB lãnh đạo là toàn bộ hoạt động của đảng bộ
trong việc: Nhận thức, quán triệt sâu sắc đường lối, chủ trương của
Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, nghị quyết và mệnh lệnh,
chỉ thị của đảng ủy và người chỉ huy cấp trên; nắm vững nhiệm vụ và


13

14

điều kiện cụ thể của đơn vị để đề ra nghị quyết lãnh đạo đúng; tổ
chức thực hiện và chỉ đạo các tổ chức đảng, tổ chức chỉ huy và tổ
chức quần chúng thuộc quyền thực hiện tốt nghị quyết của đảng bộ,
tiến hành kiểm tra, giám sát việc thực hiện nghị quyết, bảo đảm cho
TĐBB thực hiện thắng lợi mọi nhiệm vụ được giao.
Từ khái niệm nêu trên, có thể xác định:

Thứ nhất, chủ thể lãnh đạo là đảng bộ trung đoàn. Cụ thể là
các đại hội đảng bộ, chi bộ nhiệm kỳ; giữa hai nhiệm kỳ đại hội là
đảng ủy trung đoàn, các đảng ủy tiểu đoàn và các chi bộ đại đội, chi
bộ cơ quan, đơn vị trực thuộc trung đoàn. Các chủ thể lãnh đạo có
thẩm quyền ban hành nghị quyết lãnh đạo đơn vị mình thực hiện
nhiệm vụ được giao.
Thứ hai, đối tượng lãnh đạo của các chủ thể là: Các tổ chức
chỉ huy, tổ chức quần chúng, các cơ quan chức năng, cán bộ, sĩ quan,
quân nhân chuyên nghiệp và chiến sĩ trong đơn vị.
Thứ ba, các lực lượng tham gia vào quá trình lãnh đạo của
đảng bộ là cán bộ, sĩ quan, đảng viên, các tổ chức chỉ huy, tổ chức
quần chúng và các quần chúng ưu tú trong đơn vị.
Thứ tư, mục đích lãnh đạo của đảng bộ là lãnh đạo TĐBB
hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ đơn vị được giao.
Thứ năm, nội dung lãnh đạo chủ yếu của đảng bộ là xây
dựng và thực hiện nghị quyết về các nhiệm vụ mà TĐBB được cấp
trên giao.
Thứ sáu, phương thức lãnh đạo của đảng bộ là toàn bộ những
cách thức, những biện pháp mà các cấp ủy, chi bộ sử dụng trong quá
trình tổ chức thực hiện nghị quyết, làm cho nội dung nghị quyết lãnh
đạo của đảng bộ trở thành hiện thực.
* Nội dung lãnh đạo của đảng bộ TĐBB
Một là, đảng ủy trung đoàn, cấp ủy, tổ chức đảng các cấp
thuộc đảng bộ trung đoàn lãnh đạo đơn vị thực hiện nghiêm mọi chủ
trương, nghị quyết, chỉ thị, mệnh lệnh của cấp trên; kịp thời xây dựng
nghị quyết lãnh đạo của cấp mình.
Hai là, lãnh đạo tổ chức thực hiện nghị quyết và lãnh đạo
việc kiểm tra, giám sát việc thực hiện nghị quyết.

Ba là, lãnh đạo xây dựng TĐBB vững mạnh toàn diện theo

năm tiêu chuẩn của Bộ Quốc phòng.
Bốn là, lãnh đạo kiện toàn cấp ủy, tổ chức đảng, xây dựng
đội ngũ đảng viên, đội ngũ cán bộ theo chức năng, nhiệm vụ, quyền
hạn của đảng bộ TĐBB.
* Phương thức lãnh đạo của đảng bộ TĐBB
Phương thức lãnh đạo là tổng thể các hình thức, phương
pháp, biện pháp, quy trình và cơ chế lãnh đạo mà đảng bộ TĐBB sử
dụng để hiện thực hóa nội dung lãnh đạo. Trên cơ sở nghiên cứu lý
luận và thực tiễn sự lãnh đạo của các đảng bộ cơ sở trong QĐNDVN,
có thể khái quát một số phương thức lãnh đạo của đảng bộ TĐBB
như sau:
Thứ nhất, đảng bộ TĐBB lãnh đạo bằng chủ trương, nghị
quyết thực hiện các nhiệm vụ của TĐBB được giao.
Thứ hai, đảng bộ TĐBB lãnh đạo thông qua hệ thống tổ chức
đảng, hệ thống tổ chức chỉ huy, hệ thống cơ quan chính trị, cán bộ
chính trị các cấp trong trung đoàn.
Thứ ba, đảng bộ TĐBB lãnh đạo bằng công tác tuyên truyền,
thuyết phục, vận động cán bộ, chiến sĩ trong đơn vị.
Thứ tư, đảng bộ TĐBB lãnh đạo bằng công tác kiểm tra,
giám sát các tổ chức đảng và đảng viên hoạt động trong các cơ quan,
đơn vị của trung đoàn.
Thứ năm, đảng bộ TĐBB lãnh đạo thông qua phát huy vai trò
tiền phong, gương mẫu của đội ngũ cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ
chính trị các cấp trong trung đoàn.
Thứ sáu, đảng bộ TĐBB lãnh đạo thông qua phát huy vai trò
của Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh và hội đồng quân nhân
trong đơn vị.
2.2.2. Khái niệm chất lượng lãnh đạo của đảng bộ trung
đoàn bộ binh
Chất lượng là phạm trù triết học có tính phổ biến, phản ánh những

thuộc tính bản chất của sự vật, chỉ rõ sự vật ấy là cái gì. Tính ổn định tương
đối của sự vật là do những thuộc tính bản chất của sự vật còn vận động
trong giới hạn về chất của nó. Chất lượng - vì vậy - là một đặc tính khách


15

16

quan của sự vật. Chất lượng là cái xâu chuỗi, cái liên kết các thuộc tính của
sự vật thành một tổng thể, bao quát toàn bộ sự vật và không tách khỏi sự vật.
Sự vật trong khi vẫn còn là bản thân nó, thì nó không mất đi chất lượng của
nó; chất lượng của sự vật bao giờ cũng gắn liền với tính qui định về số
lượng của nó và không tồn tại ngoài tính quy định ấy. Mọi sự vật bao giờ
cũng là sự thống nhất giữa chất lượng và số lượng; sự thay đổi về số lượng
các mặt, các yếu tố, các thuộc tính cấu thành sự vật đến một giới hạn nào đó
sẽ làm thay đổi chất lượng của nó, sự vật sẽ biến đổi về chất và thành sự vật
khác. Từ điển Triết học định nghĩa: “Chất lượng (chất) là tính quy
định bản chất của sự vật, tính quy định những đặc điểm và tính cách
vốn có của sự vật; do tính quy định đó, sự vật là sự vật như nó đang
tồn tại, chứ không phải sự vật khác; tính quy định đó phân biệt sự vật
ấy với sự vật khác”.
Chất lượng là một phạm trù triết học phản ánh sự tồn tại của
mọi sự vật khách quan, không phụ thuộc ý chí chủ quan của con
người. Tuy nhiên, trong đời sống thực tiễn, con người còn xem xét
chất lượng sự vật ở góc độ khác, đặt chất lượng của sự vật trong mối
quan hệ với mục đích, lợi ích và nhu cầu của con người. Diễn đạt
theo ý này, Từ điển Tiếng Việt cho rằng: "Chất lượng là cái tạo nên
phẩm chất, giá trị của một con người, một sự vật, một sự việc". Sự
vật có chất lượng cao hay thấp, tốt hay kém được xem xét bởi những

thuộc tính giá trị của sự vật đáp ứng đến mức nào nhu cầu, lợi ích và
mục đích của người xem xét, đánh giá sự vật đó. Việc định ra các
tiêu chuẩn đánh giá chất lượng của tổ chức hay cán bộ; tiêu chuẩn
chất lượng hàng hóa; tiêu chuẩn chất lượng quản lý doanh nghiệp
theo ISO… Chính là để xem xét chất lượng sự vật trong mối quan hệ
đáp ứng nhu cầu, lợi ích, mục đích của con người đến mức nào. Tuy
nhiên, điều này không phủ định giá trị phương pháp luận trong nhận
thức về chất lượng của sự vật theo quan điểm triết học, trái lại nó
được vận dụng để đánh giá, sáng tạo và làm thay đổi chất lượng của
sự vật phục vụ hoạt động thực tiễn của con người.
Từ những luận giải khái niệm về lãnh đạo, về chất lượng như
đã trình bày ở trên, có thể định nghĩa khái niệm CLLĐ của đảng bộ
TĐBB như sau:

Chất lượng lãnh đạo của đảng bộ TĐBB là tổng hòa giá trị
của các mặt, các yếu tố cấu thành hoạt động lãnh đạo của đảng bộ
TĐBB trong thực hiện các nhiệm vụ và xây dựng đảng bộ trung đoàn
trong sạch, vững mạnh về mọi mặt; biểu hiện ở kết quả hoàn thành
nhiệm vụ được giao, kết quả xây dựng tổ chức và con người, xây
dựng đội ngũ đảng viên và quần chúng trong trung đoàn.
Khái niệm CLLĐ của đảng bộ TĐBB nêu trên đã chỉ rõ
những vấn đề cơ bản sau:
Thứ nhất, CLLĐ của đảng bộ là tổng hòa giá trị của các mặt,
các yếu tố của hoạt động lãnh đạo. Hoạt động lãnh đạo của đảng bộ,
trong bất cứ nhiệm vụ nào đều phải xác định rõ nội dung và phương
thức lãnh đạo, đây được xem là hai mặt của một vấn đề thống nhất,
vấn đề hoạt động lãnh đạo. Mức độ xác định đúng và trúng nội dung
lãnh đạo, lựa chọn các phương thức lãnh đạo phù hợp cho nội dung
lãnh đạo, đó chính là những giá trị nói lên CLLĐ. Nhưng, CLLĐ
không chỉ là tổng hòa giá trị của các mặt nội dung và phương thức

lãnh đạo, mà còn là tổng hoà giá trị của các yếu tố con người và tổ
chức với tư cách là chủ thể lãnh đạo và con người, tổ chức với tư
cách là lực lượng tham gia vào hoạt động lãnh đạo của chủ thể.
Thứ hai, xác định CLLĐ của đảng bộ là tổng hoà các giá trị,
là vì, CLLĐ không thể là con số cộng giản đơn giá trị các mặt, các
yếu tố cấu thành hoạt động lãnh đạo; mà là một phức số diễn đạt mối
quan hệ tác động qua lại về mặt giá trị giữa các mặt, các yếu tố cấu
thành hoạt động lãnh đạo của đảng bộ.
Thứ ba, khái niệm chỉ rõ CLLĐ là tổng hoà giá trị các mặt,
các yếu tố cấu thành hoạt động lãnh đạo của đảng bộ đối với TĐBB
thực hiện các nhiệm vụ: Huấn luyện, SSCĐ, chiến đấu; nhiệm vụ xây
dựng đơn vị vững mạnh toàn diện; nhiệm vụ khác được cấp trên giao;
nhiệm vụ xây dựng đảng bộ trong sạch, vững mạnh, không ngừng
nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của đảng bộ.
Thứ tư, CLLĐ của đảng bộ phải được thể hiện ở kết quả
thực hiện các nhiệm vụ TĐBB được giao; thể hiện ở việc xây dựng
các tổ chức đảng, tổ chức chỉ huy, cơ quan tham mưu, giúp việc, tổ


17

18

chức quần chúng vững mạnh; thể hiện ở xây dựng và quản lý đội ngũ
cán bộ, đảng viên, quần chúng trong đơn vị.
Chất lượng lãnh đạo của đảng bộ TĐBB không phải là cái gì
đó bất biến, mà nó hoàn toàn có thể thay đổi do tác động của những
điều kiện khách quan và chủ quan; nó cũng không phải là cái gì đó
chung chung, trừu tượng, mà hoàn toàn có thể nhận biết và đánh giá
được, dựa trên những tiêu chí khoa học.

2.2.3. Các yếu tố cấu thành chất lượng lãnh đạo của đảng
bộ trung đoàn bộ binh
Cũng như các hiện tượng xã hội khác, CLLĐ của đảng bộ
TĐBB luôn vận động biến đổi cùng với sự vận động biến đổi của các
yếu tố hợp thành và chịu sự quy định, tác động của nhiều yếu tố trong
đó có một số yếu tố cơ bản như sau:
Một là, phẩm chất và năng lực của chủ thể lãnh đạo.
Hai là, phẩm chất, năng lực công tác, ý thức giác ngộ chính
trị của cán bộ, đảng viên, quần chúng trong đơn vị; cơ cấu tổ chức,
biên chế của các tổ chức chỉ huy, cơ quan tham mưu, giúp việc, các
tổ chức quần chúng; truyền thống văn hóa - lịch sử của TĐBB...
Ba là, nguyên tắc, cơ chế lãnh đạo của Đảng đối với
quân đội.
Bốn là, đặc điểm tổ chức, hoạt động, tính chất và yêu cầu
nhiệm vụ của TĐBB.
Năm là, sự lãnh đạo, chỉ đạo của đảng ủy; sự chỉ đạo của
chính ủy, phó chính ủy và cơ quan chính trị cấp trên; sự phối hợp
hoạt động với các đảng bộ đơn vị bạn và địa phương.
2.2.4. Tiêu chí đánh giá chất lượng lãnh đạo của đảng bộ
trung đoàn bộ binh Quân đội nhân dân Việt Nam
Theo Từ điển Tiếng Việt, “Tiêu chí là đặc trưng, dấu hiệu làm
cơ sở, căn cứ để nhận biết, xếp loại các sự vật, các khái niệm”. Như
vậy, có thể hiểu: Tiêu chí đánh giá chất lượng lãnh đạo của đảng bộ
TĐBB là dấu hiệu thể hiện ra bên ngoài những thuộc tính giá trị, có
tính bản chất của hoạt động lãnh đạo, mà dựa vào đó có thể nhận biết,
xem xét, đánh giá chất lượng lãnh đạo của đảng bộ TĐBB. Khi luận
giải khái niệm CLLĐ của đảng bộ TĐBB, cho thấy CLLĐ của đảng

bộ là tổng hoà giá trị của các mặt, các yếu tố cấu thành hoạt động
lãnh đạo. Vì vậy, để xem xét, đánh giá đúng CLLĐ của TĐBB, cần

phải có hệ thống tiêu chí khoa học, khách quan làm căn cứ. Qua
nghiên cứu lý luận và thực tiễn lãnh đạo của đảng bộ TĐBB nhận
thấy những tiêu chí sau đây có thể làm căn cứ tin cậy để đánh giá
đúng CLLĐ của đảng bộ TĐBB:
Thứ nhất, năng lực quán triệt đường lối, chủ trương của
Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; chỉ thị, nghị quyết của
cấp trên; đặc điểm và nhiệm vụ của đơn vị, từ đó xác định nghị
quyết, chủ trương lãnh đạo của đảng bộ.
Thứ hai, kết quả lãnh đạo tổ chức thực hiện nghị quyết, chủ
trương lãnh đạo của đảng ủy trung đoàn, cấp ủy, tổ chức đảng các cấp
trong đảng bộ trung đoàn và kiểm tra, giám sát việc thực hiện.
Thứ ba, mức độ hoàn thành nhiệm vụ chính trị của TĐBB và
kết quả xây dựng trung đoàn vững mạnh toàn diện.
Thứ tư, kết quả lãnh đạo xây dựng đảng bộ TĐBB đạt tiêu
chuẩn trong sạch, vững mạnh.

Chương 3
CHẤT LƯỢNG LÃNH ĐẠO CỦA ĐẢNG BỘ TRUNG
ĐOÀN BỘ BINH QUÂN ĐỘI NHÂN DÂN VIỆT NAM GIAI
ĐOẠN HIỆN NAY - THỰC TRẠNG,
NGUYÊN NHÂN VÀ NHỮNG VẤN ĐỀ ĐẶT RA
3.1. THỰC TRẠNG CHẤT LƯỢNG LÃNH ĐẠO CỦA
ĐẢNG BỘ TRUNG ĐOÀN BỘ BINH QUÂN ĐỘI NHÂN DÂN
VIỆT NAM
3.1.1. Ưu điểm
Thứ nhất, nhìn chung, các cấp ủy, tổ chức đảng thuộc đảng
bộ TĐBB đã quán triệt tốt mọi đường lối, chủ trương của Đảng,
chính sách, pháp luật của Nhà nước, chỉ thị, nghị quyết của cấp trên,
đặc điểm, nhiệm vụ của trung đoàn, xác định đúng những chủ trương,
nghị quyết lãnh đạo đơn vị theo chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn.

19

20

Thứ hai, cấp ủy, tổ chức đảng thuộc đảng bộ TĐBB đã quan
tâm lãnh đạo, chỉ đạo các cơ quan, đơn vị trong trung đoàn tổ chức
thực hiện có hiệu quả nghị quyết của đảng bộ trung đoàn trong huấn
luyện, SSCĐ và các nhiệm vụ khác được giao.
Thứ ba, tuyệt đại đa số các TĐBB đều thực hiện tốt nhiệm vụ
chính trị, đạt tiêu chuẩn vững mạnh toàn diện, các tổ chức quần
chúng, hội đồng quân nhân được quan tâm xây dựng vững mạnh,
thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ.
Thứ tư, tuyệt đại đa số cấp ủy, tổ chức đảng thuộc đảng bộ
trung đoàn đạt tiêu chuẩn trong sạch, vững mạnh, trong đó có những tổ
chức đảng nhiều năm đạt tiêu chuẩn trong sạch, vững mạnh tiêu biểu.
3.1.2. Hạn chế, yếu kém
Một là, một số cấp ủy, tổ chức đảng thuộc đảng bộ TĐBB
chưa làm tốt việc quán triệt, cụ thể hóa chủ trương, quan điểm, nghị
quyết của Đảng, của cấp ủy cấp trên vào nghị quyết cấp mình; chất
lượng nghị quyết lãnh đạo còn hạn chế, chưa thật sát với đặc điểm,
tính chất, yêu cầu nhiệm vụ của đơn vị.
Hai là, có cấp uỷ, tổ chức đảng chưa quan tâm đúng mức
lãnh đạo nhiệm vụ huấn luyện, SSCĐ và một số nhiệm vụ như
phòng chống thiên tai, cứu hộ cứu nạn, xây dựng chính quy, rèn
luyện kỷ luật, công tác dân vận…
Ba là, kết quả thực hiện nhiệm vụ chính trị trọng tâm là huấn
luyện, SSCĐ và các nhiệm vụ khác ở một số đơn vị cấp phân đội
trong TĐBB chưa cao; kết quả xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện

có đơn vị chưa thật vững chắc, chưa liên tục.
Bốn là, công tác xây dựng cấp ủy, tổ chức đảng, xây dựng
đội ngũ cán bộ, đảng viên ở một số đảng bộ TĐBB còn có hạn chế
nhất định, chưa đáp ứng tốt yêu cầu, mục tiêu xác định.
3.2. NGUYÊN NHÂN VÀ NHỮNG VẤN ĐỀ ĐẶT RA
VỀ CHẤT LƯỢNG LÃNH ĐẠO CỦA ĐẢNG BỘ TRUNG
ĐOÀN BỘ BINH QUÂN ĐỘI NHÂN DÂN VIỆT NAM
3.2.1. Nguyên nhân
3.2.1.1. Nguyên nhân của ưu điểm

Một là, sự lãnh đạo của đảng ủy trung đoàn, của cấp ủy, chi
ủy, chi bộ trong hoạt động lãnh đạo và công tác xây dựng đảng bộ.
Hai là, sự chỉ đạo của chính ủy (phó chính ủy) chính trị viên
(chính trị viên phó); vai trò chỉ đạo, hướng dẫn, kiểm tra của ban
chính trị trung đoàn trong công tác xây dựng đảng bộ, nâng cao
chất lượng hoạt động.
Ba là, sự nỗ lực phấn đấu, phát huy vai trò, trách nhiệm của
đội ngũ cán bộ, đảng viên, đặc biệt là đội ngũ cán bộ chủ trì, cán bộ
chính trị.
Bốn là, sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, cán bộ chủ
trì và cơ quan chính trị cấp trên.
Năm là, sự ủng hộ, giúp đỡ, phối hợp, hiệp đồng của các cơ
quan, đơn vị bạn và địa phương.
3.2.1.2. Nguyên nhân của hạn chế, yếu kém
Một là, vai trò lãnh đạo của đảng ủy trung đoàn và sự chỉ
đạo, hướng dẫn, kiểm tra của cơ quan chính trị trung đoàn có thời
điểm chưa thật kiên quyết, hiệu quả chưa cao.
Hai là, năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của một số cấp ủy, tổ
chức đảng còn hạn chế so với yêu cầu chức năng, nhiệm vụ của đảng
bộ, yêu cầu nhiệm vụ của trung đoàn.

Ba là, năng lực và trách nhiệm của một bộ phận cán bộ, đảng
viên, trong đó có cả cấp ủy viên còn có hạn chế, nhất là cán bộ, sĩ
quan cấp phân đội, đảng viên trẻ.
Bốn là, tính chất khó khăn, phức tạp trong thực hiện nhiệm
vụ huấn luyện SSCĐ và các nhiệm vụ khác của TĐBB.
3.2.2. Những vấn đề đặt ra về chất lượng lãnh đạo của đảng
bộ trung đoàn bộ binh Quân đội Nhân dân Việt Nam
Từ thực tiễn lãnh đạo của đảng bộ TĐBB trong những năm
vừa qua cho thấy, vấn đề CLLĐ của đảng bộ còn những mâu thuẫn,
bất cập sau đây:
Một là, các cấp ủy, tổ chức đảng và đảng viên trong đảng bộ
đều nhận thức được vai trò có ý nghĩa quyết định CLLĐ của đảng bộ
đối với sự phát triển của TĐBB, nhưng hiểu về chất lượng và nâng
cao CLLĐ của đảng bộ lại chưa có sự thống nhất.


21

22

Hai là, một số cấp ủy, tổ chức đảng, cán bộ, đảng viên thuộc
đảng bộ TĐBB chưa phân biệt rõ quy trình lãnh đạo với hoạt động
chỉ huy, quản lý.
Ba là, thực hiện Nghị quyết 51-NQ/TW của Bộ Chính trị,
nhất là giải quyết mối quan hệ giữa bí thư cấp ủy và người chỉ huy,
giữa chính ủy, chính trị viên và người chỉ huy, giữa người chỉ huy và
cấp ủy cùng cấp còn có những lúng túng, vướng mắc nhất định.
Bốn là, còn những nhận thức chưa đúng về thực hiện cơ chế
cấp ủy, tổ chức đảng lãnh đạo, người chỉ huy tổ chức thực hiện.

4.1.2.1. Phương hướng nâng cao chất lượng lãnh đạo của
đảng bộ trung đoàn bộ binh Quân đội nhân dân Việt Nam
Nâng cao CLLĐ của đảng bộ TĐBB là một nội dung quan
trọng trong hoạt động lãnh đạo của Đảng bộ Quân đội; một nội dung
không tách rời công tác xây dựng Đảng. Do vậy, phương hướng nâng
cao CLLĐ của đảng bộ TĐBB phải dựa trên cơ sở phương hướng
chung của Đảng về nâng cao CLLĐ, năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu
của các TCCSĐ trong thời kỳ mới; đồng thời phù hợp với thực tiễn xây
dựng và chiến đấu của quân đội trong giai đoạn hiện nay. Đó là:
Quán triệt sâu sắc Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI,
lần thứ XII của Đảng, các nghị quyết của Ban Chấp hành Trung ương
khóa XI, XII, Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ Quân đội lần thứ
X, các nghị quyết của QUTW, chỉ thị, hướng dẫn của Tổng cục
Chính trị QĐNDVN về công tác xây dựng Đảng trong Đảng bộ quân
đội. Tiếp tục đẩy mạnh công tác xây dựng đảng bộ TĐBB về chính
trị, tư tưởng, tổ chức và đạo đức, nâng cao CLLĐ của từng cấp ủy, tổ
chức đảng; xây dựng các cấp uỷ, đảng bộ, chi bộ có số lượng đủ, cơ
cấu hợp lý, chất lượng cao. Nâng cao chất lượng lãnh đạo toàn diện,
chất lượng nghị quyết và tổ chức thực hiện nghị quyết của các cấp
uỷ, tổ chức đảng trong đảng bộ trung đoàn. Tăng cường sự lãnh đạo,
chỉ đạo của cấp uỷ đảng, của cán bộ chủ trì và cơ quan chức năng các
cấp. Chăm lo xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên vững mạnh, đổi
mới nội dung và phương thức lãnh đạo của cấp ủy, tổ chức đảng các
cấp trong đảng bộ, phát huy tốt vai trò của các tổ chức quần chúng và
hội đồng quân nhân…góp phần xây dựng đảng bộ trung đoàn trong
sạch, vững mạnh, hoàn thành tốt chức năng, nhiệm vụ được giao.
4.1.2.2. Những yêu cầu có tính nguyên tắc trong nâng cao
chất lượng lãnh đạo của đảng bộ trung đoàn bộ binh Quân đội nhân
dân Việt Nam
Một là, nâng cao CLLĐ của đảng bộ TĐBB phải chấp hành

đúng nguyên tắc, Điều lệ Đảng, cơ chế lãnh đạo của Đảng đối với
Quân đội, đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, luật pháp Nhà
nước, kỷ luật quân đội.

Chương 4
PHƯƠNG HƯỚNG, YÊU CẦU VÀ NHỮNG GIẢI PHÁP CHỦ
YẾU NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG LÃNH ĐẠO CỦA ĐẢNG BỘ
TRUNG ĐOÀN BỘ BINH QUÂN ĐỘI NHÂN DÂN
VIỆT NAM ĐẾN NĂM 2025
4.1. DỰ BÁO NHỮNG YẾU TỐ TÁC ĐỘNG VÀ
PHƯƠNG HƯỚNG, YÊU CẦU NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG
LÃNH ĐẠO CỦA ĐẢNG BỘ TRUNG ĐOÀN BỘ BINH QUÂN
ĐỘI NHÂN DÂN VIỆT NAM
4.1.1. Dự báo những yếu tố tác động đến chất lượng lãnh
đạo của đảng bộ trung đoàn bộ binh Quân đội Nhân dân Việt
Nam
Một là, những diễn biến phức tạp của tình hình thế giới,
khu vực và âm mưu, thủ đoạn phá hoại của các thế lực thù địch.
Hai là, tình hình phát triển kinh tế - xã hội của nước ta.
Ba là, yêu cầu nhiệm vụ xây dựng và chỉnh đốn Đảng, xây
dựng Đảng bộ Quân đội trong tình hình mới.
Bốn là, yêu cầu nhiệm vụ xây dựng và chiến đấu của quân đội
theo hướng cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại.
4.1.2. Phương hướng, yêu cầu nâng cao chất lượng lãnh
đạo của đảng bộ trung đoàn bộ binh Quân đội nhân dân Việt
Nam


23

24

Hai là, nâng cao CLLĐ của đảng bộ TĐBB phải được tiến
hành thường xuyên, liên tục trong hoạt động lãnh đạo và công tác xây
dựng Đảng của đảng bộ TĐBB.
Ba là, phải nâng cao toàn diện CLLĐ của đảng bộ TĐBB
trên các nhiệm vụ, các mặt công tác, các lĩnh vực công tác theo phạm
vi, chức năng, quyền hạn của mỗi cấp uỷ, tổ chức đảng.
Bốn là, nâng cao CLLĐ của đảng bộ TĐBB phải phát huy tốt
vai trò, trách nhiệm của cấp uỷ, tổ chức đảng, của đội ngũ cán bộ,
đảng viên, của các tổ chức, các lực lượng.

KẾT LUẬN

4.2. NHỮNG GIẢI PHÁP CHỦ YẾU NÂNG CAO CHẤT
LƯỢNG LÃNH ĐẠO CỦA ĐẢNG BỘ TRUNG ĐOÀN BỘ
BINH QUÂN ĐỘI NHÂN DÂN VIỆT NAM ĐẾN NĂM 2025
4.2.1. Tạo chuyển biến về nhận thức, trách nhiệm của các tổ
chức, các lực lượng đối với nâng cao CLLĐ của đảng bộ TĐBB.
4.2.2. Thường xuyên củng cố, kiện toàn các cấp ủy, chi bộ;
gắn việc bồi dưỡng nâng cao phẩm chất, năng lực của đội ngũ cấp uỷ
viên với nâng cao phẩm chất, năng lực đội ngũ cán bộ trong đảng bộ
TĐBB.
4.2.3. Nâng cao chất lượng thực hiện các khâu, các bước
trong quy trình hoạt động lãnh đạo của cấp ủy, tổ chức đảng thuộc
đảng bộ TĐBB.
4.2.4. Thực hiện nghiêm các nguyên tắc tổ chức và hoạt động
của Đảng; đổi mới phong cách lãnh đạo của cấp ủy, tổ chức đảng.
4.2.5. Tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, cơ quan
chức năng cấp trên đối với hoạt động lãnh đạo của đảng bộ TĐBB.

4.2.6. Phát huy vai trò, trách nhiệm của đội ngũ cán bộ, đảng
viên và quần chúng trong trung đoàn đối với nâng cao CLLĐ của đảng
bộ TĐBB.

Chất lượng lãnh đạo của đảng bộ TĐBB là tổng hòa giá trị
của các mặt, các yếu tố cấu thành hoạt động lãnh đạo của đảng bộ
TĐBB trong thực hiện các nhiệm vụ và xây dựng đảng bộ trung đoàn
trong sạch, vững mạnh về mọi mặt; biểu hiện ở kết quả hoàn thành
nhiệm vụ được giao, kết quả xây dựng tổ chức và con người, xây
dựng đội ngũ đảng viên và quần chúng trong trung đoàn.
Mặc dù đã đạt được những thành tựu quan trọng, song
CLLĐ của đảng bộ TĐBB trong những năm qua vẫn còn những mặt
hạn chế nhất định trong xác định chủ trương, nghị quyết lãnh đạo;
quán triệt, tổ chức thực hiện và kiểm tra, giám sát việc thực hiện nghị
quyết; giải quyết những vấn đề nảy sinh; đổi mới phong cách lãnh
đạo…Qua đánh giá thực trạng, phân tích nguyên nhân của ưu điểm
và hạn chế, luận án rút ra 4 vấn đề đặt ra về CLLĐ của đảng bộ
TĐBB. Để nâng cao CLLĐ của đảng bộ TĐBB hiện nay, cần thực
hiện đồng bộ sáu giải pháp chủ yếu, trong đó, đặc biệt chú trọng nâng
cao chất lượng thực hiện các khâu, các bước trong quy trình lãnh đạo
của cấp ủy, tổ chức đảng thuộc đảng bộ TĐBB; thực hiện nghiêm các
nguyên tắc tổ chức và hoạt động của Đảng; đổi mới phong cách lãnh
đạo của cấp ủy, tổ chức đảng.
Hiện nay, trước yêu cầu nhiệm vụ xây dựng, chiến đấu của
quân đội, nhiệm vụ xây dựng, chiến đấu của các TĐBB đòi hỏi phải
nâng cao CLLĐ của đảng bộ TĐBB, xây dựng đảng bộ trung đoàn
trong sạch, vững mạnh, trung đoàn vững mạnh toàn diện …, tương
xứng với vị thế, vai trò, trách nhiệm mà Đảng và nhân dân giao phó.
CLLĐ của đảng bộ TĐBB là một vấn đề khó. Kết quả nghiên
cứu của luận án mới chỉ là bước đầu nên không tránh khỏi những

thiếu sót, hạn chế nhất định. Với tinh thần cầu thị, tác giả luận án rất
mong nhận được những ý kiến quý báu của các nhà khoa học, để tác
giả bổ sung, hoàn thiện, nâng cao chất lượng luận án, góp phần đáp
ứng yêu cầu nhiệm vụ xây dựng, chiến đấu của Quân đội và nâng cao
CLLĐ của đảng bộ TĐBB trong tình hình mới.


25
DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC
CỦA TÁC GIẢ ĐÃ CÔNG BỐ
1. Phạm Việt Hải (2009), “Về thực hiện nguyên tắc tập trung dân
chủ trong công tác cán bộ trong Quân đội”, Tạp chí Xây dựng
Đảng điện tử (ngày 30-11-2009).
2. Phạm Việt Hải (2010), “Vấn đề giáo dục, bồi dưỡng phẩm chất
cách mạng cho bộ đội trong thời kỳ mở cửa, hội nhập kinh tế
quốc tế”, Tạp chí Khoa học Quân sự, (5), tr.53-55, tr.52.
3. Phạm Việt Hải (2010), “Người trực tiếp làm công tác cán bộ
trong Quân đội phải học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ
Chí Minh”, Tạp chí Xây dựng Đảng, (6), tr.4-6, tr.20.
4. Phạm Việt Hải (2010), “Nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ
trong Đảng bộ Quân đội”, Tạp chí Xây dựng Đảng điện tử (ngày
11-10-2010).
5. Phạm Việt Hải (2013), “Công tác giáo dục chính trị ở Trung tâm
Nhiệt đới Việt - Nga: Kết quả và giải pháp”, Tạp chí Khoa học
Quân sự, (4), tr.75-78.
6. Phạm Việt Hải (2013), “Nâng cao chất lượng đội ngũ đảng viên
trong Quân đội”, Tạp chí Xây dựng Đảng, (5), tr.28-29, tr.45.
7. Phạm Việt Hải (2013), “Vận dụng quan điểm của V.I.Lê-nin
trong xây dựng tổ chức cơ sở đảng”, Tạp chí Xây dựng Đảng, (7), tr.2-3.
8. Phạm Việt Hải (2013), “Kinh nghiệm xây dựng các tổ chức đảng

trong sạch, vững mạnh từ thực tiễn Đảng bộ Trung tâm Nhiệt
đới Việt - Nga”, Tạp chí Giáo dục lý luận chính trị quân sự, (4),
tr.55-57.
9. Phạm Việt Hải (2013), “Giải pháp nâng cao năng lực lãnh đạo,
sức chiến đấu của tổ chức cơ sở đảng trong Quân đội”, Tạp chí
Khoa học Quân sự, (8), tr.70-73.
10. Phạm Việt Hải (2016), “Nâng cao chất lượng lãnh đạo của đảng
bộ trung đoàn bộ binh trong tình hình mới”, Tạp chí Khoa học
Quân sự, (8), tr. 69-72.
11. Phạm Việt Hải (2016), “Tiêu chí đánh giá chất lượng lãnh đạo
của đảng bộ trung đoàn bộ binh”, Tạp chí Lý luận chính trị điện
tử, ngày 08-8.
12. Phạm Việt Hải (2016), “Hoạt động lãnh đạo của Đảng theo tư
tưởng Hồ Chí Minh”, Tạp chí Khoa học Quân sự, (10), tr.11-14.