Đề cương chi tiết học phần Nghiệp vụ ngân hàng thương mại 1 (Đại học Kinh tế TP..HCM)

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM

TRƯỜNG ĐH KINH TẾ TP.HCM

Độc lập – Tự do – Hạnh phúc

CHƯƠNG TRÌNH TRÌNH ĐỘ ĐẠI HỌC
NGÀNH ĐÀO TẠO: TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG
CHUYÊN NGÀNH: NGÂN HÀNG
ĐỀ CƯƠNG CHI TIẾT HỌC PHẦN
1. Tên học phần: NGHIỆP VỤ NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI I
COMMERCIAL BANKING OPERATIONS I

2. Mã học phần:
3. Số tín chỉ: 02
4. Trình độ: cho sinh viên năm thứ 3 chuyên ngành Ngân hàng.
5. Phân bổ thời gian: giờ tín chỉ đối với các hoạt động
+ Lên lớp: 30 tiết
+ Thực tập:
+ Tự học, tự nghiên cứu: Tùy theo thời gian của sinh viên, tối thiểu phải gấp 2-3 lần
thời gian học trên lớp.
+…
6. Điều kiện tiên quyết (các môn học phải học trước): Nhập môn lý thuyết tài chính
tiền tệ, Toán tài chính, Tài chính doanh nghiệp, Kế toán tài chính, Thanh toán quốc tế.
7. Mục tiêu của học phần:
Nghiệp vụ NHTM I là môn học bắt buộc thuộc kiến thức ngành của chuyên ngành
Tài chính, Ngân hàng đồng thời là môn tự chọn của một số chuyên ngành khác thuộc
trường Đại học Kinh tế TP.HCM. Mục tiêu của môn học này trang bị cho sinh viên kiến
thức về cơ bản về tổ chức hoạt động kinh doanh của NHTM, các hình thức huy động

vốn và các hình thức cho vay của NHTM. Những kiến thức này sẽ là nền tảng để sinh
viên tiếp cận môn NVNHTM II.
Ngoài kiến thức đạt được môn học Nghiệp vụ NHTM còn rẻn luyện kỹ năng về
thuyết trình, phân tích tình huống, khả năng ứng xử và ra quyết định các tình huống
trong công việc, khả năng ứng dụng máy tính thuần thục để có thể dễ dàng tiếp cận
công việc tác nghiệp tại Ngân hàng, các công ty chứng khoán, công ty chứng khoán, các
định chế tài chính, các doanh nghiệp.
8. Mô tả vắn tắt nội dung học phần:

1


Chương 1: TỔNG QUAN VỀ NHTM
I. Khái niệm ngân hàng thương mại:
1. Khái niệm.
2. Đặc điểm.
3. Bản chất.
4. Phân loại
II. Chức năng của ngân hàng thương mại:
1. Trung gian tín dụng.
2. Trung gian thanh toán.
3. Tạo bút tệ.
III. Các nghiệp vụ của ngân hàng thương mại:
v Căn cứ vào bảng cân đối kế toán:
1. Nghiệp vụ nguồn vốn:
Ø Vốn tự có.
Ø Vốn huy động.
Ø Vốn vay.
Ø Vốn khác.
2. Nghiệp vụ sử dụng vốn:

Ø Mua sắm tài sản cố định
Ø Thiết lập dự trữ
Ø Cấp tín dụng.
Ø Đầu tư
3. Nghiệp vụ trung gian:
Ø Dịch vụ tài khoản.
Ø Dịch vụ thanh toán.
Ø Kinh doanh ngoại hối.
v Căn cứ vào nhóm sản phẩm cung ứng:
1. Khách hàng doanh nghiệp.
2. Khách hàng cá nhân.
IV. Hệ thống ngân hàng thương mại Việt nam:
1. Lịch sử ngân hàng Việt Nam.
2. Cơ cấu tổ chức và mạng lưới hoạt động.

2


Chương 2: NGHIỆP VỤ HUY ĐỘNG VỐN
I. Những vấn đề liên quan đến huy động vốn:
1. Khái niệm.
2. Đặc điểm.
3. Vai trò
4. Phân loại
II. Các hình thức huy động vốn:
1. Huy động thường xuyên
Ø Tiền gửi không kỳ hạn.
Ø Tiền gửi có kỳ hạn.
Ø Tiền gửi tiết kiệm.
2. Huy động không thường xuyên

Ø Phát hành chứng từ có giá.
III. Các nhân tố ảnh hưởng đến huy động của NHTM.
Chương 3: NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ TÍN DỤNG NGÂN HÀNG
I. Khái niệm – phân loại tín dụng ngân hàng:
1. Khái niệm .
2. Phân loại .
II. Nguyên tắc - điều kiện:
1. Nguyên tắc.
2. Điều kiện.
III. Lãi suất tín dụng:
1. Khái niệm lãi suất.
2. Phân loại lãi suất.
3. Các yếu tố tác động đến lãi suất.
IV. Đảm bảo tín dụng:
1. Khái niệm đảm bảo tín dụng.
2. Ý nghĩa của đảm bảo tín dụng.
3. Các hình thức đảm bảo tín dụng.
V. Quy trình tín dụng.

3


Chương 4: NGHIỆP VỤ CHO VAY
I. Những vấn đề liên quan đến nghiệp vụ cho vay:
1. Khái niệm
2. Nguyên tắc
3. Điều kiện
4. Phương thức cho vay
5. Quy trình cho vay
6. Một số thuật ngữ khác.

II. Cho vay bổ sung vốn lưu động:
1. Khái niệm
2. Vai trò
3. Các hình thức cho vay bổ sung vốn lưu động:
3.1. Cho vay theo hạn mức:
v Điều kiện.
v Đặc điểm.
v Hồ sơ vay
v Cách xác định hạn mức tín dụng
v Giải ngân, thu nợ và thanh lý hợp đồng.
3.2. Cho vay thông thường:
v Điều kiện.
v Đặc điểm.
v Hồ sơ vay
v Cách xác định mức cho vay
v Giải ngân, thu nợ và tất toán nợ vay
III. Cho vay dự án đầu tư:
1. Khái niệm
2. Nguyên tắc
3. Đặc điểm
4. Vai trò
5. Hạn mức tín dụng
6. Thời hạn cho vay

4


7. Giải ngân và thu nợ
8. Hình thức:
-

Cho vay dự án đầu tư

-

Cho vay dự án đầu tư thông qua đồng tài trợ

IV. Cho vay tiêu dùng:
1. Khái niệm
2. Đặc điểm
3. Vai trò
4. Phương thức cho vay
5. Các sản phẩm cho vay tiêu dùng chủ yếu
V. Cho vay thấu chi
1. Khái niệm
2. Đặc điểm.
3. Ý nghĩa.
9. Nhiệm vụ của sinh viên: Tham dự học, thảo luận, kiểm tra theo quy chế học vụ hiện
hành của nhà trường.
- Dự lớp: Tham dự đầy đủ các buổi học trên lớp
- Bài tập: làm đầy đủ bài tập trên lớp, ở nhà …
- Dụng cụ và học liệu:
- Khác: Sinh viên nghiên các tình huống, thảo luận các câu hỏi và thuyết trình các đề tài
theo yêu cầu của giảng viên.
10. Tài liệu học tập:
- Tài liệu bắt buộc: (từ 1 đến 3 tài liệu)
Giáo trình Nghiệp vụ ngân hàng thương mại – Nhà xuất bản kinh tế năm 2012.
- Tài liệu tham khảo:
Nghiệp vụ Ngân hàng thương mại - Nguyễn Đăng Dờn chủ biên, nhà xuất bản Thống
kê năm 2009.

Nghiệp vụ Ngân hàng thương mại - Nguyễn Minh Kiều chủ biên, nhà xuất bản Thống
kê năm 2009.

5


Nghiệp vụ Ngân hàng thương mại - Nguyễn Thị Mùi chủ biên, nhà xuất bản Thống kê
năm 2005
Tiền tệ - ngân hàng và thị trường tài chính - Frederic S.Mishkin, Nhà xuất bản khoa
học và kỹ thuật năm 1993.
Commercial bank Management- Peter S. Rose, 2.000.
Commercial banking _Benton E. Gup, Jame W.Kolari , Jone Wiley & Sons (ASIA)
Pte Ltd Sigapore
Luật tổ chức tín dụng năm 2010, các văn bản pháp lý có liên quan.
Tham khảo thông tin trên các web của Ngân hảng nhà nước, ngân hàng thương mại ….
11. Tiêu chuẩn đánh giá sinh viên:
Nội dung đánh giá
I .Đánh giá quá trình

Tỷ lệ đánh giá
30%

1. Tham dự trên lớp

30%

2. Thảo luận, bài tập trên lớp

10%

3. Bản thu hoạch, tiểu luận

30%

4. Kiểm tra giữa kỳ

30%

II. Thi cuối kỳ

70%

Tổng cộng

100%

12. Thang điểm: theo học chế tín chỉ
13. Nội dung chi tiết học phần:
1.
Ngày
Nội dung giảng dạy
(số tiết) (tên chương, phần, phương
pháp giảng dạy)

Tài liệu
đọc
(chương,
phần)
Chương 1: TỔNG QUAN
Đọc tài liệu

VỀ NHTM
chương 1
I. Khái niệm ngân hàng giáo trình
thương mại
NVNHTM
II. Chức năng của ngân hàng
thương mại
III. Các nghiệp vụ của ngân
hàng thương mại

Chuẩn bị của sinh viên
(bài tập, thuyết trình,
giải quyết tình huống…)

Đáp ứng mục tiêu

Ngày 1
( 4 tiết)

1/ Tham khảo tài liệu;
2/ Tham khảo luật ngân
hàng
3/ Truy cập vào website
của NHNN và các NHTM
để tìm hiểu thông tin về hệ
thống ngân hàng, sản
phẩm dịch vụ ngân hàng.

Hiểu biết thế nào
về tổ chức hoạt

động của NHTM,
chủ yếu là giới
thiệu về hệ thống
NHTM VN

6


IV. Hệ thống ngân hàng
thương mại Việt Nam

Chương 2: NGHIỆP VỤ
HUY ĐỘNG VỐN
Ngày 2 I. Những vấn đề liên quan
(4 tiết) đến huy động vốn
II. Các hình thức huy động
vốn
.

Ngày 3
(4 tiết)
Ngày 4
(4 tiết)

Chương 3: NHỮNG VẤN
ĐỀ CƠ BẢN VỀ TÍN
DỤNG NGÂN HÀNG
I. Khái niệm – phân loại tín
dụng ngân hàng
II. Nguyên tắc - điều kiện

III. Lãi suất tín dụng
IV. Đảm bảo tín dụng
V. Quy trình tín dụng

Chương 4: NGHIỆP VỤ
CHO VAY
Ngày 5 I. Những vấn đề liên quan
(4 tiết) đến nghiệp vụ cho vay

Ngày 6 II. Cho vay bổ sung vốn lưu
(4 tiết) động
Ngày 7 III. Cho vay dự án đầu tư
(4 tiết)
Ngày8 IV. Cho vay tiêu dùng
(2 tiết) V. Cho vay thấu chi

4/ Thảo luận cơ cấu tổ
chức của ngân hàng
thương mại Việt Nam.
5/ Phần quyền kinh doanh
của từng cấp quản lý trong
hoạt động kinh doanh của
NHTM.
Đọc phần
I,II
chương 2
trong giáo
trình
NVNHTM

Đọc
chương 3
trong giáo
trình
NVNHTM

Đọc
chương 4
trong giáo
trình
NVNHTM

1/ Tham khảo trước giáo
trình;
2/ Tham khảo VB pháp lý
về huy động vốn;
3/ Thảo luận các nhân tố
ảnh hưởng đến khả năng
huy động vốn của ngân
hàng;
4/ Thảo luận các giải pháp
gia tăng huy động vốn;
5/ Bài tập ứng dụng trên
lớp cho từng sản phẩm;
6/ Bài tập về nhà.
1/ Ôn tập lại kiến thức cơ
sở về tín dụng ngân hàng;
2/ Tham khảo Luật
TCTD, các văn bản pháp
lý liên quan đến cấp tín

dụng của NHTM Việt
Nam, quy trình cho vay
của một số NHTM;
3/ Thảo luận các nhân tố
ảnh hưởng đến lãi suất cấp
tín dụng của NHTM, đảm
bảo tín dụng.

Hiểu được các sản
phẩm huy động
vốn.
So sánh các loại
sản phẩm huy động
vốn hiện nay tại
các NHTM.
Đạt kỹ năng thuyết
trình, giải quyết
tình huống, làm
việc nhóm, khả
năng tự nghiên cứu

Nghiên
cứu các
nội dung cơ bản về
cấp tín dụng, quy
trình tín dụng, đảm
bảo tín dụng trong
điều kiện pháp lý
tại Việt Nam.
Đạt kỹ năng thuyết

trình, giải quyết
tình huống, làm
việc nhóm, khả
năng tự nghiên cứu
1/ Tham khảo trước giáo Nắm bắt được các
sản phẩm cho vay,
trình;
so sánh điểm giống
2/ Tham khảo văn bản nhau và khác nhau
giữa các sản phẩm
pháp lý về tín dụng
này.
3/ Thảo luận các sản Ứng dụng vào các
bài tập cụ thể
phẩm cho vay của NHTM.
4/ Bài tập ứng dụng trên Đạt kỹ năng thuyết
trình, giải quyết
lớp cho từng sản phẩm;
tình huống, làm
4/ Bài tập về nhà.
việc nhóm, khả
năng tự nghiên cứu
5/ So sánh các sản phẩm
cho vay đối với KH doanh
nghiệp, khách hàng cá
nhân..

7

TC: 30 tiết

(Lưu ý: Việc phân bổ số tiết của mỗi chương giảng viên có thể điều chỉnh phù hợp với
trình độ của sinh viên và số tiết học mỗi buổi.)
TP.HCM, ngày 20 tháng 4 năm 2012
PHÊ DUYỆT CỦA KHOA

PGS.TS. Trần Huy Hoàng

Người biên soạn

PGS.TS. Trầm Thị Xuân Hương

8