Đề xuất giải pháp thiết kế nâng cấp, tu bổ hệ thống đê biển huyện hậu lộc thanh hóa ứng phó hiệu quả với biến đổi khí hậu và nâng biển dâng

i

M CL C
M
U
1
1. Tính c p thi t c a đ tài
1
2. M c tiêu nghiên c u
2
3. Ph ng pháp nghiên c u
2
4. Ph m vi và đ i t ng nghiên c u
3
CH
NG 1. T NG QUAN V
TÀI NGHIÊN C U
4
1.1 T NG QUAN CHUNG V NGHIÊN C U Ê, KÈ BI N
4
1.1.1 T ng quan chung v đê, kè bi n
4
1.1.2 Tình hình nghiên c u đê, kè bi n Vi t Nam và Th gi i
5
1.2 I U KI N T NHIÊN, KTXH KHU V C NGHIÊN C U
10
1.2.1 i u ki n t nhiên
10
1.2.2 i u ki n kinh t , xã h i
15
1.3 ÁNH GIÁ S B V QUY HO CH H TH NG H T NG VEN BI N

C A T NH THANH HÓA
17
1.3.1 Hi n tr ng h th ng h t ng ven bi n c a t nh Thanh Hóa
17
1.3.2 Quy ho ch h th ng h t ng ven bi n t nh Thanh Hóa
19
1.4 K T LU N CH
NG 1
21
CH
NG 2. ÁNH GIÁ HI N TR NG, TÁC
NG C A BI N
I KHÍ
H U
N H TH NG Ê BI N, NH H
NG NÂNG C P Ê BI N
THANH HÓA
22
2.1 RÀ SOÁT, ÁNH GIÁ HI N TR NG H TH NG Ê BI N THANH
HÓA
22
2.1.1 Rà soát hi n tr ng
22
2.1.2 ánh giá chung v hi n tr ng đê bi n t nh Thanh Hóa
35
2.2 ÁNH GIÁ TÁC
NG C A BI N
I KHÍ H U
N H TH NG Ê
BI N THANH HÓA

35
2.2.1 Các tác đ ng hi n h u
35
2.2.2 K ch b n bi n đ i khí h u khu v c ven bi n t nh Thanh Hóa
37
2.2.3 D báo tác đ ng c a bi n đ i khí h u
38
2.3 NH H
NG TU B , NÂNG C P CÁC TUY N Ê BI N
40
2.3.1 ê bi n huy n Nga S n
40
2.3.2 ê bi n huy n H u L c
41
2.3.3 ê bi n huy n Ho ng Hóa
41
2.3.4 ê bi n th xã S m S n
42


ii

2.3.5 ê bi n huy n Qu ng X ng
43
2.3.6 ê bi n huy n T nh Gia
44
2.4 K T LU N CH
NG 2
44
CH

NG 3. XÁC NH O N Ê BI N C N NÂNG C P VÀ L A CH N
M T C T Ê BI N H P LÝ CHO TUY N Ê BI N H U L C
46
3.1 XÁC NH O N Ê BI N H U L C C N NÂNG C P
46
3.1.1 nh h ng quy ho ch chi ti t ven bi n H u L c
46
3.1.2 Di n bi n b i xói ven bi n H u L c
46
3.1.3 Ph ng án nâng c p tuy n đê bi n H u L c
49
3.2
XU T M T C T Ê BI N H U L C H P LÝ
58
3.2.1
xu t các d ng m t c t đê bi n đi n hình
58
3.2.2 L a ch n m t c t đê bi n H u L c h p lý
63
3.3 XÁC NH M T C T Ê BI N I N HÌNH
65
3.3.1 M t c t đê, kè bi n phù h p
66
3.3.2 Các thông s tính toán
66
3.3.3 Xác đ nh các thông s k thu t
73
3.4 K T LU N CH
NG 3
88

CH
NG 4. TÍNH TOÁN N NH CHO O N Ê BI N QUY HO CH 89
4.1 TÍNH TOÁN N NH MÁI
89
4.1.1 Gi i thi u ph n m m GEO-SLOPE
89
4.1.2 Các thông s tính toán
91
4.1.3 K t qu tính toán
92
4.2 TÍNH TOÁN TH M QUA THÂN VÀ N N Ê
93
4.2.1 M c n c tính toán
93
4.2.2 Ph ng pháp tính
93
4.2.3 K t qu tính toán
93
4.3 K T LU N CH
NG 4
95
K T LU N VÀ KI N NGH
96
1. Nh ng k t qu đ t đ c
96
2. Nh ng v n đ t n t i
97
3. Ki n ngh
97
TÀI LI U THAM KH O

98
PH L C
100


iii

DANH M C B NG
B ng 1.1 M t s ch tiêu kinh t c a vùng ven bi n giai đo n 2006 - 2010

15

B ng 1.2 Dân s và lao đ ng trong vùng ven bi n Thanh Hóa

16

B ng 3.1 Tiêu chu n an toàn

67

B ng 3.2 Tiêu chí phân c p đê

67

B ng 3.3 K t qu tính sóng ph c v đê bi n

70

B ng 3.4 Chi u r ng đ nh đê theo c p công trình

77

B ng 3.5 Tr ng l

87

ng n đ nh viên đá theo Vmax

B ng P1. Ch tiêu c lý c a L p 1

101

B ng P2. Ch tiêu c lý c a L p 2

102

B ng P3. Các ch tiêu c lý c a v t li u cát đ p

103

B ng P4. Các ch tiêu c lý c a v t li u đ t đ p là đ t đ i

104

B ng P5. S li u m t c t bãi ban đ u

105


iv

DANH M C CÁC HÌNH
Hình 2.1 ê PAM 4617 xã Ho ng Ph b bão s 7/2005 tàn phá
Hình 2.2 ê t L ch B ng đo n Xuân Lâm-Trúc Lâm xây d ng n m 2006
Hình 2.3 ê c a sông B ng xã H i Bình-T nh Gia ch a đ c nâng c p
Hình 3.1 B n đ bi n đ ng b i t xói l c a sông Ninh C - C a áy giai
đo n 1989 - 2008
Hình 3.2 B n đ xác đ nh tuy n đê bi n huy n H u L c
Hình 3.3 B n đ xác đ nh đo n đê bi n c n nâng c p, tu b
Hình 3.4 Mô hình đê mái nghiêng
Hình 3.5 Mô hình đê 2 tuy n
Hình 3.6 Mô hình tiêu n c đ nh đê
Hình 3.7 T ng ch n sóng phía bi n k t h p kênh thu và tiêu n c m t đê
Hình 3.8 M i h t sóng c a t ng đ nh trên đê
Hình 3.9 ê ki u t ng đ ng
Hình 3.10 Mô hình đê mái nghiêng
Hình 3.11 M t c t ngang đê đo n t K6+808 - K7+600
Hình 3.12
ng t n su t m c n c t ng h p t i đi m MC17
Hình 3.13 Nh p d li u tính truy n sóng
Hình 3.14 Phân b chi u cao sóng ngang b
Hình 3.15 Xác đ nh chi u cao sóng tr c chân công trình
Hình 3.16 Tính toán sóng leo - sóng tràn trên mái đê
Hình 3.17 M t s ki u c u ki n bê tông l p ghép có liên k t t chèn
Hình 3.18 M t s ki u c c bê tông l p ghép đ c l p
Hình 3.19 C u ki n bê tông STONEBLOCK
Hình 3.20 Tính toán chi u dày l p ph mái
Hình 3.21 Kích th c c u ki n BT đúc s n ng v i chi u dày D=62cm
Hình 3.22 Kích th c c u ki n bê tông STONEBLOCK
Hình 3.23 K t c u chân kè b o v mái phía bi n

Hình 4.1 Kh i tr t cung tròn
Hình 4.2 S đ ph ng pháp phân m nh tính tr t cung tròn
Hình 4.3 Tính toán n đ nh tr t mái phía bi n
Hình 4.4 Tính toán n đ nh tr t mái phía đ ng
Hình 4.5 Phân b c t n c th m
Hình 4.6 Phân b gradien th m
Hình 4.7 Gradien th m chân mái phía đ ng

28
32
33
49
51
52
59
60
61
61
63
63
64
66
69
71
72
72
75
79
79
79

81
82
83
85
90
90
92
93
94
94
94


1

M

U

1. Tính c p thi t c a đ tài
H th ng đê bi n là h t ng c s quan tr ng đ i v i s phát tri n kinh t xã
h i, qu c phòng an ninh vùng đ ng b ng ven bi n c a các đ a ph
c n

c nói chung. Trong nh ng n m g n đây, do nh h

các t nh, thành ph ven bi n th

ng nói riêng và

ng c a bi n đ i khí h u

ng xuyên ph i đón nh n t sáu đ n tám c n bão

m i n m v i di n bi n ngày càng ph c t p, c ng v i tình tr ng n

c bi n dâng gây

ng p úng nhi u khu dân c , đe d a tr c ti p tính m ng, tài s n c a nhân dân và c a
Nhà n

c.
Vùng ven bi n Thanh Hóa n m

khu v c ven bi n V nh B c B [10], [6],

bao g m 6 huy n, th xã giáp bi n: Nga S n, H u L c, Ho ng Hóa, Qu ng X
T nh Gia và th xã S m S n. Vùng có đ

ng,

ng b bi n dài 102 km v i vùng bi n r ng

kho ng 1,7 v n km2, trong vùng bi n có đ o Hòn N và qu n đ o Hòn Mê. Vùng
ven bi n Thanh Hóa có v trí quan tr ng và là hành lang l u thông đ i ngo i k t n i
Thanh Hóa và các vùng đ ng b ng, vùng mi n Tây c a t nh thông qua c ng bi n
v i các khu v c trong n
Chi n l

c và qu c t . Th c hi n ch tr

ng h

ng ra bi n c a

c bi n Vi t Nam đ n n m 2020, vùng ven bi n là đ a bàn phát tri n kinh

t ven bi n và bi n đ o, vành đai kinh t ven bi n đóng vai trò đ a bàn đ ng l c lôi
kéo, thúc đ y phát tri n kinh t - xã h i c a Thanh Hóa trong nh ng th p k đ u c a
th k 21. Huy n H u L c là m t đ a ph

ng có nhi u l i th phát tri n kinh t bi n

và đã đóng góp l n vào phát tri n kinh t bi n c a t nh Thanh Hóa. Là m t huy n
ven bi n, H u L c th

ng xuyên ch u nh h

ng c a thiên tai bão l , h n hán và

xâm nh p m n. H ng n m vào mùa khô, l u l

ng n

l

ng h n hán, xâm nh p m n trên đ a

ng m a ít cùng v i tri u c

ng thì hi n t

c t th

ng ngu n s t gi m,

bàn ven bi n c a t nh Thanh Hóa nói chung và khu v c ven bi n c a huy n H u
L c nói riêng di n ra gay g t, làm cho nhi u di n tích s n xu t đ t nông nghi p m t
tr ng và nh h

ng nghiêm tr ng đ n ngu n n

c ph c v sinh ho t.


2

ch đ ng ng n m n, gi ng t, đ i phó v i thiên tai ngày càng nghiêm
tr ng, t nhi u n m nay t nh Thanh Hóa đã có nhi u gi i pháp thi t th c nh m t ng
b

c nâng c p, tu b h th ng đê bi n c a t nh. Tuy nhiên do h n ch v kinh phí

nên vi c đ u t xây d ng h th ng đê còn mang tính đ i phó, ch p vá và thi u đ ng
b . Trong b i c nh bi n đ i khí h u, các hi n t

ng th i ti t c c đoan, đ c bi t là

tác đ ng c a bão và áp th p nhi t đ i ngày càng tr nên ác li t và d th

ng, nên vai

trò c a h th ng đê bi n c n đ

ng và hi u

c xem xét và nghiên c u m t cách k l

qu . Vì v y vi c rà soát đánh giá hi n tr ng h th ng đê bi n huy n H u L c –
Thanh Hóa và nghiên c u l a ch n tuy n đê bi n, m t c t đê bi n h p lý đ m b o
phát tri n kinh t xã h i và ng phó hi u qu v i tác đ ng c a bi n đ i khí h u toàn
c u là r t c p bách, thi t th c. Do đó đ tài “

xu t gi i pháp thi t k nâng c p, tu

b h th ng đê bi n huy n H u L c - Thanh Hóa ng phó hi u qu v i bi n đ i khí
h u và n

c bi n dâng” là r t c p thi t cho giai đo n hi n nay c ng nh cho s phát

tri n lâu dài c a khu v c ven bi n c a t nh Thanh Hóa trong t

ng lai.

2. M c tiêu nghiên c u
- Rà soát đánh giá hi n tr ng h th ng đê bi n c a t nh Thanh Hóa.
-

ánh giá tác đ ng c a bi n đ i khí h u đ n h th ng đê bi n c a t nh

Thanh Hóa.
- Tính toán Quy ho ch tuy n đê bi n huy n H u L c, t nh Thanh Hóa ng
phó hi u qu v i tác đ ng c a bi n đ i khí h u và n
3. Ph

c bi n dâng.

ng pháp nghiên c u

- K th a, áp d ng có ch n l c s n ph m khoa h c và công ngh hi n có trên
th gi i và trong n

c. K th a các nghiên c u khoa h c, các d án liên quan đ n

khu v c nghiên c u.
- Ph

ng pháp đi u tra, phân tích, đánh giá xác đ nh nguyên nhân.

- Ph

ng pháp phân tích th ng kê.

- Ph

ng pháp k th a các tài li u đã xu t b n.

- Ph

ng pháp s d ng ý ki n chuyên gia.

3

4. Ph m vi và đ i t
-

it

ng nghiên c u

ng nghiên c u: Tuy n và m t c t đê bi n h p lý nh t đ đ m b o đê

bi n n đ nh nh t d

i tác d ng c a sóng leo và c a bão l .

- Ph m vi nghiên c u: H th ng đê bi n d c ven bi n t nh Thanh Hóa.


4

CH

NG 1. T NG QUAN V

TÀI NGHIÊN C U

1.1 T NG QUAN CHUNG V NGHIÊN C U Ê, KÈ BI N
1.1.1 T ng quan chung v đê, kè bi n

1.1.1.1 Nhi m v và ch c n ng c a đê, kè bi n
ê bi n là lo i công trình ch ng ng p do thu tri u và n

c dâng đ i v i khu

dân c , khu kinh t và vùng khai hoang l n bi n. Kè bi n là lo i công trình gia c
b tr c ti p ch ng s phá ho i tr c ti p c a hai y u t chính là tác d ng c a sóng
gió và tác d ng c a dòng ven b . Dòng này có th mang bùn cát b i đ p cho b hay
làm xói chân mái d c d n đ n làm s t l b .
c đi m c a đê bi n Vi t Nam [4]

1.1.1.2
ê bi n đ

c thi t k nh công trình bán v nh c u: Tr

l , b i t đang di n ra trên h u h t đ

ng b bi n n

c tình tr ng xói

c ta v i c

ng đ và t c đ

khác nhau. Và đ đ m b o hi u qu c a các tuy n đê bi n trong đi u ki n kinh t xã
h ic an

c ta hi n nay thì đê bi n đ

theo tuy n đ

c tính toán tr

c xây d ng nh công trình bán v nh c u

c c n c theo d báo bi n đ i c a đ

ng b đ đê có

th phát huy hi u qu cao nh t trong m t chu k nh t đ nh. Theo quan đi m này, đê
bi n đ

c phân làm 3 c p: đê v nh c u, đê bán v nh c u và đê t m. Tr m t vài

đo n đê bi n đ

c x p vào lo i công trình v nh c u, đê bi n n

c ta đ

c coi nh

công trình bán v nh c u.
ê bi n có th ph i đ cho tràn n

c: V i đi u ki n t nhiên kh c nghi t,

đi u ki n kinh t ch a cho phép và đ c bi t trong b i c nh bi n đ i khí h u toàn c u

thì đê bi n Vi t Nam hi n nay và trong nh ng n m t i nhi u khi ph i đ cho tràn
n

c. Tuy nhiên, do đê bi n là công trình đ t, đ

y u, b r i trên n n đ t y u nên khi n
nh , có tr

c tràn qua đã gây ra nh ng h h ng không

ng h p đ t c tuy n đê. V n đ đ t ra là c n nghiên c u k t c u đê bi n

phù h p đ có th v n t n d ng đ
trong tr

c xây d ng b ng v t li u m m

c đ t t i ch đ xây d ng đê bi n. Ngoài ra

ng h p c n thi t v n có th cho n
ê bi n là công trình có kh i l

c ch y tràn qua đê mà đê v n n đ nh.

ng đào đ p r t l n:

ê bi n n

c ta có

chi u dài r t l n (t i 2.700Km), có nh ng n i đ p đ n 2, 3 tuy n đê, đ i đa s đ u


5

đ

c xây d ng trên n n đ t y u vì th m t c t đê bi n c ng khá l n, th

ng thì đê

bi n hi n nay có đ d c mái phía bi n m = 3 ÷ 4,5; mái phía đ ng m = 2,5 ÷ 4, do
v y kh i l

ng đ t s d ng đ đ p đê là r t l n, không kinh t đ v n chuy n đ t

đ p đê t n i khác đ n vì g p nhi u b t l i nh c ly v n chuy n xa, đ

ng xá khó

kh n, kinh phí l n. Vì v y, dùng đ t t i ch đ đ p đê bi n là s l a ch n h p lý và
đúng đ n.
c đi m đ a ch t n n đê và đ t đ p đê bi n: Theo các k t qu kh o sát,
nghiên c u thì tuy n đê bi n n
đê c ng là lo i đ t có
đ

c ta n m trên các d ng n n đ t m m y u.

tđ p

n n đê g m á sét, á cát, bùn sét, bùn á sét, bùn á cát v i

ng kính h t thay đ i trong kho ng t 0,005 ÷ 0,5mm, góc ma sát trong

= 3044’

÷ 28030’, l c dính c = 0,028 ÷ 0,195 Kg/cm2. V n đ đ t ra khi c i t o, nâng c p,
xây m i h th ng đê bi n n

c ta là ph i nghiên c u m t công ngh m i có th t n

d ng đ t t i ch đ đ p đê mà đê v n làm vi c n đ nh.
1.1.2 Tình hình nghiên c u đê, kè bi n

Vi t Nam và Th gi i

ê bi n và các h ng m c công trình ph tr khác hình thành nên m t h
th ng công trình phòng ch ng, b o v vùng n i đ a kh i b l l t và thiên tai khác t
phía bi n. Vì tính ch t quan tr ng c a nó mà công tác nghiên c u thi t k , xây d ng
đê bi n

trên th gi i, đ c bi t là

các qu c gia có bi n, đã có m t l ch s phát

tri n r t lâu đ i. Tuy nhiên, tùy thu c vào các đi u ki n t nhiên và trình đ phát
tri n c a m i qu c gia mà các h th ng đê bi n đã đ

c phát tri n

nh ng m c đ

khác nhau.
1.1.2.1 Tình hình nghiên c u đê, kè bi n trên th gi i
các n
đ

c Châu Âu phát tri n nh Hà Lan,

c xây d ng r t kiên c nh m ch ng đ

c l bi n (tri u c

dâng) v i t n su t hi m. Kho ng vài th p niên tr
truy n th ng

các n

c,

an M ch,... đê bi n đã
ng k t h p v i n

c

c đây quan đi m thi t k đê bi n

c Châu Âu là h n ch t i đa sóng tràn qua do v y cao trình

đ nh đê r t cao, m t c t ngang đê đi n hình r t r ng, mái tho i, có c mái ngoài và
trong k t h p làm đ

ng giao thông dân sinh và b o d

ng c u h đê.


6

nh ng n m g n đây, trong b i c nh bi n đ i khí h u và n
hi n nay t duy và ph

ng pháp lu n thi t k đê bi n

các n

c bi n dâng

c phát tri n đang có

s bi n chuy n rõ r t. Gi i pháp k t c u, ch c n ng và đi u ki n làm vi c c a đê
bi n đ

c đ a ra xem xét m t cách ch nh th h n theo quan đi m h th ng, l i d ng

t ng h p, b n v ng và hài hòa v i môi tr

ng. An toàn c a đê bi n đã đ

xét trong m t h th ng ch nh th , trong đó n i b t lên hai nhân t
y u: (i) B n thân c u t o hình h c và k t c u c a đê và (ii)
t

nh h

c xem
ng ch

i u ki n làm vi c và

ng tác gi a t i tr ng v i công trình. Các n l c nh m nâng cao m c đ an toàn

c a đê bi n đ u t p trung vào c i thi n hai nhân t này.
- V c u t o hình h c và k t c u đê: Qua th c ti n thiên tai bão l
n

c, đa s đê bi n không ph i b v do cao trình đ nh quá th p (n
ê có th v tr

c khi m c n

nhi u

c tràn qua đê).

c l dâng cao t i đ nh do mái kè phía bi n không đ

kiên c đ ch u áp l c sóng và ph bi n h n c là đ nh đê và mái phía trong b h
h ng n ng n do không ch u đ

cm tl

ng sóng tràn đáng k qua đê trong bão.

Nh v y, thay vì xây d ng ho c nâng c p đê lên r t cao đ ch ng sóng tràn qua
nh ng v n có th b v d n t i thi t h i khôn l
ch u đ

ng thì đê c ng có th xây d ng đ

c sóng tràn qua đê, nh ng không th b v . T t nhiên khi ch p nh n sóng

tràn qua đê c ng có ngh a là ch p nh n m t s thi t h i nh t đ nh
đ

c đê b o v , tuy nhiên so v i tr

là không đáng k .
đ

vùng phía sau

ng h p v đê thì thi t h i trong tr

ng h p này

c bi t là n u nh m t kho ng không gian nh t đ nh phía sau đê

c quy ho ch thành vùng đ m đa ch c n ng thích nghi v i đi u ki n b ng p

m t m c đ và t n su t nh t đ nh. B i v y đê ch u sóng tràn hay đê không th phá
h y đã giành đ

c m t m i quan tâm đ c bi t và đã đ

quan đi m thi t k đê bi n hi n nay
đê có th ch u đ

Châu Âu.

c sóng tràn thì đ nh và mái phía trong đê c n đ

v ch ng xói đ t t. Gia c ch ng xói mái đê theo ph
lát ho c c u ki n bê tông đ
môi tr

c đ a vào áp d ng trong
cb o

ng pháp truy n th ng v i đá

c đánh giá là không b n v ng và không thân thi n v i

ng. Vì v y các gi i pháp xanh, b n v ng và thân thi n h n v i môi tr

đã và đang đ

c khám phá và đê bi n v i mái trong tr ng c đã đ

ng

c đánh giá là


7

m t trong nh ng gi i pháp có tính kh thi và b n v ng nh t cho đê ch u sóng tràn.
Quan đi m xây d ng đê mái c ch u sóng tràn k t h p v i vi c tr ng r ng ng p
m n phía bi n, và quy ho ch t t không gian đê và vùng đ m sau đê, công trình đê s
tr nên r t thân thi n v i môi tr

ng sinh thái, lý t

ng cho m c đích l i d ng t ng

h p vùng b o v ven bi n. Bên c nh các gi i pháp v m t k t c u ch ng sóng tràn
thì c u t o hình d ng m t c t ngang đê đóng vai trò quan tr ng đ i v i đê an toàn
cao trong vi c đ m b o n đ nh đê, t ng c
(sóng tràn, n

ng kh n ng ch ng xói do dòng ch y

c tràn), và đ c bi t là ki n t o không gian cho các m c đích l i d ng

t ng h p c a đê và vùng đ m phía sau đê [12].
Song song v i gia c ch ng sóng tràn cho mái đê phía trong thì các gi i pháp
cho mái kè phía bi n c ng r t quan tr ng. Hàng lo t các d ng k t c u mái kè phía
bi n có kh n ng n đ nh trong đi u ki n sóng l n nh ng thân thi n v i môi tr
sinh thái đã đ

c nghiên c u áp d ng. Xu th chung hi n nay các d ng c u ki n

kh i ph không liên k t có d ng hình c t tr đang đ
kè.

ng

u đi m n i b t đã đ

c áp d ng r ng rãi cho mái

c ch ng minh c a d ng c u ki n này là có hi u qu kinh

t k thu t cao h n so v i các d ng k t c u truy n th ng khác nh liên k t m ng
ho c t m m ng th hi n qua các m t nh m c đ
đ ng v i bi n d ng n n, d thi công và b o d
môi tr

n đ nh cao, tính n ng b o v linh
ng, và kh n ng thân thi n t t v i

ng.
- V n đ th hai là v đi u ki n làm vi c và t

trình.

ng tác gi a t i tr ng v i công

ây chính là nh ng gi i pháp nh m gi m thi u các tác đ ng c a t i tr ng lên

công trình, đ c bi t là c a sóng. Có th phân chia các gi i pháp này thành hai nhóm
chính: (i) Tôn t o và gi bãi/th m tr
sóng ho c c i thi n đi u ki n t

c đê; (ii) Gi i pháp công trình nh m gi m

ng tác sóng và công trình. Nhóm gi i pháp th

nh t, ch y u t p trung vào gi m thi u các tác đ ng c a sóng trong đi u ki n bình
th

ng, có th là các gi i pháp m m thân thi n v i môi tr

ng nh nuôi d

ng bãi

(ch ng xói gi bãi đê, chân đê), tr ng r ng ng p m n (gi m sóng t ng b i l ng),
ho c gi i pháp c ng nh áp d ng h th ng kè m hàn, ho c đê ch n sóng xa b đ
gi bãi. Tuy v y các gi i pháp này không th áp d ng r ng rãi mà còn ph thu c


8

đi u ki n c th
đ

t ng vùng.

nhóm gi i pháp th hai, các bi n pháp công trình

c áp d ng v i m c đích gi m sóng trong bão t xa ho c c n sóng bão trên b

nh m thay đ i tính ch t t

ng tác gi a sóng v i công trình theo h

ng gi m tác

đ ng b t l i lên công trình nh m c i thi n đi u ki n làm vi c, nâng cao m c đ an
toàn c a đê bi n.
Nh v y có th th y r ng trong nh ng n m g n đây ph

ng pháp lu n thi t

k và xây d ng đê bi n trên th gi i đã có nhi u chuy n bi n rõ r t.
đ

ê bi n đang

c xây d ng theo xu th ch ng đ v i t i tr ng m t cách m m d o và linh đ ng

h n, do đó đem l i s an toàn, b n v ng và thân thi n h n v i môi tr

ng, và đ c

bi t là có th l i d ng t ng h p.
1.1.2.2 Tình hình nghiên c u đê bi n

Vi t Nam[4]

Vi t Nam là m t qu c gia n m trong khu v c
D

ng v i đ

ng b bi n dài, t l gi a đ

r t l n. Do v y h th ng đê bi n c a n

bão tây b c Thái Bình

ng b bi n so v i di n tích l c đ a là

c ta c ng đã đ

c hình thành t r t s m, là

minh ch ng cho quá trình ch ng ch i v i thiên nhiên không ng ng c a ng
Nam. H th ng đê bi n đã đ

c xây d ng, b i trúc và phát tri n qua nhi u th h

v i v t li u ch y u là đ t và đá l y t i ch do ng
ph

i Vi t

i đ a ph

ng t đ p b ng

ng pháp th công.
c s quan tâm c a nhà n

c h th ng đê bi n n

c ta đã đ

cđ ut

khôi ph c và nâng c p nhi u l n thông qua các d án PAM 4617, OXFAM, EC,
CARE, ADB và các ch

ng trình đê bi n qu c gia, tuy nhiên các tuy n đê bi n nhìn

chung v n còn th p và nh .
ch y u
đ

ê bi n mi n b c thu c lo i l n nh t c n

các t nh H i Phòng, Thái Bình và Nam

nh. M t s tuy n đê bi n đã

c nâng c p hi n nay có cao trình đ nh ph bi n

đ nh). M t đê đ

c t p trung

m c + 5,5m (k c t

ng

c bê tông hóa m t ph n, nh ng ch y u v n là đê đ t, sình l y

trong mùa m a bão và d b xói m t.
M c d u có l ch s lâu đ i v xây d ng đê bi n nh ng ph
c s khoa h c cho thi t k đê bi n

n

ng pháp lu n và

c ta còn l c h u, ch a b t k p v i nh ng

ti n b khoa h c k thu t trên th gi i. Bên c nh đó ph

ng pháp và công ngh thi


9

công đê bi n còn ch m ti n b , ít c gi i hóa. G n đây trong khuôn kh các đ tài
thu c “Ch

ng trình khoa h c công ngh ph c v xây d ng đê bi n và công trình

th y l i vùng c a sông ven bi n” (Giai đo n I t Qu ng Ninh đ n Qu ng Nam) th c
hi n n m 2008 - 2009, các ti n b m i trong k thu t thi t k và xây d ng đê bi n
trên th gi i đã đ

c nghiên c u áp d ng v i đi u ki n c th c a n

đ c bi t là khái ni m sóng tràn l n đ u tiên đ

c ta. Trong đó

c xem xét là m t t i tr ng quan

tr ng nh t trong tính toán thi t k đê bi n và đã đ

c đ a vào H

ng d n thi t k

đê bi n m i thay cho tiêu chu n ngành 14TCN-130-2002. Trong ph m vi đ tài
nhánh “Nghiên c u, đ xu t m t c t ngang đê bi n h p lý v i t ng lo i đê và phù
h p v i đi u ki n t ng vùng t Qu ng Ninh đ n Qu ng Nam”, các thí nghi m sóng
tràn qua đê bi n trên mô hình v t lý máng sóng
ch ng t vi c áp d ng các ph

ng

i h c Th y L i đã

ng pháp tính toán sóng tràn tiên ti n đang đ

d ng ph bi n hi n nay trên th gi i cho đi u ki n
h p.

Tr

tài này c ng đã đ xu t đ

c ph

c áp

Vi t Nam là hoàn toàn phù

ng pháp tính toán thi t k cùng v i các

d ng m t c t đê bi n đi n hình phù h p cho t ng vùng đ a ph

ng trong khu v c

nghiên c u.
Bên c nh đó,
đ

Tr

ng

i h c Th y L i, l n đ u tiên m t máy x sóng đã

c ch t o t i Vi t Nam v i m c tiêu th nghi m đánh giá kh n ng ch u sóng

tràn c a đê bi n n

c ta. Trong th i gian qua, khoa K thu t bi n đã th c hi n

nhi u thí nghi m ki m tra đ b n c a mái đê bi n t i các t nh H i Phòng, Thái Bình
và Nam

nh. Thí nghi m đã th nghi m

m t s d ng m t c t ngang đê bi n đi n

hình, đ c bi t là v i đê bi n có mái trong tr ng c . K t qu thí nghi m cho th y m t
s lo i c b n đ a m c trên đê bi n

n

c ta (Nam

nh) m c dù không đ

c nuôi

tr ng ch m sóc nh ng v n có s c kháng ch ng xói đ n ng c nhiên. S c kháng này
t

ng đ

nghi m

ng v i mái đê phía đ ng lát bê tông k t h p tr ng c Vetiver đã thí
H i Phòng. T

ng t nh các k t qu thí nghi m hi n tr

v trí xung y u nh t v n là
mái d c sang ph

ng

Hà Lan,

chân đê phía đ ng n i có s chuy n ti p đ a hình t

ng ngang. G n đây vi c nghiên c u áp d ng m t s công ngh

v t li u m i nh Consolid, k t c u neo đ a k thu t,… nh m gia t ng n đ nh c a đê


10

bi n hi n có c ng đã đ
n

cđ c pđ n

m t s đ tài nghiên c u c p b và nhà

c. M c dù v y khái ni m đê an toàn cao thân thi n v i môi tr

m im

n

c ta và ch a có công trình nghiên c u áp d ng.

Trong khuôn kh lu n v n, tác gi đ xu t h
tuy n đê bi n huy n H u L c - Thanh Hóa theo h
môi tr

ng v n còn khá

ng gi i quy t nâng c p, tu b
ng an toàn cao và thân thi n v i

ng th hi n qua vi c l a ch n thi t k tiêu chu n sóng tràn và gia c mái đê

phía bi n k t h p v i gi i pháp m m là tr ng r ng ng p m n.
1.2 I U KI N T

NHIÊN, KTXH KHU V C NGHIÊN C U

1.2.1 i u ki n t nhiên
1.2.1.1 V trí đ a lý[9]
Thanh Hoá n m

c c B c Mi n Trung, cách Th đô Hà N i 150 km v phía

Nam, cách Thành ph H Chí Minh 1.560km. Thanh Hóa có t a đ đ a lý t 19018’

- 20040’ v đ B c, 104022’ - 106005’ kinh đ
Vùng ven bi n Thanh Hóa n m

ông.

khu v c ven bi n V nh B c B . Vùng bao

g m 6 huy n, th xã giáp bi n: Nga S n, H u L c, Ho ng Hóa, Qu ng X

ng, T nh

Gia và th xã S m S n v i t ng s 174 xã, 6 th tr n và 3 ph

ng; di n tích t nhiên

là 1.230,6 km2 chi m 11,1% di n tích toàn t nh. Vùng có đ

ng b bi n dài 102 km

v i di n tích vùng lãnh h i r ng kho ng 1,7 v n km2. Và 2 hòn đ o là hòn N và
hòn Mê.
- Phía B c giáp v i huy n Yên Mô và Kim S n t nh Ninh Bình.
- Phía Tây giáp v i các huy n, th xã, thành ph : B m S n, Hà Trung, Yên
nh, Thi u Hóa, thành ph Thanh Hóa, huy n

ông S n, Nông C ng, Nh Thanh

thu c t nh Thanh Hóa.
- Phía Nam giáp v i huy n Qu nh L u t nh Ngh An.
- Phía

ông m t ph n thu c huy n Nga S n giáp v i huy n Kim S n, t nh

Ninh Bình, ph n còn l i c a vùng giáp v i bi n ông.
1.2.1.2

c đi m đ a hình, đ a m o

D a theo đ c đi m đ a hình, phân vùng ven bi n Thanh Hóa thành 2 vùng:


11

Vùng bi n phía B c: T Ninh Bình đ n L ch H i có nhi u c n cát ven b
nh : c n Tròn, c n N i, c n Ngang, c n Bò.

áy bi n t

ng đ i b ng ph ng, song

c ng có m t s r n ng m.
Vùng bi n phía Nam: T L ch H i đ n giáp Ngh An. Ven b có nhi u
v ng, v nh; ngoài bi n có nhi u đ o là đi u ki n thu n l i cho các loài h i s n sinh
s ng. D a theo đ c đi m th nh
-

a hình xói mòn:

ng chia thành các lo i đ a hình sau:

ó là các núi và dãy núi, đ i th p ch y d c b bi n v i

kho ng cách ch ng 10 - 30 km, có khi xa bi n h n, có khi l i n sát ra t n b nh
S m S n, T nh Gia...

đây quá trình Feralit x y ra r t m nh và đi n hình, cùng v i

quá trình xói mòn đã hình thành lên nhóm d ng đ t Feralit nhi t đ i. Nh ng con
sông đ a s n ph m phong hóa đ v ven bi n t o thành nh ng vùng đ t t

ng ng

có đ c tính liên quan rõ r t.
-

a hình b i t :

c hình thành t nh ng s n ph m phong hóa c a đá m ,

nh quá trình v n đ ng c a t nhiên là xói mòn r a trôi và tích t .

ây là quá trình

tích l y ch t h u c và mùn, t o lên nhóm đ t phù sa.
-

a hình b i t - b i tích: Bên c nh nh ng d i phù sa sông có thành ph n

c gi i n ng

phía trong và ven các c a sông l n là c m t đ ng b ng cát ven bi n

b ng ph ng, ch g n bi n m i có nh ng c n cát và đ n cát.
đ

a hình b i t - b i tích

c hình thành do bi n và sông ph n l n là đ t cát bi n. Các con sông v n chuy n

phù sa t th

ng ngu n và l ng đ ng

thành nhóm đ t m n

các c a sông tr

các c a sông. Do n ng l

c khi đ ra bi n, hình

ng c a sóng bi n và nâng cao khu

v c b bi n, hình thành nhóm đ t cát bi n và nhóm d ng đ t m n ven bi n.
1.2.1.3

c đi m khí h u, khí t

ng, th y h i v n và môi tr

ng

(a) Khí h u:
Khí h u vùng ven bi n Thanh Hóa b chi ph i b i n n khí h u chung c a
t nh, đ

c hình thành d

i s tác đ ng t

ng h c a 3 nhân t : đ a lý, hoàn l u, và

b c x . Thanh Hoá n m trong vùng khí h u nhi t đ i gió mùa v i 4 mùa rõ r t. Mùa
hè nóng, m m a nhi u và ch u nh h

ng c a gió ph n Tây Nam khô nóng. Mùa


12

đông l nh, m a ít, ch u nh h

ng c a gió mùa ông B c. H

ng gió ph bi n mùa

ông là Tây B c và ông B c, mùa hè là ông và ông Nam.
V b c x : Thanh Hóa có b c x n i chí tuy n. Hàng n m có 2 l n M t Tr i
đi qua thiên đ nh, đ cao M t Tr i l n, th i gian chi u sáng quanh n m và l
b c x khá cao, các tháng trong n m đ u có giá tr d

ng

ng.

Nhi t đ không khí có n n nhi t đ cao, t ng tích ôn 8.500 - 8.600°C/n m,
biên đ nhi t trong ngày l n, t 5,5 - 7°C, biên đ n m t 11 - 13°C, nhi t đ trung
bình tháng 23 - 24oC, nhi t đ th p nh t ch a d
M a: Thanh Hóa có l

i 8oC.

ng m a khá l n nh ng bi n đ ng r t ph c t p theo

không gian và th i gian, tháng th p ch đ t 2 - 3 mm, tháng cao nh t đ t t i 503,7
mm. Ph n l n các n i đ t t 80 - 120 mm/tháng. L

ng m a trung bình nhi u n m

toàn t nh đ t kho ng 1600 - 1700 mm/n m.
Mùa m a bão ng v i mùa gió Tây Nam t tháng 4 đ n tháng 10 hàng n m,
t p trung vào tháng 5, 6. Trong các tháng này, l

ng m a chi m đ n 80% l

ng

m a c n m. Mùa khô t tháng 11 đ n tháng 3 n m sau, m a ít nh t vào tháng 1 và
tháng 2.

m trung bình 85 - 86%, phía Nam m h n phía B c, có ngày đ

trên 90%. Hàng n m vùng bi n Thanh Hóa ch u nh h

m

ng trung bình t 3 - 4 c n

bão và áp th p nhi t đ i, t p trung vào các tháng 8, 9, 10.
(b)

c đi m th y v n, h i v n

Th y v n: Thanh hóa có ngu n tài nguyên n

c khá phong phú. M ng l

i

sông, h khá dày (30 con sông l n nh trong đó có 4 con sông chính là sông Ho t,
sông Mã, sông Yên, sông B ng) và các h nh h Yên M , đ p M c, đ p Bái
Th

ng, h B n En và hàng tr m h , đ p nh khác phân b r i rác trên đ a bàn t nh.

Hàng n m sông Mã đ ra bi n m t kh i l
ra vùng bi n r ng còn ch u nh h

ng n

c khá l n kho ng 17 t m3, ngoài

ng c a th y tri u, gây nhi m m n vùng c a sông

và đ ng ru ng vùng ven bi n.
Ngoài ra còn có các sông thu c h th ng sông Chu, sông B
(giáp Ninh Bình) - L ch Càn và sông Yên Hòa (giáp Ngh An).

i, sông Càn


13

Bình quân c 18 - 20 km b bi n có m t c a sông, r t thu n l i cho vi c
nuôi tr ng th y h i s n và tàu đánh cá ra vào. Do đó, khu v c 6 huy n ven bi n
Thanh Hóa là vùng th y v n ch u nh h

ng c a n

c tri u, có di n tích kho ng

1000 - 1.100 km2, v i đ m n Smax > 2,0 0/00 . Vùng ven bi n Thanh Hóa có 6 c a
sông chính: L ch Càn, L ch Sung, L ch Tr

ng, L ch H i, L ch Ghép và L ch

B ng. Các c a l ch chính này đ u có th xây d ng c ng cá, b n cá.
C a L ch Sung n m gi a huy n Nga S n và H u L c, chi u r ng c a l ch
50m, đ sâu gi a lu ng l ch nh nh t vào mùa khô là 1 m, lu ng l ch th
thay đ i do l

ng xuyên

ng phù sa b i đ p, nên r t khó kh n cho tàu thuy n công su t l n ra

vào c a l ch. N i đây đã hình thành b n cá l ch Sung, trung bình có kho ng 15 tàu
thuy n neo đ u hàng ngày, s tàu thuy n này có công su t nh t 6 - 33CV.
C a L ch Tr

ng n m gi a hai huy n H u L c và Ho ng Hóa, có đ r ng

c a l ch 50 m, đ sâu gi a lu ng 0,5 m, vì v y tàu thuy n l n r t ít ra vào, ch có
các tàu công su t t 6 - 75CV neo đ u t i đây, trung bình 30 chi c/ngày.
C a L ch H i là c a l ch l n nh t trong t nh, chi u r ng c a l ch 60 m v i
đ sâu nh nh t vào mùa khô là 1,5 m, đ m b o cho các tàu công su t trên 90CV ra
vào. T i đây đã xây d ng c ng cá và b n cá L ch H i, trung bình m i ngày có
kho ng trên 40 tàu neo đ u t i c ng L ch H i và trên 50 tàu công su t nh neo đ u
t i b n H i. C a l ch này tr thành m t n i t p trung v h u c n, d ch v ngh cá
t nh Thanh Hóa.
C a L ch Ghép n m gi a hai huy n Qu ng X

ng và T nh Gia, v i chi u

r ng c a l ch 35 m và là c a l ch c n nh t trong t nh, n i đây ch có các lo i tàu có
công su t d

i 75CV ra vào.

C a L ch B ng: n m trên đ a ph n huy n T nh Gia, có chi u r ng c a l ch
50 m và đ sâu nh nh t vào mùa khô là 1 m, hàng ngày t i đây có hàng tr m tàu

thuy n c a các t nh b n ra vào neo đ u t i đây, tàu thuy n có công su t trên 90CV có
th ra vào các c a l ch.
H i v n:
- Th y tri u: Bi n Thanh Hóa có ch đ nh t tri u không đ u. Biên đ th y


14

tri u t 3 - 4 m (thu c lo i l n

n

c ta). Hàng n m có t 18 - 22 ngày nh t tri u,

th y tri u lên xu ng bình quân m t l n trong m t ngày, tri u lên có th i gian ng n,
tri u xu ng có th i gian dài h n. Càng vào sâu trong đ t li n, m c đ

nh h

ng

c a th y tri u càng gi m. Biên đ tri u thu c lo i y u, biên đ tri u hàng ngày
trung bình 120 - 150 cm, biên đ l n nh t kho ng 300 cm, nh nh t kho ng 2 - 3
cm. Vào mùa l , s xâm nh p c a th y tri u vào đ t li n gi m. L l n k t h p v i
tri u c

ng làm cho m t s vùng th p b ng p úng trong m t th i gian ng n. Vào

mùa khô, vi c xâm nh p sâu c a th y tri u gây nhi m m n cho các vùng đ t ven
sông, ven b .

- Nhi t đ n

c bi n t ng m t vào mùa đông trung bình 21 - 240C, vào mùa

hè t 28 - 300C. Mùa đông nhi t đ t ng d n t b ra kh i và ng

c l i vào mùa hè.

Biên đ dao đ ng nhi t đ gi a t ng m t và t ng đáy trong mùa đông là 100C, mùa
hè kho ng 6 - 100C.
- Ho t đ ng c a dòng h i l u t n t i quanh n m theo ch đ gió mùa: th i k
gió mùa

ông B c dòng ch y theo h

Nam thì ch y theo h

ng ng

c a phù sa sông H ng, sông

ng t B c đ n Nam, th i k gió mùa Tây

c l i. Dòng h i l u đã mang theo m t kh i l

ng l n

áy cùng v i hàng ch c ngàn t n phù sa c a các sông

trong t nh đã và đang b i đ p cho vùng c a sông, ven bi n ngày m t thêm r ng l n

(đ c bi t là vùng bãi tri u ven b thu c các huy n Nga S n, b c H u L c) và t o ra
môi tr

ng thu n l i cho các h sinh thái phát tri n.
-N

N
ra n

c dâng: khi có gió m nh hay bão th

ng gây ra hi n t

c dâng do gió mùa đông b c, gió mùa Tây Nam, tùy theo c
c dâng cao h n m c bình th

10 - 20 km. N

ng n

c dâng.

ng đ có th gây

ng 10 - 30 cm và có th truy n sâu vào sông t

c dâng khi có bão đ u trên d

i 1m, khi c c đ i có th v

t quá t

2,0 - 2,5 m.
Th m l c đ a có đ d c tho i, t

ng đ i b ng ph ng, đáy bi n ch y u là cát

bùn. Có m t s v ng, nh v ng G m, v ng Th i, v ng Bi n S n, v ng Quy n là
n i trú gió cho tàu thuy n đánh cá.


15

1.2.2 i u ki n kinh t , xã h i
1.2.2.1 T ng tr

ng kinh t , c c u lao đ ng

Th i k 2001 - 2010, GDP (theo giá 94) c a Vùng ven bi n có t c đ t ng
tr

ng bình quân đ t x p x 11,8%/n m. Giai đo n 2006 - 2010, trong đi u ki n

ch u tác đ ng c a cu c suy gi m kinh t th gi i, Vùng ven bi n v n có m c t ng
tr

ng kinh t bình quân đ t 12,2%/n m, cao h n so v i m c t ng tr

ng chung

c a T nh bình quân là 11,3%/n m.
B ng 1.1 M t s ch tiêu kinh t c a vùng ven bi n giai đo n 2006 - 2010[9]

Ch tiêu

nv

T c đ t ng

2005

2010

3.634

6.463

12,2%

- Công nghi p - xây d ng

1.508

3.268

16,9%

- Nông lâm th y s n

1.197

1.337

2,2%

929

1.858

14,6%

5.196

13.345

- Công nghi p - xây d ng

1.803

6.187

- Nông lâm th y s n

1.839

2.989

- D ch v

1.554

4.169

- Công nghi p - xây d ng

34,7

46.4

- Nông lâm th y s n

35,4

22,4

- D ch v

29,9

31,2

303

626

T đ ng

1.GDP (giá 94)

- D ch v

2. GDP (giá th c t )

T đ ng

3. C c u GDP (giá th c t )

4. GDP đ u ng

2006-2010

%

i (giá th c t )

USD

Ngu n: T ng h p s li u c a C c Th ng kê Thanh Hóa
N m 2010, GDP giá th c t c a Vùng đ t 13.345 t đ ng chi m 26% c t nh,
t ng lên g p 5 l n so v i n m 2000, GDP bình quân đ u ng

i đ t 626 USD b ng

77,3% so v i m c bình quân c a t nh (810 USD) và 53,8% so v i m c bình quân
chung c a c n

c (1.160 USD/ng

i).

16

c đi m dân c , lao đ ng

1.2.2.2

Vùng ven bi n là đ a bàn t p trung đông dân c c a t nh, di n tích chi m
11,1% di n tích toàn t nh nh ng dân s chi m 31,62% dân s toàn t nh, m t đ dân
c trong vùng cao g p 2,85 l n so v i m t đ dân c chung c a t nh. Dân c h u h t
sinh s ng

nông thôn, ngh th y s n, đ i s ng còn khó kh n. Giai đo n 2006 -

2010, dân s c a Vùng có xu h
1.076.700 ng

ng gi m d n, t 1.082.601 ng

i gi m xu ng

i, t c đ đô th hóa còn khá ch m, t l dân s thành th t ng t 4,7%

lên 5,1%.
Toàn vùng có 18 xã đ c bi t khó kh n vùng bãi ngang, ph n l n dân c sinh
s ng ch y u b ng đánh b t th y s n, thu nh p b p bênh, không n đ nh, t l h
nghèo còn l n trên 20%. ây là thách th c không nh đ i v i phát tri n kinh t - xã
h i, th c hi n xóa đói gi m nghèo, c i thi n đ i s ng dân c vùng bi n.
B ng 1.2 Dân s và lao đ ng trong vùng ven bi n Thanh Hóa
/v: 1.000 ng

i

2006

2007

2008

2009

2010

1. Dân s trung bình

1.082,6

1.078,3

1.074,7

1.072,23

1.076,7

+ Dân s nông thôn

1.031,2

1.026,6

1.020,03 1.017,47

1.022,1

+ Dân s thành th

51,4

51,68

54,64

54,99

54,60

T l %

4,74

4,79

5,08

5,13

5,07

+ Dân s trong đ tu i đi h c
(6 -18 tu i)

310,5

309,4

308,4

307,7

309,02

+ Dân s trong tu i lao đ ng

676,78

673,7

617,43

669,91

669,6

2. Lao đ ng làm vi c trong
n n kinh t

603,04

614,6

626,5

639,05

636,2

Ngu n: T ng h p s li u c a C c Th ng kê Thanh Hóa


17

1.3 ÁNH GIÁ S

B

V QUY HO CH H TH NG H T NG VEN

BI N C A T NH THANH HÓA
1.3.1 Hi n tr ng h th ng h t ng ven bi n c a t nh Thanh Hóa
1.3.1.1 Giao thông
ng b :

-

M ng l

iđ

ng b t i Vùng ven bi n có t ng chi u dài 1.846,2 km g m có

3 tuy n QL1A, QL10, QL47 ch y qua, đ
tuy n đ

ng t nh (171,7 km) và 1.500 km đ

293 km đ
l

iđ

ng đô th các lo i và 3.020 km đ

ng b t ng b

cđ

thành thêm m t s tuy n đ
đ

ng Nghi S n - Bãi Trành (54,5 km), 12

kinh t Nghi S n (đ

ng xã; ngoài ra còn có

ng thôn. Nh ng n m g n đây, m ng

c đ u t tu b , nâng c p; đ ng th i xây d ng, hình
ng giao thông m i nh đ

ng Nghi S n - Bãi Trành, đ

du l ch H i Hòa, đ

ng huy n, đ

ng Nga S n đi B m S n,

ng Gòong - H i Ti n, đ

ng H i Ninh - Ngã ba H nh, các đ
ng 513, đ

ng

ông - Tây 2, đ

ng n i QL1A v i khu

ng tr c giao thông t i Khu
ng B c - Nam 3), qua đó

ph c v đ c l c v n chuy n, l u thông hàng hóa, hành khách đi l i và các ho t đ ng
kinh t trong vùng, đ c bi t phát tri n Khu kinh t Nghi S n.
- H th ng đ

ng th y:

Theo h th ng sông Mã, sông Yên, sông B ng ch y qua và đ ra bi n t i các
c a l ch, Vùng ven bi n có m t s tuy n đ

ng th y t các c a l ch theo lu ng

sông đi sâu vào vùng n i đ a và các huy n phía Tây c a t nh, các tuy n theo sông
Mã, sông Tào, kênh De, kênh Nga thông v i nhau đi ng
t nh đ ng b ng B c B . Các tuy n đ

c ra Ninh Bình và m t s

ng th y quan tr ng g m: tuy n đ

ng th y

theo lu ng chính sông Mã t c a L ch H i đi Ngã ba Bông (33 km); t c a L ch
Sung đi Ngã ba Bông (40 km); tuy n đ
Ghép - c u V y (50 km); tuy n đ
B ng đi Tr

ng th y theo lu ng sông Tào, t c a L ch

ng th y theo lu ng sông B ng, t c a L ch

ng Lâm (30 km).

- H th ng c ng bi n:
+ H th ng c ng bi n Thanh Hóa: C ng L Môn (thành ph Thanh Hóa),
C ng Nghi S n (T nh gia). C ng sông: có m t s b n c ng đ u m i quan tr ng là


18

c ng Hàm R ng, c ng cá Qu ng Ti n, c ng cá L ch Tr
b n Hói ào, B n M ng D

ng, c ng cá L ch B ng,

ng, C ng Lèn.

C ng L Môn: là c ng t ng h p, đ

c quy ho ch thu c nhóm c ng bi n B c

Trung B (nhóm 2). Công su t 0,2 ÷ 0,5 tri u t n/n m, cho tàu 0,5 ÷ 1,0 nghìn t n
ra vào lu ng tàu 16km, hi n c ng ch y u ph c v Khu công nghi p L Môn (thành
ph Thanh Hóa). D ki n n o vét, tu b lu ng l ch đ c ng có th ti p nh n tàu
2000 DWT.
C ng Nghi S n: là c ng n

c sâu l n nh t

khu v c B c Trung b .

ây là

c ng đa ch c n ng, bao g m 3 khu c ng chính (i) Khu c ng c a nhà máy l c hoá
d u; (ii) Khu c ng t ng h p; (iii) Khu c ng chuyên dùng cho nhà máy xi m ng, nhà
máy nhi t đi n và nhà máy đóng tàu. Hi n nay, ngoài c ng chuyên dùng cho nhà
máy xi m ng, b n s 1 và s 2 c a khu c ng t ng h p Nghi S n đã đ

c xây d ng

cho phép ti p nh n tàu 30.000 t n, đang xây d ng b n cho tàu 50.000 t n, t o ti n
đ quan tr ng đ phát tri n kinh t c a t nh c ng nh khu v c B c Trung b .
1.3.1.2 Công trình th y l i
- H th ng t

i tiêu th y l i: h th ng t

i hi n có 240 công trình (53 h

ch a, 187 tr m b m đi n) và 3.898,6 km kênh (1.734,7 km kiên c hóa) ph c v
t

i cho 51.423 ha đ t canh tác.
H th ng tiêu t ng s có 366 công trình tiêu úng, ng p g m 12 tr m b m

tiêu, 354 c ng d

i đê và 723,6 km kênh tiêu, còn l i tiêu t ch y ra các sông, ngòi

nh sông Mã, sông Lèn, sông L ch Tr

ng, sông Yên, sông Hoàng, sông B ng,

sông Ho t, sông Càn. Hi n nay, h th ng tr m b m tiêu ch y u m i t p trung tiêu
thoát đ

cn

c m a cho các xã vùng tr ng thu c các huy n Nga S n, H u L c,

Ho ng Hóa.
- H th ng đê đi u phòng ch ng thiên tai: Hi n có 416,1 km đê, kè g m 42
km đê, kè bi n và 358,8 km đê, kè sông. Hi n nay m t s khu v c giáp bi n trong
Vùng. ê sông, đê bi n đang xu ng c p, c n đ u t tu b và xây m i.


19

1.3.2 Quy ho ch h th ng h t ng ven bi n t nh Thanh Hóa
1.3.2.1 Quy ho ch h th ng giao thông
a- Giao thông đ

ng b

T p trung hoàn thi n h th ng giao thông đ i ngo i (QL1A, QL10, đ
cao t c b c nam, đ

ng

ng ven bi n); các tuy n n i khu v c mi n núi v i vùng bi n

(QL47, QL217, Nghi S n - Bãi Trành); tuy n n i các huy n ven bi n v i vùng
đ ng b ng (đ
các tuy n đ

ng B m S n - Nga S n - đ o N , đ
ng t nh, đ

ng huy n; t ng b

Nâng c p, c i t o QL1A thành đ

ng Voi - S m S n); hoàn thi n

c th c hi n kiên c hoá đ

ng xã.

ng c p III hoàn ch nh; QL10 nâng lên c p

IV, xây d ng xong c u Th m, c u Bút S n, kéo dài Qu c l 10 t Bút S n qua
i đi ti p theo đ
Qu ng X

ò

ng t nh Môi - Ch t n i vào Qu c l 1A t i núi Ch t huy n

ng chi u dài t ng thêm 27km nâng c p đ t c p IV; QL47 xây d ng đo n

thành ph Thanh Hoá - S m S n đ t tiêu chu n đ

ng đô th , 4 làn xe;

o nt

Qu c l 1 đ n h t ph m vi đô th Nghi S n m r ng và nâng lên thành qu c l .
b- Giao thông th y
Phát tri n giao thông đ

ng thu k t h p ch t ch v i h th ng c ng; u tiên

đ u t c i t o lu ng l ch và nâng c p, xây d ng b n, c ng t i các sông chính trên
đ a bàn nh sông Mã, sông Tào, sông Yên, Sông B ng, Kênh Nga, Kênh De, Kênh
Choán,... L p đ t hoàn ch nh h th ng phao tiêu, đèn hi u, bi n báo trên các tuy n
sông, đ m b o an toàn cho tàu thuy n đi l i.
c-

ng ven bi n

Hoàn thành quy ho ch chi ti t tuy n đ

ng. C i t o, nâng c p m t s đo n

tuy n đã có, có ti m n ng phát tri n du l ch, nuôi tr ng thu s n, công nghi p, đ t
c p IV, c p V.
d- H th ng c ng bi n
n 2015, hoàn thành c b n h th ng c ng bi n trong vùng ven bi n đi kèm
v i phát tri n các d ch v c ng bi n, kho bãi, hàng h i. T p trung hoàn thi n c ng
t ng h p Nghi S n và các b n chuyên d ng; xây d ng c ng đ o Mê, c ng Qu ng
Châu (m r ng c ng L Môn), c ng Qu ng Nham; nghiên c u đ u t c ng đ o N .


20

Xây d ng hoàn ch nh khu c ng t ng h p Nghi S n do đ a ph

ng qu n lý

g m 3 b n, dài 555m cho t u 10.000 ÷ 30.000 t n ra vào đ t công su t 2 tri u
t n/n m. Tri n khai xây d ng các c ng d u khí, c ng nhi t đi n, c ng Nhà máy
đóng m i và s a ch a tàu bi n Nghi S n.
1.3.2.2 Quy ho ch th y l i
Hoàn thi n h th ng th y l i trong Vùng theo h

ng đa m c tiêu ph c v

s n xu t nông nghi p, nuôi tr ng th y s n k t h p v i c p, thoát n
giao thông đ

ng th y.

h th ng kênh m

ng t

c sinh ho t và

y nhanh t c đ kiên c hoá các tuy n đê, kè xung y u và
i, tiêu trên đ a bàn.

u tiên đ u t gi i quy t t

i cho các

huy n vùng phía B c sông Mã (huy n Nga S n, H u L c, Ho ng Hóa); h th ng
công trình th y l i ng n m n, gi ng t trên sông Càn (huy n Nga S n); h th ng
c pn

ct

th ng t

i và sinh ho t cho các xã vùng

ông kênh De (huy n H u L c); h

i đ u m i huy n T nh Gia; h th ng tiêu L u - Phong - Châu (huy n

Ho ng Hóa), h th ng tiêu kênh Than (huy n T nh Gia).
Tri n khai đ u t các công trình phòng ch ng thiên tai, ng phó v i bi n đ i
khí h u, g m các công trình phân l , công trình đê, kè phòng ch ng s t l b sông,
b bi n, c ng c h th ng đê bao trên đ a bàn. Huy đ ng đ u t xây d ng h th ng
c nh báo, phòng ch ng thiên tai khu v c ven bi n, các tuy n đ

ng c u h , c u n n

ven bi n nh m nâng cao kh n ng ng c u khi có m a l , ng p l t.
1.3.2.3 Quy ho ch du l ch[9]
-

ô th du l ch:

nh h

ng phát tri n th xã S m S n thành đô th du l ch

bi n c a t nh Thanh Hóa và c a c n

c.

- Khu du l ch ngh d

ng bi n S m S n: Bao g m bãi t m bi n S m S n, di

tích danh th ng trên núi Tr

ng L , khu du l ch sinh thái Qu ng C , khu du l ch

Nam S m S n.
Ngoài

ô th du l ch S m S n, u tiên phát tri n các Khu du l ch sinh thái

Nghi S n, Tr

ng L , Khu du l ch bi n H i Ti n, Qu ng Vinh, H i Hòa và ph c n,

Khu du l ch

ng T Th c,

n th Mai An Tiêm,

n th Bà Tri u,...


21

1.4 K T LU N CH

NG 1

Thanh Hóa là t nh ven bi n thu c B c Trung B có h th ng đê sông, đê bi n
r t phong phú, h th ng công trình giao thông, th y l i đ

c xây d ng và đ u t , tu

b hàng n m có th đáp ng c b n yêu c u s d ng hi n nay. Tuy nhiên, đ ng
tr

c tình th c a bi n đ i khí h u thì h th ng công trình h t ng k thu t, công

trình đê đi u b o v khu đ t tr ng đang là v n đ c n quan tâm, trong đó c n có
đ nh h

ng quy ho ch theo k ch b n bi n đ i khí h u đ a ra. Lu n v n này t p

trung nghiên c u nh ng y u t tác đ ng t nhiên và gi i pháp ch đ ng trong quy
ho ch, thi t k và xây d ng h th ng đê bi n c a t nh và ng d ng tính toán cho
khu v c c th .