Bài Khóc Dương Khuê

Ngày giảng: 17/09/2008 Ti Lp: 11B2
Tiết 10:
Khóc Dơng khuê.
Nguyễn Khuyến.
A. MC TIấU BI HC:
Giúp học sinh:
1. Kin thc:
- Hiểu nội dung và giá trị nghệ thuật của bài thơ.
2. K nng:
- Rèn kỹ năng đọc hiểu, đọc diễn cảm và khả năng sáng tạo.
3. Thỏi :
- Giáo dục tình bạn trong sáng, cao đẹp.
B. Phơng tiện thực hiện:
- GV: SGK, SGV, bi son, ti liu..
- HS: SGK, ti liu, v ghi
C. Cách thức tiến hành
- Phơng pháp đọc hiểu, đọc diễn cảm, phân tích, bình giảng, kết hợp so sánh bằng
hình thức trao đổi, thảo luận nhóm.
- Tích hợp phân môn: Làm văn. Tiếng việt. Đọc văn.
D. TIN TRèNH BI DY:
1. ổn định tổ chức: 11B2
2. Kiểm tra bài cũ:
- Đọc thuộc lòng bài. Diễn xuôi
- Cảm nhận sau khi học xong bài thơ?
3. Bài mới.
Hoạt động của GV và HS Yêu cầu cần đạt.
Hoạt động1.
HS đọc tiểu dẫn SGK.
GV giới thiệu thêm.
Hoạt động 2.
HS đọc văn bản. GV nhận xét, đọc lại

Hoạt động 3.
(?) Nhận xét sơ bộ về tình bạn sau khi
tiếp cận bài thơ? Giá trị nghệ thuật
I. Tìm hiểu chung.
- Nguyễn Khuyến: 1835, quê Hà Nam. Dơng
Khuê: 1839, quê Hà Sơn Bình.
- Hai ngời kết bạn từ thuở thi đậu, Nguyễn
Khuyến bỏ quan về quê, Dơng Khuê vẫn làm
quan. Nhng cả hai vẫn giữ tình bạn gắn bó.
- Nghe tin bạn mất, Nguyễn Khuyến làm bài
thơ này khóc bạn.
- Bài thơ viết bằng chữ Hán có nhan đề là :
Vãn đồng niên Vân Đình tiến sĩ Dơng Thợng
th. Có bản dịch là Khóc bạn. Lâu nay quen gọi
là Khóc Dơng Khuê.
- Sau này tự tác giả dịch ra chữ Nôm.
II. Đọc hiểu văn bản.
1. Đọc.
2. Hiểu văn bản.
a). Nỗi đau ban đầu.
qua cách dùng từ ở 2 câu thơ đầu?

(?) Tình bạn thắm thiết, thủy chung
giữa hai ngời đợc thể hiện nh thế
nào?
(?) Hãy phân tích những biện pháp
nghệ thuật tu từ thể hiện nỗi trống
vắng của nhà thơ khi bạn qua đời?
Em hiểu câu thơ này nh thế nào?
Rợu ngon không có bạn hiền

Không mua, không phải không tiền
không mua?
(?) Đọc lại bài thơ. Phân tích diễn
biến tâm trạng của tác giả trong bài
thơ? Rút ra bài học và ý nghĩa?
Hoạt động 4
HD HS tổng kết
- H từ : Thôi Tiếng than nhẹ nhàng, gợi
cảm, đau đột ngột khi vừa nghe tin bạn mất.
- Cách xng hô : Bác: Sự trân trọng tình bạn
ngời cao tuổi.
- Hình ảnh : Man mác, ngậm ngùi: Đau cha
kịp định hình, cha ngấm.
Nghệ thuật nói giảm, cách dùng h từ và
những hình ảnh mang tính tợng trng, làm nhẹ
nỗi đau đớn khi nghe tin bạn mất.
b). Nhớ lại kỉ niệm gắn bó.
- Cùng thi đậu, cùng vui chơi, cùng nhau uống
rợu, cùng gặp nhau một lần, cả hai cùng sống
trong cảnh hoạn nạn và cùng đang trong tuổi
già.
Tình bạn keo sơn, thắm thiết. Bộc lộ nỗi
niềm trong tâm trạng thầm kín với nỗi đau thời
thế.
c). Trở lại nỗi đau mất bạn.
- Muốn gặp bạn nhng tuổi già không cho phép.
Nay bạn mất, đau đớn vô cùng.
- Mất bạn trở nên cô đơn : Rợu không muốn
uống, thơ không muốn làm, đàn không gảy,
giờng treo lên.

- Ngôn ngữ thơ đạt đến mức trong sáng tuyệt
vời: Lặp 5 từ không trong tổng số 14 từ để
diễn tả một cái không trống rỗng đến ghê gớm
khi mất bạn.
Tình bạn già mà vẫn keo sơn, gắn bó.
III. Tổng kết.
- Nỗi đau đớn khi nghe tin bạn mất-> Sống lại
những kỷ niệm trong tình bạn-> Nỗi trống
vắng khi bạn qua đời.
- Bài thơ là một tiếng khóc, nhng qua đó là cả
một tình bạn thắm thiết cao đẹp giữa cuộc đời
đầy đau khổ. Bài thơ còn bộc lộ một tài năng
nghệ thuật thơ ca trong dòng văn học trung
đại.
4. Củng cố: Hệ thống kiến thức
5. Dặn dò: Hớng dẫn về nhà.
- Tiếp tục học thuộc lòng. Nắm nội dung bài học.
- Tập bình những câu thơ yêu thích. Hoặc viết một đoạn văn bộc lộ suy nghĩ về
tình bạn.
- Soạn bài theo phân phối chơng trình.