Thể loại từ trong văn học trung đại Việt Nam

PHẠM VĂN ÁNH

VIỆN HÀN LÂM
KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM
HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI

PHẠM VĂN ÁNH
*
CHUYÊN NGÀNH: VĂN HỌC VIỆT NAM

THỂ LOẠI TỪ
TRONG VĂN HỌC TRUNG ĐẠI VIỆT NAM

LUẬN ÁN TIẾN SĨ NGỮ VĂN
*
HÀ NỘI 2014

HÀ NỘI – 2014


VIỆN HÀN LÂM
KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM
HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI

PHẠM VĂN ÁNH

THỂ LOẠI TỪ
TRONG VĂN HỌC TRUNG ĐẠI VIỆT NAM
Chuyên ngành:

Văn học Việt Nam

Mã số:

62223401

LUẬN ÁN TIẾN SĨ NGỮ VĂN

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:

1. GS. TS. Trần Ngọc Vương
2. TS. Phạm Ngọc Lan

HÀ NỘI - 2014


L I CAM ĐOAN

n

ố

n

n

n

n n

n

n
n

n

nh n h n

h

Nh n

n
n

ố ệ
n n h

nh n
n n


NH M

Á

H

VI

*************
h

1. KHXH
2. Nxb.

họ

h

Nh

n

h nh hố H

TP.HCM
H.

H N

tr.

: trang
ệ

[1]
n

[1, tr.2]

h M nh

ố

ệ

h

ệ

h

ố

h
n

ệ

h

h .
[1, tr.2-3]
ệ
[1, T.I, tr.2]

n

n

h

h .

n

ệ

: Trang th 2, t p I
Ph

h

n

tài liệu số 1 trong m c Tài liệu

tham kh o.
Ph

ố

n


MỤC LỤC
Ầ ................................................................................................................... 1
ọ ề ............................................................................................................... 1
....................................................................................................... 1

,
...................................................................................... 2
................................................................................................ 2
ệ
ậ
ậ
................................ 3
ậ
............................................................................................... 8
7
ậ
.............................................................................................................. 9
............................................................................................................................ 10
TỔ
Ề
ỨU THỂ LOẠI TỪ VIỆT NAM ............ 10
1.1. Tổng quan tình hình nghiên c u thể lo i từ Việt Nam ............................................ 10
............................................................................... 11
ổ
ề ể
ừ ệ
......................................... 17
1.1.2.1. Nh ng nghiên c u ở Việt Nam ............................................................................ 17
1.1.2.2. Nh ng nghiên c u ở
c ngoài.......................................................................... 19
TIỂU KẾT .......................................................................................................................... 22
............................................................................................................................ 23
THỂ LOẠI TỪ
Á
ƯỚC TRONG KHU VỰC

Ự
Ạ
Á
Á
Ừ TẠI Ệ
.......................................................................................................... 23
2.1. Khái niệm thể lo i từ .................................................................................................. 23
2.2. Thể lo i từ ở Trung Qu c và sự ả
ởng c
ô Á................... 24
2.2.1. Thể lo i từ ở Trung Qu c ........................................................................................ 24
2.2.2. Thể lo i từ ở Nhật Bản ............................................................................................ 27
2.2.3. Thể lo i từ ở Triều Tiên .......................................................................................... 30
2.3. Thực tr ng sáng tác từ ở Việt Nam - Khảo biện qua các nguồ
ệu ................ 33
2.3.1. Các tiêu chí nhận d ng ............................................................................................ 33
2.3.2. Khảo biện tác giả, tác phẩm từ Việt Nam qua các nguồ
ệu ........................ 34
2.3.2.1. Khảo biện qua các truyện kí - tiểu thuyết .......................................................... 36
2.3.2.2. Khảo biệ
ă ập ............................................................................. 36
2.3.2.3. Khảo biện qua các từ tập chuyên biệt ................................................................. 40
2.3.2.4. Khả
ệ
ền dã ................................................................................ 43
2.3.2.5. Các tác phẩ
ã
t truyền ............................................................................... 45
2.4. Phân kì từ sử Việt Nam .............................................................................................. 50
Ể

Ế .......................................................................................................................... 55
............................................................................................................................ 56
Ể
Ạ
Ừ
Ệ
Ế Ỉ
Ế
Ế
Ế Ỉ
:
ẾP
NHẬN VÀ TÁI TIẾP NHẬN.......................................................................................... 56
3.1. Thể lo i từ Việt Nam từ thế kỉ
ến hết thế kỉ XVII ệ
ệ .. 56
ũ
ả .......................................................................................................... 56
ồn ả
ở
ến việc tác từ .................................................................... 57
3.1.3. Quan niệ
.................................................................................. 58
ă bả
ể th c ................................................................................................. 60
3.1.5. N i dung
ệ
ậ ....................................................................... 61
3.2. Thể lo i từ Việt Nam thế kỉ XVIII - Tái tiếp nhận và phát triển ........................... 69
PHẦ

i


ũ
ả .......................................................................................................... 69
3.2.2. Các nguồn ả
ở
ến việc tác từ .................................................................... 71
3.2.3. Quan niệ
.................................................................................. 75
3.2.4. Thể th c .................................................................................................................... 77
ệu th
ã
c tiếp thu ............................................................................ 77
3.2.4.2. Về
ện gieo vần ...................................................................................... 79
3.2.4. 3. Về ngôn ng .......................................................................................................... 80
3.2.4.4. Phân lo i theo loại và phiến ................................................................................. 82
3.2.4.5. M
chuẩn xác về từ luật ................................................................................ 82
3.2.4.6. Nguyên nhân dẫ ến sự sai lệch về cách luật ................................................... 85
3.2.5. N
ệ
ậ ....................................................................... 88
ng dùng từ ể tả cảnh............................................................................... 89
3.2.5.2.
ng dùng từ ể tr tình............................................................................... 93
ng dùng từ ể tự sự .................................................................................. 97
ng dùng từ ể triế

............................................................... 99
Ể
Ế ........................................................................................................................ 102
.......................................................................................................................... 104
Ể
Ạ Ừ Ệ
Ế Ỉ
Ế
Á
................ 104
ũ
ả ........................................................................................................... 104
4.2. Các nguồn ả
ở
ến việc tác từ ..................................................................... 105
ệ ừ
........................................................ 109
.................................................................................................... 109
ệ ừ
ề
n .................... 110
4.3.2.1. Về việc điền từ ..................................................................................................... 111
4.3.2.2. Về tiến trình phát triển c a thể lo i từ.............................................................. 113
4.3.2.3. Về từ nhạc và m i quan hệ gi a từ v i âm nh c .............................................. 114
4.3.2.4. Về thao tác điền từ và từ luật.............................................................................. 117
4.5. Thể th c ..................................................................................................................... 121
ệ
ã
ế
............................................................................. 121

ẩ
ề ừ ậ
ẫ ế ự
ệ
ề
ậ
........................................................................................................................................... 126
4.6. N
ệ
ậ ........................................................................ 128
TIỂU KẾT ........................................................................................................................ 150
Ầ
Ế
Ậ .......................................................................................................... 152
Ụ
Á
Ứ
Á
......................... 156
Ế
Ậ Á ....................................................... 156
TÀI LIỆU THAM KH O ............................................................................................... 158
Tài liệu tham khảo tiếng Việt: ........................................................................................ 158
Tài liệu tham khảo Hán Nôm: ........................................................................................ 166
ệ
: ......................................................................................................... 168
PHỤ LỤC.............................................................................................................................. 1
............................................................................................................................ 1
Á
Ệ

Ể
Á
Ừ ...................................... 1
.......................................................................................................................... 12
KH O BIỆ
Á
Á
Ẩ
Ừ Ệ
................................................. 12
QUA CÁC TRUYỆN KÍ, TIỂU THUYẾT...................................................................... 12
.......................................................................................................................... 19

ii


KH O BIỆ
Á
Á
Ẩ
Ừ Ệ
................................................. 19
Á
Ă
ẬP ................................................................................................ 19
.......................................................................................................................... 44
Á
Ệ
Ừ
Ư

Á
Á
Ệ
.............................................. 44
Ạ
Ụ
Ị
.............................................. 44
.......................................................................................................................... 49
Á
Á
Ẩ
Ừ
Ế Ỉ
..................................... 49

iii


Ầ

PHẦ
ọ

ề

s

T
i quan tr

Đ

Á

iv

c các

u th lo i t

i sánh v i th lo i
này

Trung Qu

Đ

Á

ng m , không nh ng có th góp

ph n làm sáng tỏ quy lu t ti p thu, k th a, sáng t o c
nhìn nh n n

c quá kh c a dân t c trong nh

Đ

1

c dân t c mà còn giúp


-

,

Đ

2


Nôm

ứ

,

Đ

ng

,

,

,

Trong khi phân tích, gi
Đ

ứ

,

,

ệ

c

ậ

ậ
à

B n sắc (本色): hay b n sắ
tr tình, d

a t , phân bi t v

3

(當行本色), ch

c,


B

ĩ (悲美): cái bi trong t , thiên v tình bu n, s d ng nhi u t

tâm tr ng bu

c m xúc và ngôn ng th lo i.

Biến cách (變格): hay biến thể (變体), các th th c khác ngoài chính thể.
Bi t thị nhất gia (別是一家): quan ni m coi t là th lo i phân bi t v
ngang hàng v
C nh giới (境界): hay c nh gi i ngh thu t, v a là ý c nh, v a là tâm c
mt .
Chính thể (正体): M

u t có th có nhi u d ng th c không hoàn toàn

ng. Chính thể, hay chính cách (正格
c xem là chu n th c) c a m t bài t

ng th c cách lu t chính th c

c ghi nh n trong các sách v t ph ,

ồ ph , t lu t.
(章法): Trình t tri n khai m t bài t , b c c t ng th c a m t bài t .
ô

u (孤調

u th c ch

c s d ng m t l n duy nh t trong t s .

Cú thức (句式): ki u câu trong t . Trong t s d ng 11 ki u câu, t câu 1 ch
n câu 11 ch .
Dĩ

(以詩為詞): l

thu t c
Dĩ

t , ch vi c s d ng các th pháp ngh
c

ền t .

(以文為詞): l

pháp c
Diễm khoa (艷科

t , ch vi c áp d ng ch t li u, các th
ền t .

c
m coi t

c gi

(樽前月下-tôn ti n nguy t h

s miêu t n s c,

(歌臺舞謝), coi tr
ng nhân v

4

ẹp v ngôn t ,
t .


Diễ

ĩ (艷美): s mô t v n s c, c

D ng sự (用事

ẹp, l i chu

trong t .

ển (用典), ch cách s d

d

n

c trong t .
Đ ền t (填詞

tác t , ch vi c sáng tác theo th lo i t , có th là
n l i, có th là d a vào khung cách lu t ( ồ ph

d a vào nh c ph
tác c a t nhân

c

n l i.

Khuyết (闕

ng h p bài t ch có m
雙

ng h p bài t có nhi
調-

三疊 Lãnh cú (領句): hay lãnh cú tự (領句字), ch 1, 2, 3, ho

câu có vai trò d n kh

a câu, ho

trong

n trong bài t .

(連章詞

M n t (慢詞): ch các bài t dài. Trong lu n án, khái ni m này dùng thông
v i khái ni m r ờ
Phân

u (長調).

(分疆): hay thi t

và t v th th c, ph

ng (詩詞分疆), ch s khác bi t gi
ng nhân v t chính, các th pháp ngh thu

nh mẽ

t là th p kém, y m

thi

trang t t c (詩莊詞俗), thi nhã t t c (詩雅詞俗), thi tôn t ti (詩尊詞卑
Phiến (片): m
lo i:

n trong m t bài t . Trong t , phân chia theo phiến g m 4

ến (單片, dùng thông v i

u, g

5

n), song phiến (雙片,


dùng thông v i
g m

u, ch các bài t g

n), tứ

n),

p (四疊, ch các bài t g

p (三疊, ch các bài t

n).

Quá phiến (過片): hay quá biến (過變), câu kh
m t bài t

uc

n (song phiến), có nhi m v th a ti p ý c

n th 2 trong
n trên d n kh i

i.

Thi hóa (詩化): ch s

ng c a th

n t , khi n t
Tiể

(詩餘

o (小道

ng d ch chuy n v

ah tc
b

ĩ (薄技

m cho t

o nhỏ

u (中調), r ờ

u (長調): s phân chia t theo

không coi tr ng th lo i t .
Tiểu l nh (小令), r
dài tác ph
biên Th

xu ng, r
T

m c a C Tòng Kính (顧從敬) th i Minh trong Lo i

Đ ờ

(類編草堂詩餘): Tiểu l nh g m các bài t dài 58 ch tr
u: t 59 ch

ề (詞題

n 90 ch ; r ờ
các bài t

nh

u: t 91 ch tr lên.

khu bi t n i dung bài này v i bài khác,

u do cùng m t tác gi sáng tác.
T

Mã

u (詞調
,

u th c c a t

ộng l nh

Nguyễn lang quy, Th p l c tự l nh,

T

u cho bi t cách lu t c a các bài t .
/

T h c (詞學): s d
Ch nh ng nghiên c u v t

th lo i t nói chung, 2/

i nguyên c a t , t nh c, th th c, t lu t

T lu t (詞律): t c âm lu t, ho c cách lu t c a t . Trong lu n án, khái ni m
này v

n dùng v

tc at .

6


T nhân (詞人

(詞家

i làm t ,

nói chung,

không nh t thi t ph i là t gia l
T phái (詞派): các

t

Hoa gian, phái Uyể

ớc, phái Hào

phóng, phái Cách lu t
T

(詞風

.
/

T ph (譜

t còn ph thu c vào âm nh c, t

ph t c âm ph (音譜), nh c ph (樂譜), là b n nh
n l i; 2/ Khi t thoát li khỏ

i làm t sẽ d a vào
c, t ph ch

譜), t c h th ng khung cách lu t c

ồ ph (圖

ut .

T s (詞史): l ch s th lo i t , diễn ti n c a th lo i t trong l ch s , bao
g mc

n sáng tác và lí lu n t h c.

T tho i (詞話): nh ng bàn lu n, phê bình v t .
T tự (詞序): ch chung l i t a, l i d n c a các bài t .
T v n (詞韻): cách dùng v n trong th lo i t , có s phân bi t so v
nh

n th .
Tự ộ khúc (自度曲

vi t nh c r

n l i vào b n nh

i là tự chế khúc (自制曲), ch vi c các tác gi t
t

u t m i.

Ý c nh (意境): ch s mô t hi n th c cu c s ng và s bi u hi

c m trong t .

7

ng, tình


in nghiêng
1

.
ậ

-

, th

Đ

1

Ph n này mang tính ch
khái ni m, thu t ng trên sẽ

t s khái ni m, thu t ng t h c
Ph l c 2.1.

8

ng dùng trong lu n án. M t s

ậ
: ổ

ề

: Thể lo i từ ở

u thể lo i từ Việt Nam
c trong khu vực và thực tr ng sáng tác từ

t i Việt Nam
: Thể lo i từ Việt Nam từ thế kỉ

ến hết thế kỉ XVIII: Tiếp

nhận và tái tiếp nhận
: Thể lo i từ Việt Nam thế kỉ XIX: Thừa tiếp và phát huy

9


Ề

TỔ

ỨU THỂ LOẠI TỪ VIỆT NAM

1.1. Tổng quan tình hình nghiên c u thể lo i từ Việt Nam

T

,
2

nh
gi Vi t Nam có nh ng n l c nh

a th k XX tr

t s sách, các tác

nh nh m gi i thi u m t s ki n th
ể

th lo i t

Đ

B

-

ễ

nv
T

Nam hình thức và thể lo i
Tr

.

ễ

V t
T ể

T

ễ

C du t - Khúc hát gõ mái chèo
3

余傳棚

2

Đ

; th ng ho c có

張仲謀

(劉堯民
Đ

g (唐圭章
ể, trong s 4 ví d v t - khúc mà tác gi

có m t bài thu c th t ,
u Hành lộ nan
u này ít g
u tác gi trích d n theo ngu
u
nào, ch bi t r ng tác ph m trích d
th c c
ut
c t ph ghi nh n. V
lo i, trong m
n 6 dòng, thông tin do tác gi cung c p ít nh
n. Cho r ng:
i t - khúc c a T u có nhi
u là bi n th c a c thi c
ng
vào hình th c c a th t và th khúc
n nh
nh sai v ngu n g c th lo i. L i
i m t khúc có m t tên riêng, song có th g i tóm l i là Trúc chi t
t câu dài ng n, nhi u ít
không có lu t nh
T và khúc u có nhi
u khác nhau. Trúc chi
t ch là m t trong m y ngàn th th c khác nhau c a t
ph i th th
i
ng
có tác gi
u Trúc chi t làm tên g i chung cho th lo i t , hu ng chi là c th t và th khúc
ẽ

cg
u ít không có cách lu t nh
N u Qu
thể Bùi K cho t - khúc là d ng th c bi n th t c thi, thì các tác gi sách T
V t
Nam hình thức và thể lo i l i nh m l n k
t - khúc là tên g i chung cho t t c nh ng bài hát c c a
Trung Qu c, ho c có tính ch t dân gian, ho
a theo l i S t , nh c ph
Th lo i t
c v n d ng trong sáng tác t th Đ
Đ ng s
ng tác ph m d
3

10


m t s bài nghiên c

cung c

c gi nh ng

thông tin t ng quan v th lo i này,

c Vi t Nam, s

ng các sáng tác t
y, vi c

nghiên c u th lo
ễ

V bài t

u tiên và tác gi c
ễ

s 6 - 1974) [120

V

(T

c,

8
n
.
n tác ph

c u ti p t c tri n khai. V
b

V

(T

V bài V

c các nhà nghiên
- Kh o sát và gi

c, s 1 - 1995) tác gi Nguyễ Đ

c gi v

t

a c u trúc th lo i t [69]. N
u Nguyễn lang quy không có biến thể thì Nguyễ Đ

o sát các

u trong Toàn T ng t và tìm th y hai biến thể c

u t này. Trên

bài t

mô hình hóa hai biến thể trên, tác gi xét kh
t

n xác l p m
n bài t

Đ

hàng m

n mà ông cho là h

c ghi trong Đ i Vi t s

à

n gi i s c bén, song có m t s

tl
u, không th k xi

m s ch

các câu,

n này nghiêng theo
. Bài vi t c a tác gi Nguyễn
c

n

11


bi t là s bi n gi i v chính thể và biến thể và s khái quát c a tác gi
c coi là biến thể c a t

u Nguyễn lang quy, t

2

n khái quát v

a t . Lê M nh Thát trong ph n
t v i công tác ngo
ý

(trong sách Lịch s Ph t giáo Vi t Nam t

Đế (544) ến Lý Thái Tông, Nxb. Thành ph H

nh

u c a bài t là Nguyễn lang quy [101]. Tác gi d a vào t lu t

hi u ch nh

m t s câu ch , l y Thiền uyển t p anh làm n n, l i tham kh o Đ i Vi t s kí toàn
n mà ông cho là kh th . Trong bài vi t, tác gi
trí có m t không hai trong l ch s ngo
t

c dân

a bài t [101, tr.452].
Nghiên c

Khuông Vi

n bài t trên còn có bài vi
-1011) và v

nh

Bài t Ng c lang quy c a
c a Alexandre Lê (Thờ

i

s 6 - 2002). Tác gi bài vi t sau khi kh o sát b n d b n g m: Đ i Vi t s kí toàn
, Thiền uyển t p anh, Vi t s tiêu án và Lịch triều hiế
hành m t s

u ch nh v niêm lu t, v ng
n kh

Alexandre Lê,

i chí, ti n

cho là h p lý [59

t 4 tác gi ti n hành kh

b nh

... cu i
c

n bài t , b

ng nhau, t

n mà

Alexandre Lê xác l p.

V bài t Ng c lang quy c a Khuông
Vi

(T p chí Hán Nôm s 5 - 2005), Nguyễ Đ

c d a vào s li u Vi t Nam

và Trung Qu c kh

i bài t c

th 8 (987) là chu

i theo Thiền uyển t p anh (Thiên Phúc th 7) là

nh m l n [82]. Tác gi ti p t c bi n gi i v m y ch
t ra [67], cho ba ch
uyển t p anh th i T Đ c, ch
th kh c làm m

王

t d u ch

12

V

Ng c lang quy
王郎歸
m t này do ch

b n Thiền
c玉


ề

(

ễ
bài vi

tv

th

mc a

t
T
ễ Đ

T

V

ô
ỏ

ỏ

Nghiên cứ V

c, s

l i bài t

Nguyễn lang quy c a Khuông Vi

i góc nhìn t s
chúng tôi
i, 2. Th lo i, 3.

Tên tác ph m, 4. S ch [6, tr.103-116]
T p chí Hán Nôm s
2010, chúng tôi

u t n trong bài t

quy c a Khuông Vi

u Nguyễn lang

i
ễ

i vi t

ễ
ễ

ễ

Khuông Vi t, s 10, tháng 5 - 2010,
chúng tôi

và cách l p ý trong bài t

quy c a Khuông Vi
ế

th
Trên T

ô

ế [15].
ễ Đ

13

u Nguyễn lang


ễ
Đ

V

trong

à

Đ

V

à
V

ế
V

à

V

ầ

ộ

ế

ộ

Đ

ô
-Đ

Nam
ễ Đ

ễ

Sau

Mộ

M

Đ

Mộ

M

Đ
Nam (t

à

c, H.1982), Xuân Di

vi t v b ph n

sáng tác t trong t p Mộng Mai t l c
Đ

n làm t

i cho r ng

i nh t kí tâm h

m h ng chính trong t c a

mc
Ph n vi t v t Đ

ển Vi t

i bu n thân th [35, tr.375-377]...
n c a Xuân Di u có nhi u trang tinh t
ễ

t c

14

ng tr

t

y tuy th

cm ts

a t so v

n có c a th lo i.
Đ

V

n m t nhà vi t t khúc l i l
Đ

c

Đ

n, t

V

(T

s

ỷ ẽ
il

t khúc

a tác gi

tác gi không h

-

m

c

t

Đ

n, ch
c làm t

Đ

lo
Đ

k t lu
nhà t khúc l i l

t

ng minh c a tác gi bài vi

Mộ
D

Đà Tấ - ự

à

à

M

ế
Mộ

4

toàn b 60 tác ph m t trong Mộ

, chúng tôi ti n hành kh o c

M

, phát hi n bài t

trong Mộ

M

t

u c a Chu Bang Ng n (周邦彥, 1057-

sai sót khác v

u, t

iT

ng th

n [33, tr.471-477]. C
ề

ề

Mộ

T

ng phiến) bài

ề các bài t trong t t p và ch nh lí m t s

Đ

Đ

M

ôm
trong Mộ

Đ
M

Đ
4

n h c c a m t s bài t Đ
Cali, Mỹ), s 203, 204, tháng 3, 4. 2003.

15

V

n

u Nhất l c sách

th c ch t ch là chép nguyên vẹn n a trên (

ng sai l m v t

M

c (T p chí ti ng Vi t xu t b n

b ng nghiên c u do
chúng tôi

ng th
Nghiên

cứ V

cs

chúng tôi ti n thêm m

b n Mộng Mai t l c

c trong vi

th c nào cho Mộng Mai t l c

ch

chúng tôi

Mộng Mai t l c v n ch là các bài chép tác ph m t

c a các tác gi Trung Qu c t th i T

n th

ph

cc

y u t nào kh

kh

Đ

n, 8 tác ph m không có

nh ch c ch n là tác ph m c

Đ

t

th

y chúng xu t hi n trong b t c tài li u nào khác ngoài Mộng Mai t

l c

mc

và 1 bài t n nghi là tác ph m c a t gia
Mộ

tr.69-78].

ô
Mộ

Đ

n, ch kh o c u thêm,

ng Lân (龔翔麟) th i Thanh [12,

M

b n h c, trên T

chúng tôi

M

Đ
Mộ

M
ỏ

Mộ

M
(

/
-

Mộ

có th th y ngay 17 bài còn l i trong
M

không ph

yên tâm v m t tác quy
Mộ

M

chúng tôi
Nguyễn Húc và b
Nghiên cứ V

c, s

à
à

ễ

16

p hi

T p chí

湯傳楹

-

nhân,
T

Tr

Hoa viên kì ngộ - g
Nghiên cứ V

c, s

T p chí
ộ

i vi t

ễ
ễ

ắ

吳敬所

(國色天香
ỏ

C
không ph i t t p c a Vi

ắ

trong

T p chí Hán Nôm, s

u ngâm t
chúng tôi

trong
t s hi
Nghiên cứ V

b n

ng b t

c, s

chúng tôi

trong

m t s k t qu nghiên c u
ễ

-

[18, tr.61-76], v.v...
ổ

ề

ể

ừ

ệ

1.1.2.1. Nh ng nghiên c u ở Việt Nam
Trên T p chí Hán Nôm s
ng c a nó

Vi

v iv
thông tin t

“T Trung Hoa và nh

. Trong bài vi t này, tác gi m i ch

n v th t
d ng l i

/

Trung Hoa; ph n vi t v
m

mô t r t ph

ng c a nó

t vài thông
Vi

n và r i r c, ch ng tỏ

ng công kh o c u, v
th

mô t có tính t ng h

17

n, bài vi t thu th p m t s
c gi m t s

i


V

Trên T

Đ

c s 9 - 2004, Tr n Ng

T - m t ch ng lo

c bi t t

Trung Qu c t

n th i c

c n thi t v th lo i t

i, cung c

ng th

Vi

c gi m t s tri th c
ngh v vi c nghiên c u t

thi

c u th lo

trình bày khái quát v t s

u có th t

c dân t c.

Th lo i t Trung Qu c du nh p vào Vi t Nam
và

ng c

iv

thông qua vi c kh o sát ngu

cb

(T p chí Hán Nôm, s 5 - 2005),

u Hán Nôm, th ng kê tác gi , tác ph m t

a m t b c tranh t ng th v sáng tác t
m, góp nh

-

- bài vi t trình hi

m t b ng th ng kê các tác gi , tác ph m t
ng các bài t g

Vi t Nam. Sau nhi u
c gi

Vi

nv is

u t khác nhau [74, tr.12-23]. Tuy nhiên

th ng kê c
quan tr ng có sáng tác t
Khoan, Nguyễ

c
ng bóng trong

b ng th ng kê này. T

ng h p nh m l n v tác gi và tác ph m, th ng

kê c a Tr

,

162 bài t . M

lo i t c a Trung Qu c du nh p vào Vi t Nam và
c

cb

có th kh

bài vi t, song trên tinh th

ng
n,

t th hi n công phu, s chú tâm c a tác gi
t c a các tác gi Vi t Nam n m r i rác trong kho sách
ng v v trí c a th lo i này trong

l ch s

c dân t c.
i th o qu c t V

c Vi t Nam trong b i c nh giao

ực và qu c tế (Vietnamese Literature in the Regional and
International Context of Cultural Exchanges), t ch c t i Hà N i thán
2006, chúng tôi

ti p nh n th lo i t

18

Vi t Nam - kh o sát t