TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
Viện Công Nghệ Sinh Học – Thực Phẩm
DINH DƯỠNG CHO NGƯỜI GIÀ
Nhóm: 6
GVHD: Nguyễn Thị Trang
NỘI DUNG
TỔNG QUÁT VỀ
NGƯỜI GIÀ
ĐẶC ĐiỂM CƠ
THỂ NGƯỜI GIÀ
DINH DƯỠNG VÀ
CHĂM SÓC NGƯỜI
GIÀ
TỔNG QUÁT
NGƯỜI GIÀ ?
HỌ LÀ NHỮNG AI?
Người
cao
tuổi hay người
cao
niên hay người già là những người lớn
tuổi, thường có độ tuổi khoảng từ 60 trở
lên. Pháp lệnh người cao tuổi ở Việt Nam
(số 23/2000/PL-UBTVQH, ra ngày
28/04/2000) nhận định: "người cao tuổi
có công sinh thành, nuôi dưỡng, giáo dục
con cháu về nhân cách và vai trò quan
trọng trong gia đình và xã hội".
Tỷ lệ dân số người cao tuổi
Tên nước
1991 (%)
2020 (%)
Thụy điển
22.8
28.9
Thụy Sĩ
19.7
31.0
Anh
20.7
26.6
Mỹ
16.9
24.6
Trung Quốc
8.9
16.5
Ấn độ
6.1
10.4
(Global Aging. Comparative Indicators and Future trends Bureau of
Census, U.S. Department of Commerce 1991)
Chuyển dịch dân số
• Đến năm 2050
• Số người có tuổi hơn 60 sẽ tăng từ 650
triệu (năm 2006) lên đến gần 2 tỷ.
• Phần trăm số người trên 60 tuổi được dự
đoán là sẽ tăng gấp đôi từ 10% tới 21%.
TẠI VIỆT NAM
Ý NGHĨA VIỆC CHĂM SÓC DINH
DƯỠNG CHO NGƯỜI GIÀ
GÁNH NẶNG TỪ VIỆC
TĂNG CHI PHÍ KHÁM
SỨC KHỎE
GÁNH NẶNG TỪ BỆNH
TẬT
BỐN VẤN ĐỀ
DÂN SỐ GIÀ THIẾU
NGUỒN LAO ĐỘNG
BIẾN ĐỔI XÃ HỘI
Tại sao dinh dưỡng lại quan trọng với
người cao tuổi?
• Dinh dưỡng tốt mang lại lợi ích cho hầu hết mọi mặt của sức khỏe, từ trẻ sơ
sinh cho đến người già
• Một chế độ ăn tốt cho SK
• Làm giảm được tỷ lệ tử vong nói chung và giảm được nguy cơ mắc các bệnh
mạn tính.
• Có nhiều bằng chứng gần đây cho thấy có mối liên hệ giữa dinh dưỡng và sức
khỏe tinh thần.
• Đối với NCT, các luyện tập sức khỏe có thể tác động đến trí não, bao gồm::
• Dinh dưỡng hợp lý, giấc ngủ đầy đủ, kiểm soát được stress, tự chủ được trạng
thái hoặc rối loạn khi tức giận, sức khỏe tim mạch tốt, hoạt động thể chất, và
tránh được các tổn thương đầu óc.
Vai trò của Dinh dưỡng trong phòng bệnh
• Dự phòng cơ bản
• Dự phòng cấp độ 2: làm giảm quá trình của các bệnh
mạn tính liên quan đến dinh dưỡng, duy trì chức năng,
chất lượng cuộc sống, cân nặng cơ thể và sức khỏe tinh
thần
• Dự phòng cấp 3: các liệu pháp dinh dưỡng lâm sàng
ĐẶC ĐIỂM CƠ THỂ NGƯỜI GIÀ
1. Mô cơ giảm
•
•
•
•
•
Trước 60 tuổi: giảm đều 5%/10 năm
Sau 60 tuổi: giảm 10%/năm
Sức bền của nhóm cơ giảm
Các rối loạn có thể xảy ra: rối loạn dung nạp glucoza
Khắc phục: tập luyện
2. Nhu cầu năng lượng giảm
• Nhu cầu năng lượng giảm
• Mức ăn vào giảm
• Các rối loạn :
– Thiếu vi chất dinh dưỡng
– Khó điều chỉnh cân bằng năng lượng
– Khó hồi phục khi ốm
• Khắc phục:
– Tăng dần thực phẩm phù hợp & giàu dinh dưỡng
– Ăn các bữa phụ
3. Khối xương giảm
•
–
–
–
Đặc điểm:
Giảm tổng hợp tổng hợp vitamin D
Lượng vitamin D ăn vào không đủ,
Thời gian tiếp xúc với nắng gỉam dần
• Rối loạn:
– Loãng xương và tăng nguy cơ gãy xương.
– Thoái hoá xương
• Khắc phục:
– Bổ sung Vitamin D
– Thể dục
4.Khả năng miễn dịch giảm
• Đặc điểm:
– Chức năng TB Limpho T giảm
• Các rối loạn:
– Dễ mắc bệnh
– Khó hồi phục
• Khắc phục:
– Chế độ ăn bổ sung vitamin, khoáng
5. Hệ tim mạch
• Đặc điểm:
• – Tăng Cholesterol
• – Tăng LDL-cholesterol
• – Tăng homocysteine (folate, vitamin B12 và B6)
• Các rối loạn:
– Tim mạch: cao huyết áp, đột quỵ
• Khắc phục:
– Chế độ ăn
– Tập luyện
6. Khả năng nhận thức
• Đặc điểm:
– Khứu giác, vị giác giảm
– Giảm khả năng nhận thức
• Các rối loạn:
– Điếc
– Hay quên (Alzheimer)
• Khắc phục:
– Bổ sung vitamin
– Tập luyện
7. Chức năng thị giác
• Đặc điểm:
– Đục nhân mắt
• Các rối loạn:
– Thị lực giảm
• Khắc phục:
– Chế độ ăn giàu các chất chống oxy hoá (vit.C,E,
beta- caroten)
DINH DƯỠNG VÀ CHĂM SÓC
NGƯỜI GIÀ
Ưu tiên các loại rau và hoa
quả
Nên ăn nhạt
Chia làm nhiều bữa nhỏ
Nên ăn chậm
Chú ý hơn tới chất lượng
bữa ăn
NGUYÊN TẮC
Chú ý đến không gian ăn
uống
Đa dạng hoá các loại thực
phẩm
Uống nhiều nước
Đồ ăn cần có độ mềm
Hạn chế ăn đồ lạnh
Thực phẩm cần thiết
Gạo: Tốt nhất là ăn loại gạo lứt, gạo toàn phần
nhưng đã loại cám riêng ra cho gạo mềm, dễ
nhai. Khi nấu, có thể trộn với cám . Cơm cám
ăn với muối vừng rất béo và rất ngon
Khoai củ các loại: Người cao tuổi thường ăn bớt
cơm và thay vào đó nên ăn nhiều loại khoai.
Khoai có khối lượng lớn, gây cảm giác no,
nhưng cho ít năng lượng, không gây béo mà lại
có nhiều chất xơ giúp chống táo bón, giúp thải
cholesterol thừa và đề phòng ung thư đại tràng
• Sữa: Đối với người cao tuổi, ăn sữa rất bổ và
dễ tiêu. Đặc biệt sữa chua vừa bổ vừa có tác
dụng điều hòa hoạt động của bộ máy tiêu hóa.
Quả chín: Rất quý, nhất là đối với
người cao tuổi. Nguồn cung cấp nhiều
vitamin và chất khoáng, nhiều chất
chống oxy hóa (AO). Cần gây thành
tập tục có quả tráng miệng sau bữa ăn.
Ăn uống điều độ
Chế biến các món ăn hỗn hợp có nhiều gia vị kích thích ăn
ngon miệng nên làm thức ăn mềm, nấu nhừ
LƯU Ý
Ðảm bảo uống đủ nước
Chú ý các thức ăn nguồn thực vật
Đảm bảo vệ sinh trong chế biến, nấu nướng món ăn và giữ
gìn vệ sinh ăn uống