Đề cương chi tiết học phần Công nghệ sinh học thực phẩm (Trường đại học sư phạm kĩ thuật TP.HCM)

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT
TP. HỒ CHÍ MINH
KHOA CNHH&TP

Ngành đào tạo: Công nghệ thực phẩm
Trình độ đào tạo: Đại học
Chương trình đào tạo: Công nghệ thực phẩm

Đề cương chi tiết học phần
1. Tên học phần: Công nghệ sinh học thực phẩm
Mã học phần: FBIT323850
2. Tên Tiếng Anh: Food Biotechnology
3. Số tín chỉ: 2 tín chỉ (2/0/4) (2 tín chỉ lý thuyết, 0 tín chỉ thực hành/thí nghiệm)
Phân bố thời gian: 15 tuần (2 tiết lý thuyết + 0*2 tiết thực hành + 4 tiết tự học/ tuần)
4. Các giảng viên phụ trách học phần:
1/ GV phụ trách chính: ThS. Phan Minh Anh Thư
2/ Danh sách giảng viên cùng GD: 0
5. Điều kiện tham gia học tập học phần
Môn học trước: Sinh học đại cương, Hoá sinh thực phẩm, Vi sinh vật thực phẩm
6. Mô tả học phần (Course Description)
Môn học này cung cấp cho sinh viên những kiến thức sau:


Lịch sử phát triển và vai trò của công nghệ sinh học trong sự phát triển các ngành, đặc
biệt là ngành công nghệ thực phẩm.



Các kiến thức cơ sở về sinh học phân tử, sinh học tế bào, di truyền và biến dị, và các kỹ
thuật di truyền được sử dụng phổ biến.



Một số kỹ thuật của công nghệ sinh học được sử dụng trong công nghệ thực phẩm như:
công nghệ tế bào, công nghệ vi sinh vật, công nghệ enzyme.



Đặc điểm, vai trò của thực phẩm biến đổi gen.

7. Mục tiêu học phần (Course Goals)
Mục tiêu
(Goals)

Mô tả
(Goal description)
(Học phần này trang bị cho sinh viên:)

Chuẩn đầu ra
CTĐT

G1

Kiến thức chuyên môn trong lĩnh vực công nghệ sinh học thực
phẩm như: sinh học tế bào, sinh học phân tử, các kỹ thuật di
truyền, ứng dụng CNSH trong CNTP

1.2, 1.3

G2

Khả năng phân tích, giải thích và lập luận giải quyết các vấn đề
liên quan đến ứng dụng của CNSH trong CNTP

2.1, 2.3, 2.4

G3

Kỹ năng làm việc nhóm, giao tiếp và khả năng đọc hiểu các tài 3.1,3.2, 3.3
liệu kỹ thuật bằng tiếng Anh

G4

Khả năng nhận định, phân tích các quan điểm khoa học còn đang 4.1
tranh cãi trên thế giới về sự an toàn của thực phẩm biến đổi gen

1


8. Chuẩn đầu ra của học phần
Chuẩn đầu ra
HP

G1

Mô tả
(Sau khi học xong môn học này, người học có thể:)

Chuẩn
đầu ra
CDIO

G1.1

Giải thích được hiện tượng di truyền, sự phát triển của tế bào và cơ
thể sinh vật.

1.2

G1.2

Trình bày, giải thích được nguyên lý của các kỹ thuật di truyền và
một số kỹ thuật công nghệ sinh học.

1.3

G2.1

Vận dụng các phương pháp và kỹ thuật của công nghệ sinh học
vào quá trình nghiên cứu về thực phẩm.

2.1.1,
2.1.4

G2.2

Phân biệt được sự giống và khác nhau giữa thực phẩm biến đổi gen
và các dạng thực phẩm thông thường.

2.1.1,
2.1.4,

2.3.1

G2.3

Có khả năng tự tìm kiếm tài liệu, tự nghiên cứu và trình bày các
nội dung chuyên ngành

2.2.3

G3.1

Có khả năng làm việc trong các nhóm để thảo luận và giải quyết
các vấn đề liên quan đến CNSH

3.1.1,
3.1.2,
3.2.6

G3.2

Hiểu được các thuật ngữ tiếng Anh dùng trong CNSH

3.3.1

G4.1

Hiểu biết về những quan điểm khác nhau trên thế giới về sự an
toàn và tầm quan trọng của thực phẩm biến đổi gen

4.1.2,

4.1.5,
4.1.6

G2

G3

G4

9.

Tài liệu học tập
1. Nguyễn Đức Lượng, Công nghệ sinh học, NXB ĐHQG TPHCM
2. Nguyễn Đức Lượng và các cộng sự, Công nghệ vi sinh (tập 2): Vi sinh vật học công
nghiệp, NXB ĐHQG TPHCM
3. Nguyễn Đức Lượng, Công nghệ tế bào, NXB ĐHQG TPHCM
4. Nguyễn Đức Lượng, Công nghệ enzyme, NXB ĐHQG TPHCM
5. Nguyễn Như Hiền, Công nghệ sinh học – tập 1, NXBGD
6. Phạm Đình Hổ, Nhập môn công nghệ sinh học, NXBGD
7. Elmer L. Gaden, JR et al, Applicationof Biotechnology to Traditional fermented food,
National Academy Press, Wasington D.C., 1992.
8. Kalidas Shetty et al, Food Biotechnology (Second edition), Taylor & Francis Group, New
York, 2006.
9. Kirsi-Marja Oksman-Caldentay, Wolfgang H. Barz, Plant Biotechnology and transgenic
plants, Marcel Dekker, Inc., New York, 2002
10. Kouji Ikura et al, Animal cell technology: challenges for the 21st century, Kluwer
Academic Publishers, New York, 2002

2

10.

Đánh giá sinh viên:
- Thang điểm: 10
- Kế hoạch kiểm tra như sau:

Hình
thức
KT

Nội dung

Thời điểm

Công cụ
KT

Chuẩn
đầu ra
KT

Bài tập

15

Xem 1 đoạn video clip và thực hiện bài
BT#1 tập về quá trình tái bản mã di truyền

Tuần 3

Bài tập
nhóm nhỏ
trên lớp

G1.1

5

Bài tập về quá trình phiên mã và dịch mã

Tuần 5

Bài tập
nhóm nhỏ
trên lớp

G1.1

5

Bài tập về kỹ thuật di truyền

Tuần 10

Bài tập nhỏ
trên lớp

G1.2

5

BT#2
BT#3

Tỉ lệ
(%)

Bài tập lớn (Project)
Đọc hiểu một bài báo khoa học quốc tế và
BL#1 phân tích một số vấn đề khoa học CNSH
và ứng dụng trong CNTP
Tìm hiểu về ứng dụng của CNSH trong
CNTP

BL#2

35
Tuần 12

Bài tập tình
huống

G3.1,
G3.2

15

Tuần 13-15

Tiểu luận,
báo cáo

G2.3

20

Thi cuối kỳ

50

- Nội dung bao quát tất cả các chuẩn đầu
ra quan trọng của môn học.
- Thời gian làm bài 60 phút.

11.

Theo lịch
nhà trường

Thi trắc
nghiệm

Nội dung chi tiết học phần:

Tuần

Nội dung

Chuẩn đầu

ra học phần

Chương 1: Mở đầu

1

A/ Các nội dung và PPGD chính trên lớp: (3)
Nội dung GD lý thuyết:
1.1 Lịch sử phát triển của công nghệ sinh học (CNSH)
1.1.1 Khái niệm về công nghệ sinh học
1.1.2 Sự ra đời và phát triển của công nghệ sinh học
1.2 Vai trò công nghệ sinh học trong sự phát triển các ngành
PPGD chính:
+ Thuyết giảng
+ Trình chiếu

2

Chương 2: Kiến thức cơ sở về công nghệ sinh học

3

G1.1


A/ Tóm tắt các ND và PPGD chính trên lớp: (3)
Nội dung GD lý thuyết:
1.1 Sinh học tế bào
1.1.1 Mô hình cấu trúc và chức năng của tế bào
1.1.2 Nhiễm sắc thể và sự phân chia tế bào

1.2 Sinh học phân tử
1.2.1 Các đại phân tử sinh học và vai trò của chúng trong cơ thể
sống
1.2.1.1 . Acid nucleic
1.2.1.2 . Protein
1.2.2 Thuyết di truyền trung tâm
1.2.2.1 . Gen và hệ gen
1.2.2.2 . Mã di truyền và sự tái bản mã
1.2.2.3 . Quá trình phiên mã và dịch mã
1.2.3 Điều hoà hoạt động gen
1.3 Di truyền và biến dị
1.3.1 Cơ sở vật chất của di truyền
1.3.2 Di truyền nhiễm sắc thể và sự trao đổi chéo
1.3.3 Các loại biến dị
1.4 Kỹ thuật di truyền
1.4.1 Những phát hiện cơ bản trong kỹ thuật di truyền
1.4.2 Kỹ thuật ADN tái tổ hợp
1.4.3 Kỹ thuật chuyển gen
1.4.4 Kỹ thuật nhân bản gen: PCR
PPGD chính:
- Thuyết giảng
- Trình chiếu
- Bài tập nhóm
B/ Các nội dung cần tự học ở nhà: (6)
- Điều hoà hoạt động gen ở sinh vật Eukaryote
- Kỹ thuật nhân bản gen: RAPD, RFLP

G1.1, G1.2

5

Chương 3: Các kỹ thuật của công nghệ sinh học ứng dụng vào

công nghệ thực phẩm
A/ Các nội dung và PPGD chính trên lớp: (3)
Nội dung GD lý thuyết:
1.1 Công nghệ enzym
1.1.1 Khái niệm cơ bản về enzym
1.1.2 Cơ chế tác động, tính đặc hiệu của enzym
1.1.3 Các yếu tố ảnh hưởng lên hoạt động của enzym
1.1.4 Sinh tổng hợp enzym
1.1.5 Công nghệ sản xuất enzym từ các chủng vi sinh vật
1.1.6 Phương pháp tạo enzym không tan
1.1.7 Ứng dụng enzym vào sản xuất thực phẩm
1.2 Thực phẩm biến đổi gene (GMO)
1.2.1 Lịch sử phát triển
1.2.2 Ưu thế của việc sản xuất thực phẩm biến đổi gene so với
thực phẩm truyền thống
1.2.3 Tình hình phát triển của thực phẩm biến đổi gene trên thế
giới
4

G2.1, G2.2,
G4.1


PPGD chính:
+ Thuyết giảng
+ Trình chiếu
+ Thảo luận nhóm
B/ Các nội dung cần tự học ở nhà: (6)

1.3. Công nghệ tế bào
1.4. Công nghệ vi sinh vật

12. Đạo đức khoa học:
Các bài tập ở nhà và dự án phải được thực hiện từ chính bản thân sinh viên. Nếu bị phát hiện có
sao chép thì xử lý các sinh viên có liên quan bằng hình thức đánh giá 0 (không) điểm quá trình và
cuối kỳ.
13.
14.

Ngày phê duyệt lần đầu:
Cấp phê duyệt:
Trưởng khoa

15.

Trưởng BM

Nhóm biên soạn

Tiến trình cập nhật ĐCCT

Lấn 1: Nội Dung Cập nhật ĐCCT lần 1: ngày

tháng

năm

và ghi rõ họ tên)

Tổ trưởng Bộ môn:

5