Đánh giá tiềm năng tận dụng chất thải rắn sinh hoạt làm phân bón hữu cơ quy mô hộ gia đình

TR

I H C QU CăGIAăHÀăN I
NG
I H C KHOA H C T NHIÊN
–––––––––––––––––––––––––––

NGUY N TH THU TH O

ÁNH GIÁ TI M N NG T N D NG CH T TH I
R N SINH HO T LÀM PHÂN BịN H U C
QUY MỌ H GIA ỊNH
ChuyênăngƠnh:ăKhoaăh căMôiătr
Mƣăs

ng

: 60440301

LU N V N TH C S

NG

IăH

NG D N KHOA H C:ăTS.ăLÊăTH HOÀNGăOANH
TS.ăLÊăV NăCHI U

HÀ N I - 2016

L IC M

N

hoƠnăthƠnhăt t lu năv nă nƠy,ătôiăxinăg i l i c mă năchơnă thƠnhăvƠălòngă
bi tă năsơuăs c nh t t iăTS.ăLêăTh HoƠngăOanhăvƠăTS.ăLêăV năChi u đƣăh

ng d n

t nătình,ăgiúpăđ tôiătrongăsu t th iăgianălƠmălu năv n.
Tôiăxinăg i l i c mă năsơuăs căt iăcácăth yăcôăgiáoătrongăb mônăcôngăngh
Môiătr

ng, Khoa khoa h căMôiătr

ngăđƣăt oăđi u ki năchoătôiăh c t p,ănơngăcaoă

ki năth căchuyênăngƠnhăvƠăgiúpăđ tôiătrongăth i gian qua.
Tôiăxinăc mă nă yăbanănhơnădơnăph

ng CamăGiáăcùngătoƠnăth ng

iădơnă

thu c b n t 6,ă9,ă11,ă16ăđƣăcungăc păchoătôiănh ngăv năb năvƠănh ngăthôngătinăquỦă
báuăđ tôiăhoƠnăthi n lu năv năc aămình.
Cu iăcùngătôiăxinăc mă năgiaăđình,ăb năbèăđƣăluônăđ ngăviên,ăkhuy năkhíchă
t oăđi u ki n thu n l iăđ tôiăhoƠnăthƠnhălu năv n.
Trongăquáă trìnhălƠmălu năv năkhôngătránhăkh i nh ngăsaiă sót,ătôiăr t mong
nh năđ

căgópăỦăc a h iăđ ng nghi măthuăđ đ tƠiăc aămìnhăđ

căhoƠnăthi năh n.

TôiăxinăchơnăthƠnhăc mă n!
HƠăN i,ăngƠy 22 thángă12 n mă2016
H căviên

Nguy n Th Thu Th o


M CL C
M
CH

U 7
NGăI:ăT NGăQUANăNGHIÊNăC U

9

Hi n tr ngăphátăsinhăch t th i r n sinh ho t Vi t Nam 9

1.1.

1.1.1. Ch t th i r n sinh ho tăvƠăthƠnhăph n ch t th i r n h uăc ..................9
1.1.2. Hi nătr ngăphátăsinhăCTRSHăt iăVi tăNam ..............................................12
1.1.3.ăTìnhăhìnhăqu nălỦăCTRSHăt i Vi t Nam ....................................................17
1.1.4. M t s bi năphápăx lỦăCTRSH .................................................................20
1.2. Hi n tr ng s d ng ch t th i r n sinh ho tălƠmăphơnăbónăh uăc ăt i Vi t Nam

Error! Bookmark not defined.
1.2.1.ăT năd ngăCTRSHăđ ăs năxu tăphơnăh uăc Error! Bookmark not defined.
1.2.2. M t s môăhìnhă phơnăcompostăt i Vi t Nam ......... Error! Bookmark not
defined.
1.3.ăPhơnăbónăh uăc ăvƠă ng d ng
1.3.1.ă

Error! Bookmark not defined.

nh ngh a ................................................... Error! Bookmark not defined.

1.3.2.ăPhơnălo i ...................................................... Error! Bookmark not defined.
1.3.3.

ng d ng..................................................... Error! Bookmark not defined.

CH

NG 2:

IT

NG VÀ PH

NG PHÁP NGHIÊN C U......... Error!

Bookmark not defined.
2.1.ă

iăt

2.2.ăPh

ng - Ph măviănghiênăc u Error! Bookmark not defined.
ngăphápănghiênăc u

2.2.1.ăPh
2.2.2.ăPh

Error! Bookmark not defined.

ngăphápăthuăth p - nghiênăc uătƠiăli u Error! Bookmark not defined.
ngăphápăđi u tra, kh oăsátăth c t (s d ng phi u ph ng v n)

Error! Bookmark not defined.
2.2.3. Ph

ngăphápăd ăbáoăl

ngăCTRSHăphátăsinhăt i KVNC. ................. Error!

Bookmark not defined.
2.2.4. Ph

ngăphápănghiênăc u th c nghi m t n d ngăCTRSHălƠmăphơnăbón

Error! Bookmark not defined.
2.2.5. Ph

ngăphápăphơnătíchăcácăch tiêuăch tăl

not defined.

ngăphơnăbón Error! Bookmark


2.2.6. Ph

ngăpháp phơnătíchăt ng h p, đánhăgiáăvƠăx lỦăs li u ............... Error!

Bookmark not defined.

CH NG 3: K T QU NGHIÊNăC UăVÀăTH O LU N
Bookmark not defined.

Error!

3.1.ă ánhăgiáăti măn ngăv ch t th i h uăc ăt n d ngălƠmăngu nănguyênăli u cho
s n xu tăphơnăbónăt iăđ aăbƠnănghiênăc u
3.1.1.ăL

Error! Bookmark not defined.

ngăphátăsinhăvƠăthƠnhăph n CTRSH t i KVNC . Error! Bookmark not

defined.
3.1.2. Hi n tr ng x lỦăvƠăti măn ngăt n d ngăCTRSHălƠmăphơnăbónăh uăc
Error! Bookmark not defined.
3.2.ă ánhăgiáăhi u qu vƠăch tăl
th c nghi m

ng phơnăbónăthƠnhăph m t cácăcôngăth c

Error! Bookmark not defined.

3.2.1.ă ánhăgiáăhi u qu

c aăcácălo iăphơnăbónăch t o t cácăcôngăth c

th c

nghi m Error! Bookmark not defined.
3.2.2.ăSoăsánhăhi u qu c aăphơnăbónălƠmăt CTRSHăvƠăphơnăbónăth

ngăph m

trênăcơyăcƠăchua ..................................................... Error! Bookmark not defined.
3.3.ă ánhăgiáăhi u qu c a gi iăphápăđ xu t Error! Bookmark not defined.
3.3.1. S ch p nh n s d ngăvƠăm căđíchălƠmăphơnăcompostăt CTRSH t i
KVNC Error! Bookmark not defined.
3.3.2. Hi u qu kinh t c a vi călƠmăphơnăbónăt CTRSH

quyămôăh giaăđình

Error! Bookmark not defined.
3.3.3. Hi u qu v m tămôiătr

K T LU NăVÀăKI N NGH

ng ....................... Error! Bookmark not defined.

Error! Bookmark not defined.

1. K t lu n Error! Bookmark not defined.
2. Ki n ngh

Error! Bookmark not defined.

TÀIăLI U THAM KH O
I.ăTƠiăli u ti ng vi t

22

II.ăTƠiăli uăn

24

căngoƠi

III.ăTƠiăli u website

22

26

PH L C Error! Bookmark not defined.
PH L C A: M U PHI U I U TRA
Error! Bookmark not defined.

PH L C B:TI NăHÀNHăLÀMăPHÂNăT
not defined.

CTRSH

Error! Bookmark


DANH M C B NG
B ngă1.1.ăThƠnhăph n CTRSH t iăđ uăvƠoăc aăcácăbƣiăchônăl p c a m t s
thƠnhăph l n:ăHƠăN i, H iăPhòng,ăHu ,ă ƠăN ng,ăTp.ăHCMăvƠăB c Ninh
n mă2009ăậ 2010 10
B ngă1.2.ăThƠnhăph năhóaăh c c a m t s ch t th i h uăc ăsinhăho t 12
B ng 1.3. CTRSHăphátăsinhăt i m t s t nh,ăthƠnhăph n mă2010
13
B ng 1.4. Ch s phátăsinhăCTRSHăbìnhăquơnăđ uăng i c aăcácăđôăth n mă2009
15
B ng 2.1. T l rác,ăch ph măvƠătroătr u b sungătheoăngƠy
Error!
Bookmark not defined.
B ngă2.2.ă cătínhăch t th i h uăc ăđ uăvƠo Error! Bookmark not defined.
B ngă2.3.ăCácăch tiêuăch tăl ngăphơnăbón Error! Bookmark not defined.
B ngă2.4.ăCácăy u t h n ch trongăphơnăbón
Error! Bookmark not
defined.
B ngă3.3.ă cătínhăch t th i h uăc ăđ uăvƠoăc a 3 m uăđi năhình
Error!
Bookmark not defined.
B ng 3.4. Ch tăl ngăphơnăbónăquaă3ăcôngăth c l n 1 Error! Bookmark
not defined.

B ng 3.5. Ch tăl ngăphơnăbónăquaă3ăcôngăth c l n 2 Error! Bookmark
not defined.
B ngă3.6.ăSoăsánhăcácăy u t h n ch c aăcôngăth c 3 vƠăphơnăh uăc ă
th ngăph m
Error! Bookmark not defined.
B ng 3.7. S t ngătr ng c aăcơyăcƠăchuaă côngăth c 3ăvƠăphơnăbónă
th ngăph m (l n 1)
Error! Bookmark not defined.
B ng 3.8. S t ngătr ng c aăcơyăcƠăchuaă côngăth c 3ăvƠăphơnăbónă
th ngăph m (l n 2)
Error! Bookmark not defined.
B ng 3.9. Tr ngăl ngătrungăbìnhăc a qu cƠăchuaăs d ngăphơnăbónăcôngă
th c 3ăvƠăphơnăbónăth ngăph m (l n 1) Error! Bookmark not defined.
B ng 3.10. Tr ngăl ngătrungăbìnhăc a qu cƠăchuaăs d ngăphơnăbónăcôngă
th c 3ăvƠăphơnăbónăth ngăph m (l n 2) Error! Bookmark not defined.


DANH M C HÌNH
Hìnhă1.1.ăT l phátăsinhăCTRSHătheoăvùngăn mă2013ă 17
Hìnhă1.2.ăS ăđ dơyăchuy năcôngăngh c aănhƠămáyăx lỦăCTRSHălƠmăphơnă
bónăh uăc ăC u Di n ậ HƠăN i Error! Bookmark not defined.
Hìnhă1.3:ăQuyătrìnhăs n xu tăphơnăbónăt ch t th i r n sinh ho t c aăcôngătyă
BIWASE Error! Bookmark not defined.
Hìnhă1.4:ăQuyătrìnhăs n xu tăphơnăbónăt CTRSH c aăcôngătyăTNHHăMôiă
tr ngăHuêăPh ngăậ TơyăNinh Error! Bookmark not defined.
Hìnhă2.1.ăS ăđ quyătrìnhă phơnătheoăcôngăth c 1 Error! Bookmark not
defined.
Hìnhă2.2.ăS ăđ quyătrìnhă phơnătheoăcôngăth c 2 Error! Bookmark not
defined.
Hìnhă2.3.ăS ăđ quyătrìnhă phơnătheoăcôngăth c 3 Error! Bookmark not

defined.
Hìnhă3.2.ăBi năthiênănhi tăđ c aă3ăcôngăth c trongă70ăngƠy Error!
Bookmark not defined.
Hìnhă3.3.ăBi năthiênăpHăc aă3ăcôngăth c trongă70ăngƠy Error! Bookmark
not defined.2
Hìnhă3.4.ăKh iăl ngăphơnăbónăthƠnhăph m c aă3ăcôngăth c qua 2 l n l p l i Error!
Bookmark not defined.3
Hìnhă3.5.ăNhuăc uălƠmăphơnăbónăt CTRSH Error! Bookmark not defined.4
Hìnhă3.6.ăM căđíchăs d ng phơnăbónălƠmăt CTRSH
Error! Bookmark
not defined.5
Hìnhă3.7.ăTìnhăhìnhăs d ng m t s lo iăphơnăbónăc aăng iădơnăt i KVNC
Error! Bookmark not defined.9


DANH M C CÁC T
D NG VI T T T

VI T T T

D NG

Y

1. BCL

Bƣiăchônăl p

2. BTNMT

B tƠiănguyênămôiătr

3. BXD

B xơyăd ng

4. CTNH

Ch t th i nguy h i

5. CTRSH

Ch t th i r n sinh ho t

6. CTR

Ch t th i r n

7.

B

ng b ng

8. HCM

H ChíăMinh

9. KVNC

Khu v cănghiênăc u

10. QCVN

Quy chu n Vi t Nam

11. Q

Quy tăđ nh

12. QHXD

Quy ho chăxơyăd ng

13. TCMT

T ng c cămôiătr

14. TCVN

Tiêuăchu n Vi t Nam

15. TDTT

Th d c th thao

16. TP

ThƠnhăph

17. UBND

ng

y ban nhơnădơn

18. VSMT

V sinhămôiătr

19. VSV

Vi sinh v t

ng

ng


M

Đ U
Ch t th iănóiăchungăvƠăch t th i r n sinh ho t (CTRSH) nóiăriêngăđangălƠăv năđ

đángăloăng i t i nhi u qu căgiaătrênăth gi i. Vi c qu nălỦăvƠăx lỦăch t th i r năkhôngă
h pă lỦs gơyă ôă nhi mă môiă tr
s ng c aăconăng

ng đ t,ă n

c,ă khôngă khí nhă h

ng t i ch tă l

ng cu c

iăvƠăh sinhăthái.ă

T i Vi t Nam, t căđ t ngădơnăs vƠăquáătrìnhăđôăth hóaănhanhăchóngăđangăgơyă
s că épă vƠă lƠmă suyă gi mă môiătr

ng s ng do thi u ki mă soátă l

ng ch t th iă phátă sinh.ă

Theo th ngă kêă c a Vi n quy ho chă đôă th vƠă nôngă thôn,ă B Xơyă d ng kho ng 42 46%ăl

ng CTR phátăsinhălƠăt cácăđôăth , kho ngă17%ăCTRălƠăt cácăho tăđ ng s n xu t

côngă nghi p; s cònă l iă lƠă CTRăc aă nôngă thôn,ă lƠngă ngh vƠă CTRă yă t ch chi m ph n
nh , t ngăl

ngărácăth i sinh ho tăphátăsinhăt cácăđôăth cóăxuăh

ngăt ngătrungăbìnhă

t 10 ậ 16 %. Trongăđó,ăt l thuăgomărácăth i t iăcácăđôăth bìnhăquơnătrênăc n

c ch

đ t kho ng 70 % - 85 % [3].
R t nhi u bƣiăchônăl p ch t th i r n (CTR) cóăquy môăl nănh :ăBƣiărácăNamăS nă
(HƠăN i),ă áăMƠiăậ TơnăC

ngă(TháiăNguyên),ăTrƠngăCátă(H iăPhòng)ăđangătr nênăquáă

t iă vƠă g p nhi uă khóă kh nă trongă x lỦă n

c r rácă vƠă thuă khíă metan. Ph

ngă Camă Giáă

thu căđ a ph năthƠnhăph TháiăNguyênă- m t t nh mi nănúiăphíaăB c đang ph iăđ i m t
v iăl

ngărácăth i l năvƠăvi căđ aăraăcác bi năphápăhi u qu đ x lỦ cònăg p nhi uăkhóă

kh n.
CTRSH t iă cácă h giaă đìnhă thu că ph

ngă Camă Giáă đ

că chiaă thƠnhă baă nhómă

chính:ă(1)ăCh t th i t nh ng h giaăđìnhăcóăđi u ki n kinh t khá,ăkhôngăch nănuôiăđóngă
l phíăđ thu gom; (2) Ch t th i t cácăh giaăđìnhăkhóăkh năkhôngăch n nuôiăvƠădi nătíchă
v

n nh khôngăđ

căthuăgomădoăkhôngăđóngăl phíăthuăgomărác;ă(3)ăCh t th i t cácăh

giaăđìnhăcóăch nănuôiăgiaăsúc,ăgiaăc măvƠăcóăaoăh , ru ngăv
1ăvƠănhómă2, thôngăth

ng rácăch đ

n. V năđ n y sinh

nhómă

c thu gom vƠoăm i bu iăsáng hƠngăngƠy vìăv yăđ i

v i cácăh giaăđìnhăn p l phíăthuăgom rácăs đ

c gom l i đ ch nhơnăviênăt i thu gom.

Tuyănhiên, ch t th i h uăc ăđ l thiênăquaăđêmăs b phơnăh yăgơyăraămùiăkhóăch u nh
h

ng t i cu c s ng c aă ng

iă dơn.ă

i v i cácă h khôngă đóng l phíă thuă gomă rác,ă
8


khôngăcóăhìnhăth c x lỦăc th đ i v i ch t th i h uăc nƠy. Cácăch t th iănƠyăkhiăb
phơnăh y sinhăraăcácăkhíăCO2, CH4,ầ gơyă raămùiăkhóăch u, bênăc nhăđó vi c liênăt c

ti păxúcăv iăcácăkhíănƠyăs
caton, gi y v năđ

nhăh

ng t i s c kh e c aăcácăh giaăđìnhănƠy.ăCácălo iăbìaă

căđemăđ t ho căđ iăbán.ăCònăl

ngărácăth iăkhóăphơnăh y sinh h c

nh :ăTúiănilon,ăchaiăl nh a,ăbaoăbìăđ ng th c ph măthìăđ

căthuăgomăthƠnhăđ ngăđ

đ t ho căchônăl p, th măchíăcóănh ng h giaăđìnhăv tărácăb a bƣiăra v
h

ng x u t iăm ăquanăkhuăv căvƠămôiătr

n,ăaoăgơyă nh

ng xung quanh.ăChínhăt nh ng v năđ th c t

v aănêuătrên,ăđ tƠiă“ ánh giá ti m n ngtân dung chât thai r n sinh hoat làm phân bon
h u c quy mô h gia đình”đ

c th c hi n v i m c tiêuđánhăgiáăti măn ngăvƠănghiênăc u

t n d ngăCTRSHălƠmăphơnăbónăquyămôăh giaăđình gópăph n t n d ngătƠiănguyênăvƠăgi măôă

nhi m t i t i khu v cănghiênăc u (KVNC).
Cácăn iădungănghiênăc u g m:
- ánhăgiáăti măn ngăv ch t th i h uăc ăt n d ngălƠmăngu nănguyênăli u cho s n
xu tăphơnăbón t iăđ aăbƠnănghiênăc u.
- ánhăgiáăhi u qu

vƠăch tăl

ngăphơnăbónăthƠnhăph m t cácăcôngăth c

nghi m.
- ánhăgiáăhi u qu c a gi iăphápăđ xu t.

9

th c


CH

NG I T NG QUAN NGHIÊN C U
1.1. Hi n tr ng phát sinh ch t th i r n sinh ho t Vi t Nam
1.1.1. Ch t th i r n sinh ho t và thành ph n ch t th i r n h u c
Ch t th i r n sinh ho t (CTRSH) lƠă nh ng ch t th iă liênă quană đ nă cácă ho t

đ ng sinh ho t c aăconăng
c ăquan,ătr

i, ngu n g c t oăthƠnhăch y u t cácăkhuădơnăc ,ăcácă

ng h c,ătrungătơmăd ch v ,ăth

ngăm i.ă

căđi m chung c a CTRSH t i

cácă đôă th Vi tă Namă lƠă thƠnhă ph n ch t h uă c ă chi m t l caoăvƠă cóă đ

mă t

ngă

đ i l n [2].
Ch t th i h uă c ă lƠă nh ng ch tă cóă kh n ngă phơnă h y sinh h c bao g mă cácă
ch t th iă trongă nhƠă b p (v c , qu ,ă láă rauầ),ă ch t th i th c ph m (th că nă th a
trongănhƠăhƠng,ătráiăcơyăh ăh ng, rau c qu h ng), ch t th i sơnăv

n (c ,ăláăcơyầ)ă

[29].
ThƠnhă ph n CTRSH c aă cácă bƣiă chônă l p (BCL) t i m t s thƠnhă ph đ
th hi nărõă trongă b ng 1.2 d

iă đơy.ă Theo kh oă sátăđ uă vƠoă c aă cácă BCL

c

m ts

thƠnhă ph nh : HƠă N i, H iă Phòng,ă Hu ,ă Ơă N ng, TP. H Chíă Minh.ă ThƠnhă ph n

CTRSHăđaăd ng bao g m:ăRácăh uăc ,ăgi y, v i, g ,ădaăvƠăcaoăsu,ăkimălo i,ầăTrong
thƠnhăph nărácăth iăđ aăđ năcácăBCL,ăl

ng rácăth i cóăth s d ngălƠmănguyênăli u

s n xu tăphơnăh uăc ăr t cao t 54 - 77,1%; n uătínhătrungăbìnhăkho ngă60%ălƠăthƠnhă
ph n h uă c ă thìă m iă n mă Vi tă Namă cóă kho ng 9 tri u t n ch t th i h uă c ă cóă th
dùngă đ s n xu t compost, ti pă theoă lƠă thƠnhă ph n nh a: 8 - 16%;ă thƠnhă ph n kim
lo iăđ n 2%; ch t th i nguy h i (CTNH) b th i l năvƠoăch t th i sinh ho t nh h nă
1%.

10


B ng 1.1. T
à
n CTRSH à
à
à à à à
à à à
à
àH àN àH àP
àH àĐ àN ng, Tp. HCM àB c Ninh

à
à

à
à

2010 [3]
TT

1

Lo i
ch t
th i
Rácăh uă
c

HƠ
H i
H i
Ơ
HƠ N i
Hu
HCM
N i
Phòng Phòng
N ng
(Xuơn
(Th y
( a
(Nam
(TrƠng ( ình
(Hòa
S n)
Ph ng)
Ph c)

S n)
Cát)
V )
Khánh)

HCM
(Ph c
Hi p)

B c
Ninh
(Th
tr nH )

53,81 60,79

55,18

57,56

77,1

68,47

64,50

62,83

56,90

2

Gi y

6,53

5,38

4,54

5,42

1,92

5,07

8,17

6,05

3,73

3

V i

5,82

1,76

4,57

5,12

2,89

1,55

3,88

2,09

1,07

4

G

2,51

6,63

4,93

3,70

0,59

2,79

4,59

4,18

-

5

Nh a

13,57

8,35

14,34

11,28

12,47

11,36

12,42

15,96

9,65

0,15

0,22

1,05

1,90

0,28

0,23

0,44

0,93

0,20

Kimălo i 0,87

0,25

0,47

0,25

0,40

1,45

0,36

0,59

-

5,07

1,69

1,35

0,39

0,14

0,40

0,86

6
7
8

DaăvƠă
cao su

Th yă

1,87

tinh

9
10
11
12
13
14

SƠnhăs

0,58
0,39

1,26

1,27

0,44

0,79

0,79

0,24

1,27

-

6,29

5,44

3,08

2,96

1,70

6,75

1,39

2,28

27,85

X ăthan 3,10

2,34

5,70

6,06

-

0,00

0,44

0,39

-

0,17

0,82

0,05

0,05

-

0,02

0,12

0,05

0,07

4,34

1,63

2,29

2,75

1,46

1,35

2,92

1,89

-

0,58

0,05

1,46

1,14

-

0,03

0,14

0,04

-

tăvƠă
cát

Nguy
h i
Bùn
Cácălo iă
khác

11


T ng

100

100

100

100

100

12

100

100

100

TrongăthƠnhăph n c a CTRSH, ch t th i h uăc ăchi m t l cao nh t.ăPhơnătíchăv
thƠnhă ph nă hóaă h c c a m t s ch t th i h uă c ă đ

c th hi nă d

ơyă lƠă

i b ng 1.2.

nh ngăthôngăs cóăỦăngh aăquanătr ng trong thi t k h th ng x lỦăch t th i h uăc .ăHƠmă
l

ng ch t r năbayăh iă(VS)ăth

ngăđ

c s d ngăđ đánhăgiáăs ăb kh n ngăphơnăh y

sinh h c c aăthƠnhăph n h uăc ătrongăch t th i r n. V iăhƠmăl

ng VS cao chi m t l >

90ă %ă thìăch t th i th c ph m t rau,ă đ ng v t, ch t th iă nhƠă b p, c i g thíchă h p cho
phơnăh y sinh h c [27].

B ng
ho t

2 Thành ph n hóa h c c a m t s ch t th i h u c sinh

TS

VS

(%)

(%)

0,231

23

94,8

7

0,533

42,9

91,3

0,8

0,8

0,151

53,1

97,3

n

0,198

0,198

1,27

51,8

76

Phơnăđ ng v t

1,59

1,59

0,739

39,6

74,6

C i, g

0,027

0,027

0,212

84,1

90

Nguyên li u
Ch t th i th c ph m t rau
Ch t th i th c ph m t đ ng v t
Ch t th iănhƠăb p
Rácăsơnăv

N (%)

K (%)

P (%)

1,9

1,9

7

1.1.2. Hi n tr ng phát sinh CTRSH t i Vi t Nam
L

ngă phátă sinhă CTRSHă t iă cácă đôă th ă v iă quyă môă dơnă s ă khácă nhauă lƠă khác

nhau.ăHi nănay,ăVi tăNamăcóăt ngăc ngă755ăđôăth ăcácălo i,ătrongăđóăcóă2ăđôăth ălo iăđ că
bi tă(HƠăN iăvƠăTP.ăH ăChíăMinh),ă4ăđôăth ălo iăIă(TP),ă13ăđôăth ălo iăIIă(TP),ă43ăđôăth ă
lo iă IIIă (TP),ă 36ă đôă th ă lo iă IVă (th ă xƣ),ă 631ă đôă th ă lo iă Vă (th ă tr nă vƠă th ă t ).ă Trongă
nh ngăn măqua,ăt căđ ăđôăth ăhóaădi năraăr tănhanhăđƣătr ăthƠnhănhơnăt ătíchăc căđ iăv iă
phátătri năkinhăt ăậ xƣăh iăc aăđ tăn

c.ăTuyănhiên,ăbênăc nhănh ngăl iăíchăv ăkinhăt ă -

xƣăh i,ăđôăth ăhóaăquáănhanhăđƣăt oăraăs căépăv ănhi uăm t,ăd năđ năsuyăgi măch tăl
môiătr

ngăvƠăphátătri năkhôngăb năv ng.ăL

ngăCTRăphátăsinhăt iăcácăđôăth ăvƠăkhuă

côngănghi păngƠyăcƠngănhi uăv iăthƠnhăph năph căt pă[17].

13

ngă


D

iăđơyălƠăchiăti t b ngă1.3ăl

n mă2010.ăL
nh tă l nă l

ngăphátăsinhăCTRSHăt i m t s t nh, thƠnhăph

ngăCTRSHăphátăsinhăt iăcácăđôăth ăđ căbi tălƠăTP.ăHCM,ăHƠăN iălƠăcaoă

tă lƠă 7081ă vƠă 6500ă t n/ngƠy.ă Cácă đôă th lo iă Iă nh ă Ơă N ngă l

ng CTRSH

phátăsinhăc ngăkháăcaoă805ăt n/ngƠy.ăKhuăv c B c Trung B vƠăDuyênăh i mi n Trung
l

ng CTRSH cao nh t lƠăt nhăBìnhăThu n 594 t n/ngƠy,ăth p nh tălƠăt nhăPhúăyênă142ă

t n/ngƠy.ăKhuăv căTơyăNguyênăl
th p nh tălƠăt nhă
lƠă t nhă
BSCLăl

ng CTRSH cao nh tălƠăt nhăLơmă

kăNôngă69ăt n/ngƠy.ăKhuăv că ôngăNamăb l

ng 459 t n/ngƠy,ă

ng CTRSH cao nh t

ng Nai 773 t n/ngƠy, th p nh tă lƠă T nhă Tơyă Ninhă 134ă t n/ngƠy.ă Khuă v c
ngăCTRSHăphátăsinhăcaoănh tălƠăt nh C năTh ălƠă876ăt n/ăngƠy,ăth p nh tălƠă

t nhăTrƠăvinhă124ăt n/ngƠy.ă

B ng
[3]

CTRSH phát sinh t i m t s t nh thành ph năm

Lo i đô
th , Vùng

ô th lo i
đ c bi t

ô th lo i
1

nv
hƠnh chính

L ng CTR
sinh ho t phát
sinh (t n/ngƠy)

Th ăđôăHƠă
N i

6500

TP.ăH
ChíăMinh

7081

TP.
ƠăN ng

805

TP.ăHu ăvƠă
huy năl
Qu ngă
Nam
Qu ngă
Ngƣi
Bìnhă nh

B c
PhúăYên
TrungB
vƠDuyênh i KhánhăHoƠ
mi nTrung
NinhăThu n
BìnhăThu n

Lo i đô
th , Vùng

nv
hƠnh chính
BìnhăPh

c

TơyăNinh

ông
Nam B

225
298
262
372
142
486

BSCL

164
594

BìnhăD

ng

158
134
378

ngăNai

773

BƠăR aăV ngăTƠu

456

Long An

179

Ti năGiang

230

B năTre

135

TrƠăVinh

124

V nhăLong

137

ngăTháp

209

An Giang

14

L ng CTR
sinh ho t phát
sinh (t n/ngƠy)

562


Tơy
Nguyên

Kon Tum

166

Gia Lai

344

kăL k

246

kăNông

69
459

Lơmă

ng

KiênăGiang

376

C năTh

876

H uăGiang

105

SócăTr ng

252

B căLiêu

207

CƠăMau

233

B ngă1.4ăt ăl ăphátăsinhăCTRSHăbìnhăquơnăc aăcácăđôăth ătrongăn mă2009.ăT ăl ă
phátă sinhă CTRSHă tínhă bìnhă quơnă l nă nh tă t pă trungă ă cácă đôă th ă phátă tri nă duă l chă

nh :
TP.ăH ăLongă1,38ăkg/ng

i/ngƠy

TP.ăNinhăBìnhă1,30ăkg/ng

i/ngƠy

TP.ăH iăAnă1,08ăkg/ng

i/ngƠy

TP.ă ƠăL tă1,06ăkg/ng

i/ngƠy.

Cácă đôă th ă cóă t ă l ă phátă sinhă CTRSHă tínhă bìnhă quơnă đ uă ng
TP.ă

ngă H iă (T nhă Qu ngă Bình)ă ch ă 0,31ă kg/ng

i/ngƠy,ă Th ă xƣă Giaă Ngh aă 0,35ă

kg/ng

i/ngƠy,ă Th ă xƣă Konă Tumă 0,35ă kg/ng

kg/ng

i/ngƠy.ăTrongăkhiăđóăt ăl ăphátăsinhăbìnhăquơnăđ uăng

cácăđôăth ătrênăph măviăc ăn

călƠă0,73ăkg/ng

iă th pă nh tă lƠă

i/ngƠy,ă Th ă xƣă Caoă B ngă 0,38ă
iătínhătrungăbìnhăchoă

i/ngƠy.

Bênă c nhăđó,ăt ă l ă phátă sinhă CTRSHăđôă th ă bìnhăquơnătrênă đ uă ng
đôăth ăđ căbi tăvƠăđôăth ălo iăIăt

ngăđ iăcaoă(0,87ăậ 0,94ăkg/ng

i/ngƠy),ăđôăth ălo iă

IIă vƠă lo iă IIIă cóă t ă l ă phátă sinhă CTRSHă đôă th ă bìnhă quơnă trênă đ uă ng
đ

ngănhauă(0,66ă- 0,72ăkg/ng

iă t iă cácă
iă lƠă t

ngă

i/ngƠy),ăđôăth ălo iăIVăvƠălo iăVăcóăt ăl ăphátăsinhă

CTRSHăđôăth ăbìnhăquơnătrênăm tăđ uăng

iăđ tăkho ngă(0,6ă- 0,62ăkg/ng

T ăl ăphátăsinhăCTRSHăt iăcácăđôăth ăngƠyăcƠngăcóăxuăh
t pă trungă đôngă dơnă c ă đangă gơyă raă s că épă l nă đ iă v iă môiă tr

i/ngƠy).

ngăt ngăcaoădoăs ă
ng.ă L

ngă CTRSHă

phátăsinhăquáăl nămƠăvi căx ălỦăcácăch tăth iănƠyăcònăđangăg pănhi uăkhóăkh n.ăTìnhă
tr ngăquáăt iăvƠăôănhi mămôiătr

ngăđ t,ăn

c,ăkhôngăkhíăt iăcácăBCLăđangălƠăv năđ ă

đángăloăng i.ăNgoƠiăvi căch ăy uăl aăch năhìnhăth căchônăl păCTRSH,ăc năcóănh ngă
15


bi nă phápă phùă h pă đ ă gi mă thi uă l
ch

ngă CTRSHă phátă sinhă hƠngă ngƠyă nh ă m tă s ă

ngătrình phơnălo iărácă3Răthíăđi măt iăph

ngăPhanăChơuăTrinhă ậ HƠăN i,ăxơyă

d ngă thêmă cácă nhƠă máyă ch ă bi nă CTRSHă thƠnhă phơnă bónă h uă c v aă ph că v ă nhuă
c uă phơnă bónă choă ng

iă nôngă dơnă v aă gi mă thi uă đ

că l

ngă CTRSHă phátă sinhă

hƠngăngƠy.

B ng
Ch s phát sinh CTRSH bình quân đ u ng
đô th năm

C p đô th

ô th

ô th lo i
đ c bi t

HƠăN i
H ăChíă

Minh

ô th
lo i 1:
ThƠnhph

C p đôth

ô th

CTR sinh ho t
bình quơn đ u
ng i
(kg/ng i/ngƠy)

0,9

ngăH i

0,31

0,98

ôngăHƠ

0,6

H iăPhòng

0,70

H ăLong

1,38

ƠăN ng

0,83

Hu

0,67

Nha Trang
ƠăL t

>0,6
1,06

QuyăNh n

0,9

BuônăMaă
Thu t
Tháiă
Nguyên
ô th
lo i 2:
ThƠnhph

CTR sinh ho t
bình quơn đ u
ng i (kg/
ng i/ngƠy)

i c a các

ô th
lo i 3:
ThƠnh
ph

0,8
>0,5

Vi tăTrì

1,1

NinhăBình

1,30

M ăTho

0,72

ô th
lo i4:

Th xƣ

16

H iăAn

1,08

B oăL c

0,9

Kon Tum

0,35

V nhăLong

0,9

Long An
B căLiêu
Tu năGiáo
( i năBiên)

0,7
0,73

SôngăCông
(TháiăNguyên)

T ăS n
(B căNinh)
LơmăThao
(PhúăTh )
Cam Ranh
(KhánhăHòa)
GiaăNgh a
( kăNông)

0,7
>0,5
>0,7
0,5
>0,6
0,35


i năBiênă
Ph

ô th lo i
3:
ThƠnhph

0,8

ngăXoƠi
(BìnhăPh c)

0,91

CaoăB ng

0,38

GòăCông
(Ti năGiang)

0,73

B căNinh

>0,7

TháiăBình

>0,6

ô th
lo i 5
Th tr n,T
ht

NgƣăB y
(H uăGiang)
T aăChùa
( i năBiên)

>0,62
0,6

Ti năH i
>0,6
(TháiăBình)
Bênăc nhăđó,ăCTRănóiăchungăkhôngăcònălƠăv năđ c păbáchăc aăriêngăcácăđôăth vƠă
PhúăTh

0,5

cácăthƠnhăph l nămƠăđƣătr thƠnhăv năđ đángăbáoăđ ng c

cácăvùngănôngăthônătrongă

toƠnăqu c. CTRSHănôngăthônăcoătyălêăkhaăcaoăchơtăh uăc ăvƠăph n l nălƠăch t h uăc ăd
phơnă h y (chi m kho ngă 65%).ă Theoă
i/ngƠyăthìăl

kg/ng
t

ngăđ

că tính,ă v iă l

ngă phátă th i kho ng 0,3

ng ch t th i h uăc ăăphátăsinhăn mă2013ăkho ng 18.200 t n/ngƠy,ă

ngăv i 6,6 tri u t n/n m.ă

Hìnhă1.1ămôăt t l phátăsinhăCTRSHăphátăsinhătheoăvùngăn mă2013.ăL
th iăcácălo iăCTRSHăcóăs phơnăhóaăt

ngăphátă

ngă ng v i s dơnănôngăthônăc a t ngăvùng,ătheoă

đó,ă BSHă(23%)ăvƠă BSCLă(22%)ăcóăl

ngăCTRSHănôngăthônăphátăsinhăl n nh t, B c

Trung B vƠăDHMTă(25%),ăvƠă ôngăNamăB (15%)ă(hìnhă1.1).ăNg

iădơnănôngăthônă(đ c

bi tălƠă vùngăsơu,ăvùngăxa)ăv n gi thóiăquenăđ rácăth i b aăbƣiă venăđ
sông,ăaoăh ..., t oănênăcácăbƣiărácăt phát,ă nhăh

ng tr c ti păđ nămôiătr

ngălƠng,ăb

ng s ngăvƠăc nh

quanănôngăthôn.ăVi călƠmănƠyăkhôngăch gơyăm t m quanămƠăcònăd năđ n nhi uătácăh i
choămôiătr

ngăc ngănh ă nhăh

ngăđ n s c kh eăconăng

17

i [4].


Hình
Theoă

T l phát sinh CTRSH theo vùng năm
cătínhăc aăBTNMT,ăl

ngăCTRSHăt iăcácăđôăth ă ăn

cătaăđangăcóăxuăth ă

phátăsinhăngƠyăcƠngăt ng,ătínhătrungăbìnhăm iăn măt ngăkho ngă10%.ăT ăl ăt ngăcaoăt pă
trungă ăcácăđôăth ăđangăcóăxuăh

ngăm ăr ng,ăphátătri năm nhăc ăv ăquyămôăl nădơnăs ă

vƠă cácă khuă côngă nghi p,ă nh ă cácă đôă th ă t nhă Phúă Th ă (19,9%),ă TP.ă Ph ă LỦă (17,3%),ă
H ngă Yênă (12,3%),ă R chă Giáă (12,7%),ă Caoă Lƣnhă (12,5%)... Cácă đôă th ă khuă v că Tơyă
Nguyênă cóă t ă l ă phátă sinhă CTRSHă t ngă đ ng đ uă hƠngă n mă vƠă v iă t ă l ă t ngă ítă h nă
(5,0%) [17].
D ăbáoăt ngăl

ngăCTRSHăđôăth ăvƠănôngăthônăđ năn mă2020ăkho ngăg nă30ătri uă

t n/n m,ătrongăđóăch tăth iăh uăc ălƠă17,85ătri uăt nă(chi mă>ă50ă%)ăt ngăl

ngăCTRSH.ă

Doăđóăti măn ngăv ăngu nănguyênăli uăđ uăvƠoăchoăquáătrìnhăs năxu tăphơnăbónăt ch tă
th iăh uăc ălƠăr tăcaoă[17].
1.1.3. Tình hình qu n lỦ CTRSH t i Vi t Nam
1.1.3.1.Côngătácăphơnăloai, thuăgomăvaăvơnăchuyênăCTRSH
Nh ngăn măg năđơy,ăt i Vi tăNamăđƣăápăd ng th nghi măhìnhăth căphơnălo iărác
ki u m i: 3R (Reduce, Reuse, Recycle), hay 3T (Tiêtăgiam, Táiăs ăd ng, Táiăch ) v iănênă
t ngăc ăb nălƠăho tăđ ngăphơnălo iăt iăngu n . CácăthƠnhăph ăápăd ngăth ănghi măphơnă
lo iărácăt iăngu nănh ăTP .HCM, HƠăN i ,
đinh. Tuyănhiên, ch

aăN ngầăđa thuăđ

ngătrốnhănƠyăvơnăch aăđ
18

cănh ngăkêtăquaănhơtă

cătriênăkhaiărôngăraiăvốănhiêuălyădoănh

:


ch aăđuănguônăl cătaiăchốnhăđêămuaăs mătrangăthiêtăbi
nguônănhơnăl căth căhi n; CTRăsauăkhiăđ

căng

, đơuăt ăc ăs ăhaătơngăcungănh ă

iădơnătiênăhanhăphơnăloaiătaiănguônălaiă

b ăthuăgomăvƠăđ ăl năl năvƠoăxeăv năchuy năđ ămangăđ năbƣiăchônăl păchung ; t ăl ăng
dơnăt ănguyênăthamăgiaăphơnăloaiăracăchốăchiêmăkhoangă 70%, môtăsôăng

iă

iăthamăgiaăcungă

th căhiênăch aătôtă[9].
V ăcôngătácăthuăgom , hi năcóă 2 ph
trênăc ăn

căđóălƠ : 1) Ph

ngăth căthuăgomăCTRăđangăđ

căápăd ngă

ngăth căthuăgomăCTRăs ăcơpă (t ăn iăphatăsinhăđênăđiêmătơpă

trung CTR) dùngăxeăđ yătayă 3 bánh.ă2)ăPh

ng th căthuăgomăth ăcơpă (t ăđiêmătơpătrungă

đ nătr mătrungăchuy năho căkhuăx ălỦăCTR ) hiênăth

ngădungăcacăxeănenăepăcoădungătốchă

l năt ă8 ậ 15 m3, thơmăchốăđênă20 m3 [9].
Gi iăphápăthuăgomăs ăc pălƠăt ăch căthuătheoănhómănhƠ . NgoƠiăv aăhè , tr

căc aă

môtănhomănhaăseăbôătrốăcacăthungăđ ngăracăv iădungătốchăvaămauăs căkhacănhau

. Cácă

thùngăđ ngărácănƠyăkíchăth

căboă

vƠăph iăđ

căd năth

căv aăph i , cóăn păđ y , dánănhanăkyăhiêuăloaiăracăđ

ngăxuyên, khôngăgơyăm tăc nhăquanăvƠăgơyămùiăkhóăch u . C năph iă

t ăch căthuăgomănhi uăl nătrongăngƠyăv iăcácăph

ngăti nănh

, phùăh păv ăsinhănh ăxeă

đ yăbaăbánhăc iăti nă (thùngăch aărácăchiaăn g năđ ngăcacăloaiăracăkhacănhau , cóăn păchoă
t ngăng năđêăkhiăđôăloaiăracănaoăvaoăxeănenăepăthốăkhoaăn păcacăng năconălai

).

iăv iă

cácăđôăth ănh ăho căcácăkhuăph ăch tăh p , đ ăxu tăthêm hìnhăth căthuăgomătheoăkh i (các
giaăđốnhătrongăngoămangăCTRăraăđơuăngoăcoăxeăthuăgomăđ ngăch ăs n ).
Xeăthuăgomăcoăg năđôngăc ăđêăthuăgomănhanhăchongăvơnăchuy năv ăcácăxeăépărácă
nh .ă Ph

ngăanăđêăxuơtăthuăgomăth ăcơpălaăchuyênăsangăcacăloaiăxeăthuăgomăcoăkốchăth

nh ăt ă1,5 ậ 2,5 tơn, điăđ

căvaoăcacăngoăvaăhoatăđôngăth

gơyătônăl uăCTRătrongăđôăthi . Khuăv cănaoăcoăđ

că

ngăxuyênătrongăngayăđêăkhôngă

ngăxaărôngăthốăcoăthêădungăxeăđênă 5 tơnă

đ ăthuăgom. CácăxeănƠyăsauăđóăs ăt păk t CTRătaiăcacătramătrungăchuyênăđêăchuyênăsangă
cácăxeăcóădungătíchăl năh năđ aăCTRăđ năkhuăx ălỦă[9].
T iăcácăđôăth , vi c thu gom, v n chuy năCTRSHădoăCôngătyă môiătr

ngăđôăth

ho căCôngătyăcôngătrìnhăđôăth th c hi n.ăBênăc nhăđó,ătrongăth i gian qua v i ch tr
xƣăh iăhóaătrongăl nhăv cămôiătr

ng c aăNhƠăn

ngă

c,ăđƣăcóăcácăđ năv t ănhơnăthamăgiaă

vƠoăcôngătácăthuăgom,ăv n chuy n CTRSH t iăđôăth . Ngu năkinhăphíăchoăho tăđ ng thu
19


gom, v n chuy năCTRSHăđôăth hi nănayădoăNhƠăn

căbùăđ p m t ph n t ngu năthuăphíă

v sinhătrênăđ aăbƠn.ăM căthuăphíăv sinh hi n nay t 4000 - 6000ăđ ng/ng
t 10.000 - 30.000ă đ ng/h /thángă tùyă theoă m iă đ aă ph

i/thángăho c

ng.ă M c thu t iă cácă c ă s s n

xu t, d ch v t 120.000 - 200.000ăđ ng/c ăs /thángătùyătheoăquyămô,ăđ aăph
tácăthuăgomăCTRăđôăth ăm cădùăngƠyăcƠngăđ

ng.ăCôngă

căchínhăquy năcácăc păquanătơmăt ăl ăthuă

gomăvơnăch aăđatăyêuăcơu. Tuyătyălêăthuăgomă ăcacăđôăthiăt ngăt ă 72%ăn mă2004ălênă80ăậ
82% n mă2008 vƠăđ tăkho ngă83 ậ 85% n mă2010 nh ngăvơnăconăkhoangă15 ậ 17% CTR
đôăthiăbiăthaiăboăb aăbaiăgơyăôănhiêmămôiătr

ngă[5].

T i khu v cănôngăthôn,ăvi c thu gom, v n chuy n ch t th i r n sinh ho t ph n l n
lƠădoăcácăh pătácăxƣ,ăt đ iăthuăgomăđ m nhi m v iăchiăphíăthuăgom th a thu n v iăng
dơnăđ ng th iăcóăs ch đ o c aăchínhăquy năđ aăph
vƠoăt ngăđ aăph

i

ng.ăM căthuăvƠăcáchăthuătùyăthu c

ng,ăt 20.000 - 40.000ăđ ng/h /thángăvƠădoăthƠnhăviênăh pătácăxƣ,ăt

đ i thu gom tr c ti păđiăthu.ăHi năcóăkho ng 40% s thôn,ăxƣăhìnhăthƠnhăcácăt ,ăđ i thu
gom CTRSH t qu n,ăcôngăc ph c v choăcôngătácăthuăgom,ăv n chuy n h u h t do t
đ i t trang b .ăTuyănhiên,ătrênăth c t t i khu v cănôngăthônăkhôngăthu n ti n v giao
thông,ădơnăc ăkhôngăt pătrungăcònăt n t i hi năt

ngăng

iădơnăv t b aăbƣiăch t th i ra

sôngăsu i ho căđ th i t i khu v căđ t tr ngămƠăkhôngăcóăs qu nălỦăc aăchínhăquy năđ a
ph

ngă[5].
T l thu gom CTRSH hi n nay t i khu v c n iăthƠnhăc aăcácăđôăth trungăbìnhăđ t

kho ng 85% so v iă l

ngă CTRSHă phátă sinhă vƠă t i khu v c ngo iă thƠnhă c aă cácă đôă th

trungă bìnhă đ t kho ng 60% so v iă l

ngă CTRSHăphátă sinh.ă T l thu gom CTRSH t i

khu v cănôngăthônăcònăth p,ătrungăbìnhăđ t kho ng 40 - 55% so v iăl

ngăCTRSHăphátă

sinh, t l thu gom CTRSH t iăcácăvùngănôngăthônăvenăđô ho căcácăth tr n, th t cao
h năt l thu gom CTRSH t iăcácăvùngăsơu,ăvùngăxaă[5]. Quyêtăđinhă 04/2008/Q -BXD
c aăB ăXơyăd ngăv ăquyăho chăxơyăd ngăđ aăraăquyăchu năv ăt ăl ăthuăgom

: đôăthiăđ că

biêtăvaăloaiăIălaă 100%, đôăthiăloaiăIIă≥ă 95 %, đôăthiăloaiăIIIă - IVă≥ă 90%, đôăthiăloaiăVă≥ă
85%. Tínhăđ nănay , t ăl ăthuăgomăc aăph năl năcá căđôăthiăvơnăch aăđatăđ

căq uyăchuơnă

nƠy.
1.1.3.2. Quyăho chăcácăđi măt pătrungăCTR,ăcácătr mătrungăchuy năCTR
20

Hiênănay, hơuăhêtăcacăđôăthiă ViêtăNamăđêuăch aăcoăquyăhoachăkhuătơpătrungăCTR .
Cácăxeăđ yătayăthuăgomăCTRăl căh u , khôngăcoăn păđơyăvaăchơtăCTRăquaătai , đ
trungăngayăd

iălongăđ

cătơpă

ng ; sauăđoăch ăxeăôtôănenăepăv iătaiătrongăt ă 7 - 10 tơnăđênăcơuă

lênăxeăvaăvơnăchuyênăđiăx ăly , gơyăôănhiêmămôiătr

ng , mơtămyăquanăđôăthiăvaăachăt că

giaoăthôngă[9].
Viêcăquyăho chăxơyăd ngă(QHXD)ăc iăt oăcácăkhuăt pătrungăCTRăđ iăv iăkhuăđôă
th ăc ăth
-

ngăph căt p h năcacăkhuăđôăthiăm i. Gi iăphápăquyăho chălƠ:
iăv iăcácăkhuăđôăth ăc : Diênătốchăđơtăđôăthiădanhăchoăviêcăxơyăd ngăcacăđiêmă

tơpătrungăCTRăvaăcacătramătrungăchuyênărơtăhanăchê . Doăđoăcơnăhanăchêătôiăđaăbôătrốăcacă
điêmătơpăkêtăcôăđinhă (lƠănh ngăkhuăđ tădƠnhăs năđ ăb ătríăv ătríăđ tăthùngărácăvƠăxeăraăvƠoă
thu gom) mƠăthayăth ăb ngăcácăđi măt păk tădiăđ ngă (lƠănh ngăđi măxeăt iănh ăđ ngăch ă
s n). CTRăsauăkhiăđ
gi ănhơtăđinh , đ

căcacăxeăđơyătayăc

iăti năthuăgomăt pătrungăt iăđi măc uăvƠoăm tă

căxeănenăepăđênăthuăgomăluôn , h năch ăth iăgianărácăl uătaiăđi măt pă

trung [9].
-

iăv iăkhuăđôăth ăm i : ThiêtăkêăkhuătơpătrungăCTRăgôm : diênătốchăđêăthungărac ,

diênătốchăđơtădanhăchoăgiaoăthông , sơnăbai, diênătốchăcơyăxanh . Nênăsơnăđêăcacăthungăracă
ph iăcaoăráo , khôngăbiăngơpăung ; cóăb ătríăvòiăn

căđ ăti năchoăcôngătácăv ăsinhăvƠăt yă

r aăthungăch a. Khiăbôătrốăcacăcôngătrốnhăna yătrongăquyăhoach , cơnăphaiăl uăyăđênăyêuătôă
m tăb ngăthuơnătiênăchoăcôngăviêcăbôcăd , đamăbaoăvêăsinhămôiătr

ng , cóăth ăcóăt

ngă

baoăvaăcơyăxanhăcachălyăv iăkhuăv căxungăquanhăvaăphaiăđamăbaoăđuădiênătốchătơpăkêtă
CTR c aăcácăđi măthuăgom.
- Môtătrongănh ngăkhóăkh năcuaăcacăđôăthiăhiênănayătrongăcôngătacăthuăgomăCTRă
lƠăthi uăcácăđ aăđi mătrungăchu yênărac.ăV iăcácăđôăth ăm i:ăNh tăthi tăph iăcóăquyăho chă
choăn iătrungăchuy năt măth i. Yêuăc uăđ iăv iătr mătrungăchuy năCTRălaăph iăti pănh nă
vƠăv năchuy năh tăCTRătrongăth iăgianăkhôngăquáă
chuyênădùng , cóăh ăth ngăthuăgomăn
tr

48 tiêng; ph iăcóăbƣiăđ ăxeăv ăsinhă

cărácăvƠăx ălỦăs ăb

; kho ngăcáchăanătoanămôiă

ngăc aătr mătrungăchuy năCTRă≥ 20m. Các tr măcóăh ăth ngănénăépăhi năđ iăđ ăgi mă

tôiăđaăthêătốchăcơnăvơnăchuyênă[9].
1.1.4. M t s bi n pháp x lỦ CTRSH
21


Trênăth ăgi iăđƣăđ aăraăr tănhi uăcácăbi năphápăkhácănhauăđ ăx ălỦăCTRSH.ăT iă
Vi tăNamăCTRSHăđ

căx ălỦăch ăy uăb ngăbaăbi năphápăsau:ăChônăl păh păv ăsinh,ă ă

sinhăh c,ăthiêuăđ t.
a. X ălyăb ng côngăngh ăchônăl păh păv ăsinh
Chônăl păh păv ăsinhălaăph

ngăphápăchônăl păanătoanăv iăcacăl păchôngăthơmă

thƠnhăvƠăđáy , hêăthôngăthuăgomăn

cărac , khíă rác, l păđơtăphu trungăgianăvaăphuăbêă

m t, kèmă theoă vi că r că cácă ch ă ph mă sinhă h că lƠmă t ngă quáă trìnhă phơnă hu ă rácă th iă vƠă

gi mămùi.
Hiênănay, nhiêuăđôăthiăch aăcoăBCLăh păvêăsinhăvaănhaămayăx ălyărac , mƠăch ăy uă
lƠăchônăl păvƠăđ tăt iăcácăBCLăkhôngăh păv ăsinh . CácăBCLăkhôngăđ
phơnăbôănhoăle . Nhiêuăbaiătr

căquyăho chăvƠă

căđơyăn măcachăxaăkhuădơnăc ă nh ngădoăđôăthiăm ărôngă

nênăchungăn mătrongăkhuăv cănôiăthi , gơyăraărơtănhiêuăvơnăđêătiêuăc căđênămôiătr
l ăCTRăđ

căchônăl păhi năchi măkho ngă76ăậ 82%ăl

kho ngă50%ăđ

ngăCTRăthuăgomăđ

ng .ăT ă

că(trongăđó,ă

căchônăl păh păv ăsinhăvƠă50%ăchônăl păkhôngăh păv ăsinh).ăTh ngăkêă

trênătoƠnăqu căcóă98ăbƣiăchônăl păch tăth iăt pătrungă ăcácăthƠnhăph ăl năđangăv năhƠnhă
nh ngăch ăcóă16ăbƣiăđ
rácăđ

căcoiălƠăh păv ăsinh.ă ăph năl năcácăbƣiăchônăl p,ăvi căchônăl pă

căth căhi năh tăs căs ăsƠi.ăNh ăv y,ăcùngăv iăl

tínhăcóăkho ngă60%ăCTRăđôăth ăđƣăđ

căx ălỦăb ngăph

ngăCTRăđ

cătáiăch ,ăhi nă

că

ngăphápăchônăl păh păv ăsinhă

vƠătáiăch ătrongăcácănhƠămáyăx ălỦăCTRăđ ăt oăraăphơnăcompost,ătáiăch ănh a,...ă[3].
Kho ngăcáchăanătoanăđôiăv iăBCLăCTRăh năh pă
c ă≥ 100m, v iăNhƠămáyăx ălỦăCTRă

≥1.000m; v iăBCLăCTRăvôă

(đ tăcóăx ălỦăkhíăth i

≥500m. C ăs ăx ălyăphaiăb ătríăngoƠiăph măviăđôăth

, s năxu tăphơnăh uăc

, cu iăh

ngăgióăchính , cu iă

dòngăch yăc aăsôngăsu i , xungăquanhăph iătr ngădaiăcơyăxanhăcáchăly
≥20m; khôngăđ

căb ătríă ăvùngăth

ngăxuyênăb ăng păn

)

cóăchi uăr ngă

c,ăvùngăđ aăhìnhăcax-t ,ăvùngă

cóăv tăđ tăgƣyăki năt oă[9].
b. X ălỦăb ngăcôngăngh ă ăsinhăh c
ăt ngăkh ăn ngătáiăs ăd ngăc aăCTRăthìăx ălỦărácăb ngăph
CTRăthƠnhăphơnăbónălƠăm tăph
đôăth ă ăn

ngăphápăc năđ

căphátătri n.ă

cătaălƠăcóăthƠnhăph năh uăc ăcao,ăsauăkhiăđ
22

ngăphápăch ăbi nă

căđi măchungăc aăCTRă

căphơnălo iăr tăthíchăh păđ ăch ă


bi nălƠmăphơnăbónăb ngăph

ngăphápălênămenăt ănhiênăho călênămenăc

ngăb c.ăCóăth ă

ch năcôngăngh ăphơnăhu ădùngăviăkhu năhi uăkhíăho căy măkhí.ăTuyănhiênăđ ăti năhƠnhă
ch ăbi năphơnăbónăt ăCTRăc năcóăcácăbi năphápăphơnălo iăCTRăt ăngu n,ăđi uăđóăs ăđ mă
b oăch tăl

ngăphơnăbónăđ

căt oăraă[9].

c. X ălỦăb ngăcôngăngh ăđ t
T ngăl

ngărácăđemăđ tălƠă67,92%,ătrongăđóărácăđ tăđ

c thu gom t khơuăphơnă

lo iă s ă b (33,16%)ă vƠă m t ph nă rácă phiă h uă c ă(rácă h uă c ă khóă phơnă h y sinh h că ảă
34,76%) t côngăđo năsƠngăphơnălo iăthuămùnăh uăc .ă
≤ă25ă%)ăs đ

căđ tătr

c;ăRácăcóăđ

m caoăh năs đ

ho cătrênăsƠnănhƠăđ t. Vi căđ tărácăđ

i v iărácăt

ngăđ iăkhôă(đ

m

căph iăkhôătrênăsơnăph iăbêătôngă

c ti năhƠnhăkhiăgomăđ l

ngărácăđ cóăth đ t

liênăt c t i thi u trong m tăngƠyălƠmăvi că(1ăcaălƠmăvi c) ho căđ tătrongăvƠiăngƠyăliênăt c
[9].
Công ngh đ t rác Không s d ng nhiên li u Thi t k lò đ t đ m b o tuân th
theo quy chu n; thành ph n nguy h i trong tro x sau đ t đ m b o QCVN
07:2009/BTNMT - Ng ng CTNH khí th i lò đ t đ c x lý đ m b o theo
c p và tuân th QCVN
BTNMT - Quy chu n k thu t qu c gia v lò đ t
ch t th i công nghi p tr c khi đi vào ng khói và x ra môi tr ng Chôn l p
rác vô c

TÀI LI U THAM KH O

I.Tài li u ti ng vi t
1. B Nôngă Nghi pă vƠă phátă tri nă nôngă thônă (2014),ă H

ng d n m t s đi u c a

Ngh đ nh s 202/201̀/N -CP ngày 27 tháng 11 n m 201̀ c a Chính ph quy
đ nh v qu n lý phân bón, HƠăN i.
2. B NôngăNghi păvƠăphátătri nănôngăthônă(2012),ăPhân bón h u c . HƠăN i.
3. B tƠiănguyênăvƠămôiătr

ng (2011), Báo cáo môi tr

ng qu c gia, HƠăN i.

4. B tƠiănguyênăvƠămôiătr

ng (2014), Báo cáo môi tr

ng nông thôn,ăHƠăN i.

5. B TƠiă Nguyênă vƠă Môiă Tr

ng (2015), K y u H i ngh môi tr

l nth IV,ăHƠăN i.

23

ng toàn qu c

6.

i H căNôngăNghi păIăHƠăN i (2005), S n xu t phân h u c t rác th i h u c
sinh ho t và ph th i nông nghi p đ dùng làm phân bón cho rau s ch vùng
ngo i thành ph ,ăHƠăN i.

7.

ng Kim Loan, Tr nh Th ThanhăvƠăTr năYêmă(2004),ăGiáo trình công ngh môi
tr

ng,ăNXBă

i h c Qu căgiaăHƠăN i. .

8. LêăV năKhoaă(2010),ăPhân lo i ch t th i r n sinh ho t t i ngu n, tái ch và tái s
d ng là gi i pháp có ý ngh a kinh t , xã h i và môi tr
Khoa h c T Nhiênăậ

ng

các đô th ,

ih c

i h c Qu căgiaăHƠăN i.

9. Nguy n Th ThuăHƠă(2013),ăTh c tr ng qu n lý ch t th i r n sinh hoat cua cac đô
th

Vi t Nam va giai phap,ă

i h c Ki năTrúcăHƠăN i.

10. Nguy n Th Lan (2008), T n d ng ch t th i h u c làm phân bón tr ng hoa, cây
c nh, tr. 58.
11. Nguy n Ng căNôngă(2011),ăHi n tr ng và gi i pháp qu n lý, tái s d ng rác
th i sinh ho t khu v c đô th t i Thành ph

Thái Nguyên,

i h că Tháiă

Nguyên.
12. Nguy nă

ngăNgh aă(2015),ă ng d ng phân bón h u c mang l i hi u qu cao

trong s n xu t nông nghi p, Trungă tơmă Nghiênă c uă vƠă T ă v nă Nôngă nghi p
Nhi tăđ i ậ TARCC.
13. Ph m Vi tăV

ng,ăgiáoătrìnhă“Ph

ng pháp lu n nghiên c u khoa h c”, NXB

i h c Qu căGiaăHƠăN i.
14. PhanăV ăAnă(2006),“Rácăth i sinh ho t m t ph n c a cu c s ng”, Ch
đ i s môi tr

15. Ph

ng trình

ng Bayer Vi t Nam, tr. 1.

ngăCamăGiáă(2007),ăBáoăcáoăthuy t minh t ng h p “Quy ho ch s d ng đ t

chi ti t đ n n m 2010, k ho ch s d ng đ t chi ti t gian đo n 2006 – 2010 và
đ nh h

ng s d ng đ t đ n n m 2020 ph

ng Cam Giá – Thành Ph Thái

Nguyên”, tr. 4 - 54.
16. Thôngăt năxƣăVi t Nam (2011), Phân compost làm t rác h u c s d ng hi u
qu , HƠăN i.

24