Nghiên cứu phân lập một số hợp chất saponin có hoạt tính kháng tế bào ung thư từ hải sâm Cercodemas anceps

TR

I H C QU C GIA HÀ N I
NG
I H C KHOA H C T NHIểN

NGUY N KH C SINH

NGHIểN C U PHÂN L P M T S

H P

CH T SAPONIN Cị HO T TệNH KHỄNG
T BÀO UNG TH

T

H I SÂM

CERCODEMAS ANCEPS

Chuyên ngƠnh: Sinh h c Th c nghi m
Mƣ s : 60.42.0114

CÁN B H

NG D N: TS. NGUY N XUÂN C
NG
PGS. TS. HOÀNG TH M NHUNG

HÀ N I, 2016

M CL C
M

U
7
Ch ng 1 ậ T NG QUAN
9
1.1.
Saponin .......................................................................................................9
ì
à à à
C à à
à à
M à à
à

1.1.1.
1.1.2.
1.1.3.

1.2.

à

à
à à
à
à à

9
10
à

à

à à

à

13

Saponin t h i sơm ...................................................................................13
H
N

1.2.1.
1.2.2.

1.3.

à

à

13
à

M t s ph

à à

à

14

ng pháp phơn l p vƠ xác đ nh c u trúc h p ch t hóa h c ........

..................................................................................................................15
1.3.1.
ì à à
15
1.3.2.
ì à à à
16
1.3.3.
P à
à
à à à
àN
àM
àR
àì
àNMR 16
1.3.3.1.
Ph 1H-NMR............................................................................................................. 16
1.3.3.2.
Ph 13C-NMR............................................................................................................ 16
1.3.3.3.

Ph DEPT (Distortionless Enhancement by Polarisation Transfer) ........................ 17
1.3.3.4.
Ph 2D-NMR ............................................................................................................ 17

1.4.

Ung th .....................................................................................................18

..................................................................................................................19
1.5.

Các mô hình sƠng l c thu c ch ng ung th ........... Error! Bookmark not

defined.
M à
M à
M à

1.5.1.
1.5.2.
1.5.3.

à
à
à

à
à

à

à
à
à

à

à
à

à à
à à

Error! Bookmark not defined.
Error! Bookmark not defined.
Error! Bookmark not defined.

Ch ng 2 ậ
IT
NG VÀ PH NG PHÁP NGHIÊN C U
Error!
Bookmark not defined.
2.1.
i t ng nghiên c u............................... Error! Bookmark not defined.
L à à
àCercodemas anceps Error! Bookmark not defined.
M à à
à
à
Error! Bookmark not defined.

D
à à
à
à à à à àì
-180
Error! Bookmark not defined.
D
à à
à
à à àMCF
Error! Bookmark not defined.
D
à à
à
à à
à à
à àHCT
Error! Bookmark not defined.
C
à
à
àì
Error! Bookmark not defined.

2.1.1.
2.1.2.
2.1.3.
2.1.4.
2.1.5.
2.1.6.

2.2.

Hoá ch t, thi t b ...................................... Error! Bookmark not defined.

2.2.1.
2.2.2.
2.2.3.

2.3.

Ph

H
T
D

à

Error! Bookmark not defined.
à Error! Bookmark not defined.
à à à à à
à
Error! Bookmark not defined.

ng pháp nghiên c u .......................... Error! Bookmark not defined.

2.3.1.
P
à à

à
2.3.2.
X à
à à
Bookmark not defined.

à

à

à

à

à à
à

à

à

à

Error! Bookmark not defined.
à à à à

Error!


2.3.3.

P
defined.
2.3.4.
P
not defined.
2.3.5.
P
defined.
2.3.6.
P
not defined.
2.3.7.
C à
not defined.

à

à

à

à

à

à

à

à à

à

à

à à

à

à

à

à

à

à à

à

à

à

à

à

à

à
à

à

à
à

à

à

à

à

à
à

à
à

à

à
à

à

à

àCPìH

à

à
à à

Error! Bookmark not

Error! Bookmark not
à

à

Error! Bookmark

à

à

Error! Bookmark
à

à

Error! Bookmark

Ch ng 3 ậ K T QU

Error! Bookmark not defined.
3.1.
K t qu phơn l p các h p ch t t h i sơm Cercodemas anceps....... Error!
Bookmark not defined.
3.2.

K t qu xác đ nh c u trúc hóa h c các h p ch t phơn l p đ

c ...... Error!

Bookmark not defined.
3.3.

Error! Bookmark not defined.
K t qu th đ c tính v i t bƠo c a hai ch t phơn l p .. Error! Bookmark

not defined.
3.4.

K t qu đánh giá tác đ ng c a CPSH trên mô hình in vitro vƠ in vivo .......
.................................................................. Error! Bookmark not defined.

K T LU N Error! Bookmark not defined.
KI N NGH Error! Bookmark not defined.
TÀI LI U THAM KH O 20


DANH M C HỊNH MINH H A
Hình 1.1: Các đ c tr ng c b n c a t bƠo ung th
19

Hình 1.2: Quá trình ch t theo ch ng trình (apoptosis) Error! Bookmark not
defined.
Hình 1.3: S bi u hi n s m PS trên mƠng t bƠo ch t theo ch ng trình
Error!
Bookmark not defined.
Hình 1.4: M t s dòng t bƠo ung th vƠ d ng s ng c a chúng
Error!
Bookmark not defined.
Hình 1.5: Cách phơn lo i 11 l p h p ch t saponin
Error! Bookmark not
defined.
Hình 2.1: LoƠi h i sơm Cercodemas anceps trong nghiên c u Error! Bookmark
not defined.
Hình 2.2: T bƠo ung th mô liên k t Sarcoma-180 trong nghiên c u Error!
Bookmark not defined.
Hình 2.3: T bƠo ung th vú MCF7 trong nghiên c u Error! Bookmark not
defined.
Hình 2.4: T bƠo ung th bi u mô ru t k t HCT116 trong nghiên c u
Error!
Bookmark not defined.
Hình 2.5: Chu t nh t tr ng Swiss (Mus musculus) trong nghiên c u Error!
Bookmark not defined.
Hình 2.6: C u trúc hoá h c mu i MTS vƠ s n ph m mƠu Formazan Error!
Bookmark not defined.
Hình 2.7: T l gi a đ h p th ánh sáng 490 nm v i s l ng t bƠo
Error!
Bookmark not defined.
Hình 2.8: B trí thí nghi m MTS Error! Bookmark not defined.
Hình 2.9: Xác đ nh ch s IC50 Error! Bookmark not defined.
Hình 2.10: Annexin V g n trên mƠng t bƠo đang ch t theo ch ng trình Error!

Bookmark not defined.
Hình 2.11: Hình nh c t d c c u trúc da Error! Bookmark not defined.
Hình 2.12: Thu c 6MP (Purinethol hay Mercaptopurine)
Error! Bookmark
not defined.
Hình 2.13: Th c k p caliper
Error! Bookmark not defined.
Hình 3.1: Ph 13C-NMR c a ch t 1
Error! Bookmark not defined.
1
Hình 3.2: Ph H-NMR c a ch t 1 Error! Bookmark not defined.


Hình 3.3: Ph HSQC c a ch t 1 Error! Bookmark not defined.
Hình 3.4: Ph HMBC c a ch t 1 Error! Bookmark not defined.
Hình 3.5: Ph COSY c a ch t 1 Error! Bookmark not defined.
Hình 3.6: Ph ROESY c a ch t 1 Error! Bookmark not defined.
Hình 3.7: C u trúc hóa h c c a h p ch t 1 ậ h p ch t colochiroside A
Error!
Bookmark not defined.
Hình 3.8: Ph 13C-NMR c a ch t 2
Error! Bookmark not defined.
Hình 3.9: Ph 1H-NMR c a ch t 2 Error! Bookmark not defined.
Hình 3.10: Ph HMBC c a ch t 2 Error! Bookmark not defined.
Hình 3.11: Ph HSQC c a ch t 2 Error! Bookmark not defined.
Hình 3.12: Ph COSY c a ch t 2 Error! Bookmark not defined.
Hình 3.13: Ph ROESY c a ch t 2
Error! Bookmark not defined.
Hình 3.14: C u trúc hóa h c c a h p ch t 2 ậ h p ch t philinopside A
Error!

Bookmark not defined.
Hình 3.15:
ng cong đáp ng li u c a t bƠo HCT116 v i hai ch t
Error!
Bookmark not defined.
Hình 3.16:
ng cong đáp ng li u c a t bƠo Sar-180 v i hai ch t Error!
Bookmark not defined.
Hình 3.17:
ng cong đáp ng li u c a t bƠo MCF7 v i hai ch t Error!
Bookmark not defined.
Hình 3.18:
ng cong đáp ng li u c a Sar.180 (A) vƠ MCF7 (B) đ i v i CPSH
Error! Bookmark not defined.
Hình 3.19: M u C TB Sar.180 v i Annecxin V
Error! Bookmark not
defined.
Hình 3.20: M u C TB Sar.180 v i PI Error! Bookmark not defined.
Hình 3.21: M u C TB MCF7 v i Annecxin V Error! Bookmark not defined.
Hình 3.22: M u C TB MCF7 v i PI
Error! Bookmark not defined.
Hình 3.23: T bƠo Sar.180 nhu m Annexin V sau khi v i CPSH Error!
Bookmark not defined.
Hình 3.24: T bƠo Sar.180 nhu m nhơn PI sau khi v i CPSH
Error!
Bookmark not defined.
Hình 3.25: T bƠo MCF7 nhu m Annexin V sau khi v i CPSH
Error!
Bookmark not defined.
Hình 3.26: T bƠo MCF7 nhu m nhơn PI sau khi v i CPSH Error! Bookmark

not defined.
Hình 3.27: U th c nghi m d i da c a m t s chu t thí nghi m
Error!
Bookmark not defined.
Hình 3.34:
th bi u di n s t ng tr ng l ng các lô ung th trong quá trình thí
nghi m Error! Bookmark not defined.
Hình 3.29: Hình nh kh i u chu t t i các lô thí nghi m vƠo ngƠy th 32 sau c y u
Error! Bookmark not defined.
Hình 3.30:
th t ng tr ng kích th c trung bình c a u r n các lô thí nghi m
Error! Bookmark not defined.


DANH M C B NG
B ng 2.1: Hóa ch t s d ng trong thí nghi m Error! Bookmark not defined.
B ng 2.2: Thi t b s d ng trong thí nghi m
Error! Bookmark not defined.
B ng 2.3: D ng c vƠ v t t dùng trong thí nghi m
Error! Bookmark not
defined.
B ng 2.4: D i n ng đ thu c s d ng trong thí nghi m MTS Error! Bookmark
not defined.
B ng 2.5: Quy trình ti n hƠnh thí nghi m MTS Error! Bookmark not defined.
B ng 2.6: S đ thí nghi m xác đ nh t bƠo ch t theo ch ng trình Error!
Bookmark not defined.
B ng 2.7: Quy trình ti n hƠnh thí nghi m mi n d ch hu nh quang
Error!
Bookmark not defined.
B ng 2.8: Lô vƠ các thông s trong quá trình thí nghi m

Error! Bookmark
not defined.
B ng 2.9: Thang đánh giá hi u l c kháng u c a H. Itokawa Error! Bookmark
not defined.
B ng 3.1: S li u ph 1H-NMR (500 MHz, Pyridine-d5) vƠ 13C-NMR 125 MHz,
Pyridine-d5) ph n aglycon c a các h p ch t 1, 2 vƠ các ch t tham kh o
Error! Bookmark not defined.
B ng 3.2: S li u ph 1H-NMR (500 MHz, Pyridine-d5) vƠ 13C-NMR (125 MHz,
Pyridine-d5) ph n chu i đ ng c a các h p ch t 1, 2 vƠ các ch t tham kh o
Error! Bookmark not defined.
B ng 3.3: T ng h p tr ng l ng trung bình c a chu t các lô thí nghi m Error!
Bookmark not defined.
B ng 3.4: Theo dõi kích th c kh i u trong quá trình th nghi m
Error!
Bookmark not defined.
B ng 3.5: T ng h p k t qu kh o sát tác d ng kháng u c a CPSH trên chu t mang u
r n Sar.180
Error! Bookmark not defined.
B ng 3.6: Các ch s huy t h c c a chu t các lô thí nghi m vƠ đ i ch ng Error!
Bookmark not defined.


B NG DANH M C T

VI T T T

T vi t t t

T đ yđ

ADN

(DNA) Deoxyribonucleic acid

TBUT

T bƠo ung th

PS

Phosphatidylserine

SKLM

S c ký l p m ng

HPLC

High Performance Liquid Chromatography

CPSH

Ch ph m sinh h c

UT

Ung th

CDM

i ch ng dung môi

CSH

i ch ng sinh h c

EGF

Epidermal growth factor

HeLa

Henrietta Lacks' 'Immortal' cell line

IC50

Inhibited Concentration at 50%

LD50

Lethal Dose at 50%

TLCT

Tr ng l

MMP-9

Matrix metallopeptidase 9

MTS

(3-(4,5-dimethylthiazol-2-yl)-5-(3-carboxymethoxyphenyl)-2-(4-

ng c th

sulfophenyl)-2H-tetrazolium)
NMR

Nuclear Magnetic Resonance (C ng h

OD

Optical Density

ng t h t nhơn)


M

U

Ba t USD lƠ s ti n kh ng l mƠ nhƠ sáng l p m ng xƣ h i Facebook - Mark
Zuckerberg cam k t hi n t ng cho khoa h c, nh m m c đích gi i quy t 4 lo i b nh nguy
hi m nh t trong th k t i. M t trong b n lo i b nh đó chính lƠ b nh ung th . B nh ung
th không ph i b nh m i xu t hi n trong nh ng th k g n đơy, nó đƣ đ c ghi nh n t
n m 3000 đ n 1500 tr c Công nguyên. Nh v y, b nh ung th đƣ t n t i cùng con
ng i trong su t chi u dƠi l ch s .Tuy đƣ hi u đ c b n ch t c a b nh ung th nh ng
vi c phòng tránh vƠ ch a tr ung th v n luôn lƠ thách th c to l n cho t t c chúng ta.
Nhi u n m qua, trên th gi i đƣ có r t nhi u công trình nghiên c u khoa h c v

ung th , kèm theo nh ng s li u th ng kê đáng l u ý. Theo báo cáo c a T ch c Y t th
gi i (WHO) s 297, tháng 2 n m 2011, ung th lƠ nguyên nhơn gơy t vong hƠng đ u
trên toƠn th gi i. S l ng ng i t vong do ung th n m 2008 lƠ 7,6 tri u ng i trong
t ng s 57 tri u ca t vong do b nh t t trên toƠn c u (chi m 13%). Riêng Hoa K n m
2008 có t i 1,5 tri u ca m c m i ung th . T ch c Y t th gi i d đoán đ n n m 2030,
loƠi ng i s ph i đ i m t v i s ng i t vong do các b nh ung th t ng lên h n 11 tri u
ng i trên toƠn th gi i. T i Vi t Nam, theo thông tin đ c đ a ra t i h i th o khoa h c
Ung b u qu c gia l n th VII vƠo n m 2013, m i n m Vi t Nam có kho ng 150.000
ng i m i m c ung th vƠ 75.000 ng i t vong vì c n b nh nƠy, t c 205 ng i/ ngƠy vƠ
con s nƠy d báo s ngƠy cƠng t ng cao. N u chúng ta có d p đ t chơn đ n B nh vi n K
s th y rõ ung th đƣ tr thƠnh v n n n c a xƣ h i ra sao.
C n c vƠo nh ng hi u bi t c a con ng i v ung th , các nhƠ khoa h c trên th
gi i đ nh h ng nghiên c u theo nhi u h ng khác nhau. Trong đó, xu h ng sƠng l c
các ch t tách chi t t đ ng v t, th c v t di n ra m nh m vƠ luôn n i b t nh t. Hi n nay,
hƠng tr m ch t đƣ đ c tìm ra v i tác d ng có kh n ng ch ng l i t bƠo ung th . Vi t
Nam, kho ng h n 90 ch t đƣ đ c s d ng.M t ch t có th có kh n ng ch a tr nh t
đ nh cho m t s ng i vƠ m t s lo i ung th nên vi c ph i h p nhi u lo i thu c s mang
đ n hi u qu cao h n, tránh đ

c vi c quen thu c c a các t bƠo ung th . H n n a, ung

th l i lƠ nhóm b nh vô cùng ph c t p, có th tác đ ng đ n h u kh p các c quan trong
c th , nên vi c ti p t c tìm ra các ch t m i vƠ b sung hoƠn thi n cho các ch t đang
đ c nghiên c u v n lƠ vi c vô cùng quan tr ng vƠ đ c u tiên hƠng đ u.
Trong đó, nhi u nghiên c u trên th gi i ch ra r ng h p ch t saponin có ti m n ng
gơy đ c v i nhi u dòng t bƠo ung th ng i.Nh ng saponin lƠ nhóm h p ch t có c u
8


trúc r t ph c t p vƠ tác d ng c ng r t khác nhau gi a các nhóm h p ch t saponin.

góp

ph n lƠm rõ h n v tác d ng c a h p ch t saponin, Ti n s Nguy n Xuơn C ng c a
Vi n Hóa sinh bi n thu c Vi n HƠn lơm Khoa h c vƠ Công ngh Vi t Nam đ nh h ng
nghiên c u v loƠi h i sơm v i ti m n ng mang nhi u h p ch t saponin. Cùng v i nhóm
Nghiên c u Ung th h c th c nghi m, Khoa Sinh h c, Tr ng
i h c Khoa h c T
nhiên, i h c Qu c Gia HƠ N i, chúng tôi ti n hƠnh th c hi n đ tƠi: “Nghiên c u phơn
l p m t s h p ch t saponin có ho t tính kháng t bƠo ung th t h i sơm Cercodemas
anceps” v i m c đích:
1. Phơn l p vƠ xác đ nh c u trúc t

1 đ n 3 h p ch t saponin t

loƠi h i sơm

Cercodemas anceps
2.

ánh giá đ

c ho t tính di t t bƠo ung th c a các ch t phơn l p đ

dòng t bƠo ung th vƠ trên mô hình đ ng v t in vivo.

9

c trên m t s

Ch
1.1.

ng 1 – T NG QUAN

Saponin

1.1.1. Saponin và kh n ng kháng u
Saponin lƠ m t nhóm h p ch t đ

c phơn b r t r ng rƣi trong t nhiên, có đ c

tính ho t đ ng b m t vƠ không bay h i. Cái tên saponin có ngu n g c ti ng Latin lƠ t
“sapo”, có ngh a lƠ “xƠ phòng” vì ch t nƠy t o b t d ng nh xƠ phòng khi rung l c m nh
v i n c. Hi n t ng trên đ c gi i thích v m t c u trúc lƠ do saponin g m các
aglycone không phơn c c k t h p v i m t ho c nhi u g c monosaccharide. S k t h p
gi a thƠnh ph n c u trúc phơn c c vƠ không phơn c c trong các phơn t c a chúng gi i
thích vì sao chúng t o b t trong n c.
Saponin thông th ng có trong th c v t vƠ th ng có nhi u trong r , thơn, lá, hoa
vƠ h t. C th h n, h p ch t nƠy đ c ghi nh n lƠ có trong h n 100 h th c v t vƠ có ít
nh t 150 saponin t nhiên đ c cho lƠ có kh n ng kháng ung th (anti-cancer) [11]. B
khung c a saponin đ u có ngu n g c t ti n ch t oxidosqualene (Hình 1.1) đ c tr ng b i
30 carbon g n thêm glycosyl.D a trên b khung carbon, saponin đ c chia thƠnh
triterpenes vƠ steroid.S khác nhau gi a 2 l p nƠy lƠ do steroid b m t đi 3 nhóm methyl
nên b khung ch có 27 carbon, trong khi triterpenes có đ 30 carbon. Các thƠnh ph n
glycone c a chúng th ng lƠ oligosaccharide, chúng đ c s p x p d ng th ng ho c phơn
nhánh, vƠ th ng liên k t v i nhóm hydroxyl thông qua liên k t acetal [16].
D a trên b khung carbon, k t h p v i con đ ng sinh t ng h p ra triterpenes vƠ
steroid, Jean-Paul Vincken vƠ c ng s đƣ chia thƠnh 11 l p saponin khác nhau bao g m:

dammaranes, tirucallanes, lupanes, hopanes, oleananes, taraxasteranes, ursanes,
cycloartanes, lanostanes, cucurbitanes vƠ steroids [11](Hình 1.1).Các nhóm nƠy luôn cho
th y hi u qu kháng u thông qua nhi u con đ ng khác nhau. Trên th gi i đƣ có nhi u
nghiên c u v c ch c a saponin c ng nh s t ng quan gi a c u trúc vƠ ch c n ng
d i c p đ phơn t vƠ t bƠo đ hi u v c ch tác đ ng hóa sinh h c c a saponin. M t
s saponin đ c bi t v i kh n ng kháng u m nh nh ginsenoside thu c lo i dammarane
đƣ cho th y kh n ng c ch hình thƠnh kh i u b ng cách kìm gi m t s thƠnh ph n nh
các t bƠo n i mô m ch máu vƠ ng n c n s neo bám, xơm l n vƠ di c n c a các t bƠo
kh i u. Dioscin lƠ 1 thƠnh ph n lo i steroid c ng đ c nghiên c u sơu v i kh n ng
kháng kh i u thông qua ng n c n chu trình t bƠo vƠ apoptosis. Nhi u phơn t quan tr ng
10


khác thu c v oleanane saponin nh avicin, platycodon, sailosaponin, soysaponin cùng
v i tubeimosides c ng cho th y vai trò quan tr ng c a mình [11].
Các nghiên c u hi n đ i cho th y saponin có kh n ng kháng kh i u trên nhi u
dòng t bƠo ung th nh LA795 [13], MCF7 vƠ MDA-MB-231 [10]. VƠi lo i saponin c
ch s phát tri n c a t bƠo kh i u thông qua vi c lƠm d ng chu trình vƠ kích thích
apoptosis v i giá tr IC50 kho ng 2,5 µM đ n 5 µM [10].
i v i đ ng v t, m t s
saponin đ c nghiên c u có giá tr LD50 khác nhau nh polyphyllin D thu c lo i steroid
có giá tr LD50 lƠ 2,73 mg/kg [10], hay saponin tách chi t t Citrullus colocynthis có giá
tr LD50 lƠ 200 mg/kg [24]. Trong khi đó, saponin k t h p đi u tr trong các li u pháp
kháng u cho k t qu c i thi n h n r t nhi u. H n n a, s hi u bi t m t cách rõ rƠng v
m i liên quan gi a c u trúc c a saponin v i các y u t khác s giúp vi c s d ng saponin
hi u qu h n.
1.1.2. C ch kháng u c a m t s saponin
Saponin r t đa d ng v c u trúc nên tác đ ng kháng ung th c a t ng l p c ng r t
đa d ng. Nhi u l p th hi n tính kháng u r t rõ r t v i nhi u con đ ng khác nhau.
Cycloartanes: Lo i saponin nƠy cho th y kh n ng kháng ung th kém nh ng

chúng có th đ

c s d ng k t h p trong đi u tr hóa tr kh i u. Chúng lƠm gi m bi u

hi n c a d u chu n ung th ru t HCC (human colon cancer) lƠ -fetoprotein vƠ ng n c n
s phát tri n c a t bƠo HepG2 b ng cách c m ng quá trình ch t theo ch ng trình vƠ
đi u khi n con đ ng tín hi u c a NF-kB ph thu c ERK (ERK-independent NF-kB)
[11].
Dammeranes: h u h t lo i saponin nƠy cho th y kh n ng kháng ung th .Nh ng
saponin lo i nƠy th ng có tác d ng m nh v i t bƠo ung th di c n h n t bƠo không ác
tính.IC50 đ i v i t bƠo không ác tính g p t i 40 đ n 150 l n IC50 đ i v i t bƠo ác tính.
B ng các nh ch p hi n vi đi n t vƠ các bi n pháp hóa sinh, saponin nƠy đ c ch ng
minh lƠ phá h y mƠng trong vƠ mƠng ngoƠi c a ty th c a c t bƠo ung th t y vƠ b ch
c u ng i, d n đ n lƠm m t kh n ng v n chuy n qua mƠng, lƠm t ng canxi n i bƠo,
qua đó kích ho t con đ ng ch t theo ch ng trình thông qua canxi [11].
Oleananes: lƠ lo i đ

c tìm th y nhi u nh t trong t nhiên vƠ có kh n ng kháng

ung th qua nhi u con đ ng nh kháng u, ch ng l i kh n ng di c n, kích thích mi n
d ch. M t s ch t nh Avincin có ngu n g c t cơy Acacia victoriae sam c Australia có
11


kh n ng dephosphoryl hóa Stat3 trong nhi u dòng t bƠo ung th vƠ d n đ n lƠm gi m
ho t đ ng c a Stat3, qua đó lƠm gi m ho t đ ng c a nhi u protein nh c-myc, cyclin D1,
Bcl2, survivin vƠ VEGF. Avincin D vƠ G gơy c ch s phát tri n c a t bƠo lympho T,
c m ng kh i đ ng con đ ng ch t theo ch ng trình vƠ đ y t bƠo vƠo con đ ng ch t
ki u t th c bƠo [11].Ch t Tubeimoside có hi u qu gơy đ c v i t bƠo ung th c t
cung HeLa thông qua c ch lƠm r i lo n ho t đ ng c a ty th ho c gơy ch t t bƠo b ng

các c ch lên l i n i ch t vƠ c ch trùng h p tubulin. NgoƠi ra, ch t Saikosaponin A
lƠm gi m kh n ng s ng vƠ kh n ng phơn chia c a t bƠo MCF7, kh i phát ch t theo
ch ng trình vƠ d ng chu trình t bƠo pha G1. Hay ch t saponin đ c tách chi t t cơy
Platycodon grandiflorumtác đ ng đ n ho t đ ng c a thoi vô s c nên lƠm d ng phơn chia
t bƠo, c ch ho t đ ng c a telomerase thông qua can thi p vƠo quá trình phiên mƣ
hTERT c a telomere.
Spirostanes cho th y kh n ng kháng u m nh vƠ kích thích h mi n d ch. Trong
đó, ch t Polyphyllin D trong nhi u nghiên c u g n đơy cho th y ti m n ng gơy ch t theo
ch ng trình thông qua con đ ng ty th vƠ l i n i ch t nh m t s ch t khác. Bên c nh
đó, ch t Dioscin trong nghiên c u ti n lơm sƠng l i cho th y kh n ng c ch ho t đ ng
phơn chia c a h u h t dòng t bƠo ung th máu vƠ kh i u r n. Phơn tích proteomic cho
th y ch t nƠy thúc đ y apoptosis thông qua con đ ng ty th vƠ m t s con đ ng khác.
Trong th c t , ch t Formosanin C trong nhóm nƠy có tác đ ng lên đáp ng mi n d ch vƠ
đ c s d ng h tr cho ch t 5-fluorouracil (ch t đƣ đ c s d ng trong đi u tr ung
th ). Con đ ng nh h ng c a Formosanin C lƠ do ch t nƠy ho t hóa caspase-2, bi n
đ i ho t đ ng c a ty th (trong t bƠo ung th ru t k t HT29) [11].

12


Hình 1.1: Cách phân lo i 11 l p h p ch t saponin
13


1.1.3. M i liên quan gi a c u trúc và ch c n ng kháng u c a saponin
S khác nhau trong c u trúc c a saponin chính lƠ khác nhau v lo i, v trí, vƠ s
l ng g c đ ng g n trong liên k t glycoside t i các v trí khác nhau trong vòng, qua đó
có th quy t đ nh đ c tính tác d ng đáp ng sinh h c c a saponin đó, đ c bi t lƠ kh n ng
kháng u. Chúng ta có th th y m t s m i liên quan gi a c u trúc vƠ ho t đ ng nh sau:
Tác d ng c a aglycone trong kh n ng kháng u c a saponin: so sánh s khác nhau

v v trí vƠ s l ng nhóm hydroxyl trong aglycone cho th y kh n ng khác nhau c a các
saponin. TubeimosideII có C-16 nhóm hydroxyl đóng vai trò quan tr ng trong vi c đi u
ch nh ho t đ ng sinh h c c a tubeimosideII vƠ gi m kh n ng gơy đ c c a nó. Nh ng C17 nhóm hydroxyl có kh n ng gơy đ c kém h n vƠ C-27 hydroxyl có kh n ng kháng u
kém nh t [11].
-

Tác d ng c a chu i đ

ng trong c u trúc c a saponin: các liên k t đ

ng, s

l ng vƠ th t s p x p đ ng nh h ng đ n kh n ng c a saponin. Ví d : v i cùng lo i
aglycone vƠ đ dƠi chu i đ ng nh ng các c u n i liên k t s cho ti m n ng kháng u
khác nhau. 4 disaccharide v i 1-3 c u n i cho tác d ng kém h n 1-2 ho c 1-4 c u n i. S
l ng g c đ ng nh h ng đ n kh n ng kháng u c a saponin. Ho t đ ng c a các
ginsenoside có tác đ ng theo th t : monosaccharide glycoside > disaccharide glycoside
> trisaccharide glycoside > tetrasaccharide glycoside [11].
Tóm l i, s phát hi n vƠ phát tri n c a saponin đóng góp r t l n vƠo các li u pháp
ung th vƠ nhi u thƠnh ph n, trong s đó cho đ n nay đƣ đ c ng d ng trong các th
nghi m lơm sƠng. H u h t t t c saponin đ u gơy c m ng ch t theo ch ng trình cho t
bƠo kh i u, chúng lƠ thu c đ c a dùng trong các li u pháp ch a ung th vì lo i tr các
t bƠo kh i u b ng apoptosis lƠ bi n pháp h u ích đ t ng hi u qu cho b nh nhơn, tránh
vi c b ho i t . M ng ki n th c quan tr ng c a c ch kháng u c a saponin lƠ c n thi t
cho vi c c i thi n tr c ti p các li u pháp ch ng kh i u d a trên saponin trong t ng
lai.M t khác, các nghiên c u vƠ th nghi m nên đ

c t p trung vƠo vi c k t h p gi a

saponin vƠ các thu c kháng u khác.

1.2.

Saponin t h i sâm

1.2.1. H i sâm
x

H i sơm hay còn đ c g i lƠ d a bi n, sơm bi n, đ a bi n, lƠ loƠi đ ng v t không
ng s ng. Thơn có d ng ng dƠi nh qu d a, phình ra gi a vƠ thon nh
hai đ u
14


v i nh ng gai th t nh . Phía tr

c có mi ng v i vƠnh tua rõ r t, phía sau lƠ h u môn. D c

thơn lƠ các dƣy chơn ng. Da m m có các phi n x ng n m r i rác d i da. H i sơm lƠ
đ ng v t phơn tính, tr m t s loƠi thu c b Không chơn (Apoda). Tr ng th tinh vƠ phát
tri n ngoƠi c th m . Chúng s ng bò trên n n đáy, đ sơu khác nhau, ch có m t s
loƠi thu c h Pelagothuridae lƠ b i l i. H i sơm có kh n ng tái sinh r t cao vƠ s c ch u
đ ng b n b (có th s ng d

in

c t i đ sơu 6.000m).

Có nhi u lo i h i sơm thu c các chi Holothuria, Actinopyga, Stichopus. Trong đó,
hai loƠi h i sơm đen vƠ tr ng đ c s d ng r ng rƣi h n:
 H i sơm đen (Holothuria vagabunda) có thơn mƠu đen, b ng nh t mƠu h n, dƠi

30-40cm.
 H i sơm tr ng (H. scabra) có l ng mƠu xám, nh t d n
40-50cm, có khi đ n 60-70cm.
Trên th gi i, h i sơm có hƠng nghìn loƠi, phơn b

hai bên, b ng tr ng, dƠi

nhi u n

c nh Trung Qu c,

Nh t B n, Úc, n , Malaysia, vùng ông Phi.... Vi t Nam, có b n loƠi đƣ đ c phát
hi n ph bi n lƠ h i sơm đen, h i sơm tr ng, h i sơm vú (Microthele nobilis Selenka) vƠ
h i sơm mít (Actinopyga echinites Jaeger). Chúng có kh p tuy n bi n t b c vƠo nam,
nhi u nh t Phú Yên, Khánh Hòa, V ng TƠu, Côn o, Phú Qu c, Kiên Giang. Chúng
th ng s ng các d i nông ven b đ n đ sơu kho ng 5-7m, ch y u v nh vƠ nh ng
n i nhi u đá ng m. Chúng di chuy n b ng cách ph t n c ho c co du i các c ; n đ ng
v t, th c v t nh
đáy vƠ ch t bƣ h u c .
Các nghiên c u v thƠnh ph n hóa h c đƣ cho th y h i sơm ch a r t nhi u ch t có
các ho t tính quý báu nh ho t tính gơy đ c t bƠo, ch ng oxy hóa, kháng MAO. c bi t
lƠ s có m t c a các h p ch t triterpenes saponin (holothurin) có ho t tính gơy đ c t bƠo
r t m nh đ i v i nhi u dòng t bƠo ung th ng
ph m có tác d ng phòng vƠ tr b nh ung th .

i, h a h n cho vi c phát tri n các d

c

1.2.2. Ngu n saponin t h i sâm

Tr c đơy, Saponin đƣ đ c phơn tách t nhi u loƠi sinh v t bi n nh h i sơm
(Nigrelli 1952; Yamanouchi 1955), sao bi n (Mackie vƠ Turner 1970), h i miên
(Thompson 1985).Trong h i sơm, saponin lƠ ch t chuy n hóa th c p. V m t c u trúc ,
chúng lƠ các glycoside triterpene đ c t o thƠnh t các chu i oligosaccharide vƠ
aglycone lƠ các holostane-3b-ol, đóng vai trò quan tr ng trong tác d ng d c lý c a h i
15


sơm. Trên th gi i, các nhóm nghiên c u đƣ tìm ra ít nh t 59 gylcoside tritecpen.Nhi u
saponin xu t hi n trong nhi u loƠi h i sơm khác nhau nh ng c ng có nhi u saponin r t
đ c hi u cho loƠi.
Trong c th h i sơm, saponin phơn b khác nhau vƠ n ng đ saponin c ng khác
nhau trong các khoang c th . Saponin đ c tìm th y trong các c quan tiêu hóa, c , l p
bi u bì, bu ng tr ng vƠ tinh hoƠn (thay đ i theo chu k sinh s n) vƠ ng Cuvierian.
Saponin tách t h i sơm th hi n d c tính cao v i kh n ng kháng u, kháng viêm, kháng
khu n, kháng virut, kháng n m,..
Vi t Nam, m t vƠi nhóm nghiên c u đƣ phơn l p saponin t h i sơm.Trong đó
có nhóm nghiên c u c a Nguy n H i ng thu c vi n Hóa h c các h p ch t thiên nhiên
đƣ phơn tách đ c hai h p ch t m i t loƠi h i sơm Holothuria scabravƠo n m 2007.
Trong đó, nhóm nghiên c u đƣ s d ng kh i ph vƠ c ng h ng t h t nhơn đ xác đ nh
c u trúc hóa h c c a hai h p ch t Holothurin A3 vƠ Holothurin A4 v i ho t tính gơy đ c
lên dòng t bƠo ung th KB vƠ Hep-G2 v i IC50 l n l t lƠ 0,87 vƠ 0,32 µg/ml (đ i v i
ch t Holothurin A3); 1,12 vƠ 0,57 µg/ml (đ i v i ch t Holothurin A4).
1.3.

M t s ph

ng pháp phân l p và xác đ nh c u trúc h p ch t hóa h c

1.3.1. S c ký c t

ơy lƠ ph

ng pháp s c kí ph bi n nh t, đ n gi n nh t, ch t h p ph lƠpha t nh

g m các lo i silica gel (có kích th c h t khác nhau) pha th ng vƠ phađ o YMC, ODS,
Dianion. Ch t h p ph đ c nh i vƠo c t (c t có th b ng thu tinh ho c kim lo i, ph
bi n nh t lƠ c t thu tinh).
m n c a ch t h p ph r tquan tr ng, nó ph n ánh s đ a lí
thuy t hay kh n ng tách c a ch t h p ph .Kích th c c a ch t h p ph cƠng nh thì s
đ a lí thuy t cƠng l n, kh n ngtách cƠng cao, vƠ ng c l i.Tuy nhiên, n u ch t h p ph
có kích th c h t cƠngnh thì t c đ ch y cƠng gi m, có th gơy ra hi n t ng t c c t
(dung môi khôngch y đ c).Khi đó ng i ta ph i s d ng áp su t, v i áp su t trung bình
(MPC)ho c áp su t cao (HPLC).
Trong s c kí c t, t l đ ng kính (D) so v i chi u cao c t (L) r t quantr ng, nó
th hi n kh n ng tách c a c t.T l L/D ph thu c vƠo yêu c u tách,t c lƠ ph thu c vƠo
h n h p ch t c th .Trong s c kí, t l gi a quƣng đ ng đi c a ch t c n tách so v i
quƣng đ ng đi c a dung môi g i lƠ Rf, v i m i m t ch t s có m t Rf khác nhau.
Nh vƠo s khác nhau v Rf nƠy mƠ ta có th tách t ng ch t ra kh i h n h p.T l ch t so
v i t l ch t h p ph c ng r t quan tr ng. Tu theo yêu c utách mƠ ta có t l khác nhau:
16


Tách thô thì t l nƠy th p (1/5 ậ 1/10), tách tinhthì t l nƠy cao h n vƠ tu vƠo h s tách
(t c ph thu c vƠo s khác nhau Rfc a các ch t), mƠ h s nƠy trong kho ng 1/20 ậ 1/30.
Có hai cách đ a ch t h p ph lên c t:
Cách 1: Nh i c t khô: Theo cách nƠy, ch t h p ph đ c đ a tr c ti p vƠo c t khi
còn khô, sau đó dùng que m m đ gõ nh lên thƠnh c t đ ch t h p ph s p x p ch t
trongc t. Sau đó dùng dung môi ch y c t đ ch y c t đ n khi c t trong su t.
Cách 2: Nh i c t t: Ch t h p ph đ c hoƠ tan trong dung môi ch y c t tr c
v i l ng dung môi t i thi u, sau đó đ a d n lên c t đ n khi đ l ng c n thi t. Khi

chu n b c t ph i l u ý không đ

c đ b t khí bên trong (n u có b t khí gơy nên hi n

t ng ch y r i trong c t, gi m hi u qu tách) vƠ c t không đ c n t, gƣy, dò. T c đ
ch y c a dung môi c ng nh h ng đ n hi u qu tách. N u t c đ dòng ch y quá l n s
lƠm gi m hi u qu tách. Còn n u t c đ dòng ch y quáth p thì s kéo dƠi th i gian tách
vƠ nh h ng đ n ti n đ công vi c.
1.3.2. S c kí l p m ng
S c kí l p m ng (SKLM) th ng đ c s d ng đ ki m tra vƠ đ nhh ng cho s c
kí c t. SKLM đ c ti n hƠnh trên b n m ng tráng s n silica geltrên đ nhôm hay đ thu
tinh. NgoƠi ra, SKLM còn dùng đ đi u ch thu ch ttr c ti p. B ng vi c s d ng b n
SKLM đi u ch (b n đ c tráng s n silica geldƠy h n), có th đ a l ng ch t nhi u h n
lên b n vƠ sau khi ch y s c kí, ng ita có th c o riêng ph n silica gel có ch a ch t c n
tách r i gi i h p ph b ngdung môi thích h p đ thu đ c t ng ch t riêng bi t. Có th
phát hi n ch t trênb n m ng b ng đèn t ngo i, b ng ch t hi n mƠu đ c tr ng cho t ng
l p ch tho c s d ng dung d ch H2SO4 10%.
1.3.3. Ph

c ng

h

ng

t

h t

nhân

(Nuclear

Magnetic

Resonance

SpectroscopyNMR)
1.3.3.1. Ph 1H-NMR
Trong ph

1

H-NMR,đ d ch chuy n hoá h c ( ) c a các protonđ

c xácđ nh trong

thang ppm t 0-14ppm, tu thu c vƠo m cđ lai hoá c a nguyên t c ng nh đ c tr ng
riêng c a t ng ph n. D a vƠo nh ngđ c tr ng c ađ d chchuy n hoá h c vƠ t ng tác
spin mƠ ta có th xácđ nhđ c c u trúc hoá h cc a h p ch t.
1.3.3.2.

Ph

13

C-NMR

17

Ph nƠy cho tín hi u v ch ph cacbon.M i nguyên t cacbon s c ngh
tr ng khác nhau vƠ cho tín hi u ph khác nhau.Thangđo c aph
d i thangđo r ng 0-230ppm.
1.3.3.3.

13

ng m t

C-NMR lƠ ppm, v i

Ph DEPT (Distortionless Enhancement by Polarisation Transfer)

Ph nƠy cho ta các tín hi u phơn lo i các lo i cacbon khác nhau.Trên ph DEPT,
tín hi u c a các cacbon b c b n bi n m t.Tín hi u c a CH vƠ CH3 n mv m t phía vƠ
c a CH2 v m t phía trên ph DEPT 1350.Trên ph DEPT 900ch xu t hi n tín hi u ph
c a CH.
1.3.3.4.

Ph 2D-NMR

ơy lƠ các k thu t ph hai chi u, cho phép xácđ nh các t ng tác c acác h t nhơn
t c a phơn t trong không gian hai chi u. M t s k thu t ch y uth ngđ c s d ng
nh sau:
-

Ph HSQC (Heteronuclear Single Quantum Coherence): Các t

ng tác tr c ti p

H-Cđ c xácđ nh nh vƠo các t ng tác trên ph nƠy. Trên ph , m t tr c lƠ ph 1HNMR, còn tr c kia lƠ 13C-NMR. Các t ng tác HSQC n m trênđ nh các ô vuông trên
ph .
-

Ph

1

H-1H

COSY

(HOMOCOSY)

Spectroscopy): Ph nƠy bi u di n các t

(1H-1H

Chemical

Shif

Correlation

ng tác xa c a H-H, ch y u lƠ các proton đính

v i cacbon li n k nhau. Nh ph nƠy mƠ các ph n c a phơn t đ
nhau.

c n i ghép l i v i

Ph HMBC (Heteronuclear Multiple Bond Connectivity): ơy lƠ ph bi u di n
t ng tác xa c a H vƠ C trong phơn t . Nh vƠo các t ng tác trên ph nƠy mƠ t ng ph n
c a phơn t c ng nh toƠn b phơn t đ c xácđ nh v c u trúc.
t

Ph NOESY (Nuclear Overhauser Effect Spectroscopy): Ph nƠy bi u di n các
ng tác xa trong không gian c a các proton không k đ n các liên k t mƠ ch tínhđ n

kho ng cách nh tđ nh trong không gian. D a vƠo k t qu ph nƠy có th xácđ nh c u trúc
không gian c a phơn t .
Nh trênđƣđ c p, ngoƠi vi c s d ng các lo i ph , ng i ta còn s d ng k t h p
các ph ng pháp chuy n hoá hoá h c c ng nh các ph ng pháp phơntích, so sánh, k t
h p khác. c bi tđ i v i các phơn t nhi u m ch nhánh dƠi,tín hi u ph NMR b ch ng
l p nhi u, khó xácđ nh chính xácđ c chi u dƠicác m ch, c ng nh đ i v i các phơn t có
18


cácđ n v đ

ng thì vi c xácđ nhchính xác lo i đ

ng c ng nh c u hình đ

th ng ph i s d ngph ng pháp thu phơn r i xácđ nh b ng ph
MS ho cGC-MS v i cácđ ng chu n d ki n.
1.4.

ng thông

ng pháp so sánh LC-

Ung th
Ung th lƠ m t nhóm b nh liên quan đ n phơn chia t bƠo, trong đó m t s t bƠo

thoát kh i s ki m soát, s bi t hoá sinh lý vƠ ti p t c nhơn lên.Nh ng t bƠo nƠy có kh
n ng xơm l n vƠ phá hu các t ch c xung quanh. ng th i chúng di trú vƠ đ n phát
tri n nhi u c quan khác nhau đ hình thƠnh nên kh i u m i. Cu i cùng ung th gơy t
vong do các bi n ch ng vƠ r i lo n ch c n ng c th [22, 23].
Qu n th t bƠo ung th có s thay đ i khá rõ nét v m t hình thái vƠ ch c n ng so
v i t bƠo bình th ng.V m t hình thái, t bƠo ung th có nhơn l n h n bình th ng,
nhơn chia thùy ho c có nhơn kh ng l phơn chia m nh g i lƠ nhơn quái. T bƠo ch t có
nhi u t n th ng thoái hóa nh nhi u hang, h c, ch t ch ti t, th vùi. Qua đó, t l gi a
nhơn vƠ t bƠo ch t b phá v . V m t ch c n ng, t bƠo ung th bi t hóa kém nên không
th c hi n đ c nh ng ch c n ng bình th ng vƠ chúng ti t ra các ch t đ c tr ng c a các
dòng t bƠo nh µFP, CA125 (ung th bu ng tr ng), CA25 (ung th đ i trƠng), HCG
(ung th nhau thai, tinh hoƠn)ầ
Khi quan sát các qu n th t bƠo ung th , các nhƠ nghiên c u đƣ đ a ra ba h c
thuy t đ gi i thích ngu n g c c a qu n th nƠy:
 Thuy t đ n dòng: LƠ quan ni m kinh đi n cho r ng kh i u phát sinh t m t t bƠo
m nhơn lên. Ví d : b nh b ch c u t y trên ph n da đen th y đ ng nh t lo i t
bƠo th ng t n nhi m s c th s 10. Các t bƠo nƠy đ u ti t men Glucose-6phosphate dehydroglubuline.
 Thuy t đa dòng: D a trên k t qu quan sát hình thái vƠ ch c n ng cho th y t
ch c ung th có nhi u lo i t bƠo nên khi chu n đoán t bƠo h c d nh m l n vƠ
có nhi u d u chu n sinh h c (marker).
 Thuy t v kém n đ nh gen c a TBUT: Có th ban đ u lƠ m t dòng, do gen ung
th không n đ nh nên có các t bƠo bi n d sinh ra hƠng lo t các t bƠo h n h p.
Ví d : u lympho ác tính t bƠo l n, t bƠo nh ho c các lo i ung th ph i th h n
h p, ung th mô liên k t th h n h p.

Trong quá trình đa giai đo n hình thƠnh kh i u, t bƠo ung th thu nh n vƠ bi u
hi n nhi u đ c đi m, trong đó có sáu kh n ng sinh h c n i b t t o nên đ c tính ph c t p
19


v m t t ch c c a b nh, bao g m: duy trì tín hi u t ng sinh; tr n tránh các y u t

c ch

kh i u; ch ng l i s ch t c a t bƠo; cho phép nhơn lên g n nh b t t ; c m ng hình
thƠnh m ch máu; ho t hóa quá trình xơm l n vƠ di c n[7].Trong nghiên c u nƠy, chúng
tôi mu n đánh giá tác đ ng c a ch t đ n quá trình gơy ch t t bƠo ung th nên chúng tôi
quan tơm nhi u đ n đ c đi m ch ng l i s ch t c a t bƠo ung th .

Hình 1.2: Các đ c tr ng c b n c a t bào ung th [7]
Có th nói r ng, đ c đi m c b n nh t c a t bƠo ung th liên quan đ n kh n ng
duy trì s t ng sinh vô h n c a chúng. Các mô bình th ng s đi u khi n các chu k phơn
chia m t cách h p lý vƠ chính xác. Do đó, s l
qua đó, c u trúc c ng nh ch c n ng c a mô đ

ng t bƠoluôn đ c đ m b o cơn b ng,
c đ m b o n đ nh. Các t bƠo ung th

có kh n ng duy trì tín hi u t ng sinh b ng m t s con đ ng khác nhau. Chúng có th
s n xu t các y u t t ng tr ng cho chính mình đ t kích thích t ng sinh. NgoƠi ra,
chúng có th g i các tín hi u kích thích các t bƠo th ng đ h tr hình thƠnh ch t n n
kh i u, cung c p các y u t t ng tr

ng c n thi t khác cho kh i u[27, 28].

Trong quá trình phát tri n, các t bào m i v n th ng xuyên đ c sinh ra thay th
cho các t bào ch t trong mô đ đ m b o v s l ng t bào cho mô ho t đ ng bình
th ng.Các t bào có th b ch t vì đư già, vì sai h ng ADN, vì tác đ ng c h c hay
vì mô c n gi m s l ng t bào.Trong th c t , t t c các t bào đ u có s n ch ng
20


trình đ ch t.Nh ng

tr ng thái ho t đ ng bình th

ng luôn có m t lo t các tín

hi u ng n c n chúng th c hi n quá trình ch t. Khi tín hi u này m t đi, ho c có m t
tín hi u gây ch t nào đó m nh h n đ

c ho t hóa, t bào s đi vào chu

TÀI

LI U THAM KH O
Tài li u ti ng Vi t
1.

Nguy n Nh Hi n, Tr nh Xuơn H u (2006), "T bƠo h c". Nhà xu t b n

ih c

Qu c Gia Hà N i.
2.

Phùng Ph
đ ic

3.

ng, Nguy n V n C u, Nguy n Tr n Thúc Huơn (2005), "Ung th h c

ng".

ih cYD

c Hu .

Lê ình Sáng (2010), "B nh h c ung th ".

i h c Y Khoa Hà N i.

Tài li u ti ng Anh
1.

Freshney RI (2005), Culture of specific cell types, Wiley Online Library,

2.

Teicher BA, Andrews PA (2004), Anticancer drug development guide, Springer

Science & Business Media,
3.

Freshney RI Culture of animal cells, a manual of basic technique, John Wiley and

Sons, inc,
4.
Abou-Ghali M, Stiban J (2015), "Regulation of ceramide channel formation and
disassembly: Insights on the initiation of apoptosis".Saudi journal of biological sciences,
22 (6), p. 760-772.
5.

Drozdova OA, Avilov SA, Kalinin VI, Kalinovsky AI, Stonik VA, Riguera R,

Jiménez C (1997), "Cytotoxic Triterpene Glycosides from Far Eastern Sea Cucumbers
Belonging to the Genus Cucumaria".Liebigs Annalen, 1997 (11), p. 2351-2356.
6.

Dzieciolowska EW (2009), "Selected peripheral blood cell parameters in twelve

inbred strains of laboratory mice".Animal Science Papers and Reports, 27 (p. 69-77.
7.

Hanahan D, Weinberg RA (2011), "Hallmarks of cancer: the next generation".cell,

144 (5), p. 646-674.
21


8.

Kalinin VI, Silchenko AS, Avilov SA, Stonik VA, Smirnov AV (2005), "Sea

cucumbers triterpene glycosides, the recent progress in structural elucidation and
chemotaxonomy".Phytochemistry Reviews, 4 (2-3), p. 221-236.
9.

Kennedy BK (2014), "Similarities and differences between mice and humans

revealed".Pann State, p.
10.
Lee M-S, Chan JY-W, Kong S-K, Yu B, Eng-Choon VO, Nai-Ching HW, Mak
Chung-Wai T, Fung K-P (2005), "Effects of polyphyllin D, a steroidal saponin in Paris
polyphylla, in growth inhibition of human breast cancer cells and in xenograft".Cancer
biology & therapy, 4 (11), p. 1248-1254.
11.

Man S, Gao W, Zhang Y, Huang L, Liu C (2010), "Chemical study and medical

application of saponins as anti-cancer agents".Fitoterapia, 81 (7), p. 703-714.
12.

Mariño G, Kroemer G (2013), "Mechanisms of apoptotic phosphatidylserine

exposure".Cell research, 23 (11), p. 1247-1248.
13.

Rao A, Sung M (1995), "Saponins as anticarcinogens".The Journal of nutrition,

125 (3 Suppl), p. 717S-724S.
14.
Sharpless NE, DePinho RA (2006), "The mighty mouse: genetically engineered
mouse models in cancer drug development".Nature reviews Drug discovery, 5 (9), p.

741-754.
15.

Silchenko AS, Kalinovsky AI, Avilov SA, Andryjashchenko PV, Dmitrenok PS,

Kalinin VI, Stonik VA (2012), "3 -O-Glycosylated 16 -acetoxy-9 -H-lanosta-7, 24diene-3 , 18, 20 -triol, an intermediate metabolite from the sea cucumber Eupentacta
fraudatrix and its biosynthetic significance".Biochemical Systematics and Ecology, 44 (p.
53-60.
16.

Sparg S, Light M, Van Staden J (2004), "Biological activities and distribution of

plant saponins".Journal of ethnopharmacology, 94 (2), p. 219-243.
17.

Tong Y, Zhang X, Tian F, Yi Y, Xu Q, Li L, Tong L, Lin L, Ding J (2005),

"Philinopside a, a novel marine derived compound possessing dual anti angiogenic and
anti tumor effects".International journal of cancer, 114 (6), p. 843-853.
22


18.

Yi YH, Xu QZ, Li L, Zhang SL, Wu HM, Ding J, Tong YG, Tan WF, Li MH,

Tian F (2006), "Philinopsides A and B, two new sulfated triterpene glycosides from the
sea cucumber Pentacta quadrangularis".Helvetica chimica acta, 89 (1), p. 54-63.
19.

ZHANG Y-j, YI Y-h "Antitumor activities in vitro of the triterpene glycoside

Colochiroside A from sea cucumber Colochirus anceps". p.
20.
Zhang Y, Yi Y (2011), "[Studies on antitumor activities of triterpene glycoside
colochiroside A from sea cucumber Colochirus anceps]".Zhongguo Zhong yao za zhi=
Zhongguo zhongyao zazhi= China journal of Chinese materia medica, 36 (4), p. 504507.
21.

Zhang Y. J. LXJ, Yi Y. H. (2005), "A new triterpene glycoside from the

seacucumber Colochirous anceps".Chinese Journal of Marine Drugs, 24(2) (p. 13-17.
22.
c

Phùng Ph
ng".

ng NVC, Nguy n Tr n Thúc Huơn (2005), "Ung th

ih cYD

h c đ i

c Hu , p.
i h c Y Khoa Hà N i., p.

23.

Sáng L (2010), "B nh h c ung th ".

24.

Diwan FH(1) A-HI, Mohammed ST (2000 Mar-May), "Effect of saponin on

mortality and histopathological changes in mice".East Mediterr Health J, 6(2-3):345-51
(p. 25. Voigt W (2005), Sulforhodamine B assay and chemosensitivity, Springer,
26.

Adams J, Cory S (2007), "The Bcl-2 apoptotic switch in cancer development and

therapy".Oncogene, 26 (9), p. 1324-1337.
27.

Bhowmick NA, Neilson EG, Moses HL (2004), "Stromal fibroblasts in cancer

initiation and progression".Nature, 432 (7015), p. 332-337.
28.
Cheng N, Chytil A, Shyr Y, Joly A, Moses HL (2008), "Transforming growth
factor- signalingậdeficient fibroblasts enhance hepatocyte growth factor signaling in
mammary carcinoma cells to promote scattering and invasion".Molecular Cancer
Research, 6 (10), p. 1521-1533.
29.

Grivennikov SI, Greten FR, Karin M (2010), "Immunity, inflammation, and

cancer".Cell, 140 (6), p. 883-899.

23

30.

Lowe SW, Cepero E, Evan G (2004), "Intrinsic tumour suppression".Nature, 432

(7015), p. 307-315.

24